Kary Mullis: Celebrating the scientific experiment

Μετάφραση: Maria Pericleous Επιμέλεια: Helena Galani

I'll just start talking about the 17th century.

Θα αρχίσω να μιλάω για τον 17ο αιώνα.

I hope nobody finds that offensive.

Ελπίζω να μην προσβληθεί κανείς.

I -- you know, when I -- after I had invented PCR,

Αφού εφηύρα την PCR, την αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης,

I kind of needed a change.

χρειάστηκα μια αλλαγή.

And I moved down to La Jolla and learned how to surf.

Μετακόμισα κάτω στη Λα Χόγια και έμαθα να κάνω σέρφινγκ.

And I started living down there on the beach for a long time.

Άρχισα να ζω εκεί κάτω στην παραλία για πολύ καιρό.

And when surfers are out waiting

Και όταν οι σέρφερ είναι έξω περιμένοντας για κύματα,

for waves,

you probably wonder, if you've never been out there, what are they doing?

ίσως να αναρωτιέστε, αν δεν έχετε πάει ποτέ εκεί, τι κάνουν.

You know, sometimes there's a 10-, 15-minute break out there

Μερικές φορές υπάρχει μια παύση 10 με 15 λεπτών

when you're waiting for a wave to come in.

όταν περιμένουν να έρθει ένα κύμα.

They usually talk about the 17th century.

Συνήθως μιλάνε για τον 17ο αιώνα.

You know, they get a real bad rap in the world.

Ξέρετε, έχουν κακή φήμη στον κόσμο.

People think they're sort of lowbrows.

Ο κόσμος νομίζει ότι είναι άνθρωποι χαμηλής μόρφωσης.

One day, somebody suggested I read this book.

Μία μέρα, κάποιος μου πρότεινε να διαβάσω ένα βιβλίο.

It was called --

Ονομαζόταν «Η Αντλία Αέρα»,

it was called "The Air Pump,"

or something like "The Leviathan and The Air Pump."

ή κάτι σαν «Ο Λεβιάθαν και η Αντλία Αέρα».

It was a real weird book about the 17th century.

Ήταν ένα πολύ παράξενο βιβλίο για τον 17ο αιώνα.

And I realized, the roots

Και κατάλαβα ότι οι ρίζες του τρόπου που σκεφτόμουν

of the way I sort of thought

was just the only natural way to think about things.

ήταν ο μοναδικός φυσικός τρόπος να σκέφτεσαι τα πράγματα.

That -- you know, I was born thinking about things that way,

Γεννήθηκα σκεπτόμενος με αυτόν τον τρόπο,

and I had always been like a little scientist guy.

και ήμουν πάντα σαν ένας μικρός επιστήμονας.

And when I went to find out something,

Και όταν έψαχνα κάτι, χρησιμοποιούσα επιστημονικές μεθόδους.

I used scientific methods. I wasn't real surprised,

Δεν με εξέπληξε όταν μου πρωτοείπαν

you know, when they first told me how --

how you were supposed to do science,

πώς πρέπει να γίνεται η επιστήμη,

because I'd already been doing it for fun and whatever.

επειδή το έκανα ήδη σαν διασκέδαση.

But it didn't -- it never occurred to me

Αλλά δεν μου πέρασε από το μυαλό

that it had to be invented

ότι η επιστήμη έπρεπε να ανακαλυφθεί

and that it had been invented

και ότι είχε ανακαλυφθεί

only 350 years ago.

μόλις πριν από 350 χρόνια.

You know, it was --

Ξέρετε, συνέβη στην Αγγλία και τη Γερμανία και την Ιταλία

like it happened in England, and Germany, and Italy

sort of all at the same time.

σχεδόν την ίδια στιγμή.

And the story of that,

Βρήκα την ιστορία τρομερά ενδιαφέρουσα,

I thought, was really fascinating.

So I'm going to talk a little bit about that,

και έτσι θα μιλήσω λιγάκι για αυτό,

και τι ακριβώς πρέπει να κάνουν οι επιστήμονες.

and what exactly is it that scientists are supposed to do.

And it's, it's a kind of --

You know, Charles I got beheaded

Και ξέρετε, ο Τσαρλς ο πρώτος αποκεφαλίστηκε

somewhere early in the 17th century.

γύρω στις αρχές του 17ου αιώνα.

And the English set up Cromwell

Οι Άγγλοι την έστησαν στον Κρόμγουελ

and a whole bunch of Republicans or whatever,

και σε μερικούς Ρεπουμπλικάνους, αλλά όχι όπως αυτούς που έχουμε εδώ.

and not the kind of Republicans we had.

They changed the government, and it didn't work.

Άλλαξαν την κυβέρνηση, και δεν λειτούργησε.

And

Charles II, the son,

Και ο Τσαρλς ο δεύτερος, ο γιος,

was finally put back on the throne of England.

τελικά ανέβηκε στον θρόνο της Αγγλίας.

He was really nervous, because his dad had been,

Ήταν αγχωμένος, διότι ο πατέρας του είχε αποκεφαλιστεί

you know, beheaded for being the King of England

επειδή ήταν ο βασιλιάς της Αγγλίας.

And he was nervous about the fact

Και ήταν αγχωμένος για το γεγονός

that conversations that got going

ότι οι συζητήσεις γινόντουσαν μέσα σε μπάρ.

in, like, bars and stuff

would turn to --

this is kind of -- it's hard to believe,

Είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς,

but people in the 17th century in England

αλλά οι άνθρωποι τον 17ο αιώνα στην Αγγλία

were starting to talk about, you know,

άρχισαν να μιλάνε για φιλοσοφία και τέτοια θέματα στα μπαρ.

philosophy and stuff in bars.

They didn't have TV screens,

Δεν είχαν τηλεοράσεις,

and they didn't have any football games to watch.

και ποδοσφαιρικούς αγώνες να παρακολουθήσουν.

And they would get really pissy,

Και εκνευριζόντουσαν

and all of a sudden people would spill out into the street and fight

και στα καλά καθούμενα έβγαιναν στο δρόμο και καυγάδιζαν

about issues like whether or not

για θέματα όπως εάν η όχι ήταν αποδεκτό ότι ο Ρόμπερτ Μπόιλ

it was okay if Robert Boyle

made a device called the vacuum pump.

έφτιαχνε μια συσκευή που ονομαζόταν αντλία αέρα.

Now, Boyle was a friend of Charles II.

Ο Μπόιλ ήταν φίλος του Τσαρλς του δευτέρου.

He was a Christian guy during the weekends,

Ήταν Χριστιανός τα Σαββατοκύριακα,

but during the week he was a scientist.

αλλά κατά τη διάρκεια της εβδομάδας ήταν επιστήμονας.

(Laughter)

(Γέλια)

Which was -- back then it was

sort of, you know, well, you know --

if you made this thing -- he made this little device,

Έφτιαξε μια μικρή συσκευή,

like kind of like a bicycle pump

σαν ένα είδος ανάποδης αντλίας ποδηλάτου

in reverse that could suck all the air out of --

η οποία θα μπορούσε να ρουφήξει όλο τον αέρα

you know what a bell jar is? One of these things,

από, αν ξέρετε, ένα δοχείο καμπάνα.

you pick it up, put it down, and it's got a seal,

Το ανοίγεις, το κλείνεις και έχει μία σφραγίδα,

and you can see inside of it,

είναι διαφανές, και μπορείς να δεις τι γίνεται μέσα σε αυτό.

so you can see what's going on inside this thing.

But what he was trying to do was to pump all the air out of there,

Αυτό που προσπαθούσε να κάνει ήταν να βγάλει τον αέρα από εκεί μέσα,

and see what would happen inside there.

και να δει τι θα συμβεί.

I mean, the first -- I think one of the first experiments he did

Το πρώτο, νομίζω, πείραμα που έκανε

ήταν να βάλει ένα πουλί εκεί μέσα.

was he put a bird in there.

And people in the 17th century,

Οι άνθρωποι τον 17ο αιώνα,

they didn't really understand the same way we do

δεν καταλάβαιναν, όπως εμείς τώρα,

about you know, this stuff is

ότι ο αέρας αποτελείται από διάφορα μόρια,

a bunch of different kinds of molecules,

και τον αναπνέουμε για ένα σκοπό.

and we breathe it in for a purpose and all that.

I mean, fish don't know much about water,

Τα ψάρια δεν ήξεραν πολλά για το νερό,

and people didn't know much about air.

και οι άνθρωποι δεν ήξεραν πολλά για τον αέρα

But both started exploring it.

και ο Μπόιλ άρχισε να τον εξερευνά.

One thing, he put a bird in there, and he pumped all the air out,

Έβαλε ένα πουλί μέσα και έβγαλε τον αέρα έξω,

and the bird died. So he said, hmm...

