Franco Sacchi: Welcome to Nollywood

Franco Sacchi Nollywood'dan bahsediyor

Çeviri: Derya Zeynep Eser Gözden geçirme: osman oguz ahsen

I have a story, a story that I would like to share with you.

Bir hikayem var, sizinle paylaşmak istediğim bir hikaye.

And it's an African story.

Bir Afrika hikayesi.

It is a story of hope, resilience and glamour.

Umut, direnç ve cazibenin hikayesi bu.

There was Hollywood.

Önce Hollywood vardı.

Then came Bollywood.

Sonra Bollywood çıktı.

Today we have Nollywood, the third-largest film industry in the world.

Şimdi de Nollywood'umuz var, dünyadaki üçüncü büyük film endüstrisi.

In 2006 alone, almost 2,000 films were made in Nigeria.

Sadece 2006 yılında, Nijerya'da 2,000 film yapılmış.

Now, try to imagine 40, 50 films wrapped, distributed, every week

Şimdi, hayal etmeye çalışın, Lagos, Nijerya ve Batı Afrika'nın caddelerinde

in the streets of Lagos, Nigeria and West Africa.

her hafta 40,50 filmin paketlenip dağıtıldığını.

Some estimates put the value of this industry at 250 million dollars.

Bazı tahminlere göre bu endüstrinin değeri 250 milyon dolardır.

It has created thousands, if not tens of thousands of jobs.

Onbinlerce olmasa da binlerce istihdam yaratmaktadır.

And it's expanding.

Ve bu gittikçe gelişiyor.

But keep in mind that this was a grassroots movement.

Fakat bunun halkın içinden kopup gelen bir hareket olduğunu unutmayın.

This is something that happened without foreign investment,

Yabancı yatırım, hükümet yardımı olmadan gerçekleşen bir şey bu,

without government aid, and actually, it happened against all odds,

ve aslında, bütün engellere rağmen, Nijerya ekonomisinin

in one of the most difficult moments in Nigerian economy.

en zor anlarından birinde gerçekleşti.

The industry is 15 years old.

Bu endüstri 15 yaşında.

And so maybe you're thinking now,

Ve belki de Boston'da yaşamakta olan

why, how, an Italian filmmaker based in Boston

bir İtalyan film yapımcısının bu hikaye ile neden, nasıl

is so interested in this story?

bu kadar ilgilendiğini düşünmektesiniz.

And so I think I have to tell you just a few words,

Ve bu yüzden birkaç kelime ile nedenini anlatmalıyım,

a few things about my personal life,

özel hayatım hakkında birkaç şey,

because I think there is a connection.

çünkü sanırım burada bir bağlantı var.

My grandfather lived most of his life and is buried in Zambia.

Dedem hayatının büyük bir kısmını Zambiya'da geçirdi ve oraya gömüldü.

My father also lived most of his adult life in East Africa.

Babam da yetişkinliğinin büyük bir kısmını Doğu Afrika'da geçirdi.

And I was born in Zambia.

Ve ben Zambiya'da doğdum.

Even though I left when I was only three years old,

Sadece üç yaşındayken oradan ayrılmamıza rağmen,

I really felt that Africa was this big part of my life.

Afrika'nın hayatımın büyük bir parçası olduğunu hissettim.

And it really was a place where I learned to walk.

Gerçekten de yürümeyi öğrendiğim yer orasıydı.

I think I uttered the first words,

Sanırım ilk sözcüklerimi dile getirdim,

and my family bought their first home.

ve ailem ilk evlerini oradan aldı.

So when we came back to Italy,

İtalya'ya geri döndüğümüzde,

and one of the things that I remember the most

en çok hatırladığım şeylerden biri de

is my family having this hard time to share stories.

ailemin hikayelerini paylaşırken çektiği zorluktur.

It seemed that for our neighbors and friends,

Öyle görünüyordu ki, komşularımız ve arkadaşlarımız için

Africa was either this exotic place, this imaginary land

Afrika, muhtlemelen sadece kendi hayallerindeki

that probably exists only in their imagination,

ya egzotik bir yer, hayali bir diyar

or the place of horror, famine.

ya da korku, açlık mekanıydı.

And so we were always caught in this stereotype.

