Ellen Dunham-Jones: Retrofitting suburbia

Tłumaczenie: Grzegorz Borek Korekta: Marcin Cwikla

In the last 50 years,

Przez ostatnich 50 lat

we've been building the suburbs

rozbudowaliśmy przedmieścia,

with a lot of unintended consequences.

co wywołało wiele nieoczekiwanych skutków.

And I'm going to talk about some of those consequences

Zamierzam omówić niektóre z tych skutków

and just present a whole bunch of really interesting projects

i przedstawić parę bardzo interesujących projektów,

that I think give us tremendous reasons

które, moim zdaniem, dają nam solidną podstawę

to be really optimistic

by móc optymistycznie stwierdzić,

that the big design and development project of the next 50 years

że przez najbliższych 50 lat wielkim przedsięwzięciem z zakresu projektowania i rozwoju

is going to be retrofitting suburbia.

będzie modernizowanie przedmieść.

So whether it's redeveloping dying malls

Bez względu na to, czy chodzi o renowację obumierających centrów handlowych,

or re-inhabiting dead big-box stores

czy ponowne zaludnianie opustoszałych hipermarketów,

or reconstructing wetlands

czy odtwarzanie mokradeł

out of parking lots,

zajętych przez parkingi,

I think the fact is

moim zdaniem

the growing number

rosnąca liczba

of empty and under-performing,

opustoszałych lub niewydajnych ekonomicznie,

especially retail, sites

zwłaszcza, placówek handlowych

throughout suburbia

na przedmieściach

gives us actually a tremendous opportunity

daje nam niesłychaną możliwość

to take our least-sustainable

zabrania się za nasze

landscapes right now

obecnie najmniej zrównoważone tereny

and convert them into

i przekształcenia ich w

more sustainable places.

miejsca bardziej zrównoważone.

And in the process, what that allows us to do

A przy tej okazji, pozwala nam to

is to redirect a lot more of our growth

przekierowawć o wiele więcej siły rozwojowej

back into existing communities

z powrotem do już istniejących społeczności,

that could use a boost,

którym przydałaby się pomoc,

and have the infrastructure in place,

a które mają już istniejącą infrastrukturę,

instead of continuing

zamiast w dalszym ciągu

to tear down trees

ścinać drzewa

and to tear up the green space out at the edges.

i niszczyć zieloną przestrzeń na obrzeżach.

So why is this important?

Więc dlaczego to jest istotne?

I think there are any number of reasons,

Moim zdaniem jest wiele powodów,

and I'm just going to not get into detail but mention a few.

ale nie zamierzam się zagłębiać w szczegóły i podam tylko parę.

Just from the perspective of climate change,

Tylko z punktu widzenia zmian klimatu,

the average urban dweller in the U.S.

w USA przeciętny mieszkaniec miasta

has about one-third the carbon footprint

ma ślad węglowy o 2/3 mniejszy,

of the average suburban dweller,

niż przeciętny mieszkaniec przedmieść,

mostly because suburbanites drive a lot more,

głównie dlatego, że mieszkańcy przedmieść więcej jeżdżą samochodem

and living in detached buildings,

i mieszkają w domach jednorodzinnych,

you have that much more exterior surface

które mają znacznie więcej powierzchni zewnętrznej,

to leak energy out of.

przez którą ucieka energia.

So strictly from

A więc ściśle rzecz biorąc,

a climate change perspective,

jeśli chodzi o zmiany klimatu

the cities are already

to miasta już są

relatively green.

relatywnie zielone.

The big opportunity

Największą szansą

to reduce greenhouse gas emissions

na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych

is actually in urbanizing

jest zatem urbanizacja

the suburbs.

przedmieść.

All that driving that we've been doing out in the suburbs,

Przez całe to jeżdżenie samochodem po przedmieściach

we have doubled the amount of miles we drive.

podwoiliśmy liczbę przejeżdżanych mil.

It's increased our dependence

To powiększyło nasze uzależnienie

on foreign oil

od zagranicznej ropy naftowej,

despite the gains in fuel efficiency.

pomimo postępu w wydajności paliwowej.

We're just driving so much more;

Po prostu jeździmy o tyle więcej,

we haven't been able to keep up technologically.

że nie nadążamy technologicznie.

Public health is another reason

Ochrona zdrowia jest kolejnym powodem,

to consider retrofitting.

by rozważyć modernizację.

