How nationalism and globalism can coexist | Wanis Kabbaj

129,957 views ・ 2018-11-13

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

00:00
Translator: Brian Greene Reviewer: Camille Martínez
0
0
7000
Translator: Louie Ta Reviewer: An Nguyen
Hai tuần trước, tôi tra cụm từ “người dân tộc chủ nghĩa” trên Twitter.
Kết quả khá là thú vị,
với những thành ngữ như, “Thằng Điên Phân Biệt Chủng Tộc”
00:13
So two weeks ago, I searched the word "nationalist" on Twitter.
1
13692
4015
(Tiếng cười)
“Thằng Ngu Da Trắng Thượng Đẳng”
00:18
The results were quite colorful,
2
18109
1841
“Anh Hùng Bàn Phím Tư Tưởng Phát Xít”
00:19
with expressions like, "Emboldened Racist Moron," --
3
19974
3353
(Tiếng cười)
“Chủ Nghĩa Độc Tài, Chuyên Chế, Tàn Bạo”
00:23
(Laughter)
4
23351
1010
Sau đó tôi tra từ ”người theo chủ nghĩa toàn cầu”
00:24
"White Supremacist Idiot,"
5
24385
2125
00:26
"Fascist Sock Puppets," --
6
26534
1946
và thấy những thứ như, “Phản Chủ Nghĩa Xã Hội,”
00:28
(Laughter)
7
28504
1008
00:29
"Orwellian, Hitlerian, Terrifying."
8
29536
2813
“Tuyên Truyền Của Bọn Doanh Nghiệp Kinh Tởm”
00:32
I then searched the word "globalist"
9
32373
2167
“Bọn Đầu Cơ Thuợng Đẳng”
00:34
and got things like, "Socialist Sell-Outs,"
10
34564
3202
“Chuột Nhắt Thành Thị Tàn Nhẫn”
00:37
"Disgusting Corporate Propaganda,"
11
37790
2960
(Tiếng cười)
Kể cả theo tiêu chuẩn mạng xã hội, những từ ngữ này cay nghiệt và kinh tởm.
00:40
"Elitist Financial Overlords,"
12
40774
3015
Nhưng chúng phản ánh cường độ của một trong những câu hỏi cơ bản nhất
00:43
"Ruthless Cosmopolitan Rats."
13
43813
2112
00:45
(Laughter)
14
45949
1066
00:47
Even by social media standards, the words are cruel and disgusting.
15
47039
3873
của thời đại chúng ta:
Chủ nghĩa dân tộc hay toàn cầu -- con đường nào dẫn đến tương lai?
00:51
But they reflect the intensity of one of the most fundamental questions
16
51379
4722
Câu hỏi này tác động đến mọi thứ chúng ta quan tâm:
bản sắc dân tộc của ta,
00:56
of our times:
17
56125
1199
00:57
Nationalism or globalism -- what is the best path forward?
18
57348
3676
sự thịnh vượng của ta,
hệ thống chính trị của chúng ta --
01:01
This question impacts everything we care about:
19
61494
2431
tất cả -- sự lành mạnh của Trái Đất -- mọi thứ.
01:03
our cultural identity,
20
63949
1841
01:05
our prosperity,
21
65814
1815
Vậy một bên, ta có chủ nghĩa dân tộc.
01:07
our political systems --
22
67653
2131
Collins định nghĩa nó là ”lòng tận tụy với đất nước,”
01:09
everything -- the health of our planet -- everything.
23
69808
3119
nhưng đồng thời, là “chủ nghĩa đề cao lợi ích quốc gia
01:13
So on the one hand, we have nationalism.
24
73550
2653
lên trên cả mối quan tâm quốc tế.”
01:16
Collins defines it as a "devotion to one's nation,"
25
76620
3312
Đối với người dân tộc chủ nghĩa, xã hội hiện đại được dựng trên căn cứ quốc gia:
01:19
but also, a "doctrine that puts national interests
26
79956
2764
ta chia sẻ cùng mảnh đất, lịch sử, văn hóa, và ta bảo vệ nhau.
01:22
above international considerations."
27
82744
2147
01:25
For nationalists, our modern societies are built on national grounds:
28
85364
5020
Giữa một thế giới to lớn và hỗn loạn,
họ xem chủ nghĩa xã hội như con đường đúng đắn duy nhất để giữ cân bằng xã hội.
