Franco Sacchi: Welcome to Nollywood

Translator: Uyên Lê Thị Diễm Reviewer: Bình Trần

I have a story, a story that I would like to share with you.

Tôi có một câu chuyện, một câu chuyện mà tôi muốn chia sẻ với các bạn.

And it's an African story.

Và đó là câu chuyện về châu Phi.

It is a story of hope, resilience and glamour.

Một câu chuyện về hy vọng, khả năng vượt khó và sự quyến rũ.

There was Hollywood.

Đó là Hollywood.

Then came Bollywood.

Rồi là Bollywood.

Today we have Nollywood, the third-largest film industry in the world.

Ngày nay ta có Nollywood, nền công nghiệp điện ảnh lớn thứ ba thế giới.

In 2006 alone, almost 2,000 films were made in Nigeria.

Chỉ trong năm 2006, hầu như 2000 bộ phim được sản xuất tại Nigeria.

Now, try to imagine 40, 50 films wrapped, distributed, every week

Giờ đây, thử tưởng tượng 40, 50 bộ phim được đóng gói, phân phối, hàng tuần

in the streets of Lagos, Nigeria and West Africa.

trên những đường phố của Lagos, Nigeria và Tây Phi.

Some estimates put the value of this industry at 250 million dollars.

Một vài ước tính định giá 250 triệu đô-la cho ngành công nghiệp này.

It has created thousands, if not tens of thousands of jobs.

Nó đã tạo ra hàng ngàn, nếu không phải là hàng chục ngàn việc làm.

And it's expanding.

Và nó đang mở rộng.

But keep in mind that this was a grassroots movement.

Nhưng nên nhớ rằng đây chỉ là những bước tiến cơ sở.

This is something that happened without foreign investment,

Đây là điều gì đó diễn ra mà không cần vốn đầu tư nước ngoài,

without government aid, and actually, it happened against all odds,

không cần hỗ trợ từ chính phủ, và giờ, nó diễn ra ngược lại với bên ngoài,

in one of the most difficult moments in Nigerian economy.

trong một trong số thời khắc khó khăn nhất của nền kinh tế Nigeria.

The industry is 15 years old.

Nền công nghiệp này đã 15 tuổi.

And so maybe you're thinking now,

Và bạn có thể giờ đây bạn đang nghĩ,

why, how, an Italian filmmaker based in Boston

tại sao, bằng cách nào, một nhà làm phim người Ý ở Boston

is so interested in this story?

lại quá đỗi quan tâm đến câu chuyện này?

And so I think I have to tell you just a few words,

Và cho nên tôi nghĩ mình phải kể cho các bạn một vài điều,

a few things about my personal life,

một vài thứ về đời tư của mình,

because I think there is a connection.

bởi vì tôi nghĩ rằng tồn tại một mối liên hệ.

My grandfather lived most of his life and is buried in Zambia.

Ông nội tôi đã sống cả đời và yên nghỉ ở Zambia.

My father also lived most of his adult life in East Africa.

Bố tôi cũng đã sống gần hết đời người ở Đông Phi.

And I was born in Zambia.

Và tôi được sinh ra ở Zambia.

Even though I left when I was only three years old,

Mặc dù tôi rời đi khi mới chỉ ba tuổi,

I really felt that Africa was this big part of my life.

tôi thật sự cảm thấy rằng châu Phi là một phần to lớn của cuộc đời mình.

And it really was a place where I learned to walk.

Và đó thật sự là nơi tôi đã học cách bước đi.

I think I uttered the first words,

Tôi nghĩ tôi đã cất những tiếng nói đầu tiên,

and my family bought their first home.

và gia đình tôi đã mua căn nhà đầu tiên.

So when we came back to Italy,

Vậy nên khi trở về nước Ý,

and one of the things that I remember the most

và một trong nhưng điều tôi nhớ nhất

is my family having this hard time to share stories.

là gia đình mình đã từng khó khăn thế nào để chia sẻ những câu chuyện.

