Liz Coleman's call to reinvent liberal arts education

Tłumaczenie: Jacek Olender Korekta: Marcin Kasiak

College presidents are not the first people who come to mind

Szefowie koledży nie są pierwszymi ludźmi, którzy przychodzą nam do głowy,

when the subject is the uses of the creative imagination.

kiedy mówimy o użyciu kreatywności.

So I thought I'd start by telling you how I got here.

Więc może zacznę od tego, skąd się tu wzięłam.

The story begins in the late '90s.

Historia zaczyna się pod koniec lat 90-tych.

I was invited to meet with leading educators

Zostałam zaproszona do spotkania z czołowymi postaciami edukacji

from the newly free Eastern Europe and Russia.

ze świeżo wyzwolonych krajów Europy wschodniej i Rosji.

They were trying to figure out how to rebuild their universities.

Zastanawiali się jak odbudować swoje uniwersytety.

Since education under the Soviet Union

Jako że edukacja w Związku Radzieckim

was essentially propaganda

była głównie propagandą

serving the purposes of a state ideology,

służącą celom państwowej ideologii.

they appreciated that it would take wholesale transformations

Zdawali sobie sprawę z konieczności całościowych przekształceń,

if they were to provide an education

jeśli mieli zapewnić edukację

worthy of free men and women.

godną wolnych kobiet i mężczyzn.

Given this rare opportunity

Mając tą rzadką możliwość,

to start fresh,

aby zacząć od nowa,

they chose liberal arts

wybrali sztuki wyzwolone

as the most compelling model

jako model najbardziej pociągający,

because of its historic commitment

ze względu na jego historyczne znaczenie,

to furthering its students' broadest intellectual,

w szerzeniu wśród studentów najszerszego intelektualnego

and deepest ethical potential.

i najgłębszego etycznego potencjału.

Having made that decision

Podjąwszy tę decyzję,

they came to the United States,

przyjechali do Stanów Zjednoczonych,

home of liberal arts education,

serca edukacji w duchu sztuk wyzwolonych

to talk with some of us

aby rozmawiać z niektórymi z nas,

most closely identified

najściślej identyfikowanymi

with that kind of education.

z tego rodzaju edukacją.

They spoke with a passion, an urgency,

Mówili z pasją, pilnością

an intellectual conviction

i intelektualnym przekonaniem,

that, for me, was a voice I had not heard in decades,

jakie dla mnie były głosem niesłyszanym od dziesięcioleci,

a dream long forgotten.

dawno zapomnianym marzeniem.

For, in truth, we had moved light years

Prawdę mówiąc odeszliśmy na lata świetlne

from the passions that animated them.

od tej pasji, która ich napędzała.

But for me, unlike them,

Jednak w przeciwieństwie do nich, dla mnie,

in my world, the slate was not clean,

w moim świecie, tabliczka nie była czysta.

and what was written on it was not encouraging.

A to, co było na niej zapisane, nie było zachęcające.

In truth, liberal arts education

Po prawdzie, nauka sztuk wyzwolonych

no longer exists --

już nie istnieje w tym kraju,

at least genuine liberal arts education -- in this country.

a przynajmniej prawdziwa nauka sztuk wyzwolonych.

We have professionalized liberal arts to the point

Doprowadziliśmy do profesjonalizacji sztuk wyzwolonych do punktu,

where they no longer provide the breadth of application

w którym nie zapewniają już rozmachu zastosowań,

and the enhanced capacity for civic engagement

ani rozwiniętego zapotrzebowania na społeczne zaangażowanie,

that is their signature.

które jest ich znakiem rozpoznawczym.

Over the past century

W trakcie minionego stulecia

the expert has dethroned the educated generalist

ekspert zdetronizował ogólnie wykształconego,

to become the sole model

aby zostać jedynym wzorem

of intellectual accomplishment. (Applause)

intelektualnego spełnienia.

Expertise has for sure had its moments.

Specjalizacja z pewnością ma swoje zalety.

But the price of its dominance is enormous.

Jednakże cena jaką płacimy za jej dominację jest ogromna.

