A Brain Implant That Turns Your Thoughts Into Text | Tom Oxley | TED

Translator: Vy Truong Reviewer: Ngoc Nguyen

A few months ago,

Vài tháng trước,

I surrendered the password to my Twitter account

tôi giao mật khẩu Twitter của mình

to let a person with paralysis tweet out their thoughts.

để một người liệt đăng những điều họ nghĩ.

But I mean that literally.

Theo đúng nghĩa đen đấy.

Philip O'Keefe can't use his fingers to type like you or I,

Philip O’Keefe không thể dùng ngón tay đánh chữ như ta,

but thanks to a tiny brain implant,

nhưng nhờ cấy ghép não,

he was able to send the following tweets.

anh có thể đăng các dòng trạng thái sau.

"Hello world! Short tweet. Monumental progress."

“Chào cả thế giới. Dòng trạng thái ngắn. Bước tiến khổng lồ.”

"No need for keystrokes or voices.

“Không cần dùng phím hay giọng nói.

I created this tweet just by thinking it."

Tôi dùng suy nghĩ tạo ra dòng trạng thái này.”

“Hy vọng đây là những viên gạch đầu tiên

"My hope is that I pave the way

for people to be able to tweet through thoughts. Phil."

trên đường dùng suy nghĩ để đăng bài. Phil.”

Now you might be thinking there are some people out there

Giờ, bạn có thể nghĩ không nên để vài người

who should not be allowed to tweet directly from their brain.

dùng não trực tiếp đăng bài.

(Laughter)

(Tiếng cười)

I agree.

Tôi đồng ý.

But for people with paralysis and disability,

Nhưng với người liệt và khuyết tật,

this technology can be life-changing.

công nghệ này có thể thay đổi cuộc sống của họ.

I’m very excited to introduce you to Philip and Rodney.

Tôi hân hạnh giới thiệu với bạn: Philip và Rodney.

They both have a neurodegenerative disease called ALS,

Họ đều bị thoái hóa thần kinh, mắc bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS),

means they can't move their hands or speak clearly,

tức là tay không thể cử động và cũng không thể nói rõ ràng,

but they can now text

nhưng giờ, họ có thể nhắn tin

thanks to a brain-computer interface or BCI.

nhờ giao thức não-máy hay còn gọi là BCI.

There were Philip’s brain signals up on the screen.

Tín hiệu não Philip hiện trên màn hình,

They’re connected to their computers via Bluetooth.

đươc kết nối với máy tính qua cổng Bluetooth.

The device is fully internalized, invisible to the outside world,

Các thiết bị đều nằm bên trong, bên ngoài không thấy gì hết,

and they learn to control the keyboard

họ học cách điều khiển bàn phím,

with clicks directly coming from their brain.

đánh chữ trực tiếp bằng não.

Giao thức này làm ta nhớ đến

Now BCIs conjure up images of science fiction like "The Matrix"

hình ảnh trong các phim khoa học viễn tưởng như “Ma trận”

with a cable jacked up into your brain through a hole in your skull.

dùng dây cáp cắm vào não qua ổ cắm ở sọ.

But I'm here to show you that the future can be much more elegant than that.

Tại đây, tôi chứng tỏ cho bạn xem

tương lai của công nghệ này còn trang nhã hơn nhiều.

So we got this group chat going,

Chúng tôi duy trì một nhóm chat, tôi nghĩ ý tưởng thật tuyệt vời,

which I thought was a great idea,

until they started roasting me about the TED Talk --

đến khi họ trêu tôi vì bài nói chuyện TED Talk -

(Tiếng cười)

(Laughter)

Which they found hilarious.

Họ thấy nó rất vui.

Thanks for the vote of confidence, guys,

Cảm ơn mấy ba đã tín nhiệm, mấy gã Úc chết tiệt này.

bloody Australians.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Now you can see it's still quite slow for them to type this way,

Bạn có thể thấy đánh như thế này vẫn khá chậm,

but this is like dial up speeds at the beginning of the Internet.

giống tốc độ kết nối quay số (dial up ) của Internet buổi đầu.

This is a new Moore's Law.

Đây là định luật Moore mới.

We're just getting started.

