Jonathan Harris: The Web's secret stories

Tłumaczenie: Piotr Wiśniewski Korekta: Seweryn Jakubiec

So I really consider myself a storyteller.

W zasadzie uważam się za gawędziarza.

But I don't really tell stories in the usual way,

Ale nie opowiadam historii w zwykły sposób,

in the sense that I don't usually tell my own stories.

one nie są zwykle moje własne.

Instead, I'm really interested in building tools that allow

Interesuję się tworzeniem narzędzi, które umożliwiają

large numbers of other people to tell their stories,

innym ludziom opowiadanie ich własnych historii

people all around the world.

na całym świecie.

I do this because I think that people actually have a lot in common.

Robię to, bo uważam, że ludzie mają wiele wspólnego. Są do siebie

I think people are very similar,

bardzo podobni,

but I also think that we have trouble seeing that.

ale trudno nam to zauważyć.

You know, as I look around the world I see a lot of gaps,

Gdy rozglądam się wokół widzę świat pełen różnic,

and I think we all see a lot of gaps.

wszyscy je widzimy.

And we define ourselves by our gaps.

Te różnice nas określają.

There's language gaps,

Są różnice w zakresie języka,

there's ethnicity and racial gaps, there's age gaps,

przynależności etnicznej i rasowej, wieku

there's gender gaps, there's sexuality gaps,

płci, seksualności,

there's wealth and money gaps, there's education gaps,

zamożności i posiadania, wykształcenia

there's also religious gaps.

a także religii.

You know, we have all these gaps and I think we like our gaps

Różnimy się pod tymi względami i lubimy te różnice,

because they make us feel like we identify with something,

bo dzięki nim możemy się z czymś utożsamić, poczuć się częścią

some smaller community.

mniejszej wspólnoty.

But I think that actually, despite our gaps,

Ale myślę, że pomimo tych różnic mamy naprawdę

we really have a lot in common.

wiele wspólnego.

And I think one thing we have in common is a very deep need

I jedną z rzeczy nam wspólnych jest głęboka potrzeba

to express ourselves.

wyrażania siebie.

I think this is a very old human desire. It's nothing new.

Sądzę, że to odwieczne ludzkie pragnienie. Nic nowego. Jednak

But the thing about self-expression

z wyrażaniem siebie

is that there's traditionally been this imbalance

sprawa ma się tak, że od zawsze

between the desire that we have to express ourselves

istnieje dysproporcja między naszą potrzebą

and the number of sympathetic friends

a liczbą życzliwych przyjaciół,

who are willing to stand around and listen.

którzy chcą być obok i słuchać.

(Laughter)

(Śmiech)

This, also, is nothing new.

To również nic nowego.

Since the dawn of human history, we've tried to rectify this imbalance

Od zarania ludzkości próbujemy usunąć tę dysproporcję

by making art, writing poems, singing songs,

poprzez sztukę, pisanie wierszy, śpiewanie piosenek,

scripting editorials and sending them in to a newspaper,

wysyłanie artykułów do gazet,

gossiping with friends. This is nothing new.

plotkowanie z przyjaciółmi. Nie jest to niczym nowym.

What's new is that in the last several years

Nowością jest to, że w ciągu ostatnich lat

a lot of these very traditional physical human activities,

wiele z tych tradycyjnych fizycznych aktywności,

these acts of self-expression, have been moving onto the Internet.

tych dzieł własnej ekspresji, przeniosło się do Internetu.

And as that's happened, people have been leaving behind footprints,

Gdy to się stało, ludzie zaczęli pozostawiać tam po sobie ślady,

footprints that tell stories of their moments of self-expression.

które opowiadają historie o chwilach autoekspresji.

And so what I do is, I write computer programs

A ja piszę programy komputerowe,

that study very large sets of these footprints,

które badają ogromne zbiory tych śladów,

and then try to draw conclusions about the people who left them --

i próbują wyciągać wnioski na temat ludzi, którzy je zostawili:

what they feel, what they think,

co czują, co myślą,

what's different in the world today than usual,

co dziś na świecie jest inne niż zwykle.

these sorts of questions.

Takie stawiam pytania.