Subject matters are broken up

Materia poszczególnych dyscyplin jest dzielona

into smaller and smaller pieces,

na coraz mniejsze i mniejsze fragmenty,

with increasing emphasis on the technical and the obscure.

z rosnącym naciskiem na ich stronę techniczną i niezrozumiałą.

We have even managed to make the study of literature arcane.

Zdołaliśmy nawet ze studiów nad literaturą uczynić coś tajemniczego.

You may think you know what is going on

Może się wam wydawać, że wiecie o co chodzi

in that Jane Austen novel --

w tej powieści Jane Austin.

that is, until your first encounter

Jednak tylko do waszego pierwszego spotkania

with postmodern deconstructionism.

z postmodernistycznym dekonstrukcjonizmem.

The progression of today's college student

Postęp współczesnego studenta polega

is to jettison every interest except one.

na porzuceniu wszystkich zainteresowań, z wyjątkiem jednego.

And within that one, to continually narrow the focus,

A wewnątrz tego jednego - ciągłe zawężanie pola skupienia.

learning more and more about less and less;

I tak uczyć się więcej i więcej o rzeczach drobniejszych i drobniejszych.

this, despite the evidence all around us

Dzieje się tak, pomimo wszystkich dowodów wokół nas

of the interconnectedness of things.

na łączność pomiędzy rzeczami.

Lest you think I exaggerate,

Abyście nie pomyśleli, że przesadzam,

here are the beginnings of the A-B-Cs of anthropology.

Tu są początki ABC antropologii.

As one moves up the ladder,

Kiedy ktoś robi karierę,

values other than technical competence

wartości inne, niż techniczna biegłość,

are viewed with increasing suspicion.

są traktowane z rosnąca podejrzliwością.

Questions such as,

Pytania, takie jak:

"What kind of a world are we making?

"Jaki świat tworzymy?

What kind of a world should we be making?

Jaki świat powinniśmy tworzyć?

What kind of a world can we be making?"

Jaki świat możemy stworzyć?"

are treated with more and more skepticism,

są traktowane z coraz większym i większym sceptycyzmem

and move off the table.

i usuwane ze stołu.

In so doing, the guardians of secular democracy

Czyniąc to, obrońcy świeckiej demokracji

in effect yield the connection

w efekcie oddają łączenie

between education and values

edukacji i wartości

to fundamentalists,

fundamentalistom.

who, you can be sure,

Którzy, możecie być pewni,

have no compunctions about using education

nie mają skrupułów przed używaniem edukacji

to further their values:

do szerzenia swoich wartości,

the absolutes of a theocracy.

doskonałości teokracji.

Meanwhile, the values and voices of democracy are silent.

A w między czasie wartości i głosy demokracji milczą.

Either we have lost touch with those values

Albo więc straciliśmy łączność z tymi wartościami,

or, no better,

albo, co nie lepsze,

believe they need not

wierzymy, że nie muszą,

or cannot be taught.

lub nie mogą być nauczane.

This aversion to social values

Awersja do wartości społecznych

may seem at odds with the explosion

wydaje się stać w sprzeczności z wybuchem popularności

of community service programs.

programów służby społecznej.

But despite the attention paid to these efforts,

Jednak pomimo uwagi poświęcanej tym wysiłkom,

they remain emphatically extracurricular.

zdecydowanie pozostają poza programami nauczania.

In effect, civic-mindedness is treated

W efekcie, skupienie na sprawach społecznych jest traktowane

as outside the realm of what purports to be

jako coś spoza obszaru oznaczającego

serious thinking and adult purposes.

poważne myślenie i dorosłe cele.

Simply put, when the impulse is to change the world,

Ujmując to prosto, kiedy nadchodzi impuls do zmiany świata

the academy is more likely to engender

akademia bardziej prawdopodobnie zapewni

a learned helplessness

wyuczoną bezsilność

than to create a sense of empowerment.

niż wytworzy poczucie upoważnienia.

