Black life at the intersection of birth and death | Mwende "FreeQuency" Katwiwa

41,142 views ・ 2018-02-23

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: An Pham Reviewer: Ai Van Tran
Tên tôi là Mwende Katwiwa
một nhà thơ
theo chủ nghĩa Pan-Africa
và đấu tranh cho tự do.
00:12
My name is Mwende Katwiwa
0
12560
2159
Tôi đã 23 tuổi
khi lần đầu tiên nghe nói về Công bằng Sinh sản.
00:15
and I am a poet,
1
15680
1456
Tôi đang làm việc tại Women with a Vision,
00:17
a Pan-Africanist
2
17160
1416
00:18
and a freedom fighter.
3
18600
1480
nơi tôi được biết rằng Công bằng Sinh sản được Sister Song định nghĩa là:
00:21
I was 23 years old
4
21000
1376
00:22
when I first heard about Reproductive Justice.
5
22400
2280
Một: Quyền của phụ nữ trong việc lựa chọn thời điểm và thời gian sinh con,
00:25
I was working at Women with a Vision,
6
25440
2136
00:27
where I learned that Reproductive Justice was defined by Sister Song as:
7
27600
4056
cũng như hoàn cảnh sinh con.
Hai: Quyền của phụ nữ được lựa chọn có con hay không,
00:31
One: A woman's right to decide if and when she will have a baby
8
31680
4416
cũng như các lựa chọn phòng ngừa hoặc chấm dứt thai kỳ.
00:36
and the conditions under which she will give birth.
9
36120
2616
Và ba: quyền của phụ nữ được nuôi dạy những đứa con hiện có của mình
00:38
Two: A woman's right to decide if she will not have a baby
10
38760
3576
trong hoàn cảnh an toàn và lành mạnh
00:42
and her options for preventing or ending a pregnancy.
11
42360
3096
mà không sợ sự xâm phậm từ
các cá nhân hoặc chính phủ.
00:45
And three: A woman's right to parent the children she already has
12
45480
4136
Tôi đã luôn muốn trở thành mẹ.
00:49
in safe and healthy environments
13
49640
1776
Lớn lên, tôi đã nghe tất cả về những niềm vui của việc làm mẹ.
00:51
without fear of violence
14
51440
1696
00:53
from individuals or the government.
15
53160
2080
Tôi đã từng mơ tử cung của mình tạo nên điều kỳ diệu vào thế giới này.
00:56
I've always wanted to be a mother.
16
56320
1680
Thấy chưa, tôi biết mình còn trẻ.
00:59
Growing up, I heard all about the joys of motherhood.
17
59440
3456
Nhưng tôi nhận ra,
Thật không dễ dàng khi lên kế hoạch cho một điều gì đó quá lớn, quá sớm.
01:02
I used to dream of watching my womb weave wonder into this world.
18
62920
3400
Nhưng giờ,
01:07
See, I knew I was young.
19
67040
1696
01:08
But I figured,
20
68760
1216
tôi 26 tuổi rồi.
01:10
it couldn't hurt to start planning for something so big, so early.
21
70000
3520
Và tôi không biết liệu tôi đã có những gì cần thiết để làm mẹ ở đất nước này.
01:15
But now,
22
75200
1200
Xem này, những năm qua nước Mỹ đã dạy tôi cách nuôi dạy con cái
01:17
I'm 26 years old.
23
77319
1441
hơn bất kỳ cuốn sách nào chủ đề này.
01:19
And I don't know if I have what it takes to stomach motherhood in this country.
24
79400
3760
Tôi được biết cách một số phụ nữ sinh con trong khi
những người khác thì nghi ngờ.
01:23
See, over the years, America has taught me more about parenting
25
83760
2976
Tôi được biết rằng cơ thể này sẽ sản sinh ra
01:26
than any book on the subject.
