Why is colonialism (still) romanticized? | Farish Ahmad-Noor

Μετάφραση: Thanasis Zantrimas Επιμέλεια: Miriela Patrikiadou

I promise you that I will not sing. I will spare you that, at least.

Σας υπόσχομαι πως δεν θα τραγουδήσω.

Θα σας γλιτώσω τουλάχιστον από αυτό.

But I am a historian

Όμως, είμαι ιστορικός,

with a background in philosophy,

με υπόβαθρο στη φιλοσοφία.

and my main area of research is basically the history of Southeast Asia,

Το κύριο πεδίο της έρευνάς μου είναι η ιστορία της Νοτιοανατολικής Ασίας,

with a focus on 19th-century colonial Southeast Asia.

με επίκεντρο την αποικιακή Νοτιοανατολική Ασία του 19ου αιώνα.

And over the last few years,

Τα τελευταία χρόνια, αυτό που κάνω,

what I've been doing is really tracing the history of certain ideas

είναι να εντοπίζω την ιστορία συγκεκριμένων ιδεών

that shape our viewpoint,

που σχηματίζουν την άποψή μας,

the way we in Asia, in Southeast Asia,

τον τρόπο που εμείς στη Νοτιοανατολική Ασία,

look at ourselves and understand ourselves.

βλέπουμε τους εαυτούς μας και τους κατανοούμε.

Now, there's one thing that I cannot explain

Υπάρχει ένα πράγμα που δεν μπορώ να εξηγήσω,

as a historian,

ως ιστορικός,

and this has been puzzling me for a long time,

κι αυτό με προβληματίζει για πολύ καιρό.

and this is how and why certain ideas, certain viewpoints

Γι' αυτόν τον λόγο, συγκεκριμένες ιδέες,

συγκεκριμένες απόψεις,

do not seem to ever go away.

φαίνονται να μην ξεθωριάζουν ποτέ.

And I don't know why.

Και δεν ξέρω τον λόγο.

And in particular,

Συγκεκριμένα,

I'm interested to understand why some people -- not all, by no means --

με ενδιαφέρει να κατανοήσω τον λόγο που μερικοί άνθρωποι -φυσικά όχι όλοι-

but some people in postcolonial Asia

αλλά μερικοί άνθρωποι στη μεταποικιακή Ασία,

still hold on to a somewhat romanticized view of the colonial past,

ακόμα διατηρούν κάποια ωραιοποιημένη αντίληψη

του αποικιοκρατικού παρελθόντος.

see it through kind of rose-tinted lenses

Σαν να το βλέπουν μέσα από ροζ γυαλιά,

as perhaps a time that was benevolent or nice or pleasant,

ίσως, σαν μια εποχή που ήταν γλυκιά, καλή ή ευχάριστη,

even though historians know the realities of the violence

έστω κι αν οι ιστορικοί γνωρίζουν την πραγματικότητα της βίας,

and the oppression

της καταπίεσης

and the darker side of that entire colonial experience.

και την πιο σκοτεινή πλευρά όλης αυτής της αποικιακής εμπειρίας.

So let's imagine that I build a time machine for myself.

Ας φανταστούμε ότι δημιουργώ μια χρονομηχανή για μένα.

(Makes beeping noises)

(Κάνει βουητά)

I build a time machine,

Δημιουργώ μια χρονομηχανή

και στέλνω τον εαυτό μου στη δεκαετία του 1860,

I send myself back to the 1860s,

a hundred years before I was born.

εκατό χρόνια πριν τη γέννησή μου.

Ωχ Θεέ μου, ανέφερα την ηλικία μου.

Oh dear, I've just dated myself.

OK, I go back a hundred years before I was born.

Πάω εκατό χρόνια πίσω πριν από τη γέννησή μου.

Now, if I were to find myself in the context of colonial Southeast Asia

Αν βρισκόμουν στο πλαίσιο της αποικιακής Νοτιοανατολικής Ασίας

in the 19th century,

του 19ου αιώνα,

I would not be a professor.

δεν θα γινόμουν καθηγητής.

Historians know this.

Οι ιστορικοί το γνωρίζουν αυτό.