This brew -- oversimplification of civic engagement,

Ta mieszanka, zbytnie uproszczenie cywilnego zaangazowania,

idealization of the expert,

idealizacja eksperta,

fragmentation of knowledge,

fragmentaryzacja wiedzy,

emphasis on technical mastery,

nacisk na techniczną biegłość,

neutrality as a condition of academic integrity --

neutralność jako warunek akademickich uczciwości,

is toxic when it comes to pursuing the vital connections

stają się toksyczne, kiedy trzeba chwytać zasadnicze relacje

between education and the public good,

pomiędzy edukacją i dobrem publicznym,

between intellectual integrity

pomiędzy intelektualną prawością

and human freedom,

i ludzką wolnością.

which were at the heart --

Które to były w samym centrum

(Applause) -- of the challenge posed to and by

wyzwania postawionego przed i przez

my European colleagues.

moich europejskich kolegów.

When the astronomical distance

Astronomiczny dystans

between the realities of the academy

pomiędzy realiami akademii

and the visionary intensity of this challenge

i wizjonerską intensywnością tego wyzwania,

were more than enough, I can assure you,

to więcej niż trzeba, mogę was zapewnić,

to give one pause,

aby każdego zniechęcić,

what was happening outside higher education

jednak to co się działo poza szkolnictwem wyższym

made backing off unthinkable.

uczyniło wycofanie się czymś nie do pomyślenia.

Whether it was threats to the environment,

Obojętne, czy chodzi o zagrożenie dla środowiska,

inequities in the distribution of wealth,

nierówności w dystrybucji bogactwa,

lack of a sane policy or a sustainable policy

brak rozsądnej lub zrównoważonej polityki

with respect to the continuing uses of energy,

z szacunkiem dla ciągłego zużycia energii.

we were in desperate straits.

Byliśmy w straszliwych tarapatach.

And that was only the beginning.

A to był dopiero początek.

The corrupting of our political life

Niszczenie naszego życia politycznego

had become a living nightmare;

stało sie rzeczywistym koszmarem.

nothing was exempt --

Nic nie było wyjątkiem.

separation of powers, civil liberties,

Rozdzielność władz, wolności obywatelskie,

the rule of law,

rządy prawa,

the relationship of church and state.

relacje między państwem i kościołem.

Accompanied by a squandering

Do spółki z roztrwanianiem

of the nation's material wealth

narodowego bogactwa

that defied credulity.

które rzucało wyzwanie naiwności.

A harrowing predilection for the uses of force

Zatrważająca skłonność do użycia siły

had become commonplace,

stała się codziennością.

with an equal distaste

Z równym jej uprzedzeniem

for the alternative forms of influence.

dla alternatywnych form wywierania wpływu.

At the same time, all of our firepower was impotent

W tym samym czasie, cała nasza siła ognia była bezradna

when it came to halting or even stemming

kiedy przyszło do przerwania lub choćby przyhamowania

the slaughter in Rwanda, Darfur, Myanmar.

rzezi w Rwandzie, Darfurze i Myanmarze.

Our public education, once a model for the world,

Nasze publiczne szkolnictwo, niegdyś modelowe dla świata,

has become most noteworthy

stało się godne odnotowywania głównie

for its failures.

z powodu swoich porażek.

Mastery of basic skills and a bare minimum of cultural literacy

Doskonalenie podstawowych umiejętności i minimum kulturowego alfabetyzmu

eludes vast numbers of our students.

umyka licznym spośród naszych studentów.

Despite having a research establishment

Pomimo posiadania naukowego establishmentu,

that is the envy of the world,

którego zazdrości nam świat,

more than half of the American public

ponad połowa Amerykanów

don't believe in evolution.

nie wierzy w ewolucję.

And don't press your luck

I nie stawiajcie zbyt wiele na to,

about how much those who do believe in it

że ci, którzy w nią wierzą,

actually understand it.

tak na prawdę ją rozumieją.

Incredibly, this nation,

Niewiarygodne, że ten naród,

with all its material, intellectual and spiritual resources,

z wszystkimi swoimi zasobami intelektualnymi i duchowymi,

seems utterly helpless

wydaje się być zupełnie bezradny,

to reverse the freefall in any of these areas.

aby odwrócić swobodny spadek w którejkolwiek z tych dziedzin.

