Ngozi Okonjo-Iweala: Let's have a deeper discussion on aid

Tłumaczenie: Karolina Sobkowicz Korekta: Rysia Wand

It's very, very difficult

Podsumowanie to niełatwa sprawa

to speak at the end of a conference like this,

na koferencji takiej jak ta.

because everyone has spoken. Everything has been said.

Każdy już przemiawiał, wszystko zostało powiedziane.

So I thought that what may be useful is to remind us

Uznałam, że warto przypomnieć

of some of the things that have gone on here,

o niektórych poruszonych sprawach

and then maybe offer some ideas which we can take away,

i podsunąć myśl, którą da się zabrać ze sobą

and take forward and work on.

i rozwinąć w przyszłości.

That's what I'd like to try and do.

Spróbuję to zrobić.

We came here saying we want to talk about "Africa: the Next Chapter."

Chcieliśmy rozmawiać na temat "Afryka: Następny Rozdział".

But we are talking about "Africa: the Next Chapter"

Mówimy o tym dlatego,

because we are looking at the old and the present chapter -- that we're looking at,

że patrząc na przeszłość i teraźniejszość, wiemy że nie jest dobrze.

and saying it's not such a good thing.

że patrząc na przeszłość i teraźniejszość, wiemy, że nie jest dobrze.

The picture I showed you before, and this picture, of drought, death and disease

Takie właśnie zdjęcia suszy, śmierci i choroby

is what we usually see.

widzimy zazwyczaj.

What we want to look at is "Africa: the Next Chapter,"

Chcemy zobaczyć "Afryka: Następny Rozdział",

and that's this: a healthy, smiling, beautiful African.

czyli zdrowego, uśmiechniętego, pięknego Afrykanina.

And I think it's worth remembering what we've heard

Warto również pamiętać o tym, co słyszeliśmy

through the conference right from the first day,

na konferencji od pierwszego dnia,

where I heard that all the important statistics have been given --

czyli o tych wszystkich ważnych statystykach,

about where we are now,

które pokazują, jak wygląda nasza obecna sytuacja,

about how the continent is doing much better.

i że kontynent radzi sobie dużo lepiej.

And the importance of that is that we have a platform to build on.

To ważne, że mamy platformę, na której można budować.

So I'm not going to spend too much time --

Nie będę się nad tym rozwodzić.

just to show you, refresh your memories

Dla odświeżenia pamięci powiem,

that we are here for "Africa: the Next Chapter" because for the first time

że poruszamy temat "Afryka: następny rozdział",

there really is a platform to build on.

bo po raz pierwszy mamy platformę, na której można budować.

We really do have it going right

Sytuacja naprawdę jest dobra,

that the continent is growing at rates that people had thought would not happen.

nikt nie oczekiwał, że kontynent może rowijać się tak szybko.

After decades of 2 percent, we are now at 5 percent,

Po 20 latach wzrostu w skali 2%, osiągnęliśmy 5%,

and it's going to -- projected -- 6 and 7 percent even.

a przewiduje się nawet 6 do 7%.

And inflation has come down.

Zmalała inflacja.

External debt -- something that I can tell you a long story about

O długu zewnętrznym mogłabym mówić bardzo długo,

because I personally worked on one of the biggest debts on the continent --

bo sama pracowałam nad jednym z największych,

has come down dramatically.

zmalał dramatycznie.

You know, as you can see,

Jak widać, z niemal 50 bilionów

from almost 50 billion down to about 12 or 13 billion.

do 12 czy 13 bilionów.

Now this is a huge achievement.

Jest to ogromne osiągnięcie.

You know, we've built up reserves. Why is that important?

Zgromadziliśmy rezerwy w budżecie. Dlaczego jest to ważne?

It's because it shows off our economies, shows off our currencies

Bo pokazuje możliwości naszych gospodarek, walut

and gives a platform on which people can plan and build, including businesses.

i pozwala planować i rozwijać biznes.

We've also seen some evidence that all this is making a difference

Widzieliśmy też dowody, że ma to znaczenie,

because private investment flows have increased.

ponieważ wzrósł napływ prywatnych inwestycji.

I want to remind you again --

Chcę wam ponownie przypomnieć,

I know you saw these statistics before --

wiem, że widzieliście te statystyki wcześniej,

from almost 6 billion we are now at about 18 billion.

z 6 bilionów doszliśmy prawie do 18 bilionów.