26
86760
1776
những người thân thích bị giam trong ngục
01:28
It has taught me how some women give birth to babies
27
88560
2456
hơn là có được bằng tốt nghiệp đại học.
01:31
and others to suspects.
28
91040
1896
01:32
It has taught me that this body will birth kin
29
92960
2576
Có điều gì đó về việc trở thành người da đen ở Mỹ
01:35
who are more likely to be held in prison cells
30
95560
2576
đã khiến việc làm mẹ
01:38
than to hold college degrees.
31
98160
2000
trở nên phức tạp.
01:40
There is something about being Black in America
32
100720
3736
Như thể,
tôi không biết nuôi dạy con cái đàng hoàng
01:44
that has made motherhood seem
33
104480
1400
và giúp chúng sống sót.
Tôi sẽ bảo con trai tôi không ăn trộm vì nó sai trái
01:47
complicated.
34
107160
1200
hay chúng sẽ dùng nó để biện minh cho cái chết?
01:49
Seem like,
35
109480
1216
01:50
I don't know what to do to raise my kids right
36
110720
2176
Tôi có nói với cậu ấy
01:52
and keep them alive.
37
112920
1336
khi cậu trả tiền cho Skittles và trà ngọt của mình,
01:54
Do I tell my son not to steal because it is wrong,
38
114280
2536
vẫn sẽ có những người theo dõi cậu ta
01:56
or because they will use it to justify his death?
39
116840
2320
và nhìn thấy một tên tội phạm thay vì một đứa trẻ;
01:59
Do I tell him
40
119800
1216
gọi cảnh sát và không cần chờ họ đến.
02:01
that even if he pays for his Skittles and sweet tea
41
121040
2576
Họ có muốn cảnh sát đến?
02:03
there will still be those who will watch him
42
123640
2096
02:05
and see a criminal before child;
43
125760
2496
Có quá nhiều tiếng chuông Sean trong đầu tôi khi nghĩ về việc quay số 911,
02:08
who will call the police and not wait for them to come.
44
128280
2936
tôi không tin sự đảm bảo của Oscar Grant rằng họ sẽ không đến và giết con trai tôi.
02:11
Do I even want the police to come?
45
131240
2216
02:13
Too many Sean Bells go off in my head when I consider calling 911.
46
133480
4016
Chúng tôi có thể đã thoát khỏi sự ràng buộc,
nhưng nó như kiểu lin-sơ khi họ hạ sát những đứa trẻ da đen
02:17
I will not take it for Oscar Grant-ed that they will not come and kill my son.
47
137520
3880
và để thi thể chúng bị phơi nắng trong bốn giờ.
02:21
So, we may have gotten rid of the nooses,
48
141919
2177
Như một lời nhắc lịch sử,
có điều gì đó về việc trở thành người da đen ở Mỹ
02:24
but I still consider it lynching when they murder Black boys
49
144120
2856
02:27
and leave their bodies for four hours in the sun.
50
147000
2320
khiến tình mẫu tử
trở nên đáng buồn.
02:30
As a historical reminder
51
150040
2176
Như thể một sáng tôi thức dậy
02:32
that there is something about being Black in America
52
152240
3616
và nhìn thấy con trai mình như một tuần trước
02:35
that has made motherhood sound
53
155880
1896
Như thể tôi thức dậy
02:37
like mourning.
54
157800
1360
cái chết của con gái tôi thậm chí không đáng tin.
02:39
Sound like one morning I could wake up
55
159880
1856
Bạn đừng nói Sandra Bland là phụ nữ da đen duy nhất mà sự tàn bạo
02:41
and see my son as a repeat of last week's story.
56
161760
3056
02:44
Sound like I could wake up and realize
57
164840
1896
của cô ấy đáng giá hơn sự im lặng của chúng tôi.
02:46
the death of my daughter wouldn't even be newsworthy.
