How we can stop Africa's scientific brain drain | Kevin Njabo

Çeviri: Şebnem Koçak Gözden geçirme: Ramazan Şen

So many of us who care about sustainable development

Sürdürülebilir kalkınmayı ve yerel halkın geçimini

and the livelihood of local people

önemseyenlerimizin çoğu

do so for deeply personal reasons.

bunu kişisel sebeplerden yapıyor.

I grew up in Cameroon,

Ben Kamerun'da

a country of enchanting beauty and rich biodiversity,

büyüleyici güzelliğin ve zengin biyolojik çeşitliliğin ülkesinde büyüdüm.

but plagued by poor governance, environmental destruction, and poverty.

Ama ülke zayıf yönetim, çevresel yıkım ve fakirlikle boğulmuş durumda.

As a child, like we see with most children in sub-Saharan Africa today,

Bir çocuk olarak, Sahra Altı Afrika'daki tüm çocuklar gibi

I regularly suffered from malaria.

ben de sürekli sıtmaya yakalandım.

To this day, more than one million people die from malaria every year,

Her yıl, çoğunluğu 5 yaş altı olan

1 milyon insan hayatını bu hastalık yüzünden kaybediyor

mostly children under the age of five,

with 90 percent occurring in sub-Saharan Africa.

ve bu insanların %90'ı Sahar Altı Afrika'dan.

When I was 18, I left Cameroon

Daha iyi bir eğitim arayışı için,

in search of better educational opportunities.

18 yaşımda Kamerun'u terk ettim.

At the time, there was just one university in Cameroon,

Çünkü o zamanlar orada sadece tek bir üniversite vardı.

but Nigeria next door offered some opportunities

Ama komşumuz Nijerya, İngilizce eğitim için

for Cameroonians of English extraction to be trained in various fields.

birçok alanda fırsatlar sunuyordu.

So I moved there,

Oraya taşındım

but practicing my trade,

ama bir ekolojist olarak mezun olduktan sonra

upon graduation as an ecologist in Nigeria,

Nijerya'da çalışmak,

was an even bigger challenge.

daha büyük bir problemdi.

So I left the continent

Boston Üniversitesi

when I was offered a scholarship to Boston University for my PhD.

beni doktora programına kabul edince, bu sefer kıtayı terk ettim.

It is disheartening to see that,

Hayatta yaşadığımız onca zorluğa,

with all our challenges,

Afrika'nın kattığı

with all the talents,

tüm yeteneklere rağmen,

with all the skills we have in Africa as a continent,

bu güzel ve parlak ülkeyi yardıma

we tend to solve our problems

muhtaç topraklar olarak görerek,

by parachuting in experts from the West for short stays,

problemlerimizi geçici konaklayacağımız

exporting the best and brightest out of Africa,

batı ülkelerinde çözmeye gitmek

and treating Africa as a continent in perpetual need of handouts.

gerçekten çok üzücü.

After my training at Boston University,

Boston Üniversitesi'ndeki eğitimimden sonra

I joined a research team

California Üniversitesi,

at the University of California's

Çevre ve Sürdürülebilirlik Enstitüsü'nde

Institute of the Environment and Sustainability

bir araştırma grubuna katıldım.

because of its reputation for groundbreaking research

Çünkü gelişmekte olan ülkeler de dahil

and the development of policies and programs

çığır açan araştırmaları ve geliştirdiği ilke ve programlarıyla,

that save the lives of millions of people the world over,

milyonlarca insanın hayatını kurtaran

including in the developing world.

ünlü bir araştırma grubu.

And it has been shown

Ve sonuçlar gösterdi ki

that for every skilled African that returns home,

eve geri dönen her vasıflı Afrikalı için

nine new jobs are created in the formal and informal sectors.

resmi veya gayri resmi kurumlarda dokuz iş olanağı var.