It seemed that for our neighbors and friends,

Có vẻ như đối với hàng xóm và bạn bè của chúng tôi,

Africa was either this exotic place, this imaginary land

châu Phi có thể là một nơi kỳ lạ, vùng đất hư không

that probably exists only in their imagination,

có thể chỉ hiện hữu trong tưởng tượng của họ,

or the place of horror, famine.

hoặc là nơi đầy kinh dị và nạn đói.

And so we were always caught in this stereotype.

Và vậy nên chúng ta luôn bị bắt gặp trong khuôn mẫu này.

And I remember really this desire to talk about Africa

Và tôi nhớ rõ về khát khao được kể về châu Phi

as a place where we lived and people live and go about their lives,

như nơi mà chúng tôi đã sống và người ta sống và bận rộn với cuộc đời,

and have dreams like we all have.

và có những giấc mơ như chúng tôi đều có.

So when I read in a newspaper in the business page

Vì vậy khi đọc một trang báo thương mại

the story of Nollywood,

nói về câu chuyện của Nollywood,

I really felt this is an incredible opportunity to tell a story

tôi thật sự cảm nhận được rằng đây là một cơ hội khó tin để kể câu chuyện

that goes against all these preconceived notions.

đi ngược lại tất cả những định kiến này.

Here I can tell a story of Africans making movies like I do,

Ở đây tôi có thể kể chuyện về những người châu Phi làm phim như tôi,

and actually I felt this was an inspiration for me.

và tôi thật sự cảm thấy đây là nguồn cảm hứng của mình.

I have the good fortune of being a filmmaker-in-residence

Tôi may mắn khi là nhà làm phim chính thức

at the Center of Digital Imaging Arts at Boston University.

ở Trung tâm Nghệ thuật Kỹ thuật số ở Đại học Boston.

And we really look how digital technology is changing,

Và chúng tôi thật sự xem xét cách công nghệ kỹ thuật số đang thay đổi,

and how young, independent filmmakers

và cách những nhà làm phim tự do, trẻ tuổi

có thể tạo ra những bộ phim với chi phí thấp.

can make movies at a fraction of the cost.

Vì vậy khi tôi đề xuất câu chuyện,

So when I proposed the story,

tôi đã thật sự nhận được tất cả những viện trợ để làm bộ phim này.

I really had all the support to make this film.

Và không chỉ có viện trợ,

And not only had the support,

I found two wonderful partners in crime in this adventure.

tôi đã tìm được hai đồng sự tuyệt vời tham gia trong chuyến phiêu lưu này.

Aimee Corrigan, một nhiếp ảnh gia rất trẻ và tài năng,

Aimee Corrigan, a very talented and young photographer,

và Robert Caputo, một người bạn và là cố vấn,

and Robert Caputo, a friend and a mentor,

who is a veteran of National Geographic,

một người ăn chay trường của tờ Địa lý Quốc gia.

and told me, "You know, Franco, in 25 years of covering Africa,

và kể với tôi rằng, ''Anh biết đấy, Franco, trong 20 năm đi khắp châu Phi,

I don't know if I have come across a story

tôi không biết liệu mình có tình cờ bắt gặp câu chuyện nào

that is so full of hope and so fun."

đầy hy vọng và thú vị.''

So we went to Lagos in October 2005.

Vì vậy chúng tôi đã tới Lagos vào tháng 10 năm 2005.

And we went to Lagos to meet Bond Emeruwa,

Và chúng tôi đã tới Lagos để gặp Bond Emeruwa,

a wonderful, talented film director who is with us tonight.

một đạo diễn phim tài năng, tuyệt vời người cùng với chúng ta đêm nay.