And yet, despite that,

Κι όμως, παρά το γεγονός αυτό,

there's still some quarters that somehow want to hold on to this idea

υπάρχει ακόμα μια μερίδα ανθρώπων που είναι προσκολλημένοι στην ιδέα

that that past was not as murky,

ότι το παρελθόν δεν ήταν τόσο ζοφερό,

that there was a romanticized side to it.

πως έχει κάποια ρομαντική πλευρά.

Now, here is where I, as a historian,

Εδώ είναι που εγώ, ως ιστορικός,

I encounter the limits of history,

ανακαλύπτω τα όρια της ιστορίας.

because I can trace ideas.

Επειδή μπορώ να εντοπίσω ιδέες,

I can find out the origins of certain clichés, certain stereotypes.

μπορώ να βρω την πηγή ορισμένων κοινοτοπιών,

ορισμένων στερεότυπων.

I can tell you who came up with it, where and when and in which book.

Να σας πω ποιος το επινόησε, πού, πότε και σε ποιο βιβλίο.

But there's one thing I cannot do:

Ένα πράγμα όμως δεν μπορώ να κάνω:

I cannot get into the internal, subjective mental universe of someone

δεν μπορώ να διεισδύσω στο εσωτερικό, υποκειμενικό νοητικό σύμπαν κάποιου,

and change their mind.

και να αλλάξω τη γνώμη του.

And I think this is where and why, over the last few years,

Πιστεύω ότι αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που τα τελευταία χρόνια

I'm increasingly drawn to things like psychology

με ελκύουν ολοένα και πιο πολύ πράγματα όπως η ψυχολογία

and cognitive behavioral therapy;

και η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία,

because in these fields, scholars look at the persistence of ideas.

διότι σ' αυτά τα πεδία οι ακαδημαϊκοί εξετάζουν την ανθεκτικότητα των ιδεών.

Why do some people have certain prejudices?

Γιατί ορισμένοι άνθρωποι έχουν συγκεκριμένες προκαταλήψεις;

Why are there certain biases, certain phobias?

Γιατί υπάρχουν ορισμένες μεροληψίες, ορισμένες φοβίες;

We live, unfortunately, sadly, in a world where, still, misogyny persists,

Ζούμε, δυστυχώς, σε έναν κόσμο που συνεχίζεται ακόμα ο μισογυνισμός,

racism persists, all kinds of phobias.

ο ρατσισμός,

όλων των ειδών οι φοβίες.

Islamophobia, for instance, is now a term.

Η ισλαμοφοβία, για παράδειγμα, είναι ένας νέος όρος.

And why do these ideas persist?

Γιατί συνεχίζουν να υπάρχουν αυτές οι ιδέες;

Many scholars agree that it's partly because, when looking at the world,

Πολλοί ακαδημαϊκοί συμφωνούν ότι αυτό συμβαίνει εν μέρει

επειδή όταν κοιτάμε τον κόσμο,

we fall back, we fall back, we fall back

τείνουμε να πισωγυρίζουμε ξανά και ξανά

on a finite pool,

μέσα σε μια περιορισμένη δεξαμενή,

a small pool of basic ideas that don't get challenged.

μια μικρή δεξαμενή βασικών ιδεών οι οποίες δεν αμφισβητούνται.

Look at how we, particularly us in Southeast Asia,

Δείτε πώς εμείς στη Νοτιοανατολική Ασία,

represent ourselves to ourselves and to the world.

περιγράφουμε τον εαυτό μας στον εαυτό μας και στον κόσμο.

Look at how often,

Δείτε πόσο συχνά, όποτε αναφερόμαστε στον εαυτό μας,

when we talk about ourselves, my viewpoint, my identity, our identity,

στην άποψή μου, την ταυτότητά μου, την ταυτότητά μας,

invariably, we fall back, we fall back, we fall back, we fall back

πισωγυρίζουμε ξανά και ξανά

on the same set of ideas,

στο ίδιο σύνολο των ιδεών,

all of which have histories of their own.

που όλες τους έχουν τη δική τους ιστορία.