Equally startling, from my point of view,

Jednakowo zaskakujący z mojego punktu widzenia

is the fact that no one

jest fakt, iż nikt

was drawing any connections

nie zarysował jakichkolwiek zależności

between what is happening to the body politic,

pomiędzy tym co się dzieje w państwie

and what is happening in our leading educational institutions.

i tym, co się dzieje w naszych wiodących instytucjach edukacyjnych.

We may be at the top of the list

Możemy być najważniejsi

when it comes to influencing access to personal wealth.

jeśli chodzi o otwieranie drzwi do osobistej zamożności.

We are not even on the list

Ale nie liczymy się

when it comes to our responsibility

kiedy chodzi o naszą odpowiedzialność

for the health of this democracy.

za zdrowie tej demokracji.

We are playing with fire.

Bawimy się ogniem.

You can be sure Jefferson knew

Możecie być pewni, że Jefferson wiedział

what he was talking about when he said,

o czym mówił, kiedy stwierdził:

"If a nation expects to be ignorant and free

"Jeśli naród oczekuje, że będzie ignorancki i wolny

in a state of civilization,

w cywilizowanym państwie,

it expects what never was,

to oczekuje czegoś, co nie istaniało

and never will be."

i nie zaistnieje."

(Applause)

(Oklaski)

On a more personal note,

Od strony bardziej osobistej,

this betrayal of our principles,

ta zdrada naszych pryncypiów,

our decency, our hope,

naszej przyzwoitości, naszej nadziei,

made it impossible for me

uniemożliwiła mi

to avoid the question,

uniknięcia pytania:

"What will I say, years from now,

"Co powiem w przyszłości,

when people ask, 'Where were you?'"

kiedy ktoś mnie zapyta 'Gdzie wtedy byłaś'"?

As president of a leading liberal arts college,

Jako prezydenta czołowego koledżu sztuk wyzwolonych,

famous for its innovative history,

znanego ze swojej historycznej innowacyjności,

there were no excuses.

nie będzie dla mnie wymówki.

So the conversation began at Bennington.

Więc w Bennington rozpoczęła się dyskusja.

Knowing that if we were to regain

Wiedząc, że mamy odzyskać

the integrity of liberal education,

dobre imię ogólnego wykształcenia,

it would take radical rethinking

potrzeba było radykalnego przemyslenia

of basic assumptions,

podstawowych założeń,

beginning with our priorities.

zaczynając od naszych priorytetów.

Enhancing the public good becomes a primary objective.

Zapewnianie publicznego dobra stało się podstawowym celem.

The accomplishment of civic virtue

Osiągnięcie obywatelskiej cnoty

is tied to the uses of intellect and imagination

jest powiązane z używaniem intelektu i wyobraźni

at their most challenging.

na najwyższym poziomie.

Our ways of approaching agency and authority

Nasze sposoby podchodzenia do działania i autorytetu

turn inside out to reflect the reality

wywracają się na lewą stronę, ukazując rzeczywistość,

that no one has the answers

w której nikt nie ma odpowiedzi

to the challenges facing citizens in this century,

na wyzwania stojące przed obywatelami w tym stuleciu

and everyone has the responsibility

i w której wszyscy ponoszą odpowiedzialność

for trying and participating in finding them.

za staranie i uczestnictwo w ich odnalezieniu.

Bennington would continue to teach the arts and sciences

Bennington będzie w dalszym ciągu nauczał sztuk i nauk

as areas of immersion that acknowledge differences

jako obszarów zaangażowania, które uznają różnice

in personal and professional objectives.

w osobistych i zawodowych celach.

But the balances redressed,

Jednak gdy przywrócimy równowagę,

our shared purposes assume an equal

nasze wspólne cele osiągną równą,

if not greater importance.

jeśli nie większą wagę.

When the design emerged it was surprisingly simple and straightforward.

Kiedy projekt się pojawił, był zadziwiająco prosty i uczciwy.