In 2005, remittances -- I just took one country, Nigeria

W 2005 przelewy z zagranicy w jednej tylko Nigerii

skyrocketing -- skyrocketing is too dramatic,

skoczyły w górę - może nie skoczyły,

but increasing dramatically.

ale znacznie wzrosły.

And in many other countries this is happening.

W wielu krajach tak wygląda sytuacja.

Why is this important? Because it shows confidence.

Dlaczego jest to ważne? Bo pokazuje zaufanie.

People are now confident to bring --

Ludzie mają zaufanie.

if your people in the diaspora bring their money back,

Jeśli emigranci przywożą pieniądze do ojczyzny,

it shows other people that, look,

oznacza to,

there is emerging confidence in your country.

że zaufanie do kraju wzrasta.

And instead of an outflow, you are now getting a net inflow.

Zamiast odpływu mamy teraz przypływ kapitału.

Now, why is all this important, to have to go really fast?

Dlaczego jest to ważne?

It's important that we build this platform,

To ważne, że udało nam się stworzyć tę platformę,

that we have the president, Kikwete, and others of our leaders who are saying,

że prezydent Kikwete i inni przywódcy mówią:

"Look, we must do something different."

"Musimy coś zmienić."

Because we are confronted with a challenge.

Stoimy w obliczu wyzwania.

62 percent of our population is below the age of 24.

62% populacji ma mniej niż 24 lata.

What does this mean?

Co to znaczy?

This means that we have to focus on how our youth

To znaczy, że musimy skupić się na tym,

are going to be engaged in productive endeavor in their lives.

jak umożliwić młodym ludziom wydajne życie.

You have to focus on how to create jobs,

Trzeba stworzyć nowe stanowiska pracy,

make sure they don't fall into disease, and that they get an education.

chronić przed chorobami, zapewnić edukację.

But most of all that they are productively engaged in life,

Ale przede wszystkim wartościowe życie i to,

and that they are creating the kind of productive environment

że stworzą produktywne środowisko

in our countries that will make things happen.

w naszych krajach, co umożliwi postęp.

And to support this, I just recently --

W tym celu wkrótce po opuszczeniu rządu

one of the things I've done since leaving government

W tym celu wkrótce po opuszczeniu rządu

is to start an opinion research organization in Nigeria.

założyłam biuro badania opinii publicznej w Nigerii.

Most of our countries don't even have any opinion research.

Większość krajów nie bada opinii publicznej.

People don't have voice.

Ludzie nie mają głosu.

There is no way you can know what people want.

Nie ma szans dowiedzieć się czego chcą.

One of the things we asked them recently was what's their top issue.

Zapytaliśmy niedawno o najbardziej naglący problem.

Like in every other country where this has been done,

Podobnie jak w innych badanych krajach,

jobs is the top issue.

za najistotniejszy problem uznano pracę.

I want to leave this up here and come back to it.

Wrócę do tego.

But before I get to this slide, I just wanted to run you through this.

Przedtem jednak chcę o czymś wspomnieć.

And to say that for me, the next stage of building this platform

Moim zdaniem następny etap tworzenia platformy,

that now enables us to move forward --

która pozwoli nam posunąć się do przodu,

and we mustn't make light of it.

a nie wolno jej bagatelizować.

It was only 5, 6, 7 years ago

Zaledwie 5 - 7 lat temu

we couldn't even talk about the next chapter, because we were in the old chapter.

nie dałoby się mówić o nowym rodziale, bo tkwiliśmy w starym.

We were going nowhere.

Tkwiliśmy w miejcu.

The economies were not growing.

Gospodarki nie rozwijały się.

We were having negative per capita growth.

Wzrost per capita był ujemny.

The microeconomic framework and foundation for moving forward

Struktura mikroekonomiczna i platforma postępu

was not even there.

nawet nie istniały.

So let's not forget that it's taken a lot to build this,

Pamiętajmy, ile włożono w nie wysiłku,

including all those things that we tried to do in Nigeria that Dele referred to.

łącznie z naszymi próbami w Nigerii, o czym wspomniał Dele.

Creating our own program to solve problems, like fighting corruption,

Tworzenie własnych programów zwalczania korupcji,

building institutions, stabilizing the micro economy.

budowa instytucji i stabilizacja ekonomii.

So now we have this platform we can build on.

Mamy więc platformę, na której możemy budować.

