Luca Turin: The science of scent

Tłumaczenie: Marta Bromke Korekta: Rysia Wand

The fragrance that you will smell, you will never be able to smell this way again.

Zapachu, który zaprezentuję, już nigdy nie poczujecie w taki sposób.

It’s a fragrance called Beyond Paradise,

To perfumy "Beyond Paradise".

which you can find in any store in the nation.

Można je znaleźć w każdym sklepie.

Except here it’s been split up in parts by Estée Lauder

Dla nas rozłożyła je na części Estée Lauder

and by the perfumer who did it, Calice Becker,

i ich twórczyni, Calice Becker,

and I'm most grateful to them for this.

za co jestem im bardzo wdzięczny.

And it’s been split up in successive bits and a chord.

Rozłożono je na kolejne części i akordy.

So what you’re smelling now is the top note.

Czujecie teraz nutę głowy.

And then will come what they call the heart, the lush heart note.

Następnie soczysta nuta serca.

I will show it to you.

Pokażę wam.

The Eden top note is named after the Eden Project in the U.K.

Nuta głowy, nazwana Eden od Eden Project w Anglii.

The lush heart note, Melaleuca bark note -- which does not contain any Melaleuca bark,

Soczysta nuta serca, nuta kory drzewa herbacianego - bez żadnej kory,

because it’s totally forbidden.

bo jest to całkowicie zabronione.

And after that, the complete fragrance.

Na koniec: kompletny zapach.

Now what you are smelling is a combination of --

To, co czujecie to kombinacja.

I asked how many molecules there were in there, and nobody would tell me.

Nikt nie wiedział, ile ma cząsteczek,

So I put it through a G.C., a Gas Chromatograph that I have in my office,

więc przepuściłem ją przez chromatograf gazowy,

and it’s about 400.

i wyszło jakieś 400.

So what you’re smelling is several hundred molecules

To, co czujecie to kilkaset cząsteczek

floating through the air, hitting your nose.

które unoszą się w powietrzu, uderzając wasz nos.

And do not get the impression that this is very subjective.

I nie myślcie, że to subiektywne doznania.

You are all smelling pretty much the same thing, OK?

Wszyscy czujecie mniej więcej to samo.

Smell has this reputation of being somewhat different for each person.

Mówi się, że każdy odczuwa zapach naczej.

It’s not really true.

To nieprawda.

And perfumery shows you that can’t be true,

Dowodzi tego przemysł perfumeryjny,

because if it were like that it wouldn’t be an art, OK?

bo inaczej trudno byłoby to nazwać sztuką.

Now, while the smell wafts over you, let me tell you the history of an idea.

Owiani zapachem, wysłuchajcie historii pewnego pomysłu.

Everything that you’re smelling in here

Każdy odczuwany zapach składa się z atomów,

is made up of atoms that come from what I call

pochodzących, jak to nazywam,

the Upper East Side of the periodic table -- a nice, safe neighborhood.

z dobrej dzielnicy układu okresowego - miła, bezpieczna okolica.

(Laughter)

(Śmiech)

You really don’t want to leave it if you want to have a career in perfumery.

Trzeba się jej trzymać, chcąc zrobić karierę w perfumerii.

Some people have tried in the 1920s

W latach '20 próbowano

to add things from the bad parts, and it didn’t really work.

dodawać coś ze złych dzielnic, z marnym skutkiem.

These are the five atoms from which just about everything

Oto pięć atomów, tworzących praktycznie wszystko,

that you’re going to smell in real life, from coffee to fragrance, are made of.

co w życiu powąchacie, od kawy do perfum.

The top note that you smelled at the very beginning,

Nuta głowy, którą czuliście na początku,

the cut-grass green, what we call in perfumery -- they’re weird terms --

zieleń zżętej trawy, w dziwnym slangu branży,

and this would be called a green note,

nazywano zieloną nutą,

because it smells of something green, like cut grass.

bo pachnie czymś zielonym, jak skoszona trawa.

This is cis-3-hexene-1-ol. And I had to learn chemistry on the fly

To jest cis-3 heksanol. Musiałem uczyć się chemii na bieżąco,

in the last three years. A very expensive high school chemistry education.

przez ostatnie trzy lata. Kosztowny kurs na poziomie liceum.

This has six carbon atoms, so "hexa," hexene-1-ol.

Ma sześć atomów węgla, stąd "heksa": heksanol.

