Earworms: Those songs that get stuck in your head - Elizabeth Hellmuth Margulis

หนอนรูหู: เพลงที่ติดอยู่ในหัวของคุณ - เอลิซาเบธ เฮลมุทห์ มาร์กูลิส (Elizabeth Hellmuth Margulis)

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Tisa Tontiwatkul

Have you ever been waiting in line at the grocery store,

เคยไหมที่คุณเคยยืนต่อแถวในร้านขายของ

innocently perusing the magazine rack, when a song pops into your head?

อ่านนิตยสารที่แผงไปเรื่อย ไม่ได้สนอะไร แล้วก็มีเพลงดังขึ้นมาในหัวคุณ

Not the whole song, but a fragment of it that plays and replays

ไม่ใช่ทั้งเพลงหรอกนะ แต่เป็นท่อนหนึ่ง ที่ดังขึ้นมาแล้วก็วนซ้ำๆ

until you find yourself unloading the vegetables in time to the beat.

จนกระทั่งคุณเห็นผักวิ่งไปตามจังหวะเพลง

You've been struck by an earworm, and you're not alone.

คุณถูกหนอนรูหูบุกเสียแล้ว และคุณก็ไม่ได้เป็นคนเดียวหรอก

Over 90% of people are plagued by earworms at least once a week,

กว่า 90% ของคนทั่วไป เจออาการหนอนรูหูนี้ อย่างน้อยสัปดาห์ละหน

and about a quarter of people experience them several times a day.

ประมาณหนึ่งในสี่ของคนทั่วไป เจอประสบการณ์นี้หลายครั้งต่อวัน

They tend to burrow in during tasks that don't require much attention,

พวกมันมักจะบุกเข้ามาระหว่างที่เราทำงาน ที่ไม่ต้องใช้สมาธิมากนัก

say, when waiting on water to boil

เช่น ตอนที่รอน้ำเดือด

or a traffic light to change.

หรือรอสัญญาณไฟจราจร

This phenomenon is one of the mind's great mysteries.

ปรากฏการณ์นี้คือหนึ่งในปริศนาเกี่ยวกับสมอง

Scientists don't know exactly why it's so easy

นักวิทยาศาสตร์ไม่รู้ว่าทำไม

for tunes to get stuck in our heads.

ทำนองถึงติดอยู่ในหัวเราได้อย่างง่ายดาย

From a psychological perspective,

จากมุมมองของนักจิตวิทยา

earworms are an example of mental imagery.

หนอนรูหูเป็นตัวอย่างของการมโนภาพ

This imagery can be visual,

ภาพนี้ อาจะเป็นสิ่งที่มองเห็นได้

like when you close your eyes and imagine a red wagon,

เหมือนกับที่เมื่อคุณหลับตา แล้วจิตนาการถึงรถเข็นคันเล็กสีแดง

or it can be auditory,

หรือมันอาจเป็นเสียง

like when you imagine the sound of a baby screaming,

เหมือนกับตอนที่คุณจินตนาการ ถึงเสียงของเด็กทารกร้อง

or oil sizzling in a pan.

หรือน้ำมันที่เดือดซู่ซ่าอยู่ในกะทะ

Earworms are a special form of auditory imagery

หนอนรูหูเป็นรูปแบบจำเพาะของจินตนาการเสียง

because they're involuntary.

เพราะว่ามันเกิดขึ้นนอกเหนืออำนาจจิตใจ

You don't plug your ears and try to imagine "Who Let the Dogs Out,"

คุณไม่ได้เสียบมันเข้าไปในหู และลองนึกถึงเพลง "ฮู เลท เดอะ ด๊อก เอ้าท์"

or, well, you probably don't.

หรือ เอ่อ คุณคงไม่ทำอย่างนั้นหรอก

It just intrudes onto your mental soundscape

มันเข้ามาในความคิดส่วนการฟังของคุณเอง

and hangs around like an unwanted house guest.

และป้วนเปี้ยนอยู่อย่างนั้น เหมือนกับแขกที่ไม่ได้รับเชิญ

Earworms tend to be quite vivid

หนอนรูหูค่อนข้างที่จะมีอำนาจ

and they're normally made up of a tune, rather than, say, harmonies.

และปกติจะมาในรูปของทำนองเพลง มากกว่าที่จะเป็นเสียงประสาน

A remarkable feature of earworms is their tendency to get stuck in a loop,

องค์ประกอบที่น่าสนใจของหนอนรูหู คือแนวโน้มของการติดอยู่ในวงจร

repeating again and again for minutes or hours.

ซ้ำไปซ้ำมา เป็นนาที หรือชั่วโมง

Also remarkable is the role of repetition in sparking earworms.

ที่ยังน่าสนใจอีกคือ การเกิดซ้ำๆ ของหนอนรูหูที่แว๊บขึ้นมา

Songs tend to get stuck when we listen to them recently and repeatedly.

เพลงมักจะติดในอยู่หัว เมื่อเราเพิ่งจะฟังไม่นานนี้ และฟังซ้ำๆ

If repetition is such a trigger,

ถ้าการทำซ้ำๆ เป็นตัวกระตุ้น

then perhaps we can blame our earworms on modern technology.

บางทีเราสามารถโทษเทคโนโลยีสมัยใหม่ ในเรื่องหนอนรูหูของเราได้

The last hundred years have seen an incredible proliferation

ในช่วงหลายร้อยปีหลัง เราได้พบกับอุปกรณ์ที่เพิ่มขึ้นอย่างน่าทึ่ง

of devices that help you listen to the same thing again and again.

ที่ช่วยให้เราฟังสิ่งเดิม ซ้ำไปซ้ำมาได้

Records, cassettes, CDs, or streamed audio files.