The idea is to make the political-social challenges themselves --

Jego założeniem jest, aby wyzwania polityczno-społeczne, samodzielnie,

from health and education

zaczynając od zdrowia i edukacji,

to the uses of force --

kończąc na użyciu siły,

the organizers of the curriculum.

stały się założeniami programu nauczania.

They would assume the commanding role of traditional disciplines.

Osiągnęły przewodnią rolę wobec tradycyjnych dyscyplin.

But structures designed to connect, rather than divide

Przy czym ich strukturę zaprojektowano tak, aby raczej łączyły niż dzieliły,

mutually dependent circles,

raczej jako zachodzące na siebie koła,

rather than isolating triangles.

niż rozdzielne trójkąty.

And the point is not to treat these topics

W tym momencie nie należy traktować tych tematów

as topics of study,

jako przedmiotów studiów,

but as frameworks of action.

ale jako ram działania.

The challenge: to figure out what it will take

Wyzwanie, aby wymyślić, czego potrzeba,

to actually do something

aby rzeczywiście coś zrobić,

that makes a significant and sustainable difference.

co dokona znaczącej i trwałej zmiany.

Contrary to widely held assumptions,

W przeciwieństwie do powszechnego przekonania,

an emphasis on action provides a special urgency to thinking.

nacisk na działanie powoduje wyjątkową potrzebę myślenia.

The importance of coming to grips with values like justice,

Ważkość radzenia sobie z wartościami jak sprawiedliwość

equity, truth,

równość, prawda,

becomes increasingly evident

staje się coraz bardziej oczywista,

as students discover that interest alone

kiedy studenci odkrywają, że zainteresowanie samo w sobie

cannot tell them what they need to know

nie jest w stanie im powiedzieć, czego potrzebują

when the issue is rethinking education,

w sytuacji, gdy chodzi o reformę edukacji,

our approach to health,

nasze podejście do zdrowia,

or strategies for achieving

lub strategię osiągania

an economics of equity.

ekonomii równości.

The value of the past also comes alive;

Ożywa również wartość przeszłości.

it provides a lot of company.

Dostarcza mnóstwo towarzystwa.

You are not the first to try to figure this out,

Nie jesteś pierwszym, który to wymyślił,

just as you are unlikely to be the last.

jak i zapewne i nie ostatnim.

Even more valuable,

Co bardziej wartościowe,

history provides a laboratory

historia dostarcza laboratorium,

in which we see played out

w którym widzimy już rozegrane

the actual, as well as the intended

rzeczywiste i zamierzone

consequences of ideas.

konsekwencje idei.

In the language of my students,

Mówiąc językiem moich studentów,

"Deep thought matters

"Głębokie myślenie się liczy

when you're contemplating what to do

kiedy zastanawiasz się co zrobić

about things that matter."

z rzeczami, które się liczą."

A new liberal arts that can support this

Nowe sztuki wyzwolone mogą wspierać ten

action-oriented curriculum

zorientowany na działanie program,

has begun to emerge.

który zaczął się wyłaniać.

Rhetoric, the art of organizing the world of words

Retoryka, sztuka organizowania świata słów

to maximum effect.

dla maksymalnego efektu.

Design, the art of organizing the world of things.

Dizajn, sztuka organizowania świata przedmiotów.

Mediation and improvisation

Medytacja i improwizacja

also assume a special place in this new pantheon.

również zajmują specjalne miejsce w tym nowym panteonie.

Quantitative reasoning attains its proper position

Wartościujące myślenie osiąga właściwą sobie pozycję

at the heart of what it takes to manage change

w centrum tego, czego trzeba, aby móc zmieniać,

where measurement is crucial.

tam, gdzie miara jest czymś zasadniczym.

As is a capacity to discriminate

Jako zdolność do rozróżniania,

systematically between what is at the core

systematycznie, pomiędzy tym, co jest rdzeniem,

and what is at the periphery.

a tym, co leży na obrzeżach.

