A new weapon in the fight against superbugs | David Brenner

Tłumaczenie: Mariusz Koch Korekta: Marta Grochowalska

So ... we're in a real live war at the moment,

Toczymy dzisiaj prawdziwą wojnę,

and it's a war that we're truly losing.

którą całkowicie przegrywamy.

It's a war on superbugs.

Naszym przeciwnikiem są superbakterie.

So you might wonder,

Możecie się więc zastanawiać,

if I'm going to talk about superbugs,

jak superbakterie mają się

why I'm showing you a photograph of some soccer fans --

do zdjęcia kilku fanów piłki nożnej, które wam teraz pokazuję.

Liverpool soccer fans celebrating a famous victory

Widać na nim fanów Liverpoolu cieszących się ze słynnego zwycięstwa

in Istanbul, a decade ago.

10 lat temu w Stambule.

In the back, in the red shirt,

Z tyłu, w czerwonej koszulce,

well, that's me,

siedzę ja,

and next to me in the red hat, that's my friend Paul Rice.

a obok mnie, w czerwonej czapce, siedzi mój przyjaciel Paul Rice.

So a couple of years after this picture was taken,

Kilka lat po zrobieniu tego zdjęcia,

Paul went into hospital for some minor surgery,

Paul udał się do szpitala, żeby poddać się drobnemu zabiegowi.

and he developed a superbug-related infection,

Superbakterie wywołały infekcję,

and he died.

przez którą Paul zmarł.

And I was truly shocked.

Byłem w głębokim szoku.

He was a healthy guy in the prime of life.

Paul był zdrowym facetem w kwiecie wieku.

So there and then,

Natychmiast,

and actually with a lot of encouragement from a couple of TEDsters,

z dużym wsparciem ze strony kilku entuzjastów konferencji TED,

I declared my own personal war on superbugs.

wypowiedziałem superbakteriom osobistą wojnę.

So let's talk about superbugs for a moment.

Pomówmy przez chwilę o superbakteriach.

The story actually starts in the 1940s

Historia zaczyna się w latach 40. ubiegłego wieku,

with the widespread introduction of antibiotics.

kiedy to zaczęto używać antybiotyków na szeroką skalę.

And since then,

Od tamtej pory

drug-resistant bacteria have continued to emerge,

stale pojawiają się oporne na działanie leków bakterie.

and so we've been forced to develop newer and newer drugs

Tym samym jesteśmy zmuszeni opracowywać coraz to nowsze leki,

to fight these new bacteria.

które pozwolą zwalczyć te bakterie.

And this vicious cycle actually is the origin of superbugs,

To błędne koło przyczynia się do powstawania superbakterii,

which is simply bacteria for which we don't have effective drugs.

czyli po prostu bakterii, na które nie ma skutecznego lekarstwa.

I'm sure you'll recognize at least some of these superbugs.

Jestem pewien, że rozpoznacie przynajmniej niektóre z nich.

These are the more common ones around today.

Na zdjęciu te współcześnie bardziej rozpowszechnione.

Last year, around 700,000 people died

W zeszłym roku około 700 000 osób

zmarło na skutek chorób wywołanych przez superbakterie.

from superbug-related diseases.

Looking to the future,

Patrząc w przyszłość,

if we carry on on the path we're going,

jeśli dalej będziemy podążać tą ścieżką,

which is basically a drugs-based approach to the problem,

i stosować podejście oparte na opracowywaniu nowych leków,

the best estimate by the middle of this century

to według szacunków w połowie XXI wieku

is that the worldwide death toll from superbugs will be 10 million.

liczba zgonów spowodowanych przez superbakterie wyniesie 10 milionów.

10 million.

10 milionów.

Just to put that in context, that's actually more

Dla unaocznienia to więcej ludzi

than the number of people that died of cancer worldwide last year.

niż w zeszłym roku zmarło na raka.

So it seems pretty clear that we're not on a good road,

Jest więc jasne, że zmierzamy w złym kierunku,

and the drugs-based approach to this problem is not working.

a podejście oparte na tworzeniu nowych leków nie działa.