One project that explores these ideas,

Jednym z badających to projektów,

which was made about a year ago,

powstałym około roku temu,

is a piece called We Feel Fine.

jest „We Feel Fine”

This is a piece that every two or three minutes

("Czujemy się dobrze"). Co dwie-trzy minuty program skanuje

scans the world's newly-posted blog entries

nowo umieszczone wpisy na blogach

for occurrences of the phrases "I feel" or "I am feeling."

w poszukiwaniu wyrażeń "czuję" lub "czuję się".

And when it finds one of those phrases,

Po znalezieniu wyrażenia

it grabs the sentence up to the period,

program pobiera zdanie do najbliższej kropki

and then automatically tries to deduce the age, gender

i automatycznie stara się wnioskować o wieku, płci

and geographical location of the person that wrote that sentence.

i położeniu geograficznym osoby, która je napisała.

Then, knowing the geographical location and the time,

Po ustaleniu lokalizacji i czasu możemy stwierdzić,

we can also then figure out the weather

jaka była pogoda

when that person wrote the sentence.

kiedy to zdanie pisano.

All of this information is saved in a database

Wszystkie te informacje przechowywane są w bazie,

that collects about 20,000 feelings a day.

która gromadzi dziennie około 20 000 uczuć.

It's been running for about a year and a half.

Program działa mniej więcej od półtora roku.

It's reached about seven-and-a-half million human feelings now.

Dotarł już do siedmiu i pół miliona ludzkich uczuć.

And I'll show you a glimpse

Pokażę wam w skrócie,

of how this information is then visualized. So this is We Feel Fine.

jak te informacje są przedstawione. Tak wygląda „We Feel Fine”.

What you see here is a madly swarming mass of particles,

Widzicie tu zwariowany rój cząsteczek,

each of which represents a single human feeling

z których każda przedstawia jedno ludzkie uczucie

that was stated in the last few hours.

wyrażone w ciągu kilku ostatnich godzin.

The color of each particle corresponds to the type of feeling inside --

Kolor każdej cząsteczki odpowiada rodzajowi zawartego w niej uczucia,

so that happy, positive feelings are brightly colored.

zatem uczucia pozytywne mają kolor jasny,

And sad, negative feelings are darkly colored.

a uczucia negatywne - kolor ciemny.

The diameter of each dot

Średnica cząsteczki odzwierciedla

represents the length of the sentence inside,

długość zdania, które reprezentuje,

so that the large dots contain large sentences,

czyli duże kropki zawierają długie zdania,

and the small dots contain small sentences.

a małe kropki - krótkie zdania.

Any dot can be clicked and expanded. And we see here,

Każdą kropkę można kliknąć i powiększyć. Tu widzimy: "Czułabym się

"I would just feel so much better

o wiele lepiej,

if I could curl up in his arms right now and feel his affection for me

gdybym mogła się skulić teraz w jego ramionach i odczuć jego miłość

in the embrace of his body and the tenderness of his lips."

w tym uścisku i w pieszczotach jego warg".

So it gets pretty hot and steamy sometimes

Tak więc w świecie ludzkich emocji

in the world of human emotions.

bywa gorąco i namiętnie.

And all of these are stated by people:

Wszystkie zostały wyrażone przez jakichś ludzi:

"I know that objectively it really doesn't mean much,

"Wiem, że obiektywnie to niewiele,

but after spending so many years as a small fish in a big pond,

ale po przeżyciu tylu lat jako mała rybka w dużym stawie,

it's nice to feel bigger again."

miło jest poczuć się znów ważniejszym".

The dots exhibit human qualities. They kind of have their own physics,

Cząsteczki wykazują ludzkie przymioty. Podlegają niejako własnym

and they swarm wildly around, kind of exploring the world of life.

prawom fizyki, pędzą we wszystkie strony jak gdyby badając życie.

And then they also exhibit curiosity.

Mogą okazywać zaciekawienie.

You can see a few of them are swarming around the cursor right now.

Jak widzicie, kilka z nich krąży teraz w pobliżu kursora.

You can see some other ones

Inne skupiły się

are swarming around the bottom left corner of the screen

w lewym dolnym rogu

around six words. Those six words represent the six movements

wokół sześciu słów przedstawiających sześć sposobów prezentacji danych

of We Feel Fine. We're currently seeing Madness.

w „We Feel Fine”. To, co obecnie widzimy, to Szał.

There's also Murmurs, Montage, Mobs, Metrics and Mounds.

Są również Szepty, Montaż, Tłumy, Metryczki i Wzgórza.

And I'll walk you through a few of those now.

