Can you solve the secret werewolf riddle? - Dan Finkel

3,893,651 views ・ 2018-11-08

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Saliha Karatepeli
00:08
You’re on the trail of a werewolf
0
8860
1970
Son zamanlarda, kasabanızda terör estiren
00:10
that’s been terrorizing your town.
1
10830
1980
bir kurt adamın izini sürüyorsunuz.
00:12
After months of detective work,
2
12810
1970
Birkaç ay süren dedektiflikten sonra,
00:14
you’ve narrowed your suspects to one of five people:
3
14780
2860
tahminlerinizi beş kişiye indirdiniz:
00:17
the mayor,
4
17640
860
Belediye başkanı,
00:18
the tailor,
5
18500
890
terzi,
00:19
the baker,
6
19390
810
fırıncı,
00:20
the grocer,
7
20200
1095
manav
00:21
or the carpenter.
8
21295
1350
ya da marangoz.
00:22
You’ve invited them to dinner with a simple plan:
9
22645
2705
Ufak bir plan yapıp onları akşam yemeğine davet ettiniz.
00:25
you’ll slip a square of a rare werewolf antidote
10
25350
3060
Her birinin yemeğine çok nadir bulunan
00:28
into each of their dinners.
11
28410
1700
kurt adam panzehiri karesi atacaksınız.
00:30
Unfortunately, your pet goat just ate four of the squares,
12
30110
3740
Ne yazık ki evcil keçiniz dört parça panzehiri yedi
00:33
and you only have one left.
13
33850
2360
ve geriye sadece bir tane kare kaldı.
00:36
Luckily, the remaining square is 50 grams,
14
36210
2900
Tesadüf eseri, kalan kare 50 gram
00:39
and the minimum effective dose is 10 grams.
15
39110
3230
ve minimum etki edecek doz 10 gram.
00:42
If you can precisely divide the square into fifths
16
42340
3253
Eğer kareyi net olarak beşe bölebilirseniz
00:45
you’ll have just enough antidote for everyone.
17
45593
3170
herkese yetecek panzehriniz olacak.
00:48
You’ll have to use a laser-cutting tool to cut up the square;
18
48763
3490
Kareyi kesmek için lazerli kesme aleti kullanacaksınız.
00:52
every other means available to you isn’t precise enough.
19
52253
3360
Diğer araçlar bu iş için uygun değil.
00:55
There are 8 points that can act as starting or ending points for each cut.
20
55613
5360
Her kesik için başlangıç veya son olabilecek sekiz nokta var.
01:00
To use the device, you’ll have to input pairs of points
21
60973
3220
Aleti kullanmak için lazerin nerede başlayıp nerede biteceğini
01:04
that tell the laser where to begin and end each cut,
22
64193
3310
söylemek için bir çift noktayı girdi olarak sağlamanız gerekiyor
01:07
and then the laser executes all the cuts simultaneously.
23
67503
3770
ve sonra lazer bütün parçaları aynı anda kesecek.
01:11
It’s okay to cut the square into as many pieces as you want,
24
71273
3610
10 gramlık porsiyonlar halinde grupladığınız sürece,
01:14
as long as you can group them into 10 gram portions.
25
74883
3810
kareyi istediğiniz kadar parçaya bölebilirsiniz.
01:18
But you can’t fold the square or alter it otherwise,
26
78693
3160
Fakat kareyi katlayamaz ya da değiştiremezsiniz
01:21
and you only get one shot at using the laser cutter.
27
81853
3420
ve lazer kesiciyi kullanmak için tek bir şansınız var.
01:25
The full moon is rising,
28
85273
1490
Dolunay yükseliyor
01:26
and in a moment someone will transform and tear you all apart
29
86763
3800
ve tedavi etmenin bir yolunu bulamazsanız
biri birkaç dakika içinde kurt adama dönüşecek ve hepinizi parçalayacak.
01:30
unless you can cure them first.
30
90563
2340
01:32
How can you divide the antidote into perfect fifths,
31
92903
3050
Panzehiri mükemmel beş parçaya bölüp
01:35
cure the secret werewolf, and save everyone?
32
95953
3530
gizli kurt adamı tedavi edip herkesi nasıl kurtaracaksınız?
01:39
Pause the video now if you want to figure it out for yourself.
33
99483
4190
Eğer cevabı kendiniz bulmak istiyorsanız videoyu durdurun.