I'm a physicist,

Jestem fizykiem.

and so I wondered, could we take a physics-based approach --

Zastanawiałem się więc, czy nie moglibyśmy zastosować innego podejścia

a different approach to this problem.

bazującego na fizyce.

And in that context,

W tym kontekście

the first thing we know for sure,

pierwsza rzecz, którą wiemy na pewno,

is that we actually know how to kill every kind of microbe,

to fakt, że wiemy, jak zabijać każdy drobnoustrój,

every kind of virus,

każdego wirusa

every kind of bacteria.

i każdą bakterię.

And that's with ultraviolet light.

Możemy to robić za pomocą światła UV.

We've actually known this for more than 100 years.

Tak naprawdę wiemy to już od ponad 100 lat.

I think you all know what ultraviolet light is.

Myślę, że wiecie, czym jest światło UV.

It's part of a spectrum that includes infrared,

To część spektrum mieszczącego w sobie podczerwień

it includes visible light,

oraz światło widzialne.

and the short-wavelength part of this group is ultraviolet light.

Znajdujące się w tej grupie fale krótkiej długości to światło UV.

The key thing from our perspective here

Z naszej perspektywy kluczowe znaczenie ma fakt,

is that ultraviolet light kills bacteria by a completely different mechanism

że światło UV zabija bakterie w zupełnie inny sposób

from the way drugs kill bacteria.

niż robią to leki.

So ultraviolet light is just as capable of killing a drug-resistant bacteria

Światło UV jest zdolne zabijać bakterie oporne na leki,

as any other bacteria,

tak samo jak wszystkie inne bakterie.

and because ultraviolet light is so good at killing all bugs,

Ponieważ światło UV jest tak skuteczne w zabijaniu bakterii,

it's actually used a lot these days to sterilize rooms,

często używa się go do sterylizacji pomieszczeń

sterilize working surfaces.

czy powierzchni roboczych.

What you see here is a surgical theater

Na zdjęcie widać salę operacyjną

being sterilized with germicidal ultraviolet light.

poddaną sterylizacji bakteriobójczym światłem UV.

But what you don't see in this picture, actually,

Z ważnego powodu

is any people,

nie ma jednak na tym zdjęciu

and there's a very good reason for that.

żadnych ludzi.

Ultraviolet light is actually a health hazard,

Światło UV stanowi zagrożenie dla zdrowia.

so it can damage cells in our skin,

Może uszkodzić komórki w ludzkiej skórze

cause skin cancer,

i wywołać raka skóry.

it can damage cells in our eye,

Może uszkodzić komórki oka

cause eye diseases like cataract.

i wywołać choroby oczu, jak na przykład zaćmę.

So you can't use conventional, germicidal, ultraviolet light

Nie można więc użyć zwykłego, bakteriobójczego światła UV,

when there are people are around.

kiedy w pobliżu znajdują się ludzie.

And of course,

My chcemy oczywiście

we want to sterilize mostly when there are people around.

sterylizować głównie w obecności ludzi.

So the ideal ultraviolet light

Dlatego idealne światło UV

would actually be able to kill all bacteria,

powinno zabijać bakterie,

including superbugs,

w tym superbakterie,

but would be safe for human exposure.

nie czyniąc krzywdy ludziom.

And actually that's where my physics background kicked into this story.

W tym miejscu przydaje się moje doświadczenie z zakresu fizyki.

Together with my physics colleagues,

Razem z zaprzyjaźnionymi fizykami

we realized there actually is a particular wavelength of ultraviolet light

uzmysłowiliśmy sobie, że istnieje przecież rodzaj światła UV o określonej długości,

that should kill all bacteria,

który powinien zabijać bakterie,

but should be safe for human exposure.

pozostając przy tym bezpiecznym dla ludzi.

That wavelength is called far-UVC light,

Światło o tej długości to daleki ultrafiolet typu C.

and it's just the short-wavelength part of the ultraviolet spectrum.

Jest to część spektrum światła UV.

So let's see how that would work.

Zobaczmy zatem, jak mogłoby to działać.