And it brings us to the debate that has been going on here:

Sprowadza nas to do aktualnej debaty:

aid versus private sector, aid versus trade, etc.

dotacje kontra sektor prywatny, kontra wymiana handlowa, itd.

And someone stood up to say that one of the frustrating things

Ktoś powiedział: bardzo mnie zniechęca,

is that it's been a simplistic debate.

że ta debata jest zbyt płytka.

And that's not what the debate should be about.

A nie o to tu chodzi.

That's engaging in the wrong debate.

To podjęcie niewłaściwej debaty.

The issue here is how do we get a partnership that involves government donors,

Chodzi o partnerstwo między darczyńcami rządowymi,

the private sector and ordinary African people

sektorem prywatnym i zwyczajnymi mieszkańcami Afryki,

taking charge of their own lives?

którzy we własne ręce biorą odpowiedzialność za swoje życie.

How do we combine all this?

Jak to wszystko połączyć?

To move our continent forward, to do the things that need doing

Aby umożliwić postęp kontynentu,

that I talked about -- getting young people employed.

trzeba zapewnić młodym ludziom pracę.

Getting the creative juices flowing on this continent,

Należy pobudzić kreatywność Afryki,

much of what you have seen here.

co już tu w dużej mierze zobaczyliśmy.

So I'm afraid we've been engaging a little bit in the wrong debate.

Obawiam się, że zboczyliście z tematu.

We need to bring it back to say,

Musimy zadać sobie pytanie:

what is the combination of all these factors

jak połączyć te wszystkie zagadnienia,

that is going to yield what we want? (Applause)

by przyniosły oczekiwane rezultaty? (Oklaski)

And I want to tell you something.

I chcę wam coś powiedzieć.

For me, the issue about aid --

Dla mnie, problem z dotacjami...

I don't think that Africans need to now go all the way over to the other side

Nie sądzę, że Afrykanie popaść w drugą skrajność

and feel bad about aid.

i wstydzić się dotacji.

Africa has been giving the other countries aid.

Afryka pomaga innym krajom.

Mo Ibrahim said at a debate we were at that

Mo Ibrahim powiedział podczas debaty,

he dreams one day when Africa will be giving aid.

że marzy o dniu, w którym Afryka będzie nieść pomoc.

And I said, "Mo, you're right. We have -- no, but we've already been doing it!

Odpowiedziałam: "Przecież już to robimy!

The U.K. and the U.S. could not have been built today without Africa's aid."

Anglia i USA nie powstałyby bez pomocy Afryki."

(Applause)

(Oklaski)

It is all the resources that were taken from Africa,

Mówię o surowcach wywiezionych z Afryki,

including human, that built these countries today!

łącznie z ludźmi, którzy budowali te kraje!

So when they try to give back, we shouldn't be on the defensive.

Jeśli chcą się odwdzięczyć, nie trzeba się bronić.

The issue is not that.

Nie w tym problem.

The issue is how are we using what has been given back.

Problem w tym, na co przeznaczamy darowizny.

How are we using it?

Jak z nich korzystamy?

Is it being directed effectively?

Czy skutecznie nimi kierujemy?

I want to tell you a little story.

Chcę opowiedzieć,

Why I don't mind if we get aid, but we use it well.

czemu nie przeszkadza mi pomoc, jeśli jest dobrze użyta.

From 1967 to '70, Nigeria fought a war -- the Nigeria-Biafra war.

W latach .67 - 70 w Nigerii toczył się konflikt biafrański.

And in the middle of that war, I was 14 years old.

W połowie wojny miałam 14 lat.

We spent much of our time with my mother cooking.

Spędzałyśmy z matką dużo czasu gotując dla armii.

For the army -- my father joined the army as a brigadier -- the Biafran army.

Mój ojciec był brygadzistą po stronie biafrańskiej.

We were on the Biafran side.

Byłyśmy po stronie biafrańskiej.

And we were down to eating one meal a day, running from place to place,

Jadłyśmy raz dziennie, uciekając z miejsca na miejsce,

but wherever we could help we did.

pomagając gdzie się dało.

At a certain point in time, in 1969, things were really bad.

W roku 1969 było naprawdę źle.

We were down to almost nothing in terms of a meal a day.

Nie jadłyśmy wówczas już prawie nic.

People, children were dying of kwashiorkor.

Dorośli i dzieci umierały z głodu.