Very simple example:

Ένα πολύ απλό παράδειγμα:

we live in Southeast Asia,

Ζούμε στη Νοτιοανατολική Ασία,

which is very popular with tourists from all over the world.

η οποία είναι πολύ δημοφιλής στους τουρίστες απ' όλον τον κόσμο,

And I don't think that's a bad thing, by the way.

και δεν νομίζω πως αυτό είναι κακό.

I think it's good that tourists come to Southeast Asia,

Πιστεύω πως είναι καλό που έρχονται οι τουρίστες στη Νοτιοανατολική Ασία,

because it's part and parcel of broadening your worldview

διότι πάει πακέτο με τη διεύρυνση της κοσμοθεωρίας μας,

and meeting cultures, etc, etc.

τη γνωριμία πολιτισμών και τα λοιπά.

But look at how we represent ourselves

Δείτε, όμως, πώς περιγράφουμε τον εαυτό μας

through the tourist campaigns, the tourist ads that we produce.

μέσω των τουριστικών καμπανιών, των διαφημίσεων που παράγουμε.

There will be the obligatory coconut tree, banana tree, orangutan.

Θα υπάρχει υποχρεωτικά ο κοκοφοίνικας, η μπανανιά κι ο ουραγκοτάγκος.

(Laughter)

(Γέλια)

And the orangutan doesn't even get paid.

Κι ο ουραγκοτάγκος oύτε που πληρώνεται.

(Laughter)

(Γέλια)

Look at how we represent ourselves. Look at how we represent nature.

Δείτε πώς περιγράφουμε τους εαυτούς μας, τη φύση μας,

Look at how we represent the countryside.

την ύπαιθρό μας,

Look at how we represent agricultural life.

πώς περιγράφουμε την αγροτική μας ζωή.

Watch our sitcoms.

Δείτε τις κωμωδίες μας, τα θεατρικά μας έργα, τις ταινίες μας.

Watch our dramas. Watch our movies.

It's very common, particularly in Southeast Asia,

Είναι αρκετά κοινό, ειδικά στη Νοτιοανατολική Ασία,

when you watch these sitcoms,

όταν παρακολουθείτε αυτές τις κωμωδίες,

if there's someone from the countryside, invariably, they're ugly,

αν είναι κάποιος επαρχιώτης, κάθε φορά, είναι άσχημος,

they're funny, they're silly,

είναι αστείος, είναι ανόητος,

they're without knowledge.

χωρίς γνώσεις.

It's as if the countryside has nothing to offer.

Λες κι η επαρχία δεν έχει τίποτα να προσφέρει.

Our view of nature,

H αντίληψή μας για τη φύση,

despite all our talk,

παρ' όλη τη συζήτησή μας,

despite all our talk about Asian philosophy, Asian values,

τη συζήτησή μας για την ασιατική φιλοσοφία,

τις ασιατικές αξίες,

despite all our talk about how we have an organic relationship to nature,

παρ' όλη τη συζήτησή μας για το πώς έχουμε

μια οργανική σχέση με τη φύση,

how do we actually treat nature in Southeast Asia today?

πώς φερόμαστε στη φύση στη Νοτιοανατολική Ασία σήμερα;

We regard nature as something to be defeated and exploited.

Θεωρούμε τη φύση ως κάτι προς κατάκτηση και εκμετάλλευση.

And that's the reality.

Κι αυτή είναι η πραγματικότητα.

So the way in which we live in our part of the world,

Ο τρόπος που ζούμε στο δικό μας μέρος του κόσμου,

postcolonial Southeast Asia,

στην μεταποικιακή ΝΑ Ασία,

in so many ways, for me,

από πάρα πολλές απόψεις, κατ' εμέ,

bears residual traces to ideas, tropes,

φέρει κατάλοιπα,

ιδεών, αλληγοριών,

clichés, stereotypes

κοινοτοπιών, στερεοτύπων που έχουν μια ιστορία.

that have a history.

This idea of the countryside as a place to be exploited,

Αυτή η ιδέα της επαρχίας ως ένα μέρος προς εκμετάλλευση,

the idea of countryfolk as being without knowledge --

η ιδέα του αμόρφωτου επαρχιώτη,

these are ideas that historians like me can go back,

είναι ιδέες που, οι ιστορικοί όπως εγώ, μπορούμε να πάμε πίσω

we can trace how these stereotypes emerged.

