How we'll earn money in a future without jobs | Martin Ford

Vertaald door: Boukeline Arnold Nagekeken door: Peter van de Ven

I'm going to begin with a scary question:

Ik ga beginnen met een prangende vraag:

Are we headed toward a future without jobs?

Gaan we een toekomst zonder banen tegemoet?

The remarkable progress that we're seeing

De opmerkelijke vooruitgang die we zien bij technologieën als zelfrijdende auto's,

in technologies like self-driving cars

has led to an explosion of interest in this question,

heeft de interesse voor deze vraag explosief doen toenemen,

but because it's something that's been asked

maar omdat ze in het verleden al zo vaak is gesteld,

so many times in the past,

maybe what we should really be asking

zouden we ons misschien eigenlijk moeten afvragen

is whether this time is really different.

of de situatie deze keer soms anders is.

The fear that automation might displace workers

De angst dat automatisering arbeiders van hun werk berooft

and potentially lead to lots of unemployment

en tot heel veel werkloosheid zou kunnen leiden,

goes back at a minimum 200 years to the Luddite revolts in England.

gaat minstens 200 jaar terug, tot de opstand van de Engelse luddieten.

And since then, this concern has come up again and again.

Sindsdien is hij keer op keer opgekomen.

I'm going to guess

Ik denk dat de meesten van jullie nog nooit gehoord hebben

that most of you have probably never heard of the Triple Revolution report,

van het rapport Triple Revolution, een zeer toonaangevend rapport.

but this was a very prominent report.

It was put together by a brilliant group of people --

Het is opgesteld door een aantal briljante mensen --

it actually included two Nobel laureates --

onder wie twee Nobelprijswinnaars --

and this report was presented to the President of the United States,

en aangeboden aan de president van de VS,

and it argued that the US was on the brink of economic and social upheaval

en stelde dat de VS op korte termijn

met economische en sociale onrust te maken zouden krijgen,

because industrial automation was going to put millions of people

omdat door de industriële automatisering miljoenen hun baan kwijt zouden raken.

out of work.

Now, that report was delivered to President Lyndon Johnson

Dat rapport werd in maart 1964 aan president Lyndon Johnson aangeboden.

in March of 1964.

So that's now over 50 years,

Dat is nu meer dan 50 jaar geleden

and, of course, that hasn't really happened.

en het is uiteindelijk nooit uitgekomen.

Dat is keer op keer het geval geweest.

And that's been the story again and again.

De alarmbel heeft meermaals geklonken, maar het was altijd vals alarm.

This alarm has been raised repeatedly,

but it's always been a false alarm.

And because it's been a false alarm,

En omdat het vals alarm was,

it's led to a very conventional way of thinking about this.

is men hier op een zeer conventionele manier over gaan denken.

And that says essentially that yes,

Die komt erop neer dat, inderdaad,

technology may devastate entire industries.

technologie hele industrieën zou kunnen vernietigen.

It may wipe out whole occupations and types of work.

Ze kan het einde betekenen van hele beroepsgroepen en soorten werk.

But at the same time, of course,

Maar tegelijkertijd zal vooruitgang natuurlijk ook tot veel nieuws leiden.

progress is going to lead to entirely new things.

So there will be new industries that will arise in the future,

Dus zullen er nieuwe industrieën opkomen, die natuurlijk mensen nodig hebben.

and those industries, of course, will have to hire people.

There'll be new kinds of work that will appear,

Er zullen nieuwe soorten werk ontstaan

and those might be things that today we can't really even imagine.

waarvan we onszelf vandaag de dag nog geen voorstelling kunnen maken.

And that has been the story so far,

Dat is tot dusver het verhaal geweest en het is een positief verhaal.

and it's been a positive story.

It turns out that the new jobs that have been created

De nieuwe banen die zijn ontstaan

have generally been a lot better than the old ones.

waren vaak een stuk beter dan de oude.

They have, for example, been more engaging.

Ze waren interessanter, bijvoorbeeld.