The plan was to give you a portrait of Nollywood,

Dự án này sẽ cho các bạn bức chân dung về Nollywood,

of this incredible film industry,

về nền công nghiệp điện ảnh khó tin này.

following Bond in his quest to make an action movie

theo chân Bond trong cuộc hành trình của ông để tạo ra một bộ phim hành động

that deals with the issue of corruption,

bàn về nạn tham nhũng,

called "Checkpoint."

được gọi là ''Trạm kiểm soát''

Police corruption.

Tham nhũng trong ngành cảnh sát.

And he had nine days to make it.

Và ông ấy có chín ngày để tạo ra nó.

We thought this was a good story.

Chúng tôi nghĩ rằng đó là một bộ phim hay.

In the meantime, we had to cover Nollywood,

Trong lúc đó, chúng tôi phải đi khắp Nollywood,

và chúng tôi đã nói chuyện với nhiều nhà làm phim.

and we talked to a lot of filmmakers.

But I don't want to create too many expectations.

Nhưng tôi không muốn các bạn trông đợi nhiều.

I would like to show you six minutes.

Tôi muốn cho các bạn xem 6 phút.

And these are six minutes they really prepared for the TED audience.

Và đây là 6 phút mà họ đã chuẩn bị tỉ mỉ cho các khán giả của TED.

There are several themes from the documentary,

Có vài phân cảnh từ phim tài liệu,

but they are re-edited and made for you, OK?

nhưng chúng đã được biên tập cho các bạn, OK?

So I guess it's a world premier.

Tôi đoán đó là một thước phim kinh điển.

(Video)

(Video)

Man: Action.

Người đàn ông: Diễn.

Milverton Nwokedi: You cut a nice movie with just 10,000 dollars in Nigeria here.

Milverton Nworkedi: Bạn ghi hình một bộ phim hay chỉ với 10,000 đô ở Nigeria này.

And you shoot in seven days.

và bạn quay nó trong 7 ngày.

Peace Piberesima: Chúng tôi làm phim cho đại chúng.

Peace Piberesima: We're doing films for the masses.

We're not doing films for the elite

Chúng tôi không làm phim cho giới thượng lưu

and the people in their glass houses.

và những người sống trong nhà kính.

They can afford to watch their "Robocop" and whatever.

Họ dư giả để xem ''Robocop'' và bất cứ phim nào.

Mahmood Ali Balogun: Tôi nghĩ làm phim ở Nigeria , với ai làm việc ở đó,

Mahmood Ali Balogun: I think filmmaking in Nigeria, for those who work in it,

is a kind of subsistence filmmaking -- what they do to make a living.

là hình thức làm phim vì sinh kế - để sinh tồn.

It's not the fancy filmmaking where you say,

Đó không phải là quá trình làm phim mà bạn nói rằng,

oh, you want to put all the razzmatazz of Hollywood,

oh, mình sẽ thổi vào đó những nét quyến rũ của Hollywood,

and where you have big budgets.

và nơi bạn có những khoản vốn lớn.

Here is that you make these films,

Ở đây bạn làm ra phim,

it sells, you jump onto the location again to make another film,

nó được bán, bạn lại lao vào làm một bộ phim khác,

because if you don't make the next film, you're not going to feed.

vì nếu không tiếp tục làm phim, bạn không thể nuôi sống mình.

Bond Emeruwa: So while we're entertaining, we should be able to educate.

Bond Emeruwa: Trong khi giải trí, bạn nên có thể giáo dục nữa.

I believe in the power of audiovisuals.

Tôi tin vào sức mạnh của tri thính.

I mean, 90 percent of the population will watch Nollywood.

Ý tôi là, 90% dân số sẽ xem Nollywood.

I think it's the most viable vehicle right now

Tôi nghĩ đó là phương tiện khả thi nhất lúc này

to pass information across a dedicated cable.

để truyền thông tin thông qua cáp chuyên dụng.

So if you're making a movie, no matter what your topic is,

Vậy nếu bạn đang làm một bộ phim, cho dù đề tài là gì,

put in a message in there.

hãy truyền tải vào đó một thông điệp.

