Why is colonialism (still) romanticized? | Farish Ahmad-Noor

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Peter van de Ven

I promise you that I will not sing. I will spare you that, at least.

Ik beloof jullie dat ik niet zal zingen.

Dat tenminste zal ik jullie besparen.

But I am a historian

Maar ik ben historicus

with a background in philosophy,

met een achtergrond in de filosofie,

and my main area of research is basically the history of Southeast Asia,

en mijn belangrijkste onderzoeksgebied is wel de geschiedenis van Zuidoost-Azië,

with a focus on 19th-century colonial Southeast Asia.

met een focus op het koloniale Zuidoost-Azië van de 19e eeuw.

And over the last few years,

In de laatste paar jaar

what I've been doing is really tracing the history of certain ideas

ben ik op zoek geweest

naar de geschiedenis van bepaalde ideeën

that shape our viewpoint,

die ons denken vormgeven

the way we in Asia, in Southeast Asia,

over de manier waarop wij in Azië, Zuidoost-Azië,

look at ourselves and understand ourselves.

naar onszelf kijken en onszelf begrijpen.

Now, there's one thing that I cannot explain

Nu is er één ding dat ik niet kan uitleggen

as a historian,

als historicus,

and this has been puzzling me for a long time,

en dat houdt me al lange tijd bezig,

and this is how and why certain ideas, certain viewpoints

en dat is hoe en waarom bepaalde ideeën, bepaalde standpunten

do not seem to ever go away.

nooit lijken weg te gaan.

And I don't know why.

En ik weet niet waarom.

And in particular,

In het bijzonder ben ik geïnteresseerd

I'm interested to understand why some people -- not all, by no means --

om te begrijpen waarom sommige mensen --

niet alle natuurlijk --

but some people in postcolonial Asia

maar sommige mensen in postkoloniaal Azië

still hold on to a somewhat romanticized view of the colonial past,

nog steeds vasthouden

aan een wat geromantiseerde weergave van het koloniale verleden,

see it through kind of rose-tinted lenses

het misschien zien als door een roze bril,

as perhaps a time that was benevolent or nice or pleasant,

als een weldadige, mooie of aangename tijd,

even though historians know the realities of the violence

hoewel historici op de hoogte zijn van de realiteit van het geweld,

and the oppression

de onderdrukking

and the darker side of that entire colonial experience.

en de donkere kanten van die hele koloniale ervaring.

So let's imagine that I build a time machine for myself.

Stel je voor dat ik een tijdmachine bouw.

(Makes beeping noises)

(Maakt werkgeluiden)

I build a time machine,

Ik bouw een tijdmachine

en stuur mezelf terug naar de jaren 1860,

I send myself back to the 1860s,

a hundred years before I was born.

honderd jaar voordat ik geboren werd.

Oh dear, I've just dated myself.

Ai, nu vertel ik hoe oud ik ben.

OK, I go back a hundred years before I was born.

OK, honderd jaar terug voor mijn geboortedatum.

Now, if I were to find myself in the context of colonial Southeast Asia

Nu, als ik daar zou zijn

in het koloniale Zuidoost-Azië

in the 19th century,

in de 19e eeuw,

I would not be a professor.

zou ik geen professor zijn.

Historians know this.

Historici weten dat.

And yet, despite that,

En toch, ondanks dat,

there's still some quarters that somehow want to hold on to this idea

zijn er nog kringen die ergens willen vasthouden aan dit idee

that that past was not as murky,

dat dat verleden niet zo donker was,

that there was a romanticized side to it.

dat het zijn romantische kant had.

Now, here is where I, as a historian,

Hier kom ik, als historicus,

I encounter the limits of history,

de grenzen van de geschiedenis tegen,

because I can trace ideas.

want ik kan ideeën natrekken.

I can find out the origins of certain clichés, certain stereotypes.

Ik kan de oorsprong van bepaalde clichés, bepaalde stereotypen opsporen.

I can tell you who came up with it, where and when and in which book.