They've been in safer, more comfortable work environments,

De werkomgeving was veiliger en prettiger

and, of course, they've paid more.

en ze betaalden natuurlijk beter.

So it has been a positive story.

Dus het was een positief verhaal.

That's the way things have played out so far.

Zo is het tot op heden gegaan.

But there is one particular class of worker

Maar er is één bepaald type arbeider

for whom the story has been quite different.

voor wie dit verhaal heel anders is verlopen.

For these workers,

Voor deze arbeiders heeft technologie het werk bijna helemaal doen verdwijnen

technology has completely decimated their work,

and it really hasn't created any new opportunities at all.

en helemaal geen nieuwe mogelijkheden gebracht.

And these workers, of course,

Natuurlijk heb ik het dan over paarden.

are horses.

(Laughter)

(Gelach)

So I can ask a very provocative question:

Dus ik stel een nogal provocerende vraag:

Is it possible that at some point in the future,

kan het zijn dat op een bepaald moment

a significant fraction of the human workforce is going to be made redundant

een flink deel van de menselijke arbeidskrachten overbodig wordt,

in the way that horses were?

net zoals dat met paarden is gebeurd?

Now, you might have a very visceral, reflexive reaction to that.

Jullie reactie hierop is misschien vrij instinctief en intuïtief.

You might say, "That's absurd.

Wie weet zeggen jullie: "Dat is absurd.

How can you possibly compare human beings to horses?"

Hoe kun je nu in vredesnaam mensen met paarden vergelijken?"

Horses, of course, are very limited,

Paarden zijn natuurlijk vrij beperkt

and when cars and trucks and tractors came along,

en toen auto's en trucks ten tonele verschenen,

horses really had nowhere else to turn.

was er voor paarden eigenlijk geen plaats meer.

People, on the other hand, are intelligent;

Mensen daarentegen, zijn intelligent;

we can learn, we can adapt.

we kunnen leren, we kunnen ons aanpassen.

And in theory,

En in theorie betekent dat

that ought to mean that we can always find something new to do,

dat we altijd wel iets anders te doen kunnen vinden

en dat we altijd van belang zullen zijn voor de economie van de toekomst.

and that we can always remain relevant to the future economy.

But here's the really critical thing to understand.

Maar het volgende moeten we goed begrijpen.

The machines that will threaten workers in the future

De machines die in de toekomst een bedreiging vormen voor ons werk,

are really nothing like those cars and trucks and tractors

lijken in de verste verte niet op de auto's en trucks en tractors

that displaced horses.

die de plaats van paarden hebben ingenomen.

The future is going to be full of thinking, learning, adapting machines.

De machines van de toekomst kunnen denken, leren en zich aanpassen.

And what that really means

En dat betekent feitelijk

is that technology is finally beginning to encroach

dat technologie eindelijk een vermogen begint te ontwikkelen

on that fundamental human capability --

dat altijd aan de mens leek te zijn voorbehouden --

the thing that makes us so different from horses,

datgene wat ons zo anders maakt dan paarden

and the very thing that, so far,

en wat ervoor gezorgd heeft dat we, tot nu toe,

has allowed us to stay ahead of the march of progress

de vooruitgang een stapje voor hebben kunnen blijven

and remain relevant,

en van belang zijn gebleven, onmisbaar in feite, voor de economie.

and, in fact, indispensable to the economy.

So what is it that is really so different

Wat is er zo anders aan de huidige informatietechnologie

about today's information technology

relative to what we've seen in the past?

in vergelijking met wat we hiervóór hebben gezien?

I would point to three fundamental things.

Ik wil op drie fundamentele zaken wijzen.

The first thing is that we have seen this ongoing process

De eerste is dat we continu een exponentiële versnelling hebben gezien.

of exponential acceleration.

I know you all know about Moore's law,

Ik weet dat jullie allemaal de wet van Moore kennen,

but in fact, it's more broad-based than that;

maar eigenlijk is het nog wat ruimer;

it extends in many cases, for example, to software,

zo is het ook vaak van toepassing op software, communicatie, bandbreedte,

it extends to communications, bandwidth and so forth.

enzovoort.