So as part of our program, therefore, to build a sustainable Africa together,

Bu yüzden programımızın bir parçası olarak kalkınabilir Afrika inşa etmek için

we are leading a multi-initiative to develop the Congo Basin Institute,

Kongo Basin Enstitüsünü geliştirmek için bir çok girişime öncülük ediyoruz.

a permanent base

Burası Afrikalıların

where Africans can work in partnership with international researchers,

uluslararası araştırmacılarla kendi problemlerini,

but working out their own solutions to their own problems.

kendilerinin çözebileceği kalıcı bir yer.

We are using our interdisciplinary approach to show how universities,

Üniversitelerin, STK'ların, özel şirketlerin uluslararası kalkınmada

NGOs and private business

nasıl ortak olabileceklerini göstermek için

can partner in international development.

disiplinler arası bir yaklaşım benimsiyoruz.

So instead of parachuting in experts from the West for short stays,

Beklenmedik anlarda Batı'dan kısa süreli uzmanlar almak yerine

we are building a permanent presence in Africa,

Afrika'da kalıcı bir varlık inşa ediyoruz.

a one-stop shop for logistics, housing

Afrikalı ve uluslararası araştırmacılar arasında

lojistik, konut ve ortak projelerin geliştirilmesi için

and development of collaborative projects

between Africans and international researchers.

tek noktadan bir hizmet noktası.

So this has allowed students like Michel

İşte bu, Michel gibi öğrencilerin

to receive high-quality training in Africa.

yüksek kalite eğitim alabilmesini sağladı.

Michel is currently working in our labs

Michel şu an laboratuvarlarımızda, doktorası için

to investigate the effects of climate change on insects, for his PhD,

iklim değişikliğinin böcekler üzerindeki etkisini inceliyor

and has already secured his post-doctorate fellowship

ve şimdiden onu kıtada tutmayı sağlayacak

that will enable him to stay on the continent.

doktora sonrası bursunu kazandı.

Also through our local help program,

Ayrıca yerel yardım programımız sayesinde

Dr. Gbenga Abiodun, a young Nigerian scientist,

Nijeryalı genç bir bilim adamı Dr. Gbenga Abiodun

can work as a post-doctoral fellow

Profesyonel Gelişim Vakfı ile

with the Foundation for Professional Development

Güney Afrika, Western Cape Üniversitesi'nde ve

in the University of Western Cape in South Africa

Kaliforniya Üniversitesi'nde eş zamanlı olarak

and the University of California at the same time,

post-doktora çalışmasını yapabiliyor,

investigating the effects of climate variability and change

iklim değişkenliği ve değişiminin Afrika'daki sıtma bulaşıcılığı

on malaria transmission in Africa.

üzerindeki etkisini inceliyor.

Indeed, Gbenga is currently developing models

Gerçekten de, Gbenga şu an zaten

that will be used as an early warning system

erken uyarı sistemi gibi kullanılacak olan

Afrika'da sıtma yayılımını öngören modeller geliştiriyor.

to predict malaria transmission in Africa.

So rather than exporting our best and brightest out of Africa,

Bu yüzden, en iyi ve parlak yeteneklerimizi kaçırmak yerine

we are nurturing and supporting local talent in Africa.

onları Afrika'da destekliyor ve sahipleniyoruz.

For example, like me,

Örneğin, benim gibi

Dr. Eric Fokam was trained in the US.

Dr.Eric Fokam eğitimini Amerika'da tamamladı

He returned home to Cameroon, but couldn't secure the necessary grants,

ve sonrasında eve, Kamerun'a döndü ama gerekli bütçeyi bulamadı.

and he found it incredibly challenging

Sahip olduğu bilgiyi uygulayıp öğrenebileceği düşüncesini

to practice and learn the science he knew he could.

bu şartlarda uygulaması inanılmaz derecede zordu.

So when I met Eric,

Eric, ben onunla tanıştığım zaman

he was on the verge of returning to the US.

Amerika'ya dönmek üzereydi.

But we convinced him to start collaborating

Ama onu Kongo Basin Enstitüsüyle

with the Congo Basin Institute.

işbirliği yapmaya ikna ettim.

Today, his lab in Buea has over half a dozen collaborative grants

Bugün, Buea'daki laboratuvarında yarım düzine işbirliği bütçesiyle

with researchers from the US and Europe

Amerikalı ve Avrupalı araştırmacılarla birlikte

supporting 14 graduate students, nine of them women,

dokuzu kadın, 14 öğrenciye destek veriyor

all carrying out groundbreaking research

ve hepsi iklim değişikliği, insan sağlığı

understanding biodiversity under climate change,

ve besinler üzerinden biyoçeşitliliği anlamak üzere

human health and nutrition.

çığır açan araştırmalar yapıyorlar.

(Applause)

(Alkışlar)

So rather than buy into the ideas of Africa taking handouts,

Afrika'nın fikirlerine para yardımı alarak hissedar bulmak yerine,

we are using our interdisciplinary approach

disiplinler arası bir yaklaşımla, Afrikalıları kendi

to empower Africans to find their own solutions.

çözümlerini bulmaya teşvik ediyoruz.

Right now, we are working with local communities and students,

Şu an yerel gruplar ve öğrencilerle, Amerikalı bir girişimciyle,

a US entrepreneur,

Amerikalı ve Afrikalı bilim insanlarıyla

scientists from the US and Africa

Abanoz bitkisinin, simgesel Afrika ahşabının,

to find a way to sustainably grow ebony, the iconic African hardwood.

sürdürülebilir olarak yetiştirilmesini sağlamak için bir yol arıyoruz.

Ebonies, like most African hardwood, are exploited for timber,

Abanozlar, birçok Afrika ahşabı gibi, kereste için istismar edildi

but we know very little about their ecology,

fakat onların ekolojisi hakkında çok az bilgiye sahibiz.

what disperses them,

Onları yayan nedir?

how they survive in our forest 80 to 200 years.

Ormanlarımızda 80-200 yıl nasıl yaşadılar?

This is Arvin,

Bu Arvin.

a young PhD student working in our labs,

Laboratuvarlarımızda çalışan genç bir doktora öğrencisi.

conducting what is turning out to be some cutting-edge tissue culture work.

Son teknoloji doku üretimi sağlayacak bir çalışmayı yürütüyor.

Arvin is holding in her hands

Arvin şu an ellerinde

the first ebony tree that was produced entirely from tissues.

tamamen dokulardan üretilen bir Abazon bitkisi tutuyor.

This is unique in Africa.

Bu Afrika'da eşsiz bir şey.

We can now show that you can produce African timber

Artık size, farklı bitki dokularından

yapraklardan, köklerden,

from different plant tissues --

leaves, stems, roots --

kök hücreden kereste üretebileceğinizi gösteriyoruz.

in addition from generating them from seeds,

Yani sadece tohumlarından değil,

which is a very difficult task.

ki bu oldukça zor bir iş.

(Applause)

(Alkışlar)

So other students will take the varieties of ebony

Şimdi diğer öğrenciler Arvin'in laboratuvarında tanımladığı

which Arvin identifies in our lab,

Abanoz çeşitlerini alıp

graft them to produce saplings,

onları aşılayarak fidan üretecek

and work with local communities to co-produce ebony

ve yerel topluluklarla abanoz üretimine destek verecek.

with local fruit tree species in their various farms

Kendi ağaç yetiştirme yöntemimiz vasıtasıyla

using our own tree farm approach,

bütün çiftçileri,

whereby we invite all the farmers

kendi çiftliklerinde istedikleri yerel meyve

to choose their own tree species they want in their farms.

ağaçları yetiştirmeye davet ediyoruz.

So in addition to the ebony,

Abanoza ek olarak,

the species which the farmers choose themselves

çiftçilerin seçtikleri bu türler

will be produced using our modern techniques

bizim modern tekniklerimizle üretilecek ve

and incorporated into their land-use systems,

arazi kullanım sistemine uyumlu olacak.

so that they start benefiting from these products

Böylece Abanozların olgunlaşmasını beklerken

while waiting for the ebony to mature.

yetiştirdikleri diğer türlerden kâr edecekler.

Today we are planting 15,000 ebony trees in Cameroon,

Bugün Kamerun'da 15.000 abanoz ağacı yetiştiriyoruz

and for the first time,

ve ilk defa

ebony won't be harvested from the middle of a pristine forest.

Abanoz el değmemiş bir ormanın ortasından hasat edilmeyecek.

This is the model for our African hardwoods,

Bu bizim Afrika ahşap modelimiz

and we are extending this to include sapele and bubinga,

ve bunu sapele ve babinga gibi

çok değerli ahşaplara da uygulayacağız.

other highly prized hardwoods.

So if these examples existed when I was 18,

Eğer bu örnekler ben 18 yaşındayken de olsaydı

I would never have left,

asla Kamerun'u terk etmezdim.

but because of initiatives by the Congo Basin Institute,

Ancak Kongo Basin Enstitüsü sayesinde

I am coming back,

geri döndüm

but I'm not coming back alone.

ve yalnız değilim.

I'm bringing with me Western scientists,

Batılı bilim insanlarını, girişimcileri ve

entrepreneurs and students,

öğrencileri, dünyanın en iyi üniversitelerindeki

the best science from the best universities in the world,

en iyi bilimi, beraberimde

to work and to live in Africa.

Afrika'da yaşamaya ve çalışmaya getiriyorum.

But we all need to scale up this local, powerful and empowering approach.

Fakat hepimiz bu yerel, güçlü ve güçlendirici yaklaşımı genişletmeliyiz.

So far we have half a dozen universities and NGOs as partners.

Şu ana kadar altı tane STK ve üniversite ortak olarak bulunuyor.

We are planning to build

Mevcut laboratuvar alanımızı

a green facility that will expand on our existing laboratory space

genişletecek ve uzun vadeli bir yaklaşımı teşvik edecek,

and add more housing and conference facilities

daha fazla konut ve konferans olanağı sağlayan,

to promote a long-term disciplinary approach.

yeşil bir tesis inşa etmeyi planlıyoruz.

I want it to offer more opportunities to young African scholars,

Genç Afrikalı akademisyenlere daha çok fırsat sunulmasını

and would scale it up by leveraging

ve Tropikal Tarım Enstitüsü'nün

the International Institute of Tropical Agriculture's existing network

17 araştırma merkezinin bağlantılarından

of 17 research stations across sub-Saharan Africa.

faydalanabilmelerini teklif ediyorum.

The tables are starting to turn ...

Çarklar lehimize dönmeye başladı

and I hope they keep turning,

ve umarım böyle de devam eder.

to reach several African nations

Fildişi Sahili, Tanzanya ve Senegal gibi

like Côte d'Ivoire, Tanzania and Senegal,

özel sektör yatırımları için

among the top fastest growing economies

çeşitli fırsatlar yaratabilen,

that can attract several opportunities for private-sector investment.

büyüyen ekonomiye sahip birçok Afrika ülkesine de ulaşmamız gerek.

We want to give more opportunities to African scholars,

Afrikalı akademisyenlere daha çok fırsat tanımak istiyoruz.

and I long to see a day

En zeki Afrikalıların

when the most intelligent Africans will stay on this continent

bu kıtayı terk etmeden, Kongo Basin Enstitüsü gibi girişimlerle

and receive high-quality education

en iyi eğitimi alacabilecekleri

through initiatives like the Congo Basin Institute,

günü görmeyi uzun zamandır bekliyorum

and when that happens,

ve o gün geldiğinde

Africa will be on the way to solving Africa's problems.

Afrika kendi problemlerini kendi başına çözüyor olacak.

And in 50 years, I hope someone will be giving a TED Talk

Ve umarım, 50 yıl sonra birileri

batılıların çalışmak ve yaşamak için Afrika'ya beyin göçü nasıl durdurulabilir

on how to stop the brain drain of Westerners leaving your homes

üzerine bir TED konuşması veriyor olur.

to work and live in Africa.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)