Ik kan je zeggen wie ze vertelde, waar, wanneer en in welk boek.

But there's one thing I cannot do:

Maar één ding kan ik niet doen:

I cannot get into the internal, subjective mental universe of someone

ik kan niet in iemands interne, subjectieve mentale universum geraken

and change their mind.

en hun gedachten veranderen.

And I think this is where and why, over the last few years,

En daarom werd ik in de afgelopen paar jaar

I'm increasingly drawn to things like psychology

steeds meer aangetrokken door zaken als psychologie

and cognitive behavioral therapy;

en cognitieve gedragstherapie.

because in these fields, scholars look at the persistence of ideas.

Omdat in deze gebieden wetenschappers naar het voortduren van ideeën kijken.

Why do some people have certain prejudices?

Waarom hebben sommige mensen hebben bepaalde vooroordelen?

Why are there certain biases, certain phobias?

Waarom zijn er bepaalde vooroordelen, bepaalde fobieën?

We live, unfortunately, sadly, in a world where, still, misogyny persists,

We leven, helaas, helaas, in een wereld met nog steeds vrouwenhaat.

racism persists, all kinds of phobias.

Racisme bestaat nog steeds, alle soorten fobieën.

Islamophobia, for instance, is now a term.

Islamofobie is nu bijvoorbeeld een begrip.

And why do these ideas persist?

En waarom blijven deze ideeën bestaan?

Many scholars agree that it's partly because, when looking at the world,

Vele geleerden zijn het erover eens

dat het ook komt omdat we, kijkend naar de wereld,

we fall back, we fall back, we fall back

altijd weer terugvallen, terugvallen

on a finite pool,

op een eindig denkraam,

a small pool of basic ideas that don't get challenged.

een klein denkraam van fundamentele ideeën die niet betwist worden.

Look at how we, particularly us in Southeast Asia,

Kijk hoe wij, vooral wij in Zuidoost-Azië,

represent ourselves to ourselves and to the world.

onszelf aan onszelf en aan de wereld voorstellen.

Look at how often,

Kijk hoe vaak,

when we talk about ourselves, my viewpoint, my identity, our identity,

wanneer we over onszelf praten

mijn standpunt, mijn identiteit, onze identiteit,

invariably, we fall back, we fall back, we fall back, we fall back

we steevast terugvallen, terugvallen, terugvallen

on the same set of ideas,

op diezelfde set van ideeën,

all of which have histories of their own.

allemaal met hun eigen geschiedenis.

Very simple example:

Heel simpel voorbeeld:

we live in Southeast Asia,

we leven in Zuidoost-Azië,

which is very popular with tourists from all over the world.

dat erg populair is bij toeristen van over de hele wereld.

And I don't think that's a bad thing, by the way.

En ik denk niet dat dat overigens een slechte zaak is.

I think it's good that tourists come to Southeast Asia,

Ik denk dat het goed is dat toeristen naar Zuidoost-Azië komen,

because it's part and parcel of broadening your worldview

omdat het je wereldbeeld verbreedt

and meeting cultures, etc, etc.

en je andere culturen ontmoet, enz., enz.

But look at how we represent ourselves

Maar kijk hoe we onszelf voorstellen

through the tourist campaigns, the tourist ads that we produce.

in de toeristische campagnes, de toeristische advertenties.

There will be the obligatory coconut tree, banana tree, orangutan.

Daar heb je de verplichte kokosboom, de bananenboom, de orang-oetan.

(Laughter)

(Gelach)

And the orangutan doesn't even get paid.

En de orang-oetan wordt niet eens betaald.

(Laughter)

(Gelach)

Look at how we represent ourselves. Look at how we represent nature.

Kijk hoe we onszelf voorstellen. Kijk hoe we de natuur voorstellen.

Look at how we represent the countryside.

Kijk hoe we het platteland voorstellen.

Look at how we represent agricultural life.

Kijk hoe wij het boerenleven voorstellen.