It has one double bond, it has an alcohol on the end,

Ma jedno podwójne wiązanie, na końcu alkohol,

so it’s "ol," and that’s why they call it cis-3-hexene-1-ol.

stąd "-ol" i dlatego nazywa się cis-3-heksanol.

Once you figure this out, you can really impress people at parties.

Można się nauczyć i szpanować na imprezach.

This smells of cut grass. Now, this is the skeleton of the molecule.

Pachnie ściętą trawą. To szkielet tej cząsteczki.

If you dress it up with atoms, hydrogen atoms --

Jeśli go ubrać w atomy wodoru,

that’s what it looks like when you have it on your computer --

tak będzie wyglądał na komputerze,

but actually it’s sort of more like this, in the sense that the atoms have a certain

albo raczej tak, ponieważ atomy

sphere that you cannot penetrate. They repel.

otacza rodzaj pola siłowego, odpychają.

OK, now. Why does this thing smell of cut grass, OK?

Dlaczego pachnie jak ścięta trawa?

Why doesn’t it smell of potatoes or violets? Well, there are really two theories.

Czemu nie jak ziemniaki albo fiołki? Są dwie teorie.

But the first theory is: it must be the shape.

Pierwsza teoria: z powodu kształtu.

And that’s a perfectly reasonable theory in the sense that

To dobra teoria w tym sensie,

almost everything else in biology works by shape.

że prawie wszystko w biologii

Enzymes that chew things up, antibodies, it’s all, you know,

działa według kształtu: żrące enzymy, przeciwciała,

the fit between a protein and whatever it is grabbing, in this case a smell.

białka dopasowują się do chwytanego obiektu, tutaj do zapachu.

And I will try and explain to you what’s wrong with this notion.

Spróbuję wytłumaczyć błąd tego podejścia.

And the other theory is that we smell molecular vibrations.

Druga teoria: czujemy węchem molekularne wibracje.

Now, this is a totally insane idea.

To szalony pomysł.

And when I first came across it in the early '90s, I thought my predecessor,

Kiedy usłyszałem o nim w latach '90, uznałem,

Malcolm Dyson and Bob Wright, had really taken leave of their senses,

że Malcolm Dyson i Bob Wright postradali rozum.

and I’ll explain to you why this was the case.

Zaraz wyjaśnię dlaczego.

However, I came to realize gradually that they may be right --

Doszedłem jednak do wniosku, że mieli rację,

and I have to convince all my colleagues that this is so, but I’m working on it.

i staram się teraz przekonać o tym kolegów.

Here’s how shape works in normal receptors.

Oto jak działa kształt w normalnych receptorach.

You have a molecule coming in, it gets into the protein, which is schematic here,

Cząsteczka dostaje się do białka, przedstawionego schematycznie,

and it causes this thing to switch, to turn, to move in some way

i zmusza je do obrotu, poruszenia,

by binding in certain parts.

przez wiązania w niektórych częściach.

And the attraction, the forces, between the molecule and the protein

Przyciąganie między cząsteczką i białkiem

cause the motion. This is a shape-based idea.

powoduje ruch. Oto idea oparta na kształcie.

Now, what’s wrong with shape is summarized in this slide.

Problem z kształtem widzimy na tym slajdzie.

The way --I expect everybody to memorize these compounds.

Macie wykuć te związki na pamięć.

This is one page of work from a chemist’s workbook, OK?

To jest strona z notatek chemika.

Working for a fragrance company.

Pracującego dla firmy perfumeryjnej.

He’s making 45 molecules, and he’s looking for a sandalwood,

Tworzy 45 cząsteczek i szuka zapachu drzewa sandałowego,

something that smells of sandalwood.

Tworzy 45 cząsteczek i szuka zapachu drzewa sandałowego,

Because there’s a lot of money in sandalwoods.

bo to przynosi zyski.

And of these 45 molecules, only 4629 actually smells of sandalwood.

Na 45, tylko nr 4629 pachnie jak drzewo sandałowe.

And he puts an exclamation mark, OK? This is an awful lot of work.

Stawia wykrzyknik. To strasznie dużo pracy.

This actually is roughly, in man-years of work, 200,000 dollars roughly,

W przeliczeniu na roboczogodziny to 200 tys. dolarów,

if you keep them on the low salaries with no benefits.

przy niskich płacach i bez świadczeń.

So this is a profoundly inefficient process.

To wyjątkowo niewydajny proces.

And my definition of a theory is, it’s not just something

Dla mnie celem teorii jest nie tylko edukacja,

that you teach people; it’s labor saving.

ale też oszczędność pracy.

