Can robots be creative? - Gil Weinberg

Czy roboty mogą być kreatywne? - Gil Weinberg

Tłumaczenie: Agata Skupin Korekta: Rysia Wand

How does this music make you feel?

Jakie uczucia wywołuje w tobie ta muzyka?

Do you find it beautiful?

Czy uważasz ją za piękną?

Is it creative?

Czy jest ona kreatywna?

Now, would you change your answers

Czy zmieniłbyś swoje odpowiedzi

if you learned the composer was this robot?

jeśli dowiedziałbyś się, że skomponował ją robot?

Believe it or not,

Wierz lub nie,

people have been grappling with the question of artificial creativity,

ludzie zmagają się z problemem sztucznej kreatywności,

alongside the question of artifcial intelligence,

tak samo jak z problemem sztucznej inteligencji

for over 170 years.

od ponad 170 lat.

In 1843, Lady Ada Lovelace,

W 1843 roku lady Ada Lovelace,

an English mathematician considered the world's first computer programmer,

angielska matematyczka uważana za pierwszą programistkę komputerową,

wrote that a machine could not have human-like intelligence

napisała, że maszyna nie może mieć ludzkiej inteligencji

as long as it only did what humans intentionally programmed it to do.

dopóki robi tylko to, do czego celowo zaprogramowali ją ludzie.

According to Lovelace,

Według Lovelace

a machine must be able to create original ideas

maszyna musi mieć oryginalne pomysły,

if it is to be considered intelligent.

jeśli ma uchodzić za inteligentną.

The Lovelace Test, formalized in 2001, proposes a way of scrutinizing this idea.

Test Lovelace, sformalizowany w 2001 roku, proponuje sposób na sprawdzenie tej idei.

A machine can pass this test if it can produce an outcome

Maszyna może zdać ten test jeśli może dać rezultaty,

that its designers cannot explain based on their original code.

których nie mogą wytłumaczyć jej twórcy na podstawie oryginalnego kodu.

The Lovelace Test is, by design, more of a thought experiment

Test Lovelace jest z zasady bardziej eksperymentem myślowym

than an objective scientific test.

niż obiektywnym testem naukowym.

But it's a place to start.

Ale jest to jakiś punkt wyjścia.

At first glance,

Na pierwszy rzut oka

the idea of a machine creating high quality, original music in this way

pomysł maszyny tworzącej w ten sposób oryginalną muzykę wysokiej jakości

might seem impossible.

może wydawać się niemożliwy.

We could come up with an extremely complex algorithm

Moglibyśmy wymyślić jakiś wyjątkowo złożony algorytm,

using random number generators, chaotic functions, and fuzzy logic

używając losowych generatorów liczb, chaotycznych funkcji i rozmytej logiki

to generate a sequence of musical notes

aby stworzyć sekwencję nut

in a way that would be impossible to track.

w sposób, którego nie moglibyśmy śledzić.

But although this would yield countless original melodies never heard before,

Mimo że przyniosłoby to niezliczone oryginalne, niesłyszane wcześniej melodie,

only a tiny fraction of them would be worth listening to.

tylko malutka ich część byłaby warta słuchania.

With the computer having no way to distinguish

Ponieważ komputer nie ma jak odróżnić

between those which we would consider beautiful

tych, które uważalibyśmy za piękne

and those which we won't.

od reszty.

But what if we took a step back

A gdyby tak zrobić krok w tył

and tried to model a natural process that allows creativity to form?

i wymodelować naturalny proces, który wyzwala kreatywność?

We happen to know of at least one such process

Znamy co najmniej jeden taki proces,

that has lead to original, valuable, and even beautiful outcomes:

który ma oryginalne, wartościowe, a nawet piękne rezultaty:

the process of evolution.

proces ewolucji.

And evolutionary algorithms,

A algorytmy rewolucji

or genetic algorithms that mimic biological evolution,

albo algorytmy genetyczne, które naśladują ewolucję biologiczną,

are one promising approach

są obiecującym podejściem

to making machines generate original and valuable artistic outcomes.

do otrzymywania od maszyn oryginalnych i wartościowych wyników artystycznych.

So how can evolution make a machine musically creative?

