Can you solve the giant cat army riddle? - Dan Finkel

3,543,099 views ・ 2018-06-11

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ahmet Emre Şafak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:07
The villainous Dr. Schrödinger has developed a growth ray
0
7057
3602
Kötü dâhi Dr. Schrödinger bir büyütme ışını icat etti
00:10
and intends to create an army of giant cats
1
10659
3294
ve dev kedilerden ordu kurarak
00:13
to terrorize the city.
2
13953
2130
şehirde terör estirmeyi planlıyor.
Senin gizli ajanlardan oluşan takımın
00:16
Your team of secret agents
3
16083
1459
00:17
has tracked him to his underground lab.
4
17542
2691
Dr. Schrödinger'i yeraltı laboratuvarına kadar takip etti.
00:20
You burst in to find… that it’s a trap!
5
20233
3413
İçeriye girerken... bunun bir tuzak olduğunu gördün!
00:23
Dr. Schrödinger has slipped into the next room to activate his device
6
23646
3888
Dr. Schrödinger cihazını aktifleştirmek için yan odaya kaçtı
00:27
and disabled the control panel on the way out.
7
27534
3226
ve çıkarken de kontrol panelini devre dışı bıraktı.
00:30
Fortunately, your teammates are masters of spy-craft.
8
30760
3851
Neyse ki, takım arkadaşların casusluk sanatının ustaları.
00:34
Agent Delta has hacked into the control panel
9
34611
2980
Ajan Delta kontrol panelini hackledi
00:37
and managed to reactivate some of its functionality.
10
37591
3565
ve bazı fonksiyonlarını yeniden aktive etmeyi başardı.
00:41
Meanwhile, Agent Epsilon has searched through surveillance
11
41156
3537
Aynı zamanda, Ajan Epsilon kapının şifresini bulmak için
00:44
to find the code for the door:
12
44693
2109
güvenlik kameralarını araştırdı.
00:46
2,
13
46802
731
2,
00:47
10,
14
47533
767
10,
00:48
14.
15
48300
1546
14,
00:49
All you have to do is enter those numbers and you’ll be free.
16
49846
3804
Tek yapman gereken bu numaraları girmek ve özgür olacaksın.
00:53
But there’s a problem.
17
53650
1312
Ama bir problem var.
00:54
The control panel has only three buttons:
18
54962
2613
Kontrol panelinde sadece üç tane tuş var:
00:57
one which adds 5 to the display number,
19
57575
2580
bir tanesi ekrandaki sayıya 5 ekleyen,
01:00
one which adds 7,
20
60155
1526
bir tanesi 7 ekleyen
01:01
and one which takes the square root.
21
61681
2562
ve bir tanesi ekrandaki sayının karekökünü alan.
01:04
You need to make the display output the numbers
22
64243
2870
Ekranda gösterilen sayıyı sırasıyla
01:07
2, 10, and 14, in that order.
23
67113
3384
2, 10 ve 14 yapmalısın.
01:10
It’s okay if it outputs different numbers in between,
24
70497
3012
Aralarda farklı sayılar göstermesi bir sorun teşkil etmiyor.
01:13
but there’s no way to reset the display,
25
73509
2785
Ama ekrandaki sayıyı sıfırlamanın bir yolu yok.
01:16
so once you get to 2,
26
76294
1603
Yani 2'ye geldikten sonra,
01:17
you’ll have to continue on to 10 and 14 from there.
27
77897
4519
10 ve 14 ile devam etmelisin.
01:22
Not only that, Agent Delta explains
28
82416
2554
Sadece bu değil, Ajan Delta
01:24
that there are other traps built into the panel.
29
84970
2803
panelde başka tuzakların da olduğunu açıklıyor.
01:27
If it ever shows the same number more than once,
30
87773
3085
Eğer aynı sayıyı bir kereden fazla gösterirse,
01:30
a number greater than 60,
31
90858
1819
60'dan büyük bir sayıyı gösterirse
01:32
or a non-whole number,
32
92677
2124
ya da tam olmayan bir sayıyı gösterirse,
01:34
the room will explode.
33
94801
2362
oda havaya uçacak.
01:37
Right now, the display reads zero, and time is running out.
34
97163
4986
Şu anda, ekrandaki sayı sıfır, ve zaman tükeniyor.
01:42
There’s only one way to solve the puzzle, with a few small variations.
35
102149
3468
Birkaç varyasyonla birlikte, bu bulmacayı çözmek için sadece bir yol var.
01:45
How will you input the code to escape from Dr. Schrödinger’s lair
36
105617
4356
Dr. Schrödinger'in sığınağından kaçmak ve günü kurtarmak için
01:49
and save the day?
37
109973
1809
kodu nasıl gireceksin?
01:51
Pause the video now if you want to figure it out for yourself!
38
111782
6467
Eğer kendiniz bulmak istiyorsanız videoyu burada duraklatınız!
01:58
Answer in: 3
39
118249
1938
Cevap için: 3
02:00
2
40
120187
786
02:00
1.
41
120973
1104
2
1
02:02
You look over your options.
42
122077
1736
Seçeneklerini gözden geçiriyorsun.
02:03
Adding 5 or 7 increases the number,
43
123813
3311
5 ya da 7 eklemek sayıyı arttırırken,
02:07
and the square root button will make it smaller.
44
127124
2549
karekök tuşu ekrandaki sayıyı azaltacak.
02:09
But there are only a few options where you can use that button:
45
129673
3359
Ama bu tuşu kullanabileceğin sadece birkaç seçeneğin var:
02:13
4
46
133032
716
02:13
9
47
133748
782
4
9
02:14
16
48
134530
716
16
02:15
25,
49
135246
813
25
02:16
36,
50
136059
883
02:16
and 49.
51
136942
1605
36
ve 49.
02:18
You’d love to make 4 or 16.
52
138547
1974
Ekrandaki sayıyı 4 yada 16 yaparsan
02:20
Then you could hit the square root button once or twice to get 2.
53
140521
3862
karekök tuşuna bir yada iki kere basarak 2 sayısını elde edersin.
02:24
But you can’t make either with just the 5 and 7 buttons.
54
144383
3589
Ama ikisinide sadece 5 ve 7 tuşları ile elde edemezsin.
02:27
What will you do?
55
147972
1484
Ne yapacaksın?
02:29
You look at the other possible options for numbers you could take the square root of.
56
149456
4484
Kareköklerinin alınabilmesi mümkün olan diğer seçeneklere bakıyorsun.
02:33
Nine you can’t reach.
57
153940
1626
9'a ulaşamazsın.
02:35
Twenty-five and 49 would take you back to 5 or 7,
58
155566
3437
25 ve 49 seni 5 ve 7'e geri götürür
02:39
and you can already get to each of those.
59
159003
2330
ve sen bunlardan birini zaten kullandın.
02:41
Thirty-six is your only option.
60
161333
3313
Otuz altı senin tek seçeneğin.
02:44
You add 5,
61
164646
1087
Eklemeye başlıyorsun 5,
02:45
7,
62
165733
717
7,
02:46
5,
63
166450
711
5,
02:47
7,
64
167161
755
02:47
5,
65
167916
718
7,
02:48
7,
66
168634
1038
5,
7
02:49
and then hit the square root button.
67
169672
1952
ve karekök tuşuna basıyorsun.
02:51
Why that series of 5s and 7s?
68
171624
2090
Neden mi 5'leri ve 7'leri böyle kullandık?
02:53
It’s somewhat arbitrary,
69
173714
1588
Bu bir şekilde isteğe bağlı
02:55
but you know that you want to avoid 10, 14, and perfect squares,
70
175302
4674
ancak 10, 14 ve tam karelerden kaçınmak istediğini biliyorsun.
02:59
since you’ll need them later.
71
179976
1822
Onlara daha sonra ihtiyacın olacak.
03:01
This gets you to 6.
72
181798
1521
Bu da seni 6'ya getiriyor.
03:03
Does that help?
73
183319
1261
Bu işe yarıyor mu?
03:04
Looking at your options, you see that 16 is now in your sights.
74
184580
4377
Seçeneklerine bakarak 16'ya ulaşabileceğini görüyorsun.
03:08
You add 5 twice more to reach it.
75
188957
2518
Ona ulaşmak için iki kere 5 ekliyorsun.
03:11
Then hit square root twice.
76
191475
2737
Daha sonra iki kere karekök tuşuna basıyorsun.
03:14
That gets you to 2.
77
194212
1359
Bu da sana 2'yi veriyor.
03:15
You’re on your way!
78
195571
1484
Yola devam!
03:17
Now to 10.
79
197055
1381
Şimdiyse sıra 10'da.
03:18
You can’t get straight there through addition alone,
80
198436
2623
10'a sadece toplama ile ulaşamazsın
03:21
so you’re going to have to reach another square.
81
201059
2808
bu yüzden başka bir tam kareye ulaşman gerekecek.
03:23
Taking the square root of 9 or 25 would get you to a good place,
82
203867
4526
9 veya 25'in karekökünü almak seni iyi bir noktaya getirir
03:28
but it turns out that 25 is unreachable from 2.
83
208393
4357
ancak gözüken o ki 25'e 2'den ulaşılamaz.
03:32
So you add 7 to get to 9,
84
212750
2324
Bu yüzden 9'a ulaşmak için 7 ekliyorsun
03:35
then take the square root again.
85
215074
1900
ve tekrar karekökünü alıyorsun.
03:36
That gets you to 3.
86
216974
1646
Bu da sana 3'ü veriyor.
03:38
Adding 7 again makes 10.
87
218620
2673
Tekrar 7 eklersen 10 eder.
03:41
Finally, you need to reach 14.
88
221293
2702
En sonunda, 14'e ulaşman gerekiyor.
03:43
Thinking backwards, you imagine where you could be before 14:
89
223995
4342
Geçmişi düşünerek, 14'ten önce nerede olabileceğini kafanda canlandırıyorsun.
03:48
7 or 9.
90
228337
1912
7 veya 9
03:50
But 9 won’t work because you’ve already used 9.
91
230249
3435
ama 9 işe yaramaz çünkü 9'u zaten kullandın.
03:53
However, you could get to 7 by reaching 49 first.
92
233684
4529
Yine de, önce 49'a ulaşıp sonra 7'yi elde edebilirsin.
03:58
You add your way towards it,
93
238213
1819
Şu ana kadar kullandığın sayılara denk gelmemeye
04:00
being careful not to hit any of the numbers you’ve hit so far.
94
240032
3399
dikkat ederek 49 yolunda toplamalarını yapıyorsun.
04:03
You thread your way carefully,
95
243431
1674
5 tane 5 ve 7 tane 7 ekleyerek
04:05
adding five 5s and two 7s.
96
245105
2958
yolunu dikkatle çiziyorsun.
04:08
Then, square root to 7, and add 7 more.
97
248063
4196
Sonra karekökünü alıyor ve 7 ekliyorsun.
04:12
The door opens, and you’re out of the trap.
98
252259
3018
Kapı açılıyor ve tuzaktan çıktın.
04:15
Thanks to your problem-solving skills,
99
255277
2181
Problem çözme yeteneklerin sayesinde,
04:17
your team gets Schrödinger’s cats out of the box in the nick of time.
100
257458
4215
ekibin Schrödinger'in kedilerini tam zamanında kutudan çıkartıyor.
04:21
As for Schrödinger, you can be certain of one thing:
101
261673
3122
Schrödinger için tek bir şeyden emin olabilirsiniz:
04:24
he’ll be spending quite some time in a box of his own.
102
264795
3538
kendi kutusunda epey bir zaman geçirecek.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7