Michel Laberge: How synchronized hammer strikes could generate nuclear fusion

Μετάφραση: Chryssa Takahashi Επιμέλεια: Lucas Kaimaras

Wow, this is bright.

Ουάου, είναι πολύ φωτεινά.

It must use a lot of power.

Πρέπει να χρησιμοποιεί πολλή ενέργεια.

Well, flying you all in here

Το ότι ήρθατε όλοι σας αεροπορικώς

must have cost a bit of energy too.

πρέπει να σπατάλησε επίσης αρκετή ενέργεια.

So the whole planet needs a lot of energy,

Ολόκληρος ο πλανήτης χρειάζεται πολλή ενέργεια

and so far we've been running mostly on fossil fuel.

και μέχρι τώρα χρησιμοποιούμε κυρίως ορυκτά καύσιμα.

We've been burning gas.

Καίμε βενζίνη.

It's been a good run.

Καλά τα πήγαμε ως εδώ.

It got us to where we are, but we have to stop.

Μας έφερε εδώ που είμαστε, αλλά πρέπει να σταματήσουμε.

We can't do that anymore.

Δεν μπορούμε να το κάνουμε πια.

So we are trying different types of energy now,

Έτσι τώρα δοκιμάζουμε διαφορετικά είδη ενέργειας,

alternative energy,

εναλλακτική ενέργεια,

but it proved quite difficult to find something

αλλά αποδείχθηκε κάπως δύσκολο να βρούμε κάτι

that's as convenient and as cost-effective

που να είναι τόσο βολικό και αποδοτικό

as oil, gas and coal.

όπως το πετρέλαιο, η βενζίνη και το κάρβουνο.

My personal favorite is nuclear energy.

Προσωπικά, η αγαπημένη μου είναι η πυρηνική ενέργεια.

Now, it's very energy-dense,

Είναι υψηλής ενεργειακής πυκνότητας,

it produces solid, reliable power,

παράγει συμπαγή, αξιόπιστη ισχύ

and it doesn't make any CO2.

και δεν δημιουργεί καθόλου διοξείδιο του άνθρακα.

Now we know of two ways

Γνωρίζουμε δύο τρόπους για να παράγουμε πυρηνική ενέργεια:

of making nuclear energy: fission and fusion.

τη σχάση και τη σύντηξη.

Now in fission, you take a big nucleus,

Στη σχάση, παίρνετε έναν μεγάλο πυρήνα,

you break it in part, in two,

τον σπάτε σε δύο κομμάτια,

and it makes lots of energy,

και αυτό παράγει πολλή ενέργεια,

and this is how the nuclear reactor today works.

κι έτσι δουλεύει σήμερα ο πυρηνικός αντιδραστήρας.

It works pretty good.

Αυτό λειτουργεί αρκετά καλά.

And then there's fusion.

Κι έπειτα υπάρχει η σύντηξη.

Now, I like fusion. Fusion's much better.

Μου αρέσει η σύντηξη. Η σύντηξη είναι πολύ καλύτερη.

So you take two small nuclei,

Παίρνετε, λοιπόν, δύο μικρούς πυρήνες,

you put it together, and you make helium,

τους βάζετε μαζί, και δημιουργείτε ήλιο,

and that's very nice.

κι αυτό είναι πολύ καλό.

It makes lots of energy.

Φτιάχνει πολλή ενέργεια.

This is nature's way of producing energy.

Έτσι παράγει ενέργεια η φύση.

The sun and all the stars in the universe

Ο ήλιος και όλα τα αστέρια στο σύμπαν

run on fusion.

λειτουργούν με σύντηξη.

Now, a fusion plant

Τώρα, ένα εργοστάσιο σύντηξης

would actually be quite cost-effective

θα ήταν στην πραγματικότητα αρκετά αποδοτικό

and it also would be quite safe.

και θα ήταν επίσης αρκετά ασφαλές.

It only produces short term radioactive waste,

Παράγει μόνο βραχυπρόθεσμα ραδιενεργά απόβλητα,

and it cannot melt down.

και δεν μπορεί να γίνει τήξη του πυρήνα.

Now, the fuel from fusion comes from the ocean.

Το καύσιμο από τη σύντηξη προέρχεται από τον ωκεανό.