58
166760
2496
Còn những đứa con gái da ngăm khác của ta gặp nạn
02:49
So you can't tell me that Sandra Bland is the only Black woman
59
169280
3216
cái chết của chúng chưa được nhớ đến?
Thế còn con cái chúng ta,
02:52
whose violence deserves more than our silence.
60
172520
2576
chúng không được phân chia rạch ròi giữa các giới tính thì sao?
02:55
What about our other dark-skinned daughters in distress
61
175120
2616
Không có gì như vật bảo hộ to lớn
02:57
whose deaths we have yet to remember?
62
177760
1776
nếu bạn xuất thân từ một cơ thể như thế này.
02:59
What about our children
63
179560
1216
03:00
whose lives don't fit neatly between the lives of your genders?
64
180800
2976
Thấy chưa, có điều gì đó về việc trở thành người da đen ở Mỹ
03:03
See, apparently, nothing is a great protector
65
183800
2136
đã khiến việc làm mẹ như một điều gì đó
03:05
if you come out of a body that looks like this.
66
185960
2280
mà tôi không chắc mình mong đợi.
03:08
See, there is something about being Black in America
67
188720
3896
Tôi đã viết quá nhiều bài thơ về những đứa trẻ da đen đã chết,
03:12
that has made motherhood sound
68
192640
1936
03:14
like something I'm not sure I look forward to.
69
194600
2160
không ngờ rằng một ngày nào đó có thể có một bài thơ viết về những đứa trẻ của tôi.
03:17
I've written too many poems about dead Black children to be naïve
70
197920
5616
Nhưng tôi không muốn trở thành người mẹ đã sinh ra những vần thơ.
03:23
about the fact that there could one day be a poem written about my kids.
71
203560
4360
Tôi không muốn một khổ thơ cho một người con trai,
cũng không một dòng cho một cô gái nhỏ
03:28
But I do not want to be a mother who gave birth to poems.
72
208600
3120
và không một chú thích cho đứa trẻ không hợp với thế giới này.
03:32
I do not want a stanza for a son
73
212480
2576
Không.
Tôi không muốn những đứa trẻ sẽ sống mãi
03:35
nor a line for a little girl
74
215080
2176
trong những trang thơ
03:37
nor a footnote for a child who doesn't fit into this world.
75
217280
3000
nhưng lại không thể sống lâu hơn tôi
trong cuộc sống thực.
03:40
No.
76
220960
1216
(Vỗ tay)
03:42
I do not want children who will live forever
77
222200
2216
03:44
in the pages of poetry,
78
224440
1736
03:46
yet can't seem to outlive
79
226200
2136
03:48
me.
80
228360
1216
03:49
(Applause)
81
229600
6520
Tôi đã được mời đến hội nghị TEDWomen
để xuất khẩu một bài thơ.
Nhưng với tôi, thơ không phải là nghệ thuật và trình diễn.
03:58
I was invited to the TEDWomen conference
82
238720
2256
Đó là một hình thức phản kháng.
04:01
to perform a poem.
83
241000
1200
Hôm qua,
04:03
But for me, poetry is not about art and performance.
84
243240
3520
trong buổi diễn tập,
tôi được biết rằng đã có 2 đến 3
04:07
It is a form of protest.
85
247440
2120
cuộc nói chuyện gần đây của TED về Cuộc sống của người da đen.
04:10
Yesterday,
86
250640
1256
04:11
during rehearsal,
87
251920
1656
Có lẽ tôi nên cắt giảm bài nói chuyện TED của mình
04:13
I was told that there had been
88
253600
2056
04:15
two to three recent TED Talks about Black Lives Matter.
89
255680
3240
để chủ đề của nó “chỉ” là về Công bằng Sinh sản.
Nhưng bài thơ đó và buổi nói chuyện này
04:19
That maybe I should cut down my TED Talk
90
259960
3496
về cơ bản là việc tôi không thể tách biệt chúng.
04:23
so it could "just" be about Reproductive Justice.
