Rana el Kaliouby: This app knows how you feel — from the look on your face

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Ramazan Şen

Our emotions influence every aspect of our lives,

Duygularımız hayatımızın her alanını etkiliyor,

from our health and how we learn, to how we do business and make decisions,

sağlığımız ve nasıl öğrendiğimizden, nasıl iş yaptığımız ve karar aldığımıza kadar,

big ones and small.

büyük olanları ve küçükleri.

Our emotions also influence how we connect with one another.

Duygularımız aynı zamanda birbirimizle nasıl bağlantı kuracağımızı da etkiliyor.

We've evolved to live in a world like this,

Böyle bir dünyada yaşamak üzere evrildik,

but instead, we're living more and more of our lives like this --

ama onun yerine hayatlarımızı giderek daha fazla böyle yaşıyoruz --

this is the text message from my daughter last night --

bu dün gece kızımdan gelen kısa mesaj --

in a world that's devoid of emotion.

duygulardan yoksun bir dünyada.

So I'm on a mission to change that.

Bu durumu değiştirmek üzere görevdeyim.

I want to bring emotions back into our digital experiences.

Dijital deneyimlerimize duyguları tekrar getirmek istiyorum.

I started on this path 15 years ago.

Bu yola 15 sene önce koyuldum.

I was a computer scientist in Egypt,

Mısır'da bilgisayar bilimciydim

and I had just gotten accepted to a Ph.D. program at Cambridge University.

ve Cambridge Üniversitesi'nde doktora programına yeni kabul edilmiştim.

So I did something quite unusual

Genç, yeni evli, Müslüman, Mısırlı

for a young newlywed Muslim Egyptian wife:

bir eş için oldukça alışılmadık bir şey yaptım:

With the support of my husband, who had to stay in Egypt,

Mısır'da kalmak zorunda olan eşimin desteğiyle

I packed my bags and I moved to England.

bavullarımı toplayıp İngiltere'ye taşındım.

At Cambridge, thousands of miles away from home,

Cambridge'de, evimden binlerce mil uzakta,

I realized I was spending more hours with my laptop

dizüstü bilgisayarımla herhangi bir insanla olduğundan

than I did with any other human.

daha fazla zaman geçirdiğimi fark ettim.

Yet despite this intimacy, my laptop had absolutely no idea how I was feeling.

Bu yakınlığa rağmen, bilgisayarımın ne hissettiğime dair kesinlikle en ufak bir fikri yoktu.

It had no idea if I was happy,

Mutlu mu olduğum, kötü bir gün mü geçirdiğim

having a bad day, or stressed, confused,

veya stresli, şaşkın mı olduğumla ilgili

and so that got frustrating.

bir fikri yoktu ve bu sinir bozmaya başladı.

Even worse, as I communicated online with my family back home,

Daha da kötüsü, ülkemdeki ailemle internette iletişim kurduğumda,

I felt that all my emotions disappeared in cyberspace.

bütün duygularımın sanal gerçeklik içinde kaybolduğunu hissettim.

I was homesick, I was lonely, and on some days I was actually crying,

Evimi özlüyordum, yalnızdım ve bazı günler gerçekten ağlıyordum,

but all I had to communicate these emotions was this.

ancak bütün bu duyguları iletme şeklim böyleydi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Today's technology has lots of I.Q., but no E.Q.;

Bugünün teknolojisinin çok fazla I.Q.'su var, ancak E.Q.'su yok;

lots of cognitive intelligence, but no emotional intelligence.

oldukça fazla kavramsal zekâ var, ancak duygusal zekâ yok.

So that got me thinking,

İşte bu beni düşündürdü,

what if our technology could sense our emotions?

teknolojimiz duygularımızı hissetse ne olurdu?

What if our devices could sense how we felt and reacted accordingly,

Eğer cihazlarımız nasıl hissettiğimizi bilseler ve ona göre reaksiyon verseler ne olurdu,

just the way an emotionally intelligent friend would?

aynen duygusal zekâya sahip bir arkadaşın yapacağı gibi?

Those questions led me and my team

Bu sorular beni ve ekibimi

to create technologies that can read and respond to our emotions,

duygularımızı okuyup cevap verecek teknolojiler yaratmaya götürdü

and our starting point was the human face.

ve başlangıç noktamız insan yüzüydü.

