Sendhil Mullainathan: Solving social problems with a nudge

Tłumaczenie: Monika Sulima Korekta: Milena Raczkowska

As a researcher, every once in a while

Jako badacz, raz na jakiś czas

you encounter something

spotykasz się

a little disconcerting.

z czymś niepokojącym.

And this is something that changes your understanding of the world around you,

I jest to coś, co zmienia twój pogląd na świat wokół ciebie

and teaches you that you're very wrong

i pokazuje ci jak bardzo się mylisz,

about something that you really believed firmly in.

wobec czegoś, w co bardzo wierzyłeś.

And these are unfortunate moments,

I to są właśnie niefortunne momenty,

because you go to sleep that night

ponieważ idziesz spać tej nocy

dumber than when you woke up.

głupszy niż kiedy się obudziłeś.

So, that's really the goal of my talk,

Więc celem mojego wystąpienia

is to A, communicate that moment to you

jest A, zaznajomić was z tym momentem

and B, have you leave this session

i B, sprawić byście opuścili tę sesję

a little dumber than when you entered.

nieco głupsi niż kiedy tu przyszliście.

So, I hope I can really accomplish that.

Mam nadzieję, że uda mi się to zrealizować.

So, this incident that I'm going to describe

Incydent, który wam zaraz przedstawię

really began with some diarrhea.

zaczął się od biegunki.

Now, we've known for a long time the cause of diarrhea.

Od dawna znamy przyczynę biegunki.

That's why there's a glass of water up there.

Dlatego jest tam szklanka wody.

For us, it's a problem, the people in this room.

Dla nas, ludzi w tym pokoju, jest to problem,

For babies, it's deadly.

dla niemowląt biegunka jest śmiertelna.

They lack nutrients, and diarrhea dehydrates them.

Brakuje im składników odżywczycz a biegunka odwadnia je.

And so, as a result, there is a lot of death,

W wyniku tego następuje dużo zgonów,

a lot of death.

bardzo dużo zgonów.

In India in 1960,

W indiach w 1960 roku

there was a 24 percent child mortality rate,

śmiertelność wśród dzieci wynosiła 24 procent,

lots of people didn't make it. This is incredibly unfortunate.

wiele osób niestety nie przeżyło.

One of the big reasons this happened was

Jedną z poważniejszych przyczyn tego wydarzenia

because of diarrhea.

była biegunka.

Now, there was a big effort to solve this problem,

Wiele wysiłku włożono w rozwiązanie problemu.

and there was actually a big solution.

I znaleziono na nie dobre rozwiązanie.

This solution has been called, by some,

I to rozwiązanie zostało nazwane przez niektórych

"potentially the most important medical

"Potencjalnie najważniejszy medyczny

advance this century."

postęp tego wieku."

Now, the solution turned out to be simple.

Rozwiązanie okazało się być proste.

And what it was was oral rehydration salts.

Były to doustne sole nawadniające.

Many of you have probably used this.

Wielu z was prawdopodobnie korzystało z nich.

It's brilliant. It's a way to get sodium

To wspaniały pomysł. Sposób na dostarczenie sodu

and glucose together so that when you add it to water

i glukozy połączonych razem aby w momencie dodania do wody

the child is able to absorb it even during situations of diarrhea.

dziecko było w stanie wchłonąć je nawet podczas biegunki.

Remarkable impact on mortality.

Niezwykły wpływ na śmiertelność.

Massive solution to the problem.

Ogromne rozwiązanie problemu.

Flash forward: 1960, 24 percent child mortality

Wracając do teraźniejszości, 24 procentowa śmiertelność wśród dzieci z 1960 roku

has dropped to 6.5 percent today.

zmalała do 6.5 procent na dzień dzisiejszy.

Still a big number, but a big drop.

Nadal jest to spora liczba, ale również duży spadek.

It looks like the technological problem is solved.

Wygląda na to, że techniczny problem został rozwiązany.

But if you look, even today

Ale jeśli przyjrzeć się, nawet dzisiaj

there are about 400,000 diarrhea-related deaths

w samych Indiach istnieje okolo 400 tys. zgonów

in India alone.

spowodowanych biegunką.

What's going on here?

Co się dzieje?

Well the easy answer is, we just haven't gotten those salts

Coż, najprostsza odpowiedź to taka, że nie dostarczyliśmy tych soli

to those people.

tym ludziom.

That's actually not true.

To nie jest prawda.

If you look in areas where these salts are completely available,

Jeśli przyjrzycie się regionom gdzie te sole są całkowicie dostępne,

the price is low or zero, these deaths still continue abated.

cena jest niska lub zerowa, liczba tych zgonów stale się zmiejsza.

Maybe there's a biological answer.

Może jest na to biologiczna odpowiedź.