Ve böylelikle her zaman bu klişenin tuzağına düşerdik.

And I remember really this desire to talk about Africa

Ve Afrika hakkında gerçekten bu konuşma arzusunu hatırlıyorum

as a place where we lived and people live and go about their lives,

yaşadığımız ve insanların yaşadıkları ve hayatlarını sürdürdükleri,

and have dreams like we all have.

hepimiz gibi insanların rüyalarının olduğu bir yer olarak.

So when I read in a newspaper in the business page

Dolayısıyla bir gazetenin ekonomi sayfasında Nollywood

the story of Nollywood,

hakkındaki hikayeyi okuyunca,

I really felt this is an incredible opportunity to tell a story

bütün bu peşin hükümlü fikirlere karşı bir hikaye anlatmanın

that goes against all these preconceived notions.

gerçekten inanılmaz bir fırsat olduğunu hissettim.

Here I can tell a story of Africans making movies like I do,

Burada Afrikalıların tıpkı benim yaptığım gibi sinema filmi çektiklerini

and actually I felt this was an inspiration for me.

anlatabilirim ve sahiden bunun bana ilham verdiğini hissetmiştim.

I have the good fortune of being a filmmaker-in-residence

Şansa bakın ki, Boston Üniversitesi Dijital Görüntüleme Sanatları

at the Center of Digital Imaging Arts at Boston University.

Merkezi'nde ikamet eden bir film yapımcısıyım.

And we really look how digital technology is changing,

Ve biz hakikaten dijital teknolojinin nasıl değiştiğini,

and how young, independent filmmakers

ve genç, bağımsız film yapımcılarının nasıl

can make movies at a fraction of the cost.

cüzi bir maliyet ile film çekebildiklerini izliyoruz.

So when I proposed the story,

Böylece bu hikayeyi teklif ettiğimde,

I really had all the support to make this film.

bu filmi yapmak için gerekli tüm desteği aldım.

And not only had the support,

Sadece destek görmekle kalmadım,

I found two wonderful partners in crime in this adventure.

bu macerada bana eşlik eden iki tane harika suç ortağı da buldum.

Aimee Corrigan, a very talented and young photographer,

Aimee Corrigan, çok yetenekli ve genç bir fotoğrafçı,

and Robert Caputo, a friend and a mentor,

ve Robert Caputo, bir dost ve akıl hocası,

who is a veteran of National Geographic,

aynı zamanda National Geographic'in emektar bir çalışanı,

and told me, "You know, Franco, in 25 years of covering Africa,

bana dedi ki, "Yani Franco, Afrika'yı yazdığım şu 25 yıl boyunca

I don't know if I have come across a story

bu kadar eğlenceli ve umut dolu bir hikayeye daha

that is so full of hope and so fun."

denk geldim mi bilmiyorum."

So we went to Lagos in October 2005.

Böylelikle 2005'in Ekim'inde Lagos'a gittik.

And we went to Lagos to meet Bond Emeruwa,

Ve Lagos'a, bu gece bizimle beraber olan harika,

a wonderful, talented film director who is with us tonight.

yetenekli film yönetmeni Bond Emeruwa ile tanışmaya gittik.

The plan was to give you a portrait of Nollywood,

Planımız, yozlaşma meselesini ele alan

of this incredible film industry,

"Kontrol Noktası" adlı bir aksiyon filmi

following Bond in his quest to make an action movie

çekme arayışındaki Bond'u takip ederek Nollywood'un,

that deals with the issue of corruption,

bu inanılmaz film endüstrisinin bir çerçevesini

called "Checkpoint."

size çizmekti.

Police corruption.

Polisin yozlaşması.

And he had nine days to make it.

Ve bunu yapmak için dokuz günü vardı.

We thought this was a good story.

Bunun iyi bir hikaye olduğunu düşündük.

In the meantime, we had to cover Nollywood,

Bu arada, Nollywood'un hikayesini yazmalıydık,

and we talked to a lot of filmmakers.

ve birçok film yapımcısı ile konuştuk.

But I don't want to create too many expectations.

Fakat sizi çok fazla beklenti içine sokmak istemem.

I would like to show you six minutes.

Size altı dakikalık bir bölüm göstermek isterim.