What you're seeing here is the surface of our skin,

To jest powierzchnia naszej skóry.

and I'm going to superimpose on that some bacteria in the air above the skin.

Nałożę na nią odrobinę bakterii.

Now we're going to see what happens

Zobaczmy, co się stanie,

when conventional, germicidal, ultraviolet light impinges on this.

kiedy użyjemy zwykłego, bakteriobójczego światła UV.

So what you see is,

Widzimy,

as we know, germicidal light is really good at killing bacteria,

że światło UV skutecznie zabija bakterie,

but what you also see

ale widać też,

is that it penetrates into the upper layers of our skin,

że przenika przy tym przez naskórek

and it can damage those key cells in our skin

i może uszkodzić kluczowe komórki,

which ultimately, when damaged, can lead to skin cancer.

a takie uszkodzenie może prowadzić do raka skóry.

So let's compare now with far-UVC light --

Porównajmy to do działania dalekiego ultrafioletu typu C.

same situation,

Taka sama sytuacja.

skin and some bacteria in the air above them.

Skóra i odrobina bakterii nad nią.

So what you're seeing now

Widać,

is that again, far-UVC light's perfectly fine at killing bacteria,

że daleki ultrafiolet typu C skutecznie zabija bakterie,

but what far-UVC light can't do is penetrate into our skin.

ale nie przenika przy tym przez skórę.

And there's a good, solid physics reason for that:

Dzieje się tak, bo zgodnie z prawami fizyki

far-UVC light is incredibly, strongly absorbed by all biological materials,

daleki ultrafiolet typu C jest silnie absorbowany przez materiały biologiczne.

so it simply can't go very far.

Nie może zatem przedostać się głębiej.

Now, viruses and bacteria are really, really, really small,

Wirusy i bakterie są naprawdę bardzo, bardzo małe,

so the far-UVC light can certainly penetrate them and kill them,

więc daleki ultrafiolet typu C może przeniknąć przez nie i je zabić.

but what it can't do is penetrate into skin,

Nie może jednak przeniknąć przez skórę

and it can't even penetrate the dead-cell area

ani nawet przez warstwę martwych komórek

right at the very surface of our skin.

na jej powierzchni.

So far-UVC light should be able to kill bacteria,

Wiemy, że daleki ultrafiolet typu C powinien zabijać bakterie,

but kill them safely.

ale w bezpieczny sposób.

So that's the theory.

Tyle teorii.

It should work, should be safe.

Powinno działać i powinno być bezpieczne.

What about in practice?

Jak wygląda praktyka?

Does it really work?

Czy to naprawdę działa?

Is it really safe?

Czy to bezpieczne?

So that's actually what our lab has been working on

Właśnie tym zajmujemy się w laboratorium

the past five or six years,

od pięciu czy sześciu lat.

and I'm delighted to say the answer to both these questions

Cieszę się, że na oba pytania mogę odpowiedzieć twierdząco.

is an emphatic yes.

Yes, it does work,

Tak, to działa.

but yes, it is safe.

Tak, jest bezpieczne.

So I'm delighted to say that,

Cieszę się, że mogę to powiedzieć.

but actually I'm not very surprised to say that,

Ale nie jestem tym zaskoczony,

because it's purely the laws of physics at work.

ponieważ tak działają prawa fizyki.

So let's look to the future.

Spójrzmy w przyszłość.

I'm thrilled that we now have a completely new weapon,

Jestem podekscytowany, bo mamy teraz

nową broń do walki z superbakteriami,

and I should say an inexpensive weapon,

która na dodatek nie jest wcale droga.

in our fight against superbugs.

For example,

Można ją zastosować

I see far-UVC lights in surgical theaters.

w salach operacyjnych

I see far-UVC lights in food preparation areas.

albo tam, gdzie przyrządza się żywność.