Woman: You still have to report the incident.

Người phụ nữ: Các cô vẫn phải báo cáo về vụ tai nạn.

He needs proper medical attention.

Anh ta cần sự điều trị y tế hợp lý.

PP: Tôi không ngừng cố gắng giải thích cho mọi người,

PP: I keep trying to explain to people,

it's not about the quality at the moment -- the quality is coming.

giờ không phải là vấn đề chất lượng -- chất lượng sẽ đến thôi.

I mean, there are those films that people are making for quality,

Ý tôi là, có những bộ phim người ta làm vì chất lượng,

but the first thing you have to remember about this society

nhưng điều trước tiên phải nhớ về xã hội này

is that Africa still has people that live on one dollar a day,

là rằng châu Phi vẫn có những người sống với 1 đô la một ngày,

and these are the people that really watch these films.

và họ là những ai thật tâm xem những bộ phim này.

Sonny McDon W: Nollywood is a fantastic industry

Sonny McDon W: Nollywood là ngành công nghiệp kiệt xuất

that has just been born in this part of the world.

chỉ mới được khai sinh trong phần này của thế giới.

Because nobody believed that Nollywood can come out of Africa.

Bởi không ai tin rằng Nollywood có thể vượt ra ngoài châu Phi.

Lancelot Imasen: Nhưng phim của chúng ta,

Lancelot Imasen: But our films,

they are stories that our people can relate to themselves.

chúng là những chuyện kể rằng con người có thể liên hệ tới chính mình.

They are stories about our people, for our people.

Đó là chuyện kể về con người chúng ta, vì con người chúng ta.

And consistently, they are glued to their screen

Và một cách nhất quán, họ dán mắt vào màn hình

whenever they see the story.

bất cứ khi nào họ nhìn thấy câu chuyện.

Narrator: Suspense, fun and intrigue.

Người lồng tiếng: Kịch tính, hài hước và âm mưu.

It's the blockbuster comedy.

Đây là hài kịch bom tấn.

You'll crack your ribs.

Bạn sẽ có những trận cười sảng khoái.

Bernard Pinayon Agbaosi: Chúng ta đắm quá sâu vào phim ảnh nước ngoài,

Bernard Pinayon Agbaosi: We have been so deep into the foreign movies.

It's all about the foreign movies.

Đó là toàn bộ về phim ảnh ngoại quốc.

But we can do something too.

Nhưng chúng ta cũng có thể làm gì đó.

We can do something, something that when the world sees it,

Chúng ta có thể làm gì đó, điều mà khi thế giới nhìn thấy,

they say, wow, this is Nigeria.

họ nói, wow, đây là Nigeria đấy.

Man: Just arrest yourself, sergeant.

Người đàn ông: Đi mà bắt mình, trung sĩ.

Don't embarrass yourself.

Đừng gây rắc rối cho mình nữa.

Come on. Don't run away. Come back. Come back.

Nhanh nào. Đừng bỏ trốn. Quay lại đi. Quay lại.

SMW: Giờ bạn có thể dạo phố và thấy một mẫu người lý tưởng.

SMW: You can now walk the street and see a role model.

It’s not just what you see in picture.

Đó không chỉ là điều bạn trực quan thấy.

You see the person live.

Bạn nhìn thấy người ta sống.

You see how he talks. You see how he lives.

Bạn thấy cách anh ta nói chuyện. Bạn thấy cách anh ta sống.

He influences you really good, you know.

Anh ta ảnh hưởng bạn thật sự tốt.

It’s not just what you see in the picture.

Đó không phải là điều bạn thấy trên màn ảnh.

It is not what you hear, you know, from the Western press.

Đó không phải là điều bạn nghe, bạn biết đấy, từ báo chí Tây phương.

Man: See you. Bye.

Nam: Hẹn gặp lại. Tạm biệt.

Action.

Diễn.

Saint Obi: Tôi đã rất phấn khích, bạn biết đấy, với những bộ phim cao bồi này.