In the ocean, you can extract the fuel

Στον ωκεανό, μπορείτε να εξάγετε το καύσιμο

for about one thousandth of a cent

για περίπου ένα χιλιοστό του σεντ ανά κιλοβατώρα,

per kilowatt-hour, so that's very, very cheap.

άρα είναι πάρα πολύ φθηνό.

And if the whole planet would run on fusion,

Κι αν ολόκληρος ο πλανήτης κινούταν με σύντηξη,

we could extract the fuel from the ocean.

θα μπορούσαμε να εξορύξουμε το καύσιμο από τον ωκεανό.

It would run for billions and billions of years.

Θα έφτανε για δισεκατομμύρια και δισεκατομμύρια χρόνια.

Now, if fusion is so great, why don't we have it?

Τώρα, αν η σύντηξη είναι τόσο υπέροχη, γιατί δεν την έχουμε;

Where is it?

Πού είναι;

Well, there's always a bit of a catch.

Λοιπόν, υπάρχει πάντα παγίδα.

Fusion is really, really hard to do.

Η σύντηξη γίνεται πάρα πολύ δύσκολα.

So the problem is, those two nuclei,

Έτσι, το πρόβλημα είναι, αυτοί οι δύο πυρήνες,

they are both positively charged,

είναι και οι δύο θετικά φορτισμένοι,

so they don't want to fuse.

οπότε δεν θέλουν να συγχωνευθούν.

They go like this. They go like that.

Πάνε έτσι, πάνε αλλιώς.

So in order to make them fuse,

Για να συγχωνευθούν,

you have to throw them at each other with great speed,

πρέπει να πετάξετε τον έναν πάνω στον άλλον πολύ γρήγορα,

and if they have enough speed,

they will go against the repulsion,

και με αρκετή ταχύτητα θα υπερβούν την απώθηση,

they will touch, and they will make energy.

θα ακουμπήσουν και θα δημιουργήσουν ενέργεια.

Now, the particle speed

Τώρα, η ταχύτητα των σωματιδίων

is a measure of the temperature.

είναι μέτρο της θερμοκρασίας.

So the temperature required for fusion

Η θερμοκρασία που απαιτείται για τη σύντηξη

is 150 billion degrees C.

είναι 150 δισεκατομμύρια βαθμοί Κελσίου.

This is rather warm,

Αυτό είναι αρκετά θερμό,

and this is why fusion is so hard to do.

κι αυτός είναι ο λόγος που η σύντηξη γίνεται τόσο δύσκολα.

Now, I caught my little fusion bug

Τώρα, κόλλησα το μικρόβιο της σύντηξης

when I did my Ph.D. here at the University of British Columbia,

όταν έκανα το διδακτορικό μου εδώ στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας,

and then I got a big job in a laser printer place

και μετά βρήκα μια καλή δουλειά σε ένα μέρος με λέιζερ εκτυπωτές

making printing for the printing industry.

κάνοντας εκτυπώσεις για τη βιομηχανία εκτύπωσης.

I worked there for 10 years,

Δούλεψα εκεί για δέκα χρόνια περίπου και βαρέθηκα λίγο,

and I got a little bit bored,

and then I was 40, and I got a mid-life crisis,

και μετά έγινα 40, και ήρθε η κρίση της μέσης ηλικίας,

you know, the usual thing:

ξέρετε, το συνηθισμένο:

Who am I? What should I do?

Ποιος είμαι; Τι πρέπει να κάνω;

What should I do? What can I do?

Τι πρέπει να κάνω; Τι μπορώ να κανω;

And then I was looking at my good work,

Και τότε κοίταζα την καλή μου δουλειά,

and what I was doing is I was cutting the forests

κι αυτό που έκανα είναι πως έκοβα τα δάση εδώ γύρω στη Βρετανική Κολομβία,

around here in B.C.

and burying you, all of you,

και σας έθαβα όλους σας

in millions of tons of junk mail.

με εκατομμύρια τόνους διαφημιστικά μηνύματα.

Now, that was not very satisfactory.

Τώρα, αυτό δεν ήταν πολύ ικανοποιητικό.

So some people buy a Porsche.

Μερικοί αγοράζουν μια Πόρσε.

Others get a mistress.

Άλλοι βρίσκουν ερωμένη.

