Rana el Kaliouby: This app knows how you feel — from the look on your face

Translator: Kien Vu Duy Reviewer: Ngân Mai

Our emotions influence every aspect of our lives,

Cảm xúc của chúng ta ảnh hưởng tới mọi khía cạnh của cuộc sống,

from our health and how we learn, to how we do business and make decisions,

từ sức khoẻ và học tập, cho đến làm thế nào để kinh doanh và ra các quyết định,

big ones and small.

những điều lớn lao và nhỏ bé.

Our emotions also influence how we connect with one another.

Cảm xúc của chúng ta cũng ảnh hưởng tới cách mà chúng ta giao tiếp với người khác.

We've evolved to live in a world like this,

Chúng ta đã tiến hoá để sống trong một thế giới như thế này,

but instead, we're living more and more of our lives like this --

nhưng thay vào đó, chúng ta đang ngày càng sống giống như thế này --

this is the text message from my daughter last night --

đây là tin nhắn từ con gái tôi tối qua--

in a world that's devoid of emotion.

trong một thế giới mà ở đó không có cảm xúc

So I'm on a mission to change that.

Vì thế tôi có nhiệm vụ thay đổi điều đó.

I want to bring emotions back into our digital experiences.

Tôi muốn mang cảm xúc trở lại trong các trải nghiệm trên thiết bị điện tử.

I started on this path 15 years ago.

Tôi đã bắt đầu công việc này từ 15 năm về trước.

I was a computer scientist in Egypt,

Tôi mà một nhà khoa học về máy tính ở Ai Cập,

and I had just gotten accepted to a Ph.D. program at Cambridge University.

và tôi đã được chấp nhận vào chương trình tiến sĩ tại Đại học tổng hợp Cambridge.

So I did something quite unusual

Vì thế tôi đã làm một số điều không bình thường

for a young newlywed Muslim Egyptian wife:

đối với một người vợ trẻ mới cưới theo đạo hồi ở Ai Cập:

With the support of my husband, who had to stay in Egypt,

Với sự ủng hộ từ chồng tôi, anh đã phải ở lại Ai Cập

I packed my bags and I moved to England.

Tôi đã sắp xếp hành lý và đi tới Anh

At Cambridge, thousands of miles away from home,

tại Đại học Cambridge, cách xa nhà hàng nghìn cây số,

I realized I was spending more hours with my laptop

Tôi đã nhận ra rằng tôi đã dành nhiều thời gian cho cái máy tính xách tay của tôi

than I did with any other human.

hơn là giao tiếp với mọi người xung quanh.

Yet despite this intimacy, my laptop had absolutely no idea how I was feeling.

Cho dù gần gũi như vậy, nhưng cái máy tính của tôi hoàn toàn không biết cảm giác của tôi thế nào

It had no idea if I was happy,

Nó không hiểu là tôi hạnh phúc,

having a bad day, or stressed, confused,

có một ngày tồi tệ, hoặc căng thẳng, bối rối,

and so that got frustrating.

và thật là vô dụng.

Even worse, as I communicated online with my family back home,

Thậm chí tồi tệ hơn, khi tôi nói chuyện trực tiếp với gia đình của tôi ở nhà,

I felt that all my emotions disappeared in cyberspace.

Tôi cảm giác rằng toàn bộ cảm xúc của tôi đã tiêu biến đi trong không gian ảo.

I was homesick, I was lonely, and on some days I was actually crying,

Tôi dã nhớ nhà, tôi cảm thấy cô đơn, và vào một số ngày thực sự tôi đã khóc,

but all I had to communicate these emotions was this.

nhưng cái thứ mà tôi phải dùng để giao tiếp chỉ là những thứ như thế này.

(Laughter)

(Khán giả cười)

Today's technology has lots of I.Q., but no E.Q.;

Công nghệ hiện này có quá nhiều thứ về IQ, nhưng chưa đề cập tới EQ;

lots of cognitive intelligence, but no emotional intelligence.

có rất nhiều trí tuệ nhân tạo về nhận thức, nhưng không có trí tuệ nhân tạo về cảm xúc.

