A Palestinian and an Israeli, Face to Face | Aziz Abu Sarah and Maoz Inon | TED

Translator: Nguyen Tran Nhat Minh Reviewer: Giao Nguyen

Maoz Inon: You know, Aziz,

Maoz Inon: Thật ra, Aziz à,

only four days ago,

chỉ bốn ngày trước,

last Thursday, we buried the remains of my parents.

cụ thể là thứ Năm tuần trước, chúng tôi đã chôn cất hài cốt của cha mẹ tôi.

My mom was burned so badly, she could not be identified.

Mẹ tôi bị bỏng nặng đến mức không thể xác định được.

I lost them on October 7.

Tôi mất họ vào ngày 7 tháng 10.

I lost so many of my childhood friends,

Tôi còn mất đi bạn thuở nhỏ của mình,

their parents, their children.

cả cha mẹ hay con cái của họ.

Many were kidnapped to Gaza.

Rất nhiều trong số đó bị bắt cóc đến Gaza.

I was drowning in an ocean of sorrow and pain.

Tôi đã chìm trong nỗi đau khốn cùng và nỗi buồn bất tận.

I was broken into pieces.

Tim tôi như vỡ thành từng mảnh.

A few nights after losing them, I had a dream.

Vài đêm sau khi họ ra đi, tôi đã mơ.

I was sleeping at night, crying.

Lúc đó, tôi vừa ngủ vừa khóc.

My entire body was in pain.

Cơ thể tôi âm ỉ trong đau đớn.

And through my tears,

Và qua những giọt nước mắt của chính mình,

I could see everyone crying.

tôi không thấy mình đơn độc.

The entire humanity was crying with me.

Toàn thể nhân loại đang khóc cùng tôi.

Our tears went down on our faces

Nước mắt chúng tôi chảy xuống mặt

to our bodies.

rồi đến thân thể chúng tôi.

Our bodies were wounded, damaged from the war.

Thân xác chúng tôi chằng chịt vết thương từ chiến tranh.

And then our tears washed our bodies and healed it,

Để rồi nước mắt chúng tôi gạt đi và cơ thể chúng tôi chữa lành chúng.

making it whole.

làm cho mọi thứ trở nên toàn vẹn.

Whole again.

Toàn vẹn một lần nữa.

And then our tears went down to the ground.

Và rồi nước mắt của chúng tôi rơi xuống đất.

And the ground was red from blood.

Mặt đất vốn đã đỏ vì máu,

Our tears washed the blood from the ground,

nhưng nước mắt chúng tôi đã gột rửa máu từ mặt đất,

purifying the ground.

thanh lọc chúng.

And then the ground was beautiful and shining.

Rồi mặt đất lại đẹp và tỏa sáng.

And on that ground, I could see the path.

Từ mảnh đất đó, tôi lại nhìn thấy một con đường.

The path to peace.

Con đường dẫn đến hòa bình.

I woke up shaking.

Tôi thức dậy trong run rẩy.

And immediately I knew that this is the path I must choose.

Giây phút đó, tôi biết rằng đây là con đường mình phải chọn.

The path of not taking revenge.

Con đường không trả thù.

The path of reconciliation.

Con đường hòa giải.

And you've been walking this path for decades.

Và anh đã đi trên con đường này trong nhiều thập kỷ qua.

We met only once before October 7,

Chúng ta gặp nhau đúng một lần trước ngày 7 tháng 10,

even that was for two minutes, maybe.

thậm chí chỉ gặp trong hai phút.

But you were among the first ones to reach out,

Nhưng anh là một trong những người đầu tiên liên lạc tôi,

send your condolence, support.

gửi lời chia buồn và động viên.

And I will always love you

Và tôi sẽ luôn quý anh

for being there for me in my hardest time.

vì đã ở bên tôi trong thời gian khó khăn nhất.

Aziz Abu Sarah: Now Maoz when I sent you that message to offer my condolences

Aziz Abu Sarah: Này Maoz, khi tôi gửi anh tin nhắn đó để chia buồn với anh

after your parents were killed,

sau khi cha mẹ anh ra đi,

I was surprised by your answer.

tôi đã ngạc nhiên khi thấy câu trả lời

Not just to me, but your public answer.