και να εντοπίσουμε τον τρόπο που ανέκυψαν αυτά τα στερεότυπα.

And they emerged at a time

Ανέκυψαν σε μια περίοδο

when Southeast Asia

που η Νοτιοανατολική Ασία

was being governed according to the logic of colonial capitalism.

κυβερνιόταν σύμφωνα με τη λογική του αποικιακού καπιταλισμού.

And in so many ways,

Και από πολλές απόψεις,

εμείς υιοθετήσαμε αυτές τις ιδέες.

we've taken these ideas with us.

They're part of us now.

Αποτελούν κομμάτι μας τώρα.

But we are not critical

Αλλά δεν αναλύουμε επαρκώς

in interrogating ourselves and asking ourselves,

ώστε ν' ανακρίνουμε τον εαυτό μας και ν' αναρωτηθούμε,

how did I have this view of the world?

«Πώς μου προέκυψε αυτή η αντίληψη του κόσμου;

How did I come to have this view of nature?

Πώς μου προέκυψε αυτή η αντίληψη της φύσης;

How did I come to have this view of the countryside?

Πώς μου προέκυψε αυτή η αντίληψη της επαρχίας;

How do I have this idea of Asia as exotic?

Πώς μου προέκυψε η ιδέα της εξωτικής Ασίας;»

And we, Southeast Asians in particular,

Και συγκεκριμένα σε εμάς τους ΝΑ Ασιάτες,

μας αρέσει να εξωτικοποιούμε τους εαυτούς μας.

love to self-exoticize ourselves.

We've turned Southeast Asian identity into a kind of cosplay

Μετατρέψαμε την ταυτότητά μας σε ένα παιχνίδι όπου αλλάζεις κοστούμια.

where you can literally go to the supermarket, go to the mall

Πηγαίνεις, κυριολεκτικά, στο σουπερμάρκετ, στο εμπορικό κέντρο

and buy your do-it-yourself exotic Southeast Asian costume kit.

και αγοράζεις ένα σετ κατασκευής εξωτικής στολής.

And we parade this identity,

Επιδεικνύουμε αυτήν την ταυτότητα,

not asking ourselves how and when

δίχως να αναρωτηθούμε πώς και πότε

did this particular image of ourselves emerge.

προέκυψε αυτή η συγκεκριμένη εικόνα του εαυτού μας.

They all have a history, too.

Όλα αυτά έχουν μια ιστορία.

And that's why, increasingly,

Γι' αυτό, ολοένα και πιο πολύ,

as a historian, I find that as I encounter the limits of history,

ως ιστορικός, καθώς ανακαλύπτω τα όρια της ιστορίας,

I see that I can't work alone anymore.

βλέπω πως δεν μπορώ να δουλεύω πλέον μόνος μου.

I can't work alone anymore,

Δεν μπορώ πλέον.

because there's absolutely no point in me doing my archival work,

Διότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως νόημα ν' αρχειοθετώ το έργο μου.

there's no point in me seeking the roots of these ideas,

Δεν υπάρχει νόημα ν' αναζητώ τις ρίζες αυτών των ιδεών,

tracing the genesis of ideas

να εντοπίζω την πηγή τους

and then putting it in some journal

κι ύστερα να τις γράφω σε ένα ημερολόγιο

to be read by maybe three other historians.

για να το διαβάσουν δυο-τρεις ιστορικοί.

There's absolutely no point.

Δεν έχει κανένα νόημα.

The reason why I think this is important is because our region, Southeast Asia,

Ο λόγος που πιστεύω ότι έχει σημασία

είναι επειδή η περιοχή μας, η ΝΑ Ασία,

will, I believe, in the years to come,

στα χρόνια που θα έρθουν,

go through enormous changes, unprecedented changes in our history,

θα βιώσει τεράστιες και πρωτόγνωρες αλλαγές στην ιστορία μας,

partly because of globalization,

εν μέρει λόγω της παγκοσμιοποίησης,

world politics, geopolitical contestations,

της παγκόσμιας πολιτικής,

των γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων,

the impact of technology,

την επίδραση της τεχνολογίας,

της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης...

the Fourth Industrial Revolution ...