Ta chỉ mới bắt đầu.

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

That's Philip.

Đó là Philip.

Đây là mơ ước chính đáng của bệnh nhân và điều dưỡng,

This has been the dream of patients and caregivers,

doctors and scientists, for decades,

bác sĩ và nhà khoa học, trong nhiều thập kỷ.

and for good reason.

You may know someone who's lost the ability to use their hands,

Bạn có thể quen người mất khả năng sử dụng đôi tay,

maybe from a stroke or a spinal cord injury

do đột quỵ hoặc chấn thương cột sống

or multiple sclerosis, paralysis.

hoặc mắc bệnh đa xơ cứng rải rác, bệnh liệt.

It comes in all shapes and sizes,

Bệnh nào cũng có,

from minor inconvenience to life-threatening.

gây ra bất tiện nhỏ đến đe dọa tính mạng.

During my neurology residency, I cared for a man in his 40s.

Khi làm việc tại khoa thần kinh, tôi chữa một người đàn ông trên dưới 40.

He had a stroke and developed locked-in syndrome.

Ông bị đột quỵ,

rồi bị hội chứng khóa trong (locked-in syndrome).

Meant he couldn't move his body, except for his eyes, left or right.

Tức là cơ thể không thể cử động, trừ mắt, nhìn sang trái hoặc phải.

His brain still worked like yours.

Não ông vẫn hoạt động bình thường

He could see and hear and think and feel just like normal,

nên có thể thấy và nghe và nghĩ và cảm nhận như thường,

but he couldn't move or speak ever again.

có điều, ông không thể cử động hay nói chuyện được nữa.

And in what were horrific circumstances,

Chuyện kinh hoàng xảy đến,

we supported his wish to be taken off life support.

chúng tôi giúp ông tháo thiết bị hỗ trợ sự sống.

And so I've been wondering ever since,

Từ đó, tôi vẫn luôn tự hỏi,

was there not anything else that could have been done?

không thể làm gì khác sao?

Connection is a fundamental human need.

Kết nối là nhu cầu cơ bản của con người.

So many of our patients have lost the ability to speak,

Nhiều bệnh nhân mất khả năng nói

let alone type, for years,

chứ đừng nói đến đánh máy, trong nhiều năm,

and they so desperately want to reconnect with their family,

họ khao khát lại được kết nối với gia đình,

with their loved ones.

người thân yêu.

You know what the main request we get is?

Bạn có biết họ thường yêu cầu chúng tôi gì không?

Text messaging.

Tin nhắn.

And then email.

Rồi, email.

Control over their smartphone.

Sử dụng điện thoại.

And shock horror,

Sốc hơn cả,

social media.

dùng mạng xã hội.

We've been speaking so much lately about the flaws of these technologies,

Gần đây, ta nói rất nhiều về khuyết điểm của công nghệ này,

but for people with paralysis, this is a return to life.

nhưng với người liệt đây là cách họ lại được sống.

BCIs make all of this possible.

BCI biến những mong muốn trên thành hiện thực.

Now, part of the problem has been

Khuyết điểm của công nghệ này

that BCIs typically require invasive surgery.

là cần phẫu thuật xâm lấn.

This is the Utah Array.

Đây là Utah Array,

This is designed similarly to all other BCIs

thiết kế tương tự các BCI khác,

currently under development,

đang được nghiên cứu,

which require drilling needles directly into the brain.

cần khoan kim trực tiếp vào não.

Now, this has been the basis of critical fundamental research

Đây là cơ sở nghiên cứu cơ bản quan trọng

over the last 20 years

trong 20 năm qua

and the early proof that this technology really can perform.

và là minh chứng buổi đầu cho thành công công nghệ này.

But for patients, it means open-brain surgery,

Với bệnh nhân, điều này đồng nghĩa với phẫu thuật não hở,

which involves cutting through the skull with a saw.

dùng cưa cắt hộp sọ.

And there are only about 150 functional neurosurgeons in the US

Và ở Hoa Kỳ, chỉ có khoảng 150 bác sĩ chuyên khoa thần kinh

that can perform this procedure.

có thể thực hiện phẫu thuật này.