Không chỉ với tôi mà còn là công chúng.

Because you said you're not only crying for your parents,

Vì anh nói rằng anh không chỉ khóc thương cho cha mẹ mình,

you're also crying for the people in Gaza who are losing their lives,

anh còn xót cho những người ở Gaza đang mất mạng,

and that you do not want what happened to you

và anh không muốn những gì xảy ra với chính mình

to be justifying anyone taking revenge.

biện minh cho bất cứ ai đang trả thù ngoài kia.

You do not want to justify war.

Anh không muốn biện minh cho chiến tranh.

And it's so hard to do that.

Và thật khó để làm điều đó.

So much easier to want revenge, to be angry.

Việc tức giận và muốn trả thù thì dễ hơn nhiều phải không?

But you are a brave man.

Nhưng anh lại dũng cảm hơn bao giờ hết.

I needed much more time

Tôi đã phải cần nhiều thời gian hơn

when my brother Tayseer, who was 19 years old,

khi anh trai Tayseer 19 tuổi của tôi

was killed by Israeli soldiers.

bị lính Israel giết.

I was angry, I was bitter, and I wanted vengeance.

Tôi tức giận, tôi cay đắng, và tôi muốn trả thù.

I was 10 years old and I thought, there is no other choice.

Lúc đó tôi 10 tuổi và tôi nghĩ, không còn lựa chọn nào khác.

And only eight years later,

Và chỉ tám năm sau,

when I went to study Hebrew with Jewish immigrants to Israel,

khi tôi đi học tiếng Do Thái với những người nhập cư Do Thái đến Israel,

that's only when I realized that we can be allies.

đó là khi tôi nhận ra rằng chúng tôi có thể là đồng minh.

We can be partners.

Chúng tôi có thể hợp tác.

And I realized that I do have a choice, regardless of what other people do,

Và tôi nhận ra rằng lựa chọn vẫn còn đó, bất kể người khác có làm gì,

the choice is always mine.

nó vẫn luôn do tôi quyết định.

And I do not want to take revenge.

Tôi không muốn trả thù.

That when I choose to be angry and hateful

Khi tôi chọn theo tức giận và thù hận

I'm being a slave to the person who killed my brother.

cũng chính là lúc tôi làm nô lệ cho kẻ đã giết em tôi.

These last few months [have] been like a nightmare that never ends.

Những tháng gần đây như một cơn ác mộng không hồi kết.

Everyone I know in Gaza have lost family members.

Tất cả những người tôi biết ở Gaza đều mất thành viên gia đình.

My friend Abdelrahim,

Bạn của tôi, Abdelrahim.

he lost 50 people in his family.

anh ấy đã mất 50 người trong gia đình.

Tất cả những đứa trẻ trong bức ảnh này đều qua đời.

In this photo you can see, all these kids have been killed.

And in the upper middle photo,

Và trong bức ảnh ở giữa phía trên,

the father of these kids was in Israel

cha của chúng còn đang ở Israel

when they were killed.

khi chúng bị giết.

And ...

Và...

He wanted to come back to see his kids one last time.

Anh ấy muốn quay lại gặp con mình lần cuối.

He couldn't.

Nhưng lại không thể.

He ended up back to Gaza,

Anh đã về Gaza,

but never was able to make it to his house.

nhưng lại không thể đặt chân vào ngôi nhà của mình nữa.

What’s amazing, though, is Abdelrahim is just like you.

Tuy nhiên, điều tuyệt vời là Abdelrahim cũng giống như anh.

I talked to him yesterday, and he said,

Anh ấy nói với tôi vào hôm qua:

"I'm still as committed to peace as I was before.

“Tôi vẫn theo đuổi hòa bình như trước đây.

I do not want my story to lead to hate."

Tôi không muốn câu chuyện của mình dẫn đến thù hận”.