Our world as we know it is going to change.

Ο κόσμος μας, όπως τον ξέρουμε, θα αλλάξει.

But for us to adapt to this change,

Για να προσαρμοστούμε σ' αυτήν την αλλαγή,

for us to be ready for that change,

για να είμαστε έτοιμοι για την αλλαγή,

we need to think out of the box,

πρέπει να έχουμε μια αντισυμβατική σκέψη

and we can't fall back, we can't fall back, we can't fall back

και δεν γίνεται να πέφτουμε ξανά και ξανά

on the same set of clichéd, tired, staid old stereotypes.

στο ίδιο σύνολο ξεπερασμένων,

κοινότοπων, τετριμμένων στερεοτύπων.

We need to think out,

Πρέπει να είμαστε αντισυμβατικοί.

and that's why historians, we can't work alone now.

Γι' αυτό εμείς οι ιστορικοί, δεν γίνεται να δουλεύουμε μόνοι τώρα.

I, I need to engage with people in psychology,

Εγώ πρέπει να συνεργαστώ με ψυχολόγους,

people in behavioral therapy.

συμπεριφορικούς θεραπευτές,

I need to engage with sociologists, anthropologists, political economists.

να συνεργαστώ με κοινωνιολόγους, ανθρωπολόγους, οικονομολόγους.

I need above all to engage with people in the arts

Πρέπει, πάνω απ' όλα, να συνεργαστώ με ανθρώπους της τέχνης

και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

and the media,

because it's there, in that forum,

Επειδή εκεί, σε εκείνο το πεδίο συζήτησης,

outside the confines of the university,

έξω από τα όρια του πανεπιστημίου,

that these debates really need to take place.

πρέπει να γίνονται τέτοιοι δημόσιοι διάλογοι.

And they need to take place now,

Και πρέπει να γίνουν τώρα,

because we need to understand that the way things are today

διότι πρέπει να καταλάβουμε

ότι έτσι όπως είναι η σημερινή κατάσταση,

are not determined by some fixed,

δεν καθορίζεται από κάποια σταθερή,

iron historical railway track,

ιστορικά προκαθορισμένη διαδρομή.

but rather there are many other histories,

Αντιθέτως, υπάρχουν πολλές άλλες ιστορίες,

many other ideas that were forgotten, marginalized, erased along the line.

πολλές άλλες ιδέες που ξεχάστηκαν,

περιθωριοποιήθηκαν ή διαγράφηκαν στην πορεία.

Historians like me, our job is to uncover all this, discover all this,

Η δουλειά των ιστορικών όπως εγώ είναι να το ανακαλύπτουμε αυτό,

but we need to engage this, we need to engage with society as a whole.

αλλά πρέπει να ασχοληθούμε μ' αυτό,

να ασχοληθούμε με την κοινωνία ως σύνολο.

So to go back to that time machine example I gave earlier.

Ας γυρίσω στο παράδειγμα της χρονομηχανής που έδωσα νωρίτερα.

Let's say this is a 19th-century colonial subject then,

Ας πούμε ότι αφορά σε ένα αποικιακό θέμα του 19ου αιώνα,

and a person's wondering,

κι ένας άνθρωπος αναρωτιέται,

"Will empire ever come to an end?

«Θα πάψει ποτέ να υπάρχει η αυτοκρατορία;

Will there be an end to all this?

Θα υπάρξει ένα τέλος σε όλο αυτό;

Will we one day be free?"

Θα ελευθερωθούμε κάποια μέρα;»

So the person invents a time machine --

Ο άνθρωπος εφευρίσκει μια χρονομηχανή,

(Makes beeping noises)

(Κάνει βουητά)

goes into the future

μεταφέρεται στο μέλλον,

and arrives here in postcolonial Southeast Asia today.

και φτάνει στη μεταποικιακή Νοτιοανατολική Ασία του σήμερα.