So that got me thinking,

Vì thế điều đó đã khiến tôi suy nghĩ,

what if our technology could sense our emotions?

Điều gì sẽ sảy ra nếu công nghệ có thể cảm nhận được cảm xúc của chúng ta?

What if our devices could sense how we felt and reacted accordingly,

Điều gì sẽ sảy ra nếu các thiết bị có thể cảm nhận được chúng ta đang cảm thấy thế nào và đáp ứng lại một cách hợp lý,

just the way an emotionally intelligent friend would?

liệu có thể đáp lại theo cách mà một người bạn có cảm xúc?

Those questions led me and my team

Những câu hỏi này đã dẫn dắt tôi và nhóm của tôi

to create technologies that can read and respond to our emotions,

sáng tạo ra các công nghệ mà chúng có thể đọc và đáp ứng lại cảm xúc của chúng ta,

and our starting point was the human face.

và khởi đầu của chúng tôi là từ khuôn mặt của con người.

So our human face happens to be one of the most powerful channels

Vì khuôn mặt của chúng ta là một trong những kênh mạnh mẽ nhất

that we all use to communicate social and emotional states,

để tất cả chúng ta tạo ra các trạng thái giao tiếp xã hội và cảm xúc,

everything from enjoyment, surprise,

tất cả mọi thứ từ hứng thú, ngạc nhiên,

empathy and curiosity.

đồng cảm và tò mò.

In emotion science, we call each facial muscle movement an action unit.

Trong khoa học về cảm xúc, chúng tôi gọi mỗi một chuyển động cơ mặt mà một đơn vị hành động.

So for example, action unit 12,

Vì thế, ví dụ như đơn vị hành động số 12,

it's not a Hollywood blockbuster,

nó không phải là một bộ phim bom tất của Hollywood,

it is actually a lip corner pull, which is the main component of a smile.

mà thực sự nó là một cái nhếch môi, đây là một thành tố chính của một nụ cười.

Try it everybody. Let's get some smiles going on.

Mọi người hày làm thử xem nào. Hãy để những nụ cười tiếp tục.

Another example is action unit 4. It's the brow furrow.

Một ví dụ khác là đơn vị hành động số 4, nó có nghĩa là cái nhíu lông mày.

It's when you draw your eyebrows together

Đó là khi bạn kéo lông mày của bạn cùng lúc

and you create all these textures and wrinkles.

và bạn đã tạo ra các kết cấu và nếp nhăn này.

We don't like them, but it's a strong indicator of a negative emotion.

Chúng ta không thích chúng, nhưng đây là những chỉ điểm mạnh mẽ cho một cảm xúc tiêu cực.

So we have about 45 of these action units,

Như vậy chúng ta có khoảng 45 đơn vị hành động loại này,

and they combine to express hundreds of emotions.

và chúng kết hợp với nhau để bộc lộ hàng trăm cảm xúc khác nhau.

Teaching a computer to read these facial emotions is hard,

Dạy cho máy tinhd đọc được những cảm xúc của khuôn mặt này thật khó,

because these action units, they can be fast, they're subtle,

bởi vì những đơn vị hành động này, chúng có thể diễn ra rất nhanh, tinh tế,

and they combine in many different ways.

và chúng được kết hợp bằng rất nhiều cách khác nhau,

So take, for example, the smile and the smirk.

Vì thế thử lấy một ví dụ về nụ cười thoải mái và nụ cười bực bội.

They look somewhat similar, but they mean very different things.

Trông chúng có vẻ giống nhau, nhưng thực tế chúng có ý nghĩa rất khác nhau.

(Laughter)

(Khán giả cười)

So the smile is positive,

Trong khi cười thoải mái có ý nghĩa tích cực,

a smirk is often negative.

thì cười bực bội thường là tiêu cực.

Sometimes a smirk can make you become famous.

Đôi khi cười bực bội có thể khiến bạn trở nên nổi tiếng.

But seriously, it's important for a computer to be able

Nhưng, rất quan trọng đối với máy tính để chúng có thể

to tell the difference between the two expressions.

đưa ra sự khác biệt giữa 2 cách biểu lộ cảm xúc đo.

So how do we do that?

