Why are sharks so awesome? - Tierney Thys

ทำไมฉลามถึงเจ๋ง - เทียร์นี่ ทายส์ (Tierney Thys)

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Rawee Ma

Sharks have been celebrated as powerful gods

ฉลามได้รับการยกย่อง โดยวัฒนธรรมพื้นเมืองบางแห่ง

by some native cultures.

ว่าเป็นเทพผู้ทรงพลัง

For example, Fijians believe the shark god Dakuwaqa,

ยกตัวอย่างเช่น ชาวฟิจิเชื่อว่า เทพฉลาม ดาคูวาคา

could protect fisherman from the dangers at sea.

สามารถปกป้องชาวประมง จากภยันตรายในทะเลได้

And today, sharks are recognized as apex predators of the world's ocean

และทุกวันนี้ ฉลามถูกมองว่า เป็นสุดยอดนักล่าของมหาสมุทรของโลก

and include some of the Earth's longest living vertebrates.

และเป็นสัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง ที่อยู่บนโลกมายาวนานที่สุดด้วย

What is it that makes these fish worthy of our ancient legends

อะไรกันที่ทำให้ปลาชนิดนี้ คู่ควรกับตำนานโบราณ

and so successful in the seas?

และประสบความสำเร็จเป็นอย่างดีในทะเล

Much of their hunting prowess stems from a unique set of biological traits

ความสามารถในการล่าส่วนใหญ่ มาจากลักษณะทางชีวภาพที่โดดเด่นของมัน

honed for more than 400 million years.

ที่ถูกขัดเกลามายาวนานกว่า 400 ล้านปี

Their cartilaginous skeletons are less dense than bony ones

โครงกระดูกอ่อนของมัน มีความหนาแน่นน้อยกว่ากระดูกแข็ง

and require less energy to move.

และใช้พลังงานในการเคลื่อนที่น้อยกว่า

Large oily livers lend buoyancy to their streamlined bodies,

ตับขนาดใหญ่ที่เป็นมันช่วยทำให้ ร่างกายที่ปราดเปรียวของมันลอยตัวได้

and while trunk muscles of bony fishes attach directly to their skeletons,

และในขณะที่มัดกล้ามเนื้อของปลากระดูกแข็ง ยึดกับโครงกระดูกของมันโดยตรง

those of sharks also join to their skin.

กล้ามเนื้อของฉลามยังเชื่อมกับผิวหนังของมัน

This special design transforms them into pressurized tubes

การออกแบบที่แสนพิเศษนี้ ทำให้พวกมันกลายเป็นหลอดอัดความดัน

whose springy skin can efficiently transmit muscular forces to the tail.

ซึ่งผิวหนังที่เป็นหนามแหลมสามารถส่งแรง จากกล้ามเนื้อไปยังหางได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Shark skin has additional remarkable features.

ผิวหนังของฉลามยังมีลักษณะที่น่าทึ่งอีก

Despite its smooth external appearance,

แม้ว่าภายนอกของมันจะดูราบเรียบ

at the micro level, it has a coarse texture

ที่ระดับเล็ก ๆ มันมีผิวสัมผัสที่หยาบ

thanks to thousands of tiny teeth-like scales

นั่นเป็นเพราะเกล็ด ที่หน้าตาเหมือนฟันเล็ก ๆ หลายพัน

called dermal denticles.

ที่เรียกว่า เกล็ดที่มีลักษณะเหมือนฟันบนผิว (dermal denticle)

Each denticle is coated in a substance called enameloid,

แต่ละเกล็ดถูกเคลือบด้วยสารที่เรียกว่า อีนามีลอย (enameloid)

which turns the skin into a tough shield.

ซึ่งทำให้ผิวหนังกลายเป็นโล่ห์

Plus the structure of denticles varies across the body

นอกจากนี้ โครงสร้างเกล็ดยังแตกต่างกัน ไปตลอดลำตัว

in such a way as to reduce noise and drag

เพื่อลดเสียงและแรงต้าน

when the shark moves through water.