A theory is something that enables you to do less work.

Teoria ma zredukować pracę.

I love the idea of doing less work. So let me explain to you why -- a very simple fact

Uwielbiam mniej pracować. Pozwólcie, że wytłumaczę,

that tells you why this shape theory really does not work very well.

dlaczego teoria kształtu nie działa za dobrze.

This is cis-3-hexene-1-ol. It smells of cut grass.

To jest cis-3 heksanol. Pachnie ściętą trawą.

This is cis-3-hexene-1-thiol, and this smells of rotten eggs, OK?

To jest cis-3 heksanotiol i śmierdzi zgniłymi jajami.

Now, you will have noticed that vodka never smells of rotten eggs.

Wódka nigdy nie śmierdzi zgniłymi jajami.

If it does, you put the glass down, you go to a different bar.

Jeśli śmierdzi, odstawiamy kieliszek i idziemy do innego baru.

This is -- in other words, we never get the O-H --

Innymi słowy, grupy O-H

we never mistake it for an S-H, OK?

nie da się pomylić z grupą S-H.

Like, at no concentration, even pure, you know,

W żadnym stężeniu, nawet czysty etanol

if you smelt pure ethanol, it doesn’t smell of rotten eggs.

nie śmierdzi zgniłymi jajami.

Conversely, there is no concentration at which the sulfur compound will smell like vodka.

I na odwrót: w żadnym stężeniu siarka nie pachnie wódką.

It’s very hard to explain this by molecular recognition.

Trudno to wytłumaczyć za pomocą rozpoznawania cząsteczek.

Now, I showed this to a physicist friend of mine who has a profound distaste

Kolega fizyk, żywiący głęboki niesmak do biologii,

for biology, and he says, "That’s easy! The things are a different color!"

skomentował: " To proste! Różnią się kolorami!"

(Laughter)

(Śmiech)

We have to go a little beyond that. Now let me explain why vibrational theory has

Chciałbym wyjaśnić, czemu teoria wibracjii

some sort of interest in it. These molecules, as you saw in the beginning,

jest interesująca. Części cząsteczek,

the building blocks had springs connecting them to each other.

które widzieliście, są połączone sprężynami.

In fact, molecules are able to vibrate at a set of frequencies

Cząsteczki wibrują na różnych częstotliwościach,

which are very specific for each molecule and for the bonds connecting them.

charakterystycznych dla cząsteczki i jej wiązań.

So this is the sound of the O-H stretch, translated into the audible range.

Oto dźwięk wiązania O-H, przełożony na słyszalny zakres.

S-H, quite a different frequency.

S-H -- zupełnie inna częstotliwość.

Now, this is kind of interesting, because it tells you

To ciekawe, bo mówi nam,

that you should be looking for a particular fact, which is this:

że należy szukać następującego faktu:

nothing in the world smells like rotten eggs except S-H, OK?

na całym świecie tylko S-H śmierdzi jak zgniłe jaja.

Now, Fact B: nothing in the world has that frequency except S-H.

Fakt B: tylko S-H ma taką częstotliwość.

If you look on this, imagine a piano keyboard.

Wyobraźcie sobie klawiaturę fortepianu.

The S-H stretch is in the middle of a part of the keyboard

Wiązanie S-H jest po środku klawiatury,

that has been, so to speak, damaged,

którą uszkodzono tak,

and there are no neighboring notes, nothing is close to it.

że nie ma sąsiadujących klawiszy.

You have a unique smell, a unique vibration.

Niepowtarzalny zapach, niepowtarzalna wibracja.

So I went searching when I started in this game

Zacząłem badać,

to convince myself that there was any degree of plausibility

czy jest choć gram prawdy

to this whole crazy story.

w tej szalonej historii.

I went searching for a type of molecule, any molecule,

Szukałem cząsteczki, jakiejkolwiek,

that would have that vibration and that -- the obvious prediction

z taką wibracją, i która - rzecz jasna -

was that it should absolutely smell of sulfur.

bezwarunkowo powinna pachnieć siarką.

If it didn’t, the whole idea was toast, and I might as well move on to other things.

Jeśli nie, cały pomysł upada i mogę zająć się czym innym.

Now, after searching high and low for several months,

Szukając intensywnie przez kilka miesięcy odkryłem,

I discovered that there was a type of molecule called a Borane

że rodzaj cząsteczki, zwany boranem,

which has exactly the same vibration.

ma identyczną wibrację.