Teraz je wam pokaże.

Murmurs causes all of the feelings to fly to the ceiling.

„Szepty” powodują uniesienie wszystkich uczuć do góry.

And then, one by one, in reverse chronological order,

Następnie, pojedynczo i odwrotnej

they excuse themselves, entering the scrolling list of feelings.

chronologicznie kolejności wpływają one na przewijającą się listę.

"I feel a bit better now."

"Czuję się troszkę lepiej".

(Laughter)

(Śmiech)

"I feel confused and unsure of what the hell I want to do."

"Czuję zdezorientowanie i nie wiem, co, do cholery, chciałbym robić".

"I feel gypped out of something awesome here."

"Czuję, że wykluczono mnie z czegoś niesamowitego".

"I feel so free; I feel so good."

"Czuję się taki wolny; tak mi dobrze".

"I feel like I'm in this fog of depression that I can't get out of."

"W tej depresji czuję się jak we mgle, z której nie ma wyjścia".

And you can click any of these to go out and visit the blog

Każde zdanie można kliknąć i odwiedzić blog,

from which it was collected. And in that way,

z którego zostało ono zaczerpnięte.

you can connect with the authors of these statements

Dzięki temu, jeśli poczuliście sympatię do autora,

if you feel some degree of empathy.

możecie się z nim skontaktować.

The next movement is called Montage.

Następny sposób prezentacji danych nazywa się „Montaż”.

Montage causes all of the feelings that contain photographs

W Montażu wszystkie uczucia zawierające fotografie

to become extracted and display themselves in a grid.

są wyodrębnione i przedstawione w postaci tabeli.

This grid is then said to represent the picture of the world's feelings

O tej tabeli można powiedzieć, że przedstawia obraz uczuć na świecie

in the last few hours, if you will.

z ostatnich godzin.

Each of these can be clicked and we can blow it up.

Każdy element można kliknąć i powiększyć.

We see, "I just feel like I'm not going to have fun

Widzimy tu: "Czuję, że nie będę się dobrze bawić,

if it's not the both of us." That was from someone in Michigan.

jeśli nie będziemy razem". To było od kogoś z Michigan.

We see, "I feel like I have been at a computer all day."

Tutaj: "Czuję się, jakbym spędziła przed komputerem cały dzień".

(Laughter)

(Śmiech)

These are automatically constructed using the found objects:

Są one tworzone automatycznie na podstawie znalezionych obiektów.

"I think I feel a little full."

"Chyba czuję się nieco pełna".

The next movement is called mobs.

Dalej mamy „Tłumy”.

Mobs provides different statistical breakdowns

Tłumy dostarczają różnych statystycznych analiz

of the population of the world's feelings in the last few hours.

uczuć na świecie z ostatnich kilku godzin.

We see that "better" is the most frequent feeling right now,

Widzimy, że teraz najczęściej występuje słowo "lepiej",

followed by "good," "bad," "guilty," "right," "down," "sick" and so on.

za nim takie jak: dobrze, źle, winny, właściwy, chandra, dość - itd.

We can also get a gender breakdown.

Jest też podział na płeć.

And we see that women are slightly more prolific

Okazuje się, że w ciągu ostatnich godzin

talking about their emotions in the last few hours than men.

kobiety nieco chętniej opowiadały o swoich emocjach.

We can do an age breakdown, which gives us a histogram

Możemy użyć podziału na wiek, co da nam kolumnowy wykres

of the world's emotional distribution by age.

rozkładu uczuć na świecie w poszczególnych

We see people in their twenties are the most prolific,

grupach wiekowych. Najwięcej piszą ludzie po dwudziestce,

followed by teenagers, and then people in their thirties,

potem nastolatki, następnie trzydziestolatki,

and it dies out very quickly from there.

potem rozkład szybko wygasa.

In weather, the feelings assume the physical characteristics

W podziale ze względu na pogodę uczucia przejmują właściwości fizyczne

of the weather that they represent,

zjawisk atmosferycznych, z którymi się wiążą,

so that the ones collected on a sunny day

zatem uczucia zebrane w słoneczne dni

swirl around as if they're part of the sun.

krążą razem na kształt tarczy słonecznej.

The cloudy ones float along as if they're on a breeze.

Zebrane w dni pochmurne płyną jak gdyby na wietrze.