Vậy thì làm thế nào để chúng tôi làm được điều đó?

We give our algorithms

Chúng tôi đưa ra các thuật toán cảu chúng tôi

tens of thousands of examples of people we know to be smiling,

với hàng ngàn ví dụ mà chúng ta biết về nụ cười của mọi người,

from different ethnicities, ages, genders,

với sự khác nhau về dân tộc, tuổi tác, giới tính,

and we do the same for smirks.

và chúng tôi cũng làm giống như vậy đối với nụ cười bực bội.

And then, using deep learning,

Và sau đó, phân tích thật kỹ càng,

the algorithm looks for all these textures and wrinkles

thuật toán đã tìm kiếm toàn bộ các kết cấu và nếp nhăn

and shape changes on our face,

và các hình dạng thay đổi trên khuôn mặt của chúng ta,

and basically learns that all smiles have common characteristics,

và nhận thấy về cơ bản tất cả các nụ cười đều có những đặc tính chung,

all smirks have subtly different characteristics.

toàn bộ nhụ cười bực bội có các đặc tính khác biệt.

And the next time it sees a new face,

Và với lần sau khi máy tính nhìn vào một khuôn mặt mới,

it essentially learns that

nó có thể nhận ra thực tế là

this face has the same characteristics of a smile,

khuôn mặt này có các đặc tính giống với một nụ cười,

and it says, "Aha, I recognize this. This is a smile expression."

và nó sẽ nói răng, "Ồ, tôi đã nhận ra điều này. Đây là cách biểu lộ một nụ cười."

So the best way to demonstrate how this technology works

Vậy thì cách tốt nhất để mô tả công nghệ này hoạt động như thế nào

is to try a live demo,

là chúng ta thử nghiệm trực tiếp tại đây,

so I need a volunteer, preferably somebody with a face.

nào bây giờ tôi cần một tình nguyện viên, ưu tiên ai đó có một cái mặt.

(Laughter)

(Khán giả cười)

Cloe's going to be our volunteer today.

Chị Cloe sẽ là tình nguyện viên của chúng ta hôm nay.

So over the past five years, we've moved from being a research project at MIT

Vì lẽ đó mà trong vòng 5 năm qua, chúng tôi đã chuyển một dự án nghiên cứu tại MIT

to a company,

thành một công ty,

where my team has worked really hard to make this technology work,

mà ở đó nhóm của tôi đã làm việc rất vất vả để khiến cho công nghệ này hoạt động,

as we like to say, in the wild.

như là cách mà chúng tôi muốn nói, bằng một cách hoang dại.

And we've also shrunk it so that the core emotion engine

Và chugns tôi cũng đã rút gọn chúng lại để làm sao các thành phần cảm xúc cốt lõi

works on any mobile device with a camera, like this iPad.

có thể hoạt động với bất kỳ thiết bị di động nào có camera, giống như chiếc iPad này.

So let's give this a try.

Giờ chúng ta cùng thử nghiệm.

As you can see, the algorithm has essentially found Cloe's face,

Như các bạn thấy, thuật toán về cơ bản đã tìm ra khuôn mặt của chi Chloe,

so it's this white bounding box,

đó là khung bao màu trắng,

and it's tracking the main feature points on her face,

và nó theo dõi các điểm đặc tính chính trên khuôn mặt của cô ấy,

so her eyebrows, her eyes, her mouth and her nose.

đó là lông mày, mắt, miệng và mũi của cô ấy.

The question is, can it recognize her expression?

Câu hỏi ở đây là, liệu nó có thể nhận biết được các biểu lộ của cô ấy?

So we're going to test the machine.

Nào giờ chúng ta cùng thử nghiệm cái máy này.

So first of all, give me your poker face. Yep, awesome. (Laughter)

Trước tiên, hãy cho chúng tôi thấy một bộ mặt phớt đời. Vâng, tuyệt vời. (Khán giả cười)

And then as she smiles, this is a genuine smile, it's great.

Và sau đây là cô ấy cười, một nụ cười thực sự, thật tuyệt.

So you can see the green bar go up as she smiles.

Như vậy các bạn đã nhìn thấy các cột màu xanh tăng lên khi mà cô ấy cười.