Apart from the fact that the recovery is tricky,

Chưa kể đến khó phục hồi,

the brain doesn't really like having needles put into it.

não không thích bị kim đâm vào,

It develops this foreign-body tissue rejection immune reaction over time.

tạo phản ứng miễn dịch loại bỏ mô ngoại lai theo thời gian.

So I've been wondering, is there any other way into the brain?

Nên tôi tự hỏi, có cách khác can thiệp vào não không?

And there is, a secret back door.

Có, cửa sau bí mật.

The blood vessels are the natural highways into the brain.

Mạch máu là con đường tự nhiên nhanh nhất dẫn đến não,

These are hollow tubes that connect every corner of the brain.

là ống dẫn kết nối mọi ngóc ngách của não.

The largest vein at the top there is right next to the motor cortex.

Tĩnh mạch lớn nhất trên cùng ngay cạnh vỏ não vận động.

The exact part of the brain that we want to connect to

Chính là phần não ta muốn kết nối

to restore control to the outside world.

để phục hồi khả năng điều khiển thế giới bên ngoài.

How cool is that?

Tuyệt không?

Now we already know how to travel through the blood vessels.

Ta đã biết cách đưa vật vào mạch máu,

We've been doing it for 40 years, mostly going to the heart.

đã làm suốt 40 năm, chủ yếu là đưa vào tim.

If anyone here today has had a heart attack,

Nếu hôm nay, ở đây có ai bị nhồi máu cơ tim,

there's a pretty good chance you've had a stent.

rất có khả năng bạn phải đặt stent.

A stent is a metal scaffold delivered through a catheter,

Stent là khung đỡ kim loại, đưa vào bằng ống thông,

which opens up like a flower into the blood vessel.

bung ra như hoa khi vào mạch máu.

Millions of stents are delivered each year,

Hàng triệu stent được đặt mỗi năm,

not in the OR,

không phải trong phòng mổ,

but in the cath lab or catheter laboratory.

mà trong phòng thông (tim).

It's now common in the cath lab to navigate up into the brain

Hiện nay, chuyện đưa stent lên não qua mạch máu hết sức bình thường,

through the blood vessels.

And there are 2,500 physicians

có đến 2.500 bác sĩ

who can now navigate their way up into the brain.

có thể thực hiện kỹ thuật này.

But what's really amazing about this

Điều kỳ diệu

is that for BCIs we already know

là ta biết BCI

that devices can be left inside a blood vessel,

khi đặt trong mạch máu,

cells grow over it, incorporate it into the wall

tế bào bao quanh nó, hợp nhất với thành mạch,

like a tattoo under the skin,

như hình xăm trên da,

and we're protected from that immune reaction.

bảo vệ chúng khỏi phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Đây là một trong các nguyên nhân

This is part of the reason why our team became the first in the world

khiến chúng tôi trở thành nhóm đầu tiên trên thế giới

to receive a green light from the FDA to conduct clinical trials

được FDA cấp phép thử nghiệm lâm sàng

of a permanently implanted BCI.

cấy ghép BCI vĩnh viễn.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

So what we had to do was figure out a way to put a sensor,

Nên chúng tôi cần tìm cách đặt cảm biến

connected to this crosslinks of the stent

gắn với các liên kết chéo của stent

that could record that brain activity.

ghi lại hoạt động của não.

To do that, we had to do a complete overhaul of stent manufacturing.

Để làm được điều này, cần sửa toàn bộ quy trình sản xuất stent.

This is the end result.

Đây là thành quả.

I think it's very beautiful.

Tôi thấy nó rất đẹp.

Then connect it to a cable

Rồi nối với dây dẫn

which brings the information out of the brain

đưa thông tin từ não ra ngoài

and do it all in a way that it can be delivered in the cath lab.

sao cho phòng thông (não) có thể đưa vào não.

This way we can make BCI accessible not to the thousands of people,

Như vậy, không chỉ hàng nghìn người được cấy ghép BCI,

but to the millions of people who need this technology.

mà hàng triệu người cần công nghệ này cũng được.

So it wasn't easy, took us ten years,

Điều này không dễ gì, mất của chúng tôi mười năm,

but I'm very excited to show you guys.

tôi rất phấn khích giới thiệu với bạn.

