The power of venom -- and how it could one day save your life | Mandë Holford

38,357 views ・ 2020-11-18

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Peter Van de Ven
00:13
How does a sea snail catch a fish?
0
13110
3049
Hoe vangt een zeeslak een vis?
00:16
I mean, it's a snail, so it's slow,
1
16183
2523
Want het is een slak, dus langzaam,
00:18
and the fish is not.
2
18730
2915
en een vis is dat niet.
00:22
But yet, this happens.
3
22110
2039
Maar toch gebeurt het.
00:24
Hidden under the sand is a cone snail.
4
24817
2602
Onder het zand verbergt zich een kegelslak.
00:27
And that orange thing you see is kind of like a tongue.
5
27443
2787
En dat oranje dingetje daar is een tong.
00:30
We call it a proboscis.
6
30254
1817
Die noemen we de proboscis.
00:32
It uses that to track and subdue this unsuspecting fish.
7
32095
4880
Ze gebruikt die om een argeloze vis op te sporen en uit te schakelen.
00:38
In this predator-prey interaction,
8
38046
1976
Deze predator-prooi-interactie
00:40
these are clearly not your garden variety escargots.
9
40046
3349
zal je duidelijk niet doen denken aan de slakken in je tuin.
00:43
These are assassins of the sea.
10
43419
3063
Dit zijn de moordenaars van de zee.
00:47
And their weapon of choice is venom.
11
47102
2943
En hun voorkeurswapen is gif.
00:50
Venom, like the venom you find in venomous snakes and scorpions,
12
50069
4263
Gif, zoals het gif van gifslangen en schorpioenen,
00:54
these sea snails, they use their venom to subdue fish, worms
13
54356
4579
gebruiken deze slakken voor het uitschakelen van vissen, wormen
00:58
and other snails.
14
58959
1281
en andere slakken.
01:00
And the venom of these snails,
15
60264
1452
Het gif van deze slangen is niet één enkele substantie,
01:01
it's not just one thing,
16
61740
1164
01:02
it's actually a cocktail of toxic molecules
17
62928
3649
maar een cocktail van giftige moleculen
01:06
that are packaged and delivered through a false tooth called a radula.
18
66601
4531
die verzameld en afgeleverd worden via een valse tand die de radula heet.
01:11
You can think of the radulas as hypodermic needles.
19
71156
2977
Je kan die radula zien als een onderhuidse naald.
01:14
Now, no need to worry,
20
74157
1166
Maak je niet ongerust,
01:15
these snails are practicing good needle habits,
21
75347
2252
want die slakken hebben een goede naaldhygiëne.
01:17
because each radula is only used once.
22
77623
2499
Elke radula wordt slechts één keer gebruikt.
01:20
Now from your own knowledge about venomous organisms,
23
80146
3103
Uit wat je zelf weet over giftige organismen
01:23
and the keep-you-up-at-night fish-killing video that I just showed you,
24
83273
3878
en van die akelige video van het doden van die vis die ik net liet zien,
01:27
you might think that venom is dangerous and all bad.
25
87175
3769
zou je kunnen besluiten dat gif gevaarlijk en alleen maar slecht is.
01:30
Well, yes and no.
26
90968
1897
Ja en nee.
01:32
A more accurate way of thinking of venom
27
92889
1926
Je kan gif beter bekijken
01:34
is to think of it as both a supervillain and a superhero.
28
94839
4587
als zowel een superbooswicht en een superheld.
01:39
In my lab, we study the evolution of venom in these sea snails
29
99450
3516
In mijn lab bestuderen we de evolutie van het gif van deze zeeslakken
01:42
as a force for good.
30
102990
1524
als een kracht ten goede.
01:44
Sounds like a stretch,
31
104538
1555
Lijkt wat vergezocht,
01:46
or maybe even snake oil,
32
106117
1595
of misschien wel slangenolie,
01:47
but actually,
33
107736
1173
maar in feite is het --
01:48
while there are snakes involved, the product is legit.
34
108933
2755
ook al gaat het over slangen -- een goed product.
01:51
One reason the venom product is so successful
35
111712
2444
Een reden waarom het gif zo succesvol is,
01:54
is that it transforms a physical warfare into a biochemical one.
36
114180
5157
is omdat het fysieke oorlogsvoering herleidt tot een biochemische.
01:59
Where usually the predator-prey interaction is one of brute force,
37
119361
4174
Waar predator-prooi-interactie meestal berust op brute kracht,
02:03
venom takes it to a molecular scale.
38
123559
2177
herleidt gif het tot op moleculaire schaal.