Researchers at the CDC and other places

Badacze w CDC [Centrum Zwalczania i Zapobiegania Chorób] i w innych placówkach

have increasingly been linking

coraz częściej wiążą występowanie

suburban development patterns

wzorców rozwoju, takich jak na przedmieściach,

with sedentary lifestyles.

z siedzącym trybem życia.

And those have been linked then

A on z kolei jest wiązany

with the rather alarming,

z dość alarmującym

growing rates of obesity,

wzrostem występowania otyłości

shown in these maps here,

który jest pokazany na tych mapach;

and that obesity has also been triggering

a otyłość m.in. powoduje

great increases in heart disease

wielki wzrost występowania chorób serca

and diabetes

i cukrzycy,

to the point where a child born today

do tego stopnia, że dziecko, które się rodzi dzisiaj

has a one-in-three chance

obarczone jest 33 procentowym ryzykiem

of developing diabetes.

zachorowania na cukrzycę.

And that rate has been escalating at the same rate

A ten odsetek wzrasta w tym samym tempie,

as children not walking

bo dzieci już nie chodzą na piechotę

to school anymore,

do szkół, znowu

again, because of our development patterns.

z powodu naszych wzorców rozwoju.

And then there's finally -- there's the affordability question.

I wreszcie - jest kwestia dostępności cenowej.

I mean, how affordable is it

Chodzi o to, ile kosztuje

to continue to live in suburbia

dalsze mieszkanie na przedmieściach

with rising gas prices?

przy rosnących cenach paliwa?

Suburban expansion to cheap land,

Rozbudowywanie przedmieść na tanich gruntach

for the last 50 years --

przez ostatnich 50 lat -

you know the cheap land out on the edge --

chodzi o tanie grunty na obrzeżach -

has helped generations of families

umożliwiło kolejnym pokoleniom

enjoy the American dream.

cieszyć się amerykańskim marzeniem.

But increasingly,

Ale coraz częściej

the savings promised

oszczędności wynikające

by drive-till-you-qualify affordability --

z kupowania w stylu "oddalaj się od centrum, aż ceny będą przystępne",

which is basically our model --

co w gruncie rzeczy jest naszym stylem,

those savings are wiped out

te oszczędności znikają,

when you consider the transportation costs.

gdy się uwzględni koszty transportu.

For instance, here in Atlanta,

Przykładowo, tutaj w Atlancie

about half of households

około połowy gospodarstw domowych

make between $20,000 and $50,000 a year,

zarabia pomiędzy 20 000 a 50 000 dolarów rocznie.

and they are spending 29 percent of their income

I ci ludzie wydają 29 procent swoich dochodów

on housing

na koszty związane z mieszkaniami

and 32 percent

a 32 procent

on transportation.

na transport.

I mean, that's 2005 figures.

I to są dane za 2005 rok.

That's before we got up to the four bucks a gallon.

Czyli zanim ceny benzyny skoczyły do 4 dolarów za galon.

You know, none of us

Wiecie, nikt z nas

really tend to do the math on our transportation costs,

tak naprawdę nie przelicza swoich kosztów transportu.

and they're not going down

A nie zapowiada się,

any time soon.

żeby miały one spadać.

Whether you love suburbia's leafy privacy

Czy więc kochacie przyrodę i prywatność przedmieść,

or you hate its soulless commercial strips,

czy też nienawidzicie ich bezdusznych galerii handlowych,

there are reasons why it's important to retrofit.

to są powody, dla których warto modernizować.

But is it practical?

Ale czy to się da zrobić?

I think it is.

Moim zdaniem się da.

June Williamson and I have been researching this topic

June Williamson i ja badałyśmy ten temat

for over a decade,

przez ponad dekadę.

and we've found over 80

I znalazłyśmy ponad 80

varied projects.

rozmaitych projektów.

But that they're really all market driven,

A wszystkie one działają na zasadach komercyjnych.

and what's driving the market in particular --

Co szczególnie napędza ten rynek?

number one -- is major demographic shifts.

Przede wszystkim zmiany demograficzne.

We all tend to think of suburbia

Najczęściej wydaje nam się, że przedmieścia

as this very family-focused place,

to są miejsca bardzo pro-rodzinne.

but that's really not the case anymore.

Ale tak naprawdę, to już tak nie jest.

Since 2000,

Od roku 2000

already two-thirds of households in suburbia

już w 2/3 gospodarstw domowych na przedmieściach

did not have kids in them.

nie ma dzieci.