01:30
we share a land, a history, a culture, and we defend each other.
29
90408
4856
01:35
In a big and chaotic world,
30
95288
2355
Nhưng những kẻ chủ nghĩa toàn cầu cảnh báo ta rằng:
01:37
they see nationalism as the only sensible way to maintain social stability.
31
97667
4755
dân tộc chủ nghĩa vì ích kỉ, nên rất dễ biến thành xấu xa.
Ta đã thấy chuyện này với chủ nghĩa phát xít thế kỉ 20:
01:43
But alarmed globalists warn us:
32
103597
2435
những trận chiến đẫm máu, hàng triệu người chết, sự tàn phá không thể đong đếm.
01:46
self-centered nationalism can easily turn ugly.
33
106056
3273
Bên còn lại, ta có chủ nghĩa toàn cầu.
01:49
We've seen it with 20th-century fascisms:
34
109803
2708
Từ Điển Oxford Living định nghĩa nó là:
01:52
bloody wars, millions of deaths, immeasurable destruction.
35
112535
4485
“sự vận hành hoặc kế hoạch cho chính sách về kinh tế và đối ngoại
trên nền tảng toàn cầu.”
01:57
On the other hand, we have globalism.
36
117390
1941
01:59
The Oxford Living Dictionary defines it as:
37
119744
2264
Đối với người chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa toàn cầu đang gỡ bỏ
02:02
"the operation or planning of economic and foreign policy
38
122032
3351
những gì tổ tiên ta đã dựng nên hàng thập niên qua.
02:05
on a global basis."
39
125407
1422
Nó như phỉ nhổ lên nơi các chiến sĩ đã ngã xuống;
02:07
For nationalists, globalism is rapidly deconstructing
40
127574
3412
nó hủy hoại đoàn kết quốc gia
và mở cửa cho sự xâm nhập ngoại lai.
02:11
what our ancestors took decades to build.
41
131010
2628
02:13
It's like spitting on our soldiers' tombs;
42
133662
2386
Nhưng các người chủ nghĩa toàn cầu cho rằng củng cố sức mạnh toàn cầu
02:16
it's eroding our national solidarities
43
136072
3000
02:19
and opening the doors to foreign invasions.
44
139096
3115
là cách duy nhất để giải quyết những vấn đề xuyên dân tộc,
02:22
But globalists make the case that reinforcing our global governance
45
142705
4760
như phát triển năng lượng hạt nhân,
khủng hoảng tị nạn toàn cầu,
02:27
is the only way to tackle big supernational problems,
46
147489
3727
biến đổi khí hậu hay khủng bố
hay cả hậu quả của siêu trí tuệ nhân tạo.
02:31
like nuclear proliferation,
47
151240
2771
02:34
the global refugee crisis,
48
154035
2166
Thế là ta đến bước quyết định
02:36
climate change or terrorism
49
156225
2716
và ta phải chọn:
02:38
or even the consequences of superhuman AI.
50
158965
3180
chủ nghĩa dân tộc hay chủ nghĩa toàn cầu?
02:42
So we are at the crossroads,
51
162970
2085
Đã sống qua bốn châu lục,
tôi đã luôn hứng thú với câu hỏi này.
02:45
and we are asked to choose:
52
165079
1847
02:46
nationalism or globalism?
53
166950
2338
Nhưng nó là cả một trình độ mới khi tôi nhận ra:
số phiếu bầu cho chủ nghĩa dân tộc trong chế độ dân chủ phương Tây tăng đột biến
02:51
Having lived in four continents,
54
171301
1583
02:52
I've always been interested in this question.
55
172908
2324
từ Thế Chiến Thứ II.
02:55
But it took a whole new level when I saw this happening:
56
175256
3572
Đột nhiên, đây không còn là giả thuyết nữa.
02:58
the biggest surge in nationalist votes in Western democracies
57
178852
4269
Ý tôi là, những phong trào chính trị này đã thành công với các ý tưởng
03:03
since World War II.
58
183145
1498
mà có nghĩa là, trong tương lai, tôi sẽ mất quyền công dân Pháp
03:05
All of a sudden, this isn't theory anymore.
59
185413
2975
vì tôi là người Bắc Phi
03:08
I mean, these political movements have built their success with ideas
60
188412
3986
hoặc không thể trở về nhà ở Hoa Kỳ
vì tôi đến từ một nước phần lớn theo Hồi giáo.