We called this the Stentrode.

Chúng tôi gọi nó là Stentrode.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

Graham Felstead, an incredible human being suffering with ALS,

Graham Felstead, một người tuyệt vời, không may bị xơ cứng teo cơ một bên,

became the first person in the world

trở thành người đầu tiên trên thế giới

to receive and use one of these brain-computer interfaces.

được cấy ghép và sử dụng giao thức não-máy tính.

And he has very generously offered you, the world,

Anh hào phóng mời bạn và cả thế giới

a chance to see what it looks like inside his brain.

xem thử hình ảnh trong não anh.

Would you like to see?

Bạn muốn xem chứ?

Audience: Yes!

Khán giả: Có.

TO: Seeing this video for the first time

TO: Lần đầu xem video này

was one of the most incredible moments of my life.

là một trong những khoảnh khắc kỳ diệu nhất đời tôi.

I was standing in the cath lab,

Tôi đứng trong phòng thông (não),

Dr. Peter Mitchell had just completed the surgery

bác sĩ Peter Mitchell vừa hoàn thành phẫu thuật,

and you can see the device, the outline of device,

bạn có thể thấy thiết bị, đường nét của nó,

sitting inside the blood vessel there.

bên trong mạch máu.

So this popped up on the screen

Chúng đột nhiên xuất hiện trên màn hình,

and it just felt like we were witnessing something new in the world.

như thể ta đang chứng kiến một bước tiến mới của thế giới.

I had tingles down my spine,

Tôi vẫn đang thấy lạnh sống lưng khi nghĩ lại.

I've got them now thinking about it again.

I turned to my colleague Pete,

Quay sang đồng nghiệp Pete của mình,

and I said something poetic and profound like,

tôi thốt ra một câu thật thơ mộng và sâu sắc:

"Pete, holy shit!"

“Bà mẹ nó, Pete.”

(Laughter)

(Tiếng cười)

And then two hours later, something even more amazing happened.

Hai tiếng sau, còn kỳ diệu hơn nữa.

Graham woke up, and he asked, “Am I alive?”

Graham tỉnh, hỏi: “Tôi còn sống không?”

And our nurse Kristine broke out in tears of relief.

Y tá Kritine khóc òa nhẹ nhõm.

It was a phenomenal moment.

Khoảnh khắc này thật phi thường.

Once it's in place,

Khi đã yên vị,

it's connected to this tiny antenna that sits under the skin in the chest.

nó được kết nối với chiếc ăng-ten nhỏ này, nằm dưới da, trong ngực.

This collects the raw brain data

Ăng-ten thu thập dữ liệu thô từ não,

and sends it out of the body wirelessly

gửi ra ngoài cơ thể bằng kết nối không dây,

to then connect with external devices.

rồi kết nối với các thiết bị ngoại vi.

Lúc nào cũng được bật và luôn trong trạng thái chờ,

It's always on and ready to go.

Kind of like how your brain is meant to work.

như cách não hoạt động vậy.

So here's how it works.

Đây là nguyên lý hoạt động.

Our engineers work with our patients to decode specific movements.

Kỹ sư làm việc với bệnh nhân, giải mã các chuyển động của cơ thể.

So we tell the patient, “Press down your foot.”

Chúng tôi bảo bệnh nhân: “ấn chân xuống.”

So they'll repeatedly press down their foot.

Họ sẽ liên tục ấn chân xuống.

You won't see the foot moving because they're paralyzed,

Bạn sẽ không thấy chân cử động vì họ liệt,

nhưng qua đó, chúng tôi có thể xác định

but we've been able to determine

which brain signals are generally linked to “Press down your foot.”

đâu là tín hiệu gắn với “ấn chân xuống”.

The black dotted line is the moment of pressing down the foot,

Đường chấm chấm màu đen xuất hiện khi ấn chân xuống,

and you can see the brain signal is different before to after,

có thể thấy tín hiệu não trước và sau khác nhau,

which means we can turn that into a switch.

có nghĩa ta có thể biến nó thành công tắc.

Now we repeat this for several different types of movements,

Làm tương tự với các chuyển động khác nhau,

say, open/close your hand or pincer-grip your finger.

như nắm/mở bàn tay hoặc chụm ngón tay.