And even now, as his parents are in northern Gaza,

Dù ngay bây giờ, cha mẹ anh đang ở phía bắc Gaza,

unable to get food, unable to leave,

thiếu thốn lương thực và không thể rời đi,

he's still committed to this message.

anh vẫn giữ vững niềm tin đó.

And it makes me wonder,

Điều đó khiến tôi tự hỏi,

how do you make such a choice in the midst of so much tragedy?

sao anh có thể lựa chọn như vậy khi đang đi qua bao nhiêu là bi kịch?

MI: You know, I've been interviewed like 100 times in the recent months,

MI: Anh biết đấy, tôi đã nhận khoảng 100 cuộc phỏng vấn trong những tháng gần đây,

and this is the most easiest question.

và đây là câu hỏi dễ nhất.

It's for my parents.

Đó là từ cha mẹ tôi.

It's my parents' legacy.

Đó là thứ cha mẹ tôi để lại.

And when we put their remains in the ground,

Và khi chúng tôi đặt hài cốt của họ xuống đất,

I realized that they prepared me for that moment.

tôi nhận ra rằng tôi đã được họ sắp xếp cho thời điểm đó.

They taught me what to say

Họ dạy tôi phải nói gì

and how to act after they will be killed.

và hành động như thế nào sau khi họ ra đi.

I was born in a kibbutz,

Tôi sinh ra trong một kibbutz,

just a kilometer and a half from the border with Gaza,

chỉ cách biên giới với Gaza một cây rưỡi,

that was established by my grandparents.

do ông bà tôi dựng nên.

They were both Zionist pioneers,

Cả hai đều tiên phong theo chủ nghĩa Zionist,

immigrated to Palestine

nhập cư đến Palestine

under the British Mandate about a century ago.

dưới Uỷ trị của Anh khoảng một thế kỷ trước.

And my father was also born in this kibbutz,

Và cha tôi cũng sinh ra trong kibbutz này,

and my father was a farmer.

vẫn là một nông dân.

It's very, very difficult to be a farmer,

Rất, rất khó để bạn trở thành nông dân,

even more difficult to be in the tourism industry.

thậm chí còn khó khăn hơn khi làm trong ngành du lịch.

And one year, I remember that one year there was a drought.

Tôi nhớ rằng một năm nọ có hạn hán

And then the second, there was a flood.

Rồi năm tiếp theo lại là lũ lụt.

And the third, there were insects.

Vào năm thứ ba lại có sâu hại.

And at the end of each of those devastating seasons,

Và cuối mỗi mùa gặt tàn khốc đó,

my father will always tell me,

cha tôi sẽ luôn nói với tôi,

"Maoz, next year I'm going to sow again.

“Maoz, năm tới cha sẽ gieo lại.

Because next year is going to be a better year."

Bởi vì năm tới sẽ là một năm tốt đẹp hơn.”

And my mom was a very talented mandalas painter.

Còn mẹ tôi là một họa sĩ mandala tài năng.

She painted thousands of mandala.

Bà đã vẽ hàng ngàn mandala.

And from all the mandalas she painted, she gave me only one as a present.

Nhưng từ tất cả mandala bà vẽ, bà chỉ tặng tôi duy nhất tấm này.

This is the one she gave me.

Đây là cái bà đã cho tôi.

And on this mandala, this is for you,

Và trên mandala này, cái này là cho anh,

I made it for you.

tôi đã làm nó cho anh.

And on the mandala she gave me, she wrote,

Và trên mandala mà bà tặng tôi, bà viết,

"We can achieve all our dreams if we'll be brave enough to chase them."

“Rồi ai cũng sẽ chạm đến giấc mơ của mình nếu họ đủ can đảm theo đuổi chúng.”

And in the last 20 years I've been chasing and fulfilling many dreams.

Và trong 20 năm qua, tôi đã theo đuổi và thực hiện nhiều ước mơ.

I opened the first guest house ever in the old city of Nazareth,

Tôi đã mở nhà nghỉ đầu tiên ở thành phố cổ Nazareth,

the Fauzi Azar.

nhà nghỉ Fauzi Azar.