03:12
that could mean, down the road, losing my French citizenship
61
192422
3110
Bạn biết đấy, khi sống trong xã hội dân chủ,
03:15
because I'm North African
62
195556
1690
bạn sống với suy nghĩ rằng nhà nước sẽ luôn bảo vệ bạn,
03:17
or not being able to come back home to the US
63
197270
2552
03:19
because I come from a Muslim-majority country.
64
199846
2309
chỉ cần bạn tuân thủ luật pháp.
03:22
You know, when you live in a democracy,
65
202895
2121
Với phong trào của chủ nghĩa dân túy,
03:25
you live with this idea that your government will always protect you,
66
205040
3909
dù tôi có là công dân tốt nhất,
03:28
as long as you abide by the laws.
67
208973
2021
giờ tôi phải sống với suy nghĩ rằng nhà nước có thể gây thiệt hại cho tôi
03:31
With the rise of national populism,
68
211509
2784
với những lý do ngoài tầm kiểm soát.
03:34
despite being the best citizen I can,
69
214317
2432
Nó rất đáng sợ.
03:36
I now have to live with the idea that my government can hurt me
70
216773
3578
Nhưng nó buộc tôi nghĩ lại,
cân nhắc câu hỏi này và cố ngẫm sâu hơn.
03:40
for reasons I cannot control.
71
220375
1751
Và càng nghĩ về nó,
03:42
It's very unsettling.
72
222579
1919
tôi càng nghi vấn câu hỏi ấy hơn.
03:44
But it forced me to rethink
73
224522
1460
Tại sao chúng ta phải chọn giữa chủ nghĩa dân tộc và toàn cầu,
03:46
and rethink this question and try to think deeper.
74
226006
3388
03:49
And the more I thought about it,
75
229418
1678
giữa yêu nước và để tâm đến thế giới?
03:51
the more I started questioning the question.
76
231120
2440
Chẳng có lý do nào cả.
03:54
Why would we have to choose between nationalism and globalism,
77
234191
3390
Ta không cần chọn giữa gia đình và tổ quốc
03:57
between loving our country and caring for the world?
78
237605
3215
hoặc vùng miền, hoặc tôn giáo và đất nước.
Chúng ta đã có những bản sắc đa màu, và ta sống rất ổn với nó.
04:02
There's no reason for that.
79
242143
1305
04:03
We don't have to choose between family and country
80
243472
2370
Vì sao ta phải chọn giữa đất nước và thế giới?
04:05
or region or religion and country.
81
245866
2049
04:07
We already have multiple identities, and we live with them very well.
82
247939
4489
Nếu như, thay vì chấp nhận lựa chọn vô lý,
ta chống lại lối suy nghĩ nguy hiểm, nhị phân này?
04:12
Why would we have to choose between country and world?
83
252798
3095
04:16
What if, instead of accepting this absurd choice,
84
256491
3213
Vậy đối với các thính giả công dân toàn cầu,
tôi muốn hỏi:
04:19
we took it on ourselves to fight this dangerous, binary thinking?
85
259728
4171
Khi tôi nhắc đến “kẻ dân tộc chủ nghĩa,” hình ảnh nào hiện lên trong đầu bạn?
04:24
So for all the globalists in the audience,
86
264764
2341
Như thế này?
Tin tôi đi, tôi cũng nghĩ đến nó.
04:27
I want to ask:
87
267129
1317
04:28
When I say the word "nationalist," what image comes to your mind?
88
268470
3843
Nhưng tôi phải nhắc bạn rằng đối với nhiều người,
dân tộc chủ nghĩa giống như thế này hơn.
04:33
Something like this?
89
273031
1465
Hoặc như thế kia.
04:34
Believe me, I think of that, too.
90
274520
1976
Bạn biết đó, nó là thứ bên trong bạn
04:36
But I'd like you to remember that for most people,
91
276823
2997
khi bạn lỡ xem phải một môn Olympic chả ai biết trên TV --
04:39
nationalism feels more like this.
92
279844
2015
04:42
Or maybe like that.
93
282313
1505
(Tiếng cười)
04:44
You know, it's that thing inside you
94
284418
1924
chờ đã --
và cái cảnh một tuyển thủ vô danh mặc màu áo quốc gia bạn
04:46
when you accidentally watch an obscure Olympic sport on TV --
95
286366
4685
lại có thể làm bạn kích động.