Jak ewolucja może sprawić, by maszyna była muzycznie kreatywna?

Well, instead of organisms,

Zamiast organizmów

we can start with an initial population of musical phrases,

możemy zacząć od początkowej populacji fraz muzycznych

and a basic algorithm

i podstawowego algorytmu,

that mimics reproduction and random mutations

który udaje reprodukcję i losowe mutacje

by switching some parts,

przez zamienianie niektórych części,

combining others,

łączenie innych

and replacing random notes.

i zamienianie losowych nut.

Now that we have a new generation of phrases,

Gdy mamy nową generację fraz,

we can apply selection using an operation called a fitness function.

można zastosować selekcję dzięki operacji zwanej funkcją przystosowania.

Just as biological fitness is determined by external environmental pressures,

Tak jak biologiczne przystosowanie zależy od zewnętrznego wpływu środowiska,

our fitness function can be determined by an external melody

nasza funkcja przystosowania może zależeć od zewnętrznej melodii

chosen by human musicians, or music fans,

wybranej przez muzyków albo melomanów

to represent the ultimate beautiful melody.

do reprezentowania najpiękniejszej melodii.

The algorithm can then compare between our musical phrases

Algorytm może wtedy porównać frazy muzyczne

and that beautiful melody,

i tę piękną melodię

and select only the phrases that are most similar to it.

i wybrać tylko te frazy, które są najbardziej do niej podobne.

Once the least similar sequences are weeded out,

Kiedy najmniej podobne sekwencje zostaną wyplenione,

the algorithm can reapply mutation and recombination to what's left,

algorytm może znów zastosować mutację i rekombinację do tego, co zostało,

select the most similar, or fitted ones, again from the new generation,

znów wybrać najbardziej podobne albo pasujące z nowego pokolenia

and repeat for many generations.

i powtarzać to przez wiele pokoleń.

The process that got us there has so much randomness and complexity built in

Proces, który nas tu doprowadził, ma tyle wbudowanej losowości i złożoności,

that the result might pass the Lovelace Test.

że wyniki mogłyby przejść test Lovelace.

More importantly, thanks to the presence of human aesthetic in the process,

Co ważniejsze, dzięki obecności ludzkiej estetyki w procesie,

we'll theoretically generate melodies we would consider beautiful.

teoretycznie będziemy generować melodie, które uznamy za piękne.

But does this satisfy our intuition for what is truly creative?

Ale czy satysfakcjonuje to naszą intuicję co do tego, co naprawdę jest kreatywne?

Is it enough to make something original and beautiful,

Czy to wystarczy, żeby stworzyć coś oryginalnego i pięknego,

or does creativity require intention and awareness of what is being created?

czy kreatywność wymaga intencji i świadomości tego, co jest tworzone?

Perhaps the creativity in this case is really coming from the programmers,

Być może kreatywność w tym przypadku rzeczywiście pochodzi od programistów,

even if they don't understand the process.

nawet jeśli nie rozumieją tego procesu.

What is human creativity, anyways?

Ale czym w ogóle jest ludzka kreatywność?

Is it something more than a system of interconnected neurons

Czy to coś więcej niż system wzajemnie połączonych neuronów

developed by biological algorithmic processes

rozwiniętych przez biologiczne procesy algorytmiczne

and the random experiences that shape our lives?

i losowe doświadczenia, które kształtują nasze życie?

Order and chaos, machine and human.

Porządek i chaos, maszyna i człowiek.

These are the dynamos at the heart of machine creativity initiatives

Oto napęd twórczych inicjatyw maszyny,

that are currently making music, sculptures, paintings, poetry and more.

które obecnie tworzą muzykę, rzeźby, obrazy, poezję i wiele innych.

The jury may still be out

Może nie wiadomo jeszcze,

as to whether it's fair to call these acts of creation creative.

czy te akty tworzenia wolno nazywać kreatywnymi.

But if a piece of art can make you weep,

Ale jeżeli sztuka doprowadza cię do płaczu

or blow your mind,

albo zachwyca

or send shivers down your spine,

albo wywołuje dreszcze,

does it really matter who or what created it?

czy naprawdę ma znaczenie, kto albo co ją stworzyło?