Saint Obi: I was so fascinated, you know, with those cowboy movies.

But then when I discovered the situation in my country,

Nhưng rồi khi tôi khám phá ra thực trạng ở đất nước mình,

at that time there was so much corruption.

vào lúc đó đã có quá nhiều tham nhũng.

For a young man to really make it out here,

Để một thanh niên thật sự rõ về điều đó ở đây,

you got to think of some negative things and all that,

bạn phải nghĩ về vài điều tiêu cực và toàn bộ chúng,

or some kind of vices.

hay một vài thể loại đồi trụy.

And I didn't want that, you know.

Và tôi đã không muốn điều đó, bạn biết đấy.

And I discovered that I could be successful in life as an actor,

Và tôi phát hiện rằng tôi có thể thành công trong đời như một diễn viên,

without doing crime, without cheating nobody, without telling no lies.

không cần phạm tội, không cần lừa gạt ai, không cần nói dối.

Just me and God-given talent.

Chỉ tôi và cái tài năng Chúa ban.

Man: Let's go.

Nam: Đi thôi.

OK, it's time to kick some ass.

OK, đến lúc hành động rồi.

Cover this. It's your own.

Hãy trông nó. Của anh đấy.

Move it.

Đi.

Roboger Animadu: In big countries, when they do the movies,

Robeger Animadu: Ở các cường quốc, khi làm phim,

they have all these things in place.

họ có mọi thứ sẵn sàng.

Nhưng ở đây, chúng tôi ứng biến các vật dụng, ví như những khẩu súng ngắn.

But here, we improvise these items, like the gunshots.

Như họ đi, ở đây, bây giờ, bạn thấy khẩu súng ở đó,

Like they go, here, now, now, you see the gun there,

nhưng bạn sẽ không thấy pha đạn bắn nào, chúng tôi dùng kỹ xảo.

but you won't see any guns shot, we use knock-out.

Kenvin Books Ikeduba: Điều tôi sợ chỉ là mình sẽ bị nổ trên mặt.

Kevin Books Ikeduba: What I'm scared of is just the explosion will come up in my face.

Woman: That's why I use enough masking tape.

Người phụ nữ: Đó là lý do tôi dùng đủ băng mặt.

The masking tape will hold it.

Cuốn băng mặt này sẽ giữ nó.

Wat, wait. Just hold this for me.

Chờ, chờ đã. Hãy giữ cái này hộ tôi.

KBI: Tôi chỉ đang bảo cô ấy chắc rằng cô ấy đặt nó đúng

KBI: I'm just telling her to make sure she places it well

so that it won't affect my face -- the explosion, you know.

để nó không ảnh hưởng tới mặt mình -- vụ nổ, bạn biết đấy.

But she's a professional. She knows what she’s doing.

Nhưng cô ấy là dân chuyên nghiệp. Cô ấy biết mình đang làm gì.

I'm trying to protect my face too.

Tôi cũng đang cố bảo vệ mặt mình.

This ain't going to be my last movie.

Đây sẽ không phải là bộ phim cuối cùng của tôi.

Bạn biết đấy, đây là Nollywood, nơi phép màu tồn tại.

You know, this is Nollywood, where the magic lives.

RA: Bây giờ bạn sẽ xem cách chúng tôi làm những bộ phim của chính mình ở đây,

RA: So now you're about to see how we do our own movies here,

with or without any assistance from anybody.

có hoặc không bất kỳ trợ giúp từ ai đó.

Man: Action.

Nam: Diễn.

Cut.

Cắt.

(Applause)

(Vỗ tay)

Franco Sacchi: Quá nhiều thứ để nói, quá ít thì giờ.

Franco Sacchi: So many things to say, so little time.

So many themes in this story.

Qúa nhiều chủ đề trong câu chuyện này.

I just can't tell you -- there’s one thing I want to tell you.

Tôi chỉ không thể nới với bạn -- có một điều tôi muốn kể.

I spent, you know, several weeks with all these actors, producers,

Tôi đã dành ra, bạn biết đấy, vài tuần với tất cả các đạo diễn, nhà sản xuất này,

and the problems they have to go through are unimaginable

và những vấn đề họ gặp phải là không thể tưởng tượng được

for, you know, a Westerner, a filmmaker who works in America or in Europe.

với, bạn biết đấy, một người Tây, một nhà làm phim làm việc ở Mỹ hay châu Âu.

But always with a smile, always with an enthusiasm,

Nhưng luôn luôn nở nụ cười, luôn luôn đồng cảm,

that is incredible.

thật không thể tin được.

Werner Herzog, the German filmmaker said,

Werner Herzog, nhà làm phim gốc Đức đã nói,

"I need to make movies like you need oxygen."

''Tôi cần làm phim giống như bạn cần oxi.''

And I think they’re breathing.

Và tôi nghĩ họ đang thở.

The Nigerian filmmakers really, really, are doing what they like.

Các nhà làm phim Nigeria thật sự, thật sự, đang làm điều họ thích.

And so it's a very, very important thing for them,

Và vậy nên điều đó rất, rất quan trọng với họ,

and for their audiences.

và với khán giả của họ.

A woman told me, "When I see a Nollywood film,

Một phụ nữ đã bảo tôi, ''Khi xem phim Nollywood,

I can relax, I really -- I can breathe better."

tôi có thể thư giãn, tôi thật sự -- tôi có thể thở tốt hơn.''

There is also another very important thing

Còn có một điều quan trọng khác nữa

that I hope will resonate with this audience.

mà tôi hy vọng sẽ cộng hưởng với khán giả.

It’s technology. I’m very interested in it

Đó là công nghệ. Tôi rất quan tâm đến nó.

and I really think that the digital non-linear editing has slashed, you know,

và tôi thật sự nghĩ rằng biên tập vô tuyến kỹ thuật số đã cắt giảm, bạn biết đấy,

the cost now is a fraction of what it used to be.

giá cả bây giờ là một phần nó đã từng.

Incredible cameras cost under 5,000 dollars.

Những chiếc máy quay khó tin giá dưới 5000 đô.

And this has unleashed tremendous energy.

Và điều đó đã giải phóng nguồn năng lượng tuyệt vời.

And guess what?

Và đoán xem?

Chúng ta đã không phải nói với các nhà làm phim Nigeria.

We didn’t have to tell to the Nigerian filmmakers.

They understood it, they embraced the technology

Họ hiểu nó, họ tiếp thu công nghệ

and they run with it, and they’re successful.

và làm việc với nó, và họ đã thành công.

I hope that the Nollywood phenomenon will go both ways.

Tôi hy vọng rằng hiện tượng Nollywood sẽ làm được cả hai.

I hope it will inspire other African nations to embrace the technology,

Tôi hy vọng nó sẽ lấy cảm hứng từ các nước châu Phi để tiếp thu công nghệ,

look at the Nigerian model, make their films, create jobs,

nhìn vào mô hình Nigeria, làm phim của họ, tao ra việc làm,

create a narrative for the population, something to identify,

tạo ra một bài phát biểu cho dân chúng, điều gì đó để xác định,

something positive, something that really is psychological relief

điều gì đó tích cực, điều gì đó thật sự là niềm tin tâm lý

and it's part of the culture.

và đó là một bộ phận của văn hóa.

But I really think this is a phenomenon that can inspire us.

Nhưng tôi thật tâm nghĩ đó là một hiện tượng có thể khơi cảm hứng ở chúng ta.

I really think it goes both ways.

Tôi thật sự nghĩ nó làm được cả hai.

Filmmakers, friends of mine, they look at Nollywood and they say,

Các nhà làm phim, bạn bè của tôi, họ nhìn vào Hollywood và nói:

"Wow, they are doing what we really want to do,

''Wow, họ đang làm điều họ thực sự muốn,

and make a buck and live with this job."

và kiếm sống bằng công việc này.

Nên tôi thật sự nghĩ đó là bài học

So I really think it’s a lesson

that we're actually learning from them.

rằng chúng ta thật sự đang học từ họ.

And there's one thing, one small challenge that I have for you,

Và có một điều, một thử thách nhỏ cho các bạn,

và nên khiến chúng ta phản ánh tầm quan trọng của việc kể chuyện.

and should make us reflect on the importance of storytelling.

Và tôi nghĩ đây thật sự là chủ đề của phần này.

And I think this is really the theme of this session.

Thử hình dung một thế giới nơi mục tiêu chỉ là ăn và ở, nhưng không có chuyện kể.

Try to imagine a world where the only goal is food and a shelter, but no stories.

Không có chuyện kể quanh lửa trại.

No stories around the campfire.

Không có những huyền thoại, không có truyện cổ tích.

No legends, no fairytales.

Nothing.

Không có gì cả.

No novels.

Không có tiểu thuyết.

Difficult, eh? It's meaningless.

Khó khăn? Nó vô nghĩa.

So this is what I really think.

Vậy nên đó là những gì tôi thật sự nghĩ.

I think that the key to a healthy society

Tôi nghĩ chìa khóa đến một xã hội lành mạnh

là một cộng đồng những người kể chuyện phát triển,

is a thriving community of storytellers,

and I think that the Nigerian filmmakers really have proved this.

và tôi nghĩ rằng giới làm phim Nigeria thật sự đã chứng minh điều đó.

I would like you to hear their voices.

Tôi muốn bạn nghe ý kiến của họ.

Just a few moments.

Chỉ một lát thôi.

It’s not an added sequence, just some voices from Nollywood.

Đó không phải là cảnh được thêm vào, chỉ là một vài ý kiến từ Nollywood.

(Video) Toyin Alousa: Nollywood là thứ tốt nhất có thể xảy ra với họ.

(Video) Toyin Alousa: Nollywood is the best thing that can happen to them.

If you have an industry that puts a smile on people's face,

Nếu bạn sở hữu một nền công nghiệp mang lại nụ cười cho con người,

that’s Nollywood.

đó là Nollywood.

SO: Tôi sớm tin rằng, chúng tôi không chỉ sẽ có những bộ phim tốt hơn,

SO: I believe very soon, we’re not only going to have better movies,

we'll have that original Nigerian movie.

chúng tôi sẽ sở hữu nền điện ảnh Nigeria độc nhất.

BE: It’s still the same basic themes.

BE: Đó vẫn cùng là những đề tài kinh điển.

Love, action.

Tình yêu, hành động.

Nhưng chúng tôi sẽ kể nó theo cách của mình, của Nigeria, của châu Phi.

But we're telling it our own way, our own Nigerian way, African way.

Chúng tôi đa văn hóa, có quá nhiều nền văn hóa,

We have diverse cultures, diverse cultures, there are so many,

that in the natal lifetimes,

mà trong đời mình,

I don't see us exhausting the stories we have.

tôi không thấy chúng tôi cạn kiệt những câu chuyện.

FS: My job ends here, and the Nollywood filmmakers really have now to work.

FS: Việc của tôi xong ở đây, và giờ các nhà làm phim Nollywood thật sự phải làm việc.

And I really hope that there will be many, many collaborations,

Và tôi thành thật hy vọng rằng sẽ có thật nhiều sự hợp tác,

where we teach each other things.

nơi chúng ta dạy nhau nhiều thứ.

And I really hope that this will happen.

Và tôi thật sự hy vọng điều đó sẽ xảy ra.

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)

Chris Anderson: Stop. I've got two questions.

Chris Anderson: Dừng. Tôi có hai câu hỏi.

Franco, you described this as the world's third largest film industry.

Franco, anh miêu tả đó như là nền công nghiệp lớn thứ ba thế giới.

What does that translate to in terms of numbers of films, really?

Số lượng những bộ phim thật sự truyền tải điều gì vậy?

FS: Oh, yes. I think I mentioned briefly -- it's close to 2,000 films.

FS: Oh, vâng. Tôi nghĩ tôi đã đề cập ngắn gọn rồi -- gần 2000 bộ phim.

There is scientific data on this.

Có số liệu khoa học về điều này.

CA: 2,000 films a year?

CA: 2000 bộ phim một năm ư?

FS: 2,000 films a year. 2005 or 6,

FS: 2000 bộ phim một năm. 2005 hoặc 6,

the censor board has censored 1,600 films alone.

hội đồng quản trị kiểm duyệt đã kiểm duyệt riêng biệt 1600 bộ phim.

And we know that there are more.

Và chúng tôi biết rằng còn nhiều hơn.

So it’s safe to say that there are 2,000 films.

Vì vậy an toàn để nói rằng có 2000 bộ phim.

So imagine 45 films per week.

Hãy thử tưởng tượng 45 bộ phim một tuần.

There are challenges. There are challenges.

Có những thử thách.

There is a glut of film,

Tồn tại tình trạng phim rác,

the quality has to be raised, they need to go to the next level,

chất lượng phải được nâng lên, chúng cần nâng cấp,

but I’m optimistic.

nhưng tôi lạc quan về điều đó.

CA: Và đó không phải là những bộ phim được xem đại trà trong rạp phải không?

CA: And these aren’t films that are primarily seen in cinemas?

FS: Oh yes, of course. This is very important.

FS: Oh vâng, dĩ nhiên. Điều này rất quan trọng.

Có lẽ, anh biết đấy, để anh thử hình dung về điều này,

Maybe, you know, for you to try to imagine this,

these are films that are distributed directly in markets.

đây là những bộ phim được quảng bá rộng rãi trên thị trường,

They are bought in video shops.

Chúng được mua trong các tiệm băng đĩa.

They can be rented for pennies.

Chúng có thể được thuê bằng đồng penny.

CA: On what format?

CA: Dưới dạng nào vậy?

FS: Oh, the format -- thank you for the question. Yes, it's VCDs.

FS: Oh, hình thức -- cảm ơn vì câu hỏi. Vâng, là VCD.

It's a CD, it's a little bit more compressed image.

Là đĩa CD, là một hình ảnh được nén nhiều hơn một chút..

They started with VHS.

Họ đã bắt đầu với hệ thống băng đĩa gia đình.

They actually didn't wait for, you know, the latest technology.

Họ thật sự không chờ đến, anh biết đấy, công nghệ mới nhất.

They started in '92, '94.

Họ bắt đầu vào những năm 92, 94.

So there are 57 million VCRs in Nigeria

Do đó có tới 57 triệu băng cassette hình ảnh ở Nigeria

that play, you know, VHS and these VCDs.

hoạt động, anh biết đấy, VHS và VCD.

Đó cơ bản là một chiếc CD. Là một chiếc đĩa compact.

It's a CD basically. It's a compact disc.

CA: So on the streets, are film casts ... ?

CA: Vậy trên những đường phố, các diễn viên ... ?

FS: You can be in a Lagos traffic jam

FS: Anh có thể bị tắt đường ở Lagos

and you can buy a movie or some bananas or some water. Yes.

và anh có thể mua một bộ phim hoặc vài quả chuối hoặc nước. Vâng

(Laughter)

(Cười)

And I have to say, this really proves that storytelling,

Và tôi phải nói là, điều này thật sự chứng minh rằng kể chuyện,

it's a commodity, it's a staple.

đó là một sản vật, một thổ yếu phẩm.

There is no life without stories.

Không có sự sống nếu không có những câu chuyện.

CA: Franco, thank you so much.

CA: Franco, cảm ơn anh rất nhiều.