Can we cure genetic diseases by rewriting DNA? | David R. Liu

Çeviri: Elif Nazlıcan Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

The most important gift your mother and father ever gave you

Anne ve babanızın size verdiği en önemli hediye

was the two sets of three billion letters of DNA

genomunuzu oluşturan

that make up your genome.

üç milyar harflik iki set DNA'dır.

But like anything with three billion components,

Ama üç milyar parçalı her şey gibi

that gift is fragile.

bu hediye de hassastır.

Sunlight, smoking, unhealthy eating,

Güneş ışığı, sigara, sağlıksız beslenme,

even spontaneous mistakes made by your cells,

hatta hücrelerinizin yaptığı spontane hatalar bile,

all cause changes to your genome.

genomunuzda değişikliğe sebep olur.

The most common kind of change in DNA

DNA'daki en yaygın değişim türü

is the simple swap of one letter, or base, such as C,

tek bir harfin veya bazın takasıdır,

mesela C'nin farklı bir harfle, mesela T, G veya A ile takası gibi.

with a different letter, such as T, G or A.

In any day, the cells in your body will collectively accumulate

Herhangi bir günde vücudunuzdaki hücreler topluca

billions of these single-letter swaps, which are also called "point mutations."

bu tek harfli takasları biriktirir, buna "nokta mutasyonu" da denir.

Now, most of these point mutations are harmless.

Bu nokta mutasyonlarının çoğu zararsızdır.

But every now and then,

Ama arada sırada,

a point mutation disrupts an important capability in a cell

bir nokta mutasyonu bir hücredeki önemli bir yeteneği aksatır

or causes a cell to misbehave in harmful ways.

veya bir hücrenin zararlı şekilde yanlış davranmasına sebep olur.

If that mutation were inherited from your parents

Eğer bu mutasyon ailenizden miras kaldıysa

or occurred early enough in your development,

veya gelişiminizde yeterince erken meydana geldiyse,

then the result would be that many or all of your cells

bunun sonucunda hücrelerinizin birçoğu veya hepsi

contain this harmful mutation.

bu zararlı mutasyonu içerir.

And then you would be one of hundreds of millions of people

Yüzlerce milyon insanda bir görülen

with a genetic disease,

genetik bir hastalığınız olur,

such as sickle cell anemia or progeria

orak hücre anemisi, progeria,

or muscular dystrophy or Tay-Sachs disease.

kas distrofisi veya Tay-Sachs hastalığı gibi.

Grievous genetic diseases caused by point mutations

Nokta mutasyonlardan kaynaklanan ağır genetik hastalıklar

are especially frustrating,

özellikle sinir bozucudur

because we often know the exact single-letter change

çünkü genelde biliriz ki hastalığa sebep olan

that causes the disease and, in theory, could cure the disease.

o tek harf değişimi teoride onu tedavi edebilir.

Millions suffer from sickle cell anemia

Milyonlarca insanda orak hücre anemisi var

because they have a single A to T point mutations

çünkü hemoglobin genlerinin her iki kopyasında da

in both copies of their hemoglobin gene.

tek bir A'dan T'ye mutasyon var.

And children with progeria are born with a T

Progeria hastası çocuklar genomlarında tek bir pozisyonda

at a single position in their genome

normalde C olan yerde

where you have a C,

bir T ile doğar,

with the devastating consequence that these wonderful, bright kids

bunun sonucunda da bu muhteşem, parlak zekâlı çocuklar

age very rapidly and pass away by about age 14.

çok hızlı yaşlanır ve yaklaşık 14 yaşında hayatını kaybeder.

Throughout the history of medicine,

Tıp tarihi boyunca,

we have not had a way to efficiently correct point mutations

yaşayan sistemlerde etkili bir şekilde

in living systems,

mutasyonları belirlemenin,

to change that disease-causing T back into a C.

hastalığa sebep olan T'yi tekrar C yapmanın bir yolu yoktu.

Perhaps until now.

Belki de şu ana kadar.