I was cofounding the Jesus Trail,

Tôi đã đồng sáng lập Đường mòn Jesus,

Abraham Hostel and tours and many other dreams.

Abraham Hostel, các tour du lịch và nhiều giấc mơ khác.

And in all those dreams, I was following five steps.

Và trong tất cả những giấc mơ đó, tôi đã đi theo năm bước.

Dreaming,

Mơ mộng,

many of us forgot or [aren't] brave enough to dream.

nhiều người trong chúng ta quên hoặc [không] đủ can đảm để mơ.

Creating a partnership and a coalition with as many stakeholders as possible.

Rồi tôi tạo lập mối quan hệ và hỗ trợ với càng nhiều người càng tốt.

Reaching shared value and common ground

Chúng tôi bàn bạc rồi đi đến thống nhất về giá trị và nền tảng chung.

between the partnership.

Writing a very detailed road map

Cuối cùng là viết một kế hoạch chi tiết và thực hiện nó.

and executing.

And I believe this is exactly what we need to do now

Và tôi tin rằng đây chính xác là những gì chúng ta cần làm bây giờ

in order to make our dream into a reality.

để biến giấc mơ của mình thành hiện thực.

And I was partnering with Palestinians, with Israeli,

Tôi đã hợp tác với người Palestine, người Israel

with Jordanian, with Egyptian.

hay người từ Jordan và Ai Cập.

And I learned that the first step in reaching a shared society

Và tôi học được rằng bước đầu tiên để đi đến một xã hội chung

and a shared future is knowing the other side's narrative.

và một tương lai chung là hiểu được góc nhìn bên còn lại.

And following your work for many years,

Sau khi theo dõi anh nhiều năm trời,

even though we met only once,

dù chúng ta chỉ gặp nhau một lần,

I think there is no one in the world that knows better

tôi nghĩ không có ai trên thế giới biết rõ hơn

how we can take our divided narratives

cách ta lấy nhiều ý kiến khác nhau

and make them into a shared future and a shared society.

và biến chúng thành một tương lai chung và một xã hội chung.

So thank you for all that you've done so far.

Vì vậy, tôi cảm ơn anh vì công sức anh đã bỏ ra.

Really, it's amazing.

Thật sự, thật tuyệt vời.

AAS: Now Maoz, I worked in 70 countries in peace and conflict.

AAS: Anh bạn, tôi đã làm việc ở 70 quốc gia trong hòa bình và xung đột.

And everywhere I worked,

Và trong bất cứ dự án nào tôi tham gia,

I found that we share the same problems.

tôi đều thấy gốc rễ của xung đột.

The cause of conflicts are the same.

Nó đều xuất phát từ một nguyên nhân.

It's lack of recognition,

Đó là sự thiếu công nhận,

not willing to understand each other’s historical narrative

không sẵn sàng hiểu bối cảnh lịch sử của nhau

and not having a shared vision for our future.

và không có tầm nhìn chung cho tương lai của chúng ta.

And not doing those things is a fatal mistake.

Thật sự là tai hại chết người khi thiếu những thứ đó.

We live next to each other, and yet we are so divided.

Chúng ta sống cạnh nhau, nhưng lại thật xa cách.

We cannot talk, we cannot meet, we cannot have a conversation.

Chúng ta không thể giao lưu, không thể gặp mặt, không thể trò chuyện.

There are roadblocks, checkpoints, there are walls that divide us

Những hàng rào, trạm kiểm soát, những bức tường chia cắt chúng ta.

or societal pressure that makes us not being able to talk to each other.

hay áp lực xã hội khiến chúng ta không thể nói chuyện với nhau.

And I know this because my dad's first time ever going to a synagogue

Và tôi biết điều này vì khi cha tôi đến thăm tôi ở Mỹ,

was in the United States when he came to visit me.

đó là lần đầu ông đến hội đường Do Thái.