And these are six minutes they really prepared for the TED audience.

Ve bu altı dakika, sahiden TED seyircisi için hazırlandı.

There are several themes from the documentary,

Belgeselde çeşitli temalar mevcut,

but they are re-edited and made for you, OK?

ama bunlar sizin için yeniden kurgulandı, tamam mı?

So I guess it's a world premier.

Sanırım dünya prömiyeri olacak bu.

(Video)

(Görüntü)

Man: Action.

Motor.

Milverton Nwokedi: You cut a nice movie with just 10,000 dollars in Nigeria here.

Burada, Nijerya'da, sadece 10,000 dolarla iyi bir film çekersiniz.

And you shoot in seven days.

Ve yedi günde yaparsınız bu işi.

Peace Piberesima: We're doing films for the masses.

Geniş kitleler için film yapıyoruz biz.

We're not doing films for the elite

Elit tabaka ve fanusdan evlerinde

and the people in their glass houses.

yaşayan insanlar için film yapmıyoruz.

They can afford to watch their "Robocop" and whatever.

Onların "Robocop" benzeri zımbırtıları izlemeye ekonomik güçleri yeter.

Mahmood Ali Balogun: I think filmmaking in Nigeria, for those who work in it,

Nijerya'da film yapımının, bu sektörde çalışanlar açısından,

is a kind of subsistence filmmaking -- what they do to make a living.

geçinme kaynağı olduğunu düşünüyorum -- hayatlarını kazanmak için yaptıkları şey.

It's not the fancy filmmaking where you say,

Düşsel bir film yapımcılığı değil bu,

oh, you want to put all the razzmatazz of Hollywood,

Hollywood'un bütün o göz boyama tekniklerini kullanıp

and where you have big budgets.

büyük bütçelere sahip olduğunuz.

Here is that you make these films,

İşte burada bu filmleri yaparsınız,

it sells, you jump onto the location again to make another film,

satarsınız, başka bir film yapmak için mekana tekrar zıplarsınız,

because if you don't make the next film, you're not going to feed.

çünkü eğer sıradaki filmi yapmazsanız, karnınızı doyuramazsınız.

Bond Emeruwa: So while we're entertaining, we should be able to educate.

O yüzden eğlendirirken eğitmeliyiz de.

I believe in the power of audiovisuals.

Görsel-işitsel araçların gücüne inanırım.

I mean, 90 percent of the population will watch Nollywood.

Nüfusun yüzde 90'ı Nollywood yapımlarını izleyecek demek istiyorum.

I think it's the most viable vehicle right now

Sanırım şu anda, tahsis edilmiş bir hattan

to pass information across a dedicated cable.

bilgiyi geçirmenin en geçerli aracı budur.

So if you're making a movie, no matter what your topic is,

O yüzden, eğer bir film yapıyorsanız, konunuz ne olursa olsun,

put in a message in there.

araya bir mesaj sıkıştırın.

Woman: You still have to report the incident.

Yine de olayı anlatmalısın.

He needs proper medical attention.

Doğru düzgün bir tıbbi yardıma ihtiyacı var.

PP: I keep trying to explain to people,

İnsanlara anlatmaya çalışıp duruyorum,

it's not about the quality at the moment -- the quality is coming.

şu anda önemli olan kalite değil -- kalite geliyor.

I mean, there are those films that people are making for quality,

Demek istiyorum ki, insanların kalite için yaptığı filmler de var,

but the first thing you have to remember about this society

fakat bu toplum hakkında hatırlamanız gereken ilk şey şudur,

is that Africa still has people that live on one dollar a day,

Afrika'da hala günde bir dolarla geçinen insanlar mevcut,

and these are the people that really watch these films.

ve bu filmleri gerçekten seyreden insanlar da bunlar.

Sonny McDon W: Nollywood is a fantastic industry

Nollywood dünyanın bu bölgesinde

that has just been born in this part of the world.

henüz dünyaya gelmiş harika bir endüstri.

Because nobody believed that Nollywood can come out of Africa.

Çünkü Nollywood'un Afrika'dan çıkabileceğine kimse inanmamıştı.

Lancelot Imasen: But our films,

Fakat bizim filmlerimizde,

they are stories that our people can relate to themselves.

insanlarımızın kendileriyle özdeşleştirebileceği hikayeler var.

