Tomás Saraceno: Would you live in a floating city in the sky? (with English subtitles) | TED

Translator: Camille Martínez

Çeviri: Ahmet M. ATES Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

This is my favorite place on earth,

Burası dünyada en sevdiğim yer,

Salar de Uyuni in Bolivia.

Bolivya'daki Salar de Uyuni Gölü.

And when it's covered in a thin layer of water,

İnce bir su katmanıyla kaplandığı zaman

it reflects the clouds.

bulutları yansıtıyor.

There are days when you feel as if you're floating among the clouds.

Bazı günler, bulutlar arasında uçuyormuş gibi hissediyorsunuz.

But there are days when the horizon disappears;

Ufkun gözden kaybolduğu günler de var,

there's no longer a top or a bottom.

artık yer ve göğün olmadığı günler.

You feel immersed in something bigger.

Daha büyük bir şeyin içine gömüldüğünüzü hissediyorsunuz.

It was there that one night I woke up from a dream,

İşte orada, bir gece rüyadan uyandım

and I saw that the stars were also reflected on the water.

ve yıldızların da suya yansıdığını gördüm.

And that wasn't a dream.

Bir rüya değildi bu.

It was as if you could walk among the stars.

Yıldızların arasında gezebiliyordum sanki.

With every step I took, the stars reverberated under my feet.

Attığım her adımda, yıldızlar ayaklarımın altında titreşti.

It was like I was floating in the universe among clouds of galaxies.

Evrende, galaksi bulutları arasında yüzüyormuşum gibiydi.

But what's floating there today are not just clouds of galaxies

Ancak bugün orada yüzenler sadece galaksi bulutları değil

but also clouds of plastic.

aynı zamanda plastik bulutları.

These are the footprints we're leaving on the planet.

Bunlar gezegen üzerinde bıraktığımız ayak izlerimiz.

They're signs of an era

Bazı insanların davranışlarının

in which the behavior of some humans is making a global impact

ekosistemimizde küresel bir etki yarattığı

on our ecosystems.

bir dönemin belirtileri bunlar.

This era is called the Anthropocene.

Bu dönemin adı Antroposen Dönem.

There's also another type of toxic clouds that float in the air,

Havada süzülen zehirli bulutların başka bir türü daha var;

like the ones that form from carbon dioxide emissions

karbondioksit salınımdan oluşan,

and from the burning of fossil fuels -- oil, carbon, gas --

petrol, karbon ve gaz gibi fosil yakıtların yakılmasından oluşan

clouds that, when we see them,

ve onları gördüğümüz zaman

pollute our dreams.

hayallerimizi kirleten bulutlar.

I don't know about all of you,

Sizleri bilemem ama

but I've always dreamed of floating among the clouds.

ben her zaman bulutlar arasında uçmayı hayal ettim.

Maybe today we can imagine together other types of clouds,

Belki birlikte başka türlü bulutlar hayal edebiliriz bugün,

clouds we can live with.

birlikte yaşayabileceğimiz bulutlar.

If you're wondering about that photo, I'll explain:

Bu fotoğrafı merak ediyorsanız açıklayayım:

it looks like a collage or photomontage -- something weird.

Kolaj gibi duruyor, fotomontaj, garip bir şey gibi.

No; it's reality.

Hayır, bu gerçeklik.

But sometimes I ask myself: What is reality?

Bazen kedime soruyorum: Gerçeklik nedir?

According to Alexander Kluge:

Alexander Kluge'ye göre,

"Human beings are not interested in reality.

"İnsanlar gerçeklikle ilgilenmezler.

They can’t be; it’s part of the human essence.

Bunu yapamazlar. Bu insan özünün doğasıdır.

They have desires.

İnsanların arzuları vardır.

These desires are totally opposed to any form of reality.

Bu arzular gerçekliğin bütün hallerine tamamen karşıttır.

They prefer to lie

Arzularından ayrılmaktansa

than to become divorced from their desires."

yalan söylemeyi tercih ederler."

But how can we learn to float among the clouds?

Peki bulutların arasında uçmayı nasıl öğrenebiliriz?