The rainy ones fall down as if they're in a rainstorm,

Zebrane w dni deszczowe spadają niczym ulewa

and the snowy ones kind of flutter to the ground.

a te z dni śnieżnych delikatnie spływają na ziemię.

Finally, location causes the feelings to move to their positions

W końcu lokalizacja przemieszcza uczucia do odpowiednich

on a world map showing the geographical distribution of feelings.

pozycji na mapie świata, pokazując geograficzny rozkład uczuć.

Metrics provides more numerical views on the data.

„Metryczki” dostarczają danych liczbowych.

We see that the world is feeling "used"

Świat czuje się wykorzystywany

at 3.3 times the normal level right now.

3,3 razy częściej niż zwykle.

(Laughter)

(Śmiech)

They're feeling "warm" at 2.9 times the normal level, and so on.

Jest serdeczny 2,9 razy częściej niż zwykle i tak dalej.

Other views are also available.

Dostępne są i inne widoki.

Here are gender, age, weather, location.

Tutaj mamy płeć, wiek, pogodę, położenie.

The final movement is called Mounds.

Ostatni sposób prezentacji to „Wzgórza”.

It's a bit different from the others.

Różni się od pozostałych.

Mounds visualizes the entire dataset as large, gelatinous blobs

Wzgórza przedstawiają cały zestaw danych jako duże, galaretowate,

which kind of jiggle.

nieco chwiejące się pagórki.

And if I hold down my cursor, they do a little dance.

A kiedy przytrzymam klawisz myszy, wykonują mały taniec.

We see "better" is the most frequent feeling, followed by "bad."

Najczęściej występującym uczuciem jest teraz "lepiej", za nim "źle".

And then if I go over here, the list begins to scroll,

A kiedy przesunę się tutaj, lista zaczyna się przewijać

and there are actually thousands of feelings that have been collected.

i odsłania tysiące zebranych uczuć.

You can see the little pink cursor moving along,

Widzicie mały różowy wskaźnik, który przestawia naszą

representing our position.

aktualną pozycję.

Here we see people that feel "slipping," "nauseous," "responsible."

Widzimy ludzi, którzy czują, że coś "umyka", czują "mdłości", czują się "odpowiedzialni".

There's also a search capability,

Obecna jest wyszukiwarka,

if you're interested in finding out about a certain population.

jeśli chcecie dowiedzieć się czegoś o konkretnej populacji.

For instance, you could find women who feel "addicted"

Możecie na przykład znaleźć 20-letnie kobiety,

in their 20s when it was cloudy in Bangladesh.

które w pochmurne dni w Bangladeszu czuły się "uzależnione".

(Laughter)

(Śmiech)

But I'll spare you that.

Tego wam oszczędzę.

So here are some of my favorite montages that have been collected:

Mam tu kilka moich ulubionych montaży.

"I feel so much of my dad alive in me that there isn't even room for me."

"Czuję w sobie tyle mojego ojca, że nie ma już miejsca dla mnie".

"I feel very lonely."

"Czuję się bardzo samotna".

"I need to be in some backwoods redneck town

"Musiałabym być w jakiejś dziurze zabitej dechami,

so that I can feel beautiful."

by móc poczuć się piękną".

"I feel invisible to you."

"Czuję się dla ciebie niewidoczna".

"I wouldn't hide it if society didn't make me feel like I needed to."

"Nie kryłabym się, gdyby społeczeństwo nie dawało mi odczuć, że muszę".

"I feel in love with Carolyn." "I feel so naughty."

"Czuję, że jestem zakochany w Carolyn". "Czuję się taka niegrzeczna".

"I feel these weirdoes are actually an asset to college life."

"Czuję, że te świry przydają się jednak w studenckim życiu".

(Laughter)

(Śmiech)

"I love how I feel today."

"Uwielbiam czuć się tak, jak dziś".

So as you can see, We Feel Fine uses a technique

Jak zatem widzicie, „We Feel Fine” wykorzystuje metodę, którą nazywam

that I call "passive observation."

"bierną obserwacją".

What I mean by that is that it passively observes people

Polega ona na pasywnym przyglądaniu się,

as they live their lives. It scans the world's blogs

jak żyją ludzie. Program skanuje blogi i przygląda się temu,

and looks at what people are writing,

co ludzie piszą,

and these people don't know they're being watched or interviewed.

ale ci ludzie nie wiedzą, że są obserwowani.