And when making connections is of the essence,

A kiedy tworzenie połączeń jest podstawą,

the power of technology emerges with special intensity.

siła technologii wyłania się z zasadniczą intensywnością.

But so does the importance of content.

Lecz dotyczy to też ważności treści.

The more powerful our reach,

Im większy jest nasz zasięg możliwości,

the more important the question "About what?"

tym ważniejsze jest pytanie "Po co?"

When improvisation, resourcefulness, imagination are key,

Tam, gdzie improwizacja, pomysłowość i wyobraźnia są kluczem,

artists, at long last,

artyści wreszcie,

take their place at the table,

zajmują swoje należne miejsce,

when strategies of action are in the process of being designed.

gdy strategie działania znajdują się w procesie tworzenia.

In this dramatically expanded ideal

W tym niezwykle poszerzonym ideale

of a liberal arts education

nauczania sztuk wyzwolonych,

where the continuum of thought and action is its life's blood,

gdzie ciągłe przeplatanie się myśli i działań jest podstawą,

knowledge honed outside the academy

wiedza szlifowana poza akademią

becomes essential.

staje się sprawą zasadniczą.

Social activists, business leaders,

Społecznicy, liderzy biznesu,

lawyers, politicians, professionals

prawnicy, politycy, profesjonaliści

will join the faculty as active and ongoing participants

dołączą do tego wydziału, jako aktywni i stali współpracownicy,

in this wedding of liberal education to the advancement of the public good.

w łączeniu ogólnego wykształcenia z tworzeniem dobra publicznego.

Students, in turn, continuously move outside the classroom

Studenci, ciągle będą opuszczali sale zajęć,

to engage the world directly.

bezpośrednio angażując się w życie świata.

And of course, this new wine

Oczywiście nowe produkty

needs new bottles

potrzebują nowych opakowań,

if we are to capture the liveliness and dynamism

jeśli mamy uchwycić żywotność i dynamikę

of this idea.

tego pomysłu.

The most important discovery we made

Najważniejszym odkryciem jakiego dokonaliśmy

in our focus on public action

w naszych rozważaniach nad działalnością społeczną

was to appreciate that the hard choices

było docenienie faktu, iż trudne wybory

are not between good and evil,

nie zawierają się między dobrem i złem,

but between competing goods.

ale między równorzędnymi wartościami.

This discovery is transforming.

To odkrycie jest przełomowe.

It undercuts self-righteousness,

Podcina zadufanie,

radically alters the tone and character of controversy,

radykalnie zmienia ton i charakter sporu

and enriches dramatically

i dramatycznie zwiększa

the possibilities for finding common ground.

szanse na znalezienie wspólnego języka.

Ideology, zealotry,

Ideologie, fanatyzm,

unsubstantiated opinions simply won't do.

niepoparte dowodami opinie po prostu nie wystarczą.

This is a political education, to be sure.

To jest edukacja polityczna, z całą pewnością.

But it is a politics of principle,

Jednak to jest polityka pryncypiów,

not of partisanship.

nie stronniczości.

So the challenge for Bennington is to do it.

Tak więc wyzwaniem dla Bennington jest by tego dokonać.

On the cover of Bennington's 2008 holiday card

Na okładce kartki świątecznej Bennington z 2008 roku

is the architect's sketch of a building

znajduje się projekt architektoniczny budynku,

opening in 2010

oddawanego w 2010

that is to be a center for the advancement

który ma stać się centrum postępu

of public action.

działań społecznych.

The center will embody and sustain this new educational commitment.

Centrum nada fizycznego wymiaru i podtrzyma nowe edukacyjne zobowiązanie.

Think of it as a kind of secular church.

Myślcie o nim, jako o świeckim kościele.

The words on the card describe what will happen inside.

Słowa wewnątrz kartki opisują, co będzie się działo w środku.

We intend to turn the intellectual

Mamy zamiar skierować intelektualną

and imaginative power, passion and boldness

siłę i wyobraźnię, pasję i śmiałość

of our students, faculty and staff

naszych studentów, kadry i pracowników

to developing strategies

na rozwijanie strategii

for acting on the critical challenges of our time.

dla działań wobec najważniejszych wyzwań naszych czasów.