Watch our sitcoms.

Bekijk onze sitcoms.

Watch our dramas. Watch our movies.

Bekijk onze drama's, onze films.

It's very common, particularly in Southeast Asia,

Het is heel gebruikelijk, met name in Zuidoost-Azië,

when you watch these sitcoms,

als je naar deze sitcoms kijkt,

if there's someone from the countryside, invariably, they're ugly,

dat iemand van het platteland altijd lelijk is,

they're funny, they're silly,

grappig en dom,

they're without knowledge.

zonder kennis.

It's as if the countryside has nothing to offer.

Het is alsof het platteland niets te bieden heeft.

Our view of nature,

Ons beeld van de natuur,

despite all our talk,

ondanks al ons gepraat,

despite all our talk about Asian philosophy, Asian values,

ondanks al ons gepraat over Aziatische filosofie, Aziatische waarden,

despite all our talk about how we have an organic relationship to nature,

ondanks al ons gepraat over onze organische relatie met de natuur,

how do we actually treat nature in Southeast Asia today?

hoe behandelen we de natuur eigenlijk in Zuidoost-Azië?

We regard nature as something to be defeated and exploited.

Wij zien de natuur als iets dat overwonnen en uitgebuit moet worden.

And that's the reality.

En dat is de realiteit.

So the way in which we live in our part of the world,

Dus de manier waarop we leven in ons deel van de wereld,

postcolonial Southeast Asia,

het postkoloniale Zuidoost-Azië,

in so many ways, for me,

draagt voor mij op zoveel manieren

bears residual traces to ideas, tropes,

de restanten van ideeën, stijlfiguren,

clichés, stereotypes

clichés, stereotypen

that have a history.

met een eigen geschiedenis.

This idea of the countryside as a place to be exploited,

Dit idee van het platteland als een plaats om te worden uitgebuit,

the idea of countryfolk as being without knowledge --

het idee van plattelandsmensen zonder enige kennis --

these are ideas that historians like me can go back,

dat zijn ideeën die historici zoals ik kunnen naspeuren,

we can trace how these stereotypes emerged.

kunnen traceren hoe deze stereotypen zijn ontstaan.

And they emerged at a time

En ze kwamen op in een tijd

when Southeast Asia

toen Zuidoost-Azië

was being governed according to the logic of colonial capitalism.

werd bestuurd met de logica van het koloniale kapitalisme.

And in so many ways,

Op zo veel manieren

hebben we ons deze ideeën eigen gemaakt.

we've taken these ideas with us.

They're part of us now.

Ze zijn nu onderdeel van ons.

But we are not critical

Maar we zijn niet kritisch genoeg

in interrogating ourselves and asking ourselves,

om onszelf af te vragen

how did I have this view of the world?

vanwaar we dit beeld van de wereld hebben?

How did I come to have this view of nature?

Hoe kom ik aan dit beeld van de natuur?

How did I come to have this view of the countryside?

Hoe kom ik aan dit beeld van het platteland?

How do I have this idea of Asia as exotic?

Vanwaar dit idee van Azië als iets exotisch?

And we, Southeast Asians in particular,

En wij, Zuidoost-Aziaten in het bijzonder,

love to self-exoticize ourselves.

houden ervan om onszelf te ‘exotiseren’.

We've turned Southeast Asian identity into a kind of cosplay

We veranderden de Zuidoost-Aziatische identiteit

in een soort cosplay

where you can literally go to the supermarket, go to the mall

waar je letterlijk in de supermarkt, in een winkelcentrum,

and buy your do-it-yourself exotic Southeast Asian costume kit.

een doe-het-zelf exotische Zuidoost-Aziatische kostuumkit kunt kopen.

And we parade this identity,

En we paraderen met deze identiteit

not asking ourselves how and when

zonder onszelf de vraag stellen

hoe en wanneer dit bepaald beeld van onszelf is ontstaan.

did this particular image of ourselves emerge.

They all have a history, too.

