Vik Muniz: Art with wire, sugar, chocolate and string

Tłumaczenie: Joanna Wojcieszyńska Korekta: Anna Ułanowicz

I was asked to come here and speak about creation.

Poproszono mnie, żebym przyszedł tutaj i opowiedział o tworzeniu.

And I only have 15 minutes, and I see they're counting already.

Mam tylko 15 minut i widzę, że już odliczają czas.

And I can -- in 15 minutes, I think I can touch only a very rather janitorial branch of creation,

Uważam, że w 15 minut mogę dotknąć jedynie bardzo dozorczej dziedziny tworzenia.

which I call "creativity."

którą nazywam kreatywnością.

Creativity is how we cope with creation.

Kreatywność jest tym, jak radzimy sobie z tworzeniem.

While creation sometimes seems a bit un-graspable, or even pointless,

Podczas gdy tworzenie wydaje się czasami trochę nieuchwytne, albo nawet bezsensowne,

creativity is always meaningful.

kreatywność ma zawsze znaczenie.

See, for instance, in this picture.

Spójrzcie na przykład na ten obrazek.

You know, creation is what put that dog in that picture,

Tworzenie jest tym, co włożyło tego psa w ten obrazek,

and creativity is what makes us see a chicken on his hindquarters.

a kreatywność to to, co sprawia, że widzimy kurczaka na jego tyłku.

When you think about -- you know, creativity has a lot to do with causality too.

Kreatywność ma również wiele wspólnego z przyczynowością.

You know, when I was a teenager, I was a creator.

Kiedy byłem nastolatkiem, to tworzyłem.

I just did things.

Tak po prostu robiłem jakieś rzeczy.

Then I became an adult and started knowing who I was,

Potem dorosłem i zacząłem rozumieć, kim jestem

and tried to maintain that persona -- I became creative.

i starałem się pozostać tą osobą. Stałem się kreatywny.

It wasn't until I actually did a book and a retrospective exhibition, that I could track exactly --

W zasadzie dopiero jak wydałem książkę i zorganizowałem retrospektywną wystawę, mogłem dokładnie zaobserwować, że

looks like all the craziest things that I had done, all my drinking, all my parties --

wygląda to tak, jakby wszystkie najbardziej szalone rzeczy, które robiłem, moje picie, imprezy,

they followed a straight line that brings me to the point

wyznaczyły prostą drogę, która doprowadziła mnie do momentu,

that actually I'm talking to you at this moment.

w którym teraz do was mówię.

Though it's actually true, you know,

Właściwie prawdą jest, że

the reason I'm talking to you right now is because I was born in Brazil.

powodem, dla którego teraz do was mówię jest to, że urodziłem się w Brazylii.

If I was born in Monterey, probably would be in Brazil.

Gdybym urodził się w Monterey, prawdopodobnie i tak byłbym w Brazylii.

You know, I was born in Brazil and grew up in the '70s

Urodziłem się w Brazylii i dorastałem w latach 70

under a climate of political distress,

w atmosferze politycznego niepokoju.

and I was forced to learn to communicate in a very specific way --

Zmuszano mnie, żebym komunikował się w bardzo specyficzny sposób -

in a sort of a semiotic black market.

coś w rodzaju semiotycznego czarnego rynku.

You couldn't really say what you wanted to say;

W zasadzie nie można było powiedzieć tego, co się naprawdę chciało.

you had to invent ways of doing it.

Trzeba było wymyślać sposoby robienia tego.

You didn't trust information very much.

Nie ufało się też zbytnio informacjom.

That led me to another step of why I'm here today,

Kolejnym powodem, dla którego jestem tutaj dzisiaj

is because I really liked media of all kinds.

jest to, że naprawdę polubiłem wszelkiego rodzaju media.

I was a media junkie, and eventually got involved with advertising.

Byłem osobą uzależniona od mediów i w końcu wkręciłem się w reklamę.

My first job in Brazil

Moja pierwsza praca w Brazyli

was actually to develop a way to improve the readability of billboards,

polegała na rozwijaniu sposobu udoskonalania czytelności bilboardów

and based on speed, angle of approach and actually blocks of text.

i była oparta na prędkości, kącie podejścia i blokach tekstu.

It was very -- actually, it was a very good study,

W zasadzie to była bardzo dobra nauka,

and got me a job in an ad agency.

dzięki której dostałem pracę w agencji reklamowej.