As an artist, I thought we could start building a flying museum.

Bir sanatçı olarak, uçan bir müze inşa ederek başlayabiliriz diye düşündüm.

You're probably wondering: With plastic bags?

"Plastik poşetlerle mi?" diye sorabilirsiniz.

In 2007, with a community of people all over the world,

2007 yılında, tüm dünyadan insanlardan oluşan bir toplulukla

we began to collect used plastic bags --

kullanılmış plastik poşet toplamaya başladık --

not new ones.

yeni olanları değil.

And we washed them,

Poşetleri yıkadık,

we cut them up,

parçalara ayırdık,

we glued them together,

yapıştırıp birleştirdik

and we began to draw on them,

ve üstlerine resim çizmeye başladık.

creating a huge canvas.

Devasa bir kanvas oluşturduk.

We made a collection of drawings,

Oluşan çizim koleksiyonumuzda

of personal stories

kişisel öyküler,

and of friendships.

arkadaşlık öyküleri vardı.

And when you join them,

Bunları birleştirdiğimizde,

bend them and fold them,

büküp katladığımızda

it creates a space full of air.

içi hava dolu bir alan oluşuyor.

When the sun comes up from the horizon,

Güneş ufukta göründüğü zaman

the museum rises up to the sky.

müze havaya yükseliyor.

That's why we call it, "The Aero-Solar Museum."

bu yüzden adını "Hava-Güneş Müzesi" koyduk.

And from this simple idea,

Bu basit düşünceyle

we learned how to float in the air in a radically new way,

nasıl tamamen yeni bir şekilde uçabileceğimizi öğrendik,

without using any type of fuel.

hiç yakıt kullanmadan.

The difference in temperature between the interior and the exterior

Balonun yükselmesini sağlayan

is what makes us rise up.

dahili ve harici sıcaklık arasındaki fark.

That way,

Böylece fosil yakıt, helyum ya da hidrojen kullanmıyoruz,

we don't use fossil fuels or helium or hydrogen;

we don't use solar panels

güneş panelleri kullanmıyoruz,

or batteries or motors.

pil ya da motor kullanmıyoruz.

We discovered a way that's simple, clean and accessible to the whole world

Kendimizi uçurmak için basit, temiz ve tüm dünyanın ulaşabileceği

to lift ourselves up.

bir yol keşfettik.

I remember when I was at NASA in 2009 with 120 engineers.

2009 yılında 120 mühendisle beraber NASA'da olduğum zaman geliyor aklıma.

You guys know, too, when you go up in a plane,

Siz de biliyorsunuz, bir uçakta uçtuğunuzda

the control panels are gigantic.

kontrol panelleri devasadır.

And what we're doing is really complex,

Yaptığımız şey de çok karmaşıktı

and when I started coming in with the plastic bags, saying,

ve ben elimde plastik poşetlerle gelip,

"But we have a different way ..."

"Ama farklı bir yol var" dediğimde

people had a hard time understanding the concept.

insanlar bu konsepti anlamakta zorlandılar.

Seeing the power of this idea,

Bu düşüncenin gücünü anlayınca

we started to initiate a new era;

yeni bir dönem başlattık.

one that would leave behind the violence of the Anthropocene

Antroposenin vahşetini geride bırakacak

and give way to a new era,

yeni bir dönemin yolunu açacak

which we call the "Aerocene" --

Aerosen Çağı dediğimiz bir ekolojik farkındalık çağı.

an era of ecological awareness,

in which we learn to float together, live together in the air,

Bu çağda birlikte uçmayı, gökyüzünde birlikte yaşamayı

and come to an ethical commitment

ve atmosfer ve Dünya gezegeniyle

with the atmosphere and with planet earth.

etik bir mutabakata varmayı öğreneceğiz.

That's why I've brought this backpack today.

Bugün, sırt çantasını da bu yüzden getirdim.

Let's see ...

Bakalım...

OK. This is a balloon that we also refer to as a sculpture.

Bu bir balon, aynı zamanda heykel de diyoruz buna.

And if it's sunny out tomorrow, we can go out and fly --

Eğer hava yarın güneşli olursa çıkıp uçurabiliriz,

though, no, the weather in Vancouver isn't --

tabii Vancouver'da hava...

(Laughter)

(Gülme sesleri)

it's not very ...

şey değil bunun için...

very favorable.

pek elverişli değil.

So, what other features does it have?

Peki başka hangi özelliklere sahip?

It has sensors that, when it moves,

Hareket ettiği zaman havada şöyle şekiller çizen sensörlere sahip.

make sort of drawings in the air.

It also has other sensors.

Başka sensörleri de var.

I always think that first you have to feel it,

Her zaman şöyle düşünürüm, önce hissetmelisin ki sonra ölçebilesin.

and then you can measure it;

you need to hear the sounds of the atmosphere,

Ozonu ve karbondioksidi ölçmek için de

of the climate, of the hot air,

in order to then measure the ozone,

iklimin ve atmosferin seslerini duymanız gerekir.

the carbon dioxide.

We're developing these sensors

Bu sensörleri iklim, sıcaklık

together with different communities all over the world

ve çevreyle yeniden bağlantı kurmak için

in order to reconnect with the climate, the temperature and the environment,

dünyanın her yerinden farklı topluluklarla birlikte geliştiriyoruz.

because there are other species in the air;

Havada bizden başka türler de var olduğu için

in these excursions towards the atmosphere,

atmosfere doğru yolculuklarımızda

we're not alone.

tek başımıza değiliz.

The air is full of clouds of life.

Hava yaşam bulutlarıyla dolu.

We live at the bottom of an ocean of air.

Bir hava okyanusunun en dibinde yaşıyoruz biz.

And this same sculpture,

Aynı heykel,

this exact one in my hands,

elimde tuttuğumun aynısı,

flew 375 miles -- 12 hours -- from Germany to Poland,

Almanya'dan Polonya'ya 600 km mesafeyi 12 saatte uçtu,

on a fuel-free trip.

hem de yakıtsız olarak.

But it wasn't free from crossing borders.

Ama sınırlardan bağımsız değildi.

The trip was much more complicated than what we imagined;

Yolculuk hayal ettiğimizden çok daha karmaşıktı,

air space is as regulated and militarized

hava sahası, kara sahası kadar denetimli

as land space.

ve silahlanmış durumda.

To fly using the winds, the heat of the sun

Rüzgarları, güneşin ısısını

and the radiant energy of the earth

ve dünyanın radyan enerjisini kullanarak uçmak karmaşık ve güzel.

is complex and beautiful.

But even more complex will be getting the permits

Rüzgarı kullanarak üstünden uçtuğumuz

to cross the air space of each of the different countries

her farklı ülkenin hava sahasından geçiş izni almak ise

that we fly over using wind.

daha karmaşık olacaktır.

At COP21, the Paris Climate Conference,

COP21, Paris İklim Konferansı'nda

we presented these spherical sculptures

bizi dünyanın her yerine taşıyabilecek

that could transport us all over the world.

bu küresel heykelleri tanıttık.

But how can we fly using the wind to arrive at our destination?

Rüzgarı kullanarak gideceğimiz yere ulaşmak için nasıl uçabiliriz?

Together with MIT, we developed a program

MIT ile birlikte rüzgar yollarını

that predicts how we can navigate the wind highways.

nasıl kullanabileceğimizi öngören bir program geliştirdik.

For example, if I had to return to Berlin from Vancouver,

Mesela, Vancouver'dan Berlin'e dönmem gerekirse

the first thing I would need to do is choose an altitude.

yapmam gereken ilk şey bir yükselti seçmek.

At different altitudes, there are different directions

Farklı yükseltilerde farklı yönler var

and different speeds.

ve farklı hızlar.

The red line is tomorrow and the orange, the day after tomorrow.

Kırmızı çizgi yarın için ve turuncu olan da bir sonraki gün için.

And there it goes.

Böyle gidiyor işte.

You can see, the best day to fly back to Berlin --

Berlin'e geri uçmak için en iyi günü görebiliyorsunuz.

so now, traveling using only wind --

Yani sadece rüzgarla yolculuk ederek

is in six days.

altı gün sürüyor.

And we can get to 105 miles from the center of Berlin

Berlin'in merkezinden 168 km uzaklığa

without burning a single drop of fuel,

bir damla yakıt yakmadan

being transported only by wind currents.

sadece hava akımlarıyla taşınarak ulaşabiliriz.

So we thought that these trajectories that we drew with the wind

Rüzgarla çizdiğimiz bu yörüngelerin

could become signatures, declaring "Independence from Fossil Fuels Day."

"Fosil Yakıtlardan Bağımsızlık Günü"nü ilan eden imzalar olabileceğini düşündük.

More and more of us are experiencing the air

Gitgide aramızdan daha fazlası havayı farklı şekilde deneyimliyor.

in a different way.

You're all familiar with Earth Day.

Hepiniz "Dünya Günü"nü biliyorsunuzdur.

We think we should also celebrate Air Day:

Artık "Hava Günü"nü de kutlamalıyız diye düşünüyoruz:

it's a pact that we make with the earth,

Toprak ile yaptığımız bir anlaşma bu,

an ethical commitment to the atmosphere.

atmosfere etik bir taahhüt.

But let's keep thinking and dreaming.

Düşünmeye ve hayal etmeye devam edelim.

We've learned that the bigger the sculptures are,

Şunu öğrendik ki heykel ne kadar büyük olursa

the more weight they can lift.

o kadar çok yük kaldırabiliyor.

Remember,

Unutmayın,

they rise up only with hot air that's been heated by the sun.

sadece Güneş tarafından ısıtılan sıcak hava ile yükseliyorlar.

Using this approach, we can learn to build gardens in the air.

Bu yöntemi kullanarak havada bahçeler inşa etmeyi öğrenebiliriz.

Could we one day live in a garden the size of the earth?

Bir gün dünya büyüklüğünde bir bahçede yaşayabilir miyiz?

Could we live in an ecosystem floating among the clouds?

Bulutlar arasında uçan bir ekosistemde yaşayabilir miyiz?

Answering these questions isn't just a technological challenge;

Bu soruları cevaplamak sadece teknolojik bir mücadele değil;

it's a way to reexamine the freedom of movement between countries,

ülkeler arasındaki seyahat özgürlüğünü yeniden değerlendirmek

and of overcoming the political, social, cultural and military restrictions

ve çağdaş toplumlar arasındaki politik, sosyal, kültürel ve askeri kısıtlamaları

of contemporary societies.

aşmak için bir yol.

Because in the end,

Çünkü en sonunda,

the air belongs to everybody

hava herkese ait

and doesn't answer to any government.

ve hiç bir hükûmete hesap vermez.

(Applause)

(Alkışlar)

And like we said earlier,

Daha önce de söylediğimiz gibi

our imagination is the force that allows us to create these places.

bu mekanları oluşturmamıza imkân veren güç bizim hayal gücümüz.

This is an installation I did

Bu yaptığım başka bir yerleşim,

at the Metropolitan Museum of Art in New York.

New York'ta Metropolitan Sanat Müzesi'nde.

It asks the question:

Şu soruyu soruyor:

What might these transnational spaces be like?

Uluslarötesi bu mekanlar nasıl olabilir?

And once we inhabit those spaces, we need to learn how to move within them,

Bu alanlara yerleştiğimizde onların içinde nasıl hareket edeceğimizi,

to walk among the clouds,

her bir hareketin diğer herkesin

where every movement affects everyone else's movements;

hareketlerini etkileyeceği, vücut ağırlığı ve insanlar arasındaki mesafenin

the body weight and proximity between people

alanın genişlemesine ya da daralmasına sebep olacağı

will cause the space to expand ...

bulutların arasında yürümeyi öğrenmemiz gerekiyor.

or contract.

There we are, suspended 72 feet in the air.

Orada 22 metre yükseklikte asılı olacağız.

When two or more people get too close together,

İki ya da daha çok insan fazla yaklaştığında

even those farthest away are affected --

en uzakta olanlar bile etkilenir,

everyone falls to the same spot.

herkes aynı noktaya düşer.

These are fragile ecosystems.

Hassas ekosistemler bunlar.

And it's between these spheres that we build nets that connect us.

Bizi birbirimize bağlayacak ağları bu küreler arasında inşa edeceğiz.

There are moments when we have to face the void,

Boşlukla yüzleşmek zorunda olduğumuz anlar olacak

and fear can paralyze us.

ve korku bizleri felç edebilir.

One of the most beautiful things about this exhibit

Bu sergi hakkında en güzel şeylerden bir tanesi

is the sense of solidarity generated

bu yeni "aero" yüzeylerle karşılaştığımızda

when we face these new "aero-graphs."

ortaya çıkan birliktelik duygusu.

Finally,

Son olarak,

let me tell you one last story.

son bir öykü anlatayım size.

On July 16, 1945,

16 Temmuz 1945'te

on the White Sands of New Mexico,

New Mexico, White Sand'de

an atomic bomb was detonated for the first time.

ilk defa bir atom bombası patlatıldı.

As a result of this explosion,

Bu patlama sonucunda

a cloud of radioactive particles disseminated all over the earth,

bir radyoaktif parçacık bulutu bütün dünyaya yayıldı

marking the beginning of the Anthropocene era.

ve Antroposen Dönem'in başlangıcını belirledi.

Seventy years later, on November 8, 2015,

Yetmiş yıl sonra, 8 Kasım 2015'te

in the same place,

aynı yerde

another event occurred.

başka bir olay gerçekleşti.

For the first time in history,

Tarihte ilk kez

we lifted a person into the air using only the sun,

bir insanı, sadece Güneş'i kullanarak

without burning any fossil fuels.

ve hiçbir fosil yakıt kullanmadan havaya kaldırdık.

As the sun rose up above the horizon,

Güneş ufukta yükseldikçe

we rose up, too,

biz de yükseldik,

silently,

sessizce,

slowly,

yavaşça

with no explosions.

ve patlama olmadan.

We felt as if gravity had been inverted;

Yer çekimi ters yüz olmuş gibi hissettik,

it wasn't pulling us toward the center of the earth,

bizi yeryüzünün merkezine doğru değil

but toward the universe.

evrene doğru çekiyordu.

If Neil Armstrong said, when he walked on the moon,

Neil Armstrong Ay'ın üstünde yürüdüğü zaman

"That's one small step for man,

"Benim için küçük bir adım

one giant leap for mankind,"

ama insanlık için büyük bir sıçrama" dediyse

perhaps what we ought to ask ourselves is:

kendimize sormamız gereken şudur belki de:

What steps do we need to take today?

Bugün hangi adımları atmamız gerekiyor?

In the Aerocene era,

Aerosen Dönem'de

our steps are much smaller, but radically different;

adımlarımız çok daha küçük ama tamamen farklılar,

they're steps that began with a bag full of air and wishes,

hava ve hayallerle dolu bir poşet ile başlayan adımlar bunlar

but that can carry us to independence from fossil fuels

ama bizi fosil yakıtlardan bağımsızlığa

and the opportunity to celebrate Air Day;

ve Hava Günü'nü kutlama şansına taşıyabilirler.

steps that won't leave footprints on other planets

Biz bu gezegenin atmosferinde yürümeyi öğrenene kadar

until we've learned to walk in the atmosphere of this one.

diğer gezegenlerde ayak izi bırakmayacak adımlar bunlar.

The landscapes are tiny

Peyzajlarımız ufacık,

and the steps are tiny,

adımlarımız da ufacık

but I hope we can take them together.

yine de umarım ki bu adımları beraber atabilelim.

And I'm sure that these steps will lead us much further than the moon,

Eminim ki bu adımlar bizi Ay'dan çok daha uzaklara götürecekler,

so we can learn to float with our feet on the ground.

böylece ayaklarımız yere basarak uçmayı öğrenebileceğiz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)