Now the good news is, Boranes you can get hold of.

Dobra wiadomość - borany łatwo zdobyć.

The bad news is they’re rocket fuels.

Zła wiadomość - to jest paliwo rakietowe.

Most of them explode spontaneously in contact with air,

Większość wybucha samorzutnie w zetknięciu z powietrzem,

and when you call up the companies, they only give you minimum ten tons, OK?

a firmy sprzedają minimum dziesięć ton.

(Laughter)

(Śmiech)

So this was not what they call a laboratory-scale experiment,

Trudno to nazwać eksperymentem na skalę laboratoryjną

and they wouldn’t have liked it at my college.

i moja uczelnia by się krzywiła.

However, I managed to get a hold of a Borane eventually, and here is the beast.

Udało mi się jednak zdobyć boran, i oto on.

And it really does have the same -- if you calculate,

Częstotliwości wibracji, w obliczeniach,

if you measure the vibrational frequencies, they are the same as S-H.

są identyczne jak S-H.

Now, does it smell of sulfur? Well, if you go back in the literature,

Czy pachnie siarką? Według literatury,

there’s a man who knew more about Boranes than anyone

jest ktoś, kto wiedział o boranach najwięcej

alive then or since, Alfred Stock, he synthesized all of them.

pod słońcem. Alfred Stock, zsytetyzował je wszystkie.

And in an enormous 40-page paper in German he says, at one point --

W ogromnej 40-stronicowej publikacji po niemiecku,

my wife is German and she translated it for me --

moja żona jest Niemką i mi przetłumaczyła,

and at one point he says, "ganz widerlich Geruch,"

w pewnym miejscu mówi "ganz widerlicher Geruch",

an "absolutely repulsive smell," which is good. Reminiscent of hydrogen sulfide.

"obrzydliwy zapach", to dobrze. Przypomina siarkowodór.

So this fact that Boranes smell of sulfur

Czyli fakt, że borany pachną siarką,

had been known since 1910, and utterly forgotten until 1997, 1998.

znany w 1910 r. poszedł w niepamięć aż do '97-'98r.

Now, the slight fly in the ointment is this: that

Mały szkopuł: żeby wywęszyć wibracje cząsteczek,

if we smell molecular vibrations, we must have a spectroscope in our nose.

trzeba by mieć w nosie spektroskop.

Now, this is a spectroscope, OK, on my laboratory bench.

Oto spektroskop, na stole w laboratorium.

And it’s fair to say that if you look up somebody’s nose,

Przyznam, że w żadnym nosie

you’re unlikely to see anything resembling this.

niczego takiego nie znajdziemy.

And this is the main objection to the theory.

To główny zarzut wobec tej teorii.

OK, great, we smell vibrations. How? All right?

Świetnie, umiemy zwęszyć wibracje. Ale jak?

Now when people ask this kind of question, they neglect something,

Zadając takie pytania zapominamy,

which is that physicists are really clever, unlike biologists.

że fizycy są dużo sprytniejsi do biologów.

(Laughter)

(Śmiech)

This is a joke. I’m a biologist, OK?

To żart. Sam jestem biologiem, OK?

So it’s a joke against myself.

To żart. Sam jestem biologiem, OK?

Bob Jacklovich and John Lamb at Ford Motor Company,

Bob Jacklovich i John Lamb, z Ford Motor Company,

in the days when Ford Motor was spending vast amounts of money

z czasów, gdy Ford mnóstwo wydawał

on fundamental research, discovered a way

na podstawowe badania, odkryli sposób

to build a spectroscope that was intrinsically nano-scale.

budowy spektroskopu w skali nano.

In other words, no mirrors, no lasers, no prisms, no nonsense,

Żadnych luster, laserów, pryzmatów i bzdur,

just a tiny device, and he built this device. And this device uses electron tunneling.

tylko przyrządzik oparty na efekcie tunelowym.

Now, I could do the dance of electron tunneling,

Mógłbym tu odtańczyć efekt tunelowy,

but I’ve done a video instead, which is much more interesting. Here’s how it works.

ale w zamian pokażę film, o wiele ciekawszy.

Electrons are fuzzy creatures, and they can jump across gaps,

Elektrony potrafią przeskakiwać przerwy energetyczne,

but only at equal energy. If the energy differs, they can’t jump.

pod warunkiem, że nie ma różnic energii.

Unlike us, they won’t fall off the cliff.

Nie spadają w przepaść, tak jak my.

OK. Now. If something absorbs the energy, the electron can travel.