And they also decided that I had to --

Tam również zdecydowano, że muszę

to give me a very ugly Plexiglas trophy for it.

dostać za to bardzo brzydkie trofeum wykonane z pleksiglasu.

And another point -- why I'm here --

Kolejnym powodem, dla którego tutaj jestem

is that the day I went to pick up the Plexiglas trophy,

jest to, że tego dnia, którego poszedłem odebrać to trofeum,

I rented a tuxedo for the first time in my life,

po raz pierwszy w moim życiu wypożyczyłem smoking,

picked the thing -- didn't have any friends.

odebrałem nagrodę - nie miałem wtedy żadnych przyjaciół.

On my way out, I had to break a fight apart.

W drodze powrotnej, musiałem przerwać pewna bójkę.

Somebody was hitting somebody else with brass knuckles.

Ktoś walił kogoś kastetem.

They were in tuxedos, and fighting. It was very ugly.

Mieli na sobie smokingi i bili się. To było bardzo okropne.

And also -- advertising people do that all the time -- (Laughter) --

Specjaliści od reklamy ciągle to robią. - (Śmiech) -

and I -- well, what happened is when I went back, it was on the way back to my car,

W drodze do samochodu, gdy odszedłem,

the guy who got hit decided to grab a gun --

facet, który oberwał, zdecydował się chwycić za broń -

I don't know why he had a gun --

nie wiem, czemu ją miał -

and shoot the first person he decided to be his aggressor.

i strzelić do pierwszej osoby, o której zdecydował, że jest jego napastnikiem.

The first person was wearing a black tie, a tuxedo. It was me.

Tą pierwszą osobą, która miała na sobie czarny krawat i smoking, byłem ja.

Luckily, it wasn't fatal, as you can all see.

Na szczęście, jak widać, strzał nie był śmiertelny.

And, even more luckily, the guy said that he was sorry

Co lepsze, facet przeprosił,

and I bribed him for compensation money, otherwise I press charges.

a ja zażądałem pieniędzy w ramach rekompensaty, w innym przypadku wniósłbym oskarżenie.

And that's how -- with this money I paid for a ticket to come to the United States in 1983,

I w taki oto sposób za te pieniądze kupiłem bilet do Stanów Zjednoczonych w 1983 roku

and that's very -- the basic reason I'm talking to you here today:

i to jest zasadniczy powód, dla którego mówię dzisiaj tutaj do was.

because I got shot. (Laughter) (Applause)

Dlatego, że zostałem postrzelony. (Śmiech) (Brawa)

Well, when I started working with my own work, I decided that I shouldn't do images.

Gdy zacząłem swoją własną pracę, postanowiłem, że nie powinienem robić obrazów.

You know, I became -- I took this very iconoclastic approach.

Stałem się nastawiony bardzo obrazoburczo.

Because when I decided to go into advertising, I wanted to do --

Gdy zdecydowałem się robić w reklamie, chciałem

I wanted to airbrush naked people on ice, for whiskey commercials,

malować nagich ludzi na lodzie do reklam whisky.

that's what I really wanted to do. (Laughter)

Właśnie to naprawdę chciałem robić,

But I -- they didn't let me do it, so I just -- you know,

ale nie pozwolono mi, więc.....no wiecie

they would only let me do other things.

pozwolili mi jedynie robić inne rzeczy.

But I wasn't into selling whiskey; I was into selling ice.

Ale ja nie byłem zainteresowany sprzedawaniem whisky, chciałem sprzedawać lód.

The first works were actually objects.

Moimi pierwszymi pracami były tak naprawdę przedmioty.

It was kind of a mixture of found object, product design and advertising.

To było coś w rodzaju mieszanki znajdowania przedmiotu, projektowania i reklamy.

And I called them relics.

Nazwałem te przedmioty reliktami.

They were displayed first at Stux Gallery in 1983.

Na początku w 1983 roku były wystawione w Stux Gallery.

This is the clown skull.

To jest czaszka klauna.

Is a remnant of a race of -- a very evolved race of entertainers.

Pozostałość po bardzo rozwiniętej rasie artystów.

They lived in Brazil, long time ago. (Laughter)

Żyli w Brazylii bardzo dawno temu. (Śmiech)

This is the Ashanti joystick.

To jest dżojstik Ashanti.

Unfortunately, it has become obsolete because it was designed for Atari platform.

Niestety jest przestarzały, ponieważ został zaprojektowany dla platformy Atari.

A Playstation II is in the works, maybe for the next TED I'll bring it.