Maar wat we goed moeten begrijpen,

But the really key thing to understand

is that this acceleration has now been going on for a really long time.

is dat deze versnelling nu al een hele tijd aan de gang is.

In fact, it's been going on for decades.

Al tientallen jaren eigenlijk.

If you measure from the late 1950s,

Als je rekent vanaf eind jaren vijftig van de vorige eeuw,

when the first integrated circuits were fabricated,

de tijd van de eerste geïntegreerde schakelingen,

we've seen something on the order of 30 doublings in computational power

dan hebben we zo'n 30 verdubbelingen van computerkracht gezien in die periode.

since then.

Dat is een fenomenaal getal voor een verdubbeling van wat dan ook,

That's just an extraordinary number of times to double any quantity,

and what it really means

en wat het betekent, is dat we nu op een punt zijn

is that we're now at a point where we're going to see

waarop we een enorme, absolute vooruitgang gaan zien,

just an extraordinary amount of absolute progress,

en natuurlijk zal de versnelling zelf ook blijven toenemen vanaf dit punt.

and, of course, things are going to continue to also accelerate

from this point.

Als we vooruitblikken op de komende jaren en decennia,

So as we look forward to the coming years and decades,

I think that means that we're going to see things

denk ik dat het betekent dat we dingen gaan meemaken

waar we niet op voorbereid zijn.

that we're really not prepared for.

We're going to see things that astonish us.

We gaan dingen meemaken die ons met stomheid slaan.

The second key thing

Het tweede dat we moeten beseffen,

is that the machines are, in a limited sense, beginning to think.

is dat machines op beperkte schaal zelf beginnen te denken.

And by this, I don't mean human-level AI,

En daarmee bedoel ik niet AI op menselijk niveau

or science fiction artificial intelligence;

of science-fictionachtige kunstmatige intelligentie;

I simply mean that machines and algorithms are making decisions.

ik bedoel alleen dat machines en algoritmes beslissingen nemen.

They're solving problems, and most importantly, they're learning.

Ze lossen problemen op en, het belangrijkste, ze leren.

In fact, if there's one technology that is truly central to this

Als er één technologie is die hierbij centraal staat

and has really become the driving force behind this,

en echt de drijvende kracht hierachter is geworden,

it's machine learning,

dan is dat zelflerende technologie, die zich aan het ontwikkelen is

which is just becoming this incredibly powerful,

tot een ongelooflijk krachtige, disruptieve, opschaalbare technologie.

disruptive, scalable technology.

One of the best examples I've seen of that recently

Een van de beste voorbeelden die ik onlangs op dat vlak heb gezien,

was what Google's DeepMind division was able to do

is wat Google's DeepMind-afdeling heeft gepresteerd met het AlphaGo-systeem.

with its AlphaGo system.

Now, this is the system that was able to beat the best player in the world

Dit systeem heeft de beste speler ter wereld verslagen bij het oude Go-spel.

at the ancient game of Go.

Now, at least to me,

there are two things that really stand out about the game of Go.

Er zitten, voor mij althans, twee bijzondere aspecten aan het Go-spel.

Het eerste is dat bij Go

One is that as you're playing the game,

the number of configurations that the board can be in

het aantal spelconfiguraties dat het bord kan hebben eigenlijk oneindig is.

is essentially infinite.

There are actually more possibilities than there are atoms in the universe.

Het kent meer mogelijkheden dan er atomen zijn in het heelal.

So what that means is,

Dat betekent dat je nooit een computer kunt bouwen die wint met Go,

you're never going to be able to build a computer to win at the game of Go

the way chess was approached, for example,

als we dat net zo doen als voor schaken --

zeg maar door gewoon brute computerkracht te gebruiken.

which is basically to throw brute-force computational power at it.

So clearly, a much more sophisticated, thinking-like approach is needed.