04:51
(Laughter)
96
291075
2232
Nhịp tim bạn đập nhanh hơn,
04:53
wait --
97
293331
1061
bạn căng thẳng hơn,
04:54
and the mere sight of an unknown athlete wearing your national colors
98
294416
3907
và bạn đang đứng trước ti vi
và hò hét với đam mê rằng tuyển thủ đó sẽ thắng.
04:58
gets you all excited.
99
298347
1733
05:00
Your heartbeat goes up,
100
300104
1714
Đó là chủ nghĩa dân tộc.
05:01
your stress level goes up,
101
301842
1831
Là mọi người vui vẻ khi bên nhau,
05:03
and you're standing in front of the TV
102
303697
1823
hạnh phúc khi thuộc về một cộng đồng quốc gia lớn.
05:05
and screaming with passion for that athlete to win.
103
305544
2631
Sao nó lại sai trái được?
05:08
That's nationalism.
104
308638
1150
Và, người theo chủ nghĩa toàn cầu, người ta có thể nghĩ
05:09
It's people happy to be together,
105
309812
1734
05:11
happy to belong to a large national community.
106
311570
2814
chủ nghĩa dân tộc là một ý tưởng thế kỉ 19 lỗi thời, định sẵn sẽ suy tàn.
05:14
Why would it be wrong?
107
314901
1385
Nhưng tôi rất tiếc phải nói với bạn rằng sự thật không ở phe bạn.
05:17
You know, globalists, you may think of nationalism
108
317421
2349
05:19
as an old, 19th-century idea that is destined to fade.
109
319794
3802
Khi Thống kê Dữ liệu Thế giới hỏi hơn 89 nghìn người
05:23
But I'm sorry to tell you that the facts are not on your side.
110
323620
3736
từ 60 quốc gia
rằng họ cảm thấy như thế nào về tổ quốc,
05:27
When the World Values Survey asked more than 89,000 people
111
327976
3828
88,5 phần trăm trả lời “rất tự hào” hoặc “khá tự hào” --
05:31
across 60 countries
112
331828
1478
88,5 phần trăm.
05:33
how proud they felt about their country,
113
333330
2652
Chủ nghĩa dân tộc không biến mất sớm đâu.
05:36
88.5 percent said "very proud" or "quite proud" --
114
336006
3923
Nó là một cảm giác mạnh mẽ, theo một nghiên cứu khác,
05:39
88.5 percent.
115
339953
1707
05:41
Nationalism is not going away anytime soon.
116
341989
2857
là một cách dự đoán hạnh phúc của cá nhân
Nghe điên rồ, nhưng niềm vui tương quan với sự hài lòng với quốc gia
05:45
It's a powerful feeling that, according to another study,
117
345580
4193
05:49
is a strong predictor of individual happiness.
118
349797
3215
hơn là những thứ bạn nghĩ, như thu nhập gia đình
05:53
It's crazy, but your happiness is more correlated with national satisfaction
119
353431
5155
hay độ hài lòng công việc
hay sự vừa lòng với sức khỏe bạn.
Nên nếu chủ nghĩa dân tộc làm họ vui,
05:58
than with things you would expect, like household income
120
358610
3281
tại sao lại lấy nó đi từ họ?
06:01
or your job satisfaction
121
361915
2004
06:03
or your health satisfaction.
122
363943
1599
Các đồng chủ nghĩa toàn cầu, nếu bạn giống tôi,
06:05
So if nationalism makes people happy,
123
365955
2612
bạn có thể gắn với sự toàn cầu hóa vì những lý do nhân văn.
06:08
why would anybody take it away from them?
124
368591
2202
Và bạn có thể tự hào vì những thành tựu nó đã làm kể từ 1945.
06:11
Fellow globalists, if you are like me,
125
371666
2708
06:14
you may be attached to globalization for humanistic reasons.
126
374398
3535
Rốt cuộc thì, những vùng lớn trên thế giới đều rất mực bình yên;
06:17
And you may take great joy in some of its accomplishments since 1945.
127
377957
4683
tỷ lệ siêu nghèo trên thế giới đang giảm dần;
06:22
After all, major regions of the world have been exceptionally peaceful;
128
382664
3599
và hơn hai tỷ người, nhất là ở châu Á,
cho thấy cải thiện ngoạn mục trong tiêu chuẩn đời sống của họ.