Because my laboratory recently succeeded in developing such a capability,

Çünkü benim laboratuvarım bunu geliştirmeyi başardı,

which we call "base editing."

buna "baz düzenlemesi" diyoruz.

The story of how we developed base editing

Baz düzenlemesini başarmamızın hikâyesi

actually begins three billion years ago.

aslında üç milyar yıl önce başlıyor.

We think of bacteria as sources of infection,

Bakterileri enfeksiyon kaynağı olarak düşünüyoruz

but bacteria themselves are also prone to being infected,

ama bakterilerin kendisi de enfeksiyona yatkın,

in particular, by viruses.

özellikle de virüslerden kaynaklananlara.

So about three billion years ago,

Yaklaşık üç milyar yıl önce,

bacteria evolved a defense mechanism to fight viral infection.

bakteriler viral enfeksiyona karşı bir savunma mekanizması geliştirdi.

That defense mechanism is now better known as CRISPR.

Bu savunma mekanizması şimdi CRISPR olarak biliniyor.

Ve CRISPR'ın savaş başlığı DNA'ya moleküler makas gibi davranan,

And the warhead in CRISPR is this purple protein

that acts like molecular scissors to cut DNA,

çiftli helisi iki parçaya ayırarak

breaking the double helix into two pieces.

onu kesen mor bir protein.

If CRISPR couldn't distinguish between bacterial and viral DNA,

Eğer CRISPR bakteriyel ve viral DNA'ları ayırt edemeseydi,

it wouldn't be a very useful defense system.

çok da kullanışlı bir savunma mekanizması olmazdı.

But the most amazing feature of CRISPR

Ama CRISPR'ın en büyüleyici özelliği

is that the scissors can be programmed to search for,

makasların sadece spesifik bir DNA dizisini aramak,

bind to and cut

bağlanmak ve kesmek üzere

only a specific DNA sequence.

programlanabiliyor olması.

So when a bacterium encounters a virus for the first time,

Yani bir bakteri bir virüsle ilk kez karşılaştığında,

it can store a small snippet of that virus's DNA

o virüsün küçük bir parçasını saklayıp

for use as a program to direct the CRISPR scissors

CRISPR makaslarını gelecekteki bir enfeksiyon sırasında

to cut that viral DNA sequence during a future infection.

o viral DNA dizisini kesmeye programlayabiliyor.

Cutting a virus's DNA messes up the function of the cut viral gene,

Bir virüsün DNA'sını kesmek kesilen viral genin fonksiyonunu aksatır,

and therefore disrupts the virus's life cycle.

dolayısıyla da virüsün yaşam süresini bozar.

Remarkable researchers including Emmanuelle Charpentier, George Church,

Emmanuelle Charpentier, George Church, Jennifer Doudna

Jennifer Doudna and Feng Zhang

ve Feng Zhang gibi önemli araştırmacılar

showed six years ago how CRISPR scissors could be programmed

altı yıl önce CRISPR makaslarının bizim seçtiğimiz DNA dizilerini

to cut DNA sequences of our choosing,

kesebildiğini gösterdiler,

including sequences in your genome,

genomumuzdaki diziler de buna dâhil,

instead of the viral DNA sequences chosen by bacteria.

bakterinin seçtiği viral DNA dizileri yerine.

But the outcomes are actually similar.

Ama sonuçlar aslında benzer.

Cutting a DNA sequence in your genome

Genomunuzdaki bir DNA dizisini kesmek de genelde

also disrupts the function of the cut gene, typically,

rastgele DNA harf karışımlarının

by causing the insertion and deletion of random mixtures of DNA letters

kesilen yerde ve silinmesine yol açarak

kesilen genin fonksiyonunu bozuyor.

at the cut site.

Now, disrupting genes can be very useful for some applications.

Genleri bozmak bazı uygulamalar için çok kullanışlı olabilir.