Konsolę Playstation II właśnie opracowuję. Być może przyniosę ją na kolejne przemówienie dla TED.

The rocking podium. (Laughter)

Bujające się podium.

This is the pre-Columbian coffeemaker. (Laughter)

To jest prekolumbijski ekspres do kawy.

Actually, the idea came out of an argument that I had at Starbucks,

Właściwie, to pomysł na to pojawił się podczas kłótni, jaką miałem w Starbucks,

that I insisted that I wasn't having Colombian coffee;

kiedy to uparcie twierdziłem, że nie piję kolumbijskiej kawy,

the coffee was actually pre-Columbian.

w rzeczywistości była to prekolumbijska.

The Bonsai table.

Stolik w stylu bonsai.

The entire Encyclopedia Britannica bound in a single volume, for travel purposes.

Cała Encyklopedia Britannica zawarta w jednym tomie dla celów podróży

And the half tombstone, for people who are not dead yet.

i połowa nagrobka, dla tych, którzy jeszcze nie umarli.

I wanted to take that into the realm of images,

Chciałem zawęzić wszystko do sfery obrazów

and I decided to make things that had the same identity conflicts.

i postanowiłem, że zrobię rzeczy, które mają te same konflikty tożsamości.

So I decided to do work with clouds.

Zdecydowałem się więc pracować na chmurach,

Because clouds can mean anything you want.

ponieważ mogą one oznaczać, co tylko się zechce.

But now I wanted to work in a very low-tech way,

Jednak tym razem chciałem pracować z wykorzystaniem tradycyjnych rozwiązań technicznych,

so something that would mean at the same time

czyli czegoś co w tym samym czasie oznaczałoby

a lump of cotton, a cloud and Durer's praying hands --

zarówno zwój bawełny, chmurę, jak również modlące się ręce Durera.

although this looks a lot more like Mickey Mouse's praying hands.

Chociaż to wygląda bardziej jak modlące się ręce Myszki Miki.

But I was still, you know -- this is a kitty cloud.

To jest chmura-kotek.

They're called "Equivalents," after Alfred Stieglitz's work.

Nazywają się "Ekwiwalenty" na cześć pracy Alfreda Stieglitza.

"The Snail."

,,Ślimak"

But I was still working with sculpture,

W dalszym ciągu pracowałem nad rzeźbą

and I was really trying to go flatter and flatter.

i starałem się ją coraz bardziej spłaszczać.

"The Teapot."

,,Dzbanek"

I had a chance to go to Florence, in -- I think it was '94,

Tak gdzieś w 94 roku miałem okazję wyjechać do Florencji

and I saw Ghiberti's "Door of Paradise."

i zobaczyć ,,Drzwi Raju" Ghibertiego.

And he did something that was very tricky.

On zrobił coś, co było bardzo trudne.

He put together two different media from different periods of time.

Połączył ze sobą dwa odmienne środki wyrazu z dwóch różnych okresów.

First, he got an age-old way of making it, which was relief,

Najpierw zastosował stary jak świat sposób realizacji, co było ulgą,

and he worked this with three-point perspective, which was brand-new technology at the time.

a potem połączył to z trójwymiarową perspektywą. W tamtych czasach była to zupełnie nowa technologia.

And it's totally overkill.

Jest to totalna przesada.

And your eye doesn't know which level to read.

Oczy nie wiedzą, który poziom przeczytać,

And you become trapped into this kind of representation.

a człowiek zostaje złapany w pułapkę tego rodzaju przedstawienia.

So I decided to make these very simple renderings,

Dlatego ja zdecydowałem się zrobić te proste renderowania,

that at first they are taken as a line drawing --

które na początku wyglądają jak rysunek.

you know, something that's very -- and then I did it with wire.

Potem zrobiłem to samo z drutem.

The idea was to -- because everybody overlooks white -- like pencil drawings, you know?

Pomysł był taki, żeby........Wszyscy przeoczają biały.

And they would look at it -- "Ah, it's a pencil drawing."

Patrzyliby na to - ,,ach, to jest rysunek".

Then you have this double take and see that it's actually something that existed in time.

Potem po ponownym przyjrzeniu się, widać, że to rzeczywiście istniało w czasie,

It had a physicality,

że ma energię i siłę.

and you start going deeper and deeper into sort of narrative

Człowiek zaczyna się wtedy zagłębiać w rodzaj narracji,

that goes this way, towards the image. So this is "Monkey with Leica."

który podąża tą drogą w stronę obrazu. I tak więc to jest ,,Małpa z aparatem marki Leica"

"Relaxation."