I'm sure some of you who are not so young

Na pewno starsi z was

will remember those pictures.

pamiętają tamte zdjęcia.

Well, I was in the middle of it.

Byłam w samym środku tego wszystkiego.

In the midst of all this, my mother fell ill with a stomach ailment for two or three days.

Moja matka kilka dni chorowała na żołądek.

We thought she was going to die.

Myśleliśmy, że umrze.

My father was not there.

Ojca nie było.

He was in the army.

Był w wojsku.

So I was the oldest person in the house.

Byłam najstarsza w domu.

My sister fell very ill with malaria.

Moja siostra zachorowałą na malarię.

She was three years old and I was 15.

Miała 3 lata, ja 15.

And she had such a high fever. We tried everything.

Miała wysoką gorączkę, próbowaliśmy wszystkiego,

It didn't look like it was going to work.

bez większej nadziei, że pomoże.

Until we heard that 10 kilometers away there was a doctor, who was

Ktoś powiedział, że 10 km stąd jest lekarka,

looking at people and giving them meds.

która bada ludzi i daje leki.

Now I put my sister on my back -- burning --

Wzięłam siostrę na plecy. Miała wysoką gorączkę.

and I walked 10 kilometers with her strapped on my back.

Przeszłam 10 km, niosąc ją na plecach.

It was really hot. I was very hungry.

Było bardzo gorąco. Byłam bardzo głodna.

I was scared because I knew her life depended on my getting to this woman.

Przerażało mnie, że jej życie zależy od tego, czy dojdę.

We heard there was a woman doctor who was treating people.

Słyszałyśmy o lekarce, która pomagała ludziom.

I walked 10 kilometers, putting one foot in front of the other.

Szłam 10 km, krok za krokiem.

I got there and I saw huge crowds.

Na miejscu zobaczyłam wielki tłum.

Almost a thousand people were there, trying to break down the door.

Chyba z tysiąc ludzi próbowało wyważyć drzwi.

She was doing this in a church. How was I going to get in?

Pracowała w kościele. Jak się tam dostać?

I had to crawl in between the legs of these people

Musiałam przeczołgać się pod ich nogami,

with my sister strapped on my back,

z siostrą na plechach,

find a way to a window.

dotarłam do okna.

And while they were trying to break down the door,

Tamci próbowali wyważyć drzwi,

I climbed in through the window, and jumped in.

a ja wspięłam się na okno i wskoczyłam do środka.

This woman told me it was in the nick of time.

Kobieta powiedziała, że przyszłam w ostatniej chwili.

By the time we jumped into that hall, she was barely moving.

Siostra już się prawie nie ruszała.

She gave a shot of her chloroquine -- what I learned was the chloroquine then --

Podano jej chlorochinę, wtedy nie wiedziałam co to jest,

gave her some -- it must have been a re-hydration --

coś na nawodnienie

and some other therapies, and put us in a corner.

i inne leki, a potem usiadłyśmy w kącie.

In about two to three hours, she started to move.

Po dwóch - trzech godzinach, zaczęła się ruszać.

And then they toweled her down because she started sweating,

Przykryli ją kocami, bo zaczęła się pocić,

which was a good sign.

co było dobrym znakiem.

And then my sister woke up.

A potem obudziła się.

And about five or six hours later, she said we could go home.

Kilka godzin później powiedziała, że możemy iść do domu.

I strapped her on my back.

Wzięłam ją na plecy.

I walked the 10 kilometers back and it was the shortest walk I ever had.

Przeszłam z powrotem 10 km, jak na skrzydłach.

I was so happy -- (Applause) -- that my sister was alive!

Byłam szczęśliwa. (Oklaski) Moja siostra żyła!

Today she's 41 years old, a mother of three,

Dziś ma 41 lat, jest matką trójki dzieci

and she's a physician saving other lives.

i jako lekarka ratuje innych.

Why am I telling that? I'm telling you that because --

Dlaczego o tym mówię?

when it is you or your person involved --

Kiedy chodzi o nas, czy o kogoś bliskiego,

you don't care where -- whether it's aid.

nie dbamy skąd i jaka jest pomoc.

You don't care what it is! (Applause)

Wówczas jest to nieważne! (Oklaski)

You just want the person to be alive!

Chcemy tylko ocalić jej życie!