And in terms of preventing the spread of viruses,

Jeśli chodzi o zapobieganie rozprzestrzenianiu się wirusów,

I see far-UVC lights in schools,

ta nowa broń przyda się w szkołach,

preventing the spread of influenza,

żeby zapobiegać grypie

preventing the spread of measles,

albo odrze.

and I see far-UVC lights in airports or airplanes,

Daleki ultrafiolet typu C będzie można wykorzystać na lotniskach,

preventing the global spread of viruses like H1N1 virus.

zapobiegając rozprzestrzenianiu się wirusów takich jak H1N1.

So back to my friend Paul Rice.

Wróćmy do mojego przyjaciela, Paula Rice'a.

He was actually a well-known and well-loved local politician

Był znanym i lubianym lokalnym politykiem

in his and my hometown of Liverpool,

w naszym rodzinnym mieście, Liverpoolu.

and they put up a statue in his memory in the center of Liverpool,

W centrum miasta stoi pomnik ku jego pamięci.

and there it is.

Oto on.

But me,

Ja jednak chciałbym,

I want Paul's legacy to be a major advance in this war against superbugs.

żeby spuścizną po Paulu był wielki postęp w walce z superbakteriami.

Armed with the power of light,

Uzbrojeni w potęgę światła

that's actually within our grasp.

rzeczywiście możemy to osiągnąć.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

Chris Anderson: Stay up here, David, I've got a question for you.

Chris Anderson: Zostań chwilę z nami.

(Applause)

Mam do ciebie pytanie.

David, tell us where you're up to in developing this,

Powiedz, na jakim etapie w rozwoju tej technologii jesteś

and what are the remaining obstacles to trying to roll out

i jakie przeszkody masz jeszcze do pokonania,

and realize this dream?

żeby zrealizować to marzenie.

David Brenner: Well, I think we now know that it kills all bacteria,

David Brenner: Wiemy na pewno, że ta technologia zabija bakterie,

but we sort of knew that before we started,

ale wiedzieliśmy o tym już wcześniej.

but we certainly tested that.

Teraz zostało to sprawdzone.

So we have to do lots and lots of tests about safety,

Przed nami mnóstwo testów dotyczących bezpieczeństwa.

and so it's more about safety than it is about efficacy.

Chodzi raczej o bezpieczeństwo, a nie skuteczność.

And we need to do short-term tests,

Musimy przeprowadzić testy krótkookresowe

and we need to do long-term tests

oraz długookresowe,

to make sure you can't develop melanoma many years on.

żeby upewnić się, że taka terapia nie wywoła po wielu latach czerniaka.

So those studies are pretty well done at this point.

Badania są w końcowej fazie.

The FDA of course is something we have to deal with,

Musimy też współpracować z Agencją do spraw Żywności i Leków,

and rightly so,

i słusznie,

because we certainly can't use this in the real world without FDA approval.

bo bez jej zgody na pewno nie moglibyśmy zastosować tej metody.

CA: Are you trying to launch first in the US,

CA: Chciałbyś wprowadzić ją najpierw w Stanach?

or somewhere else?

Czy raczej gdzie indziej?

DB: Actually, in a couple of countries.

DB: W dwóch państwach.

In Japan and in the US, both.

W Japonii i Stanach.

CA: Have you been able to persuade biologists, doctors,

CA: Udało się przekonać biologów i lekarzy,

that this is a safe approach?

że to podejście jest bezpieczne?

DB: Well, as you can imagine, there is a certain skepticism

DB: Niektórzy podchodzą do tego ze sceptycyzmem,

because everybody knows that UV light is not safe.

bo jak każdy wie, światło UV nie jest bezpieczne.

So when somebody comes along and says,

Kiedy ktoś mówi,

"Well, this particular UV light is safe,"

że ten rodzaj światła UV jest bezpieczny,

there is a barrier to be crossed,

pojawia się pewna bariera.

but the data are there,

Mamy jednak dane

and I think that's what we're going to be standing on.

i na nich będziemy się opierać.

CA: Well, we wish you well.

CA: Życzę powodzenia.

This is potentially such important work.

To potencjalnie bardzo znacząca praca.

Thank you so much for sharing this with us.

Dziękuję ci bardzo za wystąpienie, Davidzie.

Thank you, David.

(Applause)