เมื่อฉลามเคลื่อนที่แหวกน้ำ

As for the teeth in their mouths,

ฟันในปากของพวกมันก็เช่นกัน

sharks can produce up to 50,000 in a lifetime.

ฉลามผลิตฟันได้มากถึง 50,000 ซึ่ ในชั่วชีวิตของมัน

On average, they can lose one tooth a week,

โดยเฉลี่ย พวกมันสามารถเสียฟัน ได้หนึ่งซึ่ต่อสัปดาห์

and each time that happens,

และแต่ละครั้งที่มันเสียฟันไปนั้น

it's rapidly replaced.

ฟันจะถูกแทนที่อย่างรวดเร็ว

Thanks to a layer of fluoride coating their teeth,

เนื่องจากชั้นของฟลูออไรด์ ที่เคลือบฟันของพวกมัน

sharks also avoid cavities.

ฟันฉลามยังไม่ผุอีกด้วย

But teeth aren't the same in all sharks.

แต่ฟันของฉลามไม่ได้เหมือนกันทั้งหมด

They can vary across species and by diet.

พวกมันแตกต่างกันไปตามสายพันธุ์ และอาหารที่บริโภค

Some are dense and flattened,

บ้างก็แน่นและแบน

useful for crushing mollusks.

ซึ่งเหมาะสำหรับการจับหอย

Others are needle-like for gripping fish.

บางพวกก็มีฟันคล้ายเข็ม สำหรับการจับกินลูกปลา

The mouths of Great Whites contain pointy lower teeth for holding prey

ปากของฉลามวาฬมีฟันล่างปลายแหลม เอาไว้สำหรับยึดเหยื่อ

and triangular serrated upper teeth for slicing.

และฟันบนรูปร่างสามเหลี่ยม เอาไว้เฉือน

This variety enables sharks to target prey in a diversity of ocean environments.

ความหลากหลายนี้ทำให้ฉลามกำหนดเหยื่อ ที่เป็นเป้าหมายได้ในมหาสมุทรที่กว้างใหญ่

Many species also have another peculiar trait -

หลายสายพันธุ์ยังมีลักษณะจำเพาะ

the ability to launch their jaws out of their mouths,

ซึ่งคือความสามารถในการดันขากรรไกรของมัน ให้ยื่นออกมานอกปาก

open them extra wide,

ทำให้เปิดปากได้กว้างกว่าเดิม

and grab prey by surprise.

และจับเหยื่อได้แบบไม่ให้ทันตั้งตัว

Over the course of evolution,

ตลอดการวิวัฒนาการ

shark brains have expanded,

สมองของฉลามได้ถูกขยาย

coupled with the growth of their sensory organs.

พร้อม ๆ กับการเจริญเติบโต ของอวัยวะรับสัมผัสของมัน

Modern-day sharks can smell a few drops of blood

ฉลามในยุคปัจจุบัน สามารถดมกลิ่นเลือดไม่กี่หยด

and hear sounds underwater from 800 meters away.

และได้ยินเสียงใต้น้ำ จากระยะที่ห่างออกไป 800 เมตร

They're particularly well-tuned to low frequencies,

พวกมันรับฟังความถี่ต่ำ ๆ ได้ค่อนข้างดี

including those emitted by dying fish.

รวมถึงสัญญาณที่ถูกปล่อยออกมา โดยปลาที่กำลังจะตาย

And like cats, they have reflective membranes called tapeta lucida

เช่นเดียวกับแมว พวกมันมีเยื่อสะท้อน ที่เรียกว่า ทาเพตา ลูซิดา (tapeta lucida)

at the backs of their eyes

ที่ด้านหลังของดวงตา

that dramatically improve their vision in low light.

ซึ่งช่วยปรับปรุงการมองเห็นของมัน ในที่ที่มีแสงสว่างน้อยได้อย่างมาก

As if these heightened abilities weren't enough,

ถ้าหากความสามารถเจ๋ง ๆ เหล่านี้ ยังไม่พอแล้วล่ะก็

sharks have even honed a sixth sense.