06:26
extreme poverty rates around the globe are trending down;
129
386664
3818
Nhưng các nghiên cứu cho thấy toàn cầu hóa cũng có mặt tối.
06:30
and more than two billion people, most notably in Asia,
130
390506
3176
06:33
show spectacular improvements in their standards of living.
131
393706
2901
Và bên trái của con đuờng
là hàng trăm triệu nguời trung lưu ở phía Tây
06:37
But studies also show that globalization has a dark side.
132
397266
4301
với sự phát triển vuợt bậc trong hơn hai thập kỷ,
06:41
And left on the side of the road
133
401591
2912
thậm chí ba thập kỷ, theo như nghiên cứu thống kê.
06:44
are hundreds of millions of people in Western middle classes
134
404527
3765
Chúng ta không mặc kệ “con voi trong căn phòng” này đựợc.
06:48
with anemic income growth for more than two decades,
135
408316
2785
Nếu có gì, sức mạnh đồng lòng của ta nên đựơc sử dụng
06:51
possibly three decades, according to some studies.
136
411125
2558
để tìm đuờng sửa khía cạnh này của toàn cầu hóa,
06:54
We cannot ignore this elephant in our room.
137
414031
2960
thay vì đấu tranh trong trận đấu gay gắt chống lại chủ nghĩa dân tộc này.
06:57
If anything, our collective energy would be better used
138
417015
2633
06:59
finding ways to fix this aspect of globalization,
139
419672
3397
Vậy, những thính giả dân tộc chủ nghĩa,
tôi có vài chủ đề nhức nhối cho bạn đây.
07:03
instead of fighting this polarizing battle against nationalism.
140
423093
4817
(Tiếng cuời)
Khi tôi nói đến “công dân toàn cầu”, bạn nghĩ về cái gì?
07:08
So now, the nationalists in the audience,
141
428547
2285
07:10
I have some crusty, nonbinary nuggets for you.
142
430856
3304
Tài phiệt siêu giàu, siêu ngoài tầm với?
(Tiếng cuời)
07:14
(Laughter)
143
434184
1282
Hay là kiểu phố Wall tham lam vô nhân tính, nhỉ?
07:16
When I say the word "globalist," what comes to your mind?
144
436211
2667
Hay là những người giống tôi, với nhiều dòng máu,
07:19
Out-of-touch, one-percent plutocrats?
145
439496
2323
sống trong một thủ đô lớn của thế giới.
07:21
(Laughter)
146
441843
1403
07:23
Or maybe the heartless, greedy Wall Street type, right?
147
443270
2821
Bạn có nhớ cái Thống kê Dữ liệu Thế giới tôi nhắc đến lúc nãy?
07:26
Or maybe people like me, with multiple origins,
148
446402
2458
Nó cho thấy một phát hiện ấn tượng khác:
07:28
living in a big, cosmopolitan metropolis.
149
448884
2863
71 phần trăm dân số thế giới đồng ý với câu nói,
07:32
Well, you remember that World Values Survey that I mentioned earlier?
150
452696
3301
“Tôi là một công dân của thế giới.”
07:36
It showed another fascinating finding:
151
456428
2622
Bạn biết nghĩa là gì không?
Hầu hết chúng ta vừa tự hào vì nước nhà
07:39
71 percent of the world population agreed with the statement,
152
459074
4319
và vừa là công dân của thế giới.
07:43
"I am a citizen of the world."
153
463417
1821
Và nó còn tuyệt hơn nữa.
07:45
Do you know what it means?
154
465262
1256
Những công dân toàn cầu trong dữ liệu thể hiện một mức độ tự hào dân tộc cao
07:47
Most of us are simultaneously proud of our country
155
467094
3229
hơn là những người từ chối nhãn dán đó.
07:50
and citizens of the world.
156
470347
1814
07:52
And it gets even better.
157
472185
1532
Vì vậy tôi nói luôn, là công dân toàn cầu không có nghĩa là phản bội tổ quốc.
07:53
The citizens of the world in the survey show a higher level of national pride
158
473741
4441
Nó chỉ có nghĩa là bạn có đủ đồng cảm với xã hội,
07:58
than the ones that rejected that label.