,,Relaks"

"Fiat Lux."

,,Fiat Lux"

And the same way the history of representation

I w taki sam sposób historia przedstawiania rzeczy

evolved from line drawings to shaded drawings.

ewoluowała z rysunku w kierunku cieniowania.

And I wanted to deal with other subjects.

Chciałem się zająć innymi tematami.

I started taking that into the realm of landscape,

Zacząłem przenosząc wszystko do sfery krajobrazu,

which is something that's almost a picture of nothing.

co jest prawie obrazem niczego.

I made these pictures called "Pictures of Thread,"

Zrobiłem te obrazy, które nazwałem Obrazami Nici

and I named them after the amount of yards that I used to represent each picture.

i nazywałem na cześć tych metrów, które użyłem na wykonanie każdego z nich.

These always end up being a photograph at the end,

Wszystkie zawsze kończą jako fotografie,

or more like an etching in this case.

albo, jak w tym przypadku, bardziej jako akwaforty.

So this is a lighthouse.

To jest latarnia morska.

This is "6,500 Yards," after Corot. "9,000 Yards," after Gerhard Richter.

To jest ,,6 500 jardów" na cześć Corota, ,,9 000 jardów" na cześć Gerharda Richtera

And I don't know how many yards, after John Constable.

i nie wiem jak wiele na cześć Johna Constable'a.

Departing from the lines, I decided to tackle the idea of points,

Odchodząc od linii, postanowiłem wziąć się za punkty.

like which is more similar to the type of representation that we find in photographs themselves.

Jest to bardziej zbliżone do sposobu przedstawienia, jaki można znaleźć w samych fotografiach.

I had met a group of children in the Caribbean island of Saint Kitts,

W Saint Kitts położonym na Morzu Karaibskim spotkałem grupę dzieci,

and I did work and play with them.

z którą pracowałem i bawiłem się.

I got some photographs from them.

Dostałem od nich parę zdjęć.

Upon my arrival in New York, I decided --

Jak tylko dotarłem do Nowego Jorku, zdecydowałem...

they were children of sugar plantation workers.

to były dzieci pracowników plantacji cukru.

And by manipulating sugar over a black paper, I made portraits of them.

Zrobiłem ich portery manipulując cukrem nad kartką czarnego papieru.

These are -- (Applause) --

To są....(Brawa)

Thank you. This is "Valentina, the Fastest."

Dziękuję. To jest ,,Valentina, Najszybsza".

It was just the name of the child,

To było tylko imię dziecka

with the little thing you get to know of somebody that you meet very briefly.

z tym małym szczegółem, który poznajesz o kimś, kogo spotykasz na bardzo krótko.

"Valicia."

,,Valicia"

"Jacynthe."

,,Jacynthe"

But another layer of representation was still introduced.

Kolejny poziom przedstawienia został wprowadzony.

Because I was doing this while I was making these pictures,

Gdy tworzyłem obrazy z cukru, cały czas robiłem to

I realized that I could add still another thing

i zdałem sobie sprawę, że mogę dodać jeszcze kolejną rzecz.

I was trying to make a subject --

Starałem się zrobić coś,

something that would interfere with the themes,

co zakłócałoby tematy.

so chocolate is very good, because it has --

Czekolada jest w tym bardzo dobra, ponieważ

it brings to mind ideas that go from scatology to romance.

przywodzi na myśl idee począwszy od skatologii, a skończywszy na romansie,

And so I decided to make these pictures,

więc zdecydowałem się zrobić te obrazy.

and they were very large, so you had to walk away from it to be able to see them.

Były bardzo duże, więc trzeba było od nich odejść, żeby móc je zobaczyć.

So they're called "Pictures of Chocolate."

Nazywają się ,,Obrazy Czekolady"

Freud probably could explain chocolate better than I. He was the first subject.

Freud prawdopodobnie umiałby wytłumaczyć tą czekoladę lepiej niż ja. Był pierwszym tematem na obraz.

And Jackson Pollock also.

Jackson Pollock również.

Pictures of crowds are particularly interesting,

Szczególnie interesujące są obrazy tłumów,

because, you know, you go to that --

ponieważ

you try to figure out the threshold with something you can define very easily,

człowiek stara się znaleźć próg czegoś, co można bardzo łatwo zdefiniować.

like a face, goes into becoming just a texture.