But I've decided to get my bit

Εγώ όμως, αποφάσισα να βάλω το λιθαράκι μου

to solve global warming and make fusion happen.

για να λύσω την υπερθέρμανση του πλανήτη και να κάνω τη σύντηξη να συμβεί.

Now, so the first thing I did

Το πρώτο πράγμα που έκανα

is I looked into the literature and I see,

είναι να ψάξω στη λογοτεχνία και βλέπω

how does fusion work?

πώς λειτουργεί η σύντηξη.

So the physicists have been working on fusion for a while,

Οι φυσικοί δουλεύουν πάνω στη σύντηξη εδώ κι αρκετό καιρό,

and one of the ways they do it

κι ένας από τους τρόπους

is with something called a tokamak.

είναι με κάτι που ονομάζεται «τόκαμακ».

It's a big ring of magnetic coil,

Είναι ένας μεγάλος δακτύλιος από μαγνητική σπείρα,

superconducting coil,

υπεραγώγιμη σπείρα,

and it makes a magnetic field

και δημιουργεί μαγνητικό πεδίο μέσα σε έναν δακτύλιο όπως αυτόν,

in a ring like this,

and the hot gas in the middle,

και το θερμό αέριο στη μέση, που ονομάζεται πλάσμα, παγιδεύεται.

which is called a plasma, is trapped.

The particles go round and round and round

Τα σωματίδια πηγαίνουν γύρω γύρω στο κυκλικό τοίχωμα.

the circle at the wall.

Then they throw a huge amount of heat in there

Μετά τους βάζουν πολύ θερμότητα

to try to cook that to fusion temperature.

και προσπαθούν να φτάσουν σε θερμοκρασία σύντηξης.

So this is the inside of one of those donuts,

Αυτό είναι το εσωτερικό αυτών των λουκουμάδων

and on the right side you can see

και στα δεξιά βλέπετε το πλάσμα της σύντηξης.

the fusion plasma in there.

Now, a second way of doing this

Τώρα, ένας δεύτερος τρόπος για να γίνει αυτό

is by using laser fusion.

είναι με τη χρήση σύντηξης με λέιζερ.

Στη σύντηξη με λέιζερ έχετε μια μικρή μπάλα πινγκ πονγκ,

Now in laser fusion, you have a little ping pong ball,

you put the fusion fuel in the center,

βάζετε το καύσιμο της σύντηξης στο κέντρο,

and you zap that with a whole bunch of laser around it.

και του ρίχνετε αρκετό λέιζερ γύρω του.

The lasers are very strong, and it squashes

Τα λέιζερ είναι πολύ δυνατά,

the ping pong ball really, really quick.

και συνθλίβουν την μπάλα του πινγκ πονγκ πολύ γρήγορα.

And if you squeeze something hard enough,

Αν σφίξετε κάτι αρκετά δυνατά, αυτό θερμαίνεται,

it gets hotter,

and if it gets really, really fast,

κι αν γίνει πολύ, πολύ γρήγορα,

and they do that in one billionth of a second,

και το κάνουν σε ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου,

it makes enough energy and enough heat

δημιουργεί αρκετή ενέργεια κι αρκετή θερμότητα για τη σύντηξη.

to make fusion.

So this is the inside of one such machine.

Αυτό είναι το εσωτερικό μιας τέτοιας μηχανής.

You see the laser beam and the pellet

Βλέπετε την ακτίνα λέιζερ και το σφαιρίδιο στο κέντρο.

in the center.

Now, most people think that fusion is going nowhere.

Οι περισσότεροι νομίζουν πως η σύντηξη είναι αδιέξοδο.

They always think that the physicists are in their lab

Πάντα νομίζουν πως οι φυσικοί είναι στο εργαστήριό τους

και δουλεύουν σκληρά, αλλά δεν γίνεται τίποτα.

and they're working hard, but nothing is happening.

That's actually not quite true.

Δεν είναι εντελώς αλήθεια.

This is a curve of the gain in fusion

Αυτή είναι η καμπύλη κέρδους σε σύντηξη τα τελευταία περίπου 30 χρόνια,

over the last 30 years or so,

and you can see that we're making now

και μπορείτε να δείτε ότι τώρα κάνουμε

about 10,000 times more fusion than we used to

περίπου 10.000 φορές περισσότερη σύντηξη

απ' όση κάναμε όταν ξεκινήσαμε.

when we started.