He went to a Friday prayer,

Ông đi cầu nguyện vào thứ Sáu, nhưng nhà thờ Hồi giáo quá đầy

but the mosque was too full

and the Muslim community rented a synagogue.

khiến cộng đồng Hồi giáo đã thuê một hội đường Do Thái.

So he ended up praying in a synagogue.

Vì vậy, ông đã cầu nguyện ở hội đường.

(Laughter)

(Cười)

And he came back and told me, and he was so excited about it.

Ông quay lại và nói với tôi ông rất phấn khích về điều đó.

And I thought, Jerusalem is full of synagogues.

Tôi đã nghĩ, Giê-ru-sa-lem đầy những hội đường.

And yet his first time ever being in a synagogue is in the States.

Thế nhưng hội đường đầu tiên ông ấy bước vào lại ở Mỹ.

That's how divided we are,

Nó cho thấy chúng ta xa cách đến đâu,

how little we know about each other.

chúng ta đã ít hiểu biết về nhau như thế nào.

But we also must learn to ask hard questions,

Nhưng chúng ta cũng phải học cách đặt những câu hỏi khó,

be honest and willing to listen.

trung thực và sẵn sàng lắng nghe câu trả lời.

My dad’s first time to a peace meeting was one that I organized.

Lần đầu tiên bố tôi đến một cuộc họp hòa bình là lần tôi tổ chức.

And when he came, he asked a question that I thought, oh my goodness,

Và khi ông đến, ông ấy hỏi một câu mà tôi nghĩ, ôi trời ơi,

how could you do that?

làm sao ông có thể làm điều đó?

He said, "Did the Holocaust happen?"

Bố tôi hỏi, “Holocaust có xảy ra không?”

And just like the gasps we hear here,

Như sự kinh ngạc của nhiều người ở đây,

everybody in the meeting was terrified.

mọi người trong cuộc họp đều rất sợ hãi.

I thought, I'm going to lose my job for my dad asking the question

Tôi nghĩ mình sẽ mất việc vì bố tôi hỏi câu đấy

and regretted inviting him to the peace meeting.

và hối hận khi mời ông đến buổi hội nghị.

(Laughter)

(Cười)

But you know what?

Nhưng anh biết sao không?

Because of that question,

Vì câu hỏi đó,

one of the Holocaust survivors in the meeting,

một trong những người sống sót sau thảm hoạ ấy

he took my dad and 70 other Palestinians to the Holocaust memorial.

đã đưa cha tôi và 70 người Palestine khác đến đài tưởng niệm Holocaust.

It was the first time such a big delegation going there,

Đây là lần đầu tiên một phái đoàn lớn như vậy đến đó,

and they had this hard conversation.

và họ đã có buổi gặp mặt không thể tránh khỏi.

Later, the Israelis in the meeting

Sau đó, người Israel trong cuộc họp

ended up coming and having a similar conversation

đã đến và có cuộc trò chuyện tương tự

about Palestinian history and narrative,

về lịch sử và câu chuyện của Palestine,

going to a town that was destroyed in 1948, in the Nakba.

đến một thị trấn đã bị phá hủy vào năm 1948 ở Nakba.

I've been working in the last 20-some years

Tôi đã làm việc trong 20 năm qua

and finding ways to ask those questions.

và tìm cách để hỏi những câu hỏi đó.

In 2009, I co-founded Mejdi Tours and later Interact International

Năm 2009, tôi đồng sáng lập Mejdi Tours và sau đó là Interact International

with my Jewish friend, Scott.

với người bạn Do Thái của tôi, Scott.

To do that, to give a context,

Để có thể vẽ nên viễn cảnh đó,

a place where we can build a movement of citizen diplomats,

nơi ta có thể đóng góp ý kiến mình cho đất nước chung

where you can have dual-narrative tours,

nơi hai góc nhìn cùng tồn tại,

an Israeli and a Palestinian co-leading a tour,

Israel và Palestine cùng trên một tour,

and then in many other, dozen of other countries.

và sau đó đến nhiều nước khác, hàng chục quốc gia khác.