To tak jak twarz, która staje się tylko fakturą.

"Paparazzi."

,,Paparazzi"

I used the dust at the Whitney Museum to render some pieces of their collection.

Użyłem również ziemi z Whitney Museum, żeby wykonać niektóre elementy z ich kolekcji.

And I picked minimalist pieces because they're about specificity.

Wybrałem minimalistyczne kawałki, ponieważ chodzi w nich o specyficzność,

And you render this with the most non-specific material,

a można ją oddać za pomocą najbardziej niespecyficznego materiału

which is dust itself.

jakim jest ziemia.

Like, you know, you have the skin particles of every single museum visitor.

To tak jak w przypadku, gdy ma się fragmenty skóry każdego zwiedzającego muzeum.

They do a DNA scan of this, they will come up with a great mailing list.

Robi się wtedy test DNA i przedstawia ogromną listę adresową.

This is Richard Serra.

To jest Richard Serra.

I bought a computer, and [they] told me it had millions of colors in it.

Kupiłem sobie komputer i w sklepie powiedziano mi, że posiada on milion kolorów.

You know an artist's first response to this is, who counted it? You know?

Wiecie, pierwsze pytanie artysty jakie się nasuwa, to kto to policzył?

And I realized that I never worked with color,

Wtedy zdałem sobie sprawę, że nigdy nie pracowałem z kolorem,

because I had a hard time controlling the idea of single colors.

ponieważ namęczyłem się nad kontrolowaniem idei pojedynczych kolorów

But once they're applied to numeric structure,

będących w większości zastosowanych w strukturze numerycznej.

then you can feel more comfortable.

Wtedy można się poczuć bardziej komfortowo.

So the first time I worked with colors was by making these mosaics of Pantone swatches.

Pierwszy raz, kiedy pracowałem z kolorami był podczas robienia tych mozaik z próbek Pantone.

They end up being very large pictures,

Skończyły one jako ogromne obrazy,

and I photographed with a very large camera --

które sfotografowałem bardzo dużym aparatem-

an 8x10 camera.

8 na 10.

So you can see the surface of every single swatch --

Dzięki temu można zobaczyć powierzchnię każdej próbki,

like in this picture of Chuck Close.

jak na tym obrazie Chucka Close'a.

And you have to walk very far to be able to see it.

Trzeba tylko odejść bardzo daleko, żeby było to możliwe.

Also, the reference to Gerhard Richter's use of color charts --

Można również zauważyć odnośnik do tabeli kolorów Gerharda Richtera,

and the idea also entering another realm of representation that's very common to us today,

jak również pomysł dający początek kolejnej dziedzinie przedstawienia, która jest dzisiaj dla nas bardzo powszechna,

which is the bit map.

a mianowicie mapie bitowej.

I ended up narrowing the subject to Monet's "Haystacks."

Skończyłem zawężając temat do stogów siana Moneta.

This is something I used to do as a joke --

Robiłem to dla żartu -

you know, make -- the same like -- Robert Smithson's "Spiral Jetty" --

tak samo jak ,,Spiralna grobla" Roberta Smithsona -

and then leaving traces, as if it was done on a tabletop.

pozostawiając potem ślady tak, jakby było to zrobione na blacie jakiegoś stołu.

I tried to prove that he didn't do that thing in the Salt Lake.

Starałem się udowodnić, że Smithson nie zrobił tego w Salt Lake,

But then, just doing the models, I was trying to explore the relationship

ale potem podczas robienia modeli, próbowałem zbadać związek

between the model and the original.

między modelem, a oryginałem.

And I felt that I would have to actually go there and make some earthworks myself.

Poczułem, że właściwie będę musiał pojechać tam i samemu wykonać parę robót.

I opt for very simple line drawings -- kind of stupid looking.

Wybrałem bardzo proste rysunki, które wyglądały trochę głupio

And at the same time, I was doing these very large constructions,

i w tym samym czasie, będąc 150 metrów dalej,

being 150 meters away.

robiłem te ogromne konstrukcje.

Now I would do very small ones, which would be like --

Teraz zrobiłbym je bardzo małe,

but under the same light, and I would show them together,

ale pod tym samym światłem i pokazałbym je razem.

so the viewer would have to really figure it out what one he was looking.

Dzięki temu widz musiałby naprawdę dojść do tego, na co patrzy.

I wasn't interested in the very large things, or in the small things.

