Ethical dilemma: What makes life worth living? - Douglas MacLean

Translator: Trang Do Nu Gia Reviewer: Thái Hưng Trần

On your planet, life depends entirely on Nuronium.

Ở hành tinh của bạn, sự sống hoàn toàn phụ thuộc vào Nuronium.

Your species is almost otherwise identical to humans,

Mọi giống loài đều gần như giống hệt con người,

except you require Nuronium in the atmosphere for normal cognition.

ngoại trừ việc bạn cần Nuronium trong không khí để duy trì nhận thức.

Without it, people lose their capacity to imagine and think reflectively.

Không có nó, con người sẽ bị mất đi khả năng tưởng tượng và suy nghĩ thấu đáo.

Over time, they even lose their ability to make and retain long-term memories.

Theo thời gian, họ thậm chí còn mất dần khả năng tạo và ghi nhớ ký ức dài hạn.

While this is certainly a delicate situation,

Mặc dù điều này chắc hẳn sẽ gây ra một tình huống khó khăn,

this essential element also provides an infinite source of clean energy,

nhưng nguyên tố quan trọng này cũng cung cấp nguồn năng lượng sạch vô tận,

which has allowed your people to thrive for millennia.

thứ đã giúp cư dân của hành tinh bạn phát triển mạnh mẽ suốt hàng nghìn năm.

But leading scientists have discovered terrible news.

Thế nhưng, các nhà khoa học hàng đầu đã phát hiện một sự thật kinh khủng.

Somehow the entire source of Nuronium has been irreversibly compromised.

Bằng cách nào đó mà toàn bộ nguồn Nuronium đã bị tổn hại và không thể phục hồi được.

It now emits a pollutant that lowers fertility in your species,

Nó hiện thải ra một chất độc hại làm giảm khả năng sinh sản cho giống loài của bạn,

and if your planet continues relying on this resource,

và nếu hành tinh của bạn tiếp tục phụ thuộc vào nguồn năng lượng này,

your people will go extinct within 100 years.

thì loài người các bạn sẽ bị tuyệt chủng trong 100 năm nữa.

Tuy nhiên, trong một may mắn bất ngờ,

However, in an incredible stroke of luck,

your scientists have identified a passing comet from which they can mine

các nhà khoa học đã phát hiện được một sao chổi thoáng qua mà ta có thể

tận dụng để khai thác một nguồn năng lượng thay thế có tên là Polixate.

an alternate energy source called Polixate.

Polixate won’t cause infertility

Polixate không hề gây vô sinh

and would provide the same renewable energy as Nuronium.

và nó có thể cung cấp năng lượng tái tạo như Nuronium.

But it won’t sustain cognition in quite the same way.

Nhưng nó lại không thể giúp duy trì nhận thức giống như Nuronium.

With Polixate in the atmosphere instead of Nuronium,

Nếu trong không khí chỉ có Polixate thay vì Nuronium,

people would lose their creativity, their long-term memories,

thì loài người sẽ mất dần đi khả năng sáng tạo, trí nhớ dài hạn,

and eventually, your entire culture would disappear.

và cuối cùng, toàn bộ nền văn hóa của họ cũng sẽ biến mất.

The Polixate comet will only remain in orbit for a few days,

Sao chổi Polixate sẽ chỉ duy trì quỹ đạo của mình trong một vài ngày,

and after that it won't return for centuries.

và sau đó sẽ không quay trở lại trong nhiều thế kỷ.

So your society's administrative council must decide immediately

Vì vậy, hội đồng hành chính của xã hội bạn phải quyết định ngay lập tức

whether to keep using Nuronium or mount an expedition to harvest the Polixate.

rằng liệu có nên tiếp tục sử dụng Nuronium

hay phải tiến hành một cuộc thám hiểm để thu hoạch Polixate.

Right now, the board is split— waiting for your tiebreaking vote.

Ngay lúc này, hội đồng đang chia thành 2 phe—chờ vào lá phiếu quyết định của bạn.

Dr. Taylof’s contingent argues that your people must continue using Nuronium.

Phe của Tiến sĩ Taylof cho rằng loài người cần phải tiếp tục sử dụng Nuronium.

They believe that your species’ culture— centuries of literature, music, and art,

Họ tin rằng nền văn hóa của loài người— văn học, âm nhạc và nghệ thuật hàng thế kỷ

as well as your achievements in agriculture, medicine, and technology—

cũng như những thành tựu về nông nghiệp, y học và công nghệ—

is what makes life worth living.

là điều khiến cuộc đời trở nên đáng sống.

Without the memories of your people’s history

Nếu không có những ký ức về lịch sử loài người

or the ability to dream up new inventions,

hay khả năng sáng tạo ra những sáng kiến mới,

the people on your planet would essentially be reduced to mindless drones.

thì về cơ bản, con người trên hành tinh của bạn

sẽ như những chiếc máy bay không người lái vô tri vô giác.

Their basic needs for survival and reproduction would be met,

Họ vẫn sẽ đáp ứng được các nhu cầu cơ bản về sinh tồn và sinh sản,

but Dr. Taylof believes the lives of those future generations

nhưng Tiến sĩ Taylof tin rằng cuộc sống của những thế hệ tương lai đó

would be meaningless without memories, imagination, and culture.

sẽ trở nên vô nghĩa nếu mất đi ký ức, trí tưởng tượng và nền văn hóa.

And since Dr. Taylof’s group doesn’t believe that future generations

Và vì nhóm của Tiến sĩ Taylof không tin rằng các thế hệ tương lai

have any inherent right to be brought into existence,

sẽ còn bất kỳ quyền cố hữu nào để tiếp tục tồn tại,

if it’s not possible for them to add to the civilization they’ve inherited,

nên nếu họ không có khả năng đóng góp vào nền văn minh mà họ đã kế thừa nữa,

there's no point in trying to preserve them.

thì việc cố gắng bảo tồn chúng cũng chẳng có ích gì.

Besides, no living beings are harmed by continuing to rely on Nuronium—

Ngoài ra, không có sinh vật nào bị tổn hại khi tiếp tục dựa vào Nuronium—

your species should simply accept their fate and go extinct with dignity.

loài của bạn chỉ cần chấp nhận số phận của mình và tuyệt chủng trong danh dự.

Dr. Kahan and their colleagues strongly disagree.

Tiến sĩ Kahan và các đồng nghiệp của ngài thì lại hoàn toàn phản đối.

They admit that switching to Polixate would decrease

Họ thừa nhận rằng việc chuyển sang dùng Polixate

sẽ làm giảm chất lượng cuộc sống của con người.

your people’s quality of life.

But with their basic needs met,

Nhưng khi những nhu cầu cơ bản được đáp ứng,

they could still experience a kind of happiness observed

họ vẫn có thể trải nghiệm được một loại hạnh phúc

in other, arguably less complex lifeforms.

được tìm thấy ở những sinh vật sống được cho là ít phức tạp hơn.

And even if there's no chance of your people redeveloping creativity,

Và ngay cả khi con người không có cơ hội khôi phục lại khả năng sáng tạo,

what's most important for Dr. Kahan is that we would be preserving life.

thì đối với Tiến sĩ Kahan,

điều quan trọng nhất chính là chúng ta vẫn bảo tồn được sự sống.

Dr. Kahan’s faction believes the continuation of life alone

Phe của Tiến sĩ Kahan tin rằng việc tiếp tục một cuộc đời đơn độc

is incomparably valuable.

vẫn sẽ vô cùng đáng giá.

They also believe that, on average, every member of your species contributes,

Họ cũng tin rằng, nhìn chung, mọi thành viên đều có thể đóng góp,

in small but constant ways, to the betterment of your people.

dù nhỏ nhưng lại có ý nghĩa rất lớn, vào sự tiến bộ của nhân loại.

So by choosing to ensure your people’s existence,

Vì vậy, bằng cách chọn đảm bảo sự tồn tại của con người,

you would ultimately be improving the total happiness of your species.

bạn sẽ cải thiện được hạnh phúc toàn diện cho giống loài của mình.

But Dr. Taylof rejects the idea that maximizing happiness

Nhưng Tiến sĩ Taylof bác bỏ quan điểm cho rằng việc tối đa hóa hạnh phúc

is the ultimate goal of living.

là mục tiêu cuối cùng của cuộc sống.

They believe that a valuable life consists not only of happiness

Họ tin rằng một cuộc sống đáng giá không chỉ bao gồm hạnh phúc

but also meaningfulness.

mà còn phải có ý nghĩa.

And that acting as links in the chain of tradition

Và việc đóng vai trò như những mắt xích trong chuỗi truyền thống

and preserving cultural artifacts

và bảo tồn các hiện vật văn hóa

are some of the most fundamental sources of meaning a species can have.

là một trong những ý nghĩa cơ bản nhất mà một loài có thể có.

Merely continuing to exist, in lives like those of contented pets,

Việc chỉ tiếp tục tồn tại,

sống một cuộc sống như những thú cưng vâng lời,

would not be valuable.

sẽ chẳng có ý nghĩa gì.

Meanwhile, the advocates for Polixate believe there’s something

Trong khi đó, phe ủng hộ Polixate lại tin rằng về cơ bản

fundamentally unethical about choosing extinction.

đó là một điều gì đó thật phi đạo đức khi lựa chọn sự diệt vong.

Dr. Kahan argues there’s no moral difference between what we do

Tiến sĩ Kahan lập luận rằng không có sự khác biệt về mặt đạo đức

and what we allow to happen when we could have acted differently.

giữa điều chúng ta làm và cho phép làm mà lẽ ra ta có thể hành động khác đi.

So while it would be tragic if your people ceased to exist due to chance,

Vì vậy, mặc dù đó sẽ là một bi kịch khi con người buộc phải chấm dứt sự tồn tại

vì lý do ngẫu nhiên nào đó,

to knowingly make a decision that results in extinction

nhưng việc cố ý đưa ra quyết định dẫn đến sự diệt vong

is tantamount to mass murder.

cũng tương đương với tội giết người hàng loạt.

Both sides have much more to say, but the council needs your vote now.

Cả hai phe còn nhiều điều để tranh luận,

nhưng hội đồng cần đến lá phiếu của bạn ngay bây giờ.

So what shall it be: Nuronium for a while, or Polixate forever?

Vậy quyết định của bạn sẽ là gì: Nuronium tạm thời hay Polixate vĩnh viễn?