Now that was a big smile.

Nào bây giờ là một nụ cười lớn.

Can you try a subtle smile to see if the computer can recognize?

Bạn có thể thể hiện một nụ cười thật tinh tế để xem máy tính có nhận ra không?

It does recognize subtle smiles as well.

Nó cũng đã nhận ra một nụ cười tinh tế.

We've worked really hard to make that happen.

Chúng tôi đã làm việc rất vất vả để tạo ra điều này.

And then eyebrow raised, indicator of surprise.

Và khi lông mày nhếc lên, đó là chỉ điểm của sự ngạc nhiên.

Brow furrow, which is an indicator of confusion.

Cái nhíu mày là chỉ điểm của sự bối rối.

Frown. Yes, perfect.

Cái cau mày. Đúng, tuyệt vời.

So these are all the different action units. There's many more of them.

Có thể thấy đây là toàn bộ những đơn vị hành động khác nhau. Thực tế chúng còn có nhiều hơn nữa.

This is just a slimmed-down demo.

Đây chỉ là một trình diễn đơn giản.

But we call each reading an emotion data point,

Nhưng chúng ta có thể coi mỗi một lần đọc cảm xúc là một điểm dữ liệu,

and then they can fire together to portray different emotions.

và sau đó chúng có thể tổng hợp lại và đưa ra một chân dung với các cảm xúc khác nhau.

So on the right side of the demo -- look like you're happy.

Vì thế ở phía bên phải của bản trình diễn-- giống như là bạn đang hạnh phúc.

So that's joy. Joy fires up.

Vì thế sự vui mừng đó. Vui mừng được bùng phát lên.

And then give me a disgust face.

Và sau đó làm cho tôi mọt bộ mặt ghê tởm.

Try to remember what it was like when Zayn left One Direction.

Cố gắng nhớ tới điều đó đã như thế nào khi Zayn rời khỏi One Direction.

(Laughter)

(Khán giả cười)

Yeah, wrinkle your nose. Awesome.

Vâng, nào hãy nhăn mũi. Tuyệt vời.

And the valence is actually quite negative, so you must have been a big fan.

Và trị số tương đối là âm tính, vì thế bạn chắc phải là một người hâm mộ lớn.

So valence is how positive or negative an experience is,

Vì thế trị số chỉ ra những trải nghiệm tích cực hoặc tiêu cực như thế nào,

and engagement is how expressive she is as well.

và sự tham gia cũng là cách biểu lộ của cô ấy.

So imagine if Cloe had access to this real-time emotion stream,

Vì thế tưởng tượng rằng chị Chloe tham gia vào chuỗi cảm xúc thực này,

and she could share it with anybody she wanted to.

và chị ấy có thể chia sẻ not với bất kỳ ai mà chị ấy muốn.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Khán giả vỗ tay)

So, so far, we have amassed 12 billion of these emotion data points.

Cho tới nay, chúng tôi đã tích lỹ được khoảng 12 tỷ dữ liệu cảm xúc như vậy.

It's the largest emotion database in the world.

Đây là một cơ sở dữ liệu cảm xúc lớn nhất thế giới.

We've collected it from 2.9 million face videos,

Chúng tôi đã thu thập nó từ khoảng hơn 2,9 triệu video về khuôn mặt,

people who have agreed to share their emotions with us,

của những người đã đồng ý chia sẻ những cảm xúc của họ với chúng tôi,

and from 75 countries around the world.

và họ đến từ 75 quốc gia trên thế giới.

It's growing every day.

Nó gia tăng từng ngày.

It blows my mind away

Nó đã thổi bay tâm trí của tôi

that we can now quantify something as personal as our emotions,

theo đó chúng tôi giờ đây có thể lượng hoá một số cảm xúc cá nhân của chúng ta,

and we can do it at this scale.

và chúng tôi có thể thực hiện nó ở mức độ như thế này.

So what have we learned to date?

Vậy thì chúng tôi đã học được gì cho tới nay?

Gender.

Giới tính.

Our data confirms something that you might suspect.

Dữ liệu của chúng tôi đã xác định được một số điều mà các bạn có thể hoài nghi.