Jeśli coś pochłonie energię, elektron może przeskoczyć.

So here you have a system, you have something --

Więc mamy system, częsty w biologii:

and there’s plenty of that stuff in biology --

Więc mamy system, częsty w biologii:

some substance giving an electron, and the electron tries to jump,

swobodny elektron próbuje przeskoczyć.

and only when a molecule comes along that has the right vibration

Jeśli zjawi się cząsteczka o właściwej wibracji,

does the reaction happen, OK?

zajdzie reakcja.

This is the basis for the device that these two guys at Ford built.

Na tym ci dwaj z Forda oparli swoje urządzenie.

And every single part of this mechanism is actually plausible in biology.

Mechanizm całkowicie dopuszczalny w biologii.

In other words, I’ve taken off-the-shelf components,

Z gotowych komponentów zrobiłem spektroskop.

and I’ve made a spectroscope.

Z gotowych komponentów zrobiłem spektroskop.

What’s nice about this idea, if you have a philosophical bent of mind,

Według tej koncepcji, filozoficznie patrząc,

is that then it tells you that the nose,

nos, ucho i oko odbierają wibracje.

the ear and the eye are all vibrational senses.

nos, ucho i oko odbierają wibracje.

Of course, it doesn’t matter, because it could also be that they’re not.

Być może wcale tak nie jest,

But it has a certain --

Być może wcale tak nie jest,

(Laughter)

(Śmiech)

-- it has a certain ring to it which is attractive to people

ale brzmi atrakcyjnie

who read too much 19th-century German literature.

dla fanów XIXw. literatury niemieckiej.

And then a magnificent thing happened:

dla fanów XIXw. literatury niemieckiej.

I left academia and joined the real world of business,

Rzuciłem środowisko akademickie dla świata biznesu.

and a company was created around my ideas

W oparciu o moje pomysły powstała firma,

to make new molecules using my method,

robiąca nowe cząsteczki moją metodą,

along the lines of, let’s put someone else’s money where your mouth is.

zgodnie z ideą: słowo się rzekło, cudza kobyła u płota.

And one of the first things that happened was

Zaraz na początku

we started going around to fragrance companies

zaczęliśmy pytać firmy pefumeryjne

asking for what they needed, because, of course,

jak mogłyby to spożytkować, bo oczywiście

if you could calculate smell, you don’t need chemists.

do obliczania zapachu nie potrzeba chemików.

You need a computer, a Mac will do it, if you know how to program the thing right,

Wystarczy dobrze zaprogramowany Mac.

OK? So you can try a thousand molecules,

Można przetestować tysiąc,

you can try ten thousand molecules in a weekend,

10 tys. cząsteczek w weekend,

and then you only tell the chemists to make the right one.

i zlecić chemikom, by zrobili tę właściwą.

And so that’s a direct path to making new odorants.

Oto prosta ścieżka do tworzenia nowych substancji zapachowych.

And one of the first things that happened was

Oto prosta ścieżka do tworzenia nowych substancji zapachowych.

we went to see some perfumers in France --

Zaczęliśmy rozmowy z perfumiarzami z Francji,

and here’s where I do my Charles Fleischer impression --

teraz naśladuję Charlesa Fleischera:

and one of them says, "You cannot make a coumarin."

"Nie zrobicie kumaryny"

He says to me, "I bet you cannot make a coumarin."

"Założę się, że nie zrobicie kumaryny".

Now, coumarin is a very common thing, a material,

Kumaryna to popularny surowiec zapachowy,

in fragrance which is derived from a bean that comes from South America.

uzyskiwany z południowoamerykańskiej fasoli.

And it is the classic synthetic aroma chemical, OK?

To klasyczny syntetyczny związek aromatyczny.

It’s the molecule that has made men’s fragrances

Cząsteczka, która stanowi podstawę

smell the way they do since 1881, to be exact.

męskich zapachów od 1881 r.

And the problem is it’s a carcinogen.

Sęk w tym, że jest rakotwórcza.

So nobody likes particularly to -- you know, aftershave with carcinogens.

Nie ma amatorów rakotwórczej wody kolońskiej.

(Laughter)

(Śmiech)

There are some reckless people, but it’s not worth it, OK?

Zdarzają się śmiałkowie, ale nie warto.

So they asked us to make a new coumarin. And so we started doing calculations.

Chcieli nową kumarynę. Zaczęliśmy liczyć.