And because of that,

Z tego powodu

you end up getting very honest, candid, sincere responses

zbieramy relacje szczere, otwarte i niezafałszowane,

that are often very moving.

często bardzo poruszające.

And this is a technique that I usually prefer in my work

W swojej pracy preferuję taką technikę

because people don't know they're being interviewed.

z uwagi na jej dyskrecję.

They're just living life, and they end up just acting like that.

Ludzie żyją jak co dzień i zachowują się tak, jak tu widzimy.

Another technique is directly questioning people.

Kolejną techniką jest pytanie ludzi wprost.

And this is a technique that I explored in a different project,

Używam jej w innym projekcie,

the Yahoo! Time Capsule,

Yahoo! Kapsuła Czasu,

which was designed to take a fingerprint of the world in 2006.

stworzonym w celu pobrania "odcisku palca" świata w roku 2006.

It was divided into ten very simple themes --

Był on podzielony na dziesięć działów -

love, anger, sadness and so on --

miłość, gniew, smutek i tak dalej -

each of which contained a single, very open-ended question

z których każdy zawierał jedno otwarte pytanie:

put to the world: What do you love? What makes you angry?

Co kochasz? Co cię gniewa?

What makes you sad? What do you believe in? And so on.

Co cię smuci? W co wierzysz? I tak dalej.

The time capsule was available for one month online,

Kapsuła czasu była dostępna on-line przez miesiąc,

translated into 10 languages, and this is what it looked like.

przetłumaczono ją na 10 języków a wyglądała tak.

It's a spinning globe,

Jest to

the surface of which is entirely composed of the pictures

wirujący glob, którego powierzchnia jest w całości złożona z obrazów,

and words and drawings of people

słów i rysunków zgłoszonych przez ludzi

that submitted to the time capsule.

do kapsuły czasu.

The ten themes radiate out and orbit the time capsule.

Tematy, niczym promienie, obiegają glob.

You can sift through this data and see what people have submitted.

Można przeszukać te dane i zobaczyć, co nadesłano.

This is in response to, What's beautiful? "Miss World."

To odpowiedź na pytanie: Co jest piękne? "Miss Świata".

There are two modes to the time capsule.

Kapsuła czasu ma dwa tryby.

There's One World, which presents the spinning globe,

Jeden Świat przestawia wirujący glob,

and Many Voices, which splits the data out into film strips

zaś Wiele Głosów dzieli dane na paski kliszy filmowej

and lets you sift through them one by one.

i pozwala przeglądać je pojedynczo.

So this project was punctuated by a really amazing event,

Zaakcentowaniem tego projektu było naprawdę niezwykłe wydarzenie,

which was held in the desert outside Albuquerque in New Mexico

które miało miejsce na pustyni za Albuquerque w Nowym Meksyku,

at the Jemez Pueblo, where for three consecutive nights,

w Jemez Pueblo, gdzie przez trzy kolejne noce

the contents of the capsule were projected onto the sides

zawartość kapsuły czasu była wyświetlana na zboczach starożytnego

of the ancient Red Rock Canyon walls,

kanionu Red Rock,

which stand about 200 feet tall. It was really incredible.

który wznosi się na około 60 metrów. To było naprawdę niezwykłe.

And we also projected the contents of the time capsule

Przy użyciu 35-watowego lasera wysłaliśmy również zawartość

as binary code using a 35-watt laser into outer space.

kapsuły czasu w przestrzeń kosmiczną w postaci kodu binarnego.

You can see the orange line leaving the desert floor

To ten pomarańczowy promień opuszczający pustynię

at about a 45 degree angle there. This was amazing

pod kątem około 45 stopni. To było niesamowite,

because the first night I looked at all this information

bo gdy pierwszej nocy spojrzałem na te wszystkie dane,

and really started seeing the gaps that I talked about earlier --

zacząłem dostrzegać różnice, o których mówiłem wcześniej -

the differences in age, gender and wealth and so on.

różnice w wieku, płci, zamożności i tak dalej.

But, you know, as I looked at this more and more and more,

Ale wiecie, gdy tak patrzyłem na te obrazy

and saw these images go across the rocks,

przesuwające się po skale uświadomiłem sobie,

I realized I was seeing the same archetypal events

że widzę te same archetypowe zdarzenia

depicted again and again and again.

powtarzające się wciąż i wciąż:

You know: weddings, births, funerals, the first car, the first kiss,

śluby, narodziny, pogrzeby, pierwszy samochód, pierwszy pocałunek,

the first camel or horse -- depending on the culture.

pierwszy wielbłąd albo koń - w zależności od kultury.