That's a pretty good gain.

Είναι πολύ καλό κέρδος.

As a matter of fact, it's as fast

Στην πραγματικότητα, είναι τόσο γρήγορο

as the fabled Moore's Law

όσο ο θρυλικός νόμος του Μουρ

that defined the amount of transistors

που όρισε την ποσότητα των κρυσταλλολυχνίων

they can put on a chip.

που μπορείτε να βάλετε μέσα σε ένα τσιπ.

Now, this dot here is called JET,

Αυτή η κουκκίδα εδώ ονομάζεται JET,

the Joint European Torus.

κοινός ευρωπαϊκός δακτύλιος πλάσματος.

It's a big tokamak donut in Europe,

Είναι ένας μεγάλος λουκουμάς τόκαμακ στην Ευρώπη,

and this machine in 1997

κι αυτό το μηχάνημα το 1997

produced 16 megawatts of fusion power

παρήγαγε 16 μεγαβάτ ενέργειας σύντηξης

with 17 megawatts of heat.

με 17 μεγαβάτ θερμότητας.

Now, you say, that's not much use,

Τώρα θα πείτε, δεν είναι επωφελές, αλλά είναι βασικά πλησιάζει,

but it's actually pretty close,

considering we can get

περίπου 10.000 φορές περισσότερη απ' όταν ξεκινήσαμε.

about 10,000 times more than we started.

The second dot here is the NIF.

Η δεύτερη κουκίδα εδώ είναι η NIF.

It's the National Ignition Facility.

Είναι το Εθνικό Κέντρο Ανάφλεξης.

It's a big laser machine in the U.S.,

Είναι ένα μεγάλο λέιζερ στις Ηνωμένες Πολιτείες,

and last month they announced

και τον προηγούμενο μήνα ανακοίνωσαν, με αρκετό θόρυβο,

with quite a bit of noise

that they had managed to make more fusion energy

ότι κατάφεραν να δημιουργήσουν περισσότερη ενέργεια με τη σύντηξη

from the fusion

από την ενέργεια που βάζουν στο κέντρο της μπάλας πινγκ πονγκ.

than the energy that they put in the center of the ping pong ball.

Now, that's not quite good enough,

Αυτό δεν είναι αρκετά καλό

because the laser to put that energy in

γιατί το λέιζερ για να μπει μέσα η ενέργεια

was more energy than that,

χρειαζόταν περισσότερη ενέργεια,

but it was pretty good.

αλλά ήταν αρκετά καλό.

Now this is ITER,

Τώρα, αυτό είναι το ITER,

pronounced in French: EE-tairh.

που προφέρεται στα Γαλλικά Ιτέρ.

So this is a big collaboration of different countries

Είναι μια μεγάλη συνεργασία διαφορετικών χωρών

that are building a huge magnetic donut

που κατασκευάζουν έναν τεράστιο μαγνητικό λουκουμά

in the south of France,

στα νότια της Γαλλίας,

and this machine, when it's finished,

κι αυτό το μηχάνημα, όταν θα τελειώσει, θα παράγει 500 μεγαβάτ ενέργειας σύντηξης

will produce 500 megawatts of fusion power

with only 50 megawatts to make it.

με μόνο 50 μεγαβάτ για να τη δημιουργήσει.

So this one is the real one.

Αυτό είναι το αληθινό. Θα δουλέψει.

It's going to work.

That's the kind of machine that makes energy.

Τέτοια μηχανή δημιουργεί ενέργεια.

Now if you look at the graph, you will notice

Στο γράφημα θα παρατηρήσετε

ότι αυτές οι δύο κουκκίδες είναι λίγο στα δεξιά της καμπύλης.

that those two dots are a little bit

on the right of the curve.

We kind of have fallen off the progress.

Εμείς κάπως αποτύχαμε στην πρόοδο.

Actually, the science to make those machines

Η επιστήμη για να φτιάξετε αυτά τα μηχανήματα

was really in time

ήταν πραγματικά έγκαιρη

to produce fusion during that curve.

για να παράγει σύντηξη κατά τη διάρκεια αυτής της καμπύλης.