Maybe these are the deaths that simple rehydration

Być może są to zgony, których zwykłe nawadnianie

alone doesn't solve. That's not true either.

nie rozwiąże. To też nie jest prawdą.

Many of these deaths were completely preventable,

Wielu z tych zgonów można było zapobiec.

and this what I want to think of as the disconcerting thing,

I to jest właśnie to o czym chcę myśleć jako o niepokojącym zjawisku,

what I want to call "the last mile" problem.

co chcę nazwać problemem "ostatniej mili".

See, we spent a lot of energy, in many domains --

Zużyliśmy wiele energii w wielu dziedzinach.

technological, scientific, hard work,

Technologicznej, naukowej, ciężkiej pracy,

creativity, human ingenuity --

kreatywności, ludzkiej pomysłowości,

to crack important social problems with technology solutions.

żeby rozwiązać ważne problemy społeczne za pomocą koncepcji technologicznych.

That's been the discoveries of the last 2,000 years,

To właśnie są odkrycia ostatnich dwóch tysię cy lat.

that's mankind moving forward.

To rasa ludzka poruszająca się naprzód.

But in this case we cracked it,

Ten przypadek rozwiązaliśmy

but a big part of the problem still remains.

ale duża część problemu nadal istnieje.

Nine hundred and ninety-nine miles went well,

999 mil poszło świetnie.

the last mile's proving incredibly stubborn.

Ostatnia mila wydaję się być niezwykle trudna.

Now, that's for oral rehydration therapy.

To tyle na temat ustnej terapi nawadniającej.

Maybe this is something unique about diarrhea.

Może jest coś unikalnego w biegunce.

Well, it turns out -- and this is where things get really disconcerting --

Cóż, wychodzi na to, że, i tu rzeczy stają się bardzo niepokojące,

it's not unique to diarrhea.

nie jest to rzecz unikalna dla biegunki.

It's not even unique to poor people in India.

Nie jest to nawet rzecz unikalna dla biednych ludzi w Indiach.

Here's an example from a variety of contexts.

Oto przykłady z wielu dziedzin.

I've put a bunch of examples up here.

Umieściłem tutaj masę przykładów.

I'll start with insulin, diabetes

Zacznę od insuliny,

medication in the U.S.

lekarstwa na cukrzycę w U.S.A.

OK, the American population.

Jeśli chodzi o amerykańską ludność,

On Medicaid -- if you're fairly poor you get Medicaid,

w Medicaid, do którego przystępujesz jeśli jesteś biedny,

or if you have health insurance -- insulin is pretty straightforward.

lub jeśli masz ubezpiecznie zdrowotne, nie masz problemu z insuliną.

You get it, either in pill form or you get it as an injection;

Dostajesz ją w formie tabletki lub zastrzyku.

you have to take it every day to maintain your blood sugar levels.

Musisz brać ją każdego dnia żeby wyrównać poziom cukru we krwi.

Massive technological advance:

Niezwykły postęp technologiczny

took an incredibly deadly disease, made it solvable.

zajął się niezwykle śmiertelną chorobą i znalazł dla niej rozwiązanie.

Adherence rates. How many people are taking their insulin every day?

Ile ludzi bierzę insulinę każdego dnia?

About on average, a typical person is taking it 75 percent of the time.

Średnio, przeciętna osoba bierzę ją przez 75 procent czasu.

As a result, 25,000 people a year go blind,

Jako rezultat, 25 000 osób traci wzrok każdego roku,

hundreds of thousands lose limbs, every year,

setki tysięcy tracą kończyny każdego roku

for something that's solvable.

z powodu czegoś, co da się rozwiązać.

Here I have a bunch of other examples,

Mam tutaj masę innych przykładów,

all suffer from the last mile problem.

wszystkie mają syndrom ostatniej mili.

It's not just medicine.

Nie chodzi tylko o medycynę.

Here's another example from technology:

Kolejny przykład technologiczny.

agriculture. We think

Rolnictwo. Sądzimy,

there's a food problem, so we create new seeds.

że jest problem z żywnością, więc tworzymy nowe ziarna.

We think there's an income problem, so we create

Sądzimy, że jest problem z wydajnością, więc tworzymy

new ways of farming that increase income.

nowe sposoby rolnictwa, które podniosą wydajność.

Well, look at some old ways, some ways that we'd already cracked.

Popatrzmy na stare problemy, które udało nam się rozwiązać.

Intercropping. Intercropping really increases income.

Uprawa współrzędna wspomaga wydajność.

Sometimes in rice we found incredible increases in yield

Czasami w uprawch ryżu znajdujemy ogromny wzrost wydajności w polu

when you mix different varieties of rice side by side.

kiedy zmieszamy różne odmiany ryżu obok siebie.

Some people are doing that,

Niektórzy ludzie tak robią,

many are not. What's going on?

ale większość nie. Dlaczego ?

This is the last mile.