Nie interesowały mnie bardzo duże rzeczy, ani też małe.

I was more interested in the things in between,

Bardziej ciekawiły mnie takie pomiędzy,

you know, because you can leave an enormous range for ambiguity there.

dlatego że można tam zostawić mnóstwo miejsca dla wieloznaczności.

This is like you see -- the size of a person over there.

Jak widzicie, to tam, to jest rozmiar człowieka.

This is a pipe.

To jest fajka.

A hanger.

Wieszak.

And this is another thing that I did -- you know working

A to jest kolejna rzecz, którą zrobiłem.

-- everybody loves to watch somebody draw,

Wszyscy uwielbiają obserwować, jak ktoś maluje,

but not many people have a chance to watch somebody draw in --

ale niewiele ma okazję.

a lot of people at the same time, to evidence a single drawing.

Pełno ludzi w tym samym czasie, którzy są świadkami powstawania pojedynczego rysunku.

And I love this work,

Uwielbiam tą pracę,

because I did these cartoonish clouds over Manhattan for a period of two months.

ponieważ robiłem te rysunki z chmur nad Manhattanem przez okres dwóch miesięcy.

And it was quite wonderful, because I had an interest -- an early interest -- in theater,

To było bardzo cudowne, dlatego że byłem zainteresowany teatrem,

that's justified on this thing.

co jest uzasadnione w tej pracy.

In theater, you have the character and the actor in the same place,

W teatrze, w tym samym miejscu mamy postać i aktora,

trying to negotiate each other in front of an audience.

którzy próbują pertraktować ze sobą przed publicznością.

And in this, you'd have like a --

A tutaj macie

something that looks like a cloud, and it is a cloud at the same time.

coś, co wygląda jak chmura i w tym samym momencie nią jest,

So they're like perfect actors.

więc są jak idealni aktorzy.

My interest in acting, especially bad acting, goes a long way.

Moje zainteresowanie aktorstwem, w szczególności tym złym, trwa od dawna.

Actually, I once paid like 60 dollars

Zapłaciłem kiedyś jakieś 60 dolarów,

to see a very great actor to do a version of "King Lear,"

żeby zobaczyć bardzo świetnego aktora w roli Króla Leara.

and I felt really robbed, because by the time the actor started being King Lear,

Poczułem się ograbiony, ponieważ zanim zaczął być tym królem,

he stopped being the great actor that I had paid money to see.

przestał być świetnym aktorem, za którego zobaczenie zapłaciłem.

On the other hand, you know, I paid like three dollars, I think --

Z drugiej strony, zapłaciłem coś ok. 3 dolarów

and I went to a warehouse in Queens

i poszedłem do jakiegoś magazynu w Queens,

to see a version of "Othello" by an amateur group.

żeby zobaczyć wersję sztuki Otello, odgrywaną przez amatorską grupę.

And it was quite fascinating, because you know the guy --

Przedstawienie było bardzo fascynujące, ponieważ facet

his name was Joey Grimaldi --

o imieniu Joey Grimaldi, który

he impersonated the Moorish general

wcielił się w rolę dowódcy Maurów,

-- you know, for the first three minutes he was really that general,

przez pierwsze trzy minuty naprawdę nim był,

and then he went back into plumber, he worked as a plumber, so --

a potem wrócił do swojej pracy jako hydraulik.

plumber, general, plumber, general --

Hydraulik, dowódca, hydraulik, dowódca.

so for three dollars, I saw two tragedies for the price of one.

Za trzy dolary zobaczyłem dwie tragedie w cenie jednej.

See, I think it's not really about impression,

Moim zdaniem w sprawianiu, że ludzie dają się nabrać na idealną sztuczkę

making people fall for a really perfect illusion,

nie chodzi o wrażenie.

as much as it is to make -- I usually work at the lowest threshold of visual illusion.

Ja zazwyczaj pracuję na najniższym progu wzrokowego złudzenia,

Because it's not about fooling somebody,

ponieważ tu nie chodzi o oszukiwanie kogoś,

it's actually giving somebody a measure of their own belief:

a o dawanie mu miary jego własnej wiary

how much you want to be fooled.

w to, jak bardzo chce być oszukanym.

That's why we pay to go to magic shows and things like that.

To właśnie dlatego płacimy za oglądanie magicznych przedstawień i tego typu rzeczy.

Well, I think that's it.

Myślę, że to byłoby już na tyle.

My time is nearly up.

Mój czas powoli się kończy.

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.