แผ่นเสียง เทปเพลง ซีดี หรือข้อมูลไฟล์เสียง

Have these technologies bread some kind of unique, contemporary experience,

เทคโนโลยีเหล่านี้สร้างประสบการณ์ ที่มีเอกลักษณ์ ทันสมัย

and are earworms just a product of the late 20th century?

และหนอนรูหูของเราเป็นแค่ผลผลิต ของปลายศตวรรษที่ 20 หรือเปล่า

The answer comes from an unlikely source:

คำตอบมาจากแหล่งที่ไม่น่าจะเป็นไปได้

Mark Twain.

มาร์ค ทเวน (Mark Twain)

In 1876, just one year before the phonograph was invented,

ในปี ค.ศ. 1876 เพียงปีเดียว ก่อนภาพถ่ายจะถูกประดิษฐ์ขึ้น

he wrote a short story imagining a sinister takeover

เขาเขียนเรื่องสั้น ที่จินตนาการถึงการครอบงำของสิ่งชั่วร้าย

of an entire town by a rhyming jingle.

ไปทั้งเมือง โดยเสียงกริ่งที่เป็นจังหวะ

This reference, and others,

การอ้างอิงนี้ และอื่นๆ

show us that earworms seem to be a basic psychological phenomenon,

แสดงให้เราเห็นว่า หนอนรูหู เหมือนจะเป็นปรากฏการณ์ทางจิตวิทยาพื้นฐาน

perhaps exacerbated by recording technology

อาจจะแย่ไปกว่านั้นด้วยเทคโนโลยีการบันทึกเสียง

but not new to this century.

แต่ไม่ใช่ของใหม่สำหรับยุคนี้

So yes, every great historical figure, from Shakespeare to Sacajawea,

ฉะนั้น ใช่ บุคคลผู้ยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์ทุกคน ตั้งแต่เชคสเปียร์ถึงซาคายาเวย์

may well have wandered around with a song stuck in their head.

อาจเดินไปเดินมารอบๆ ด้วยเพลงที่ติดอยู่ในหัว

Besides music, it's hard to think of another case of intrusive imagery

นอกจากดนตรี มันยังยากที่จะคิดถึงกรณีอื่นๆ ของจินตนาการที่ทำให้จำ

that's so widespread.

ที่แพร่หลายแบบนี้

Why music?

ทำไมต้องดนตรีล่ะ

Why don't watercolors get stuck in our heads?

ทำไมไม่เป็นสีน้ำติดอยู่ในหัว

Or the taste of cheesy taquitos?

หรือเป็นรสชีสของทาคลิโตส

One theory has to do with the way music is represented in memory.

ทฤษฎีหนึ่งเกี่ยวกับวิธีที่ดนตรี ถูกแทนในความทรงจำ

When we listen to a song we know,

เมื่อเราฟังเพลงที่เรารู้จัก

we're constantly hearing forward in time, anticipating the next note.

เราได้ยินมันไปล่วงหน้าโดยทันที และเดาโน้ตตัวถัดไป

It's hard for us to think about one particular musical moment in isolation.

มันยากสำหรับเราที่คิดถึงส่วนของเพลง เพียงแค่ส่วนเดียว

If we want to think about the pitch of the word "you" in "Happy Birthday,"

ถ้าคุณต้องการคิดถึงระดับเสียง ของคำว่า "คุณ" ใน "แฮปปี้ เบิร์ทเดย์

we have to start back at "Happy,"

เราต้องเริ่มที่คำว่า "แฮปปี้"

and sing through until we get to "you."

และร้องไปตามเนื้อจนเจอคำว่า "คุณ"

In this way, a tune is sort of like a habit.

เช่นนี้เอง ทำนองเป็นเหมือนกับนิสัย

Just like once you start tying your shoe,

เหมือนกับเมื่อคุณเริ่มผูกเชือกรองเท้า

you're on automatic until you tighten the bow,

คุณทำไปอย่างอัตโนมัติ จนกระทั่งมัดโบว์

once a tune is suggested

เมื่อทำนองถูกแนะนำ

because, for example, someone says, "my umbrella,"

เพราะว่า ตัวอย่างเช่น ถ้าใครสักคนบอกว่า "ร่มฉัน"

we have to play through until it reaches a natural stopping point,

คุณจะต้องเล่นไปเรื่อยๆ จนกระทั่งถึงจุดหยุดโดยธรรมชาติ

"ella, ella, ella."

"ฉัน ฉัน ฉัน"

But this is largely speculation.

แต่นี่ก็เป็นการคาดเดาแบบกว้างๆ เท่านั้น

The basic fact remains we don't know exactly why we're susceptible to earworms.

ข้อเท็จจริงพื้นฐานยังคงเป็นสิ่งที่เราไม่รู้ ว่าทำไมเราไวต่อหนอนรูหู

But understanding them better could give us important clues

แต่การที่เราเข้าใจให้ดีขึ้น อาจให้เบาะแสที่สำคัญกับเรา

to the workings of the human brain.

ในเรื่องการทำงานของสมองมนุษย์

Maybe the next time we're plagued

บางที ครั้งหน้าเมื่อคุณถูกบุก

by a Taylor Swift tune that just won't go away,

ด้วยทำนองของ เทเลอร์ สวิฟท์ ที่ไม่ยอมไปไหน

we'll use it as the starting point for a scientific odyssey

เราจะใช้มันเป็นจุดเริ่มต้น สำหรับการผจญภัยทางวิทยาศาสตร์

that will unlock important mysteries about basic cognition.

ที่จะไขปริศนาสำคัญเกี่ยวกับ ความทรงจำพื้นฐาน

And if not, well, we can just shake it off.

และถ้าไม่อย่างนั้น ก็จะทำไงได้ เราก็แค่ช่างมันปะไร