However, there has been a bit of politics going on,

Ωστόσο, υπήρχαν λίγα πολιτικά θέματα,

and the will to do it was not there,

και η θέληση να το κάνουν δεν υπήρχε, έτσι παρασύρθηκε στα δεξιά.

so it drifted to the right.

ITER, for example, could have been built

Το ITER, για παράδειγμα,

θα μπορούσε να είχε κατασκευαστεί το 2000 ή το 2005,

in 2000 or 2005,

but because it's a big international collaboration,

αλλά διότι είναι μια μεγάλη διεθνής συνεργασία,

the politics got in and it delayed it a bit.

εμπλάκησαν τα πολιτικά και το καθυστέρησαν λίγο.

For example, it took them about three years

Για παράδειγμα, τους πήρε περίπου τρία χρόνια

to decide where to put it.

για να αποφασίσουν πού να το βάλουν.

Now, fusion is often criticized

Τώρα, η σύντηξη κριτικάρεται συχνά

for being a little too expensive.

για το ότι είναι υπερβολικά ακριβή.

Yes, it did cost

Ναι, όντως κόστιζε ένα με δύο δισεκατομύρια δολάρια το χρόνο

a billion dollars or two billion dollars a year

to make this progress.

για να γίνει πρόοδος.

But you have to compare that to the cost

Αλλά πρέπει να το συγκρίνετε με το κόστος του να φτιάξουν το Νόμο του Μουρ.

of making Moore's Law.

That cost way more than that.

Κοστίζει πολύ περισσότερο.

The result of Moore's Law

Το αποτέλεσμα του Νόμου του Μουρ

is this cell phone here in my pocket.

είναι αυτό το κινητό τηλέφωνο στην τσέπη μου.

This cell phone, and the Internet behind it,

Αυτό το κινητό και το Διαδίκτυο πίσω του,

cost about one trillion dollars,

κοστίζει περίπου ένα τρισεκατομμύριο δολάρια,

just so I can take a selfie

απλώς για να μπορώ εγώ να βγάζω τον εαυτό μου φωτογραφία

and put it on Facebook.

και να τη βάζω στο Facebook.

Then when my dad sees that,

Και όταν τη δει ο μπαμπάς μου, θα είναι πολύ περήφανος.

he'll be very proud.

We also spend about 650 billion dollars a year

Ξοδεύουμε επίσης περίπου 650 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο

in subsidies for oil and gas

σε επιδοτήσεις για πετρέλαιο και φυσικό αέριο

and renewable energy.

κι ανανεώσιμη ενέργεια.

Now, we spend one half of a percent of that on fusion.

Τώρα, ξοδεύουμε μισό εκατοστό αυτών στη σύντηξη.

So me, personally, I don't think it's too expensive.

Προσωπικά, δεν νομίζω ότι παράειναι ακριβό.

I think it's actually been shortchanged,

Νομίζω ότι αξίζει περισσότερο αν σκεφτούμε

considering it can solve all our energy problems

ότι είναι μια πιθανή καθαρή λύση για το ενεργειακό μας πρόβλημα

cleanly for the next couple of billions of years.

για τα επόμενα δύο δισεκατομμύρια χρόνια.

Now I can say that, but I'm a little bit biased,

Μπορώ να το πω, αλλά είμαι λίγο προκατειλημμένος,

because I started a fusion company

επειδή ξεκίνησα μια εταιρεία σύντηξης και δεν έχω ούτε λογαριασμό στο Facebook.

and I don't even have a Facebook account.

So when I started this fusion company in 2002,

Έτσι, όταν ξεκίνησα την εταιρεία σύντηξης το 2002,

I knew I couldn't fight with the big lads.

ήξερα πως δεν μπορούσα να πολεμήσω τα μεγάλα εργαστήρια.

They had much more resources than me.

Είχαν πολύ περισσότερους πόρους από μένα.

So I decided I would need to find a solution

Έτσι, αποφάσισα ότι πρέπει να βρω μια λύση

that is cheaper and faster.

που είναι φθηνότερη και γρηγορότερη.

Now magnetic and laser fusion

Τώρα, η μαγνητική και η λέιζερ σύντηξη

are pretty good machines.

είναι αρκετά καλά μηχανήματα.