They are stories about our people, for our people.

Bizim insanımız hakkında, bizim insanımız için olan hikayeler bunlar.

And consistently, they are glued to their screen

Ve sürekli olarak, ne zaman hikayeyi görürlerse

whenever they see the story.

ekrana yapışıyorlar.

Narrator: Suspense, fun and intrigue.

Belirsizlik, eğlence ve entrika.

It's the blockbuster comedy.

Gişe rekorları kıran bir komedi.

You'll crack your ribs.

Gülmekten kasıklarınız ağrıyacak.

Bernard Pinayon Agbaosi: We have been so deep into the foreign movies.

Yabancı filmlere çok fazla dalmıştık.

It's all about the foreign movies.

Herşey yabancı filmlerden ibaret.

But we can do something too.

Fakat biz de birşeyler yapabiliriz.

We can do something, something that when the world sees it,

Birşeyler yapabiliriz, dünyanın gördüğü zaman, vay,

they say, wow, this is Nigeria.

işte bu Nijerya, diyeceği şeyler.

Man: Just arrest yourself, sergeant.

Sen kendini tutukla, komiser.

Don't embarrass yourself.

Kendini komik duruma düşürme.

Come on. Don't run away. Come back. Come back.

Haydi. Kaçma. Geri gel. Geri gel.

SMW: You can now walk the street and see a role model.

Şimdi yolda yürüyebilirsiniz ve bir rol modeli görürsünüz.

It’s not just what you see in picture.

Sadece sinemada gördüğünüz kişi değildir o.

You see the person live.

Onu kanlı canlı görürsünüz.

You see how he talks. You see how he lives.

Nasıl konuştuğunu görürsünüz. Nasıl yaşadığını görürsünüz.

He influences you really good, you know.

O sizi olumlu etkiler demek istiyorum.

It’s not just what you see in the picture.

O sadece sinemada gördüğünüz biri değildir.

It is not what you hear, you know, from the Western press.

İşte, Batı basınından duyduğunuz biri değildir o.

Man: See you. Bye.

Görüşürüz. Hoşçakal.

Action.

Motor.

Saint Obi: I was so fascinated, you know, with those cowboy movies.

Kovboy filmlerine hayrandım işte.

But then when I discovered the situation in my country,

Fakat sonra ülkemin durumunu keşfettim,

at that time there was so much corruption.

o zamanlarda çok fazla yozlaşma vardı.

For a young man to really make it out here,

Genç birinin burada gerçekten tutunması için,

you got to think of some negative things and all that,

bazı olumsuz şeyleri ve bütün bunları düşünmeniz gerekir,

or some kind of vices.

veya birtakım ahlaksızlıkları.

And I didn't want that, you know.

Ve ben bunu istemedim.

And I discovered that I could be successful in life as an actor,

Ve bir aktör olarak hayatta başarılı olabileceğimi keşfettim,

without doing crime, without cheating nobody, without telling no lies.

suça bulaşmadan, kimseyi aldatmadan, yalan dolan konuşmadan.

Just me and God-given talent.

Ben ve Allah vergisi yeteneğim yeterdi.

Man: Let's go.

Haydi gidelim.

OK, it's time to kick some ass.

Haydi, günlerini gösterme vakti.

Cover this. It's your own.

Kolla bunu. Seninmiş gibi.

Move it.

İlerlet.

Roboger Animadu: In big countries, when they do the movies,

Büyük ülkelerde, film çektiklerinde,

they have all these things in place.

bütün bu şeyler yerli yerindedir.

But here, we improvise these items, like the gunshots.

Fakat burada, bu araçları doğaçlama yapıyoruz, misal silah atışları.

Like they go, here, now, now, you see the gun there,

Şunun gibi, burada, şimdi, şuradaki silahı görüyor musun,

but you won't see any guns shot, we use knock-out.

fakat hiç silahın ateşlendiğini görmezsin, vurma efekti kullanıyoruz.

Kevin Books Ikeduba: What I'm scared of is just the explosion will come up in my face.

Bu şeyin suratıma gelmesinden korkuyorum.

Woman: That's why I use enough masking tape.

