Titan of terror: the dark imagination of H.P. Lovecraft - Silvia Moreno-García

Translator: Trang Pham Reviewer: Emily Nguyen

Arcane books of forbidden lore,

Những cuốn sách bí ẩn về truyền thuyết cấm,

disturbing secrets in the family bloodline,

những bí mật rùng rợn trong gia tộc,

and terrors so unspeakable the very thought of them might drive you mad.

và những nỗi sợ không lời khiến ta phát điên khi nghĩ đến,

By now, these have become standard elements in many modern horror stories.

đã trở thành chuẩn mực trong nhiều truyện kinh dị ngày nay.

But they were largely popularized by a single author–

Nhờ một tác giả, chúng trở nên phổ biến,

one whose name has become an adjective

và tên ông được dùng

for the particular type of terror he inspired.

để chỉ loại truyện kinh dị mà ông truyền cảm hứng.

Born in Providence, Rhode Island in 1890,

Sinh ra tại Providence, đảo Rhode, vào năm 1980,

Howard Phillips Lovecraft grew up admiring the Gothic horror stories

Howard Phillips Lovecraft lớn lên với niềm yêu thích truyện kinh dị Gô-tích

written by Edgar Allan Poe and Robert Chambers.

của Edgar Allan Poe và Robert Chambers.

But by the time he began writing in 1917,

Tuy nhiên, khi ông bắt đầu sáng tác, năm 1917,

World War I had cast a long shadow over the arts.

Thế chiến thứ nhất đã trùm lên nghệ thuật một sắc thái ảm đạm.

People had seen real horrors,

Con người đã chứng kiến địa ngục trần gian

and were no longer frightened of fantastical folklore.

nên không còn sợ những truyền thuyết giả tưởng nữa.

Lovecraft sought to invent a new kind of terror,

Do đó, Lovecraft tìm cách tạo ra một loại truyện kinh dị mới,

one that responded to the rapid scientific progress of his era.

ứng với các tiến bộ khoa học đang diễn ra chóng mặt đương thời.

His stories often used scientific elements to lend eerie plausibility.

Truyện của ông thường dùng yếu tố khoa học tạo cảm giác bất an.

Trong "The Colour out of Space" (Màu ngoại không),

In "The Colour out of Space,"

a strange meteorite falls near a farmhouse,

một thiên thạch kỳ lạ rơi xuống gần một trang trại,

mutating the farm into a nightmarish hellscape.

gây đột biến, biến trang trại thành địa ngục trần gian.

Others incorporated scientific methodology into their form.

Vài truyện khác được lồng ghép phương pháp luận khoa học.

"At the Mountains of Madness" is written as a report of an Antarctic expedition

Truyện "At the Mountains of Madness" (Dãy núi điên),

được viết dưới dạng báo cáo khoa học chuyến thám hiểm Bắc Cực,

that unearths things better left undiscovered.

về những thứ đáng ra không nên được khám phá.

In others, mathematics themselves become a source of horror,

Cũng có truyện, môn toán trở thành nguồn cơn của nỗi sợ,

as impossible geometric configurations

khi các dạng hình học không tưởng

wreak havoc on the minds of any who behold them.

gây rối loạn tâm trí những người tìm hiểu chúng.

Like then-recent discoveries of subatomic particles or X-rays,

Ví như việc phát hiện hạt hạ nguyên tử hay tia X thời đó,

the forces in Lovecraft’s fiction were powerful,

là tác nhân gây ra nỗi kinh hoàng trong truyện Lovecraft,

yet often invisible and indescribable.

dù chúng thường vô hình và không thể diễn tả.

Rather than recognizable monsters, graphic violence, or startling shocks,

Thay vì những con quái vật dễ thấy, bạo lực hay những điều giật gân,

nỗi sợ trong truyện kinh dị "trường phái Lovecraft"

the terror of “Lovecraftian” horror lies in what’s not directly portrayed–

nằm ở những thứ không được mô tả trực tiếp

but left instead to the dark depths of our imagination.

mà ẩn mình trong những góc tối nhất của trí tưởng tượng.

Lovecraft’s dozens of short stories, novellas, and poems

Hàng tá truyện ngắn, tiểu thuyết ngắn và thơ của Lovecraft

often take place in the same fictional continuity,

được đặt trong các bối cảnh giả tưởng nối tiếp nhau,

with recurring characters, locations, and mythologies.

có cùng các nhân vật, địa điểm và truyền thuyết.

At first glance,

Mới nhìn qua,

they appear to be set within Lovecraft’s contemporary New England.

bối cảnh có vẻ được đặt vào thời đó, ở New England.

But beneath the surface of this seemingly similar reality lie dark masters,

Nhưng dưới lớp vỏ ngoài gần gũi này là những bậc thầy hắc ám,

for whom Earth’s inhabitants are mere playthings.

xem sinh vật trên Trái Đất như những món đồ chơi.

More like primordial forces than mere deities,

Giống với các thế lực nguyên thuỷ hơn là thần thánh,

Lovecraft’s Great Old Ones lurk at the corners of our reality.

các quái vật cổ khổng lồ ẩn mình trong các ngóc ngách của thực tại.