91
263480
2600
Tôi đã từng 21 tuổi --
(Vỗ tay)
04:27
But that poem and this talk
92
267280
2376
04:29
is fundamentally about my inability to separate the two.
93
269680
3080
04:33
I was 21 years old --
94
273920
1216
Tôi đã 21 tuổi khi Trayvon Martin bị sát hại.
04:35
(Applause)
95
275160
7000
Trayvon Martin, một cậu bé da đen 17 tuổi,
một đứa trẻ da đen,
04:43
I was 21 years old when Trayvon Martin was murdered.
96
283360
2920
đã nhắc tôi
nhắc nhở chúng ta
04:47
Trayvon Martin, a 17-year-old Black boy,
97
287360
3696
cho ta thấy đất nước này ít coi trọng người da đen thế nào.
04:51
a Black child,
98
291080
1536
Thẻ hashtag #BlackLivesMatter
04:52
reminded me
99
292640
1536
đã trở thành lời kêu gọi được công nhận nhiều nhất
04:54
reminded us
100
294200
1536
04:55
how little this nation actually values Black life.
101
295760
2880
cho người da đen và con em chúng ta
sống trong môi trường an toàn và cộng đồng lành mạnh
04:59
The hashtag #BlackLivesMatter
102
299760
2216
mà không sợ bạo lực
05:02
became the most recognized call
103
302000
2456
từ các cá nhân, nhà nước hoặc chính phủ.
05:04
for Black people and our children
104
304480
2496
05:07
to live in safe environments and healthy communities
105
307000
2856
Nhiều tháng sau,
05:09
without fear
106
309880
1336
khi George Zimmerman không phải chịu
05:11
from violence from individuals or the state or government.
107
311240
3360
trách nhiệm về việc giết Trayvon Martin,
tôi đã nghe Sybrina Fulton,
mẹ của Trayvon Martin nói.
05:15
Months later,
108
315960
1496
05:17
when George Zimmerman was not held responsible
109
317480
2176
Những lời nói của cô ấy có tác động đến tôi
05:19
for murdering Trayvon Martin,
110
319680
2056
đến nỗi tôi không thể ngừng đặt câu hỏi
05:21
I heard Sybrina Fulton,
111
321760
1536
05:23
Trayvon Martin's mother, speak.
112
323320
1560
về việc làm mẹ ở Hợp chủng quốc Hoa Kỳ sẽ như thế nào.
05:26
Her testimony so deeply impacted me
113
326160
3056
trong thân xác này?
Tình mẫu tử thực sự có ý nghĩa gì,
05:29
that I found myself constantly asking,
114
329240
2000
khi mà đối với rất nhiều người như tôi,
05:32
what would it mean to mother in the United Stated of America
115
332280
2816
điều đó đồng nghĩa với sự thương tiếc?
05:35
in this skin?
116
335120
1200
Tôi không hề nhận ra,
05:37
What does motherhood really mean,
117
337040
1816
05:38
when for so many who look like me
118
338880
2136
tôi đã bắt đầu liên kết mô hình Công bằng Sinh sản
05:41
it is synonymous with mourning?
119
341040
2000
và Phong trào Vì Cuộc sống da đen.
Khi tôi tìm hiểu thêm về Công bằng Sinh sản
05:45
Without realizing it,
120
345400
1296
05:46
I had begun to link the Reproductive Justice framework
121
346720
3136
tại Women With A Vision
và khi tôi hoạt động tích cực trong Phong trào Vì cuộc sống của người da đen,
05:49
and the Movement for Black Lives.
122
349880
1840
tôi muốn những người khác nhìn thấy và cảm nhận những điểm tương đồng này.
05:52
As I learned more about Reproductive Justice
123
352800
2096
05:54
at Women With A Vision,
124
354920
1376
05:56
and as I continued to be active in the Movement for Black Lives,
125
356320
3736
Tôi tự hỏi mình:
Công việc của ai trong những thời điểm như thế này
06:00
I found myself wanting others to see and feel these similarities.