159
478206
1984
và thể hiện một phần đó ra ngoài biên giới nuớc nhà.
08:00
So once and for all, being a globalist doesn't mean betraying your country.
160
480754
3751
Bây giờ, tôi biết khi tôi nhìn vào những cảm xúc dân tộc của tôi,
08:04
It just means that you have enough social empathy,
161
484529
2397
08:06
and you project some of it outside your national borders.
162
486950
3044
một trong những mối lo chống lại thế giới toàn cầu hóa
là bản sắc dân tộc.
08:11
Now, I know that when I dig into my own nationalist feelings,
163
491248
3484
Làm sao để ta bảo tồn được thứ làm ta đặc biệt,
08:14
one of my anxieties versus the globalized world
164
494756
3038
điều làm ta khác biệt,
điều mang ta lại với nhau?
08:17
is national identity:
165
497818
1911
Và khi tôi bắt đầu nghĩ về nó, tôi nhận ra một điều rất lạ lùng,
08:19
How are we going to preserve what makes us special,
166
499753
3195
là rất nhiều phần cấu thành danh tính dân tộc của chúng ta
08:22
what makes us different,
167
502972
1286
08:24
what brings us together?
168
504282
1634
08:25
And as I started thinking about it, I realized something really strange,
169
505940
3982
thật ra đến từ ngoài biên giới tổ quốc.
Ví dụ như những chữ cái mà ta dùng hằng ngày đi.
08:29
which is that a lot of the key ingredients of our national identities
170
509946
3910
Không biết bạn có nhận ra
rằng hệ thống chữ viết Latinh, bảng chữ cái Latinh ta dùng
08:33
actually come from outside our national borders.
171
513880
2705
có nguồn gốc hàng nghìn năm về trước,
08:37
Like, think of the letters that we use every day.
172
517032
2313
gần Sông Nile.
08:39
I don't know if you realize,
173
519705
1392
Nó bắt đầu với một con bò như thế này,
08:41
but the Latin script, the Latin alphabet that we use
174
521121
3812
rồi nó được tả lại bằng một chữ tượng hình khéo léo.
08:44
has its origins thousands of years ago,
175
524957
2359
08:47
near the Nile River.
176
527340
1295
Chữ tượng hình đó được sao chép lại bởi một người Xê-mít ở Sinai
08:49
It all started with a cow just like this,
177
529082
3330
08:52
that was captured by a scribe into an elegant hieroglyph.
178
532436
4249
thành chữ “aleph”.
“Aleph” theo chân người Phoenicia và cập bến châu Âu ở Hy Lạp,
08:57
That hieroglyph was transcribed by a Semite in the Sinai
179
537233
3563
nơi mà nó trở thành “alpha”,
09:00
into the letter aleph.
180
540820
1448
mẹ đẻ của chữ A ngày nay.
09:02
Aleph traveled with Phoenicians and reached the European shores in Greece,
181
542972
5040
Và đó là cách một con bò Ai Cập trở thành chữ A ngày nay.
(Tiếng cười)
09:08
where it became alpha,
182
548036
1438
Và y chang với cái nhà Ai Cập khi nó trở thành bet, beta, và B.
09:09
the mother of our letter A.
183
549498
1550
09:11
So that's how an Egyptian cow became our letter A.
184
551555
3335
09:14
(Laughter)
185
554914
1321
Và con cá Ai Cập khi nó trở thành daleth, delta, và D.
09:16
And same thing with the Egyptian house that became bet, beta and B.
186
556865
6062
Những văn bản nền tảng nhất của chúng ta đầy rẫy bò Ai Cập,
09:22
And the Egyptian fish that became daleth, delta and D.
187
562951
4222
nhà, và cá Ai Cập.
(Tiếng cười)
Và có rất nhiều những ví dụ khác.
09:27
Our most fundamental texts are full of Egyptian cows,
188
567681
3401
Lấy Vương quốc Liên hiệp Anh và chế độ quân chủ của nó đi.
09:31
houses and fish.
189
571106
1507
Nữ vương Elizabeth II?
09:32
(Laughter)
190
572637
1285
Tổ tiên người Đức.
09:34
And there are so many other examples.
191
574565
2223
Khẩu hiệu trên huy hiệu hoàng gia Anh?
09:36
Take the United Kingdom and its monarchy.