But for most point mutations that cause genetic diseases,

Ama genetik hastalık yaratan çoğu nokta mutasyonu için,

simply cutting the already-mutated gene won't benefit patients,

zaten değişmiş geni sadece kesmek hastaya fayda sağlamaz

because the function of the mutated gene needs to be restored,

çünkü değişmiş genin fonksiyonu yeniden yüklenmeli,

not further disrupted.

daha fazla bozulmamalı.

So cutting this already-mutated hemoglobin gene

Yani orak hücre anemisine sebep olan

that causes sickle cell anemia

bu zaten değişmiş hemoglobin genini kesmek

won't restore the ability of patients to make healthy red blood cells.

hastaların tekrar sağlıklı kırmızı kan hücreleri yapmasını sağlamayacak.

And while we can sometimes introduce new DNA sequences into cells

Bazen kesilmiş bölgeyi saran DNA dizilimlerinin yerine koymak için

to replace the DNA sequences surrounding a cut site,

hücrelerin içine yeni DNA dizileri uygulayabilsek de

that process, unfortunately, doesn't work in most types of cells,

bu süreç, maalesef, çoğu hücre türünde işe yaramaz

and the disrupted gene outcomes still predominate.

ve bozulmuş genin sonucu baskın gelmeye devam eder.

Birçok bilim insanı gibi, insanlarda genetik hastalıkları

Like many scientists, I've dreamed of a future

in which we might be able to treat or maybe even cure

tedavi edebileceğimiz hatta belki de tamamen iyileştirebileceğimiz

human genetic diseases.

bir gelecek hayal ettim.

But I saw the lack of a way to fix point mutations,

Ama çoğu genetik hastalığa yol açan

which cause most human genetic diseases,

sabit nokta mutasyonlarını onarmanın bir yolu olmamasını

as a major problem standing in the way.

yolumuzda duran büyük bir sorun olarak gördüm.

Being a chemist, I began working with my students

Bir kimyager olarak, öğrencilerimle direkt olarak tek bir DNA bazına

to develop ways on performing chemistry directly on an individual DNA base,

kimya uygulamanın yollarını geliştirmek için çalışmaya başladım,

to truly fix, rather than disrupt, the mutations that cause genetic diseases.

genetik hastalığa sebep olan değişimleri bozmak yerine gerçekten onarmak için.

The results of our efforts are molecular machines

Çabalarımızın sonucu "baz düzenleyici"

called "base editors."

dediğimiz moleküler makineler.

Base editors use the programmable searching mechanism of CRISPR scissors,

CRISPR makaslarının programlanabilir arama yöntemini kullanıyorlar

but instead of cutting the DNA,

ama DNA'yı kesmek yerine,

they directly convert one base to another base

genin geri kalanını bozmadan

direkt olarak bir bazı başka bir baza dönüştürüyorlar.

without disrupting the rest of the gene.

So if you think of naturally occurring CRISPR proteins as molecular scissors,

Yani doğal oluşumlu CRISPR proteinlerini moleküler makaslar olarak düşünürseniz

you can think of base editors as pencils,

baz düzenleyicileri kalem olarak düşünün,

capable of directly rewriting one DNA letter into another

aslında bir DNA bazının atomlarını yeniden düzenleyerek

by actually rearranging the atoms of one DNA base

başka bir baz olmasını sağlamak için bir DNA harfini başka bir harf olarak

to instead become a different base.

direkt yeniden yazabilen kalemler.

Now, base editors don't exist in nature.

Baz düzenleyiciler doğada yok.

In fact, we engineered the first base editor, shown here,

Hatta, ilk baz düzenleyiciyi, burada görüyorsunuz,

from three separate proteins

aynı organizmadan bile gelmeyen

that don't even come from the same organism.

üç farklı proteinden oluşturduk.

We started by taking CRISPR scissors and disabling the ability to cut DNA

CRISPR makaslarını alıp DNA'yı kesme yeteneğini etkisiz kılarken

while retaining its ability to search for and bind a target DNA sequence

programlanmış bir şekilde hedeflenen bir DNA dizisini bulup bağlama yetisini

in a programmed manner.

sürdürerek başladık.