And the person looks around,

Ο άνθρωπος ρίχνει μια ματιά τριγύρω και βλέπει,

and the person will see,

well yes, indeed,

ότι πράγματι,

the imperial flags are gone,

οι αυτοκρατορικές σημαίες δεν υπάρχουν,

the imperial gunboats are gone, the colonial armies are gone.

τα κανονιοφόρα πλοία δεν υπάρχουν,

ούτε και οι αποικιακοί στρατοί.

There are new flags, new nation-states.

Υπάρχουν νέες σημαίες, νέα έθνη-κράτη.

There is independence after all.

Υπάρχει ανεξαρτησία τελικά.

But has there been?

Υπάρχει όντως;

The person then watches the tourist ads

Τότε, ο άνθρωπος αυτός βλέπει τις τουριστικές διαφημίσεις

and sees again the banana tree, the coconut tree and the orangutan.

και βλέπει ξανά τον κοκοφοίνικα, τη μπανανιά και τον ουραγκοτάγκο.

The person watches on TV

Ο άνθρωπος βλέπει τηλεόραση

and watches how images of an exotic Southeast Asia

και παρακολουθεί πώς οι εικόνες μιας εξωτικής Νοτιοανατολικής Ασίας

are being reproduced again and again by Southeast Asians.

αναπαράγονται ξανά και ξανά από τους Νοτιοανατολικούς Ασιάτες.

And the person might then come to the conclusion that, well,

Και ο άνθρωπος μπορεί τότε να συμπεράνει,

notwithstanding the fact that

ότι ανεξάρτητα από το γεγονός

πως η αποικιοκρατία δεν υφίσταται πια,

colonialism is over,

we are still in so, so many ways

εμείς εξακολουθούμε, από πάρα πολλές απόψεις,

living in the long shadow of the 19th century.

να ζούμε στη μακρά σκιά του 19ου αιώνα.

And this, I think, has become my personal mission.

Kι αυτό, πιστεύω, έχει γίνει η προσωπική μου αποστολή.

The reason why I think history is so important

Ο λόγος που πιστεύω γιατί η ιστορία είναι τόσο σημαντική

and the reason why I think it's so important for history

όπως και γιατί είναι τόσο σημαντικό για την ιστορία

to go beyond history,

να υπερκεράσει την ιστορία,

because need to reignite this debate about who and what we are,

είναι επειδή πρέπει να αναθερμάνουμε αυτόν τον διάλογο για την ταυτότητά μας.

all of us.

Όλοι μας.

We talk about, "No, I have my viewpoint, you have your viewpoint."

Λέμε, «Όχι, έχω τη δική μου άποψη, εσύ τη δική σου».

Αυτό είναι εν μέρει σωστό.

Well, that's partly true.

Our viewpoints are never entirely our own individually.

Οι απόψεις μας ποτέ δεν είναι εντελώς δικές μας σε ατομικό επίπεδο.

We're all social beings. We're historical beings.

Είμαστε κοινωνικά και ιστορικά όντα.

You, me, all of us,

Εσείς, εγώ, όλοι μας, μεταφέρουμε την ιστορία μέσα μας.

we carry history in us.

It's in the language we use. It's in the fiction we write.

Στη γλώσσα που χρησιμοποιούμε, στα μυθιστορήματα που γράφουμε,

It's in the movies we choose to watch.

στις ταινίες που επιλέγουμε να δούμε,

It's in the images that we conjure when we think of who and what we are.

στις εικόνες που φέρνουμε στη μνήμη μας όταν σκεφτόμαστε ποιοι είμαστε.

We are historical beings.

Είμαστε ιστορικά όντα.

We carry history with us,

Μεταφέρουμε την ιστορία μαζί μας

and history carries us along.

και η ιστορία μεταφέρει εμάς.

But while we are determined by history,

Όμως, ενώ καθοριζόμαστε από την ιστορία,

it is my personal belief

η δική μου προσωπική πεποίθηση είναι

that we need not be trapped by history,

ότι δεν πρέπει να παγιδευτούμε από την ιστορία

and we need not be the victims of history.

και δεν πρέπει να γίνουμε τα θύματά της.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)