και το πουλί πέθανε.

He said -- he called what he'd done as making --

Και είπε, «Χμμ» και ονόμασε τη διαδικασία,

they didn't call it a vacuum pump at the time.

δεν το έλεγαν αντλία κενού τότε.

Now you call it a vacuum pump; he called it a vacuum.

Τώρα ονομάζεται αντλία κενού, αυτός το ονόμασε κενό.

Right? And immediately,

Και αμέσως αυτό τον έβαλε σε μπελάδες

he got into trouble with the local clergy

με το τοπικό ιερατείο

who said, you can't make a vacuum.

που του είπε, δεν μπορείς να φτιάξεις ένα κενό.

Ah, uh --

(Laughter)

(Γέλια)

Ο Αριστοτέλης είπε ότι η φύση το απεχθάνεται.

Aristotle said that nature abhors one.

I think it was a poor translation, probably,

Νομίζω ότι μάλλον ήταν κακή μετάφραση.

but people relied on authorities like that.

Αλλά οι άνθρωποι έδιναν βάση σε εξουσίες όπως αυτή.

And you know, Boyle says, well, shit.

Και ξέρετε, ο Μπόιλ είπε, λοιπόν, σκατά,

I make them all the time.

εγώ τα δημιουργώ όλη την ώρα.

I mean, whatever that is that kills the bird --

Αυτό που σκότωσε το πουλί δηλαδή,

and I'm calling it a vacuum.

και το ονομάζω κενό.

And the religious people said that

Και οι θρησκευόμενοι άνθρωποι είπαν

if God wanted you to make --

ότι εάν ο Θεός θέλει να το κάνεις...

I mean, God is everywhere,

Ο Θεός είναι παντού,

that was one of their rules, is God is everywhere.

αυτός ήταν ένας από τους κανόνες, ο Θεός είναι παντού.

And a vacuum -- there's nothing in a vacuum,

Και το κενό δεν περιέχει τίποτα.

so you've -- God couldn't be in there.

Άρα ο Θεός δεν μπορούσε να είναι εκεί.

So therefore the church said that you can't make a vacuum, you know.

Και για αυτό η εκκλησία απαγόρευσε τη δημιουργία κενών αέρος.

And Boyle said, bullshit.

Και ο Μπόιλ είπε, βλακεία.

I mean, you want to call it Godless,

Εννοώ, θες να το πεις αντίθεο, πες το αντίθεο.

you know, you call it Godless.

But that's not my job. I'm not into that.

Αλλά αυτό δεν είναι δική μου δουλειά, δεν με αφορά.

I do that on the weekend. And like --

Ασχολούμαι τα Σαββατοκύριακα.

(Γέλια)

what I'm trying to do is figure out what happens

Εγώ προσπαθώ να καταλάβω τι γίνεται

when you suck everything out of a compartment.

όταν αφαιρείς τον αέρα από ένα δοχείο.

And he did all these cute little experiments.

Και έκανε διάφορα χαριτωμένα πειραματάκια.

Like he did one with -- he had a little wheel,

Έκανε ένα πείραμα με ένα μικρό τροχό,

σαν ένα ανεμιστήρα,

like a fan, that was

sort of loosely attached, so it could spin by itself.

χαλαρά ενωμένο, για να μπορεί να φέρει στροφές από μόνος του.

He had another fan opposed to it

Είχε ένα ακόμα ανεμιστήρα αντίθετα από αυτό

that he had like a --

ο οποίος είχε κάτι σαν...

I mean, the way I would have done this would be, like, a rubber band,

εγώ θα το έκανα με ένα λαστιχένιο ιμάντα,

and, you know, around a tinker toy kind of fan.

με κάτι σαν μικρό ανεμόμυλο.

I know exactly how he did it; I've seen the drawings.

Ξέρω ακριβώς πώς το έκανε, έχω δει τα σχέδια.

Είναι δύο ανεμιστήρες, ο ένας μπορεί να γυρίσει εξωτερικά

It's two fans, one which he could turn from outside

after he got the vacuum established,

αφού θα εγκαθιστούσε την αντλία,

and he discovered that if he pulled all the air out of it,

και ανακάλυψε ότι όταν έβγαζε όλο τον αέρα έξω απ' αυτό,

the one fan would no longer turn the other one, right?

ο ανεμιστήρας δεν μπορούσε να γυρίσει τον άλλον πια, σωστά;

Something was missing, you know. I mean, these are --

Κάτι έλειπε, ξέρετε.

it's kind of weird to think that someone had to do an experiment to show that,

Είναι λίγο παράξενο που κάποιος έκανε πείραμα για το δείξει αυτό,

but that was what was going on at the time.

αλλά αυτά γινόντουσαν εκείνη την εποχή.

And like, there was big arguments about it

Και υπήρχαν μεγάλες διαφωνίες για αυτό

in the -- you know, the gin houses and in the coffee shops and stuff.

στα μπαρ και στα καφέ και τα λοιπά.

And Charles

Και ο Τσαρλς

started not liking that.

άρχισε να ενοχλείται με όλα αυτά.

Charles II was kind of saying, you know, you should keep that --

Ο Τσαρλς ο δεύτερος έλεγε, θα έπρεπε να κρατήσουμε...

let's make a place where you can do this stuff

ας δημιουργήσουμε ένα μέρος όπου μπορούμε να τα κάνουμε αυτά

where people don't get so -- you know,

όπου οι άνθρωποι,

we don't want the -- we don't want to get the people mad at me again. And so --

δεν θέλουμε οι άνθρωποι να θυμώσουν πάλι μαζί μου.

because when they started talking about religion

Γιατί όταν άρχιζαν να μιλάνε για τη θρησκεία

and science and stuff like that,

και την επιστήμη και τέτοια,

that's when it had sort of gotten his father in trouble.

τότε ήταν που έβαζε τον μπαμπά του σε μπελάδες.

And so,

Και έτσι, ο Τσαρλς είπε, θα διαθέσω τα λεφτά

Charles said, I'm going to put up the money

give you guys a building,

για να σας δώσω ένα κτίριο,

come here and you can meet in the building,

όπου θα μπορείτε να συναντιέστε,

but just don't talk about religion in there.

μόνο μην μιλάτε για τη θρησκεία εδώ.

And that was fine with Boyle.

Και αυτό βόλευε τον Μπόιλ.

He said, OK, we're going to start having these meetings.

Είπε, εντάξει, θα αρχίσουμε να έχουμε αυτές τις συναντήσεις

And anybody who wants to do science is --

για όποιον θέλει να ασχοληθεί με την επιστήμη.

this is about the time that Isaac Newton was starting to whip out

Ήταν η εποχή που ο Ισαάκ Νιούτον

a lot of really interesting things.

άρχισε να δημιουργεί πολλά ενδιαφέροντα πράγματα.

And there was all kind of people that would come to the Royal Society,

Και πολλοί διαφορετικοί άνθρωποι

ερχόντουσαν στον Βασιλικό Σύλλογο, όπως τον ονόμαζαν.

they called it. You had to be dressed up pretty well.

Έπρεπε να ντυθείς αρκετά επίσημα.

It wasn't like a TED conference.

Δεν ήταν σαν ένα συνέδριο TED.

That was the only criteria, was that you be --

Ήταν το μόνο κριτήριο, ότι έπρεπε να είσαι --

you looked like a gentleman, and they'd let anybody could come.

να μοιάζεις -- με ένα τζέντλεμαν, και μπορούσαν να έρθουν όλοι.

You didn't have to be a member then.

Δεν χρειαζόταν να είσαι μέλος τότε.

And so, they would come in and you would do --

Και έτσι, ερχόντουσαν,

Anybody that was going to show an experiment,

και όποιος θα έδειχνε ένα πείραμα,

which was kind of a new word at the time,

το οποίο ήταν καινούργια λέξη τότε, για να επαληθεύσει κάποια θεωρία,

demonstrate some principle,

they had to do it on stage, where everybody could see it.

θα έπρεπε να το κάνει αυτό στη σκηνή, για να το δουν όλοι.

So they were --

the really important part of this was,

Το πιο σημαντικό κομμάτι αυτού ήταν, ότι δεν έπρεπε να σχολιάζουν

you were not supposed to talk

about final causes, for instance.

τις προεκτάσεις, για παράδειγμα.

And God was out of the picture.

Και ο Θεός ήταν εκτός όλων αυτών.

The actual nature of reality was not at issue.

Η φύση της πραγματικότητας δεν μπορούσε να συζητηθεί.

You're not supposed to talk about the absolute nature of anything.

Δεν έπρεπε να μιλάνε για την απόλυτη φύση κανενός πράγματος.