So we are doing our job.

Więc my robimy swoje.

While these past weeks have been a time

Wobec faktu, że ostatnie tygodnie były czasem

of national exhilaration in this country,

ogólnonarodowej radości w tym kraju,

it would be tragic if you thought this meant

byłoby tragedią, gdybyście pomyśleli, że oznaczały one,

your job was done.

iż wasza rola została zakończona.

The glacial silence we have experienced

Grobowa cisza, jakiej doświadczyliśmy

in the face of the shredding of the constitution,

w obliczu niszczenia konstytucji,

the unraveling of our public institutions,

psucia instytucji publicznych,

the deterioration of our infrastructure

degradacji infrastruktury

is not limited to the universities.

nie była ograniczona do uniwersytetów.

We the people

My, jako naród,

have become inured to our own irrelevance

uodporniliśmy się na własne niezaangażowanie,

when it comes to doing anything significant

kiedy trzeba było zrobić coś znaczącego

about anything that matters

w ważnej sprawie

concerning governance,

odnoszącej się do władzy,

beyond waiting another four years.

w sposób wykraczający poza odczekanie kolejnych czterech lat.

We persist also

Trwamy ponadto,

in being sidelined by the idea of the expert

w byciu spychanymi przez przekonanie, że ekspert

as the only one capable of coming up with answers,

jako jedyny jest zdolny przynieść rozwiązania.

despite the overwhelming evidence to the contrary.

Pomimo przytłaczających dowodów na przeciwność tego twierdzenia.

The problem is there is no such thing

Problem polega na tym, iż nie istnieje

as a viable democracy made up of experts,

żywotna demokracja, złożona z ekspertów,

zealots, politicians and spectators.

fanatyków, polityków i widzów.

(Applause)

(Oklaski)

People will continue and should continue

Ludzie powinni i będą

to learn everything there is to know about something or other.

uczyć się wszystkiego, czego się da o tym lub owym.

We actually do it all the time.

Tak naprawdę robimy to cały czas.

And there will be and should be

Powinni być i będą

those who spend a lifetime

ludzie, którzy poświęcą całe życie

pursuing a very highly defined area of inquiry.

badając bardzo wąsko zdefiniowane problemy.

But this single-mindedness will not yield

Jednakże taki upór nie zaowocuje

the flexibilities of mind,

giętkością umysłu,

the multiplicity of perspectives,

wielością perspektyw,

the capacities for collaboration and innovation

zdolnością do współpracy i innowacji,

this country needs.

jakiej ten kraj potrzebuje.

That is where you come in.

Tu jest wasze zadanie.

What is certain is that the individual talent

Pewnym jest, iż każdy indywidualny talent,

exhibited in such abundance here,

reprezentowany tu w takiej ilości,

needs to turn its attention

musi zwrócić swoją uwagę

to that collaborative, messy, frustrating,

na ten wspólny, brudny, frustrujący,

contentious and impossible world

kłótliwy i nieznośny świat

of politics and public policy.

polityków i polityki społecznej.

President Obama and his team

Prezydent Obama i jego zespół

simply cannot do it alone.

po prostu nie dadzą rady sami.

If the question of where to start seems overwhelming

Jeśli pytanie, od czego zacząć, wydaje się wam przytłaczające,

you are at the beginning, not the end of this adventure.

to znajdujecie się na początku, a nie końcu tej przygody.

Being overwhelmed is the first step

Bycie przytłoczonym to pierwszy krok,

if you are serious about trying to get at things that really matter,

jeśli chcesz zabrać się do rzeczy, które naprawdę są ważne,

on a scale that makes a difference.

na skalę, która będzie mieć znaczenie.

So what do you do when you feel overwhelmed?

Co więc uczynisz będąc przytłoczonym?

Well, you have two things.

Cóż, masz dwie rzeczy.

You have a mind. And you have other people.

Masz umysł. I masz innych ludzi.

Start with those, and change the world.

Zacznij od tego i zmień świat.

(Applause)

(Oklaski)