What’s the best way to treat the common cold?

Translator: Nhu Duong Reviewer: Ngọc Châu Phạm

Throughout history,

Xuyên suốt lịch sử,

one persistent ailment has inspired a variety of treatments.

con người đã nghĩ ra rất nhiều biện pháp để điều trị một căn bệnh dai dẳng.

In ancient Egypt, doctors used incantations and breast milk remedies.

Thời Ai Cập cổ đại, các bác sĩ đã sử dụng các liệu pháp như bùa phép và sữa mẹ.

In 18th century Europe, bloodletting was a popular choice.

Vào thế kỷ 18 ở châu Âu, người ta thường sử dụng phương pháp trích máu.

And when President Calvin Coolidge was afflicted in 1924,

Và khi Tổng thống Calvin Coolidge mắc căn bệnh ấy vào năm 1924,

his ill-advised solution was inhaling poisonous chlorine gas.

ông đã liều lĩnh sử dụng biện pháp hít khí clo độc hại.

These are just a few of history’s many creative attempts

Đây chỉ là một vài trong số những biện pháp điều trị sáng tạo trong lịch sử

to soothe the common cold.

để chữa bệnh cảm lạnh thông thường.

Today, pharmacies are filled with a seemingly mountainous assortment

Ngày nay, các nhà thuốc chất đầy vô số các loại thuốc

of cold remedies.

điều trị bệnh cảm lạnh.

But how do these products work? And are they effective?

Nhưng các loại thuốc này hoạt động ra sao? Và liệu chúng có hiệu quả không?

While colds are caused by a variety of viruses,

Mặc dù bệnh cảm là bởi vô vàn các loại virus gây ra,

their nasty symptoms aren't actually produced by the viruses themselves.

nhưng các triệu chứng khó chịu của nó không thật sự do chính virus tạo nên.

Rather, they’re the result of your body’s natural defenses.

Thay vào đó, chúng là kết quả của hệ thống phòng vệ tự nhiên trong cơ thể bạn.

When a virus is detected, white blood cells release proteins called cytokines,

Khi phát hiện virus, các tế bào bạch cầu sẽ giải phóng các protein gọi là cytokine,

which recruit more pathogen-fighting immune cells to the area.

thu hút thêm nhiều tế bào miễn dịch chống lại mầm bệnh đến khu vực này.

To aid in this bombardment, blood vessels widen,

Để hỗ trợ cho cuộc tấn công này, các mạch máu sẽ giãn nở,

and it's this inflammation that leads to a blocked, stuffy nose.

và chính tình trạng sưng vù này dẫn đến triệu chứng nghẹt mũi.

The body dials up mucus production in an effort to trap and expel pathogens.

Cơ thể tăng cường sản xuất dịch nhầy để cố kiềm hãm và tống khứ mầm bệnh.

But this mucus can irritate and inflame airways,

Nhưng chính chất dịch nhầy này cũng gây kích ứng và làm sưng đường hô hấp,

causing coughing and a sore throat.

tạo nên các cơn ho và chứng đau họng.

Since the viruses causing colds are so varied,

Vì các loại virus gây ra bệnh cảm là rất đa dạng,

pharmacy products aren't designed to attack viruses,

các loại thuốc cảm không được thiết kế để tấn công virus,

but rather to alleviate the most common symptoms.

mà chỉ để làm nhẹ đi các triệu chứng phổ biến nhất.

So which pill, syrup, or spray should you choose?

Vậy thì bạn nên chọn dạng thuốc viên, siro hay thuốc xịt?

Or should you ditch the pharmacy and try a home remedy?

Hay bạn nên thử một biện pháp điều trị tại nhà thay vì đến nhà thuốc?

It depends.

Chuyện đó còn tùy.

Most pharmacy products contain a painkiller,

Hầu hết các sản phẩm thuốc đều chứa thành phần giảm đau,

in addition to one or several other active ingredients,

cùng với một hoặc một số các thành phần hoạt chất khác,

or those mystifying chemical names stamped onto the packaging.

hoặc những thành phần có tên kỳ lạ được in trên bao bì.

While there are over a dozen cold-related ingredients available,

Mặc dù có hàng tá các loại thuốc để trị bệnh cảm,

most fall into one of four symptom-fighting categories:

nhưng hầu hết chúng đều chỉ điều trị một trong bốn triệu chứng sau:

if you’re sick of dealing with the mucous-y mess oozing from your nostrils,

nếu bạn quá mệt mỏi với lượng chất nhầy chảy ra từ mũi,

you may want to take nasal decongestants, like pseudoephedrine.

bạn có thể dùng thuốc trị nghẹt mũi, như pseudoephedrine.

This snot-fighter, found in pills and syrups,

Loại thuốc kháng chất nhầy này có ở trong thuốc viên và siro,

promotes the release of norepinephrine,

có thể thúc đẩy việc giải phóng norepinephrine,

a chemical messenger that reduces blood flow

một hóa chất dẫn truyền thần kinh làm giảm lưu thông máu

to the vessels in your nasal passages.

đến các mạch máu trong mũi của bạn.

This frees air and fluid so that you can breathe more easily.

Việc này làm thông khí và chất dịch để bạn có thể hít thở dễ dàng hơn.

Cough suppressants aim to quell those torturous coughs.

Thuốc trị ho được dùng để chấm dứt những cơn ho triền miên.

Dextromethorphan, one of the most common suppressants,

Dextromethorphan, một trong những loại phổ biến nhất,

addresses the head of the command chain,

sẽ tác động lên não bộ của ta,

moderating brain regions responsible for coughing.

để tiết chế hoạt động của những vùng não kích hoạt cơn ho.

While it’s not fully understood how this ingredient manages to quiet coughs,

Dù cho vẫn chưa có nghiên cứu đầy đủ về cách thành phần này làm dịu cơn ho,

we know it interacts with receptors that neurons use to communicate.

nhưng ta biết nó tác động các thụ thể mà tế bào thần kinh dùng để giao tiếp.

Drugs like ketamine and PCP engage similar receptors,

Các loại thuốc như ketamine và PCP cũng tác động đến các thụ thể tương tự,

which is why it’s important to take dextromethorphan as directed,

đó là lý do tại sao ta phải dùng dextromethorphan theo chỉ dẫn của bác sĩ,

as high doses are notorious for causing hallucinatory effects.

vì dùng liều lượng cao sẽ rất dễ gây ra tình trạng ảo giác.

But not all coughing is bad when you have a cold—

Nhưng một vài cơn ho là cần thiết khi bạn bị cảm—

expelling mucus can help clear out infectious debris

việc tống chất nhầy ra ngoài có thể giúp loại bỏ các mảnh vụn nhiễm bệnh

and ease uncomfortable congestion.

và giúp bạn hít thở thoải mái hơn.

By lubricating airways, our third class of ingredients, expectorants,

Thành phần thứ 3, thuốc long đờm, giúp làm thông thoáng đường hô hấp

aim to help improve coughing rather than eliminate it.

để làm giảm những cơn ho thay vì loại bỏ chúng hoàn toàn.

Guaifenesin, the most common expectorant,

Guaifenesin, loại thuốc long đờm phổ biến nhất,

is thought to hydrate mucus by upping fluid secretions in the respiratory tract,

có thể làm loãng chất nhầy bằng cách tăng bài tiết chất dịch trong đường hô hấp,

making it less sticky and easier to clear out.

làm cho nó bớt dính và dễ dàng bị loại bỏ hơn.

Finally, we have antihistamines.

Cuối cùng, chúng ta có thuốc kháng histamine.

As advertised, these inhibit the effects of histamine,

Như tên gọi, thuốc này ức chế tác động của histamine,

the chemical messenger behind allergy symptoms.

một hóa chất dẫn truyền thần kinh gây ra các triệu chứng dị ứng.

While histamines aren't involved producing cold symptoms,

Mặc dù histamine không gây ra các triệu chứng cảm lạnh,

studies suggest many antihistamines can still help dry a runny nose.

nghiên cứu cho thấy nhiều thuốc kháng histamine vẫn có thể làm giảm sổ mũi.

Benadryl, for example, contains diphenhydramine,

Ví dụ như Benadryl, thuốc chứa diphenhydramine,

which blocks both the effects of histamine and a neurotransmitter

ngăn chặn cả tác động của histamine và chất dẫn truyền thần kinh

which regulates the flow of mucus in our airways.

để điều hòa dòng chảy của chất nhầy trong đường hô hấp của chúng ta.

Unfortunately histamines also regulate wakefulness in the brain,

Thật không may, histamine cũng tác động đến sự tỉnh táo của não bộ,

so many of these drugs can make you drowsy.

nên những loại thuốc này có thể khiến bạn cảm thấy buồn ngủ.

In this fight against cold symptoms, there’s still a lot we don’t know.

Vẫn còn nhiều điều chúng ta chưa biết về cuộc chiến chống lại bệnh cảm này.

Since these ingredients don’t attack the viruses themselves,

Vì những thành phần này không trực tiếp tấn công virus,

it’s unclear if any speed up your recovery.

nên không rõ liệu chúng có giúp ta phục hồi nhanh hơn không.

Further, many were first introduced to the market decades ago,

Hơn nữa, nhiều loại thuốc lần đầu được tung ra thị trường từ nhiều thập kỷ trước,

when studies were less rigorous.

khi các nghiên cứu chưa được nghiêm ngặt.

So, scientists continue to reevaluate how well each ingredient relieves symptoms.

Do đó, các nhà khoa học đang đánh giá lại mức độ mỗi loại thuốc làm dịu triệu chứng.

Similar questions remain around holistic remedies.

Vẫn còn nhiều câu hỏi tương tự xoay quanh các liệu pháp toàn diện hơn.

Many people use zinc, but research on its effectiveness is inconclusive.

Nhiều người sử dụng kẽm, nhưng sự hiệu quả của nó vẫn chưa được nghiên cứu kết luận.

And while vitamin C has many benefits,

Và tuy vitamin C cũng có nhiều lợi ích,

the value of taking large doses to fight a cold is likely overhyped.

nhưng tác dụng của nó khi dùng để chữa bệnh cảm lại bị thổi phồng quá mức.

Yet studies suggest that honey can improve cough

Dù vậy, các nghiên cứu cho thấy mật ong có thể làm giảm ho

and may even shorten your illness by a day or two.

và thậm chí có thể giúp bạn khỏi bệnh nhanh hơn 1 hay 2 ngày.

Who knows what the future of cold treatment will look like.

Ai mà biết được trong tương lai sẽ có các biện pháp trị bệnh cảm nào.

Until then, better understanding these products can help you choose

Cho đến lúc đó, hiểu rõ hơn về các loại thuốc này có thể giúp bạn chọn

the right ones for your symptoms—

loại thuốc phù hợp để trị triệu chứng của bạn—

and know which remedies can best reduce the sting of a nasty cold.

và biết biện pháp chữa bệnh nào có thể làm dịu đi cơn cảm lạnh khó chịu này.