O yüzden bolca kağıt bant kullanıyorum.

The masking tape will hold it.

Kağıt bant onu tutacaktır.

Wat, wait. Just hold this for me.

Bekle, bekle. Bunu benim için tut.

KBI: I'm just telling her to make sure she places it well

Ona sadece yerine iyice yerleştirdiğinden emin olmasını söylüyorum

so that it won't affect my face -- the explosion, you know.

yüzümü etkilemesin diye -- patlama yani.

But she's a professional. She knows what she’s doing.

Fakat o bir profesyonel. Ne yaptığını iyi biliyor.

I'm trying to protect my face too.

Ben de yüzümü korumaya çalışıyorum.

This ain't going to be my last movie.

Bu benim son sinema filmim olmayacak.

You know, this is Nollywood, where the magic lives.

Yani, burası Nollywood, sihirin yaşadığı yer.

RA: So now you're about to see how we do our own movies here,

İşte böyle kendi filmlerimizi nasıl yaptığımızı görmek üzeresiniz,

with or without any assistance from anybody.

birilerinden yardım alarak veya almayarak.

Man: Action.

Motor.

Cut.

Kes.

(Applause)

(Alkış)

Franco Sacchi: So many things to say, so little time.

Franco Sacchi: Az zamanda çok fazla söyleyecek şey var.

So many themes in this story.

Bu hikayenin birçok teması var.

I just can't tell you -- there’s one thing I want to tell you.

Hepsini değil ama -- size anlatmak istediğim bir şey var.

I spent, you know, several weeks with all these actors, producers,

Yani, bu aktörlerle, yapımcılarla beraber birkaç hafta geçirdim,

and the problems they have to go through are unimaginable

baş etmek zorunda kaldıkları sorunlar hayal bile edilemez,

for, you know, a Westerner, a filmmaker who works in America or in Europe.

işte, Amerika veya Avrupa'da çalışan bir Batılı film yapımcısı için.

But always with a smile, always with an enthusiasm,

Fakat hep güler yüzle, azimle çalışıyorlar,

that is incredible.

inanılmaz bu.

Werner Herzog, the German filmmaker said,

Werner Herzog, Alman film yapımcısı dedi ki,

"I need to make movies like you need oxygen."

"Oksijene ihtiyacımız olduğu gibi film yapmaya ihtiyacım var."

And I think they’re breathing.

Ve sanırım onlar nefes alıyorlar.

The Nigerian filmmakers really, really, are doing what they like.

Nijeryalı film yapımcılari hakikaten de sevdikleri şeyi yapıyor.

And so it's a very, very important thing for them,

Ve hem kendileri hem de seyircileri açısından

and for their audiences.

çok, çok önemli bir şey bu.

A woman told me, "When I see a Nollywood film,

Bir kadın bana şöyle dedi, "Bir Nollywood yapımı izlediğimde,

I can relax, I really -- I can breathe better."

rahatlayabiliyorum, gerçekten de -- daha iyi nefes alabiliyorum."

There is also another very important thing

Bu dinleyici kitlesi ile karşılıklı anlaşabileceğimi

that I hope will resonate with this audience.

umduğum bir başka önemli şey daha var.

It’s technology. I’m very interested in it

O da teknoloji. Buna çok meraklıyım

and I really think that the digital non-linear editing has slashed, you know,

ve gerçekten de doğrusal olmayan dijital kurgunun ucuzladığını düşünüyorum,

the cost now is a fraction of what it used to be.

yani, maliyet eskiye göre cüzi bir miktara indi.

Incredible cameras cost under 5,000 dollars.

5,000 doların altında inanılmaz kameralar var.

And this has unleashed tremendous energy.

Bu da muazzam bir enerji patlamasına yol açmış durumda.

And guess what?

Tahmin edin bakalım ne oldu?

We didn’t have to tell to the Nigerian filmmakers.

Nijeryalı film yapımcılarına anlatmak zorunda kalmadık.

They understood it, they embraced the technology

Bunu anladılar, teknolojiyi kucakladılar

and they run with it, and they’re successful.

ve onunla devam ediyorlar, başarılı da oldular.

I hope that the Nollywood phenomenon will go both ways.

Umarım Nollywwod olgusu çift taraflı işler.