Hier is duidelijk een geavanceerdere, meer denk-achtige aanpak nodig.

The second thing that really stands out is that,

Wat in de tweede plaats echt opvalt,

if you talk to one of the championship Go players,

is dat als je met een van de Go-kampioenen praat,

this person cannot necessarily even really articulate what exactly it is

deze niet eens altijd goed kan verwoorden hoe hij denkt als hij speelt.

they're thinking about as they play the game.

It's often something that's very intuitive,

Vaak is het meer iets intuïtiefs,

it's almost just like a feeling about which move they should make.

bijna meer een gevoel dat hij heeft over wat de volgende zet moet zijn.

So given those two qualities,

Gezien deze twee karakteristieken

I would say that playing Go at a world champion level

zou ik denken dat op topniveau Go spelen nooit geautomatiseerd zal worden,

really ought to be something that's safe from automation,

and the fact that it isn't should really raise a cautionary flag for us.

en het feit dat dat niet klopt, zou alarmbellen moeten doen rinkelen.

And the reason is that we tend to draw a very distinct line,

De reden is dat we de neiging hebben een scherpe lijn te trekken

and on one side of that line are all the jobs and tasks

met aan één kant daarvan alle banen en werkzaamheden

that we perceive as being on some level fundamentally routine and repetitive

die we in zekere zin beschouwen als routinematig, repetitief en voorspelbaar.

and predictable.

And we know that these jobs might be in different industries,

We weten dat deze banen verdeeld zijn

they might be in different occupations and at different skill levels,

over verschillende bedrijfstakken, beroepsgroepen en vaardigheidsniveaus,

but because they are innately predictable,

maar omdat ze van nature voorspelbaar zijn,

we know they're probably at some point going to be susceptible

weten we dat hun werk ooit overgenomen kan worden door zelflerende machines

to machine learning,

en dus geautomatiseerd.

and therefore, to automation.

En vergis je niet, dat gaat om heel veel banen --

And make no mistake -- that's a lot of jobs.

That's probably something on the order of roughly half

waarschijnlijk zoiets als ruwweg de helft van het aantal banen in de economie.

the jobs in the economy.

Aan de andere kant van die lijn bevinden zich alle banen

But then on the other side of that line,

we have all the jobs that require some capability

die een bepaalde vaardigheid vereisen die we beschouwen als uniek menselijk

that we perceive as being uniquely human,

and these are the jobs that we think are safe.

en dat zijn de banen waarvan we denken dat ze onaantastbaar zijn.

Now, based on what I know about the game of Go,

Afgaande op wat ik weet over Go

zou ik hebben gedacht dat dit zich aan de veilige kant van die lijn zou bevinden.

I would've guessed that it really ought to be on the safe side of that line.

Maar het feit dat dat niet zo is, dat Google dit probleem heeft opgelost,

But the fact that it isn't, and that Google solved this problem,

suggests that that line is going to be very dynamic.

doet vermoeden dat die lijn vrij dynamisch zal zijn.

It's going to shift,

Hij zal zo gaan verschuiven

and it's going to shift in a way that consumes more and more jobs and tasks

dat er meer en meer banen en werkzaamheden zullen komen te vervallen

that we currently perceive as being safe from automation.

die we op dit moment nog beschouwen als niet te automatiseren.

The other key thing to understand

Iets anders wat we goed moeten begrijpen

is that this is by no means just about low-wage jobs or blue-collar jobs,

is dat dit echt niet alleen geldt voor slechtbetaalde werkers of handarbeiders,

or jobs and tasks done by people

of voor banen en werkzaamheden van mensen die relatief laag zijn opgeleid.

that have relatively low levels of education.

There's lots of evidence to show

Er is op veel manieren bewezen dat deze technologieën

that these technologies are rapidly climbing the skills ladder.

zich snel omhoogwerken op de competentieladder.