So our human face happens to be one of the most powerful channels

İnsan yüzü, hepimizin sosyal ve duygusal durumumuzu iletmek için

that we all use to communicate social and emotional states,

kullandığı en güçlü yollardan biri.

everything from enjoyment, surprise,

Hoşlanmadan, sürprize,

empathy and curiosity.

empati ve meraka kadar her şeyi.

In emotion science, we call each facial muscle movement an action unit.

Duygu biliminde, her yüz kası hareketine eylem birimi diyoruz.

So for example, action unit 12,

Örneğin, eylem birimi 12,

it's not a Hollywood blockbuster,

bir Hollywood kapalı gişesi değil,

it is actually a lip corner pull, which is the main component of a smile.

aslında gülüşün ana unsuru olan dudak kenarının yukarı doğru çekilmesi.

Try it everybody. Let's get some smiles going on.

Herkes denesin. Hadi biraz gülümseyelim.

Another example is action unit 4. It's the brow furrow.

Diğer bir örnek, eylem birimi 4. Alnın kırışması.

It's when you draw your eyebrows together

Kaşlarınızı birbirine yaklaştırıp,

and you create all these textures and wrinkles.

bütün o kıvrımları ve kırışıklıkları yarattığınız zaman olur.

We don't like them, but it's a strong indicator of a negative emotion.

Onları sevmeyiz, ama negatif duyguların güçlü bir göstergesidir.

So we have about 45 of these action units,

Bu eylem birimlerinden 45 tane kadarına sahibiz

and they combine to express hundreds of emotions.

ve yüzlerce duyguyu ifade etmek için bir araya gelirler.

Teaching a computer to read these facial emotions is hard,

Bir bilgisayara yüzdeki bu duyguları okumayı öğretmek zordur,

because these action units, they can be fast, they're subtle,

çünkü bu eylem birimleri hızlı olabilir, gizli olabilir

and they combine in many different ways.

ve birçok farklı şekilde bir araya gelebilirler.

So take, for example, the smile and the smirk.

Örneğin, gülümseme ve zoraki tebessümü ele alalım.

They look somewhat similar, but they mean very different things.

Bir şekilde benzerler, ancak çok farklı anlamlara gelirler.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So the smile is positive,

Gülümseme pozitif,

a smirk is often negative.

zoraki tebessüm ise çoğunlukla negatiftir.

Sometimes a smirk can make you become famous.

Bazen zoraki tebessüm sizi ünlü yapabilir.

But seriously, it's important for a computer to be able

Ancak sahiden bir bilgisayarın iki ifade arasındaki

to tell the difference between the two expressions.

farkı bilebilmesi önemlidir.

So how do we do that?

Öyleyse bunu nasıl yaparız?

We give our algorithms

Algoritmalarımıza farklı

tens of thousands of examples of people we know to be smiling,

etnik gruplardan, yaşlardan, cinsiyetlerden gülümsediğini

from different ethnicities, ages, genders,

bildiğimiz on binlerce örnek veririz

and we do the same for smirks.

ve aynısını zoraki tebessüm için de yaparız.

Sonra derin öğrenme yoluyla,

And then, using deep learning,

the algorithm looks for all these textures and wrinkles

algoritma yüzümüzdeki bütün bu kıvrımlara, kırışıklıklara

and shape changes on our face,

ve şekil değişimlerine bakar,

and basically learns that all smiles have common characteristics,

kısaca bütün gülümsemelerin ortak özellikleri olduğunu öğrenir,

all smirks have subtly different characteristics.

bütün zoraki tebessümlerin hemen göze çarpmayan farklı özellikleri var.

And the next time it sees a new face,

Bir daha yeni bir yüz gördüğünde,

it essentially learns that

o yüzün esasen bir gülümsemeye

this face has the same characteristics of a smile,

özgü karakteristikleri olduğunu öğrenir

and it says, "Aha, I recognize this. This is a smile expression."

ve şöyle der, "Evet, bunu tanıyorum. Bu bir gülümseme ifadesi."

So the best way to demonstrate how this technology works

Bu teknolojinin nasıl çalıştığını göstermenin en iyi yolu

is to try a live demo,

canlı bir demo denemek,

so I need a volunteer, preferably somebody with a face.

bu yüzden bir gönüllüye ihtiyacım var, tercihen yüzü olan biri.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Cloe's going to be our volunteer today.