192
576812
2760
Toàn bộ là tiếng Pháp, không một từ tiếng Anh nào.
09:39
Queen Elizabeth II?
193
579596
1987
Lấy Pháp và Tháp Eiffel đặc trưng của nó đi
09:41
German ancestry.
194
581607
1362
09:43
The mottos on the royal coat of arms?
195
583384
2313
Cảm hứng từ?
09:45
All written in French, not a single word of English.
196
585721
2677
Hợp chúng quốc Hoa Kỳ --
và không phải là Las Vegas,
09:49
Take France and it's iconic Eiffel Tower.
197
589117
3779
mà là New York thế kỉ 19.
(Tiếng cười)
09:52
The inspiration?
198
592920
1362
Đây là tòa nhà cao nhất New York vào giữa thế kỉ 19.
09:54
The United States of America --
199
594754
1996
09:56
and I don't mean Las Vegas,
200
596774
1294
Nó có gợi nhớ bạn về cái gì không?
09:58
I mean 19th-century New York.
201
598092
1758
Và bạn có thể nghĩ Trung Quốc như một nền văn minh tự khép kín,
09:59
(Laughter)
202
599874
1087
10:00
This was the tallest building in New York in the mid-19th century.
203
600985
3517
được bao bọc đằng sau Vạn Lý Trường Thành.
10:04
Does it remind you of something?
204
604526
1621
Nhưng nghĩ lại xem.
Tư tưởng chính quyền Trung Quốc là?
10:07
And you may think of China as a self-contained civilization,
205
607147
3439
Chủ nghĩa Mác, sản xuất tại Đức.
10:10
protected behind its Great Wall.
206
610610
2129
Một trong các tôn giáo lớn của nó?
10:12
But think twice.
207
612763
1518
Phật giáo, nhập khẩu từ Ấn Độ.
10:14
The Chinese official ideology?
208
614305
2046
Trò giải trí yêu thích ở Ấn Độ?
10:16
Marxism, made in Germany.
209
616375
2747
Môn Cricket.
Tôi rất thích câu nói này từ Ashis Nandy,
10:20
One of China's biggest religions?
210
620064
1645
10:21
Buddhism, imported from India.
211
621733
2608
“Môn Cricket là một trò chơi Ấn Độ tình cờ được phát hiện bởi người Anh.”
10:24
India's favorite pastime?
212
624365
2285
10:26
Cricket.
213
626674
1216
(Tiếng cười)
10:28
I really love this quote from Ashis Nandy,
214
628222
2418
Đó là những nhắc nhở rằng nhiều thứ ta yêu thích trong truyền thống dân tộc
10:30
who said, "Cricket is an Indian game accidentally discovered by the British."
215
630664
4877
10:35
(Laughter)
216
635565
1558
thật ra đến từ những cơn sóng toàn cầu hóa trước đây.
10:37
So these are good reminders that a lot of what we love in our national traditions
217
637147
6545
Và hơn cả những biểu tượng cá nhân, có những truyền thống dân tộc
đáng ra không thể tồn tại nếu không có toàn cầu hóa.
10:43
actually come from previous waves of globalization.
218
643716
2666
Và ví dụ mà tôi chợt nhớ đến là một truyền thống được thế giới yêu thích:
10:46
And beyond individual symbols, there are whole national traditions
219
646835
3704
ẩm thực Ý.
10:50
that could not have existed without globalization.
220
650563
3058
Các bạn à, nếu bạn có cơ hội
để đến một nhà hàng Ý siêu bản địa
10:54
And the example that comes to my mind is a world-beloved national tradition:
221
654070
4305
mà chỉ phục vụ các công thức La Mã cổ đại,
10:58
Italian cuisine.
222
658399
1286
tôi khuyên bạn là: đừng đi.
11:00
My friends, if you ever have a chance
223
660056
1804
11:01
to go to a superauthentic Italian restaurant
224
661884
2564
(Tiếng cười)
Bạn sẽ rất, rất thất vọng.
11:04
that only serves ancient Roman recipes,
225
664472
2645
Không có mì spaghetti, không pasta --
nó chỉ mới xuất hiện ở Sicily vào thế kỉ thứ tám,
11:07
my advice for you is: don't go.
226
667141
2486
11:09
(Laughter)
227
669651
1427
khi Ý chịu sự cai quản của Ả Rập.
11:11
You'd get very, very disappointed.