Women are more expressive than men.

Phụ nữ thường biểu cảm nhiều hơn nam giới.

Not only do they smile more, their smiles last longer,

Không chỉ là họ cười nhiều hơn, mà nụ cười của họ còn kéo dài hơn,

and we can now really quantify what it is that men and women

và chúng tôi giờ đây có thể thực sự lượng hoá được điều gì khiến nam giới và phụ nữ

respond to differently.

đáp ứng khác nhau.

Let's do culture: So in the United States,

Nào cùng xem xét khía cạnh văn hoá: Ở Mỹ

women are 40 percent more expressive than men,

phụ nữ có biểu cảm nhiều hơn nam giới tới 40%,

but curiously, we don't see any difference in the U.K. between men and women.

nhưng đáng ngạc nhiên, chúng tôi không thấy sự khác biệt giữa nam giới và phụ nữ ở Anh.

(Laughter)

(Khán giả cười)

Age: People who are 50 years and older

Độ tuổi: Người trên 50 tuổi

are 25 percent more emotive than younger people.

biểu lộ cảm xúc nhiều hơn người trẻ 25%.

Women in their 20s smile a lot more than men the same age,

Phụ nữ ở độ tuổi 20 cười nhiều hơn rất nhiều so với nam giới ở cùng độ tuổi,

perhaps a necessity for dating.

có thể đó là điều cần thiết cho việc hẹn hò.

But perhaps what surprised us the most about this data

Nhưng có thế điều mà gây cho chúng tôi nhiều ngạc nhiên nhất về số liệu này

is that we happen to be expressive all the time,

đó là chúng ta luôn luôn biểu lộ cảm xúc,

even when we are sitting in front of our devices alone,

thậm chí ngay cả khi chúng ta ngồi một mình trước các thiết bị điện tử,

and it's not just when we're watching cat videos on Facebook.

và không chỉ là khi chúng ta đang xem một video về mèo trên Facebook.

We are expressive when we're emailing, texting, shopping online,

Chúng ta bộc lộ cảm xúc khi chúng ta gửi thư điện tử, chúng ta nhắn tin, chúng ta mua bán trực tuyến,

or even doing our taxes.

và thậm chí khi chúng ta khai báo thuế.

Where is this data used today?

Vậy thì số liệu này được dùng ở đâu hiện nay?

In understanding how we engage with media,

để hiểu biết việc chúng ta liên hệ thế nào với truyền thông,

so understanding virality and voting behavior;

hiểu về mức độ là truyền và thái độ bỏ phiếu,

and also empowering or emotion-enabling technology,

và cũng là làm mạnh mẽ và khả thi hơn công nghệ về cảm xúc,

and I want to share some examples that are especially close to my heart.

và tôi muốn chia sẻ một vài ví dụ mà chúng đặc biệt nằm trong trái tim tôi.

Emotion-enabled wearable glasses can help individuals

Một chiếc kính cảm xúc có thể giúp người mù

who are visually impaired read the faces of others,

đọc được cảm xúc trên mặt người khác,

and it can help individuals on the autism spectrum interpret emotion,

và nó có thể giúp những người tự kỷ thể hiện cảm xúc của họ,

something that they really struggle with.

những điều mà họ thực sự phải đối mặt.

In education, imagine if your learning apps

Đối với giáo dục, tưởng tượng rằng ứng dụng học tập của bạn

sense that you're confused and slow down,

có thể cảm nhận được là bạn đang bối rối và đang đuối sức,

or that you're bored, so it's sped up,

hoặc khi bạn cảm thấy nhàm chán, thì nó sẽ tăng tốc lên,

just like a great teacher would in a classroom.

giống như là một giáo viên tuyệt với ở lớp vậy.

What if your wristwatch tracked your mood,

Đó là khi đồng hồ đeo tay của bạn sẽ theo dõi cảm xúc của bạn,

or your car sensed that you're tired,

hoặc ô tô của bản cảm nhận được bạn đang mệt mỏi,

or perhaps your fridge knows that you're stressed,

hoặc có thể tủ lạnh của bạn biết rằng bạn đang căng thẳng

so it auto-locks to prevent you from binge eating. (Laughter)

vì thế nó sẽ tự động khoá lại giúp bạn tránh được ăn uống vô độ. (Khán giả cười)

I would like that, yeah.