02:05
And it's not size that matters,
39
125760
2119
Het gaat niet meer om grootte,
02:07
but the mixture of your venom arsenal.
40
127903
2103
maar om het mengsel van je gifarsenaal.
02:10
The chemistry of the toxins in your arsenal
41
130030
2531
De chemie van de toxinen in je arsenaal
02:12
is what's going to enable David to conquer Goliath.
42
132585
3445
maakt het David mogelijk om Goliath te overwinnen.
02:16
And in our scenario, David is clearly the snail.
43
136054
3357
In ons scenario is David duidelijk de slak.
02:19
Another feature of venom that makes it so successful
44
139435
3143
Nog iets dat gif zo succesvol maakt,
02:22
is that the toxins work with the precision of a Swiss Army knife.
45
142602
4234
is dat de toxinen werken met de precisie van een Zwitsers zakmes.
02:26
And so these toxins,
46
146860
1199
En dus vallen deze toxinen juist de sterke punten aan
02:28
they come for strongholds that help an organism to function.
47
148083
3792
die een organismen helpen functioneren.
02:31
So they target blood, brain and membranes.
48
151899
3535
Ze richten zich op bloed, brein en membranen.
02:35
Whether it's snail venom or snake venom,
49
155458
2579
Of het nu om slakken- of slangengif gaat,
02:38
they each have components that can do things
50
158061
2476
ze hebben allemaal componenten
die bijvoorbeeld je bloed kunnen laten stollen,
02:40
like cause your blood to clot,
51
160561
2032
02:42
what we call "hemotoxic."
52
162617
1786
wat we 'hemotoxisch' noemen;
02:44
Or they cause neurons in your brains to not function normally,
53
164427
4040
of ze verstoren de werking van neuronen in je brein,
02:48
what we call "neurotoxic."
54
168491
1460
wat we 'neurotoxisch' noemen;
02:49
Or they have toxins that will poke holes into the membranes of your cells,
55
169975
4436
of ze hebben toxinen die gaten prikken in de membranen van je cellen,
02:54
causing them to rupture and, basically, explode,
56
174435
3273
waardoor ze barsten en, zeg maar, ontploffen,
02:57
what we call "cytotoxic."
57
177732
1707
wat we 'cytotoxisch' noemen.
02:59
Cellular explosion, people.
58
179463
2230
Cellulaire explosie, mensen.
03:01
Now, if that is not all powerful and all present,
59
181717
2936
Nou, als dat niet almachtig en alomtegenwoordig is,
03:04
nothing is.
60
184677
1267
is niets het.
03:05
Now a little about me,
61
185968
1596
Nu iets over mij
03:07
and why I'm so obsessed with venom.
62
187588
2411
en waarom ik zo geobsedeerd ben door gif.
03:10
I grew up in New York City
63
190579
1768
Ik groeide op in New York
03:12
with forced access to the Natural History Museum.
64
192371
3016
met verplichte toegang tot het Natural History Museum.
03:15
I say "forced access,"
65
195411
1388
Ik zeg 'verplichte toegang'
03:16
because I'm one of five kids,
66
196823
1466
omdat ik één van vijf kinderen ben,
03:18
and my parents used museums as a form of childcare.
67
198313
3581
en mijn ouders musea gebruikten als een vorm van kinderoppas.
03:22
There were two rules:
68
202253
1199
Er waren twee regels:
03:23
Don't lose anybody
69
203476
1261
raak niemand kwijt
03:24
and meet Mom and Dad at the African elephants
70
204761
2326
en wacht op mam en pap bij de Afrikaanse olifanten
03:27
at 5:30, when the museum closes.
71
207111
2372
om 5:30, als het museum sluit.
03:29
Those totally unsupervised days running through the halls of the museum
72
209507
5631
Die dagen zonder enig toezicht lopend door de hallen van het museum
03:35
were full of adventure and exploration.
73
215162
2812
zaten vol met avontuur en ontdekking.
03:37
And that's how I feel when I'm studying venom.
74
217998
2571
En zo voelt ook het bestuderen van gif aan.
03:40
It's a scientific adventure.
75
220593
1714
Een wetenschappelijk avontuur.
03:42
We're boldly exploring this entity that connects nature and humanity.
76
222331
5256
We onderzoeken moedig dit ding, een link tussen natuur en mensheid.
03:47
Another reason that I'm obsessed with venom
77
227611
2206
Ik ben ook geobsedeerd door gif
03:49
is because of its duality.
78
229841
1744
door de dualiteit ervan.
03:51
When you inject the components of a venom arsenal into an organism,
79
231609
3643
Als je de stoffen van een gifarsenaal in een organisme spuit,
03:55
it can kill or it can cure.
80
235276
2357
kan dat zowel doden als helen.
03:57
At a molecular level, several things can happen.
81
237657
2642
Op moleculaire schaal kunnen er allerlei dingen gebeuren.
04:00
You saw one thing, paralysis in the fish.
82
240601
3103
Je zag er al één, de verlamming van de vis.
04:04
Now that was happening because the toxins in the venom
83
244134
2532
Dat gebeurde omdat de toxinen in het gif een aanval uitvoerden
04:06
were attacking how the fish's cells communicate with each other,
84
246690
3237
op de manier waarop de cellen van de vis met elkaar communiceerden,
04:09
preventing it from swimming away.
85
249951
2031
waardoor hij niet meer weg kon.
04:12
Are there other things that I would like to use venom to attack?
86
252006
3328
En zijn er andere dingen die gif kan aanvallen?
04:15
For sure.
87
255760
1166
Zeker.
04:16
And one of those is cancer.
88
256950
1818
En één ervan is kanker.
04:18
Cancer tumors are cells.
89
258792
2056
Kankertumoren zijn cellen.
04:20
And like all cells,
90
260872
1159
En zoals bij alle cellen
04:22
they communicate with themselves and their environment around them.
91
262055
3173
communiceren ze met elkaar en met hun omgeving.
04:25
So we would like to find venom components
92
265252
2182
Daarom willen we zo graag gifstoffen vinden
04:27
that are very good at disrupting how the tumor cells communicate.
93
267458
3896
die goed zijn in het verstoren van hoe de tumorcellen communiceren,
04:31
Similar to how the venom disrupted how the fish cells communicated
94
271378
4810
net zoals het gif de communicatie tussen de cellen van de vis verstoorde
04:36
and the fish couldn't swim away.
95
276212
2079
en hij niet meer kon wegzwemmen.
04:38
In my lab, we study cancer as a channelopathy.
96
278315
3339
In mijn lab bestuderen we kanker als een kanalopathie.
04:41
What this means is, basically, we're looking for venom components
97
281998
3407
Dit betekent in feite dat we zoeken naar gifbestanddelen
04:45
that will target channels that are overexpressed in tumor cells
98
285429
3802
die kanalen aanpakken die meer ontwikkeld zijn in kankercellen
04:49
versus normal cells.
99
289255
1285
dan in normale cellen.
04:50
The cancer that we're most focused on right now
100
290564
2521
De kanker waarmee we ons nu het meest bezig houden
04:53
is liver cancer.
101
293109
1333
is leverkanker.
04:54
And that's because since the 1980s,
102
294466
2342
Omdat sinds de jaren 80
04:56
the death rate of liver cancer has doubled,
103
296832
2705
de sterfte aan leverkanker is verdubbeld
04:59
and it's an emerging threat in the US.
104
299561
2381
en het in de VS een toenemende bedreiging vormt.
05:01
In a screen in which we had cervical,
105
301966
2294
In een test waarbij we baarmoederhals-,
05:04
neuroblastoma, prostate and liver cancer cells,
106
304284
3199
neuroblastoom-, prostaat- en leverkankercellen onderzochten,
05:07
we found a compound from a terebrid snail
107
307507
2491
vonden we een verbinding afkomstig van een terebride slak
05:10
that seems to attack liver cancer cells,
108
310022
3293
die leverkankercellen leek aan te pakken,
05:13
and only liver cancer cells, and none of the others that were tested.
109
313339
3683
en alleen leverkankercellen, en geen van de overige geteste.
05:17
And then, when we took this compound and we injected it into mouse models
110
317046
3444
Toen we deze stof injecteerden in muizen met leverkanker,
05:20
that were expressing liver cancer cells,
111
320514
1993
05:22
it significantly inhibited the growth of the tumors.
112
322531
3235
remde dat merkbaar de groei van de tumoren.
05:25
We're not quite sure how this works yet,
113
325790
2216
We weten nog niet helemaal hoe dit werkt,
05:28
we're still investigating the mechanism
114
328030
1865
we onderzoeken het mechanisme nog
05:29
and how we can make this compound more effective,
115
329919
2754
en hoe we de stof effectiever kunnen maken.
05:32
so you can't rush out to the pharmacy
116
332697
1943
Je kan dus nog niet gelijk naar de apotheek
05:34
and order up a killer snail liver-cancer therapy treatment.
117
334664
4183
om een leverkankerbehandeling van de killerslak te bestellen.
05:38
Not yet.
118
338871
1238
Nog niet.