I hope it will inspire other African nations to embrace the technology,

Umarım diğer Afrika ülkeleri de teknolojiyi kucaklamak için bundan ilham alır,

look at the Nigerian model, make their films, create jobs,

Nijerya modeline bakıp, kendi filmlerini, istihdamlarını yaratırlar,

create a narrative for the population, something to identify,

halklarının özdeşleşebileceği, olumlu, gerçek anlamda

something positive, something that really is psychological relief

psikolojik rahatlama sağlayacak ve kendi kültürlerinin bir parçası

and it's part of the culture.

olan öyküler yaratırlar.

But I really think this is a phenomenon that can inspire us.

Fakat bence bu aynı zamanda bize de ilham verebilecek bir olgu.

I really think it goes both ways.

Bence bu gerçekten de çift yönlü işliyor.

Filmmakers, friends of mine, they look at Nollywood and they say,

Film yapımcısı arkadaşlarım, Nollywood'a bakıp, "Vay, hakikaten de

"Wow, they are doing what we really want to do,

bizim yapmak istediğimiz şeyi yapıyorlar, ve para kazanıp

and make a buck and live with this job."

bu işle geçimlerini sağlıyorlar." diyor.

So I really think it’s a lesson

Dolayısıyla bunun bizim onlardan

that we're actually learning from them.

öğrendiğimiz bir ders olduğunu düşünüyorum.

And there's one thing, one small challenge that I have for you,

Ve bir şey daha var, sizi biraz zorlayacak bir şeyim var,

and should make us reflect on the importance of storytelling.

ve hikaye anlatımının önemi üzerinde düşünmemizi sağlamalı.

And I think this is really the theme of this session.

Ve bence bu oturumun gerçek teması bu.

Try to imagine a world where the only goal is food and a shelter, but no stories.

Tek amacın gıda ve barınma olduğu, hikayesiz bir dünya hayal etmeye çalışın.

No stories around the campfire.

Kamp ateşinin çevresinde hikayeler anlatılmayacak.

No legends, no fairytales.

Efsaneler olmayacak, peri masalları.

Nothing.

Hiçbir şey.

No novels.

Romanlar olmayacak.

Difficult, eh? It's meaningless.

Zor değil mi? Anlamsız bu.

So this is what I really think.

İşte gerçek fikrim bu.

I think that the key to a healthy society

Bence sağlıklı bir toplumun anahtarı

is a thriving community of storytellers,

iyi iş yapan hikaye anlatıcılarının elinde,

and I think that the Nigerian filmmakers really have proved this.

ve Nijeryalı film yapımcılarının bunu gerçekten başardığını düşünüyorum.

I would like you to hear their voices.

Onların sesini duymanızı isterim.

Just a few moments.

Sadece birkaç saniye için.

It’s not an added sequence, just some voices from Nollywood.

İzleyecekleriniz ard arda sıralı değil, sadece Nollywood'dan birkaç ses.

(Video) Toyin Alousa: Nollywood is the best thing that can happen to them.

Görüntü: Nollywood onların başına gelen en iyi şey.

If you have an industry that puts a smile on people's face,

İnsanların yüzüne gülücük konduran bir endüstri varsa, işte o

that’s Nollywood.

Nollywood'dur.

SO: I believe very soon, we’re not only going to have better movies,

İnanıyorum çok yakında, yalnızca daha iyi sinema filmleri değil,

we'll have that original Nigerian movie.

orijinal bir Nijerya filmine de sahip olacağız.

BE: It’s still the same basic themes.

Hala aynı basit temalar var.

Love, action.

Aşk, aksiyon.

But we're telling it our own way, our own Nigerian way, African way.

Fakat biz bunları kendi dilimizle, Nijerya'nın diliyle, Afrika'nın diliyle anlatıyoruz.

We have diverse cultures, diverse cultures, there are so many,

Bizde çeşitli kültürler var, farklı farklı, o kadar çoklar ki,

that in the natal lifetimes,

bir ömür boyunca

I don't see us exhausting the stories we have.

hikayelerimizin tükeneceğini öngörmüyorum.

FS: My job ends here, and the Nollywood filmmakers really have now to work.