Chloe bugün gönüllümüz olacak.

So over the past five years, we've moved from being a research project at MIT

Geçen beş sene içinde, MIT'de bir araştırma projesi olmaktan

to a company,

bir şirket olmaya geçtik,

where my team has worked really hard to make this technology work,

ekibim bu teknolojinin çalışması için gerçekten çok çalıştı,

as we like to say, in the wild.

şu an piyasada kullanılması için diyebiliriz.

And we've also shrunk it so that the core emotion engine

Aynı zamanda onu küçülttük ki, çekirdek duygu makinesi,

works on any mobile device with a camera, like this iPad.

bu iPad gibi kameraya sahip herhangi bir mobil araçta çalışabilsin.

So let's give this a try.

Hadi bir deneme yapalım.

As you can see, the algorithm has essentially found Cloe's face,

Gördüğünüz gibi, algoritma sonuçta Chloe'nin yüzünü buldu,

so it's this white bounding box,

işte bu beyaz sınırlı kutu

and it's tracking the main feature points on her face,

ve yüzündeki ana hatları takip ediyor,

so her eyebrows, her eyes, her mouth and her nose.

işte kaşları, gözleri, ağzı ve burnu.

The question is, can it recognize her expression?

Soru şu; ifadesini tanıyabilecek mi?

So we're going to test the machine.

Bu yüzden makineyi test edeceğiz.

So first of all, give me your poker face. Yep, awesome. (Laughter)

İlk önce, bana ifadesiz yüzünü göster. Evet, harika. (Gülüşmeler)

And then as she smiles, this is a genuine smile, it's great.

Sonra gülümsedikçe, bu gerçek bir gülümseme, harika.

So you can see the green bar go up as she smiles.

Evet, gülümsedikçe yeşil çubuğun arttığını görebilirsiniz.

Now that was a big smile.

Evet, bu büyük bir gülümsemeydi.

Can you try a subtle smile to see if the computer can recognize?

Bakalım hafif gülümsediğinde bilgisayarın tanıyabilecek mi?

Hafif gülümsemeleri de tanıyor.

It does recognize subtle smiles as well.

Bunu gerçekleştirmek için gerçekten çok çalıştık.

We've worked really hard to make that happen.

And then eyebrow raised, indicator of surprise.

Sonra kaşlar kalkıyor, şaşırmanın göstergesi.

Brow furrow, which is an indicator of confusion.

Alnın kırışması, kafa karışıklığının göstergesi.

Frown. Yes, perfect.

Somurtma. Evet, mükemmel.

So these are all the different action units. There's many more of them.

İşte bunların hepsi farklı eylem birimleri. Daha çok var.

This is just a slimmed-down demo.

Bu sadece kısaltılmış bir demo.

But we call each reading an emotion data point,

Her okumaya, bir duygu veri noktası adını veriyoruz.

and then they can fire together to portray different emotions.

Sonra farklı duyguları resmetmek için birlikte harekete geçerler.

So on the right side of the demo -- look like you're happy.

Demonun sağ tarafında -- mutlu görün.

So that's joy. Joy fires up.

İşte bu neşe. Neşe harekete geçiyor.

And then give me a disgust face.

Şimdi bana iğrenme ifadesi ver.

Try to remember what it was like when Zayn left One Direction.

Zayn One Direction'ı terk ettiğinde nasıl olduğunu hatırlamaya çalış.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Yeah, wrinkle your nose. Awesome.

Evet, burnunu kırıştır. Harika.

And the valence is actually quite negative, so you must have been a big fan.

Değerlik oldukça negatif, herhâlde çok büyük bir hayranısın.

So valence is how positive or negative an experience is,

Değerlik, deneyimin ne kadar pozitif veya negatif olduğuyla ilgili;

and engagement is how expressive she is as well.

bağlantı ise, kişinin bunu ne kadar ifade edebildiğiyle.

So imagine if Cloe had access to this real-time emotion stream,

O zaman Chloe'nin bu gerçek zamanlı duygu akışına erişimi olduğunu

and she could share it with anybody she wanted to.

ve istediği kişilerle paylaşabileceğini hayal edin.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

So, so far, we have amassed 12 billion of these emotion data points.