So we can find a framework,

Vì vậy, chúng ta có thể tìm thấy

we can say: How can I learn from you?

hướng đi chung từ câu hỏi: Tôi học được từ anh những gì?

What is it that we can push each other to do?

Chúng ta có thể thúc đẩy nhau làm gì?

And maybe that’s the question: What have we learned from each other?

Và có lẽ đó là câu hỏi: Chúng ta đã học được gì từ nhau?

MI: Yeah, so regarding to your father's questions,

MI: Vâng, vì vậy đối với câu hỏi của cha anh,

I think it was November that a very, very good Palestinian friend asked me,

tôi nhớ người bạn Palestine cũng từng hỏi tôi vào tháng 11 nọ:

“Maoz, can I ask you a difficult question?”

“Tôi hỏi bạn câu này được không Maoz?”

I said, "You are my friend, You can ask whatever you like."

Tôi nói “Được, hãy hỏi bất cứ điều gì bạn muốn.”

She asked me, "Maoz, maybe your parents' house

Cô ấy hỏi tôi, “Maoz, có thể IDF

was burned from the crossfire,

chứ không phải Hamas đã đốt cháy

from the IDF, and not from the Hamas?”

ngôi nhà ba mẹ bạn trong bom đạn khói lửa thì sao?

And she was literally denying October 7,

Cô ấy thực sự phủ nhận ngày 7 tháng 10,

and I was shocked.

và tôi đã sốc.

I didn't know what to say.

Tôi không biết phải nói gì.

And then I stopped for a second

Tôi dừng lại một giây

and I asked, I told her, "You know what?

và hỏi cô ấy, “Cuối cùng thì,

What does it matter?

Điều đó quan trọng không?

What does it matter?

Nó có ý nghĩa lớn lao gì?

My parents are dead.

Cha mẹ tôi đã chết.

And they are dead because of the conflict and the war

Họ chết vì chiến tranh và xung đột

that has been going on for so long.

đã kéo dài quá lâu

And it's our mission to stop it."

Điều ta cần làm bây giờ là ngăn chặn nó.”

And I learned so much in the recent months from speaking,

Và tôi đã học được rất nhiều trong những tháng gần đây từ việc nói chuyện,

dialoguing with Palestinians,

đối thoại với người Palestine,

I learned that we must forgive for the past.

tôi học được rằng chúng ta phải tha thứ cho quá khứ.

We must forgive for the present.

Chúng ta phải tha thứ cho hiện tại.

But we cannot and should not forgive for the future.

Nhưng chúng ta không thể và không nên tha thứ cho tương lai.

Not to ourself and to no one else

Không chỉ cho bản thân và người khác

if you want to make the future a better future.

nếu chúng ta muốn có tương lai tốt đẹp hơn.

I learned that our stories were split in the past,

Tôi biết chúng ta có quá khứ chia rẽ

with a different chosen son of Abraham.

với một đứa con trai được chọn khác của Abraham.

And for many centuries, our stories were parallel.

Qua nhiều thế kỷ, chúng ta rẽ hai hướng khác nhau.

And the gap between them is becoming wider and wider

Và khoảng cách giữa chúng ta đang trở nên lớn hơn

as we are getting to the present.

ở hiện tại.

And it began to get wider with the beginning of the Zionist movement

Nó càng trở nên lớn hơn nữa với sự khởi đầu của phong trào Do Thái,

and the Palestinian national movement,

phong trào dân tộc Palestine

and with all the war we've been waging on each other,

và tất cả cuộc chiến chúng ta giằng co với nhau.

it's becoming wider and wider.

Khoảng cách lại rộng không đếm xuể.

And now in the present, it's as wide as ever.

Và bây giờ trong hiện tại, nó rộng hơn bao giờ hết.

Our stories were never [as] apart as they are now.

Những câu chuyện của chúng ta không bao giờ tách rời như bây giờ.

But there is a miracle.

Nhưng có một phép màu.

There is a miracle, our stories meet.

Đó là câu chuyện chúng ta đã gặp nhau.

They meet in the future.

Chúng gặp nhau trong tương lai.