You were not supposed to talk about anything

Δεν έπρεπε να μιλάνε για τίποτα

that you couldn't demonstrate.

που δεν μπορούσαν να αποδείξουν.

So if somebody could see it, you could say, here's how the machine works,

Αν κάποιος μπορούσε να το δει, έλεγαν έτσι λειτουργεί η μηχανή,

here's what we do, and then here's what happens.

κάνουμε αυτό και συμβαίνει εκείνο.

And seeing what happens, it was OK

Και βλέποντας το τι συμβαίνει, μπορούμε να κάνουμε γενικεύσεις,

to generalize,

and say, I'm sure that this will happen anytime

και να πούμε,

είμαι σίγουρος ότι αυτό γίνεται κάθε φορά που κάνουμε ένα από αυτά τα πράγματα.

we make one of these things.

And so you can start making up some rules.

Έτσι μπορείς να αρχίσεις να εφευρίσκεις κάποιους κανόνες.

You say, anytime you have a vacuum state,

Λες ότι κάθε φορά που έχω κατάσταση κενού,

you will discover that one wheel will not turn another one,

θα ανακαλύπτεις ότι ένας τροχός δεν θα γυρνάει τον άλλον,

if the only connection between them

εάν η μόνη σύνδεση μεταξύ τους

is whatever was there before the vacuum. That kind of thing.

είναι οτιδήποτε ήταν εκεί πριν το κενό, κάτι τέτοιο.

Candles can't burn in a vacuum,

Τα κεριά δεν καίνε στο κενό,

therefore, probably sparklers wouldn't either.

και πιθανόν ούτε και τα βεγγαλικά.

It's not clear; actually sparklers will,

Δεν είναι σίγουρο, στην πραγματικότητα τα βεγγαλικά μπορούν,

but they didn't know that.

αλλά δεν το ήξεραν αυτό.

They didn't have sparklers. But, they --

Δεν είχαν βεγγαλικά. Αλλά --

(Laughter)

(Γέλιο)

-- you can make up rules, but they have to relate

-- μπορούσες να κάνεις κανόνες, αλλά μόνο αν συσχετίζονταν

only to the things that you've been able to demonstrate.

με πράγματα που ήσουν ικανός να δείξεις.

And most the demonstrations had to do with visuals.

Και οι περισσότερες επιδείξεις είχαν να κάνουν με κάτι ορατό.

Like if you do an experiment on stage,

Αν κάνεις ένα πείραμα στη σκηνή και κανείς δεν το βλέπει,

and nobody can see it, they can just hear it, they would probably think you were freaky.

μόνο το ακούει, πιθανόν να σε πάρουν για τρελό.

I mean, reality is what you can see.

Εννοώ, η πραγματικότητα είναι αυτό που μπορείς να δείς.

That wasn't an explicit rule in the meeting,

Αυτό δεν ήταν ρητός κανόνας στις συναντήσεις,

but I'm sure that was part of it, you know. If people hear voices,

αλλά είμαι σίγουρος ότι ίσχυε.

and they can't see and associate it with somebody,

Αν οι άνθρωποι ακούν φωνές, και δεν βλέπουν κάποιον,

that person's probably not there.

αυτό το άτομο μάλλον δεν είναι εκεί.

But the general idea that you could only --

Αλλά η γενική ιδέα ήταν ότι εκεί μπορούσες

you could only really talk about things in that place

να μιλήσεις μόνο για τα συμπεράσματα

that had some kind of experimental basis.

που είχαν προκύψει σαν αποτέλεσμα πειραμάτων.

It didn't matter what Thomas Hobbes,

Δεν είχε σημασία τι έλεγε σχετικά ο Τόμας Χόμπς, ένας τοπικός φιλόσοφος,

who was a local philosopher,

said about it, you know,

because you weren't going to be talking final causes.

διότι δεν θα μιλούσαν για τελικές αιτίες.

What's happening here,

Αυτό που συνέβαινε στα μέσα του 17ου αιώνα,

in the middle of the 17th century,

was that what became my field --

ήταν ότι ο τομέας μου, η πειραματική επιστήμη,

science, experimental science --

was pulling itself away,

άρχισε να αποτραβιέται

and it was in a physical way, because we're going to do it in this room over here,

και ήταν στην πράξη αυτό, γιατί γινόταν σε συγκεκριμένο χώρο,

but it was also what -- it was an amazing thing that happened.

αλλά ήταν επίσης απίστευτο πράγμα αυτό που συνέβαινε.

Science had been all interlocked

Η επιστήμη ήταν συνδεδεμένη με τη θρησκεία και τη φιλοσοφία,

with theology, and philosophy,

and -- and -- and mathematics,

και τα μαθηματικά,

which is really not science.

που στην ουσία δεν είναι επιστήμες.

Αλλά η πειραματική επιστήμη συνδεόταν με όλα αυτά.

But experimental science had been tied up with all those things.

And the mathematics part

Και το μαθηματικό μέρος

and the experimental science part

και η πειραματική επιστήμη

was pulling away from philosophy.

απομακρύνονταν από τη φιλοσοφία.

And -- things --

Και δεν κοιτάξαμε ποτέ πίσω μας.

we never looked back.

It's been so cool since then.

Είναι πολύ καλύτερα τα πράγματα από τότε.

I mean, it just -- it just -- untangled a thing that was really impeding

Ξεμπλόκαρε αυτό που εμπόδιζε την ανάπτυξη στην τεχνολογία.

technology from being developed.

And, I mean, everybody in this room --

Όλοι σε αυτή την αίθουσα - μιλάμε για μόλις 350 χρόνια πριν -

now, this is 350 short years ago.

Remember, that's a short time.

μην ξεχνάτε, ότι αυτό είναι λίγος καιρός,

It was 300,000, probably, years ago

ήταν περίπου 300.000 χρόνια πριν όταν οι περισσότεροι από εμάς,

that most of us, the ancestors of most of us in this room

οι πρόγονοι μας

came up out of Africa and turned to the left.

ήρθαν από την Αφρική και έστριψαν προς τα αριστερά.

You know, the ones that turned to the right, there are some of those

Όσοι έστριψαν προς τα δεξιά, υπάρχουν μερικοί στην Ιαπωνική μετάφραση.

in the Japanese translation.

But that happened very -- a long time ago

Αλλά αυτό συνέβη πολύ καιρό πριν,

compared to

σε σχέση με μόλις 350 χρόνια πριν.

350 short years ago.

But in that 350 years,

Αλλά σε αυτά τα 350 χρόνια,

the place has just undergone a lot of changes.

ο τόπος έχει υποστεί πολλές αλλαγές.

In fact, everybody in this room probably,

Στην πραγματικότητα, μάλλον όλοι σε αυτή την αίθουσα,

especially if you picked up your bag --

ειδικά αν πήρατε την τσάντα σας,

some of you, I know, didn't pick up your bags --

μερικοί από εσάς, ξέρω δεν πήρατε την τσάντα σας,

but if you picked up your bag, everybody in this room

αλλά αν πήρατε την τσάντα σας,

has got in their pocket, or back in their room,

όλοι εδώ έχετε στις τσέπες σας, ή στο δωμάτιό σας,

something

κάτι που πριν από 350 χρόνια,

that 350 years ago,

kings would have gone to war to have.

οι βασιλιάδες θα έκαναν πόλεμο για να αποκτήσουν.

I mean, if you can think how important --

Σκεφτείτε πόσο σημαντικό είναι.

If you have a GPS system and there are no satellites,

Το να έχεις σύστημα GPS χωρίς δορυφόρους, θα σου είναι άχρηστο.

it's not going to be much use. But, like --

but, you know, if somebody had a GPS system

(Γέλια)

Αλλά αν κάποιος είχε σύστημα GPS τον 17ο αιώνα,

in the 17th century

some king would have gotten together an army

κάποιος βασιλιάς θα είχε πάει με τον στρατό του για να το πάρει.

and gone to get it, you know. If that person --

Audience: For the teddy bear? The teddy bear?

Ακροατήριο: Για το αρκουδάκι; Το αρκουδάκι;

Kary Mullis: They might have done it for the teddy bear, yeah.

Κάρι Μάλις: Θα μπορούσαν και για το αρκουδάκι, ναι.

But -- all of us own stuff.

Όλοι έχουμε πράγματα.

I mean, individuals own things

Όλοι έχουν πράγματα που οι βασιλιάδες θα έκαναν πόλεμο για να αποκτήσουν.

that kings would have definitely gone to war to get.

And this is just 350 years.

Και αυτό είναι μόλις 350 χρόνια πριν.

Not a whole lot of people doing this stuff.

Δεν ασχολούνται πολλοί άνθρωποι με αυτά.

You know, the important people --

Ξέρετε, οι σημαντικοί άνθρωποι,

you can almost read about their lives,

μπορείτε να διαβάσετε γι' αυτούς,

about all the really important people that made advances, you know.

για τους πολύ σημαντικούς ανθρώπους που συμμετείχαν στην πρόοδο.

And, I mean --

this kind of stuff, you know, all this stuff

Αυτά τα πράγματα, ξέρετε, όλα αυτά

came from that separation

ήταν αποτέλεσμα του διαχωρισμού που κάναμε.

of this little sort of thing that we do --

now I, when I was a boy

Όταν ήμουν μικρός, μεγάλωσα με την ιδέα

was born sort of with this idea

that if you want to know something --

ότι αν θέλεις να ξέρεις κάτι - ίσως επειδή ο μπαμπάς μου

you know, maybe it's because my old man was gone a lot,

έλειπε συχνά, και η μητέρα μου δεν ήξερε πολλά από επιστήμη -

and my mother didn't really know much science,

but I thought if you want to know something about stuff,

εγώ πίστευα ότι αν θέλεις να μάθεις κάτι,

you do it -- you make an experiment, you know.

θα πρέπει να κάνεις ένα πείραμα.

You get -- you get, like --

I just had a natural feeling for science

Είχα φυσικό ταλέντο για την επιστήμη και τη δημιουργία πειραμάτων.

and setting up experiments. I thought that was the way everybody had always thought.

Πίστευα ότι έτσι σκεφτόντουσαν όλοι.

I thought that anybody with any brains will do it that way.

Νόμιζα ότι κάποιος με μυαλό αυτό θα έκανε.

It isn't true. I mean, there's a lot of people --

Δεν ισχύει αυτό.

You know, I was one of those scientists that was --

Ήμουν ένας από τους επιστήμονες

got into trouble the other night at dinner

που μπήκαν σε μπελάδες τις προάλλες στο δείπνο για τον μεταμοντερνισμό.

because of the post-modernism thing.

And I didn't mean, you know -- where is that lady?

Και δεν είχα πρόθεση - πού είναι αυτή η κυρία;

Audience: Here.

Ακροατήριο: Εδώ.

(Laughter)

KM: I mean, I didn't really think of that as an argument

(Γέλια)

ΚΜ: Δεν το θεώρησα αυτό σαν διαμάχη

so much as just a lively discussion.

αλλά σαν μια ζωντανή συζήτηση.

I didn't take it personally, but --

Δεν το πήρα προσωπικά, αλλά,

I just -- I had -- I naively had thought,

απλά αφελώς πίστευα,

until this surfing experience started me into the 17th century,

μέχρι αυτή η εμπειρία σέρφινγκ να με κάνει να αρχίσω για τον 17ο αιώνα,

I'd thought that's just the way people thought,

νόμιζα όλοι ότι έτσι σκεφτόντουσαν

and everybody did, and they recognized reality

και αναγνώριζαν την πραγματικότητα

by what they could see or touch or feel or hear.

σύμφωνα με αυτά που έβλεπαν, άγγιζαν, ή άκουγαν.

At any rate, when I was a boy,

Εν πάση περιπτώσει, όταν ήμουν παιδί,

I, like, for instance, I had this --

I got this little book from Fort Sill, Oklahoma --

είχα ένα βιβλιαράκι από το Φόρτ Σίλ, Οκλαχόμα,

This is about the time that George Dyson's dad

ήταν η εποχή

που ο πατέρας του Τζόρτζ Ντάισον

was starting to blow nuclear --

σκεφτόταν να εκτοξεύσει πυρηνικούς πυραύλους και τέτοια.

thinking about blowing up nuclear rockets and stuff.

I was thinking about making my own little rockets.

Εγώ σκεφτόμουν να κάνω τους δικούς μου μικρούς πυραύλους.

And I knew that frogs -- little frogs --

Και ήξερα ότι οι βάτραχοι --οι μικροί βάτραχοι --

had aspirations of space travel,

είχαν φιλοδοξίες να ταξιδέψουν στο διάστημα,

just like people. And I --

όπως οι άνθρωποι, κι εγώ

(Laughter)

(Γέλια)

έψαχνα για ένα σύστημα προώθησης

I was looking for a --

a propulsion system

that would like, make a rocket, like,

το οποίο θα έκανε ένα πύραυλο με ύψος κάπου 1,2 μέτρα

maybe about four feet high go up a couple of miles.

να πετάξει κάπου 2-3 χιλιόμετρα.

And, I mean, that was my sort of goal.

Αυτός ήταν ο στόχος μου.

I wanted it to go out of sight and then I wanted this little parachute

Ήθελα να πάει εκτός θέας

και μετά να πέσει ο βάτραχος με ένα μικρό αλεξίπτωτο.

to come back with the frog in it.

And -- I -- I --

(Γέλια)

I got this book from Fort Sill, Oklahoma,

Πήρα αυτό το βιβλίο από το Φόρτ Σίλ, Οκλαχόμα,

where there's a missile base.

όπου υπάρχει μια βάση πυραύλων.

They send it out for amateur rocketeers,

Το εξέδωσαν για ερασιτέχνες κατασκευαστές πυραύλων,

and

it said in there

και έγραφε

do not ever heat a mixture of potassium perchlorate and sugar.

ότι δεν θερμαίνουμε ποτέ ένα μείγμα με υπερχλωρικό κάλιο και ζάχαρη.

(Laughter)

(Γέλια)

You know,

Αυτό ακούγεται σαν πρόκληση.

that's what you call a lead.

(Laughter)

(Γέλια)

You sort of -- now you say, well, let's see if I can

Εσύ τώρα λες για να δούμε,

get hold of some potassium chlorate and sugar, perchlorate and sugar,

θα βρω υπερχλωρικό κάλιο και ζάχαρη,

and heat it; it would be interesting to see what it is they don't want me to do,

θα τα θερμάνω, για να δω γιατί λένε να μην το κάνω,

and what it is going to -- and how is it going to work.

και τι θα γίνει αν το κάνω.

And we didn't have --

like, my mother

Η μητέρα μου

presided over the back yard

επιτηρούσε την πίσω αυλή

from an upstairs window,

από το παράθυρο στον πάνω όροφο,

where she would be ironing or something like that.

όπου σιδέρωνε ή κάτι τέτοιο.

And she was usually just sort of keeping an eye on,

Και συνήθως παρακολουθούσε,

and if there was any puffs of smoke out there,

και άμα έβλεπε καπνό ή κάτι τέτοιο

έβγαινε έξω να μας επιπλήξει όλους

she'd lean out and admonish us all

not to blow our eyes out. That was her --

για να μην κάνουμε κάτι και χάσουμε τα μάτια μας.

Αυτό ήταν το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσε να μας συμβεί.

You know, that was kind of the worst thing that could happen to us.

That's why I thought, as long as I don't blow my eyes out...

Γι' αυτό σκεφτόμουν, όσο δεν χάνω τα μάτια μου,

I may not care about the fact

δεν νοιάζομαι για το γεγονός

that it's prohibited from heating this solution.

ότι απαγορεύεται να θερμάνεις αυτό το μείγμα.

I'm going to do it carefully, but I'll do it.

Θα το κάνω προσεκτικά, αλλά θα το κάνω.

It's like anything else that's prohibited:

Οτιδήποτε άλλο είναι απαγορευμένο, το κάνεις πίσω από το γκαράζ.

you do it behind the garage.

(Γέλια)

(Laughter)

So, I went to the drug store

Έτσι πήγα στο φαρμακείο

and I tried to buy some potassium perchlorate

για να αγοράσω υπερχλωρικό κάλιο,

and it wasn't unreasonable then for a kid

και δεν ήταν παράξενο τότε για ένα παιδί

to walk into a drug store and buy chemicals.

να πηγαίνει στο φαρμακείο και να αγοράζει χημικά.

Nowadays, it's no ma'am,

Σήμερα, είναι όχι κυρία μου,

check your shoes. And like --

έλεγξε τα παπούτσια σου.

(Laughter)

(Γέλια)

But then it wasn't -- they didn't have any, but the guy had --

Δεν είχαν, αλλά ρώτησα, τι άλλο είδος καλίου έχετε;

I said, what kind of salts of potassium do you have? You know.

And he had potassium nitrate.

Και είχε νιτρικό κάλιο.

And I said, that might do the same thing, whatever it is.

Είπα ότι αυτό μπορεί να κάνει το ίδιο πράμα, ό,τι κι αν είναι.

I'm sure it's got to do with rockets or it wouldn't be in that manual.

Σίγουρα έχει να κάνει με πυραύλους αλλιώς δεν θα ήταν στο εγχειρίδιο.

And so I -- I did some experiments.

Κι έτσι έκανα μερικά πειράματα.

You know, I started off with little tiny amounts

Ξέρετε, ξεκίνησα με πολύ μικρές ποσότητες

of potassium nitrate and sugar,

από νιτρικό κάλιο και ζάχαρη,

which was readily available,

η οποία ήταν άμεσα διαθέσιμη,

and I mixed it in different proportions,

και τα ανέμειξα σε διαφορετικές αναλογίες,

and I tried to light it on fire.

και προσπάθησα να βάλω φωτιά.

Just to see what would happen, if you mixed it together.

Απλά για να δω τι θα συμβεί αν τα αναμείξεις.

And it -- they burned.

Και αυτά κάηκαν αργά αλλά είχαν ωραία μυρωδιά

It burned kind of slow, but it made a nice smell,

compared to other rocket fuels I had tried,

σε σχέση με άλλα καύσιμα για πυραύλους που είχα δοκιμάσει που όλα περιείχαν θείο.

that all had sulfur in them.

And, it smelt like burnt candy.

Και μύριζε σαν καμένο ζαχαρωτό.

And then I tried the melting business, and I melted it.

Και μετά δοκίμασα να τα λιώσω.

And then it melted into a little sort of syrupy liquid, brown.

Λιώνοντας έγινε ένα σιροπιαστό καφέ υγρό.

And then it cooled down to a brick-hard substance,

Και όταν κρύωσε έγινε ένα σκληρό υλικό,

that when you lit that,

και όταν το άναβες, πέταγε σαν νυχτερίδα.

it went off like a bat.

I mean, the little bowl of that stuff that had cooled down --

Το μικρό μπολ με αυτό το υλικό που είχε κρυώσει,

you'd light it, and it would just start dancing around the yard.

το άναβες και άρχιζε να χορεύει στην αυλή.

And I said, there

Και είπα, να πώς να στείλεις έναν βάτραχο εκεί που θέλει.

is a way to get a frog up to where he wants to go.

(Γέλια)

(Laughter)

So I started developing --

Άρχισα να το αναπτύσσω.

Ο μπαμπάς του Τζορτζ τον βοηθούσε πολύ,

you know, George's dad had a lot of help. I just had my brother.

εγώ είχα μόνο τον αδελφό μου,

But I -- it took me about -- it took me about,

αλλά μου πήρε περίπου έξι μήνες

I'd say, six months

to finally figure out all the little things.

για να καταλάβω τις λεπτομέρειες.

There's a lot of little things involved

Εμπλέκονται πολλά μικρά πράγματα

in making a rocket that it will actually work,

στο να κάνεις έναν πύραυλο να λειτουργήσει,

even after you have the fuel.

ακόμη κι αν έχεις το καύσιμο.

But you do it, by -- what I just--

you know, you do experiments,

Αλλά κάνουμε πειράματα, κρατάμε σημειώσεις,

and you write down things sometimes,

you make observations, you know.

κάνουμε παρατηρήσεις.

And then you slowly build up a theory

Και σιγά σιγά φτιάχνουμε μια θεωρία του πώς λειτουργεί αυτό.

of how this stuff works.

And it was -- I was following all the rules.

Ακολουθούσα όλους τους κανόνες ενώ δεν ήξερα ποιοι ήταν οι κανόνες,

I didn't know what the rules were,

I'm a natural born scientist, I guess,

μάλλον είμαι γεννημένος επιστήμονας,

or some kind of a throwback to the 17th century, whatever.

ή κάτι σαν ιστορική αναδρομή στον 17ο αιώνα ή κάτι τέτοιο.

But at any rate, we finally did

Τελικά φτιάξαμε μια συσκευή που μπορούσε επαναλήψιμα

have a device that would reproduceably

put a frog out of sight

να εξαφανίσει έναν βάτραχο και να τον επιστρέψει ζωντανό.

and get him back alive.

And we had not --

Δεν μας φόβισε αυτό.

I mean, we weren't frightened by it.

Θα έπρεπε, γιατί έβγαλε πολύ καπνό

We should have been, because it made a lot of smoke

and it made a lot of noise,

και έκανε πολύ θόρυβο, και ήταν ισχυρό.

and it was powerful, you know.

And once in a while, they would blow up.

Και πού και πού, γινόταν μια έκρηξη.

But I wasn't worried, by the way,

Εγώ δεν φοβόμουνα ότι η έκρηξη θα κατέστρεφε τον πλανήτη.

about, you know,

the explosion causing the destruction of the planet.

I hadn't heard about the 10 ways

Δεν είχα ακούσει για τους 10 τρόπους που θα πρέπει να φοβόμαστε.

that we should be afraid of the --

By the way,

Παρεμπιπτόντως, θα μπορούσα να είχα σκεφτεί,

I could have thought,

καλύτερα να μην το κάνω αυτό επειδή μου είπαν να μην το κάνω.

I'd better not do this because

they say not to, you know.

And I'd better get permission from the government.

Ας πάρω άδεια από την κυβέρνηση.

If I'd have waited around for that,

Αν την περίμενα, ο βάτραχος θα είχε πεθάνει.

I would have never -- the frog would have died, you know.

(Γέλια)

At any rate, I bring it up because it's a good story,

Τέλος πάντων, το αναφέρω επειδή είναι ωραία ιστορία,

μου είπε να πω κάτι προσωπικό και η ιστορία είναι προσωπική.

and he said, tell personal things, you know, and that's a personal --

I was going to tell you about the first night that I met my wife,

Θα σας έλεγα για τη βραδιά που γνώρισα τη γυναίκα μου

but that would be too personal, wouldn't it.

αλλά θα παραήταν προσωπικό, έτσι δεν είναι;

(Γέλια)

So, so I've got something else that's not personal.

Έτσι έχω κάτι άλλο που δεν είναι προσωπικό.

But that... process is what I think of as science,

Αλλά αυτή είναι η διαδικασία που θεωρώ ότι είναι η επιστήμη:

see, where you start with some idea,

ξεκινάμε με μια γενική ιδέα,

and then instead of, like, looking up,

και μετά αντί να ψάξουμε,

every authority that you've ever heard of

σε όλες τις πηγές που ξέρουμε,

I -- sometimes you do that,

αν και θα το έχετε κάνει καμιά φορά για κάποια εργασία,

if you're going to write a paper later,

you want to figure out who else has worked on it.

αν θέλετε να βρείτε ποιος το έχει δουλέψει.

But in the actual process, you get an idea --

Αλλά στη διαδικασία, παίρνετε μια ιδέα,

like, when I got the idea one night

όπως όταν μου ήρθε ένα βράδυ η ιδέα

that I could amplify DNA with two oligonucleotides,

ότι μπορούσα να ενισχύσω το DNA με δύο ολιγονουκλεοτίδια,

and I could make lots of copies of some little piece of DNA,

και μπορούσα να κάνω πολλά αντίγραφα από ένα μικρό κομμάτι DNA,

you know, the thinking for that

ξέρετε, το να το σκεφτώ αυτό

was about 20 minutes while I was driving my car,

μου πήρε περίπου 20 λεπτά καθώς οδηγούσα το αυτοκίνητό μου.

and then instead of going -- I went back and I did talk to people about it,

Μετά μίλησα σε κόσμο γι' αυτό,

αλλά αν άκουγα αυτά που έλεγαν όλοι οι μοριακοί βιολόγοι φίλοι μου,

but if I'd listened to what I heard from all my friends who were molecular biologists --

I would have abandoned it.

θα τα είχα παρατήσει.

You know, if I had gone back looking for an authority figure

Αν είχα ψάξει για κάποια αυθεντία για να μου πει αν αυτό θα λειτουργούσε,

who could tell me if it would work or not,

he would have said, no, it probably won't.

θα μου είχε πει όχι, μάλλον δεν θα λειτουργήσει.

Because the results of it were so spectacular

Επειδή τα αποτελέσματά του ήταν τόσο θεαματικά

που αν λειτουργούσε θα άλλαζε το πώς γίνεται η μοριακή βιολογία.

that if it worked it was going to change everybody's goddamn way of doing molecular biology.

Nobody wants a chemist to come in

Κανείς δεν θέλει να έρθει ένας χημικός και να αλλάζει πράγματα στον τομέα του.

and poke around in their stuff like that and change things.

But if you go to authority, and you always don't --

Αλλά αν πάτε στην αυθεντία, και δεν το κάνετε πάντα

you don't always get the right answer, see.

δεν θα πάρετε πάντα τη σωστή απάντηση.