To jest właśnie ostatnia mila

The last mile is, everywhere, problematic.

Ostatna mila stwarza wszędzie problem.

Alright, what's the problem?

Więc, jaki jest problem?

The problem is this little three-pound machine

Problemem jest mała, prawie jedno kilogramowa maszyna,

that's behind your eyes and between your ears.

która jest za waszymi oczami a między waszymi uszami.

This machine is really strange,

Maszyna ta jest doprawdy dziwna,

and one of the consequences is that people are weird.

jest jednym z powodów dlaczego ludzie są pokręceni.

They do lots of inconsistent things.

Robią wiele sprzecznych rzeczy.

(Applause)

(Aplauz)

They do lots of inconsistent things.

Robą wiele sprzecznych rzeczy.

And the inconsistencies

I te sprzeczności

create, fundamentally, this last mile problem.

stwarzają zasadniczo problem ostatniej mili.

See, when we were dealing with our biology, bacteria,

Kiedy mamy doczynienia z naszą fizjologią, bakteriami,

the genes, the things inside here, the blood?

genami, z wnętrznościami, z krwią,

That's complex, but it's manageable.

to wszystko jest skomplikowane ale do opanowania.

When we're dealing with people like this?

Kiedy w ten sposób mamy doczynienia z ludźmi

The mind is more complex.

umysł jest o wiele bardziej złożony.

That's not as manageable, and that's what we're struggling with.

Tego nie da się opanować. Z tym właśnie próbujemy sobie poradzić.

Let me go back to diarrhea for a second.

Wróćmy z powrotem do biegunki na sekundę.

Here's a question that was asked in the National Sample Survey,

Oto pytanie zadane podczas Sondażu Narodowego.

which is a survey asked of many Indian women:

Sondaż przeprowadzono na wielu indyjskich kobietach.

"Your child has diarrhea.

"Twoje dziecko ma biegunkę.

Should you increase, maintain or decrease the number of fluids?"

Powinnaś zwiększyć, utrzymać czy zmniejszyć ilość przyjmowanych płynów?"

Just so you don't embarrass yourselves, I'll give you the right answer:

Żebyście nie zawstydzili siebie, podam wam właściwą odpowiedź.

It's increase.

Zwiększyć.

Now, diarrhea's interesting

Biegunka jest interesująca,

because it's been around for thousands of years,

ponieważ mamy z nią doczynienia od tysięcy lat,

ever since humankind really

właściwie odkąd rasa ludzka

lived side by side enough to have really polluted water.

żyła w skupiskach na tyle długo żeby zanieczyścić wodę.

One Roman strategy that was very interesting

Rzymska strategia, jedna z bardziej interesujących,

was that -- and it really gave them a comparative advantage --

głosiła, i to dało im przewagę,

they made sure their soldiers didn't drink

że żołnierze nie powinni pić

even remotely muddied waters.

nawet lekko zabłoconej wody.

Because if some of your troops get diarrhea they're not that effective

Ponieważ, jeśli niektóre z twoich oddziałów zapadną na biegunkę,

on the battlefield.

ich skuteczność na polu walki osłabnie.

So, if you think of Roman comparative advantage part of it was the breast shields,

Jeśli więc pomyślicie o rzymskiej przewadze to w części były to tarcze,

the breastplates, but part of it was drinking the right water.

zbroje, ale również częścią tego było picie odpowiedniej wody.

So, here are these women. They've seen their parents

Więc mamy tu kobiety, które widziały swoich rodziców

have struggled with diarrhea, they've struggled with diarrhea,

mających problemy z biegunką i które same ich doświadczyły.

they've seen lots of deaths. How do they answer this question?

Widziały sporo zgonów. Jak odpowiedziały na pytanie ?

In India, 35 to 50 percent say "Reduce."

W Indiach 35% do 50% odpowiedziało "zmniejszyć".

Think about what that means for a second.

Pomyślcie co to oznacza przez sekundę.

Thirty-five to 50 percent of women

35 do 50 procent kobiet,

forget oral rehydration therapy,

zapomnijcie o doustnej terapii nawadniającej,

they are increasing --

ich liczba się zwiększa.

they are actually making their child

właściwie powodują, że ich dziecko

more likely to die through their actions.

ma większe szanse by umrzeć z powodu ich postępowania.

How is that possible?

Jak to możliwe?

Well, one possibility -- I think that's how most people respond to this --

Jedna możliwość - i sądzę, żę większość ludzi by tak odpowiedziała-

is to say, "That's just stupid."

"to jest po prostu głupie."

I don't think that's stupid.

Nie sądzę, że to głupota.

I think there is something very profoundly right in what these women are doing.

Sądzę, że coś jest fundamentalnie właściwe w tym, co te kobiety robią.

And that is, you don't put water

Nie wlewasz wody

into a leaky bucket.

do przeciekającego kubła.