We just haven't caught up with the actual realities of this.

Po prostu jeszcze sobie nie zdaliśmy sprawy z tej zmiany.

The reasons for this have a lot to with

A wynika to głównie

the dominance of the two big

z obecnej dominacji dwóch dużych

demographic groups right now:

grup demograficznych,

the Baby Boomers retiring --

pokolenie wyżu powojennego przechodzi na emeryturę,

and then there's a gap,

potem jest przerwa,

Generation X, which is a small generation.

a potem jest pokolenie X, które nie jest liczne.

They're still having kids --

U nich ciągle rodzą się dzieci.

but Generation Y hasn't even started

Ale pokolenie Y jeszcze nie zaczęło

hitting child-rearing age.

wchodzić w wiek, w którym zacznie rodzić dzieci.

They're the other big generation.

A to oni są kolejnym dużym pokoleniem.

So as a result of that,

Więc na tej podstawie

demographers predict

demografowie przewidują,

that through 2025,

że do 2025 roku

75 to 85 percent of new households

75 do 85 procent nowych gospodarstw domowych

will not have kids in them.

nie będzie zawierała dzieci.

And the market research, consumer research,

Badania marketingowe i konsumenckie,

asking the Boomers and Gen Y

w których pytano pokolenie powojenne i pokolenie Y

what it is they would like,

czego by chcieli,

what they would like to live in,

gdzie by chcieli mieszkać,

tells us there is going to be a huge demand --

mówią nam, że będzie olbrzymie zapotrzebowanie -

and we're already seeing it --

które już widzimy -

for more urban lifestyles

na więcej miejskiego stylu życia

within suburbia.

na przedmieściach.

That basically, the Boomers want to be able to age in place,

Że po prostu pokolenie powojenne chce mieszkać do starości w obecnym miejscu,

and Gen Y would like to live

a pokolenie Y chce prowadzić

an urban lifestyle,

miejski styl życia,

but most of their jobs will continue to be out in suburbia.

ale większość ich miejsc pracy ciągle będzie na przedmieściach.

The other big dynamic of change

Kolejnym znaczącym czynnikiem wywołującym zmiany

is the sheer performance of

jest czysta wydajność

underperforming asphalt.

niewydajnego asfaltu.

Now I keep thinking this would be a great name

Wydaje mi się, że to by była świetna nazwa

for an indie rock band,

alternatywnego zespołu rockowego.

but developers generally use it

Ale to w ten sposób deweloperzy

to refer to underused parking lots --

nazywają niewykorzystywane w pełni parkingi.

and suburbia is full of them.

A na przedmieściach jest ich pełno.

When the postwar suburbs were first built

Kiedy budowano powojenne przedmieścia

out on the cheap land

na tanich gruntach

away from downtown,

z dala od centrum,

it made sense to just build

to sensownie było budować

surface parking lots.

parkingi na powierzchni.

But those sites have now been leapfrogged

Ale później te obszary zostały przeskoczone

and leapfrogged again,

i przeskoczone raz jeszcze

as we've just continued to sprawl,

w czasie gdy przedmieścia rozlewały się coraz szerzej.

and they now have

I teraz to są miejsca

a relatively central location.

dość blisko centrum.

It no longer just makes sense.

I te parkingi już nie są sensowne.

That land is more valuable than just surface parking lots.

Te tereny są zbyt wartościowe na parkingi na powierzchni.

It now makes sense to go back in,

Teraz sensownie jest zrobić przebudowę,

build a deck and build up

nadbudować piętro i budować wzwyż

on those sites.

w takich miejscach.

So what do you do

Więc co można zrobić

with a dead mall,

z wymarłym centrum handlowym,

dead office park?

wymarłym centrum biurowym?

It turns out, all sorts of things.

Jak się okazuje - dużo różnych rzeczy.

In a slow economy like ours,

Przy wolno rozwijającej się gospodarce, takiej jak nasza,

re-inhabitation is

ponowne zaludnianie jest

one of the more popular strategies.

jedną z popularniejszych metod.

So this happens to be

Otóż to jest

a dead mall in St. Louis

wymarłe centrum handlowe w St. Louis,

that's been re-inhabited as art-space.

które zostało na nowo zaludnione jako przestrzeń dla sztuki.

It's now home to artist studios,

Teraz mieszczą się tu pracownie artystów,

theater groups, dance troupes.

grupy teatralne, grupy taneczne.

It's not pulling in as much tax revenue

Nie ma z niego tyle przychodów podatkowych,

as it once was,

ile było kiedyś,

but it's serving its community.

ale służy ono swojej społeczności

It's keeping the lights on.

i ciągle jest wykorzystywane.

It's becoming, I think, a really great institution.

Staje się, moim zdaniem, naprawdę świetną instytucją.

Other malls have been re-inhabited

Inne centra handlowe zostały na nowo zaludnione

as nursing homes,

jako domy opieki,

as universities,

jako uniwersytety,

and as all variety of office space.

i jako różne przestrzenie biurowe.

We also found a lot of examples

Znalazłyśmy także wiele przykładów

of dead big-box stores

wymarłych hipermarketów,

that have been converted into

które zostały przystosowane do

all sorts of community-serving uses as well --

rozmaitych zastosowań przydatnych dla społeczności lokalnej:

lots of schools, lots of churches

mnóstwo szkół, mnóstwo kościołów

and lots of libraries like this one.

i mnóstwo bibliotek, takich jak ta.

This was a little grocery store, a Food Lion grocery store,

To był kiedyś mały market spożywczy sieci Food Lion,

that is now a public library.

a teraz to jest biblioteka.

In addition to, I think, doing a beautiful adaptive reuse,

Nie tylko zrobiono tu piękną adaptację,

they tore up some of the parking spaces,

ale też wyburzono część miejsc parkingowych

put in bioswales to collect and clean the runoff,

i zbudowano zielone odprowadzanie i oczyszczanie deszczówki,

put in a lot more sidewalks

dodano wiele chodników

to connect to the neighborhoods.

aby połączyć się z sąsiedztwem.

And they've made this,

I w ten sposób przerobiono

what was just a store along a commercial strip,

zwykły market przy centrum handlowym

into a community gathering space.

w miejsce integrujące społeczność.

This one is a little L-shaped strip shopping center

To jest małe centrum handlowe w kształcie litery L

in Phoenix, Arizona.

w Phoenix w Arizonie.

Really all they did was they gave it a fresh coat of bright paint,

Jedyne, co z nim zrobiono, to je na nowo pomalowano na jaskrawy kolor,

a gourmet grocery,

otwarto delikatesowy sklep spożywczy

and they put up a restaurant in the old post office.

i zrobiono restaurację w dawnej poczcie.

Never underestimate the power of food

Nie lekceważcie wpływu jedzenia

to turn a place around

na odratowanie takich miejsc

and make it a destination.

i zrobienie z nich atrakcji samych w sobie.

It's been so successful, they've now taken over the strip across the street.

To miejsce stało się takim sukcesem, że teraz przejęto już centrum handlowe po drugiej stronie ulicy.

The real estate ads in the neighborhood

I wszystkie reklamy agentów nieruchomości w tej okolicy

all very proudly proclaim,

dumnie oznajmiają

"Walking distance to Le Grande Orange,"

"W odległości spaceru od Le Grande Orange,"

because it provided its neighborhood

bo to jest dla okolicznej społeczności

with what sociologists like to call

czymś, co socjolodzy nazywają

"a third place."

"trzecim miejscem" [Third Place].

If home is the first place

Dom to jest pierwsze miejsce,

and work is the second place,

praca to jest drugie miejsce,

the third place is where you go to hang out

a trzecie miejsce, to tam, gdzie się spędza czas wolny

and build community.

i tworzy społeczność.

And especially as suburbia is becoming

A szczególnie skoro przedmieścia stają się

less centered on the family,

mniej skupione na rodzinach,

the family households,

rodzinnych gospodarstwach domowych,

there's a real hunger

to tworzy się prawdziwy głód

for more third places.

większej liczby trzecich miejsc.

So the most dramatic retrofits

Najbardziej widowiskowe modernizacje

are really those in the next category,

to te z kolejnej kategorii,

the next strategy: redevelopment.

kolejna strategia: odbudowa.

Now, during the boom, there were several

W czasie boomu zrealizowano kilka

really dramatic redevelopment projects

bardzo widowiskowych projektów odbudowy,

where the original building

czyli takich, gdzie oryginalny budynek

was scraped to the ground and then the whole site was rebuilt

był wyburzany, a cała działka była zabudowywana na nowo,

at significantly greater density,

tym razem z większą intensywnością zabudowy,

a sort of compact, walkable urban neighborhoods.

tworząc takie zgrabne, przyjazne dla pieszych osiedla miejskie.

But some of them have been much more incremental.

Ale niektóre modernizacje były stopniowe.

This is Mashpee Commons,

To jest osiedle Mashpee Commons,

the oldest retrofit that we've found.

najstarsza modernizacja, jaką znalazłyśmy.

And it's just incrementally, over the last 20 years,

I tam po prostu, krok po kroku, w ciągu ostatnich 20 lat

built urbanism

zbudowano tkankę miejską

on top of its parking lots.

w miejscu parkingów.

So the black and white photo shows

Na czarno-białym zdjęciu widać

the simple 60's strip shopping center.

proste centrum handlowe z lat 60-tych.

And then the maps above that

A mapy u góry

show its gradual transformation

pokazują jego stopniowe przekształcanie

into a compact,

w zgrabną

mixed-use New England village,

wioskę typową dla Nowej Anglii, o zróżnicowanych zastosowaniach,

and it has plans now that have been approved

a teraz są już zatwierdzone plany,

for it to connect

żeby ją połączyć

to new residential neighborhoods

z nowymi osiedlami mieszkaniowymi

across the arterials

w poprzek arterii

and over to the other side.

i na drugą stronę.

So, you know, sometimes it's incremental.

A więc, jak widać, czasami to jest stopniowe.

Sometimes, it's all at once.

Czasami jest robione na jeden raz.

This is another infill project on the parking lots,

To jest kolejny projekt zabudowy parkingów,

this one of an office park outside of Washington D.C.

to jest grupa biurowców pod Waszyngtonem.

When Metrorail expanded transit into the suburbs

Gdy Metrorail [metro i kolej podmiejska] rozbudowało swoją sieć na przedmieściach

and opened a station nearby to this site,

i otworzyło stację w pobliżu tego miejsca,

the owners decided

właściciele zdecydowali,

to build a new parking deck

że zbudują nowe piętro parkingowe

and then insert on top of their surface lots

a potem dodadzą nad dotychczasowym parkingiem powierzchniowym

a new Main Street, several apartments

nową Ulicę Główną, kilka bloków mieszkalnych

and condo buildings,

i apartamentowców,

while keeping the existing office buildings.

a przy tym zachowają dotychczasowe biurowce.

Here is the site in 1940:

To jest to miejsce w roku 1940.

It was just a little farm

Wtedy to była mała farma

in the village of Hyattsville.

we wsi Hyattsville.

By 1980, it had been subdivided

Do roku 1980 teren został podzielony

into a big mall on one side

na duże centrum handlowe po jednej stronie

and the office park on the other

i grupę biurowców po drugiej.

and then some buffer sites for a library

Było też kilka stref buforowych z biblioteką

and a church to the far right.

i kościołem, z boku po prawej.

Today, the transit,

Do dziś zbudowano już

the Main Street and the new housing

komunikację publiczną, Ulicę Główną

have all been built.

i nowe budynki.

Eventually, I expect that the streets

Docelowo, spodziewam się, że ulice

will probably extend through a redevelopment of the mall.

zostaną pewnie wydłużone przez modernizację centrum handlowego.

Plans have already been announced

Ogłoszono już plany budowy

for a lot of those garden apartments

mnóstwa takich mieszkań z ogródkiem

above the mall to be redeveloped.

na wierzchu centrum handlowego.

Transit is a big driver of retrofits.

Komunikacja publiczna wywołuje wiele modernizacji.

So here's what it looks like.

A więc tak to wygląda.

You can sort of see the funky new condo buildings

Można zobaczyć kawałek stylowych nowych apartamentowców

in between the office buildings

pomiędzy biurowcami

and the public space and the new Main Street.

i przestrzeń publiczną i nową Ulicę Główną.

This one is one of my favorites, Belmar.

To jest jeden z moich ulubionych projektów, Belmar.

I think they really built an attractive place here

Moim zdaniem zbudowano tu całkiem atrakcyjne miejsce,

and have just employed all-green construction.

a przy tym zastosowano tylko ekologiczne budownictwo.

There's massive P.V. arrays on the roofs

Na dachach są ogromne baterie słoneczne

as well as wind turbines.

oraz turbiny wiatrowe.

This was a very large mall

To kiedyś było bardzo duże centrum handlowe

on a hundred-acre superblock.

znajdujące się na jednolitej działce o powierzchni 40 hektarów.

It's now 22

Teraz tam są 22

walkable urban blocks

osobne działki oddzielone ulicami,

with public streets,

które są przyjazne dla pieszych,

two public parks, eight bus lines

dwa parki, osiem linii autobusowych

and a range of housing types,

i cały zakres rodzajów budynków mieszkalnych.

and so it's really given Lakewood, Colorado

I w ten sposób Lakewood w Colorado otrzymało

the downtown

centrum,

that this particular suburb never had.

którego to przedmieście nigdy wcześniej nie miało.

Here was the mall in its heyday.

Tak wyglądało centrum handlowe w najlepszych czasach.

They had their prom in the mall. They loved their mall.

Urządzali sobie studniówki w tym centrum handlowym. Kochali je.

So here's the site in 1975

Więc to jest to miejsce w 1975

with the mall.

z centrum handlowym.

By 1995, the mall has died.

Do 1995 centrum handlowe obumarło.

The department store has been kept --

Zachowano tylko dom towarowy.

and we found this was true in many cases.

Z tym zetknęłyśmy się wiele razy.

The department stores are multistory; they're better built.

Domy towarowe mają wiele pięter, są lepiej budowane.

They're easy to be re-adapted.

Są łatwiejsze do dostosowania.

But the one story stuff ...

Ale budynki jednopiętrowe...

that's really history.

już po nich.

So here it is at projected build-out.

Tutaj mamy projektowną rozbudowę.

This project, I think, has great connectivity

Ten projekt, moim zdaniem, ma świetne połączenia

to the existing neighborhoods.

z istniejącymi osiedlami.

It's providing 1,500 households with the option

Zapewnia 1 500 gospodarstwom domowym możliwość

of a more urban lifestyle.

prowadzenia bardziej miejskiego stylu życia.

It's about two-thirds built out right now.

W tej chwili zbudowano już około 2/3 całości.

Here's what the new Main Street looks like.

Tak wygląda nowa główna ulica.

It's very successful,

To wielki sukces.

and it's helped to prompt --

I dzięki temu projektowi

eight of the 13

osiem spośród 13

regional malls in Denver

regionalnych centrów handlowych w Denver

have now, or have announced plans to

już dokonało albo ogłosiło plany

be, retrofitted.

modernizacji.

But it's important to note that all of this retrofitting

Trzeba jednak podkreślić, że tych modernizacji

is not occurring --

nie robi się tak, że

just bulldozers are coming and just plowing down the whole city.

po prostu przyjeżdżają buldożery i zrównują z ziemią całe miasto.

No, it's pockets of walkability

Nie, tworzy się małe enklawy przyjazne dla pieszych

on the sites of

w miejscach

under-performing properties.

słabo prosperujących budynków.

And so it's giving people more choices,

I w ten sposób ludzie dostają więcej opcji,

but it's not taking away choices.

ale żadnych opcji się nie zabiera.

But it's also not really enough

Ale tak naprawdę nie wystarczy też

to just create pockets of walkability.

samo stworzenie enklaw przyjaznych dla pieszych.

You want to also try to get more systemic transformation.

Warto też spróbować dokonać przekształceń systemowych.

We need to also retrofit the corridors themselves.

Trzeba modernizować także korytarze komunikacyjne.

So this is one that has been

To jest przykład

retrofitted in California.

modernizacji wykonanej w Kaliforni.

They took the commercial strip

Zabrano się za ulicę handlową,

shown on the black-and-white images below,

pokazaną na czarno-białych zdjęciach na dole

and they built a boulevard

i przerobiono ją na bulwar,

that has become the Main Street for their town.

który stał się Ulicą Główną ich miasta.

And it's transformed from being

I w ten sposób ulica

an ugly, unsafe,

przekształciła się

undesirable address,

z brzydkiej, niebezpiecznej i niechcianej

to becoming a beautiful,

na piękną,

attractive, dignified sort of good address.

przyciągającą, poważaną - na dobry adres.

I mean now we're hoping we start to see it;

Już teraz zaczynamy to obserwować.

they've already built City Hall, attracted two hotels.

Już zbudowano tam ratusz, przyciągnięto dwa hotele.

I could imagine beautiful housing going up along there

Wyobrażam sobie piękne budynki mieszkalne, które można

without tearing down another tree.

tam dostawić bez ścinania ani jednego drzewa.

So there's a lot of great things,

Więc jest wiele świetnych rzeczy.

but I'd love to see more corridors getting retrofitting.

Ale marzę o tym, żeby więcej korytarzy było modernizowanych.

But densification

Ale zagęszczanie

is not going to work everywhere.

nie wszędzie się sprawdza..

Sometimes re-greening

Czasami lepszym rozwiązaniem

is really the better answer.

jest przywrócenie zieleni.

There's a lot to learn from successful

Można się wiele nauczyć z udanych

landbanking programs

samorządowych programów wykupywania gruntów,

in cities like Flint, Michigan.

takich jak we Flint w Michigan.

There's also a burgeoning suburban farming movement --

Mamy też rozwijający się ruch rolnictwa na przedmieściach,

sort of victory gardens meets the Internet.

coś jak skrzyżowanie ogródków przydomowych z internetem.

But perhaps one of the most important re-greening aspects

Ale chyba najważniejszą formą przywracania zieleni

is the opportunity to restore

jest możliwość odtwarzania

the local ecology,

lokalnych ekosystemów,

as in this example outside of Minneapolis.

tak jak w tym przykładzie spod Minneapolis.

When the shopping center died,

Gdy obumarło centrum handlowe,

the city restored the site's

miasto przywróciło tam

original wetlands,

dawne mokradła,

creating lakefront property,

przez co powstały działki nad jeziorem,

which then attracted private investment,

które przyciągnęły prywatnych inwestorów,

the first private investment to this very low-income neighborhood

pierwszych prywatnych inwestorów w tej biednej okolicy

in over 40 years.

od ponad 40 lat.

So they've managed to both restore the local ecology

Więc udało im się odtworzyć lokalny ekosystem

and the local economy at the same time.

i lokalną gospodarkę w tym samym czasie.

This is another re-greening example.

Oto kolejny przykład odtwarzania zieleni.

It also makes sense in very strong markets.

To można robić też w prosperujących miejscach.

This one in Seattle

To jest w Seattle

is on the site of a mall parking lot

w miejscu parkingu centrum handlowego,

adjacent to a new transit stop.

koło nowego przystanku komunikacji publicznej.

And the wavy line

Ta kręta linia

is a path alongside a creek that has now been daylit.

to ścieżka nad strumykiem, który został odkryty.

The creek had been culverted under the parking lot.

Strumyk był wcześniej schowany pod parkingiem.

But daylighting our creeks

Ale odkrywanie naszych strumyków

really improves their water quality

bardzo poprawia jakość ich wody

and contributions to habitat.

i ich wkład w środowisko naturalne.

So I've shown you some of

A więc pokazałam wam niektóre

the first generation of retrofits.

modernizacje pierwszej generacji.

What's next?

Co będzie dalej?

I think we have three challenges for the future.

Moim zdaniem czekają na nas trzy wyzwania.

The first is to plan retrofitting

Po pierwsze, trzeba planować modernizacje

much more systemically

w sposób bardziej systemowy,

at the metropolitan scale.

w skali całych miast.

We need to be able to target

Musimy umieć wskazać

which areas really should be re-greened.

te tereny, gdzie najbardziej potrzeba odtworzyć zieleń.

Where should we be redeveloping?

Gdzie powinniśmy zrobić odbudowę?

And where should we be encouraging re-inhabitation?

A gdzie powinniśmy zachęcać do ponownego zaludniania?

These slides just show two images

To są dwie ilustracje

from a larger project

z większego projektu,

that looked at trying to do that for Atlanta.

który zajmował się tym problemem w Atlancie.

I led a team that was asked to imagine

Przewodniczyłam ekipie, która miała wyobrazić sobie

Atlanta 100 years from now.

jak będzie wyglądać Atlanta za 100 lat.

And we chose to try to reverse sprawl

Zdecydowaliśmy, że spróbujemy cofnąć rozlewanie się przedmieść

through three simple moves -- expensive, but simple.

poprzez trzy proste decyzje - drogie, ale proste.

One, in a hundred years,

Pierwsza: za sto lat

transit on all major

ma być komunikacja publiczna na

rail and road corridors.

wszystkich głównych ciągach dróg i torów.

Two, in a hundred years,

Druga: za sto lat

thousand foot buffers

zabudowa ma być w odstępie 300 metrów

on all stream corridors.

od wszystkich rzek i stumieni.

It's a little extreme, but we've got a little water problem.