Şimdiye kadar bu duygu veri noktalarından 12 milyar adet topladık.

It's the largest emotion database in the world.

Dünyadaki en büyük duygu veri tabanı.

We've collected it from 2.9 million face videos,

Bunu 2,9 milyon yüz videosundan topladık,

people who have agreed to share their emotions with us,

bizimle duygularını paylaşmaya gönüllü insanlardan

and from 75 countries around the world.

ve dünyadaki 75 ülkeden.

It's growing every day.

Her gün büyüyor.

It blows my mind away

Duygular kadar kişisel bir şeyi

that we can now quantify something as personal as our emotions,

artık ölçebiliyor olmamız beni çok şaşırtıyor

and we can do it at this scale.

ve bunu bu ölçekte yapabiliyoruz.

So what have we learned to date?

Peki şimdiye kadar ne öğrendik?

Gender.

Cinsiyet.

Our data confirms something that you might suspect.

Şüpheleniyor olduğunuz bir şeyi verimiz doğruluyor.

Women are more expressive than men.

Kadınlar erkeklerden daha fazla duygularını ifade ediyor.

Not only do they smile more, their smiles last longer,

Daha çok gülümsemeleri yanında, gülümsemeleri daha uzun sürüyor

and we can now really quantify what it is that men and women

ve erkeklerle kadınların gerçekten neye farklı

respond to differently.

yanıt verdiğini artık ölçebiliyoruz.

Let's do culture: So in the United States,

Hadi kültüre bakalım: Amerika Birleşik Devletleri'nde,

women are 40 percent more expressive than men,

kadınlar erkeklerden yüzde 40 daha fazla ifadelerini gösteriyor,

but curiously, we don't see any difference in the U.K. between men and women.

ancak ilginç biçimde Birleşik Krallık'ta erkekler ve kadınlar arasında fark görmüyoruz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Age: People who are 50 years and older

Yaş: 50 ve üzerindeki yaştaki insanlar

are 25 percent more emotive than younger people.

gençlerden yüzde 25 daha duygusal.

Women in their 20s smile a lot more than men the same age,

Yirmilerindeki kadınlar aynı yaştaki erkeklerden daha fazla gülümsüyor,

perhaps a necessity for dating.

belki de flört için bir gereklilik.

But perhaps what surprised us the most about this data

Ancak belki de bu veriyle ilgili bizi en fazla şaşırtan şey,

is that we happen to be expressive all the time,

her zaman duygularımızı ifade ediyor oluşumuz,

even when we are sitting in front of our devices alone,

cihazlarımızın başında tek başımıza oturuyor olsak bile

and it's not just when we're watching cat videos on Facebook.

ve sadece Facebook'ta kedi videoları izlerken değil.

We are expressive when we're emailing, texting, shopping online,

E-posta atarken, mesajlaşırken, internette alışveriş yaparken veya vergilerimizi

or even doing our taxes.

hallederken bile duygularımızı ifade ediyoruz.

Where is this data used today?

Bu veri bugün nerede kullanılıyor?

In understanding how we engage with media,

Medya ile nasıl bağ kurduğumuzu anlamada,

so understanding virality and voting behavior;

yani yayılma ve oy verme davranışını anlamada

and also empowering or emotion-enabling technology,

ve bunun yanında teknolojik güçlendirme veya duygu-etkinleştirmede.

and I want to share some examples that are especially close to my heart.

Özellikle çok sevdiğim bazı örnekleri sizinle paylaşmak istiyorum.

Emotion-enabled wearable glasses can help individuals

Duygu-etkinleştirilmiş, giyilebilir gözlükler, görme engelli olan

who are visually impaired read the faces of others,

bireylere diğerlerinin yüzlerini okumada yardımcı olabilir

and it can help individuals on the autism spectrum interpret emotion,

ve otizm spektrumu olan bireylere duyguları anlamada yardımcı olabilir,

something that they really struggle with.

bu onların gerçekten çok zorluk çektiği bir şey.