And now let me become less sentimental, and say that saving lives --

Już mniej ckliwie powiem, że ratowanie życia,

which some of the aid we get does on this continent --

możliwe częściowo dzięki otrzymywanej pomocy,

when you save the life of anyone, a farmer, a teacher, a mother,

ratowanie kogokolwiek: rolnika, nauczyciela, matki,

they are contributing productively into the economy.

pozwala na ich produktywny wkład w gospodarkę.

And as an economist, we can also look at that side of the story.

Można to rozpatrzyć z ekonomicznego punktu widzenia.

These are people who are productive agents in the economy.

Ludzie są produktywnymi czynnikami w gospodarce.

So if we save people from HIV/AIDS, if we save them from malaria,

Uratowni przed HIV/AIDS, przed malarią,

it means they can form the base of production for our economy.

będą mogli stworzyć podstawę produkcyjną naszej gospodarki.

And by the same token --

Tym samym, jak ktoś wczoraj powiedział,

as someone said yesterday -- if we don't and they die,

jeśli ich nie ochronimy i umrą,

their children will become a burden on the economy.

ich dzieci będą ciężarem dla gospodarki.

So even from an economic standpoint,

Zatem z ekonomicznego punktu widzenia,

if we leave the social and the humanitarian,

na bok odstawiając społeczny i humanitarny,

we need to save lives now.

musimy ratować życie.

So that's one of the reasons, from a personal experience, that I say

Z własnego doświadczenia wiem,

let's channel these resources we get into something productive.

że zasoby trzeba wykorzystać produktywnie.

However, I will also tell you that I'm one of those

Z drugiej strony nie wierzę,

who doesn't believe that this is the sole answer.

że jest to jedyne rozwiązanie.

That's why I said the debate has to get more sophisticated.

Nasza debata powinna być bardziej złożona.

You know, we have to use it well.

Powinniśmy zrobić z niej dobry użytek.

What has happened in Europe?

Co stało się w Europie?

Do you all know that Spain -- part of the EU --

Czy wiecie, że Hiszpania, członek Unii Europejskiej,

got 10 billion dollars in aid from the rest of the EU?

otrzymała 10 mld. dolarów dotacji od Unii?

Resources that were transferred to them --

Czy środki, które im przyznano,

and were the Spanish ashamed of this? No!

są dla nich źródłem wstydu? Nie!

The EU transferred 10 billion. Where did they use it?

Unia dała 10 mld. Na co je przeznaczyli?

Have you been to southern Spain lately? There are roads everywhere.

Byliście ostatnio na południu Hiszpanii?

Infrastructure everywhere.

Wszędzie są drogi, infrastruktura.

It is on the back of this that the whole of southern Spain

Dzięki temu cała południowa Hiszpania

has developed into a services economy.

mogła rozwinąć gospodarkę usługową.

Did you know that Ireland got 3 billion dollars in aid?

Irlandia dostała 3 mld. dolarów dotacji.

Ireland is one of the fastest-growing economies in the European Union today.

Ich gospodarka jest jedną z najszybciej rozwijających sie w Unii.

For which many people, even from other parts of the world,

Wiele ludzi, nawet z innych części świata,

are going there to find jobs.

jedzie tam w poszukiwaniu pracy.

What did they do with the 3 billion dollars in aid?

Na co przeznaczyli te 3 mld. dotacji?

They used it to build an information superhighway,

Na zbudowania super infostrady informacyjnej,

gain infrastructure that

infrastruktury, dzięki której mogą wziąć udział

enables them to participate in the

infrastruktury, dzięki której mogą wziąć udział

information technology revolution,

w rewolucji informatycznej.

and to create jobs in their economy.

A tym samym na tworzenie miejsc pracy.

They didn't say, "No, you know, we're not going to take this."

Nie odmówili wzięcia pieniędzy.

Today, the European Union is busy transferring aid.

Dziś Unia ma ręce pełne roboty przelewając dotacje.

My frustration is if they can build infrastructure in Spain --

Irytuje mnie, że skoro w Hiszpanii

which is roads, highways, other things that they can build --

można budować infrastrukturę, czyli drogi i autostrady .

I say then, why do they refuse to use the same aid

to czemu nie biorą tych dotacji

to build the same infrastructure in our countries? (Applause)

do budowania infrastruktury w naszych krajach? (Oklaski)

When we ask them and tell them what we need,

Skoro mówimy czego nam potrzeba?

one of my worries today is that we have many foundations now.