We meet in the future that is based on reconciliation and recognition.

Chúng ta gặp nhau trong tương lai dựa trên sự hòa giải và công nhận.

That is based on security and safety.

Điều đó dựa trên an ninh và an toàn.

And of course, on equality.

Và tất nhiên, về bình đẳng.

And now we must use the same steps I used to fulfill,

Bây giờ chúng ta phải sử dụng các bước tương tự như tôi đã từng thực hiện,

or we used to fulfill our previous dreams,

hoặc chúng tôi sử dụng để thực hiện ước mơ trước đây

in making this dream into a reality.

mình, để biến giấc mơ này thành hiện thực.

We are all dreaming of peace.

Tất cả chúng ta đều mơ về hòa bình.

We are building a coalition.

Chúng tôi đang xây dựng một liên minh.

Palestinians, Israelis, supported from all over the world.

Người Palestine, người Israel, được hỗ trợ từ khắp nơi trên thế giới.

We share the same values and common ground.

Chúng ta chia sẻ cùng một giá trị và nền tảng chung.

We are writing now,

Ngày bây giờ, ngay tại đây,

right now we are writing a very detailed, informative road map,

chúng ta đang viết một kế hoạch rất chi tiết và đầy đủ

and we are already starting to execute.

và đang trên đường thực hiện.

And what we are doing now, tonight,

Và việc ta đang làm bây giờ, hôm nay,

we are executing the first two chapters of our road map.

là đang thực hiện hai chương đầu tiên của kế hoạch này rồi.

We are amplifying our voices

Chúng ta đang

and building our legitimacy

và xây dựng uy tín

as the leaders of the future.

để trở thành những người lãnh đạo tương lai.

And I could not ask for a better partner,

Và tôi không thể nào nghĩ đến

for a better companion than you, Aziz.

người đồng hành nào tốt hơn anh, Aziz.

AAS: Now when people hear this,

AAS: Giờ nhiều người sẽ đồng ý

and I think we are much stronger together than ever alone,

và tôi nghĩ rằng chúng ta đã mạnh hơn so với lúc còn đơn độc,

we've been doing so much work

rằng ta đã bỏ rất nhiều công sức

on campuses with anti-Jewish and anti-Muslim hate,

với chiến dịch chống ghét bỏ Hồi giáo và Do Thái trên trường,

with helping people in our own community,

giúp đỡ người trong cộng đồng chúng ta,

finding ways to organize.

tìm cách tổ chức chúng.

But I think people can hear this and think,

Nhưng mọi người cũng có thể hỏi:

"So you can lose people in your family and not be angry?"

“Làm sao ta có thể mất đi người thân mà không tức giận?”

And I think that’s a mistake.

Điều đó không đúng.

We are angry.

Chúng ta có tức giận.

I am very angry.

Tôi rất tức giận.

Every time I read the newspaper, I'm angry.

Tôi tức giận mỗi khi tôi đọc báo.

Every time I talk to one of my friends in Gaza, I am angry.

Tôi tức giận mỗi khi tôi nói chuyện với bạn mình ở Gaza.

But the thing is, I do not let anger,

Nhưng vấn đề là tôi, hay chúng ta,

and we do not let anger, drown us in hate

sẽ không để sự tức giận nhấn chìm chúng ta trong thù hận

and wanting vengeance.

và lòng trả thù.

Instead, I think of anger like a nuclear power.

Thay vào đó, tôi thấy cơn giận cũng như năng lượng hạt nhân.

It can lead to destruction, and it can make light.

Nó có thể dẫn đến sự hủy diệt, nhưng cũng có thể tạo ra ánh sáng.

And my hope is that we continue to use anger

Và hy vọng của tôi là chúng ta tiếp tục sử dụng cơn giận

as a way to bring people together,

để đem mọi người đến lại với nhau,

to ask ourselves,

để tự hỏi bản thân,

"What can I do to make things better?"

“Tôi có thể làm gì để mọi thứ tốt hơn?”

MI: And that brings me to the most important ...