Ze hebben allemaal een geschiedenis.

And that's why, increasingly,

Dat is de reden waarom ik als historicus steeds meer vind

as a historian, I find that as I encounter the limits of history,

dat geconfronteerd met de grenzen van de geschiedenis,

I see that I can't work alone anymore.

ik inzie dat ik het niet langer alleen aankan.

I can't work alone anymore,

Ik kan dit niet alleen meer,

because there's absolutely no point in me doing my archival work,

want ik zie de zin niet in van aan mijn archief te werken,

there's no point in me seeking the roots of these ideas,

op zoek te gaan naar de wortels van deze ideeën,

tracing the genesis of ideas

de oorsprong van ideeën te traceren

and then putting it in some journal

en ze dan in een tijdschrift te zetten

to be read by maybe three other historians.

om door drie historici gelezen te worden.

There's absolutely no point.

Heeft niet de minste zin.

The reason why I think this is important is because our region, Southeast Asia,

De reden waarom ik denk dat dit belangrijk is,

is omdat onze regio, Zuidoost-Azië,

will, I believe, in the years to come,

in de volgende jaren,

go through enormous changes, unprecedented changes in our history,

enorme veranderingen zal doormaken,

ongekende veranderingen in onze geschiedenis,

partly because of globalization,

mede door de globalisering,

world politics, geopolitical contestations,

de wereldpolitiek, geopolitieke geschillen,

the impact of technology,

de impact van de technologie,

the Fourth Industrial Revolution ...

de Vierde Industriële Revolutie ...

Our world as we know it is going to change.

Onze wereld zoals wij die kennen gaat veranderen.

But for us to adapt to this change,

Maar om ons aan te passen aan deze verandering,

for us to be ready for that change,

om klaar te zijn voor die verandering,

we need to think out of the box,

moeten we uit de doos denken,

and we can't fall back, we can't fall back, we can't fall back

en kunnen we niet terugvallen, niet terugvallen, niet terugvallen

on the same set of clichéd, tired, staid old stereotypes.

op dezelfde clichématige, vermoeide, versleten oude stereotypen.

We need to think out,

We moeten iets uitdenken,

and that's why historians, we can't work alone now.

en daarom kunnen historici dit niet alleen aan.

I, I need to engage with people in psychology,

Ik, ik moet gaan samenwerken met mensen uit de psychologie,

people in behavioral therapy.

mensen uit de gedragstherapie.

I need to engage with sociologists, anthropologists, political economists.

Ik moet samenwerken met sociologen, antropologen, politieke economen.

I need above all to engage with people in the arts

Ik moet vooral gaan samenwerken met mensen uit de kunsten

and the media,

en de media,

because it's there, in that forum,

omdat het daar is, op dat forum,

outside the confines of the university,

buiten de muren van de universiteit,

that these debates really need to take place.

dat deze debatten echt plaats moet vinden.

And they need to take place now,

En ze moeten nu plaatsvinden,

because we need to understand that the way things are today

omdat we eerst moeten begrijpen

dat de manier waarop dingen vandaag de dag zijn

are not determined by some fixed,

niet bepaald worden door een vaste,

iron historical railway track,

ijzerharde historische spoorlijn,

but rather there are many other histories,

maar er zijn vele andere geschiedenissen,

many other ideas that were forgotten, marginalized, erased along the line.

vele andere ideeën die werden vergeten,

gemarginaliseerd, uitgewist in de loop van de geschiedenis.

Historians like me, our job is to uncover all this, discover all this,

Het is de taak van historici zoals ik om dit allemaal te ontdekken,

but we need to engage this, we need to engage with society as a whole.

maar we moeten de samenleving als geheel erbij betrekken.

So to go back to that time machine example I gave earlier.

Om terug te gaan naar dat voorbeeld van de tijdmachine van daarstraks.

Let's say this is a 19th-century colonial subject then,

Laten we zeggen dat het gaat

over een 19de-eeuwse koloniaal onderworpene,

and a person's wondering,

en hij vraagt zich af:

"Will empire ever come to an end?