01:43
Answer in 3
34
103673
1170
3 saniye
01:44
Answer in 2
35
104843
1120
2 saniye
01:45
Answer in 1
36
105963
1950
1 saniye!
01:47
When it comes to puzzles that involve cutting and rearranging,
37
107913
3170
Kesme ve yeniden düzenleme söz konusu olan bulmacalarda
01:51
it’s often helpful to actually take a piece of paper
38
111083
2960
en iyisi bir parça kağıt alıp
neler ortaya çıkacak görmek için kesmeye çalışmak yardımcı olur.
01:54
and try cutting it up to see what you can get.
39
114043
2840
01:56
If we cut BF and DH we’d get fourths, but we need fifths.
40
116883
5150
BF ve DH'yi kesersek dört parça olur ama bize beş parça lazım.
02:02
Maybe there’s a way to shave a bit off of a quarter to get exactly one fifth.
41
122033
4810
Belki de bu dört parçayı kırparak beşinci parçayı oluşturabiliriz.
02:06
Cutting BE looks good at first, but that last cut
42
126843
3400
BE'yi kesmek ilk başta iyi bir fikir gibi görünüyor
02:10
takes a off a quarter of a quarter,
43
130243
1950
ama son kesik, çeyreğin çeyreğini alıyor
02:12
leaving us with a portion of 3/16: just smaller than a fifth,
44
132193
4950
ve bize beşinci parçadan ufak olan 3/16'lık bir porsiyon bırakıyor
02:17
and not enough to cure a werewolf.
45
137143
2530
ve bu tedavi için yeterli değil.
02:19
What if we started with BE instead?
46
139673
2930
Peki BE ile başlarsak nasıl olur?
02:22
That would also give us a quarter.
47
142603
1830
O da bize bir çeyrek verir.
02:24
And is there a way to shave just a bit more off?
48
144433
3000
Peki biraz daha kırpmanın bir yolu var mı?
02:27
Both DG and CH look promising.
49
147433
3270
DG de CH de ümit verici görünüyor.
02:30
If we make one more cut, from A to F,
50
150703
3050
Eğer A'dan F'ye bir kesik daha atarsak
02:33
we may start to notice something.
51
153753
2540
bir şeyi fark etmeye başlarız.
02:36
With these four cuts—from B to E, D to G, F to A,
52
156293
4160
B'den E'ye, D'den G'ye, F'den A'ya ve H'den C'ye olan dört kesikle
02:40
and H to C—we’ve got four triangles
53
160453
3110
dört tane üçgenimiz oluyor
02:43
and a square in the middle.
54
163563
1540
ve ortada da bir tane kare.
02:45
But the pieces that make each triangle can also be
55
165103
3100
Ama bu üçgenleri yapan her bir parça
02:48
rearranged to make a square identical to the middle one.
56
168203
3180
ortadaki karenin aynısından yapmak için yeniden düzenlenebilir.
02:51
This means that we’ve split the antidote into perfect fifths!
57
171383
4420
Bu demek oluyor ki panzehiri beş mükemmel parçaya böldük!
02:55
What’s interesting about this sort of problem
58
175803
2200
Bu tür bulmacalarla ilgili ilginç şey
02:58
is that while it’s possible to solve it by starting from the geometry,
59
178003
3580
bulmacayı geometriden başlayarak çözmek mümkünken,
03:01
it’s actually easier to start experimenting and see where that gets you.
60
181583
4450
baştan deneyip neler olacağını görmek daha kolay olması.
03:06
That wouldn’t be as viable if the square had, say, 24 cut points,
61
186033
4300
Eğer karenin mesela 24 kesme noktası olsaydı bu uygulanabilir olmazdı
03:10
but with just 8 there are only so many reasonable options.
62
190333
4490
ama sadece 8 nokta ile birçok mantıklı seçim var.
03:14
You secretly dose each of the townspeople
63
194823
2600
Dolunay gökyüzünde yükselirken
03:17
as the full moon emerges in the sky.
64
197423
2400
her bir panzehiri verdiniz.
03:19
And just as you do, a terrible transformation begins.
65
199823
3400
Tam da yaptıktan sonra, korkunç bir değişim başladı.
03:23
Then, just as suddenly, it reverses.
66
203223
3390
Sonra aniden, her şey tersine döndü.
03:26
Your measurements were perfect,
67
206613
1650
Ölçümleriniz mükemmeldi
03:28
and the people and animals of the town can rest a little easier.
68
208263
3640
ve kasabanızın insanları ve hayvanları birazcık rahatlayabilir.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7