126
360080
3800
để kết nối ý tưởng hiện thực và con người?
06:04
I found myself asking:
127
364760
2016
Tôi muốn dành tặng bài nói chuyện này và bài thơ đó
06:06
Whose job is it in times like this
128
366800
2776
cho Constance Malcolm.
06:09
to connect ideas realities and people?
129
369600
3160
Bà là mẹ của Ramarley Graham,
một đứa trẻ da đen khác
06:14
I want to dedicate this talk and that poem
130
374280
2576
đã bị sát hại trước đó.
06:16
to Constance Malcolm.
131
376880
1440
Cô ấy nhắc tôi vào bữa tối,
06:19
She is the mother of Ramarley Graham
132
379080
2616
khi tôi đang loay hoay viết bài thơ đó,
06:21
who was another Black child
133
381720
1576
rằng công việc của một nghệ sĩ
06:23
who was murdered before their time.
134
383320
1680
là khai quật những câu chuyện mọi người cố gắng chôn vùi
06:26
She reminded me once over dinner,
135
386320
1696
bằng những cái xẻng của sự tự mãn và thời gian.
06:28
as I was struggling to write that poem,
136
388040
2256
06:30
that it is the artist's job
137
390320
1896
Mới đây,
Toni Morrison đã viết
06:32
to unearth stories that people try to bury
138
392240
2696
“Trong thời điểm kinh hoàng,
06:34
with shovels of complacency and time.
139
394960
2480
các nghệ sĩ không bao giờ được chọn cách im lặng.
06:38
Recently,
140
398840
1296
Không có thời gian để tự thương hại,
06:40
Toni Morrison wrote,
141
400160
1240
không có chỗ cho sự sợ hãi.”
06:42
"In times of dread,
142
402360
1776
Hôm qua, trong buổi diễn tập,
06:44
artists must never choose to remain silent.
143
404160
2400
khi tôi được bảo rằng tôi nên
06:47
There is no time for self-pity,
144
407400
2136
“có thể cắt phần Black Lives Matter khỏi bài nói của mình”,
06:49
no room for fear."
145
409560
1360
tôi đã thấy mình có đôi chút sợ hãi.
06:52
Yesterday, during rehearsal,
146
412200
1936
Sợ rằng câu chuyện của chúng tôi lại bị từ chối
06:54
when I was told that I should
147
414160
1416
06:55
"maybe cut the Black Lives Matter portion from my talk,"
148
415600
3376
ở chính thời điểm mà chúng đáng được kể.
06:59
I found myself fearful for a moment.
149
419000
1880
Và sau đó tôi nhớ lại những lời tôi vừa nói.
07:01
Fearful that again our stories were being denied
150
421800
2536
“Trong thời điểm kinh hoàng,
07:04
the very stages they deserve to be told on.
151
424360
2120
các nghệ sĩ không bao giờ được chọn cách im lặng.
07:07
And then I remembered the words I had just spoken.
152
427600
2680
Không có thời gian để tự thương hại,
(Vỗ tay)
07:11
"In times of dread,
153
431320
1856
07:13
artists must never choose to remain silent.
154
433200
2920
07:17
There is no time for self-pity.
155
437120
2216
07:19
(Applause)
156
439360
6760
Không có thời gian để tự thương hại,
không có chỗ cho sự sợ hãi.”
Và tôi có lựa chọn của mình.
Tôi luôn là người lựa chọn.
07:27
There is no time for self-pity.
157
447600
2616
Cảm ơn các bạn.
07:30
And no room for fear."
158
450240
1600
(Vỗ tay)
07:32
And I have made my choice.
159
452560
2096
07:34
And I am always choosing.
160
454680
1900
07:37
Thank you.
161
457120
1456
07:38
(Applause)
162
458600
6480
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7