So we already see an impact on professional jobs --

We zien al dat het gevolgen heeft voor professioneel werk --

tasks done by people like accountants,

voor werkzaamheden die worden uitgevoerd

door mensen als accountants, financieel analisten,

financial analysts,

journalists,

journalisten, advocaten, radiologen, enzovoort.

lawyers, radiologists and so forth.

So a lot of the assumptions that we make

Veel van onze veronderstellingen

about the kind of occupations and tasks and jobs

omtrent het type beroepen, werkzaamheden en banen

that are going to be threatened by automation in the future

dat op termijn bedreigd zal worden door automatisering,

zullen waarschijnlijk ook onder vuur komen te liggen.

are very likely to be challenged going forward.

So as we put these trends together,

Als we deze trends samenvoegen,

denk ik dat daaruit blijkt dat we in de toekomst

I think what it shows is that we could very well end up in a future

with significant unemployment.

best eens met aanzienlijke werkloosheid te maken kunnen krijgen,

Or at a minimum,

of op zijn minst met een ernstig tekort aan werkgelegenheid,

we could face lots of underemployment or stagnant wages,

of stagnerende lonen, of misschien zelfs met dalende lonen.

maybe even declining wages.

And, of course, soaring levels of inequality.

En natuurlijk met een enorme ongelijkheid.

All of that, of course, is going to put a terrific amount of stress

Dat allemaal zorgt natuurlijk voor een enorme druk op de samenleving.

on the fabric of society.

But beyond that, there's also a fundamental economic problem,

Maar afgezien daarvan is er ook een fundamenteel economisch probleem,

and that arises because jobs are currently the primary mechanism

omdat banen op dit moment het belangrijkste mechanisme zijn

that distributes income, and therefore purchasing power,

om inkomen te verdelen, en daarmee koopkracht,

to all the consumers that buy the products and services we're producing.

over alle consumenten die de producten en diensten kopen die we voortbrengen.

In order to have a vibrant market economy,

Voor een krachtige markteconomie

you've got to have lots and lots of consumers

heb je grote aantallen consumenten nodig

that are really capable of buying the products and services

die ook echt in staat moeten zijn om de producten en diensten te kopen

that are being produced.

die er worden voortgebracht.

If you don't have that, then you run the risk

Zijn die er niet, dan is er het risico dat de economie stagneert,

of economic stagnation,

or maybe even a declining economic spiral,

of misschien zelfs in een neerwaartse spiraal terechtkomt,

omdat er gewoon niet genoeg klanten zijn

as there simply aren't enough customers out there

to buy the products and services being produced.

om de producten en diensten te kopen die er worden voortgebracht.

It's really important to realize

Het is belangrijk om je te realiseren

that all of us as individuals rely on access to that market economy

dat we als individuen allemaal vertrouwen op toegang tot die markteconomie

in order to be successful.

om succesvol te kunnen zijn.

You can visualize that by thinking in terms of one really exceptional person.

Denk maar eens aan één buitengewoon bijzonder persoon.

Imagine for a moment you take, say, Steve Jobs,

Neem Steve Jobs bijvoorbeeld eventjes en zet hem helemaal alleen op een eiland.

and you drop him on an island all by himself.

On that island, he's going to be running around,

Dat eiland zal hij gaan afstruinen op zoek naar kokosnoten,

gathering coconuts just like anyone else.

net als ieder ander.

He's really not going to be anything special,

Hij zal niks bijzonders zijn

and the reason, of course, is that there is no market

en dat komt natuurlijk omdat er geen markt is

for him to scale his incredible talents across.

voor zijn ongelooflijke talent.

So access to this market is really critical to us as individuals,

Toegang tot die markt is dus cruciaal voor ons als individuen,

and also to the entire system in terms of it being sustainable.

maar ook voor de continuïteit van het systeem als geheel.

So the question then becomes: What exactly could we do about this?

De vraag wordt dan ook: wat kunnen we hier eigenlijk aan doen?

And I think you can view this through a very utopian framework.

Ik denk dat je hiernaar kunt kijken op een nogal utopische manier.

