How to turn protest into powerful change - Eric Liu

Translator: Anh Pham Reviewer: Tham Nguyen

We live in an age of protest.

Chúng ta sống trong thời đại biểu tình.

On campuses and public squares,

Ở khuôn viên trường và quảng trường,

on streets and social media,

trên đường phố và phương tiện đại chúng,

protesters around the world are challenging the status quo.

người biểu tình khắp thế giới đang gây ra nhiều hỗn loạn.

Biểu tình đẩy các vấn đề vào chương trình nghị sự

Protest can thrust issues onto the national or global agenda,

của quốc gia hoặc toàn cầu.

nó có thể đẩy lùi các nhà độc tài,

it can force out tyrants,

it can activate people who have long been on the sidelines of civic life.

nó có thể khuấy động người dân đã từ lâu bị đẩy ra bên lề cuộc sống.

While protest is often necessary, is it sufficient?

Biểu tình hầu như là cần thiết, nhưng nó có hiệu quả không?

Consider the Arab Spring.

Hãy nhìn lại phong trào mùa xuân Ả rập.

All across the Middle East,

Khắp Trung Đông,

citizen protesters were able to topple dictators.

người biểu tình có thể lật đổ các nhà độc tài.

Afterwards, though,

Mặc dù sau đó,

the vacuum was too often filled by the most militant and violent.

chỗ trống thường được lấp đầy bằng những thành phần bạo lực nhất

Protest can generate lasting positive change

Biểu tình có thể tạo ra thay đổi tích cực dài lâu

when it's followed by an equally passionate effort

khi được tiếp nối bởi sự nổ lực đầy đam mê

to mobilize voters,

để vận động người ủng hộ,

to cast ballots,

để đi bỏ phiếu,

to understand government,

để hiểu chính phủ,

and to make it more inclusive.

và làm nó mở rộng đến mọi người

So here are three core strategies for peacefully turning awareness into action

Đây là ba chiến lược cốt lõi để chuyển biến trong hòa bình

từ nhận thức thành hành động

and protest into durable political power.

và biểu tình thành sức mạnh chính trị vững bền.

First, expand the frame of the possible,

Đầu tiên, mở rộng điều có thể làm được,

second, choose a defining fight,

thứ hai, chọn một loại đấu tranh nhất định

and third, find an early win.

thứ ba, đánh nhanh thắng nhanh.

Let's start with expanding the frame of the possible.

Ta bắt đầu bằng việc mở rộng điều có thể.

How often have you heard in response to a policy idea,

Bạn có thường nghe về phản hồi về ý tưởng của một chính sách,

"That's just never going to happen"?

"Điều đó sẽ chẳng bao giờ xảy ra đâu"?

When you hear someone say that,

Khi bạn nghe ai nói như vậy,

they're trying to define the boundaries of your civic imagination.

người đó đang cố định nghĩa ranh giới về trí tưởng tượng của công dân của bạn.

The powerful citizen works to push those boundaries outward,

Người dân mạnh mẽ sẽ hành động để đẩy ranh giới ra xa,

to ask what if -

để đặt câu hỏi nếu như -

what if it were possible?

nếu như điều đó có thể thì sao?

What if enough forms of power -

nếu như có đủ các loại sức mạnh -

people power, ideas, money, social norms -

sức mạnh của con người, ý tưởng, tiền, chuẩn mực xã hội-

were aligned to make it happen?

được liên kết đế biến điều đó thành hiện thực?

Simply asking that question

Chỉ cần đặt câu hỏi đó

and not taken as given all the givens of conventional politics

và không chấp nhận những gì sẵn có từ chế độ chính trị hiện hành

is the first step in converting protest to power.

là bước đầu tiên chuyển biểu tình thành sức mạnh.

But this requires concreteness about what it would look like to have, say,

Nhưng điều này đòi hỏi tính cụ thể về điều cần đạt được, ví dụ như,

a radically smaller national government,

một chính phủ quốc gia với kích thước nhỏ hợp lý,

or, by contrast, a big single-payer healthcare system,

hoặc, ngược lại, một hệ thống y tế lớn mà chính phủ trả tiền bảo hiểm,

cách để buộc các tập đoàn lớn chịu trách nhiệm cho sự sai trái của họ.

a way to hold corporations accountable for their misdeeds,

or, instead, a way to free them from onerous regulations.

hoặc đổi lại, một cách để giải thoát họ khỏi cách chế tài ách bức.

This brings us to the second strategy, choosing a defining fight.

Điều này đưa chúng ta đến chiến thuật 2, chọn một cuộc chiến cụ thể.

All politics is about contrasts.

Tất cả vấn đề chính trị đều là về sự đối đầu.

Few of us think about civic life in the abstract.

Chỉ một số ít có cái nhìn tổng thể về đời sống công dân.

We think about things in relief compared to something else.

Ta nghĩ về các vấn đề nổi cộm hơn những vấn đề còn lại.

Powerful citizens set the terms of that contrast.

Những công dân quyền lực đặt điều lệ cho sự đối lập đó.

This doesn't mean being uncivil.

Điều này không thể hiện sự thô lỗ.

It simply means thinking about a debate you want to have on your terms

Nó đơn giản là nghĩ về một cuộc tranh luận mà bạn muốn diễn ra theo cách của bạn

over an issue that captures the essence of the change you want.

về một vấn đề nhằm nêu bật bản chất của sự thay đổi mà bạn muốn.

This is what the activists pushing for a $15 minimum wage in the U.S. have done.

Đây là điều các nhà hoạt động thúc ép mức lương tối thiểu 15$ ở Mỹ đã làm được.

They don't pretend that $15 by itself can fix inequality,

Họ không vờ rằng chỉ với 15$ thì giải quyết được bất bình đẳng,

but with this ambitious and contentious goal,

nhưng với mục tiêu đầy tham vọng và gây tranh cãi này,

which they achieved first in Seattle and then beyond,

họ đã đạt được thành công đầu tiên ở Seattle và nhiều nơi khác,

they have forced a bigger debate about economic justice and prosperity.

họ làm dấy lên cuộc tranh luận lớn hơn về công bằng kinh tế và thịnh vượng.

They've expanded the frame of the possible, strategy one,

Họ đã mở rộng được những điều có thể, chiến thuật thứ nhất,

and created a sharp emblematic contrast, strategy two.

và tạo ra một tượng đài đối lập sắc bén, chiến thuật thứ hai.

The third key strategy, then, is to seek and achieve an early win.

Chiến thuật mấu chốt thứ ba, chính là đánh nhanh thắng nhanh.

An early win, even if it's not as ambitious as the ultimate goal,

Chiến thắng mau chóng, dù cho kết quả chưa phải là mục tiêu cuối cùng,

creates momentum,

tạo ra động lực,

which changes what people think is possible.

làm thay đổi cách mọi người nghĩ về những gì khả thi.

The solidarity movement,

Công đoàn Đoàn kết,

which organized workers in Cold War Poland emerged just this way,

tổ chức cho công nhân trong Chiến tranh lạnh ở Ba Lan

đã hành động đúng như vậy,

first, with local shipyard strikes in 1980 that forced concessions,

đầu tiên, với cuộc tấn công tại cảng tàu năm 1980

then, over the next decade,

rồi, trong thập kỉ sau đó,

a nationwide effort that ultimately helped topple

một nỗ lực toàn quốc làm mọi cách để giúp lật đổ

Poland's communist government.

chính quyền Cộng sản của Ba Lan.

Getting early wins sets in motion a positive feedback loop,

Đạt được chiến thắng nhanh chóng tạo ra một vòng tròn phản hồi tích cực,

a contagion, a belief, a motivation.

một thứ lây lan, một niềm tin, một động lực.

It requires pressuring policymakers,

Nó đòi hỏi gây áp lực tới các nhà cầm quyền,

using the media to change narrative,

sử dụng truyền thông để thay đổi nhận thức,

making arguments in public,

tạo các cuộc tranh cãi công khai

persuading skeptical neighbors one by one by one.

thuyết phục những người còn nghi hoặc, từng người một.

None of this is as sexy as a protest,

Tất cả đều không thú vị như một cuộc biểu tình,

but this is the history of the U.S. Civil Rights Movement,

nhưng đây là lịch sử của Chiến dịch vì Nhân quyền Mỹ,

of Indian Independence,

của nền độc lập của Ấn Độ,

of Czech self-determination.

của sự quyết tâm của Cộng Hòa Czech.

Not the single sudden triumph,

Không phải chiến thắng đơn lẻ đột ngột,

but the long, slow slog.

mà là chiến thắng ăn đợi, nằm chờ.

You don't have to be anyone special to be part of this grind,

Bạn không cần là ai đó đặc biệt để là một phần của bước chuyển này,

to expand the frame of the possible,

để mở rộng những điều có thể,

to pick a defining fight,

để chọn một cuộc chiến cụ thể,

or to secure an early win.

hay để đảm bảo một chiến thắng mau chóng.

You just have to be a participant and to live like a citizen.

Bạn chỉ cần là một người tham gia và sống như một công dân đích thực.

The spirit of protest is powerful.

Linh hồn của biểu tình rất mạnh mẽ.

So is showing up after the protest.

Cũng như việc thúc đẩy hành động sau cuộc biểu tình vậy.

You can be the co-creator of what comes next.

Bạn có thể là người đồng sáng tạo của những gì xảy ra tiếp theo