They are awesome pieces of technology,

Είναι καταπληκτικά κομμάτια τεχνολογίας, υπέροχα μηχανήματα,

wonderful machines, and they have shown

και έχουν δείξει ότι η σύντηξη είναι δυνατή.

that fusion can be done.

However, as a power plant,

Ωστόσο, ως μονάδα παραγωγής ενέργειας,

I don't think they're very good.

δεν νομίζω πως είναι πολύ καλές.

They're way too big, way too complicated,

Είναι πολύ μεγάλες, πολύ περίπλοκες, υπερβολικά ακριβές,

way too expensive,

and also, they don't deal very much

κι ακόμα, δεν συμφωνούν πολύ με την ενέργεια σύντηξης.

with the fusion energy.

When you make fusion, the energy comes out

Όταν κάνετε σύντηξη, η ενέργεια εξέρχεται ως νετρόνια,

as neutrons, fast neutrons comes out of the plasma.

γρήγορα νετρόνια βγαίνουν έξω από το πλάσμα.

Those neutrons hit the wall of the machine.

Τα νετρόνια χτυπούν τον τοίχο του μηχανήματος.

It damages it.

Του προκαλούν βλάβη.

And also, you have to catch the heat from those neutrons

Πρέπει να προλάβετε και τη θερμότητα των νετρονίων,

and run some steam to spin a turbine somewhere,

και να φτιάξετε ατμό που θα γυρίσει κάπου μια τουρμπίνα,

and on those machines,

και σε αυτές τις μηχανές, όλα χρειάζονταν επανεξέταση.

it was all a bit of an afterthought.

Έτσι αποφάσισα πως υπάρχει καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό.

So I decided that surely there is a better way of doing that.

So back to the literature,

Επιστρέφω στη λογοτεχνία,

and I read about the fusion everywhere.

και διαβάζω παντού για τη σύντηξη.

One way in particular attracted my attention,

Ένας τρόπος συγκεκριμένα μου τράβηξε την προσοχή,

and it's called magnetized target fusion,

κι ονομάζεται σύντηξη μαγνητισμένου στόχου ή MTF για συντομία.

or MTF for short.

Now, in MTF, what you want to do

Τώρα, στο MTF, αυτό που κάνετε είναι,

is you take a big vat

παίρνετε έναν μεγάλο κάδο και τον γεμίζετε με υγρό μέταλλο,

and you fill that with liquid metal,

and you spin the liquid metal

στριφογυρνάτε το υγρό μέταλλο για να δημιουργήσετε δίνη στο κέντρο.

to open a vortex in the center,

a bit like your sink.

Κάπως σαν τον νεροχύτη σας

When you pull the plug on a sink, it makes a vortex.

όπου τραβώντας το πώμα, δημιουργείται μια δίνη.

And then you have some pistons driven by pressure

Μετά έχετε μερικά έμβολα που ωθούνται από εξωτερική πίεση

that goes on the outside,

and this compresses the liquid metal

κι αυτό συμπιέζει το υγρό μέταλλο,

around the plasma, and it compresses it,

γύρω από το πλάσμα, και το συμπιέζει,

it gets hotter, like a laser,

ζεσταίνεται, όπως ένα λέιζερ, και τότε γίνεται η σύντηξη.

and then it makes fusion.

So it's a bit of a mix

Είναι μια ανάμειξη

between a magnetized fusion

ανάμεσα στη μαγνητική σύντηξη και στη σύντηξη λέιζερ.

and the laser fusion.

So those have a couple of very good advantages.

Έτσι, αυτά έχουν δύο πολύ καλά πλεονεκτήματα.

The liquid metal absorbs all the neutrons

Το υγρό μέταλλο απορροφά όλα τα νετρόνια,

and no neutrons hit the wall,

κανένα νετρόνιο δεν χτυπάει τον τοίχο,

and therefore there's no damage to the machine.

κι έτσι δεν υπάρχει καμία βλάβη στη μηχανή.

The liquid metal gets hot,

Το υγρό μέταλλο ζεσταίνεται

so you can pump that in a heat exchanger,

και το αντλείτε σε έναν ανταλλάκτη θερμότητας,

make some steam, spin a turbine.

για να γίνει ατμός, να γυρίσει μια τουρμπίνα.

So that's a very convenient way of doing

Η διαδικασία αυτή γίνεται με πολύ βολικό τρόπο.

this part of the process.

And finally, all the energy to make the fusion happen

Τέλος, όλη η ενέργεια για να συμβεί η σύντηξη

comes from steam-powered pistons,

προέρχεται από ατμοκίνητα έμβολα,

which is way cheaper than lasers

που είναι πολύ φθηνότερα από τα λέιζερ ή από τα υπεραγώγιμα πηνία.

or superconducting coils.

Now, this was all very good

Τώρα, αυτό είναι πολύ καλό

except for the problem that it didn't quite work.

μόνο που δεν δούλευε ακριβώς.

(Laughter)

(Γέλια)

There's always a catch.

Υπάρχει πάντα μια παγίδα.

So when you compress that,

Όταν το συμπιέσετε,

the plasma cools down

το πλάσμα κρυώνει γρηγορότερα από την ταχύτητα της συμπίεσης,

faster than the compression speed,

so you're trying to compress it,

οπότε προσπαθείτε να το συμπιέσετε,

but the plasma cooled down and cooled down and cooled down

αλλά το πλάσμα κρυώνει και κρυώνει και κρυώνει

and then it did absolutely nothing.

και δεν έκανε απολύτως τίποτα.

So when I saw that, I said, well, this is such a shame,

Όταν το είδα, είπα ότι είναι κρίμα,

because it's a very, very good idea.

επειδή είναι μια πολύ καλή ιδέα.

So hopefully I can improve on that.

Ελπίζω να μπορέσω να το βελτιώσω.

So I thought about it for a minute,

Το σκέφτηκα για ένα λεπτό,

and I said, okay, how can we make that work better?

και είπα ΟΚ, πώς θα καταφέρουμε να δουλέψει καλύτερα;

So then I thought about impact.

Μετά σκέφτηκα τον αντίκτυπο.

What about if we use a big hammer

Τι θα γίνει αν χρησιμοποιήσουμε ένα μεγάλο σφυρί

and we swing it and we hit the nail like this,

και χτυπήσουμε με δύναμη το καρφί,

in the place of putting the hammer on the nail

αντί να το βάλουμε πάνω στο καρφί

and pushing and try to put it in? That won't work.

και να το πιέζουμε για να μπει μέσα;

Αυτό δεν θα δουλέψει.

So what the idea is

Έτσι η ιδέα είναι να χρησιμοποιήσουμε τον αντίκτυπο.

is to use the idea of an impact.

So we accelerate the pistons with steam,

Έτσι επιταχύνουμε το έμβολο με ατμό,

that takes a little bit of time,

που παίρνει λίγο χρόνο,

but then, bang! you hit the piston,

αλλά τότε, μπαμ! χτυπάτε το έμβολο

and, baff!, all the energy is done instantly,

και τότε μπαφ! όλη η ενέργεια δημιουργείται στιγμιαίως στο υγρό,

down instantly to the liquid,

and that compresses the plasma much faster.

κι αυτό συμπιέζει το πλάσμα πολύ γρηγορότερα.

So I decided, okay, this is good, let's make that.

Τότε αποφάσισα ΟΚ, αυτό είναι καλό, ας το φτιάξουμε.

So we built this machine in this garage here.

Οπότε κατασκευάζουμε αυτή τη μηχανή σε αυτό εδώ το γκαράζ

We made a small machine

Φτιάξαμε μια μικρή μηχανή

that we managed to squeeze

από την οποία καταφέραμε να βγάλουμε λίγα νετρόνια,

a little bit of neutrons out of that,

and those are my marketing neutrons,

αυτά είναι τα διαφημιστικά μου νετρόνια,

and with those marketing neutrons,

και με αυτά τα νετρόνια μάζεψα 50 εκατομμύρια δολάρια

then I raised about 50 million dollars,

and I hired 65 people. That's my team here.

και προσέλαβα 65 ανθρώπους. Αυτή είναι η ομάδα μου εδώ.

And this is what we want to build.

Αυτό θέλουμε να κατασκευάσουμε.