ฉลามยังมีสัมผัสที่หกที่เฉียบคม

They're able to hunt using a network of electrosensory cells

พวกมันยังสามารถล่า โดยใช้เครือข่ายเซลล์รับสัมผัสไฟฟ้า

called ampullae of Lorenzini.

ที่เรียกว่า แอมพูลา ออฟ ลอเรนซินิ (ampullae of Lorenzini)

These cells are filled with hypersensitive jelly

เซลล์เหล่านี้ถูกบรรจุด้วยเจลที่มีความไวมาก

which allows them to detect electrical signals from prey,

ซึ่งทำให้พวกมันรับสัญญาณไฟฟ้าจากเหยื่อได้

including the slightest twitch of a muscle.

ซึ่งรวมถึงการกระตุกเพียงเล็กน้อย ของกล้ามเนื้อ

Some of the most iconic shark species,

บางสายพันธุ์ของฉลามที่โดดเด่นที่สุด

like Great Whites, Makos, Porbeagles, and Salmon Sharks

อย่างฉลามขาวใหญ่ มาโก (Mako) พอร์บีเกิล (Porbeagle) และฉลามแซลมอน

owe their success to another surprising trait:

ประสบความสำเร็จจากลักษณะที่น่าทึ่งอีกอย่าง

warm blood inside a cold-blooded creature.

นั่นก็คือ เป็นสิ่งมีชีวิตเลือดเย็น ที่มีเลือดอุ่น

Inside their bodies,

ภายในร่างกายของมัน

they have bundles of arteries and veins

พวกมันมีหลอดเลือดแดงและดำ

called rete mirabile.

ซึ่งเรียกว่า เรเต มิราบิลี (rate mirabile)

Here, venous blood warmed up by the shark's working muscles

ที่นี่เอง หลอดเลือดดำที่ถูกทำให้อุ่น โดยการทำงานของกล้ามเนื้อของฉลาม

passes right next to arteries carrying cold, oxygen-rich blood from the gills.

วางตัวอยู่ข้าง ๆ หลอดเลือดแดงที่ลำเลียงเลือด ที่เย็นและมีออกซิเจนสูงมาจากเหงือก

This arrangement transfers heat to the blood

การวางตัวนี้ส่งผ่านความร้อนให้กับเลือด

that gets cycled back to the body's vital organs.

ที่ถูกไหลเวียน กลับไปยังอวัยวะสำคัญของร่างกาย

Warmer muscles enable faster, more powerful swimming,

กล้ามเนื้อที่อุ่นกว่าจะสามารถว่ายน้ำ ได้อย่างรวดเร็ว และทรงพลังกว่า

while warmer bellies aid digestion,

ในขณะที่ช่วงท้องที่อุ่นช่วยในการย่อยอาหาร

and the more rapid development of young in utero.

และทำให้ตัวอ่อนในมดลูกมีพัฒนาการที่รวดเร็ว

And warmer eyes and brains keep the sharks alert in cold waters.

ตาและสมองที่อุ่นกว่า ทำให้ฉลามตื่นตัวในน้ำที่เย็น

With these amazing adaptations, there's more to revere than fear

ด้วยการปรับตัวที่น่าทึ่งนี้ มันน่าเกรงขามมากกว่าน่าหวาดกลัว

from the 500 shark species roaming our oceans.

จากฉลาม 500 สายพันธุ์ ที่ท่องไปทั่วมหาสมุทรของเรา

Unfortunately, one-third of these species are threatened

น่าเสียดาย ที่หนึ่งในสาม ของสายพันธุ์เหล่านี้กำลังถูกคุกคาม

due to overfishing.

เนื่องจากการจับปลาที่มากเกินไป

After millions of years in the making,

หลังจากการก่อร่างสร้างตัวมานับล้านปี

these apex predators may be meeting their greatest challenge yet.

สุดยอดนักล่าเหล่านี้ อาจต้องมาพบ กับความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมัน