Alicia Chong Rodriguez: A smart bra for better heart health | TED

Çeviri: Şevval Karagöz Gözden geçirme: Sara Ozturk

I am proudly named Alicia after my grandma.

Adımı gururla büyükannem Alicia’dan aldım.

She dedicated her life to women's health as an obstetrician,

Bir kadın doğum uzmanı olarak

hayatını kadın sağlığına adadı,

in a time when women were rarely allowed to obtain medical degrees.

kadınların nadiren tıp derecesi elde edebildiği bir zamanda.

We lost her to a heart attack when I was 13 years old.

Onu, ben on üç yaşındayken

kalp krizinden kaybettik.

When one of my cofounders, Monica, was 12,

Kurucu ortaklarımdan olan Monica on iki yaşındayken

okulda annesinin onu almasını bekliyordu.

she was waiting at school for her mom to pick her up.

Only that didn't happen,

Bu gerçekleşemedi

because her mom, a 44-year-old physician,

çünkü kırk dört yaşında bir pratisyen olan annesi,

had suddenly passed away from a stroke.

aniden felçten dolayı vefat etti.

Unfortunately, our stories are common.

Maalesef hikayemiz çok yaygın.

Heart disease and stroke

Kalp hastalıkları ve felç, ölümün ve dünya genelinde engelliliğin

are the leading causes of death and disability worldwide.

nedenlerinin başını çekiyor.

And for women,

Kadınlar için

it is not only harder to recognize, diagnose and treat,

yalnızca fark edilmesi, tanı konması

ve tedavisi daha zor değil

but after a heart attack or a stroke, women also face higher mortality.

aynı zamanda kalp krizinden ya da bir felçten sonra

kadınlar daha fazla ölümle yüzleşiyor.

There are about 44 million women living in the US with heart disease,

Amerika’da yaklaşık 44 milyon kadın

kalp hastalığıyla yaşıyor

and the incidences for women under 65 are on the rise.

ve 65 yaş altı kadınlarda oran yükselişte.

So what's going on?

Neler oluyor?

The answer lies at the intersection of two areas: data and medical devices.

Cevap iki alanın arasında yatıyor:

Veri ve tıbbi cihazlar.

Let's look at data first,

Hadi önce veriye ya da onun eksikliğine bakalım.

or the lack of it.

When I was doing cardiovascular research at MIT,

MIT’de kardiyovasküler araştırma yaparken

I had access to huge data sets.

büyük veri kümelerine erişimim vardı.

Realizing that women were one of the largest subgroups underrepresented

Kadınların yeterince temsil edilmeyen

alt gruplardan birisi olduğunu fark etmek ufuk açıcıydı.

was eye-opening.

In fact, women were basically excluded from cardiovascular clinical trials

Aslında kadınlar klinik kardiyovasküler testlerden

NIH’in 1993′teki iznine kadar engellendi.

until the NIH mandated inclusion in 1993.

This is why existing technologies and therapies often fall short,

Var olan teknolojinin ve terapilerin başarısız olma sebebi bu

because most of them have been designed

çünkü çoğu hayvanların ve insanların erkeklerinden

using data primarily from male animals and men.

bilgiler kullanılarak tasarlandı.

And as artificial intelligence helps turbocharge digital health,

Yapay zeka, dijital sağlığın büyümesine yardım ederken

there's a danger that algorithms mostly trained with male data and biases

algoritmanın çoğunlukla erkek verisiyle eğitilme

ve ona eğilim gösterme tehlikesi var,

will actually perpetuate the problem.

bu da problemin aslında devamına neden olacak.

Next, let's look at medical devices.

Hadi tıbbi cihazlara bakalım.

The "one type fits all" approach

“Tek tip her şeye uyar” yaklaşımı,

doesn't even take into account the fact that heart disease and stroke

kalp hastalıklarının ve felcin kadınlarda farklı bir şekilde

can present differently in women.

kendini göstereceği gerçeğini dikkate almıyor.

Way too often, female thresholds are not programmed.

Genellikle kadınların eşik seviyeleri programlanmaz.

Smaller arteries cannot be visualized,

Daha küçük damarlar görüntülenemez

and poor clinical-grade monitoring systems

ve düşük kalite klinik monitör sistemleri

cannot accommodate two different body shapes

iki farklı vücut şekline ya da farklı yaşam evrelerine

or stages in life.

uyum sağlayamaz.

In the 1800s, Amelia Bloomer led a movement against damaging corsets,

1800′lerde Amelia Bloomer,

kadınlar için daha konforlu ve kullanışlı kıyafetlere yönelik olarak

towards more comfortable and useful garments for women.

zarar verici korselere karşı bir hareketin öncüsü oldu.

She inspired us to think:

Bizi düşünmeye teşvik etti:

What if we could solve both the data and the device challenge

Ya veri ve cihaz zorluğunun ikisini de

by using a garment that most women already wear daily?