Tất nhiên tôi thích điều đó.

What if, when I was in Cambridge,

Đó là, khi tôi ở Cambridge,

I had access to my real-time emotion stream,

Tôi đã tạo ra một dòng cảm xúc theo thời gian thực,

and I could share that with my family back home in a very natural way,

và có thể chia sẻ nó với gia đình tại quê nhà theo một cách tự nhiên nhất,

just like I would've if we were all in the same room together?

nó giống như tất cả chúng tôi đang ở trong một căn phòng với nhau vậy phải không?

I think five years down the line,

Tôi nghĩ rằng trong vòng 5 năm nữa,

all our devices are going to have an emotion chip,

toàn bộ các thiết bị điện tử sẽ có các con chíp cảm xúc,

and we won't remember what it was like when we couldn't just frown at our device

và chúng ta không nhớ điều đó đã thế nào khi chúng ta không nhíu mày trước thiết bị điện tử

and our device would say, "Hmm, you didn't like that, did you?"

và cái thiết bị điện tử của chúng ta sẽ nói: "Hừm, bạn đã không thích điều đó, phải không?"

Our biggest challenge is that there are so many applications of this technology,

Trở ngại lớn nhất của chúng tôi hiện nay là có quá nhiều các ứng dụng của công nghệ này,

my team and I realize that we can't build them all ourselves,

tôi và nhóm của tôi nhận ra rằng chúng tôi không thể tự phát triển toàn bộ chúng,

so we've made this technology available so that other developers

do đó chúng tôi đã làm cho công nghệ này sẵn sàng để các nhà phát triển khác

can get building and get creative.

có thể tiếp tục xây dựng và sáng tạo.

We recognize that there are potential risks

Chúng tôi nhìn nhận rằng có những rủi ro tiềm ẩn

and potential for abuse,

và những sự lạm dụng tiềm ẩn,

but personally, having spent many years doing this,

nhưng về cá nhân tôi, khi đã dành rất nhiều năm cho nó,

I believe that the benefits to humanity

tôi tin tưởng rằng các lợi ích mang lại cho con người

from having emotionally intelligent technology

từ công nghệ cảm xúc thông minh

far outweigh the potential for misuse.

vượt xa ngoài những rủi ro tiềm ẩn.

And I invite you all to be part of the conversation.

Và tôi xin mời toàn bộ các bạn tham gia vào cuộc thảo luận này.

The more people who know about this technology,

Càng nhiều người biết về công nghệ này,

the more we can all have a voice in how it's being used.

chúng ta sẽ càng có tiếng nói đối với việc làm sao để sử dụng đúng công nghệ này.

So as more and more of our lives become digital,

Vì thế khi mà càng ngày cuộc sống của chúng ta càng trở nên số hoá,

we are fighting a losing battle trying to curb our usage of devices

chúng ta đang thua cuộc trong trận chiến chống lại việc sử dụng các thiết bị điện tử của chúng ta

in order to reclaim our emotions.

nhằm dành lại cảm xúc của chúng ta.

So what I'm trying to do instead is to bring emotions into our technology

Vì thế thay vào đó, điều mà tôi đang cố gắng làm đó là đưa cảm xúc vào trong công nghệ của chúng ta

and make our technologies more responsive.

và làm cho công nghệ của chúng ta trở nên tương tác nhiều hơn.

So I want those devices that have separated us

Vì thế tôi muốn rằng những thiết bị điện tử đang làm chia rẽ chúng ta

to bring us back together.

sẽ mang chúng ta trở lại với nhau.

And by humanizing technology, we have this golden opportunity

Và bởi những công nghệ phục vụ con người, chúng ta có một cơ hội vàng

to reimagine how we connect with machines,

để hình dung lại cách mà chúng ta kết nối với máy móc,

and therefore, how we, as human beings,

và do đó, là những con người, làm thế nào chúng ta

connect with one another.

kết nối với những người khác.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Khán giả vỗ tay)