To those disabled CRISPR scissors, shown in blue,

Mavi ile gösterilen etkisiz hâle getirilmiş CRISPR makaslarına

we attached a second protein in red,

ikinci bir kırmızı protein ekledik,

which performs a chemical reaction on the DNA base C,

bu da C DNA bazında kimyasal bir reaksiyon gösterip

converting it into a base that behaves like T.

onu T gibi davranan bir baza dönüştürdü.

Third, we had to attach to the first two proteins

Sonra, ilk iki proteine, değişmiş bazın hücre tarafından

the protein shown in purple,

atılmasını engelleyen

which protects the edited base from being removed by the cell.

morla gösterilen proteini eklememiz gerekti.

The net result is an engineered three-part protein

Açık sonuç, ilk kez genomlarda belirlenmiş konumlarda

that for the first time allows us to convert Cs into Ts

C'leri T'lere çevirmemizi sağlayan

at specified locations in the genome.

tasarlanmış üç parçalı bir protein.

But even at this point, our work was only half done.

Ama bu noktada bile işimizin sadece yarısı bitmişti.

Because in order to be stable in cells,

Çünkü hücrelerde sabit olmak için,

the two strands of a DNA double helix have to form base pairs.

bir DNA çiftli helisin iki zinciri baz çiftleri oluşturmalı.

And because C only pairs with G,

Ve C sadece G ile,

and T only pairs with A,

T de sadece A ile çiftleştiğinden,

simply changing a C to a T on one DNA strand creates a mismatch,

bir DNA zincirinde sadece bir C'yi bir T'ye çevirmek uyumsuzluk,

a disagreement between the two DNA strands

iki DNA zinciri arasında

that the cell has to resolve by deciding which strand to replace.

hücrenin hangi zinciri yenileyeceğine karar vermesi gereken bir çatışma yaratır.

We realized that we could further engineer this three-part protein

Zinciri çentikleyerek, değişmemiş zinciri değişecek olan diye işaretlemek için

to flag the nonedited strand as the one to be replaced

bu üç kısımlı proteini

by nicking that strand.

düzenleyebileceğimizi fark ettik.

This little nick tricks the cell

Bu küçük çentik, hücreyi kandırıp

into replacing the nonedited G with an A

çentiklenen zinciri yenilerken

as it remakes the nicked strand,

değişmemiş bir G yerine bir A koyduruyor,

thereby completing the conversion of what used to be a C-G base pair

böylece eskiden bir C-G baz eşlemesi olan şeyin sabit bir A-T'ye

into a stable T-A base pair.

dönüşümünü tamamlıyor.

After several years of hard work

Laboratuvarda, eski bir doktora sonrası araştırmacısı olan

led by a former post doc in the lab, Alexis Komor,

Alexis Komor'ın liderliğinde birkaç yıllık sıkı çalışmadan sonra,

we succeeded in developing this first class of base editor,

bizim seçtiğimiz pozisyonlarda C'leri T'ye ve G'leri A'ya çeviren

which converts Cs into Ts and Gs into As

bu birinci sınıf baz düzenleyiciyi

at targeted positions of our choosing.

geliştirmeyi başardık.

Among the more than 35,000 known disease-associated point mutations,

Bilinen 35.000'den fazla hastalıkla bağlantılı nokta mutasyonu arasında,

the two kinds of mutations that this first base editor can reverse

bu ilk baz düzenleyicinin geri çevirebildiği iki tip mutasyon

collectively account for about 14 percent or 5,000 or so pathogenic point mutations.

birlikte patojenik nokta mutasyonlarının yüzde 14'ünü veya 5000 tanesini oluşturur.

But correcting the largest fraction of disease-causing point mutations

Ama hastalığa yol açan nokta mutasyonlarının en büyük kesimini onarmak

would require developing a second class of base editor,

A'ları G'lere ve T'leri C'lere çevirebilen

one that could convert As into Gs or Ts into Cs.

ikinci sınıf bir baz düzenleyiciyi geliştirmeyi gerektirir.