And it was really moving. And this picture here was taken

To było rzeczywiście poruszające. A to zdjęcie zostało zrobione

the final night from a distant cliff about two miles away,

ostatniej nocy ze stoku odległego o około 3 kilometry

where the contents of the capsule were being beamed into space.

i pokazuje, jak zawartość kapsuły czasu zostaje wypromieniowana

And there was something very moving

w kosmos. Było coś wzruszającego w tym,

about all of this human expression being shot off into the night sky.

jak ludzkie emocje wystrzelono wprost w nocne niebo.

And it started to make me think a lot about the night sky,

Od tego czasu wiele myślałem o nocnym niebie i o tym, jak ludzie od zawsze

and how humans have always used the night sky

rzutowali na nie

to project their great stories.

swoje wielkie historie.

You know, as a child in Vermont, on a farm where I grew up,

Jeszcze jako dziecko, na farmie w Vermont, gdzie dorastałem,

I would often look up into the dark sky

często patrzyłem w granatowe niebo

and see the three star belt of Orion, the Hunter.

i widziałem trójgwiezdny pas Oriona, Łowcy.

And as an adult, I've been more aware

A jako dorosły byłem bardziej świadom

of the great Greek myths playing out in the sky overhead every night.

wielkich greckich mitów rozgrywających się co noc nad naszymi głowami.

You know, Orion facing the roaring bull.

Orion staje wobec rozjuszonego byka.

Perseus flying to the rescue of Andromeda.

Perseusz spieszy Andromedzie na ratunek.

Zeus battling Chronos for control of Mount Olympus.

Zeus zmaga się z Chronosem o kontrolę nad górą Olimp.

I mean, these are the great tales of the Greeks.

To są wielkie historie starożytnych Greków.

And it caused me to wonder about our world today.

Zacząłem się zastanawiać nad dzisiejszym światem.

And it caused me to wonder specifically,

Szczególnie nad tym:

if we could make new constellations today,

gdybyśmy dzisiaj mieli opisać nowe konstelacje,

what would those look like? What would those be?

jak by wyglądały? Czym by były?

If we could make new pictures in the sky, what would we draw?

Gdybyśmy mogli narysować na niebie nowe obrazy, co byśmy stworzyli?

What are the great stories of today?

Jakie wielkie historie mamy dzisiaj?

And those are the questions that inspired my new project,

Te pytania zainspirowały mnie do stworzenia nowego projektu,

which is debuting here today at TED.

o którym pierwszy raz opowiem dziś na TED.

Nobody's seen this yet, publicly.

Nie był pokazywany publicznie.

It's called Universe: Revealing Our Modern Mythology.

Nazywa się „Uniwersum” i odsłania naszą

And it uses this metaphor of an interactive night sky.

nowoczesną mitologię, przy użyciu metafory nocnego nieba.

So, it's my great pleasure now to show this to you.

Z wielką przyjemnością go wam teraz zaprezentuję.

So, Universe will open here.

Uniwersum otworzy się tutaj.

And you'll see that it leads with a shifting star field,

Z przodu mamy pole migoczących gwiazd,

and there's an Aurora Borealis in the background,

z tyłu zorzę polarną

kind of morphing with color. The color of the Aurora Borealis

o zmiennej barwie. Kolor zorzy

can be controlled using this single bar of color at the bottom,

kontroluje się tym suwakiem u dołu,

and we'll put it down here to red.

ustawię go na czerwony.

So you see this kind of -- these stars moving along.

Widzicie więc przesuwające się gwiazdy.

Now, these aren't just little points of light, little pixels.

Ale to nie są tylko małe świetliste piksele.

Each of those stars actually represents

Każda z tych gwiazd przedstawia

a specific event in the real world --

konkretne zdarzenie z prawdziwego świata -

a quote that was stated by somebody, an image,

czyjś cytat, jakiś obrazek,

a news story, a person, a company. You know,

wiadomość, osobę, firmę.

some kind of heroic personality.

Jakiś rodzaj bohaterskiej osobowości.

And you might notice that as the cursor begins

Jak mogliście zauważyć,

to touch some of these stars, that shapes begin to emerge.

kiedy kursor dotyka gwiazd, pojawiają się kształty.