çoğu kadının günlük giydiği bir kıyafeti kullanarak çözebilseydik?

What if a garment designed to support women

Ya kıyafet

kadınları destelemek için tasarlansaydı

could also augment their health?

ve ayrıca sağlıklarını artırsaydı?

Our idea is to turn the everyday bra into an actual lifesaver.

Fikrimiz, günlük sütyeni gerçek bir hayat kurtarıcıya dönüştürmek.

And this is how we're doing it.

Bunu işte böyle yapıyoruz:

This is our augmented garment platform.

Bu, geliştirilmiş kıyafet platformumuz.

It gives women the ability

Bu, kadınlara devamlı ve uzaktan

to continuously and remotely acquire physiological data.

fiziksel veriye erişim olanağı sağlıyor.

By wearing these bras,

Bu sütyenleri giyerek kadınlar,

içgörüleri ve kalıpları görüntüleyebilir

women can view insights and patterns

and keep an automated journal in their phones,

ve otomatik günlüklerini telefonlarında tutabilirler.

giving them a simple way to tag symptoms

Bu onlara erken tespit ve planlanmış tedavi için

and collect life-saving data to share with their doctors

semptomlarını işaretleyip hayat kurtarıcı veriyi toplayıp

doktorlarıyla paylaşabilecekleri basit bir fırsat veriyor.

for early detection and targeted management.

It can even track the safety and efficacy of certain therapies.

Kesin tedavilerin güvenirliğini

ve yeterliliğini de kaydedebilir.

We've built medical-grade textile sensors

Birçok sütyen stiline ve bedenine uygun

that can adapt to multiple bra styles and sizes

sürekli, güvenilir ve tekrarlanabilir veri için

for continuous, reliable and repeatable data,

kadının tüm göğsünü ve kalbini saran

all around her torso and her heart.

tıbbi seviyede tekstil sensörleri ürettik.

We can track heart rhythm, breathing, temperature, posture and movement,

Kalp ritmini, solunumunu, sıcaklığını,

duruşunu ve hareketlerini kaydedebiliriz.

and by applying algorithms, we can use this data to decode symptoms,

ve algoritmaları kullanarak

semptomları deşifre etmede,

aritmi tetikleyicilerini açıklamada

articulate arrhythmia triggers

ve kişiselleştirilmiş dijital

and generate personalized digital biomarkers.

biyolojik belirteçlerin oluşmasında bu veriyi kullanabiliriz.

Unlike traditional biomarkers, like blood, that take a snapshot in time,

Kan gibi geleneksel biyolojik belirteçlerin aksine

bu anında fotoğraf çekiyor.

digital biomarkers work more like a video,

Dijital biyolojik belirteçler daha çok video gibi çalışıyor.

using data collected over time to explain, influence

Açıklamak, etkilemek

ve sağlık giderlerini tahmin etmek için

and even predict health outcomes.

zamanla toplanmış veriyi kullanıyorlar.

They have the potential to enable care immediately.

Hizmete hızlı erişim potansiyeli var.

No more wait time for results.

Artık sonuçları beklemenize gerek yok.

She has the data available when she needs it the most.

En fazla ihtiyacınız olduğu anda onun kullanılabilir verisi var.

With medical-grade technology as easy as wearing a bra,

Sütyen giymek kadar kolay olan

tıbbi seviyedeki teknolojiyle

we could catch up, close the data gap,

yetişebilir, veri boşluğunu kapatabilir,

enable easier participation in clinical trials

klinik testlerde daha kolay katılım oluşturabiliriz

and bring women's health care into the 21st century.

ve kadın sağlık hizmetini 21. yüzyıla getirebiliriz.

The more women that wear these augmented bras,

Ne kadar fazla kadın

bu geliştirilmiş sütyenleri giyerse

the faster we can create a truly meaningful and inclusive data set

kadın sağlığında o kadar hızlı, anlamlı ve kapsamlı veri kümesi oluşturabiliriz.

on women's health.

Collectively, this data can enable breakthroughs

Kitlesel olarak bu veri, dijital teşhisler ve tedavi edicilerde

in digital diagnostics and therapeutics

insanlığın bugün yüzleştiği

to solve some of the biggest health-care challenges

en büyük sağlık hizmeti görevlerinden

çoğunu çözmek için buluşlar sağlayabilir.

humanity faces today.

With our unique biological data,

Bizim eşsiz biyolojik verimiz,

our ability to gather more and more of it

daha fazlasını toplama yeteneğimiz

and our ability to learn from it using AI,

ve yapay zeka kullanarak ondan öğrenme becerimizle

the dream of making medicine without bias and truly personal

ön yargısız ve doğru kişisel ilaç yapma hayali

can be achieved.

ulaşılabilir olabilir.

And that, of course, benefits all of us.

O, tabii ki hepimize fayda sağlar.

Thank you.

Teşekkürler.

(Cheers and applause)

(Tezahürat ve alkış)