You can imagine a future where we all have to work less,

We kunnen ons een toekomst voorstellen waarin we minder hoeven te werken,

we have more time for leisure,

meer vrije tijd hebben,

more time to spend with our families,

meer tijd voor ons gezin,

more time to do things that we find genuinely rewarding

meer tijd om de dingen te doen die ons echt voldoening geven, enzovoort.

and so forth.

And I think that's a terrific vision.

En dat vind ik een fantastisch vooruitzicht.

That's something that we should absolutely strive to move toward.

Dat is iets waar we absoluut naar zouden moeten streven.

Maar tegelijkertijd denk ik dat we realistisch moeten zijn

But at the same time, I think we have to be realistic,

and we have to realize

en moeten beseffen dat we zeer waarschijnlijk te maken gaan krijgen

that we're very likely to face a significant income distribution problem.

met een aanzienlijk probleem rondom de verdeling van inkomen.

A lot of people are likely to be left behind.

Er zullen waarschijnlijk veel mensen zijn die niet mee kunnen komen.

En ik denk dat we, om dat probleem op te lossen,

And I think that in order to solve that problem,

we're ultimately going to have to find a way

uiteindelijk een manier zullen moeten vinden

to decouple incomes from traditional work.

om inkomen los te koppelen van traditioneel werk.

And the best, more straightforward way I know to do that

En de beste, meest eenvoudige manier die ik daarvoor ken,

is some kind of a guaranteed income or universal basic income.

is in enige vorm van gegarandeerd inkomen of algemeen basisinkomen.

Now, basic income is becoming a very important idea.

Het idee van een basisinkomen is flink aan het opkomen.

It's getting a lot of traction and attention,

Het staat sterk in de belangstelling,

there are a lot of important pilot projects

er lopen veel grote pilotprojecten en experimenten, over de hele wereld.

and experiments going on throughout the world.

My own view is that a basic income is not a panacea;

Naar mijn mening is een basisinkomen geen haarlemmerolie;

it's not necessarily a plug-and-play solution,

het is niet direct een plug-and-play-oplossing,

but rather, it's a place to start.

maar eerder een startpunt.

Een idee waarop we kunnen voortborduren en dat we kunnen verfijnen.

It's an idea that we can build on and refine.

For example, one thing that I have written quite a lot about

Zo is er één onderwerp waarover ik vrij veel heb geschreven

is the possibility of incorporating explicit incentives into a basic income.

en dat is over het inbouwen van specifieke prikkels in het basisinkomen.

To illustrate that,

Om te illustreren hoe dat werkt,

imagine that you are a struggling high school student.

stel je even voor dat je een ploeterende middelbare scholier bent.

Imagine that you are at risk of dropping out of school.

Er is een kans dat je stopt met school.

Ga er dan eens even vanuit dat je weet dat op een bepaald moment in de toekomst,

And yet, suppose you know that at some point in the future,

no matter what,

wat er verder ook gebeurt,

you're going to get the same basic income as everyone else.

jij hetzelfde basisinkomen zult krijgen als ieder ander.

Now, to my mind, that creates a very perverse incentive

Zoiets vormt in mijn optiek een nogal perverse prikkel voor jou

for you to simply give up and drop out of school.

om het gewoon op te geven en van school te gaan.

Dus, zou ik zeggen, laten we het niet op die manier doen.

So I would say, let's not structure things that way.

Instead, let's pay people who graduate from high school somewhat more

Laten we in plaats daarvan degenen die hun middelbare school afmaken

iets meer betalen dan degenen die er gewoon mee ophouden.

than those who simply drop out.

En dat idee van prikkels inbouwen in het basisinkomen

And we can take that idea of building incentives into a basic income,

and maybe extend it to other areas.

kunnen we misschien uitbreiden naar andere terreinen.

For example, we might create an incentive to work in the community

Zo kunnen we een prikkel inbouwen

zodat je gemeenschapswerk gaat doen, anderen gaat helpen,

to help others,

or perhaps to do positive things for the environment,

of misschien positieve dingen voor het milieu gaat doen, enzovoort.

and so forth.

So by incorporating incentives into a basic income,

Dus door prikkels in te bouwen in een basisinkomen

we might actually improve it,

verbeteren we het systeem misschien,

and also, perhaps, take at least a couple of steps

en zetten we ook, wellicht, op zijn minst een aantal stappen

towards solving another problem

in de richting van de oplossing van een ander probleem,

that I think we're quite possibly going to face in the future,

waar we denk ik waarschijnlijk tegenaan zullen lopen in de toekomst,

and that is, how do we all find meaning and fulfillment,

en dat is: hoe vinden we met z'n allen zin en voldoening

and how do we occupy our time

en hoe besteden we onze tijd

in a world where perhaps there's less demand for traditional work?

in een wereld waarin er misschien minder vraag is naar traditioneel werk?

So by extending and refining a basic income,

Door het idee van een basisinkomen uit te breiden en te verfijnen,

I think we can make it look better,

wordt het er beter op, denk ik,

and we can also, perhaps, make it more politically and socially acceptable

en maken we het misschien ook politiek en sociaal meer aanvaardbaar en haalbaar --

and feasible --

and, of course, by doing that,

en daardoor vergroten we natuurlijk ook de kans dat het er uiteindelijk komt.

we increase the odds that it will actually come to be.

I think one of the most fundamental,

Ik denk dat een van de meest fundamentele, bijna instinctieve bezwaren

almost instinctive objections

that many of us have to the idea of a basic income,

die veel van ons hebben tegen het idee van een basisinkomen,

or really to any significant expansion of the safety net,

of eigenlijk tegen elke substantiële uitbreiding van het sociale vangnet,

is this fear that we're going to end up with too many people

de angst is dat er te veel mensen gaan meerijden op de economische kar,

riding in the economic cart,

and not enough people pulling that cart.

en dat er te weinig mensen zijn om die kar te trekken.

And yet, really, the whole point I'm making here, of course,

Toch is het hele punt dat ik hier eigenlijk maak natuurlijk,

is that in the future,

dat in de toekomst machines hoe langer hoe meer in staat zullen zijn

machines are increasingly going to be capable of pulling that cart for us.

die kar voor ons te trekken.

Dat zou ons meer mogelijkheden moeten geven

That should give us more options

for the way we structure our society and our economy,

voor de manier waarop we onze maatschappij en onze economie inrichten.

And I think eventually, it's going to go beyond simply being an option,

En ik denk dat het uiteindelijk gewoon geen keuze meer zal zijn,

and it's going to become an imperative.

maar een noodzaak.

De reden is natuurlijk dat dit alles onze maatschappij onder druk zal zetten

The reason, of course, is that all of this is going to put

such a degree of stress on our society,

en omdat banen het mechanisme zijn dat consumenten de koopkracht verschaft

and also because jobs are that mechanism

that gets purchasing power to consumers

so they can then drive the economy.

om de economie aan te drijven.

If, in fact, that mechanism begins to erode in the future,

Als dat mechanisme in de toekomst begint te haperen,

then we're going to need to replace it with something else

dan zullen we het moeten vervangen door iets anders

or we're going to face the risk

of het risico onder ogen moeten zien

dat ons hele systeem misschien niet meer houdbaar is.

that our whole system simply may not be sustainable.

But the bottom line here is that I really think

De conclusie is dat ik echt denk dat deze problemen oplossen,

that solving these problems,

and especially finding a way to build a future economy

en met name een manier proberen te vinden om aan een toekomstige economie te bouwen

that works for everyone,

die voor iedereen werkt, in alle lagen van onze maatschappij,

at every level of our society,

is going to be one of the most important challenges that we all face

een van de belangrijkste uitdagingen is waarvoor we met z'n allen staan

in the coming years and decades.

in de jaren en decennia die komen.

Thank you very much.

Dank jullie wel.

(Applause)

(Applaus)