But I knew, you'd go into the lab

Ήξερα ότι πηγαίνοντας στο εργαστήριο και προσπαθώντας να το κάνεις να δουλέψει,

and you'd try to make it work yourself. And then you're the authority,

and you can say, I know it works,

θα γινόσουν η αυθεντία και θα έλεγες,

because right there in that tube

ξέρω ότι δουλεύει, επειδή μέσα σε αυτόν τον σωλήνα έγινε,

is where it happened,

and here, on this gel, there's a little band there

και σε αυτό το τζελ υπάρχει μια λωρίδα

that I know that's DNA, and that's the DNA I wanted to amplify,

που γνωρίζω ότι είναι DNA, το DNA που θέλω να ενισχύσω.

so there! So it does work.

Οπότε ναι λοιπόν, δουλεύει!

You know, that's how you do science.

Να πώς είναι η επιστήμη.

And then you say, well, what can make it work better?

Και μετά λέτε πώς θα δουλέψει καλύτερα;

And then you figure out better and better ways to do it.

Και βρίσκετε όλο και καλύτερους τρόπους.

But you always work from, from like, facts

Αλλά πάντα δουλεύετε από δεδομένα που αποκτάτε κάνοντας πειράματα

that you have made available to you

by doing experiments: things that you could do on a stage.

που θα κάνετε σε μια σκηνή.

And no tricky shit behind the thing. I mean, it's all --

Δεν έχει κρυμμένα κόλπα από πίσω.

you've got to be very honest

Πρέπει να είστε πολύ ειλικρινείς

with what you're doing if it really is going to work.

με αυτό που κάνετε, για να δουλέψει αυτό.

I mean, you can't make up results,

Δεν μπορείτε να επινοήσετε αποτελέσματα και να βασίσετε τα πειράματά σας εκεί.

and then do another experiment based on that one.

So you have to be honest.

Πρέπει να είστε ειλικρινείς, εγώ βασικά είμαι ειλικρινής.

And I'm basically honest.

I have a fairly bad memory, and dishonesty would always get me in trouble,

Επειδή έχω σχετικά κακή μνήμη, τα ψέματα μου φέρνουν μπελάδες,

if I, like -- so I've just sort of been naturally honest

έτσι πάντα είμαι εκ φύσης ειλικρινής και περίεργος,

and naturally inquisitive,

και αυτό οδηγεί σε τέτοιου είδους επιστήμης.

and that sort of leads to that kind of science.

Now, let's see...

Τώρα, για να δούμε,

I've got another five minutes, right?

έχω άλλα πέντε λεπτά, σωστά;

OK. All scientists aren't like that.

Δεν είναι όλοι οι επιστήμονες έτσι.

You know -- and there is a lot --

(Γέλια)

(Laughter)

There is a lot -- a lot has been going on since

Συνέβηκαν πολλά από τότε,

Isaac Newton and all that stuff happened.

την εποχή του Ισαάκ Νεύτωνα, όταν έγιναν όλα αυτά τα πράγματα.

One of the things that happened right around World War II

Κάτι που συνέβη την εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου,

in that same time period before,

την περίοδο πριν από αυτόν, και σίγουρα μετά,

and as sure as hell afterwards,

government got -- realized that scientists aren't strange dudes

η κυβέρνηση κατάλαβε ότι οι επιστήμονες

δεν είναι περίεργοι τύποι που κρύβονται στον κόσμο τους

that, you know, hide in ivory towers

and do ridiculous things with test tube.

και κάνουν γελοία πράγματα με δοκιμαστικούς σωλήνες.

Scientists, you know, made World War II

Οι επιστήμονες έκαναν εφικτό τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

as we know it quite possible.

They made faster things.

Έκαναν γρηγορότερα πράγματα,

They made bigger guns to shoot them down with.

έκαναν μεγαλύτερα όπλα για να τους καταρρίψουν.

You know, they made drugs to give the pilots

Έκαναν φάρμακα για τους πιλότους,

if they were broken up in the process.

αν παρουσίαζαν προβλήματα κατά τη διαδικασία.

They made all kinds of -- and then finally one giant bomb

Έκαναν διάφορα, και στο τέλος έκαναν μια τεράστια βόμβα

to end the whole thing, right?

για να το τελειώσουν μια και καλή.

And everybody stepped back a little and said, you know,

Και όλοι το πρόσεξαν και είπαν,

we ought to invest in this shit,

«Πρέπει να επενδύσουμε σε αυτό,

because whoever has got the most of these people

γιατί όποιος έχει τους περισσότερους επιστήμονες να εργάζονται,

working in the places is going to have a dominant position,

θα έχει μια κυρίαρχη θέση, τουλάχιστον στα στρατιωτικά,

at least in the military, and probably in all kind of economic ways.

και ίσως και στα οικονομικά».

And they got involved in it, and the scientific

Και ασχολήθηκαν με αυτό,

and industrial establishment was born,

και έτσι έφτιαξαν την επιστημονική βιομηχανία,

and out of that came a lot of scientists

που προσέλκυσε πολλούς επιστήμονες

who were in there for the money, you know,

που ήθελαν να βγάλουν λεφτά, που ξαφνικά ήταν διαθέσιμα.

because it was suddenly available.

And they weren't the curious little boys

Δεν ήταν περίεργα αγοράκια

that liked to put frogs up in the air.

που τους άρεσε να πετάνε βατράχια στον αέρα.

They were the same people that later went in to medical school, you know,

Ήταν τα ίδια άτομα που αργότερα πήγαν στην ιατρική επειδή είχε λεφτά.

because there was money in it, you know. I mean, later, then they all got into business --

Μετά έγιναν επιχειρηματίες.

I mean, there are waves of -- going into your high school,

Το βλέπαμε στα λύκεια, τους έλεγαν,

person saying, you want to be rich, you know, be a scientist. You know, not anymore.

αν θέλεις να γίνεις πλούσιος γίνε επιστήμονας - όχι πια.

You want to be rich, you be a businessman.

Αν θέλεις να γίνεις πλούσιος γίνε επιχειρηματίας.

But a lot of people got in it for the money and the power and the travel.

Πολλοί ασχολήθηκαν για τα λεφτά, τη δύναμη και τα ταξίδια.

That's back when travel was easy.

Αυτό ήταν παλιά που τα ταξίδια ήταν εύκολα.

And those people don't think --

Και αυτοί οι άνθρωποι

they don't --

they don't always tell you the truth, you know.

δεν σας λένε πάντα την αλήθεια.

There is nothing in their contract, in fact,

Δεν έχουν τίποτα στο συμβόλαιό τους,

that makes it to their advantage always,

που να λέει ότι ωφείλουν να σας λένε την αλήθεια.

to tell you the truth.

And the people I'm talking about are people that like --

Και μιλάω για ανθρώπους

they say that they're a member of the committee

που λένε ότι είναι μέλη της επιτροπής

called, say, the Inter-Governmental Panel on Climate Change.

που λέγεται, ας πούμε, Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή.

And they -- and they have these big meetings where they try to figure out

Και κάνουν μεγάλες συναντήσεις όπου προσπαθούν να βρουν

πώς θα συνεχίσουμε να αποδεικνύουμε

how we're going to -- how we're going to continually prove

ότι ο πλανήτης θερμαίνεται,

that the planet is getting warmer,

when that's actually contrary to most people's sensations.

όταν αυτό δεν συμβαδίζει με την εντύπωση που έχει ο περισσότερος κόσμος.

I mean, if you actually measure

Αν μετρήσετε τη θερμοκρασία κατά τη διάρκεια μιας περιόδου,

the temperature over a period --

I mean, the temperature has been measured now

και η θερμοκρασία μετριέται επιμελώς εδώ και 50-60 χρόνια,

pretty carefully for about 50, 60 years --

longer than that it's been measured,

μετριέται πολύ περισσότερο καιρό, αλλά όχι με τόσο ακριβείς μεθόδους,

but in really nice, precise ways,

and records have been kept for 50 or 60 years,

και έχουν κρατηθεί αρχεία για 50 με 60 χρόνια,

and in fact, the temperature hadn't really gone up.

και στην πραγματικότητα η θερμοκρασία δεν έχει ανέβει.

It's like, the average temperature

Η μέση θερμοκρασία έχει ανέβει λίγο,

has gone up a tiny little bit,

because the nighttime temperatures

επειδή οι νυχτερινές θερμοκρασίες

at the weather stations have come up just a little bit.

στους μετεωρολογικούς σταθμούς έχουν ανέβει λιγάκι.

But there's a good explanation for that.

Υπάρχει μια καλή εξήγηση γι' αυτό.

And it's that the weather stations are all built outside of town,

Οι μετεωρολογικοί σταθμοί χτίζονται έξω από τις πόλεις,

where the airport was, and now

εκεί που ήταν το αεροδρόμιο, και τώρα η πόλη μεταφέρθηκε εκεί.

the town's moved out there, there's concrete all around

Υπάρχει τσιμέντο γύρω, αυτό λέγεται επίδραση της γραμμής του ορίζοντα.

and they call it the skyline effect.