FS: Benim görevim burada bitiyor, ve Nollywood'lu film yapımcılarının yapacak çok işi var.

And I really hope that there will be many, many collaborations,

Ve gerçekten umut ediyorum, birbirimize birşeyler öğretebileceğimiz

where we teach each other things.

birçok işbirliği olanaklarına sahip olacağız.

And I really hope that this will happen.

Bunun gerçekleşmesini gönülden umuyorum.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)

Chris Anderson: Stop. I've got two questions.

Chris Anderson. Dur. İki sorum vardı.

Franco, you described this as the world's third largest film industry.

Franco, bunu dünyanın en büyük üçüncü film endüstrisi olarak tanıttın.

What does that translate to in terms of numbers of films, really?

Rakamsal olarak ifade edersek, çekilen film sayısı tam olarak ne kadardır?

FS: Oh, yes. I think I mentioned briefly -- it's close to 2,000 films.

FS: Ah, evet. Sanırım bundan kısaca bahsetmiştim -- 2,000 adete yakın.

There is scientific data on this.

Bununla ilgili bilimsel veriler var.

CA: 2,000 films a year?

CA: Yılda 2,000 film mi?

FS: 2,000 films a year. 2005 or 6,

FS: Yılda 2,000 film. 2005 veya 2006'da,

the censor board has censored 1,600 films alone.

sadece sansür kurulunun sansürlediği filmlerin sayısı 1,600 idi.

And we know that there are more.

Ve biz daha fazlasının olduğunu biliyoruz.

So it’s safe to say that there are 2,000 films.

O yüzden 2,000 adet olduğunu söylemek yanlış olmaz.

So imagine 45 films per week.

Düşünün bir, haftada 45 film.

There are challenges. There are challenges.

Zorluklar var, zorluklar var.

There is a glut of film,

Filmlerde arz fazlası var,

the quality has to be raised, they need to go to the next level,

kalitenin yükseltilmesi lazım, bir sonraki seviyeye çıkmaları gerekir,

but I’m optimistic.

fakat ben iyimserim.

CA: And these aren’t films that are primarily seen in cinemas?

CA: Bu filmler öncelikli olarak sinemalarda gösterilen filmler değil herhalde?

FS: Oh yes, of course. This is very important.

FS: Ah evet, kesinlikle. Bu çok önemli.

Maybe, you know, for you to try to imagine this,

Belki de, işte bunu hayal etmenizi sağlamak için,

these are films that are distributed directly in markets.

bunlar doğrudan piyasada dağıtımı yapılan filmler değil.

They are bought in video shops.

Video dükkanlarından satın alınıyor.

They can be rented for pennies.

Birkaç kuruşa kiralanabilirler.

CA: On what format?

CA: Hangi formatta?

FS: Oh, the format -- thank you for the question. Yes, it's VCDs.

FS: Ah, format -- soru için teşekkürler. Evet, VCD'deler.

It's a CD, it's a little bit more compressed image.

CD yani, biraz daha sıkıştırılmış görüntü içerir.

They started with VHS.

VHS ile başladılar.

They actually didn't wait for, you know, the latest technology.

Aslında, yani, en son teknolojiyi beklemediler.

They started in '92, '94.

'92, '94'de başladılar.

So there are 57 million VCRs in Nigeria

Dolayısıyla Nijerya'da, işte, VHS ve bu VCD'leri

that play, you know, VHS and these VCDs.

oynatan 57 milyon VCR bulunmakta.

It's a CD basically. It's a compact disc.

Esasen bir CD bu. Kompakt disk.

CA: So on the streets, are film casts ... ?

CA: Öyleyse yollarda, filmler ...?

FS: You can be in a Lagos traffic jam

FS: Lagos'da sıkışık trafikte kalabilirsiniz

and you can buy a movie or some bananas or some water. Yes.

ve bir film veya birkaç muz veya biraz su alabilirsiniz. Evet.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And I have to say, this really proves that storytelling,

Ve şunu demem lazım, aslında bu, hikaye anlatımının

it's a commodity, it's a staple.

temel bir ticari ürün olduğunu kanıtlıyor.

There is no life without stories.

Hikayesiz hayat olmaz.

CA: Franco, thank you so much.

CA: Franco, çok teşekkür ederiz.