And the first thing you do is you calculate the vibrational spectrum

Trzeba obliczyć spektrum wibracyjne kumaryny

of coumarin, and you smooth it out,

Trzeba obliczyć spektrum wibracyjne kumaryny

so that you have a nice picture of what the sort of chord, so to speak, of coumarin is.

i wymodelować ładny obraz akordu kumaryny.

And then you start cranking the computer to find other molecules,

Potem komputer szuka innych cząsteczek,

related or unrelated, that have the same vibrations.

pokrewnych lub nie, o tych samych wibracjach.

And we actually, in this case, I’m sorry to say,

W tym przypadku, przyznam z żalem,

it happened -- it was serendipitous.

udało się nam psim swędem.

Because I got a phone call from our chief chemist

Zadwonił do mnie nasz szef chemików:

and he said, look, I’ve just found this such a beautiful reaction,

"Znalazłem cudną reakcję. Nawet jeśli nie pachnie kumaryną,

that even if this compound doesn’t smell of coumarin,

"Znalazłem cudną reakcję. Nawet jeśli nie pachnie kumaryną,

I want to do it, it’s just such a nifty,

to chcę ją zrobić. Prawdziwa perełka."

one step -- I mean, chemists have weird minds --

Mówię wam, chemicy to wariaci.

one step, 90 percent yield, you know, and you get this lovely

"Jeden krok, 90% wydajności

crystalline compound. Let us try it.

i ślicznie wykrystalizowany związek. Spróbujmy".

And I said, first of all, let me do the calculation on that compound, bottom right,

Oto ten związek, na dole po prawej.

which is related to coumarin, but has an extra pentagon inserted into the molecule.

Krewny kumaryny, z dodatkowym pięciobokiem.

Calculate the vibrations, the purple spectrum is that new fellow,

Oto wibracje: fioletowa linia to nowy związek,

the white one is the old one.

a biała stary. Powinien pachnieć kumaryną.

And the prediction is it should smell of coumarin.

a biała stary. Powinien pachnieć kumaryną.

They made it ... and it smelled exactly like coumarin.

Zrobili go... i pachniał kubek w kubek jak kumaryna.

And this is our new baby, called tonkene.

Oto nasze dziecko, nazywa się Tonkene®.

You see, when you’re a scientist, you’re always selling ideas.

Naukowcy próbują sprzedawać pomysły.

And people are very resistant to ideas, and rightly so.

Ludzie stawiają opór, i nie bez racji.

Why should new ideas be accepted?

Czemu akceptować nowe pomysły?

But when you put a little 10-gram vial on the table in front of perfumers

Ale postaw przed perfumiarzami 10g fiolkę:

and it smells like coumarin, and it isn’t coumarin,

pachnie jak kumaryna, ale nią nie jest,

and you’ve found it in three weeks,

i odkryłeś ją w trzy tygodnie,

this focuses everybody’s mind wonderfully.

masz ich uwagę na bank.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Oklaski)

And people often ask me, is your theory accepted?

Często słyszę: czy ta teoria się przyjęła?

And I said, well, by whom? I mean most, you know -- there’s three attitudes:

Odpowiadam: zależy u kogo. Są trzy postawy:

You’re right, and I don’t know why, which is the most rational one at this point.

"Masz rację, nie wiem czemu", najbardziej racjonalna na tym etapie.

You’re right, and I don’t care how you do it, in a sense;

"Masz rację, gwiżdżę na resztę" czyli: dawaj cząsteczki.

you bring me the molecules, you know.

"Masz rację, gwiżdżę na resztę" czyli: dawaj cząsteczki.

And: You’re completely wrong, and I’m sure you’re completely wrong.

oraz: "Mylisz się na 100%".

OK? Now, we’re dealing with people who only want results,

Naszych klientów obchodzą tylko wyniki,

and this is the commercial world.

to biznes.

And they tell us that even if we do it by astrology, they’re happy.

Choćbyśmy używali astrologii, i tak będą zadowoleni.

But we’re not actually doing it by astrology.

Ale nie używamy astrologii.

But for the last three years, I’ve had what I consider to be

Przez ostatnie trzy lata

the best job in the entire universe, which is to put my hobby --

miałem najlepszą pracę pod słońcem, czyli hobby:

which is, you know, fragrance and all the magnificent things --

zapachy i inne wspaniałości,

plus a little bit of biophysics, a small amount of self-taught chemistry

plus trochę biofizyki i samodzielnie poznanej chemii,

at the service of something that actually works.

w służbie czegoś, co działa.

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Oklaski)