Now, that may not seem like much,

Trông chẳng là bao,

but these become the building blocks for every single interaction

nhưng nó trở thành cơ sở cho mọi tương tác

on a digital device that is needed for control.

để sử dụng thiết bị điện tử.

Converted to

Biến thành

click, up, down, left, right, menu, back, etc.

nhấn, lên, xuống, trái, phải, trình đơn, trở lại, v.v.

But what's really amazing is that to some degree,

Nó thật tuyệt, vì xem xét ở một mức nào đó,

this process,

quá trình này,

our brain signals, are universal.

tín hiệu não là như nhau.

So the brain signal for “Press down your foot” for me

Tín hiệu não “ấn chân xuống” của tôi

is the same as it is for you.

hệt của bạn.

Now this means that we're creating a dictionary of the brain

Có nghĩa, ta đang tạo ra từ điển não

across all humans.

của con người,

This is going to make BCI truly scalable.

mở rộng hướng phát triển của BCI.

As Philip once said to me,

Philip từng bảo tôi:

"It's kind of like learning how to ride a bike.

“Giống như học lái xe đạp.

It takes a bit of practice, but once you're rolling,

Phải tập dần, nhưng một khi đã chaỵ được,

it becomes natural.

nó trở thành bản năng.

Now I just look on the screen where I want to click and I'm texting,

Giờ, tôi chỉ cần nhìn vào chỗ muốn ấn trên màn hình và nhắn tin,

messaging the world via Twitter."

nhắn với thế giới qua Twitter. ”

But Graham,

Còn Graham,

he said, as his ALS was progressing,

anh nói, khi xơ cứng teo cơ một bên trở nặng,

that it gave him immense comfort to know that even if his body was failing,

anh cảm thấy vô cùng thoải mái vì biết rằng dù cơ thể bất động,

he was always going to be able to tell his wife that he loved her.

anh luôn có thể nói với vợ anh yêu cô ấy.

In the future,

Trong tương lai,

I'm really excited about the breakthroughs BCI could deliver to other conditions

tôi thực sự phấn khích với những đột phá BCI có thể mang lại cho các bệnh khác

like epilepsy, depression and dementia.

như động kinh, trầm cảm và sa sút trí tuệ.

But beyond that,

Hơn thế nữa,

what is this going to mean for humanity?

chúng có ý nghĩa thế nào với nhân loại?

What's really got me thinking is the future of communication.

Nó khiến tôi nghĩ về tương lai giao tiếp.

Take emotion.

Ví dụ như cảm xúc.

Have you ever considered how hard it is to express how you feel?

Bạn có bao giờ nghĩ thật khó để diễn tả cảm giác của mình?

You have to self-reflect,

Bạn phải nhận ra,

package the emotion into words

biến chúng thành lời nói,

and then use the muscles of your mouth to speak those words.

sau đó, dùng cơ miệng để nói ra.

But you really just want someone to know how you feel.

Bạn rất muốn người khác biết cảm nhận của mình.

For some people with certain conditions,

Với những người có vấn đề tâm lý,

that's impossible.

điều này là không tưởng.

So what if, rather than using your words,

Điều gì sẽ xảy ra nếu, thay vì sử dụng lời nói,

you could throw your emotion just for a few seconds?

trong vài giây, bạn có thể gửi đi cảm xúc của mình?

And have them really feel how you feel.

Để họ cảm nhận cảm giác của bạn.

At that moment, we would have realized

Khi đó, ta nhận ra

that the necessary use of words to express our current state of being

dùng từ ngữ thể hiện tâm trạng

was always going to fall short.

chẳng bao giờ là đủ.

The full potential of the brain would then be unlocked.

Mọi tiềm năng của não sẽ được giải phóng.

But for right now,

Nhưng hiện tại,

BCI is about restoring the lives of millions of people with paralysis.

BCI trả lại sự sống cho hàng triệu người liệt.

After years of feeling trapped,

Sau nhiều năm bức bối,

this technology promises the return of autonomy and independence.

công nghệ này hứa hẹn trả lại quyền tự chủ và độc lập.

But what I really mean is dignity.

Ý tôi là phẩm giá của con người.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)