To jest trochę przesadne, ale mamy tu problemy z wodą.

In a hundred years,

Za sto lat,

subdivisions that simply end up too close to water

działki, które są zbyt blisko wody

or too far from transit won't be viable.

albo za daleko od komunikacji publicznej, nie będą budowlane.

And so we've created the eco-acre

I w ten sposób stworzyliśmy system eko-działek zamiennych

transfer-to-transfer development rights

aby przenieść tereny budowlane

to the transit corridors

bliżej korytarzy transportowych

and allow the re-greening

i umożliwić odtworzenie zieleni

of those former subdivisions

na tych dawnych działkach budowlanych,

for food and energy production.

gdzie będzie można produkować jedzenie i energię.

So the second challenge

A drugim wyzaniem

is to improve the architectural design quality

jest poprawa jakości architektury

of the retrofits.

w modernizowanych miejscach.

And I close with this image

Na koniec pokażę to zdjęcie

of democracy in action:

żywej demokracji.

This is a protest that's happening

To jest demonstracja

on a retrofit in Silver Spring, Maryland

w zmodernizowanym mieście Silver Spring w Maryland,

on an Astroturf town green.

na miejskim trawniku ze sztucznej trawy.

Now, retrofits are often accused

Często zarzuca się modernizacjom,

of being examples of faux downtowns

że są podróbkami prawdziwych centrów miast

and instant urbanism,

i "miastami w proszku".

and not without reason; you don't get much more phony

I nie bez przyczyny, ciężko o większą podróbkę

than an Astroturf town green.

niż miejski trawnik ze sztucznej trawy.

I have to say, these are very hybrid places.

Muszę to przyznać, to są miejsca hybrydowe.

They are new but trying to look old.

Są nowe, ale próbują wyglądać staro.

They have urban streetscapes,

Ulice wyglądają miejsko,

but suburban parking ratios.

ale miejsc do parkowania jest tyle, co na przedmieściach.

Their populations are

Ich mieszkańcy są bardziej

more diverse than typical suburbia,

różnorodni niż na przedmieściach,

but they're less diverse than cities.

ale mniej różnorodni niż w miastach.

And they are

I są to

public places,

miejsca publiczne,

but that are managed by private companies.

które są zarządzane przez prywatne firmy.

And just the surface appearance

I sam ich wygląd zewnętrzny

are often -- like the Astroturf here --

- tak jak ta sztuczna trawa -

they make me wince.

przyprawia mnie o dreszcze.

So, you know, I mean I'm glad that

Ale, no wiecie, cieszę się,

the urbanism is doing its job.

że urbanizacja się sprawdza.

The fact that a protest is happening

To, że doszło do tego protestu

really does mean

naprawdę znaczy,

that the layout of the blocks, the streets and blocks, the putting in of public space,

że rozplanowanie siatki ulic i samych ulic, dodanie przestrzeni publicznej,

compromised as it may be,

nawet takiej niepełnej,

is still a really great thing.

ciągle jest świetnym pomysłem.

But we've got to get the architecture better.

Ale musimy popracować nad architekturą.

The final challenge is for all of you.

Ostatnie wyzwanie dotyczy was wszystkich.

I want you to join the protest

Chcę, żebyście dołączyli do protestu

and start demanding

i zaczęli domagać się

more sustainable suburban places --

większej liczby zrównoważonych terenów na przedmieściach,

more sustainable places, period.

więcej zrównoważonych terenów i kropka.

But culturally,

Ale kulturowo,

we tend to think that downtowns

to ciągle myślimy, że to centra miast

should be dynamic, and we expect that.

powinny być dynamiczne, tego się spodziewamy.

But we seem to have an expectation

Ale przy tym oczekujemy,

that the suburbs should forever remain frozen

że przedmieścia pozostaną na zawsze zamrożone

in whatever adolescent form

w tej niedojrzałej formie,

they were first given birth to.

w której zostały stworzone.

It's time to let them grow up,

Już czas, by pozwolić im dorosnąć.

so I want you

Zatem chcę, abyście

to all support the zoning changes,

wspierali zmiany w planowaniu przestrzennym,

the road diets, the infrastructure improvements

odchudzanie dróg, poprawianie infrastruktury

and the retrofits that are coming soon to a neighborhood near you.

i modernizacje, które już niedługo będą robione w waszym sąsiedztwie.

Thank you.

Dziękuję.