Martwi mnie, że mamy teraz tak wiele fundacji.

Now we talk about the World Bank, IMF, and accountability, all that

Mowa o Banku Światowym, MFW i odpowiedzialności.

and the EU.

I o Unii Europejskiej.

We also have private citizens now who have a lot of money --

Są też osoby prywatne z dużymi majątkami.

some of them in this audience, with private foundations.

Niektórzy na tej widowni mają własne fundacje.

And one day, these foundations have so much money,

Pewnego dnia fundacje będą miały dość pieniędzy,

they will overtake the official aid that is being given.

by przejąć rolę oficjalnych dotacji, które dziś dostajemy.

But I fear -- and I'm very grateful to all of them

Jestem im wszystkim bardzo wdzięczna,

for what they are trying to do on the continent --

ale boję się tego, co robią z naszym kontynentem.

but I'm also worried. I wake up with a gnawing in my belly

Jeszcze jedno przyprawia mnie o ból żołądka.

because I see a new set of aid entrepreneurs on the continent.

Pojawił się nowy rodzaj przedsiębiorców ds. pomocy.

And they're also going from country to country,

Jeżdżą z kraju do kraju

and many times trying to find what to do.

szukając jakichś zadań.

But I'm not really sure that their assistance

Nie jestem pewna, czy ich wsparcie

is also being channeled in the right way.

jest kierowane w odpowiednie miejsca.

And many of them are not really familiar with the continent.

Wielu z nich nie zna kontynentu.

They are just discovering.

Dopiero go odkrywają.

And many times I don't see Africans working with them.

Często widzę, że nie pracują z Afrykanami.

They are just going alone! (Applause)

Pracują sami! (Oklaski)

And many times I get the impression that they are not really even interested

Często mam wrażenie,

in hearing from Africans who might know.

że mało ich obchodzi wiedza Afrykanów.

They want to visit us,

Chcą nas odwiedzić, poznać sytuację

see what's happening on the ground and make a decision.

i podjąć decyzję.

And now I'm maybe being harsh.

Może jestem ostra w ocenie.

But I worry because this money is so important.

Ale martwię się, ponieważ te pieniądze są ważne.

Now, who are they accountable to?

Kto ich rozlicza?

Are we on their boards when they make decisions

Czy zasiadamy w zarządach podejmujących decyzje

about where to channel money? Are we there?

na co przeznaczać fundusze?

Will we make the same mistake that we made before?

Czy znów popełnimy dawne błędy?

Have our presidents and our leaders -- everyone is talking about --

Czy nasi prezydenci i liderzy

have they ever called these people together and said,

zwołali kiedyś tych ludzi i powiedzieli:

"Look, your foundation and your foundation --

"Wasza fundacja ma duże środki,

you have so much money, we are grateful.

za co jesteśmy wdzięczni.

Let's sit down and really tell you where the money should be channeled

Posłuchajcie, do czego te pieniądze są nam naprawdę potrzebne

and where this aid should go."

i na co przeznaczyć pomoc".

Have we done that? The answer is no.

Czy kiedyś do tego doszło? Nie.

And each one is making their own individual effort.

Każdy z nich działa na własną rękę.

And then 10 years from now, billions will again have gone into Africa,

A za 10 lat, po wpompowaniu w Afrykę miliardów,

and we would still have the same problems.

nadal będziemy borykać się z tymi samymi problemami.

This is what gives us the hopeless image.

Jest to beznadziejna perspektywa.

Our inability to take charge and say to all these people bringing their money,

Nasza niezdolność do przejęcia kontrolii powiedzenia ofiarodawcom: "Chwileczkę".

"Sit down."

Nasza niezdolność do przejęcia kontrolii powiedzenia ofiarodawcom: "Chwileczkę".

And we don't do it because there are so many of us. We don't coordinate.

Nie robi się tego, bo jest nas za wiele. Brak koordynacji.

We've not called the Bill Gates, and the Soros,

Nie zwrócilismy się do Billa Gatesa, Fundacji Sorosa,

and everybody else who is helping and say,

czy innych ofiarodawców i nie powiedzieliśmy:

"Sit down. Let's have a conference with you.

"Chwileczkę. Naradźmy się.

As a continent, here are our priorities.

Jako kontynent, oto nasze priorytety.

Here is where we want you to channel this money."

Na to chcemy przeznaczyć pieniądze."