And most responsible people

Οι υπεύθυνοι που κάνουν τις μετρήσεις θερμοκρασίας

that measure temperatures realize

ξέρουν ότι πρέπει να προστατεύσουν τη συσκευή μέτρησης από αυτό.

you have to shield your measuring device from that.

And even then, you know,

Και ακόμη και τότε,

επειδή τα κτίρια ζεσταίνονται την ημέρα, κρατούν λίγη ζέστη τη νύχτα,

because the buildings get warm in the daytime,

and they keep it a little warmer at night.

So the temperature has been, sort of, inching up.

Και έτσι η θερμοκρασία ανεβαίνει λιγάκι.

It should have been. But not a lot. Not like, you know --

Έτσι θα έπρεπε. Αλλά όχι πολύ.

the first guy -- the first guy that got the idea

Ο πρώτος που είχε την ιδέα ότι θα ψηθούμε,

that we're going to fry ourselves here,

actually, he didn't think of it that way.

δεν το σκέφτηκε έτσι.

His name was Sven Arrhenius. He was Swedish, and he said,

Το όνομά του ήταν Σβεν Αρένιους, - ήταν Σουηδός -

if you double the CO2 level in the atmosphere,

και είπε ότι αν διπλασιαστεί το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα,

which he thought might -- this is in 1900 --

το οποίο πίστευε ότι θα συνέβαινε, - αυτό ήταν το 1900 -

the temperature ought to go up about 5.5 degrees, he calculated.

υπολόγισε ότι η θερμοκρασία θα έπρεπε να ανέβει κατά 5,5 βαθμούς.

He was thinking of the earth as, kind of like,

Θεωρούσε ότι η Γη είχε μόνωση

you know, like a completely insulated thing

with no stuff in it, really,

χωρίς κάτι μέσα της,

just energy coming down, energy leaving.

απλώς η ενέργεια κατέβαινε, και η ενέργεια έφευγε.

And so he came up with this theory,

Έτσι σκέφτηκε αυτή τη θεωρία, και είπε πως θα ήταν τέλειο,

and he said, this will be cool,

because it'll be a longer growing season in Sweden,

επειδή στη Σουηδία θα μεγάλωνε η σαιζόν καλλιέργειας,

you know, and the surfers liked it,

και άρεσε και στους σέρφερ, τη βρήκαν πολύ ωραία ιδέα,

the surfers thought, that's a cool idea,

because it's pretty cold in the ocean sometimes, and --

επειδή έκανε αρκετό κρύο στον ωκεανό καμιά φορά.

but a lot of other people later on

Αλλά αργότερα πολλοί άρχισαν να σκέφτονται ότι θα είναι κάτι κακό.

started thinking it would be bad, you know.

But nobody actually demonstrated it, right?

Αλλά κανένας δεν το απέδειξε.

I mean, the temperature as measured --

Η θερμοκρασία που έχει μετρηθεί,

and you can find this on our wonderful Internet,

μπορείτε να το βρείτε στο διαδίκτυο,

you just go and look for all NASAs records,

να δείτε τις μετρήσεις της NASA,

and all the Weather Bureau's records,

και τις μετρήσεις του Γραφείου Καιρού,

and you'll look at it yourself, and you'll see, the temperature has just --

και θα δείτε μόνοι σας, και θα δείτε ότι η νυχτερινή θερμοκρασία

the nighttime temperature measured on the surface of the planet

που μετρήθηκε στην επιφάνεια του πλανήτη

has gone up a tiny little bit.

έχει ανέβει ελάχιστα.

So if you just average that and the daytime temperature, it looks like it went up

Μαζί με τον μέσο όρο της ημερήσιας θερμοκρασίας,

about .7 degrees in this century.

φαίνεται να ανέβηκε περίπου 0,7 βαθμούς αυτόν τον αιώνα.

But in fact, it was just coming up --

Αλλά στην πραγματικότητα απλώς ανέβαινε τη νύκτα,

it was the nighttime; the daytime temperatures didn't go up.

την ημέρα οι θερμοκρασίες δεν ανέβαιναν.

So -- and Arrhenius' theory --

Η θεωρία του Αρένιους,

and all the global warmers think --

και όσων πιστεύουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη

they would say, yeah, it should go up in the daytime, too,

ήταν ότι θα έπρεπε να ανέβει και την ημέρα,

if it's the greenhouse effect.

αν είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Now, people like things that have, like, names like that,

Στους ανθρώπους αρέσουν τα πράγματα

με ονόματα που μπορούν να τα κάνουν εικόνα.

that they can envision it, right? I mean --

but people don't like things like this, so -- most -- I mean,

Αλλά δεν τους αρέσει κάτι τέτοιο,

you don't get all excited about things

δεν ενθουσιάζονται για στοιχεία, για παράδειγμα,

like the actual evidence, you know,

which would be evidence for strengthening

για την ενδυνάμωση της τροπικής κυκλοφορίας τη δεκαετία του '90.

of the tropical circulation in the 1990s.

It's a paper that came out in February,

Είναι μια μελέτη που βγήκε τον Φλεβάρη,

and most of you probably hadn't heard about it.

και οι περισσότεροι από εσάς μάλλον δεν την έχετε ακουστά.

"Evidence for Large Decadal Variability

«Στοιχεία για Δεκαετία Μεγάλης Μεταβλητότητας

in the Tropical Mean Radiative Energy Budget."

στον Προϋπολογισμό Μέσης Τροπικής Ακτινοβολίας Ενέργειας».

Συγγνώμη.

Excuse me. Those papers were published by NASA,

Αυτή η μελέτη εκδόθηκε από τη ΝΑΣΑ,

and some scientists at Columbia, and Viliki

και μερικούς επιστήμονες στο Κολούμπια, και στο Βίλικι,

and a whole bunch of people, Princeton.

και αρκετά άτομα στο Πρίνστον.

And those two papers came out in Science Magazine,

Και αυτές οι δύο μελέτες δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science,

February the first,

την πρώτη Φεβρουαρίου.

and these -- the conclusion in both of these papers,

Το συμπέρασμα και των δύο μελετών,

and in also the Science editor's, like,

και τα σχόλια του συντάκτη του Science, οι περιγραφές των μελετών αυτών,

descriptions of these papers, for, you know,

for the quickie,

κάτι σαν περίληψη,

is that our theories about global warming

είναι ότι οι θεωρίες μας για την υπερθέρμανση του πλανήτη

are completely wrong. I mean,

είναι τελείως λανθασμένες.

what these guys were doing,

Αυτό που έκαναν αυτοί οι τύποι,

and this is what -- the NASA people have been saying this for a long time.

είναι αυτό που λένε οι άνθρωποι της NASA τόσο καιρό,

They say, if you measure the temperature of the atmosphere, it isn't going up --

ότι αν μετρήσετε τη θερμοκρασία της ατμόσφαιρας, δεν ανεβαίνει.

it's not going up at all. We've doing it very carefully now for 20 years,

Δεν ανεβαίνει καθόλου, τη μετράμε πολύ προσεκτικά εδώ και 20 χρόνια,

from satellites, and it isn't going up.

δορυφορικά, και δεν ανεβαίνει.

And in this paper, they show something much more striking,

Και σε αυτή τη μελέτη, δείχνουν κάτι ακόμη πιο εντυπωσιακό,

and that was that they did what they call a radiation --

που ονομάζουν ακτινοβολία.

and I'm not going to go into the details of it, actually it's quite complicated,

Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες, είναι αρκετά πολύπλοκο,

but it isn't as complicated as they might make you think it is

αλλά όχι τόσο πολύπλοκο όσο σας κάνουν να πιστεύετε

by the words they use in those papers. If you really get down to it, they say,

με τις λέξεις που χρησιμοποιούν.

Αν δείτε το συμπέρασμα, λένε

the sun puts out a certain amount of energy --

ότι ο ήλιος εκπέμπει συγκεκριμένη ποσότητα ενέργειας, ξέρουμε πόση,

we know how much that is --

it falls on the earth, the earth gives back a certain amount.

πέφτει στη Γη, η Γη επιστρέφει κάποια ποσότητα.

When it gets warm it generates --

Όταν ζεσταθεί δημιουργεί πιο κόκκινη ενέργεια, σαν υπέρυθρη,

it makes redder energy -- I mean, like infra-red,

like something that's warm gives off infra-red.

σαν κάτι που είναι ζεστό και εκπέμπει υπέρυθρα.