So, think of the mental model that goes behind reducing the intake.

Pomyślcie o mentalnym modelu, który stoi za zmniejszaniem ilości wody.

Just doesn't make sense.

To nie ma sensu.

Now, the model is intuitively right.

Model jest intuicyjnie poprawny.

It just doesn't happen to be right about the world.

Tylko nie sprawdza się wobec świata.

But it makes a whole lot of sense at some deep level.

Ale na jakimś głębszym poziomie ma wiele sensu.

And that, to me, is the fundamental challenge

I to dla mnie jest fundamentalne wyzwanie

of the last mile.

ostatniej mili.

This first challenge is what I refer to as the persuasion challenge.

Pierwszym wyzwaniem jest to, co ja nazywam wyzwaniem perswazji.

Convincing people to do something --

Przekonanie ludzi do zrobienia czegoś,

take oral rehydration therapy, intercrop, whatever it might be --

na przykład doustnej terapii nawadniającej, uprawy współrzędnej, cokolwiek by to było,

is not an act of information:

nie jest tylko kwestią zapewnienia informacji.

"Let's give them the data,

"Dajmy im dane,

and when they have data they'll do the right thing."

a kiedy je dostaną postąpią właściwie."

It's more complex than that.

To jest bardziej skomplikowane.

And if you want to understand how it's more complex

Jeśli chcecie zrozumieć kompleksowość tego zjawiska

let me start with something kind of interesting.

pozwólcie, że zacznę od czegoś interesującego.

I'm going to give you a little math problem,

Dam wam mały problem matematyczny.

and I want you to just yell out the answer as fast as possible.

I chcę żebyście wykrzyczeli odpowiedź tak szybko jak to możliwe.

A bat and a ball together cost $1.10.

Kij i piłka kosztują razem dolar i dziesięć centów.

The bat costs a dollar more than the ball.

Kij kosztuje o dolara więcej niż piłka.

How much does the ball cost? Quick.

Ile kosztuje piłka ? Szybko.

So, somebody out there says, "Five."

Ktoś krzyczy pięć.

A lot of you said, "Ten."

Wielu z was powiedziało 10.

Let's think about 10 for a second.

Zastanówmy się nad 10 przez sekundę.

If the ball costs 10, the bat costs...

Jeśli piłka kosztuje 10, to kij kosztuje

this is easy, $1.10.

Dolar i dziesięć centów.

Yeah. So, together they would cost $1.20.

Więc razem kosztowałyby dolar i 20 centów.

So, here you all are, ostensibly educated people.

Więc mamy tutaj pozornie wykształconych ludzi.

Most of you look smart.

Większość z was wygląda na mądrych.

The combination of that produces

Kombinacja ta wywołała coś

something that is actually, you got this thing wrong.

co jest nieprawdą.

How is that possible? Let's go to something else.

Jak to możliwe? Przejdźmy do czegoś innego.

I know algebra can be complicated.

Wiem, że algebra może być skomplikowana.

So, let's dial this back. That's what? Fifth grade? Fourth grade?

Więc cofnijmy się dalej. Do piątej, czwartej klasy ?

Let's go back to kindergarten. OK?

Wróćmy do przedszkola, dobrze?

There's a great show on American television that you have to watch.

Jest świetny program w amerykańskiej telewizji, który powinniście obejrzeć.

It's called "Are You Smarter Than a Fifth Grader?"

Nazywa się "Czy jesteś madrzejszy od piątoklasisty?"

I think we've learned the answer to that here.

Sądzę, że już znamy odpowiedź.

Let's move to kindergarten. Let's see if we can beat five-year-olds.

Wróćmy do przedszkola. Zobaczmy czy umiecie pokonać pięciolatków.

Here's what I'm going to do: I'm going to put objects on the screen.

Oto co zrobię. Na ekranie umieszczę obiekty.

I just want you to name the color of the object.

Chcę żebyście nazwali kolor przedmiotu.

That's all it is. OK?

To wszystko.

I want you to do it fast, and say it out loud with me,

Chcę żebyście zrobili to szybko. Mówcie głośno wraz ze mną.

and do it quickly. I'll make the first one easy for you.

I róbcie to szybko. Pierwszy jest łatwy.

Ready? Black.

Gotowi? Czarny.

Now the next ones I want you to do quickly and say it out loud.

Chcę żebyście następne powiedzieli szybko i głośno.

Ready? Go.

Gotowi? Zaczynajmy.

Audience: Red. Green.

Publiczność: Czarwony. Zielony.

Yellow. Blue. Red.

Zółty. Niebieski. Czerowny.

(Laughter)

(Śmiech)

Sendhil Mullainathan: That's pretty good.

Sendgil Mullainathan: Całkiem nieźle.

Almost out of kindergarten.