Zal dit rijk ooit ophouden te bestaan?

Will there be an end to all this?

Komt er een einde aan dit alles?

Will we one day be free?"

Zullen we ooit vrij zijn?

So the person invents a time machine --

Dus verzint hij een tijdmachine --

(Makes beeping noises)

(Maakt werkgeluiden)

goes into the future

gaat naar de toekomst

and arrives here in postcolonial Southeast Asia today.

en komt hier in postkoloniaal Zuidoost-Azië,

vandaag.

And the person looks around,

Hij kijkt om zich heen

and the person will see,

en ziet:

well yes, indeed,

Ja, inderdaad,

the imperial flags are gone,

de keizerlijke vlaggen zijn weg

the imperial gunboats are gone, the colonial armies are gone.

evenals de keizerlijke kanonneerboten en de koloniale legers.

There are new flags, new nation-states.

Er zijn nieuwe vlaggen, nieuwe natiestaten.

There is independence after all.

Er is nu onafhankelijkheid.

But has there been?

Maar is dat zo?

The person then watches the tourist ads

De persoon ziet dan de toeristische advertenties

and sees again the banana tree, the coconut tree and the orangutan.

en ziet weer de banaan, de kokosboom en de orang-oetan.

The person watches on TV

De persoon kijkt naar de tv

and watches how images of an exotic Southeast Asia

en ziet hoe beelden van een exotisch Zuidoost-Azië

are being reproduced again and again by Southeast Asians.

opnieuw en opnieuw door Zuidoost-Aziaten worden gereproduceerd.

And the person might then come to the conclusion that, well,

En die persoon kan dan tot de conclusie komen,

notwithstanding the fact that

ondanks het feit dat

colonialism is over,

het kolonialisme voorbij is,

we are still in so, so many ways

dat we nog steeds op veel manieren

living in the long shadow of the 19th century.

in de lange schaduw van de 19e eeuw leven.

And this, I think, has become my personal mission.

En dit is, denk ik, nu uitgegroeid tot mijn persoonlijke missie.

The reason why I think history is so important

De reden waarom ik denk dat geschiedenis zo belangrijk is

and the reason why I think it's so important for history

en de reden waarom dit voor de geschiedenis zo belangrijk is

to go beyond history,

om de geschiedenis te overstijgen,

because need to reignite this debate about who and what we are,

is dat we dit debat over wie en wat we zijn moeten hernemen,

all of us.

wij allemaal.

We talk about, "No, I have my viewpoint, you have your viewpoint."

We zeggen: "Ik heb mijn standpunt; jij hebt jouw standpunt."

Well, that's partly true.

Nou, dat is deels waar.

Our viewpoints are never entirely our own individually.

Onze standpunten zijn nooit helemaal van ons individueel.

We're all social beings. We're historical beings.

We zijn allemaal sociale wezens, historische wezens.

You, me, all of us,

Jullie, ik, wij allen,

we carry history in us.

wij dragen de geschiedenis in ons mee.

It's in the language we use. It's in the fiction we write.

In de taal die we gebruiken, in de fictie die we schrijven,

It's in the movies we choose to watch.

in de films die we willen zien.

It's in the images that we conjure when we think of who and what we are.

Ze zit in de beelden die we oproepen wanneer we denken over wie en wat we zijn.

We are historical beings.

We zijn historische wezens.

We carry history with us,

Wij dragen de geschiedenis met ons mee,

and history carries us along.

en de geschiedenis neemt ons mee.

But while we are determined by history,

Maar terwijl we worden bepaald door de geschiedenis,

it is my personal belief

is het mijn persoonlijke overtuiging

that we need not be trapped by history,

dat we niet opgesloten moeten worden door de geschiedenis,

and we need not be the victims of history.

en geen slachtoffers van de geschiedenis moeten zijn.

Thank you.

Dank je.

(Applause)

(Applaus)