Each one should not be an entrepreneur

Nie każdy z nich musi być przedsiębiorcą,

going out and finding what is best.

który wybada, co jest najlepsze.

We're not trying to stop them at all! But to help them help us better.

Nie chcemy ich powstrzymywać. tylko pomóc w pomaganiu nam.

And what is disappointing me is that we are not doing this.

Jestem zawiedziona tym, że tak się nie dzieje.

Ten years from now we will have the same story,

Za 10 lat historia się powtórzy

and we will be repeating the same things.

i będziemy w tej samej sytuacji.

So our problem right now is, how can we leverage

Problem w tym, jak wykorzystać

all this good will that is coming towards our way?

akty dobrej woli, które do nas docierają?

How can we get government to combine properly

Co zrobić, by rząd odpowiednio porozumiał się

with these private foundations, with the international organizations,

z prywatnymi fundacjami, z międzynarodowymi organizacjami,

and with our private sector.

i z sektorem prywatnym?

I firmly believe in that private sector thing too.

Mocno wierzę w sektor prywatny.

But it cannot do it alone.

Ale nie może działać sam.

So there might be a few ideas we could think of that could work.

Pewnie jest kilka skutecznych pomysłów.

They said this is about proliferating and sharing ideas.

Podobno chodzi o mnożenie i rozpowszechnianie pomysłów.

So why don't we think of using some of this aid?

Zastanówmy się, na co przeznaczyć część tej pomocy?

Well, why don't we first say to those helping us out,

Powiedzmy naszym dobroczyńcom:

"Don't be shy about infrastructure.

nie bójcie się infrastruktury!

That health that you're working on cannot be sustainable without infrastructure.

Nie da się dbać o zdrowie bez infrastruktury.

That education will work better

Edukacja będzie lepsza,

if we've got electricity and railroads, and so on.

jeśli zainstalujemy elektryczność i linie kolejowe, itp.

That agriculture will work better if there are railroads to get the goods to market.

Rolnictwo rozwinie się dzięki drogom prowadzącym na targ.

Don't be shy of it.

Nie strońcie od tego.

Invest some of your resources in that, too."

Zainwestucje w to część swoich środków.

And then we can see that this is one combination

A potem zobaczymy, że takie połączenie

of private, international, multilateral money,

prywatnych, międzynarodowych i multilateralnych funduszy,

private sector and the African that we can put together as a partnership,

sektora prywatnego i afrykańskiego da się połączyć tak,

so that aid can be a facilitator.

by pomoc umożliwiła postęp.

That is all aid can be.

Tym właśnie może być pomoc.

Aid cannot solve our problems, I'm firmly convinced about that.

Same dotacje nie rozwiążą problemów.

But it can be catalytic. And if we fail to use it as catalytic,

Ale mogą być katalizatorem.

we would have failed.

Jeśli ich tak nie użyjemy, poniesiemy fiasko.

One of the reasons why China is a bit popular with Africans now --

Chiny stały się w Afryce popularne.

one of the reasons is not only just that, you know, these people are stupid

Nie dlatego, że z głupi ludzie nie widzą,

and China is coming to take resources.

że Chiny są tu po to, by zabrać surowce.

It's because there's a little more leverage in terms of the Chinese.

Otóż Chińczyków da się przekonać.

If you tell them, "We need a road here,"

Jeśli powiemy: "Potrzebna nam tu droga",

they will help you build it.

pomogą ja wybudować.

They don't shy away from infrastructure.

Nie unikają infrastruktury.

In fact, the Chinese minister of finance said to me,

Chiński minister finansów,

when I asked him what are we doing wrong in Nigeria.

kiedy zapytałam, co robimy źle w Nigerii,

He said, "There are two things you need only.

powiedział, że potrzebne są nam jedynie dwie rzeczy:

Infrastructure, infrastructure, infrastructure and discipline.

"Infrastruktura i dyscyplina.

You are undisciplined." (Applause)

Jesteście niezdyscyplinowani". (Oklaski)

And I repeat it for the continent.

Powtarzam to dla dobra kontynentu.

It's the same. We need infrastructure, infrastructure and discipline.

Potrzebujemy infrastruktury i dyscypliny.

So we can make a catalytic to help us provide some of that.

Możemy stworzyć katalizator, który nam pomoże.

Now I realize -- I'm not saying -- health and education --

Zdaję sobie sprawę,

no, you can also provide that as well.