So it's going to be a big machine,

Θα είναι μια μεγάλη μηχανή περίπου τρία μέτρα διάμετρος,

about three meters in diameter,

liquid lead spinning around,

με υγρό μόλυβδο να στριφογυρνά,

big vortex in the center,

μια μεγάλη δίνη στη μέση,

put the plasma on the top and on the bottom,

θα βάλουμε το πλάσμα στην κορυφή και στον πάτο,

piston hits on the side,

το έμβολο θα χτυπάει στην πλευρά,

bang!, it compresses it,

μπανγκ! τη συμπιέζει

and it will make some energy,

και θα κάνει λίγη ενέργεια

and the neutron will come out in the liquid metal,

και τα νετρόνια θα βγουν από το υγρό μέταλλο,

going to go in a steam engine and make the turbine,

θα πάνε στην ατμομηχανή και θα φτάσουν στην τουρμπίνα,

and some of the steam will go back

και λίγος ατμός θα επιστρέψει για να αναφλέξει το έμβολο.

to fire the piston.

We're going to run that about one time per second,

Θα το κάνουμε περίπου μία φορά το δευτερόλεπτο

and it will produce 100 megawatts of electricity.

και θα παράγει 100 μεγαβάτ ηλεκτρισμού. .

Okay, we also built this injector,

Θα κατασκευάσουμε κι αυτόν τον εγχυτήρα,

so this injector makes the plasma to start with.

ο οποίος θα κάνει το πλάσμα για να ξεκινήσουμε

It makes the plasma at about

Θα φέρει το πλάσμα

a lukewarm temperature of three million degrees C.

σε μια κάπως χλιαρή θερμοκρασία των 3 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου.

Unfortunately, it doesn't last quite long enough,

Δυστυχώς δεν διαρκεί αρκετά,

so we need to extend the life of the plasma a little bit,

οπότε πρέπει να μεγαλώσουμε λίγο τη διάρκεια ζωής του πλάσματος,

but last month it got a lot better,

αλλά τον προηγούμενο μήνα καλυτέρεψε,

so I think we have the plasma compressing now.

οπότε νομίζω πως τώρα έχουμε το πλάσμα να συμπιέζεται.

Then we built a small sphere, about this big,

Μετά φτιάχνουμε μια μικρή σφαίρα, τόσο μεγάλη περίπου,

14 pistons around it,

με 14 έμβολα γύρω της,

and this will compress the liquid.

κι αυτό θα συμπιέσει το υγρό.

However, plasma is difficult to compress.

Ωστόσο, το πλάσμα είναι δύσκολο να συμπιεστεί.

When you compress it,

Όταν το συμπιέζετε,

it tends to go a little bit crooked like that,

τείνει να στραβώνει λίγο κάπως έτσι,

so you need the timing of the piston

οπότε χρειάζεται πολύ καλό χρονισμό στο έμβολο,

to be very good,

and for that we use several control systems,

και γι' αυτό χρησιμοποιούμε πολλά συστήματα ελέγχου

which was not possible in 1970,

που δεν ήταν δυνατά το 1970,

but we now can do that

αλλά τώρα μπορούμε να το κάνουμε με ωραία, καινούρια ηλεκτρονικά.

with nice, new electronics.

Εν τέλει, ο περισσότερος κόσμος νομίζει πως η σύντηξη

So finally, most people think that fusion

is in the future and will never happen,

είναι στο μέλλον και δεν θα συμβεί ποτέ

but as a matter of fact, fusion is getting very close.

αλλά στην πραγματικότητα, η σύντηξη είναι πολύ κοντά.

We are almost there.

Είμαστε σχεδόν εκεί.

The big labs have shown that fusion is doable,

Τα μεγάλα εργαστήρια έδειξαν πως η σύντηξη είναι υλοποιήσιμη

and now there are small companies that are thinking about that,

και τώρα τη σκέφτονται μικρές επιχειρήσεις

and they say, it's not that it cannot be done,

και λένε, δεν είναι πως δεν μπορεί να γίνει,

but it's how to make it cost-effectively.

αλλά πώς θα γίνει με λιγότερο κόστος.

General Fusion is one of those small companies,

Η General Fusion είναι μία από αυτές τις μικρές επιχειρήσεις

and hopefully, very soon, somebody, someone,

κι ελπίζω ότι πολύ σύντομα, κάποιος,

will crack that nut,

θα σπάσει αυτόν τον Γόρδιο Δεσμό

and perhaps it will be General Fusion.

και ίσως είναι η General Fusion.

Thank you very much.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Applause)