05:40
Basically, what we think is happening
119
340450
1833
We denken
05:42
is that the compound is blocking a specific channel,
120
342307
3516
dat de stof een specifiek kanaal blokkeert.
05:45
prohibiting the transmission of a specific chemical
121
345847
2762
Dat zou de transmissie verhinderen van een specifieke stof
05:48
that leads to downstream signaling
122
348633
2213
die verderop signaleert
05:50
that enables the tumor to multiply and draw blood to itself.
123
350870
4262
dat de tumor mag groeien en bloed naar zich toe trekken.
05:55
What we're doing in studying the components of venom
124
355156
2977
Wat wij doen bij het bestuderen van de componenten van gif
05:58
to find treatments for human diseases and disorders,
125
358157
2691
om behandelingen te vinden voor menselijke ziekten en kwalen
06:00
is not new,
126
360872
1284
is niet nieuw.
06:02
it's what we call natural products drug discovery,
127
362180
2770
Het heet de ontdekking van natuurlijke geneesmiddelen
06:04
and it's been happening for centuries,
128
364974
1810
en gebeurt al eeuwenlang
06:06
and in cultures all over the world.
129
366808
2182
door culturen over de hele wereld.
Giffen voorzien ons niet alleen van coole nieuwe stoffen,
06:09
Venoms are not only giving us cool new compounds,
130
369014
2460
06:11
but they're also giving us new ways of thinking
131
371498
2786
maar ze geven ons ook nieuwe manieren van denken
06:14
about how we treat human diseases and disorders.
132
374308
2877
over hoe we menselijke ziekten en kwalen kunnen behandelen.
06:17
And I'll give you three examples.
133
377521
1746
Ik geef drie voorbeelden.
06:19
The first is from killer snails, of course.
134
379291
2826
Het eerste is natuurlijk de killerslak.
06:22
And so the first drug from these snails that is on the market
135
382141
3896
Het eerste geneesmiddel afkomstig van deze slakken
06:26
is called ziconotide, or Prialt,
136
386061
2802
heet ziconotide, of Prialt,
06:28
and it's used to treat chronic pain in HIV and cancer patients.
137
388887
4102
en wordt gebruikt tegen chronische pijn bij hiv- en kankerpatiënten.
06:33
Prialt is a nonaddictive pain therapy.
138
393013
2777
Prialt is een pijntherapie die niet verslavend is.
06:36
Three magic words when you think about how we're treating pain currently.
139
396227
3958
Drie magische woorden als je bedenkt hoe we nu pijn behandelen.
06:40
We're using things that have a huge cost of addiction.
140
400209
3341
We gebruiken zaken met een hoge kost aan verslaving.
06:43
So think of morphine
141
403574
1169
Denk aan morfine
06:44
or think of any of your favorite opioid out there.
142
404767
2842
of denk aan andere favoriete opioïde.
06:47
What the snails have done
143
407633
1262
De slakken hebben ons de weg getoond
06:48
is they've shown us a way to treat pain without the addiction,
144
408919
4413
naar pijnbehandeling zonder verslaving.
06:53
which is huge.
145
413356
1150
Dat is geweldig.
06:55
The next example comes from the Brazilian pit viper.
146
415055
3309
Het volgende voorbeeld komt van de Braziliaanse groefkopadder.
06:58
From these snakes, we've derived a compound called captopril.
147
418388
3388
Van deze slangen hebben we een verbinding afgeleid
die captopril heet.
07:01
Captopril is used to treat high blood pressure,
148
421800
3079
Captopril wordt gebruikt tegen hoge bloeddruk.
07:04
and captopril is a breakthrough drug.
149
424903
2500
Captopril is een doorbraak.
07:07
But not only in and of itself,
150
427427
2150
Niet alleen op zichzelf,
07:09
but because it advanced a whole class of drugs,
151
429601
2928
maar omdat het aan de basis lag van een hele klasse middelen
07:12
what we know as ACE inhibitors,
152
432553
2056
die we nu kennen als ACE-inhibitoren,
07:14
which are the most commonly [prescribed] for treating hypertension
153
434633
3500
de meest gebruikte tegen hoge bloeddruk
07:18
and heart failure.
154
438157
1428
en hartfalen.
07:19
The last example is from the Gila monster.
155
439609
3778
Het laatste voorbeeld komt van het Gila monster.
07:23
And this is a really exciting example of understanding the ecology
156
443411
3921
Een boeiend voorbeeld over het begrijpen van de ecologie
van deze organismen
07:27
of these organisms,
157
447356
1349
07:28
and pairing it with efficient drug discovery.
158
448729
2308
en het combineren met efficiënt ontdekken van geneesmiddelen.
07:31
And Gila monsters are binge eaters.
159
451061
2064
Gila monsters zijn slokkers.
07:33
So when they bite into a large meal,
160
453149
2388
Als ze in een grote hap bijten,
07:35
they release things in their venom that lower blood sugar.
161
455561
3394
bevat hun gif stoffen die de bloedsuikerspiegel doen dalen.
07:38
So what's the drug that you think we found from the Gila monster?
162
458979
3913
Wat voor een geneesmiddel vonden we in het Gila monster?
07:42
A compound that is used to lower the blood sugar in diabetic patients.
163
462916
4200
Een stof die de bloedsuikerspiegel van diabetespatiënten verlaagde.
07:47
Now these are three marvelous examples,
164
467140
2048
Dat zijn drie prachtige voorbeelden,
07:49
but we've just scratched the surface.
165
469212
2048
maar we staan nog maar aan het begin.
07:51
There's so much more venom out there for us to study.
166
471284
2793
Er valt nog zoveel meer gif te bestuderen.
07:54
In fact, we think that 15 percent of all the animals on the planet
167
474101
3572
In feite denken we dat 15% van alle dieren op de planeet
07:57
are venomous.
168
477697
1183
giftig zijn.
07:58
And I think this is a low estimate,
169
478904
1690
Ik denk dat die schatting nog te laag is,
08:00
given the fact that we haven't surveyed all the animals on the planet.
170
480618
3341
omdat we nog niet alle dieren hebben bestudeerd.
08:03
But nature seems to have found something that she likes,
171
483983
2647
Maar de natuur lijkt iets gevonden te hebben waar ze van houdt
08:06
and she's repeated it over and over and over again,
172
486654
3199
en ze herhaalt dat keer op keer
08:09
leading to the vast array of animals that we see around us
173
489877
2738
tot het grote aantal dieren rondom ons
08:12
and all throughout the tree of life.
174
492639
1937
en doorheen de boom van het leven.
08:14
So whether we're talking about my fave, killer snails,
175
494600
3556
Of we het nu hebben over mijn favoriet de killerslak
08:18
or jellyfish,
176
498180
1269
of over kwallen
08:19
or the larvae of butterflies and moths,
177
499473
2755
of over de larven van vlinders en motten
08:22
or platypus or slow lorises,
178
502252
2611
of over het vogelbekdier of de plompe lori's,
08:24
whether by sea, land or air,
179
504887
3000
of het nu te land, ter zee of in de lucht is,
08:27
you're sure to encounter a venomous creature.
180
507911
2722
overal kom je giftige schepsels tegen.
08:30
Remember when I told you
181
510657
1412
Herinner je dat ik zei
08:32
that venom can be both a superhero and a supervillain,
182
512093
4095
dat gif zowel een superheld als een superbooswicht kan zijn
08:36
and you doubted me?
183
516212
1556
en je me niet geloofde?
08:37
Mhm.
184
517792
1182
Mhm.
08:38
We're in a race to harness all of this venom goodness
185
518998
3088
We haasten ons om te profiteren van al die voordelen van gifstoffen
voordat we de meesten van die dieren op onze planeet kwijt zijn.
08:42
before we lose the vast majority of animals on our planet.
186
522110
3000
08:45
It's a holistic process.
187
525134
1706
Het is een holistisch gebeuren.
08:46
You can't have the therapeutic treatments without having the animals.
188
526864
4562
Je kunt de therapeutische behandelingen niet hebben zonder de dieren.
08:51
And you can't have the animals
189
531450
1635
Je kunt die dieren ook niet hebben
08:53
without having their ecosystems.
190
533109
1747
zonder hun ecosystemen.
08:54
So for me and the snails,
191
534880
1659
Voor mijzelf en de slakken betekent dat
08:56
what it means is we have to save the oceans.
192
536563
2755
dat we de oceanen moeten redden.
08:59
And because venomous animals are found everywhere,
193
539342
2397
En vermits je overal giftige dieren vindt,
09:01
we basically have to save the planet.
194
541763
2015
moeten we dus de planeet redden.
09:03
So do it for the venomous animals,
195
543802
1746
Doe het dus voor de giftige dieren
09:05
if you don't want to do it for yourself.
196
545572
1919
als je het niet wil doen voor jezelf.
09:07
And who knows,
197
547515
1167
En wie weet
09:08
some day, snail venom might just save your life.
198
548706
3286
zou slakkengif ooit wel eens je leven kunnen redden.
09:12
Thank you.
199
552952
1150
Bedankt.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7