We see here there's a little man walking along, or maybe a woman.

Tu mamy małego idącego człowieczka, mężczyznę albo kobietę.

And we see here a photograph with a head.

A tu - zdjęcie głowy.

You can start to see words emerging here.

Możecie zauważyć wyłaniające się słowa.

And those are

To są

the constellations of today.

konstelacje dzisiejszego świata.

And I can turn them all on,

Włączę je

and you can see them moving across the sky now.

i zobaczycie, jak przepływają po niebie.

This is the universe of 2007, the last two months.

To jest uniwersum roku 2007, minionych dwóch miesięcy.

The data from this is global news coverage

Dane w nim zebrane pochodzą z artykułów medialnych

from thousands of news sources around the world.

tysięcy źródeł wiadomości na całym świecie.

It's using the API of a really great company that I work with

Użyto tu API naprawdę świetnej firmy, z którą współpracuję

in New York, actually, called Daylife.

w Nowym Jorku: Daylife.

And it's kind of the zeitgeist view at this level

Jest to niejako widok ducha epoki,

of the world's current mythology over the last couple of months.

współczesnej światowej mitologii pisanej przez ostatnie miesiące.

So we can see where it's emerging here, like President Ford,

Jak widać, wyłania się tu Prezydent Ford,

Iraq, Bush. And we can actually isolate just the words --

Irak, Bush. Możemy wyodrębnić te słowa -

I call them secrets -- and we can cause them to form

nazywam je "tajemnicami" - i ułożyć je alfabetycznie.

an alphabetical list. And we see Anna Nicole Smith

Widzimy, że ostatnio dużą rolę odegrała

playing a big role recently.

Anna Nicole Smith.

President Ford -- this is Gerald Ford's funeral.

Prezydent Ford - bo to pogrzeb Geralda Forda.

We can actually click anything in Universe

Możemy kliknąć dowolny element a on stanie się środkiem uniwersum

and have it become the center of the universe,

wszystko inne zaś

and everything else will enter its orbit.

zostanie umieszczone na jego orbicie.

So, we'll click Ford, and now that becomes the center.

Klikamy więc Forda i teraz on jest w centrum.

And the things that relate to Ford enter its orbit

Wszystkie rzeczy z nim związane krążą

and swirl around it.

wokół niego.

We can isolate just the photographs, and we now see those.

Możemy również wyodrębnić same zdjęcia. Teraz widzimy te.

We can click on one of those

Możemy kliknąć

and have the photograph be the center of the universe.

każde z nich i uczynić je środkiem uniwersum.

Now the things that relate to it are swirling around.

Odnoszące się do niego elementy wirują dookoła.

We can click on this and we see this iconic image

Możemy kliknąć ten i widzimy słynne zdjęcie

of Betty Ford kissing her husband's coffin.

Betty Ford całującej trumnę jej męża.

In Universe, there's kind of no end. It just goes infinitely,

W Uniwersum właściwie nie ma końca. Tematy rozwijają się w nieskończoność

and you can just kind of click on stuff.

a każdy z nich jest klikalny.

This is a photographic representation, called Snapshots.

To jest reprezentacja fotograficzna, nazywa się „Migawki”.

But we can actually be more specific in defining our universe.

Możemy mieć bardziej konkretne żądania w definiowaniu swojego uniwersum.

So, if we want to,

Powiedzmy, że

let's check out what Bill Clinton's universe looks like.

chcemy zobaczyć, jak wygląda uniwersum Billa Clintona.

And let's see, in the past week, what he's been up to.

A teraz zobaczmy, co robił w ostatnim tygodniu.

So now, we have a new universe, which is just constrained

Oto mamy uniwersum ograniczone tylko do spraw związanych

to all things Bill Clinton.

z Billem Clintonem.

We can have his constellations emerge here.

Jego konstelacje pojawiają się tutaj. Możemy wyciągnąć

We can pull out his secrets,

jego tajemnice

and we see that it has a lot to do with candidates,

i widzimy, że wiążą się ze słowami: kandydaci,

Hillary, presidential, Barack Obama.

Hillary, prezydenckie, Barack Obama.

We can see the stories

Są tu artykuły

that Bill Clinton is taking part in right now.

o tym, w co angażował się teraz Bill Clinton.