Led by Nicole Gaudelli, a former post doc in the lab,

Eski bir doktora sonrası araştırmacısı olan Nicole Gaudelli'nin liderliğinde

we set out to develop this second class of base editor,

bu ikinci sınıf baz düzenleyiciyi geliştirmeye başladık,

which, in theory, could correct up to almost half of pathogenic point mutations,

bu, teoride patojenik nokta mutasyonlarını yarısına kadar düzeltebilecekti,

including that mutation that causes the rapid-aging disease progeria.

hızlı yaşlanmaya sebep olan progeriaya yol açan mutasyon da dâhil.

We realized that we could borrow, once again,

Bir kez daha CRISPR makaslarının

the targeting mechanism of CRISPR scissors

hedef mekanizmasını ödünç alabileceğimizi

to bring the new base editor to the right site in a genome.

ve yeni baz düzenleyiciyi genomdaki doğru alana getirebileceğimizi fark ettik.

But we quickly encountered an incredible problem;

Ama hızla inanılmaz bir sorunla karşılaştık;

namely, there is no protein

yani, DNA'da A'yı G'ye

that's known to convert A into G or T into C

veya T'yi C'ye çevirebilen

in DNA.

bilinen bir protein yok.

Faced with such a serious stumbling block,

Bu kadar ciddi bir sorunla karşılaşınca,

most students would probably look for another project,

çoğu öğrenci muhtemelen başka bir proje arardı

if not another research advisor.

veya başka bir proje danışmanı.

(Laughter)

(Kahkaha)

But Nicole agreed to proceed with a plan

Ama Nicole, o zamanlar

fazlasıyla iddialı görünen bir planla devam etmeyi uygun buldu.

that seemed wildly ambitious at the time.

Given the absence of a naturally occurring protein

Gerekli kimyayı uygulayacak

doğal oluşumlu proteinin eksikliği göz önünde bulundurulursa

that performs the necessary chemistry,

we decided we would evolve our own protein in the laboratory

A'yı G gibi davranan bir baza çevirmek için

to convert A into a base that behaves like G,

laboratuvarda kendi proteinimizi geliştirmeye karar verdik

starting from a protein that performs related chemistry on RNA.

ve RNA'ya ilişkili kimya uygulayan bir proteinden başladık.

We set up a Darwinian survival-of-the-fittest selection system

On milyonlarca protein değişkeni keşfeden

that explored tens of millions of protein variants

ve sadece hayatta kalmak için gerekli olan kimyayı salgılayan

and only allowed those rare variants

o nadir değişkenlere izin veren

that could perform the necessary chemistry to survive.

güçlü olan hayatta kalsın tarzı Darvinci bir seçilim sistemi yaptık.

We ended up with a protein shown here,

Burada gösterilen protein ile sonuçlandı,

the first that can convert A in DNA

DNA'daki A'yı, G'ye benzeyen bir baza

into a base that resembles G.

dönüştürebilen ilk protein.

And when we attached that protein

Bu proteini mavi ile gösterilen

to the disabled CRISPR scissors, shown in blue,

etkisiz kalmış CRISPR makaslarına ekleyince,

we produced the second base editor,

ikinci sınıf bir baz düzenleyici ürettik,

which converts As into Gs,

bu da A'ları G'lere dönüştürüyor,

and then uses the same strand-nicking strategy

sonra ilk baz düzenleyicide kullandığımız

that we used in the first base editor

zincir çentikleme stratejisini kullanıp

to trick the cell into replacing the nonedited T with a C

hücreye, çentiklenmiş zinciri yenilerken değişmemiş T'yi de

as it remakes that nicked strand,

bir C ile değiştirtiyor,

thereby completing the conversion of an A-T base pair to a G-C base pair.

böylece bir A-T baz ikilisinin G-C baz ikilisine dönüşümünü tamamlıyor.