Ví dụ như Yog-Sothoth,

Beings such as Yog-Sothoth,

“who froths as primal slime in nuclear chaos

"chất nhờn nguyên thuỷ sủi bọt trong vụ nổ hạt nhân

beyond the nethermost outposts of space and time.”

vượt ra khỏi những tiền đồn của không gian và thời gian".

Or the blind, idiot god Azathoth,

Hay vị thần mù quáng, ngu ngốc Azathoth,

whose destructive impulses are stalled only by

người có những xung động huỷ diệt chỉ được kìm hãm bằng

the “maddening beating of vile drums

"tiếng trống điên loạn

and the thin monotonous whine of accursed flutes.”

và tiếng rít đơn điệu của sáo nguyền."

These beings exist beyond our conceptions of reality,

Vì những sinh vật này tồn tại ngoài ý niệm của ta về thực tại

their true forms as inscrutable as their motives.

nên hình dạng và động cơ của chúng đều rất mơ hồ.

Nhân vật chính trong truyện Lovecraft -

Lovecraft’s protagonists–

often researchers, anthropologists, or antiquarians–

thường là các nhà nghiên cứu, nhà nhân chủng học hoặc nhà khảo cổ-

tình cờ phát hiện các dấu hiệu cho thấy sự tồn tại của chúng.

stumble onto hints of their existence.

But even these indirect glimpses are enough to drive them insane.

Thậm chí, thoáng qua thôi cũng đủ khiến họ phát điên.

And if they survive,

Nếu họ có sống sót,

the reader is left with no feeling of triumph, only cosmic indifference–

người đọc cũng không có cảm giác chiến thắng

thay vào đó là bàng quan và lạc lõng -

the terrible sense that we are but insignificant specks

cảm giác kinh hoàng rằng ta chỉ là những hạt cát nhỏ bé

at the mercy of unfathomable forces.

dưới bàn tay của những thế lực khôn lường.

But perhaps the greatest power these creatures had

Nhưng có lẽ sức mạnh lớn nhất của chúng

was their appeal to Lovecraft’s contemporaries.

chính là sức hấp dẫn với người thời Lovecraft.

During his lifetime,

Trong cuộc đời của ông,

Lovecraft corresponded with other writers,

Lovecraft đã hợp tác với nhiều nhà văn,

encouraging them to employ elements and characters from his stories in their own.

khuyến khích họ đưa các yếu tố và nhân vật của ông vào tác phẩm của mình.

Các vị thần hay những cuốn sách bí ẩn trong truyện trường phái Lovecraft

References to Lovecraftian gods or arcane tomes

can be found in many stories by his pen pals,

có thể được tìm thấy trong nhiều truyện của bạn ông

such as Robert E. Howard and Robert Bloch.

như Robert E. Howard và Robert Bloch.

Today, this shared universe is called the Cthulhu Mythos,

Ngày nay, vũ trụ này được gọi là thần thoại Cthulhu,

named after Lovecraft’s infamous blend of dragon and octopus.

đặt theo tên của sinh vật lai giữa rồng và bạch tuộc khét tiếng của Lovecraft.

Thật không may, những nỗi sợ vô định của ông

Unfortunately,

Lovecraft’s fear of the unknown found a less savory expression

lại không mấy hiển hiện bằng quan điểm cá nhân tiêu cực.

in his personal views.

The author held strong racist views,

Ông có tư tưởng phân biệt chủng tộc nặng nề,

and some of his works include crude stereotypes and slurs.

một số tác phẩm chứa định kiến và ngôn từ sỉ nhục thô lỗ.

But the rich world he created would outlive his personal prejudices.

Tuy vậy, thế giới đầy màu sắc ông tạo ra đã xoá nhoà những định kiến ấy.

And after Lovecraft’s death,

Sau khi Lovecraft qua đời,

the Cthulhu Mythos was adopted by a wide variety of authors,

vũ trụ thần thoại Cthulhu tiếp tục được nhiều nhà văn khác phát triển

often reimagining them from diverse perspectives

và thường viết lại theo nhiều quan điểm đa dạng

that transcend the author’s prejudices.

vượt ngoài những định kiến cùa ông.

Despite his literary legacy,

Dù để lại một di sản văn học,

Lovecraft was never able to find financial success.

Lovecraft chưa bao giờ có cuộc sống giàu sang.

He died unknown and penniless at the age of 46–

Ông qua đời trong nghèo khó và không ai biết đến ở tuổi 46,

a victim of the universe’s cosmic indifference.

nạn nhân của sự thờ ơ của xã hội.

Nhưng những tác phẩm của ông đã truyền cảm hứng

But his work has inspired numerous short stories, novels,

cho nhiều truyện ngắn, tiểu thuyết, trò chơi cờ bàn và biểu tượng văn hoá.

tabletop games, and cultural icons.

And as long as humans feel a sense of dread about our unknown future,

Khi nỗi sợ tương lai vô định còn tồn tại,

thì truyện kinh dị trường phái Lovecraft sẽ vẫn còn chỗ đứng

Lovecraftian horror will have a place in the darkest corners of our imagination.

ở những góc tối nhất trong trí tưởng tượng của chúng ta.