Prawie na poziomie przedszkola.

What is all this telling us?

Co nam to mówi?

You see, what's going on here, and in the bat and ball problem

To co się działo tutaj i w problemie kija i piłki,

is that you have some intuitive ways of interacting with the world,

to fakt, że macie intuicyjne sposoby interakcji ze światem,

some models that you use to understand the world.

pewne modele, których używacie do zrozumienia świata.

These models, like the leaky bucket,

Te modele, tak jak przeciekający kubeł,

work well in most situations.

sprawdzają się w większości sytuacji.

I suspect most of you --

Podejrzewam, że większość z was

I hope that's true for the rest of you --

mam nadzieję, że to sprawdza się jeśli chodzi o pozostałych,

actually do pretty well with addition and subtraction in the real world.

radzi sobie całkiem nieźle z dodawaniem i odejmowanie w prawdziwym świecie.

I found a problem, a specific problem

Znalazłem bardzo specyficzny problem,

that actually found an error with that.

który znalazł w tym błąd.

Diarrhea, and many last mile problems, are like that.

Biegunka, a także wiele innych problemów ostatniej mili właśnie takie są.

They are situations where the mental model

Są to sytuacje, w których umysłowy model

doesn't match the reality.

nie pasuje do rzeczywistości.

Same thing here:

To samo tutaj.

You had an intuitive response to this that was very quick.

Wasza intuicyjna odpowiedź była bardzo szybka.

You read "blue" and you wanted to say "blue," even though you knew your task was red.

Przeczytaliście niebieski i chcieliście powiedzieć niebieski mimo, że wiedzieliście, że powinniście powiedzieć czerwony.

Now, I do this stuff because it's fun.

Robię to, bo to kupa zabawy.

But it's more profound than fun.

Ale jest w tym coś ważniejszego od zabawy.

I'll give you a good example of how it actually effects persuasion.

Dam wam dobry przykład na to jak to właściwie wpływa na perswazję.

BMW is a pretty safe car.

BMW jest całkiem bezpiecznym samochodem.

And they are trying to figure out, "Safety is good.

Firma sądzi: "Bezpieczeństwo jest dobre.

I want to advertise safety. How am I going to advertise safety?"

Chcemy zareklamować bezpieczeństwo. Jak mamy to zrobić?"

"I could give people numbers. We do well on crash tests."

Moglibyśmy dać ludziom liczby. Wypadamy dobrze w testach zderzeniowych.

But the truth of the matter is, you look at that car,

Ale prawdę mówiąc, jeśli spojrzycie na samochód,

it doesn't look like a Volvo,

nie wygląda on jak Volvo.

and it doesn't look like a Hummer.

I nie wygląda jak Hummer.

So, what I want you to think about for a few minutes

Chcę, żebyście przez kilka minut pomyśleli

is: How would you convey safety of the BMW? Okay?

jak byście przedstawili bezpieczeństwo BMW. Okey?

So now, while you're thinking about that let's move to a second task.

Więc, przejdźmy do drugiego zadania podczas gdy będziecie się nad tym zastanawiać.

The second task is fuel efficiency. Okay?

Drugie zadanie to wydajność paliwa.

Here's another puzzle for all of you.

Oto druga zagadka dla was.

One person walks into a car lot,

Jedna osoba przychodzi do salonu samochodowego

and they're thinking about buying this Toyota Yaris.

i myśli nad zakupem tej Toyoty Yaris.

They are saying, "This is 35 miles per gallon. I'm going to do

Mówią: " 56 km na pięć litrów. Będę przyjazny środowisku.

the environmentally right thing, I'm going to buy the Prius,

Kupię Priusa.

50 miles per gallon."

80 km na pięć litrów.

Another person walks into the lot,

Kolejna osoba wchodzi do salonu,

and they're about to buy a Hummer, nine miles per gallon,

mają już kupić Hummera, 15 km na pięć litrów.

fully loaded, luxury.

Z pełnym wyposażeniem, luksusowy.

And they say, "You know what? Do I need turbo? Do I need this heavyweight car?"

I mówią : "Wiecie co? Czy potrzebuję turbo? Czy potrzebuję tak ciężkiego auta?"

I'm going to do something good for the environment.

Zrobię coś pożytecznego dla środowiska.

I'm going to take off some of that weight,

Zrezygunję z tego ciężaru

and I'm going to buy a Hummer that's 11 miles per gallon."

i kupię Hummera, który osiąga 18 km na pięć litrów.

Which one of these people has done more for the environment?

Który z tych ludzi zrobił więcej dla środowiska ?

See, you have a mental model.

Tutaj macie model umysłowy.

Fifty versus 35, that's a big move. Eleven versus nine? Come on.

80 kontra 56, to wielka różnica. 15 kontra 18? Dajcie spokój.