(Applause)

(Alkış)

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

As an academic scientist in the US,

ABD'deki akademisyen bir bilim insanı olarak,

I'm not used to being interrupted by applause.

lafımın alkışla bölünmesine alışkın değilim.

(Laughter)

(Kahkaha)

We developed these first two classes of base editors

Bu ilk iki sınıf baz düzenleyicilerden birini sadece üç,

only three years ago and one and a half years ago.

birini de bir buçuk yıl önce geliştirdik.

But even in that short time,

Ama bu kısa zamanda bile,

base editing has become widely used by the biomedical research community.

baz düzenleme, biyomedikal araştırma topluluğunda geniş çapta kullanıldı.

Base editors have been sent more than 6,000 times

Dünya çapında baz düzenleyicileri 6000 defadan fazla istekleri üzerine

at the request of more than 1,000 researchers around the globe.

1000'den fazla araştırmacıya gönderildi.

A hundred scientific research papers have been published already,

Baz düzenleyiciler bakteriden bitkilere,

using base editors in organisms ranging from bacteria

farelerden primatlara tüm bu organizmalarda kullanılarak

to plants to mice to primates.

yüz araştırma makalesi yayınlandı bile.

While base editors are too new

Baz düzenleyicileri,

to have already entered human clinical trials,

insanlar üzerindeki klinik deneylere girmek için henüz çok yeni olsa da

scientists have succeeded in achieving a critical milestone towards that goal

bilim insanları baz düzenleyicileri insanlarda hastalığa neden olan

by using base editors in animals

nokta mutasyonlarını düzeltmek için hayvanlarda kullanarak

to correct point mutations that cause human genetic diseases.

bu amaca giden yolda ciddi bir dönüm noktasından geçti.

For example,

Örneğin,

a collaborative team of scientists led by Luke Koblan and Jon Levy,

laboratuvarımdaki iki diğer öğrenci Luke Koblan ve Jon Levy'nin

başında olduğu bir bilim insanı grubu, ikinci sınıf bir baz düzenleyiciyi

two additional students in my lab,

recently used a virus to deliver that second base editor

progeria hastası bir fareye vermek için

into a mouse with progeria,

bir virüs kullandı,

changing that disease-causing T back into a C

hastalığa sebep olan T'yi tekrar bir C'ye çevirdi

and reversing its consequences at the DNA, RNA and protein levels.

ve sonuçlarını DNA, RNA ve protein seviyesinde tersine çevirdi.

Base editors have also been used in animals

Baz düzenleyiciler hayvanlarda hastalık sonuçlarını tersine çevirmek

to reverse the consequence of tyrosinemia,

amacıyla da kullanıldı, mesela tirozinemi,

beta thalassemia, muscular dystrophy,

beta talasemi, kas distrofisi,

phenylketonuria, a congenital deafness

fenilketonüri, doğuştan sağırlık

and a type of cardiovascular disease --

ve bir tür kalp damar hastalığı --

in each case, by directly correcting a point mutation

her durumda, hastalığa sebep olan veya katkı sağlayan

that causes or contributes to the disease.

nokta mutasyonunu direkt düzelterek.

In plants, base editors have been used

Bitkilerde, baz düzenleyicileri

to introduce individual single DNA letter changes

daha iyi ürünlere yol açacak tek DNA harfi değişimleri

that could lead to better crops.

üretmek için kullanıldı.

And biologists have used base editors to probe the role of individual letters

Biyologlar da baz düzenleyicileri, kanser gibi hastalıklarla ilişkili

in genes associated with diseases such as cancer.

genlerde tek harflerin rolünü incelemek için kullandılar.

Two companies I cofounded, Beam Therapeutics and Pairwise Plants,

Kurucu ortağı olduğum iki firma, Beam Therapeutics ve Pairwise Plants,

are using base editing to treat human genetic diseases

baz düzenlemeyi, insanlardaki genetik hastalıkları tedavi etmek

and to improve agriculture.

ve tarımı geliştirmek için kullanıyor.