The whole business of the global warming --

Η όλη υπόθεση της υπερθέρμανσης

trash, really,

που δεν στέκει,

is that -- if the -- if there's too much CO2 in the atmosphere,

είναι ότι αν υπάρχει πολύ διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα,

the heat that's trying to escape

η ζέστη που προσπαθεί να ξεφύγει δεν θα καταφέρει να βγει,

won't be able to get out. But the heat coming from the sun,

αλλά η ζέστη που προέρχεται από τον ήλιο, που είναι περίπου 350 νανομέτρα,

which is mostly down in the -- it's like 350 nanometers,

which is where it's centered -- that goes right through CO2.

εκεί επικεντρώνεται, περνάει από το διοξείδιο του άνθρακα.

So you still get heated, but you don't dissipate any.

Έτσι ζεσταίνεσαι, αλλά δεν διαλύει καθόλου.

Well, these guys measured all of those things.

Αυτοί οι τύποι τα μέτρησαν όλα αυτά.

I mean, you can talk about that stuff,

Μπορεί κανείς να μιλήσει γι' αυτά και να γράψει μεγάλες αναφορές,

and you can write these large reports, and you can get government money to do it,

και να πάρει χρηματοδότηση από την κυβέρνηση,

but these -- they actually measured it,

αλλά τα μέτρησαν,

and it turns out that in the last 10 years --

και τελικά τα τελευταία 10 χρόνια γι' αυτό λένε «δεκαετείς»,

that's why they say "decadal" there --

that the energy -- that the level

ότι η ενέργεια, το επίπεδο αυτού που ονομάζουν «ανισορροπία»

of what they call "imbalance"

has been way the hell over what was expected.

ήταν πολύ παραπάνω από αυτό που περίμεναν.

Like, the amount of imbalance --

Το ποσό της ανισορροπίας,

δηλαδή η ζέστη που μπαίνει και δεν βγαίνει έξω

meaning, heat's coming in and it's not going out

που θα είχατε με το διπλάσιο διοξείδιο του άνθρακα,

that you would get from having double the CO2,

which we're not anywhere near that, by the way.

που παρεμπιπτόντως δεν είναι ούτε καν κοντά σε αυτά.

But if we did, in 2025 or something,

Αλλά αν το 2025,

have double the CO2 as we had in 1900,

διπλασιάσουμε το διοξείδιο του άνθρακα όπως κάναμε το 1900,

they say it would be increase the energy budget

λένε ότι θα αυξήσει τον ενεργειακό προϋπολογισμό,

by about -- in other words,

δηλαδή κατά περίπου ένα βατ ανά τετραγωνικό εκατοστό παραπάνω

one watt per square centimeter more

would be coming in than going out.

θα έμπαινε απ' ό,τι θα έβγαινε.

So the planet should get warmer.

Έτσι ο πλανήτης θα έπρεπε να θερμαίνεται.

Well, they found out in this study -- these two studies

Βρήκαν σε αυτή τη μελέτη, σε αυτές οι δύο μελέτες

by two different teams --

από δύο διαφορετικές ομάδες,

that five and a half watts

ότι πεντέμισι βατ ανά τετραγωνικό μέτρο

per square meter

had been coming in from 1998, 1999,

έμπαιναν από το 1998, 1999,

and the place didn't get warmer.

και το μέρος δε ζεστάθηκε.

So the theory's kaput -- it's nothing.

Έτσι η θεωρία δεν ισχύει, δεν είναι τίποτα.

These papers should have been called,

Αυτές οι μελέτες θα έπρεπε να λέγονται,

"The End to the Global Warming Fiasco," you know.

«Το τέλος του Φιάσκου της Υπερθέρμανσης του Πλανήτη».

They're concerned,

Έχουν ανησυχίες,

and you can tell they have very guarded conclusions in these papers,

και καταλαβαίνεις ότι έχουν επιφυλακτικά συμπεράσματα,

because they're talking about big laboratories

επειδή μιλούν για μεγάλα εργαστήρια

that are funded by lots of money

που χρηματοδοτούνται με πολλά χρήματα και από φοβισμένους ανθρώπους.

and by scared people.

You know, if they said, you know what?

Ενώ αν έλεγαν, ξέρεις κάτι;

There isn't a problem with global warming any longer,

Δεν υπάρχει πια πρόβλημα με την υπερθέρμανση,

so we can -- you know, they're funding.

άρα η χρηματοδότηση...

And if you start a grant request with something like that,

Αν ένα αίτημα χρηματοδότησης άρχιζε με αυτό,

and say, global warming obviously hadn't happened...

ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν ισχύει,

if they -- if they -- if they actually -- if they actually said that,

αν το έλεγαν αυτό στην πραγματικότητα,

I'm getting out.

(Laughter)

έφυγα.

(Γέλια)

I'll stand up too, and --

Θα σηκωθώ όρθιος.

(Laughter)

(Γέλια)

(Applause)

(Χειροκρότημα)

They have to say that.

Πρέπει να το πουν αυτό.

They had to be very cautious.

Έπρεπε να είναι πολύ προσεκτικοί.

But what I'm saying is, you can be delighted,

Αλλά αυτό που λέω είναι, ότι μπορείτε να χαίρεστε,

because the editor of Science, who is no dummy,

επειδή ο εκδότης του Science, ο οποίος δεν είναι χαζός,

and both of these fairly professional --

και αυτές οι δύο ομάδες, με τον επαγγελματισμό τους,

really professional teams, have really come to the same conclusion

έχουν φτάσει στο ίδιο συμπέρασμα

and in the bottom lines in their papers

και το συμπέρασμα στις μελέτες τους

they have to say, what this means is, that what we've been thinking,

είναι ότι αυτό που σκέφτονταν,

was the global circulation model that we predict

αυτό που είχαν προβλέψει, δηλαδή ότι η Γη θα υπερθερμανθεί,

that the earth is going to get overheated

είναι τελείως λανθασμένο.

that it's all wrong. It's wrong by a large factor.

Είναι λάθος κατά έναν μεγάλο βαθμό.

It's not by a small one. They just --

Όχι μικρό βαθμό.

Απλώς ερμήνευσαν λανθασμένα το γεγονός ότι η Γη...

they just misinterpreted the fact that the earth --

there's obviously some mechanisms going on

προφανώς υπάρχουν κάποιοι μηχανισμοί

that nobody knew about,

τους οποίους δεν γνώριζε κανένας.

because the heat's coming in and it isn't getting warmer.

Μπαίνει η θερμότητα χωρίς να ανέβει η θερμοκρασία.

So the planet is a pretty amazing thing, you know,

Ο πλανήτης είναι κάτι εκπληκτικό,

είναι μεγάλος και τρομακτικός, και μεγάλος και υπέροχος,

it's big and horrible -- and big and wonderful,

and it does all kinds of things we don't know anything about.

και κάνει διάφορα πράγματα τα οποία δεν γνωρίζουμε.

So I mean, the reason I put those things all together,

Ο λόγος που τα έβαλα όλα αυτά μαζί,

OK, here's the way you're supposed to do science --

να πώς πρέπει να κάνεις επιστήμη.

some science is done for other reasons, and just curiosity.

Συχνά η επιστήμη γίνεται για λόγους όπως η απλή περιέργεια.

And there's a lot of things like global warming,

Υπάρχουν πολλά πράγματα όπως η υπερθέρμανση

and ozone hole and you know,

και η τρύπα του όζοντος,

a whole bunch of scientific public issues,

και πολλά άλλα επιστημονικά δημόσια θέματα, που αν σας ενδιαφέρουν

that if you're interested in them,

then you have to get down the details, and read the papers called,

τότε πρέπει να βρείτε τις λεπτομέρειες, να διαβάσετε τις μελέτες,

"Large Decadal Variability in the..."

«Μεγάλη δεκαετής μεταβλητότητα στην...»

You have to figure out what all those words mean.

και να ξέρετε τι σημαίνουν όλες αυτές οι λέξεις.

And if you just listen to the guys

Και αν ακούσετε αυτούς που δημοσιεύουν αυτά τα θέματα

who are hyping those issues, and making a lot of money out of it,

και βγάζουν πολλά χρήματα από αυτό,

you'll be misinformed, and you'll be worrying about the wrong things.

θα παραπληροφορηθείτε, και θα ανησυχείτε για λάθος πράγματα.

Remember the 10 things that are going to get you. The -- one of them --

Θυμηθείτε τα 10 πράγματα από τα οποία κινδυνεύετε.

Ένα από αυτά,

(Laughter)

(Γέλια)

And the asteroids is the one I really agree with there.

που συμφωνώ είναι αυτό με τους αστεροειδείς.

I mean, you've got to watch out for asteroids. OK, thank you for having me here.

Πρέπει να προσέχουμε τους αστεροειδείς.

Σας ευχαριστώ που με είχατε εδώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)