228
671102
1823
Không có espresso ngon, không cappuccino mịn màng --
11:13
No spaghetti, no pasta --
229
673353
1864
nó đến từ Abyssinia thông qua Yemen vào thế kỉ 17.
11:15
that really started in Sicily in the eighth century,
230
675241
2864
11:18
when it was under Arabian rule.
231
678129
1702
Và tất nhiên, không có pizza Napoletana hoàn hảo --
11:20
No perfect espresso, no creamy cappuccino --
232
680407
2637
làm sao bạn có thể tạo ra nó khi không có cà chua từ châu Mĩ?
11:23
that came from Abyssinia via Yemen in the 17th century.
233
683068
3833
Thay vào đó, bạn sẽ được phục vụ có lẽ là rất nhiều cháo,
11:26
And of course, no perfect pizza Napoletana --
234
686925
2509
11:29
how would you make it without the tomatoes of the New World?
235
689458
3191
chút rau -- hầu hết là cải -- chút phô mai,
11:33
No, instead, you would be served probably a lot of porridge,
236
693736
4039
và nếu may mắn, chút
cao lương mĩ vị của thời đó --
11:37
some vegetable -- mostly cabbage -- some cheese,
237
697799
3657
thịt chuột sóc nấu vừa tới.
11:41
and maybe if you're lucky,
238
701480
1706
(Tiếng cười)
11:43
the absolute delicacy of that time --
239
703210
3122
May mắn là, đó không phải là truyền thống được giữ gìn bởi bọn cuồng tín.
11:46
mmm, perfectly cooked fattened dormice.
240
706356
3531
Đó là một quá trình cởi mở,
11:49
(Laughter)
241
709911
1217
do các nhà thám hiểm, thương nhân, người bán rong, các nội trợ sáng tạo bồi đắp.
11:52
Thankfully, it was not a close tradition preserved by fanatic watchdogs.
242
712115
4292
Với nhiều cách, toàn cầu hóa là một cơ hội
11:56
No, it was an open process,
243
716431
1653
cho những truyền thống dân tộc được tìm đến, phục hưng, biến hóa lại,
11:58
nourished by explorers, traders, street sellers and innovative home cooks.
244
718108
5889
để kích cầu sự thay đổi, để nó luôn sôi động và phù hợp theo thời gian
12:04
And in many ways, globalization is a chance
245
724021
2066
12:06
for our national traditions to be questioned, regenerated, reinterpreted,
246
726111
5263
Nên hãy nhớ điều này:
Đa số người dân tộc chủ nghĩa theo chủ nghĩa toàn cầu
12:11
to attract new converts to stay vibrant and relevant over time.
247
731398
3963
và đa số người chủ nghĩa toàn cầu theo chủ nghĩa dân tộc.
Rất nhiều những thứ ta thích về truyền thống dân tộc của ta
12:15
So just remember this:
248
735841
1293
12:17
most of us nationalists in the world are globalists,
249
737480
2698
đến từ ngoài biên giới nước nhà.
Và lý do mà ta vuợt khỏi ranh giới quốc gia này
12:20
and most of us globalists in the world are nationalists.
250
740202
2820
là để khám phá truyền thống của quốc gia khác
12:23
A lot of what we like in our national traditions
251
743046
3065
Vấn đề thật sự không nên là
12:26
come from outside our national borders.
252
746135
2316
chọn giữa chủ nghĩa dân tộc và toàn cầu.
12:28
And the reason we venture outside our national borders
253
748475
2722
Câu hỏi thật sự là: Chúng ta làm cả hai như thế nào tốt nhất?
12:31
is to discover these other national traditions.
254
751221
2696
12:33
So the real question should not be
255
753941
1719
Nó là một câu hỏi khó khăn cho một thế giới phức tạp
12:35
to choose between nationalism and globalism.
256
755684
2686
cần những giải pháp sáng tạo, bất nhị phân.
12:38
The real questions is: How can we do both better?
257
758394
3514
Bạn còn chần chờ gì nữa?
12:41
It's a complex question for a complex world
258
761932
2851
Cảm ơn.
(Vỗ tay)
12:44
that calls for creative, nonbinary solutions.
259
764807
3503
12:48
What are you waiting for?
260
768334
1357
12:49
Thank you.
261
769715
1151
12:50
(Applause)
262
770890
1800
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7