że zdrowie i edukację też trzeba zapewnić.

But I'm saying it's not either or.

Twierdzę, że nie trzeba wybierać.

Let's see how aid can be a facilitator in partnership.

Zobaczmy jak partnerska pomoc umożliwi postęp. To raz.

One idea.

Zobaczmy jak partnerska pomoc umożliwi postęp. To raz.

Second thing, for the private sector,

Po drugie - sektor prywatny.

people are afraid to take risks on the continent.

Ludzie boją się podejmować ryzyko na kontynencie.

Why can't some of this aid be used as a kind of guarantee mechanisms,

Może przeznaczyć część pomocy na rodzaj gwarancji,

to enable people to take risk?

który ułatwiłby ludziom podejmowanie ryzyka?

(Applause)

(Oklaski)

And finally, because they are both standing at my -- I'm out of time.

Na koniec, bo stoją mi nad głową...

Am I out of time?

Skończył mi się czas?

OK, so let me not forget my punchline.

Dobrze, pozwólcie na puentę.

One of the things I want everybody to collaborate on is

Chcę żebyśmy wszyscy współpracowali,

to support women, to create jobs. (Applause)

nad pomocą dla kobiet, tworzeniem miejsc pracy. (Oklaski)

A lot has been said here about women, I don't need to repeat it.

Dużo powiedziano o kobietach, nie będę powtarzać.

But there are people -- women -- creating jobs.

Ludzie - kobiety - tworzą miejsca pracy.

And we know, studies have shown

Badania wykazują,

that when you put resources in the hand of the woman --

że środki przekazane w ręce kobiet...

in fact, there's an econometric study,

Badanie ekonometryczne,

the World Bank Review, done in 2000, showing that

raport Banku Światowego z 2000 roku wykazuje,

transfers into the hands of women result

że efektem przekazania środków w ręce kobiet

in healthier children, more for the household, more for the economy and all that.

są zdrowsze dzieci, więcej dla domu, dla gospodarki, itd.

So I'm saying that one of the takeaways from here --

Pomyślcie o tym.

I'm not saying the men are not important --

Nie mówię, że mężczyźni nie są ważni.

obviously, if you leave the husbands out, what will they do?

Jeśli pominiemy mężczyzn, to co zrobią?

They'll come back home and get disgruntled,

Wrócą niezadowoleni do domu,

and it will result in difficulties we don't want.

tworząc problem, którego chcemy uniknąć.

We don't want men beating their wives

Nie chcemy, by mężczyźni bili żony dlatego,

because they don't have a job, and so on.

że one maja pracę, a oni nie.

But at the margin, we also -- I want to push this,

A tak na marginesie, chcę podkreślić,

because the reason is the men automatically --

że wynika to stąd,

they get -- not automatically, but they tend to get more support.

że mężczyźni zazwyczaj otrzymują więcej wsparcia.

But I want you to realize that resources

Chcę wam uświadomić,

in the hands of African women is a powerful tool.

że środki w rękach Afrykanek to potężne narzędzie.

There are people creating jobs.

Są ludzie, którzy tworzą miejsca pracy.

Beatrice Gakuba has created 200 jobs from her flower business in Rwanda.

Beatrice Gakuba zatrudnia 200 osób przy hodowli kwiatów w Rwandzie.

We have Ibukun Awosika in Nigeria, with the chair company.

Ibukun Awosika z Nigerii ma firmę robiącą krzesła, chce ją powiększyć.

She wants to expand.

Ibukun Awosika z Nigerii ma firmę robiącą krzesła, chce ją powiększyć.

She needs another 20 million.

Potrzebuje dodatkowe 20 milionów.

She will create another 100, 200 more jobs.

Stworzy kolejne 100, 200 miejsc pracy.

So take away from here is how are you going to put together

Pomyślcie o tym, jak zgromadzić środki,

the resources to put money in the hands of women in the middle

by przekazać pieniądze w ręce kobiet,

who are ready --

które są na nie gotowe:

business people who want to expand and create more jobs.

ludziom chcącym rozwijać firmy i tworzyć nowe miejsca pracy.

And lastly, what are you going to do

Na koniec: jak zamierzacie wziąć udział

to be part of this partnership of aid, government, private sector

we połączeniu dotacji, rządu, sektora prywatnego

and the African as an individual?

i pojedynczych Afrykanów?

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (Oklaski)