Feras Fayyad: The real-life superheroes helping Syrian refugees | TED Fellows

Tłumaczenie: Hanna Wdzieczak Korekta: Natalie Kam

[Kształtuj swoją przyszłość]

Ludzie znają wiele historii o uchodźcach,

o tym kim są i jak wyglądają,

[SHAPE YOUR FUTURE]

Society has a set of stories it tells itself

Ale pozwól mi opowiedzieć inną historię.

about who refugees are and what they look like.

Moją historię.

Jestem filmowcem i uchodźcą.

But let me tell you a different story.

Pochodzę z małej wioski w północnej Syrii.

My story.

Gdy dorastałem, nie mieliśmy

I'm a filmmaker and a refugee

stałego dostępu do prądu.

from a small village in northern Syria.

Spędzaliśmy większość nocy

przy lampach gazowych,

opowiadając sobie historie

In our village, growing up, there was no stable electricity supply.

o mitycznych syryjskich bohaterach,

które chroniły bezbronnych ludzi.

We spend most of our nights around gas lanterns

Jako chłopiec,

and told stories about Syrian mythological superbeings

uwielbiałem takie historie.

Ale później, zmieniły się one w opowieści

that protected the vulnerable.

I was a boy who loved the stories of superheroes.

o tym, przez co przeszła

moja rodzina w trakcie rządów Assada.

But later on, these stories shifted to tales of heroes

Mój wujek został zamordowany

w trakcie tortur.

that my family has to face under the Assad dictatorship.

Mój ojciec musiał spalić własne książki

zanim zostały opublikowane,

One of my uncles was killed under torture.

aby chronić nas przed władzami.

My father had to burn his books before they were even published

Wraz z książkami, spalił swoje marzenia.

Nie możemy o tym zapomnieć,

in order to protect us from the regime.

nalegali moi rodzice.

He burned his dreams along with his books.

Te historie nie należą już do przeszłości.

These stories must not be forgotten,

Stały się formą oporu.

my parents insisted.

Poszedłem do szkoły filmowej i skupiłem się na reportażach.

The stories stopped being a pastime.

Tworzenie filmów dokumentalnych

It became a form of resistance.

stało się dla mnie formą protestu.

I studied filmmaking and focused on documentaries.

Pokazywałem historie Syryjczyków,

którzy sprzeciwiali się reżimowi Assada.

Documentary filmmaking, you see, became my way of resistance.

W 2011 roku, kiedy zaczęła się rewolucja,

I documented stories of Syrians who opposed the Assad regime,

zostałem aresztowany, torturowano mnie

i napastowano seksualnie.

in 2011, when the revolution started.

Kiedy mnie wypuszczono,

wyjechałem z Syrii.

I was arrested, tortured

Miałem traumę

i próbowałem odebrać sobie życie.

and sexually assaulted.

Moja żona była przy mnie

When I was released, I left Syria.

i pomogła mi przeżyć.

I was traumatized

and tried to end my life.

Ale w rezultacie przestałem tworzyć filmy.

My wife stood by me and helped me hang onto life.

Pomimo przebytego aresztu i tortur

podjąłem duże ryzyko,

But as a result, I stopped making films.

aby móc zobaczyć się z rodziną.

Despite my arrest and torture,

Kiedy rok później reżim Assada

utracił kontrolę nad północną Syrią,

I took many risks in order to see my family.

mogłem odwiedzić

So a year later, when the Assad regime lost control of the north of Syria,

moje miejsce pochodzenia.

Spotkałem tam wiele inspirujących osób,

prawdziwych superbohaterów,

I was able to visit my hometown.

którzy zostali w kraju,

There, I met many inspiring Syrians,

aby ratować innych.

Byłem zafascynowany ich autentycznością.

real life superheroes who stayed behind to save lives.

Nie robiąc żadnych planów,

chwyciłem za kamerę i zacząłem kręcić.

I was captivated by how genuine they were.

Poczułem się zainspirowany.

Ci ludzie uratowali moją pasję

Without planning, I took out my camera and started filming,

do tworzenia filmów.

I felt inspired.

Khalid był jednym z bohaterów

mojego pierwszego filmu

These real-life superheroes saved the filmmaker in me.

“Ostatni ludzie w Aleppo”.

Khaled był zwykłym człowiekiem,

który marzył o zostaniu strażakiem,

Khalid was one of the heroes in my first feature film,

ale nie mógł spełnić swojego marzenia.

Pracował jako malarz budowlany.

"Last Men in Aleppo."

Khaled was a simple man who dreamed to be a firefighter,

Kiedy wojna zniszczyła jego miasto,

but he couldn't follow his dream.

Khalid odnalazł swoje powołanie.

Dołączył do “Białych Hełmów”,

So he worked as a house painter.

grupy syryjskich wolontariuszy,

When the war destroyed his city, he found his calling.

którzy utworzyli grupę obrony cywilnej

ratującej ludzi

He joined the White Helmets,

spod bombardowanych budynków.

a group of Syrian volunteers who formed a civil defense organization

Khalid uratował kilkaset osób.

Zginął w trakcie służby - jako bohater.

to rescue civilians from their bombed homes.

Khalid saved hundreds of lives.

Drugą osobą jest Dr. Amani Ballour,

While doing that, he died as a hero.

której historię opowiedziałem

w moim drugim filmie

pod tytułem “Jaskinia”.

The second hero is Dr. Amani Ballour,

To opowieść o niesamowitej kobiecie,

która założyła podziemny szpital

whose story I told in my second film, “The Cave.”

we wschodniej części miasta Ghouta.

Leczyła ranne dzieci, ofiary zbrodni,

It's a story of an extraordinary woman

who founded an underground hospital in eastern Ghouta.

podczas gdy bomby spadały wokół nich.

She treated injured children, victims of atrocities,

Jako lekarka,

sprzeciwstawiła się seksizmowi

oraz patriarchatowi

while bombs fell around them.

aby ratować ludność cywilną,

dwukrotnie zaatakowaną bronią chemiczną.

As a female scientist,

she defied sexism and patriarchy

Opowiem jeszcze o dwóch superbohaterach

którzy uratowali mi życie.

to save civilians who suffered two attacks with chemical weapons.

Khalil Ma’touq i Anwar al-Bunni,

And then there are the two superheroes who saved my own life.

prawnicy, którzy podjęli się mojej sprawy

i wydostali mnie

z najcięższego ośrodka tortur w Damaszku.

Khalil Ma'touq and Anwar al-Bunni.

They are the lawyers who took up my case

Anwar obecnie przebywa w Niemczech,

and got me out of the most notorious torture facilities in Damascus.

gdzie walczy o sprawiedliwość

dla syryjskich uchodźców,

Khalil został aresztowany w 2012

While Anwar now is in Germany, fighting for justice for Syrian refugees,

z powodu swojej działalności.

Nie wiemy co się z nim dzieje

ponieważ syryjski reżim zaprzecza,

Khalil was arrested in 2012 because of his work.

że Khalil został aresztowany.

We don't know anything about him

Ale praca Khalila nie poszła na marne.

because the Syrian regime continues to deny his arrest,

To dla Khalila zmierzyłem się

z jednym z moich oprawców w Niemczech.

W czerwcu 2020 roku zeznawałem w trakcie

but his work is not in vain.

It's for Khalil I faced my torturer in Germany.

pierwszego procesu przeciwko

zbrodniom syryjskiego reżimu

In June 2020 I gave my testimony

przed niemieckim sądem w Koblenz.

To dla Amani i Khalida

at the first trial on Syrian state of torture

do dzisiaj jestem filmowcem.

before a German court in Koblenz.

Zainspirowali mnie do stworzenia

nowego filmowego świata superbohaterów,

It is for Amani and Khalid

którzy walczą o zakończenie bezprawia.

I'm still the filmmaker today.

They inspired me to create a new cinematic universe of superheroes,

Tworzenie tego świata nie jest łatwe.

based on their quest to end injustice.

To ciężka walka przeciwko rasizmowi

Creating this cinematic universe has not been an easy journey.

i dyskryminacji w przemyśle filmowym,

świecie zdominowanym przez ludzi,

It's been a brutal struggle

którzy myślą, że wiedzą czego widzowie

against racism and discrimination in the film industry,

oczekują po filmie na temat Syryjczyków,

an industry dominated by people who think they know how the audience,

jak wyobrażają sobie superbohaterów

i uchodźców.

Ale uchodźcy wyglądają tak jak ja.

how you want a film about Syrians to be,

Ci uchodźcy byli superbohaterami,

how you want superheroes or refugees to look.

stawiający opór status quo i stereotypom.

But refugees look just like me.

These refugees were superheroes

Więc nie przestanę. Dla nich.

who defied the status quo and stereotype.

Dla mojej córki, młodej uchodźczyni.

So I will not stop. I owe it to them.

Opowiem jej o bohaterach,

którzy są tacy sami, jak ona.

I owe it to my daughter, the young refugee child.

Będę dalej walczyć - dla niej.

To tell the stories of superheros

who look just like her.

Dziękuję.

For her, I will continue to resist.

Thank you.