In education, imagine if your learning apps

Eğitimde, öğrenme uygulamalarınızın kafanızın karıştığını

sense that you're confused and slow down,

hissettiğini ve yavaşladığını veya sıkıldığınızı hissettiğini,

or that you're bored, so it's sped up,

bu yüzden hızlandığını hayal edin,

just like a great teacher would in a classroom.

aynı iyi bir öğretmenin sınıfta yapacağı gibi.

What if your wristwatch tracked your mood,

Eğer kolunuzdaki saatiniz ruh hâlinizi takip etseydi ne olurdu

or your car sensed that you're tired,

veya arabanız yorgun olduğunuzu hissetseydi

or perhaps your fridge knows that you're stressed,

veya belki de buzdolabınız stresli olduğunuzu bilseydi,

so it auto-locks to prevent you from binge eating. (Laughter)

o zaman sizi aşırı yemeden korumak için otomatik olarak kilitlenirdi. (Gülüşmeler)

Bunu isterdim, evet.

I would like that, yeah.

What if, when I was in Cambridge,

Eğer Cambridge'deyken

I had access to my real-time emotion stream,

gerçek zamanlı duygu akışına erişimim olsaydı

and I could share that with my family back home in a very natural way,

ve bunu ülkemdeki ailemle çok doğal bir şekilde paylaşabilseydim,

just like I would've if we were all in the same room together?

aynı hepimiz aynı odada olsaydık yapacağım gibi.

I think five years down the line,

Bence beş yıl içinde,

all our devices are going to have an emotion chip,

bütün cihazlarımızın duygu çipi olacak,

and we won't remember what it was like when we couldn't just frown at our device

yalnızca cihazımıza somurttuğumuzda, "Hımm, bunu sevmedin, değil mi?"

and our device would say, "Hmm, you didn't like that, did you?"

diyecek bir cihazımızın olmamasının nasıl bir şey olduğunu hatırlamayacağız.

Our biggest challenge is that there are so many applications of this technology,

En büyük sorunumuz, bu teknolojinin pek çok uygulaması olması,

my team and I realize that we can't build them all ourselves,

ekibim ve ben hepsini tek başımıza yapamayacağımızın farkındayız,

so we've made this technology available so that other developers

o yüzden bu teknolojiyi kullanılabilir hâle getirdik, böylece diğer geliştiriciler

can get building and get creative.

de yapmaya başlayabilir ve yaratıcı olabilirler.

We recognize that there are potential risks

Olası risklerin ve istismar olasılığının

and potential for abuse,

olduğunun farkındayız,

but personally, having spent many years doing this,

ancak şahsen bunu yıllardır yapan biri olarak ben,

I believe that the benefits to humanity

duygusal olarak akıllı teknolojilere sahip olmanın

from having emotionally intelligent technology

insanlığa getirdiği yararların, yanlış kullanılma

far outweigh the potential for misuse.

olasılığından çok daha ağır bastığına inanıyorum.

And I invite you all to be part of the conversation.

Hepinizi bu etkileşimin bir parçası olmaya davet ediyorum.

The more people who know about this technology,

Bu teknolojiyi bilen daha fazla insan oldukça,

the more we can all have a voice in how it's being used.

nasıl kullanıldığıyla ilgili daha fazla söz hakkımız olur.

So as more and more of our lives become digital,

Hayatlarımız daha fazla dijital hâle geldikçe,

we are fighting a losing battle trying to curb our usage of devices

duygularımızı geri kazanmak için, cihazlarımızı kullanmayı frenlemeye

in order to reclaim our emotions.

çalışarak beyhude savaş veriyoruz.

So what I'm trying to do instead is to bring emotions into our technology

Bu yüzden bunun yerine yapmaya çalıştığım şey, duyguları teknolojimize getirmek

and make our technologies more responsive.

ve teknolojilerimizi daha cevap verir hâle getirmek.

So I want those devices that have separated us

Bu yüzden bizi ayıran bu cihazlarımızın,

to bring us back together.

bizi tekrar bir araya getirmesini istiyorum.

And by humanizing technology, we have this golden opportunity

Teknolojiyi insanlaştırarak, makinelerle nasıl bağlantı kuracağımızı

to reimagine how we connect with machines,

ve böylece insanlık olarak birbirimizle nasıl bağlantı kuracağımızı

and therefore, how we, as human beings,

tekrar düşünmek için

connect with one another.

bulunmaz bir fırsatımız var.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)