Turns out, go home and do the math,

Wychodzi na to, idźcie do domu i policzcie,

the nine to 11 is a bigger change. That person has saved more gallons.

z 15 na 18 daje wiekszą róznicę. Ta osoba zoszczędziła więcej litrów.

Why? Because we don't care about miles per gallon, we care about

Dlaczego? Ponieważ nie obchodzi nas liczba km na litr, ale

gallons per mile.

liczba litrów na kilometr.

Think about how powerful that is if you're trying to encourage fuel efficiency.

Pomyślcie jaki wpływ może to mieć jeśli zależy wam na promowaniu lepszej wydajności paliwa.

Miles per gallon is the way we present things.

Kilometry na litry to sposób w jaki przedstawiamy sytuacje.

If we want to encourage change of behavior,

Jeśli chcemy zachęcić do zmiany zachowania

gallons per mile would have far more effectiveness.

lityr na kilometry byłby efektowniejsze.

Researchers have found these type of anomalies.

Badcze znaleźli tego typu anomalie.

Okay, back to BMW. What should they do?

Wrócmy z powrotem do BMW. Co powinni zrobić?

The problem BMW faces is this car looks safe.

Problem z jakim BMW się spotyka, to bezpieczny wygląd auta.

This car, which is my Mini, doesn't look that safe.

Te auto, moje Mini, nie wygląda na bezpieczne.

Here was BMW's brilliant insight, which they embodied into an ad campaign.

Oto niezwykła wnikliwość BMW wprowadzona w kampanię reklamową.

They showed a BMW driving down the street.

Pokazali BMW jadące ulicą.

There's a truck on the right. Boxes fall out of the truck.

Po prawej jest ciężarówka, wypadają z niej pudła.

The car swerves to avoid it, and therefore doesn't get into an accident.

Auto skręca żeby ich uniknąć i w ten sposób nie powoduje wypadku.

BWM realizes safety, in people's minds, has two components.

BMW zdało sobie sprawę, że w ludzkich umysłach, bezpieczeństwo składa się z dwóch części.

You can be safe because when you're hit, you survive,

Możesz zachować bezpieczeństwo kiedy przeżyjesz wypadek

or you can be safe because you avoid accidents.

albo możesz być bezpieczny bo unikasz wypadków.

Remarkably successful campaign, but notice the power of it.

Niezwykle udana kampania. Zauważcie jej moc.

It harnesses something you already believe.

Podkreśla coś w co już wierzycie.

Now, even if I persuaded you to do something,

Jeśli nawet przekonałem was do zrobienia czegoś

it's hard sometimes to actually get action as a result.

czasami trudno zamienić słowa w czyny.

You all probably intended to wake up,

Wszyscy z pewnością planowaliście obudzić się

I don't know, 6:30, 7 a.m.

no nie wiem, 6:30, 7 rano.

This is a battle we all fight every day,

To bitwa, którą toczymy każdego dnia

along with trying to get to the gym.

wraz z próbą pójścia do siłowni.

Now, this is an example of that battle,

To jest przykład tego typu bitwy

and makes us realize intentions don't always translate into action,

i sprawia, że zdajemy sobie sprawę, że intencje nie zawsze przechodzą w czyny.

and so one of the fundamental challenges

Więc jednym z podstawowych wyzwań

is how we would actually do that. OK?

jest pytanie jak mamy to zrobić.

So, let me now talk about the last mile problem.

Pozwólcię, że powrócę do problemu ostatniej mili.

So far, I've been pretty negative.

Do tej pory miałem dosyć negatywne podejście.

I've been trying to show you the oddities of human behavior.

Próbowałem pokazać wam różnorodności ludzkiego zachowania.

And I think maybe I'm being too negative.

I sądz, że być może jestem zbyt negatywny.

Maybe it's the diarrhea.

Może to przez biegunkę.

Maybe the last mile problem really should be thought of

Może problem ostatniej mili powinien być postrzegany

as the last mile opportunity.

jako szansa ostatniej mili.

Let's go back to diabetes.

Wróćmy z powrotem do cukrzyków.

This is a typical insulin injection.

To jest typowy zastrzyk z insuliny.

Now, carrying this thing around is complicated.

Noszenie tego ze sobą jest skomplikowane.

You gotta carry the bottle, you gotta carry the syringe.

Musisz nosić butelkę i strzykawkę.

It's also painful.

Jest to także bolesne.

Now, you may think to yourself, "Well, if my eyes depended on it,

Możecie myśleć "Coż, skoro mój wzrok od tego zależy

you know, I would obviously use it every day."

to z pewnością używałbym tego każdego dnia."

But the pain, the discomfort,

Ale ból, dyskomfort,

you know, paying attention, remembering to put it in your purse

pamiętanie o włożeniu tego do torebki

when you go on a long trip:

kiedy jedziesz w długą podróż

These are the day-to-day of life, and they do pose problems.

to realia naszego życia i sprawiają one nam kłopoty.

Here is an innovation, a design innovation.

Tutaj mamy innowację, innowację w konstrukcji.

This is a pen, it's called an insulin pen, preloaded.

To jest długopis insulinowy, już załadowany.

The needle is particularly sharp.

Igła jest bardzo ostra.

You just gotta carry this thing around.

Musisz nosić ze sobą tylką tą rzecz.

It's much easier to use, much less painful.

Jest o wiele łatwiejszy w użyciu, znacznie mniej bolesny.

Anywhere between five and 10 percent increase in adherence,

Przestrzeganie zażywania wzrasta od 5 do 10 procent

just as a result of this.

tylko jako rezultat właśnie tego.

That's what I'm talking about as a last mile opportunity.

To właśnie szansa ostatniej mili o której mówię.

You see, we tend to think the problem is solved

Zaczynamy myśleć, że problem został rozwiązany

when we solve the technology problem.

kiedy rozwiążemy jego techniczą stronę.

But the human innovation, the human problem

Ale pozostał nam problem związany z ludźmi.

still remains, and that's a great frontier that we have left.

To największa przeszkoda.

This isn't about the biology of people;

Tu nie chodzi o fizjologie ludzką,

this is now about the brains, the psychology of people,

Tu chodzi o umysł, o psychologię ludzi,

and innovation needs to continue all the way through

Innowacje muszą zostać kontynuowane aż do

the last mile.

ostatniej mili.

Here's another example of this.

Kolejny przykład tego typu.

This is from a company called Positive Energy.

Pochodzi on z firmy Positive Energy.

This is about energy efficiency.

Chodzi o wydajność energetyczną.

We're spending a lot of time on fuel cells right now.

Zajmujemy się teraz komórkami paliwowymi.

What this company does is they send a letter

Ta firma wysyła list

to households that say, "Here's your energy use,

do domostwa, który mówi " To twój wykaz korzystania z energii

here's your neighbor's energy use: You're doing well." Smiley face.

a tu twojego sąsiada, sprawujesz się bardzo dobrze." Usmiech.

"You're doing worse." Frown.

"Sprawujesz się gorzej." Niezadowolenie.

And what they find is just this letter, nothing else,

Dowiedzieli się, że tylko ten list i nic więcej,

has a two to three percent reduction in electricity use.

powoduje redukcję w korzystaniu z elektryczności rzędu 2 do 3 procent.

And you want to think about the social value of that

Pomyślcie o społecznej wartości tego zachowania,

in terms of carbon offsets, reduced electricity,

w odniesieniu do zmniejszonej ilości dwutlenku wegla, zużytej elektryczności

900 million dollars per year.

wynosi ona 900 milionów dolarów każdego roku.

Why? Because for free,

Dlaczego? Ponieważ całkiem za darmo,

this isn't a new technology, this is a letter --

to nie jest nowa technologia, to list,

we're getting a Big Bang in behavior.

obserwujemy wielką zmianę w zachowaniu.

So, how do we tackle the last mile?

Więc jak mamy się wziąść za ostatnią milę ?

I think this tells us there is an opportunity.

Sądzę, że ten przykład ukazuje nam to, że jest szansa.

And I think to tackle it, we need to combine

Sądzę, że żeby to rozwiązać musimy połączyć

psychology,

psychologię

marketing,

marketing

art, we've seen that.

sztukę, już zrobiliśmy to w przeszłości.

But you know what we need to combine it with?

Ale wiecie z czym musimy to połączyć?

We need to combine this with the scientific method.

Musimy połączyć to z metodami naukowymi.

See what's really puzzling and frustrating about the last mile, to me,

Najbardziej frustujące i zagadkowe w ostatniej mili dla mnie jest to,

is that the first 999 miles are all about science.

że pierwsze 999 mil dotyczy nauki.

No one would say, "Hey, I think this medicine works, go ahead and use it."

Nikt nie mówi : "Sądzę, że to lekarstwo działa, nie bój sie, użyj go."

We have testing, we go to the lab, we try it again, we have refinement.

Testujemy, idziemy do laboratorium, testujemy jeszcze raz, udoskonalamy.

But you know what we do on the last mile?

Ale co robimy podczas ostatniej mili ?

"Oh, this is a good idea. People will like this. Let's put it out there."

"To dobry pomysł. Ludziom się spodoba. Udostępnijmy go."

The amount of resources we put in are disparate.

Liczba środków, które na to przeznaczamy jest różna.

We put billions of dollars into fuel-efficient technologies.

Wydajemy miliardy dolarów na technologie wspomagające wydajność paliw.

How much are we putting into

Ile wydajemy na

energy behavior change

zmiany zachowań ludzkich wobec energii

in a credible, systematic, testing way?

w wiarygodny, systematyczy i przetestowany sposób?

Now, I think that we're on the verge of something big.

Sądzę, że natkneliśmy się na coś wielkiego.

We're on the verge of a whole new social science.

Jesteśmy na granicy zupełnie nowej nauki społecznej.

It's a social science that recognizes --

To nauka społeczna dostrzega,

much like science recognizes the complexity of the body,

tak jak

biology recognizes the complexity of the body -- we'll recognize

biologia dostrzega kompleksowość ciała, tak my dostrzeżemy

the complexity of the human mind.

kompleksowość ludzkiego zachowania.

The careful testing, retesting, design,

Ostrożne testowanie, ponowne testowanie, projektowanie.

are going to open up vistas of understanding,

Otwórzymy perspektywy na zrozumienie

complexities, difficult things.

kompleksowości.

And those vistas will both create new science,

I te perspektywy stworzą zarówno nową naukę

and fundamental change in the world as we see it, in the next hundred years.

jak i fundamentalnie zmienią świat w ciągu kilku kolejenych stuleci.

All right. Thank you very much.

To wszystko. Dziękuję wam bardzo.

(Applause)

Aplauz.

Chris Anderson: Sendhil, thank you so much.

Chris Anderson: Sendhil, dziękuję ci bardzo.

So, this whole area is so fascinating.

Cała ta dziedzina jest fascynująca.

I mean, it sometimes feels, listening to behavioral economists

Czasami wydaje się, słuchając ekonomistów behawioralnych,

that they are kind of putting into place

że w pewien sposób wykładają

academically, what great marketers

w akademicki sposobów, to co handlowcy

have sort of intuitively known for a long time.

intuicyjnie wiedzieli od długiego czasu.

How much is your field talking to great marketers

Jak wiele osób z twojej dziedziny rozmawia z handlowcami

about their insights into human psychology?

na temat ich rozumienia psychologii ludzkiej ?

Because they've seen it on the ground.

Oni doświadczyli tego w praktyce.

Sendhil Mullainathan: Yeah, we spend a lot of time talking to marketers,

Sendhil Mullainathan : Spędzamy wiele czasu rozmawiając z handlowcami.

and I think 60 percent of it is exactly what you say,

60 procent to dokładnie to co wspomniałeś,

there are insights to be gleaned there.

wiedza, którą trzeba zebrać.

Forty percent of it is about what marketing is.

40 procent z tego to czysty marketing.

Marketing is selling an ad to a firm.

Marketing to sprzedaż reklamy firmie.

So, in some sense, a lot of marketing is about

Więc w pewnym sensie, duża część marketingu

convincing a CEO, "This is a good ad campaign."

to przekonanie CEO, że ta kampania reklamowa jest dobra.

So, there is a little bit of slippage there.

Jest to trochę obniżeniem poziomu.

That's just a caveat. That's different from actually having an effective ad campaign.

Jest to coś innego niż posiadanie efektywnej kampanii reklamowej.

And one of the new movements in marketing is: How do we actually

Jednym z nowszych kierunków w marketingu to

measure effectiveness? Are we effective?

pytanie jak właściwie zmierzyć efektywność. Czy jesteśmy wydajni?

CA: How you take your insights here

CA: W jaki sposób zbierasz wiedzę

and actually get them integrated

i zmieniaszą ją

into working business models on the ground,

w praktyczne modele biznesowe,

in Indian villages, for example?

jak to zrobiłeś w indyjskich wioskach?

SM: So, the scientific method I alluded to is pretty important.

SM: Metoda naukowa, do której nawiązuję jest dosyć ważna.

We work closely with companies that have operational capacity,

Współpracujemy z firmami albo z organizacjami pozarządowymi

or nonprofits that have operational capacity.

które mają możliwości operacyjne.

And then we say, "Well, you want to get this behavior change.

I wtedy mówimy im, że chcemy zmienić zachowanie ludzkie.

Let's come up with a few ideas, test them,

Wymyślmy kilka idei, przetestujmy je

see which is working, go back, synthesize,

sprawdźmy, które zdają egzamin, wróćmy, syntetyzujmy

and try to come up with a thing that works,"

i spróbujmy wymyślić coś co się sprawdzi

and then we're able to scale with partners.

i wtedy jesteśmy w stanie współpracować z partnerami.

It's kind of the model that has worked in other contexts.

Jest to rodzaj modelu, który sprawdził się w innych kontekstach.

If you have biological problems

Jeśli mamy fizjologiczne problemy

we try and fix it, see if it works, and then work the scale.

próbujemy je naprawić, sprawdzić czy działają i wtedy zwiększamy skalę.

CA: Alright Sendhil, thanks so much for coming to TED. Thank you.

CA: W porządku Sendhil, bardzo dziękuję za przyjście do TED. Dziękuję.

(Applause)

Aplauz.