Any of those can be opened up.

Każdy z nich można otworzyć.

So we see Obama and the Clintons meet in Alabama.

Widzimy, że Obama i Clintonowie spotkali się w Alabamie.

You can see that this is an important story;

To ważna historia,

there are a lot of things in its orbit. If we open this up,

a wiemy o tym, bo wiele innych skupia się wokół niej. Jeśli ją otworzymy,

we get different perspectives on this story.

zobaczymy inne relacje z tego samego zdarzenia.

You can click any of those to go out and read the article

Po kliknięciu możemy się przenieść na stronę źródłową

at the source. This one's from Al Jazeera.

artykułu, by go przeczytać. Ten pochodzi z Al Jazeery.

We can also see the superstars. These would be the people

Możemy również zobaczyć supergwiazdy.

that are kind of the looming heroes and heroines

To bohaterowie wyłaniający się

in the universe of Bill Clinton. So there's Bill Clinton, Hillary,

z uniwersum Billa Clintona. Są to: Bill Clinton, Hillary,

Iraq, George Bush, Barack Obama, Scooter Libby --

Irak, George Bush, Barack Obama, Scooter Libby -

these are kind of the people of Bill Clinton.

ludzie Billa Clintona.

We can also see a world map, so this shows us the geographic reach

Widzimy również mapę świata, pokazującą zasięg działań Billa Clintona

of Bill Clinton in the last week or so.

w ostatnim tygodniu.

We can see he's been focused in America

Jego działania skoncentrowane były w Ameryce,

because he's been campaigning, probably,

prawdopodobnie z powodu kampanii,

but a little bit of action over here in the Middle East.

ale nieco aktywności było też

And then we can also see a timeline.

na Środkowym Wschodzie. Jest tu też oś czasu,

So we see that he was a bit quiet on Saturday,

możemy zobaczyć, że w sobotę było spokojnie

but he was back to work on Sunday morning,

ale wrócił do pracy w niedzielę rano,

and actually been tapering off since then this week.

lecz od tego czasu jego aktywność słabła.

And it's not limited to just people or dates,

Nie jest to ograniczone do ludzi czy dat,

but we can actually put in concepts also.

możemy tu również wpisać pojęcia.

So if I put in climate change for all of 2006,

Jeśli więc wpiszę zmiany klimatyczne dla roku 2006,

we'll see what that universe looks like.

zobaczymy, jak wygląda to uniwersum.

Here we have our star field. Here we have our shapes.

Mamy nasze pole gwiazd, kształty,

Here we have our secrets.

tajemnice.

So we see again, climate change is large:

Jak widzimy, zmiany klimatyczne to duży temat.

Nairobi, global conference, environmental.

Nairobi, światowa konferencja, środowiskowy.

And there are also quotes that you can see,

Są również cytaty, które możecie przejrzeć,

if you're interested in reading about quotes on climate change.

jeśli jesteście zainteresowani.

You know, this is really an infinite thing.

Naprawdę nie ma końca.

The superstars of climate change in 2006:

Supergwiazdy dla zmian klimatycznych 2006:

United States, Britain, China. You know,

Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Chiny.

these are the towering countries that kind of define this concept.

Te państwa wybijają się przy określaniu tego zjawiska.

So this is a piece that demands exploration.

I to jest obszar wymagający badania.

This will be online in several days, probably next Tuesday.

Projekt pojawi się on-line w ciągu kilku dni, prawdopodobnie w przyszły wtorek.

And you'll all be able to use it and kind of explore

Będziecie mogli go używać i sprawdzić,

what your own personal mythology might be.

co mogłoby być waszą osobistą mitologią.

You'll notice that in Daylife -- rather, in Universe --

Zauważycie, że Daylife, a właściwie Uniwersum,

it supports both the notion of a global mythology,

buduje zarówno mitologię globalną,

which is represented by something as broad as, say, 2007,

reprezentowaną przez pojęcia tak szerokie jak, powiedzmy, 2007,

and also a personal mythology.

jak również mitologię osobistą.

As you search for the things that are important to you in your world,

Możecie poszukać spraw istotnych dla was w waszym świecie

and then see what the constellations of those might look like.

i przekonać się, jak mogłyby wyglądać ich konstelacje.

So it's been a pleasure. Thank you very much.

Było mi niezmiernie miło. Dziękuję wam bardzo.

(Applause)

(Brawa)