MI: Và điều đó đưa tôi đến điều quan trọng nhất...

(Applause)

(Vỗ tay)

I love you.

Tôi yêu bạn.

And it brings me to the most important lessons I learned.

Điều đó đưa tôi đến thông điệp quan trọng nhất tôi đã học được.

That hope is an action.

Đó là hy vọng cũng là một hành động.

It's not something you find, not something you can lose.

Đó không phải thứ để tìm, cũng không phải thứ để mất.

It's something you are making.

Đó là thứ chúng ta tạo ra.

And I came up with a very basic formula, recipe, how to make hope.

Và tôi đã nghĩ ra một công thức rất cơ bản cho cách tạo hy vọng.

First, like love, you cannot do it by yourself.

Đầu tiên, giống như tình yêu, bạn không thể tự làm điều đó.

You are doing it with others.

Bạn phải làm nó với người khác.

(Laughter)

(Khán giả cười)

And you are starting, we are starting because now it's we,

Và anh, à không, chúng ta đang bắt đầu, vì giò ta cùng một đội rồi,

we are starting by envisioning a better future.

chúng ta đang bắt đầu hình dung một tương lai tốt đẹp hơn.

And then we are acting to make this future into a reality.

Và sau đó chúng ta hành động để biến nó thành hiện thực.

It's act, we must act.

Đó là hành động, chúng ta phải hành động.

And through the process,

Và thông qua quá trình này,

we always need to convince, first ourselves,

chúng ta luôn cần phải thuyết phục, trước hết là chính mình

and all our coalition

rồi tất cả liên minh chúng ta,

and everyone that is willing to listen,

và cả những người sẵn sàng lắng nghe,

that our actions are effective.

rằng hành động chúng ta là hiệu quả.

It's very simple.

Nó rất đơn giản.

It's very simple.

Nó rất đơn giản.

And this is what we must do.

Đó là những gì ta phải làm.

And I believe that if we will be brave enough and brilliant enough,

Và tôi tin rằng nếu chúng ta đủ can đảm và đủ thông minh,

we can make this future into a reality

chúng ta có thể biến nó thành hiện thực

in the near future.

trong thời gian gần thôi.

That by 2030 or before,

Rằng vào năm 2030 hoặc sớm hơn,

there's going to be peace between the river and the sea.

sẽ có hòa bình giữa sông và biển.

AAS: You know ...

AAS: Bạn biết đấy...

(Applause)

(Vỗ tay) Nhiều người hay nói,

We say today, ideas change everything.

ý tưởng thay đổi mọi thứ.

And I have an idea.

Và tôi có một ý tưởng.

People look at us and think we are divided

Mọi người thường nhìn vào và phân biệt chúng ta

because you’re Israeli and I’m Palestinian,

vì anh là người Israel và tôi từ Palestine,

Muslims and Jews.

Hồi giáo và Do Thái.

But if you must divide us,

Nhưng nếu có sự phân biệt,

people should divide us as those of us who believe in justice,

họ nên phân biệt chúng ta như những người tin vào công lý,

peace and equality,

hòa bình và bình đẳng.

and those who don’t, yet.

vớ những người chưa làm, chưa thôi.

And our work here

Và công việc chúng ta ở đây

is to invite everyone, to invite you, to join us into our work,

là kêu gọi mọi người, anh cùng tham gia vào công việc chung

into bringing everyone together

đưa mọi người lại với nhau

to take a stand that says, “We are not enemies.”

để cùng dõng dạc nói lên “Chúng tôi không phải kẻ thù.”

Do not be mistaken.

Đừng nhầm lẫn.

We lost our family members,

Dù chúng ta đã mất đi gia đình,

we did not lose our sanity, we did not lose our minds.

chúng ta không mất đi tỉnh táo, chúng ta không mất đi lý trí.

We are here together saying we will fight on the same side

Chúng ta ở đây, cùng nhau nói rằng ta chiến đấu vì một mục tiêu

for justice and for peace.

đó là công lý và hòa bình.

Thank you.

Cảm ơn anh bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)