All of these applications of base editing

Baz düzenlemenin tüm bu uygulamaları

have taken place in less than the past three years:

son üç yıldan az bir sürede gerçekleşti:

on the historical timescale of science,

bilimin tarihsel zaman ölçeğinde,

the blink of an eye.

göz açıp kapayana kadar.

Yapmamız gereken biraz daha çalışma var, baz düzenlemenin tam potansiyelini

Additional work lies ahead

before base editing can realize its full potential

gerçekleştirerek genetik hastalıkları olan hastaların hayatlarını

to improve the lives of patients with genetic diseases.

daha iyi hâle getirebilmesi için.

While many of these diseases are thought to be treatable

Bu hastalıkların birçoğunun temeldeki mutasyonu düzelterek

by correcting the underlying mutation

organdaki hücrelerin kesiti ile bile

in even a modest fraction of cells in an organ,

tedavi edilebileceği düşünülse de

delivering molecular machines like base editors

baz düzenleyiciler gibi moleküler makineleri

into cells in a human being

insan hücrelerine sokmak

can be challenging.

zorlayıcı olabilir.

Co-opting nature's viruses to deliver base editors

Doğadaki virüslere, nezleye sebep olacak moleküller yerine

instead of the molecules that give you a cold

baz düzenleyiciler verdirmek

is one of several promising delivery strategies

başarıyla uygulanmış

that's been successfully used.

birkaç umut verici stratejiden biri.

Continuing to develop new molecular machines

Bir baz çiftini başka bir baz çiftine çevirebilmek için

that can make all of the remaining ways

geri kalan şeyleri yapabilecek

to convert one base pair to another base pair

veya hedef dışı konumlardaki istenmeyen düzenlemeyi küçültecek

and that minimize unwanted editing at off-target locations in cells

yeni moleküler makineler geliştirmeye devam etmek

is very important.

çok önemli.

And engaging with other scientists, doctors, ethicists and governments

Diğer bilim insanları,

doktorlar, ahlak bilimciler ve devletlerle ilişkiler kurup baz düzenlemenin

to maximize the likelihood that base editing is applied thoughtfully,

dikkatle, güvenli ve etiğe uygun kullanılması olasılığını

safely and ethically,

remains a critical obligation.

arttırmak ciddi bir zorunluluk.

These challenges notwithstanding,

Bu zorluklara rağmen,

if you had told me even just five years ago

sadece beş yıl önce bana gelip

that researchers around the globe

tüm dünyadaki araştırmacıların

would be using laboratory-evolved molecular machines

laboratuvarda geliştirilmiş moleküler makineleri kullanarak

insan genomunda belli bir konumdaki bir baz çiftini etkin bir şekilde

to directly convert an individual base pair

to another base pair

ve diğer sonuçları

at a specified location in the human genome

minimumda tutarak

efficiently and with a minimum of other outcomes,

direkt başka bir baz çiftine dönüştüreceğini söyleseydiniz,

I would have asked you,

size şunu sorardım,

"What science-fiction novel are you reading?"

"Hangi bilim kurgu kitabını okuyorsun?"

Thanks to a relentlessly dedicated group of students

Kendimiz tasarladığımız şeyi

who were creative enough to engineer what we could design ourselves

yapabilecek kadar yaratıcı ve yapamadığımız şeyi geliştirecek kadar

and brave enough to evolve what we couldn't,

cesur olan kararlı öğrencilerle,

base editing has begun to transform that science-fiction-like aspiration

baz düzenleme bilim kurguyu andıran istekleri,

bırakacağımız en önemli hediyenin sadece üç milyar harf DNA değil

into an exciting new reality,

one in which the most important gift we give our children

buna ek olarak onları koruma

may not only be three billion letters of DNA,

ve onarma yolları olduğu

but also the means to protect and repair them.

heyecanlı bir gerçekliğe dönüştürdük.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

Thank you.

Teşekkürler.