How breathing works - Nirvair Kaur

Jak działa oddychanie - Nirvair Kaur

Transcriber: tom carter Reviewer: Bedirhan Cinar

Tłumaczenie: Dorota Porwisz Korekta: Daniel Wróblewski

We take a breath every few seconds.

Bierzemy oddech co kilka sekund.

Our life depends upon inhaling oxygen,

Nasze życie zależy od wdychania tlenu,

but we never think about how we breathe.

ale nigdy nie myślimy o tym, jak oddychamy.

It just seems to happen automatically.

Dzieje się to automatycznie.

How can something that seems so simple

Jak może coś, co wydaje się takie proste

be the key to keeping us alive?

być kluczem do utrzymania nas przy życiu?

Breathing starts with the environment around us.

Oddychanie zaczyna się w środowisku wokół nas.

The air we breathe in, or inspire,

Powietrze, które wdychamy

has a mixture of gases including nitrogen, carbon dioxide and oxygen,

jest mieszaniną gazów, w tym azotu, dwutlenku węgla i tlenu,

which is the most important for our survival.

który jest najważniejszy dla życia.

It enters our body through the nose and mouth,

Wchodzi do organizmu przez nos i usta,

moves down into the pharynx, trachea and bronchial tubes,

przesuwa się do gardła, tchawicy i oskrzeli

and ultimately reaches the alveoli air sacs in the lungs.

i w końcu dociera do pęcherzyków płucnych.

The alveoli use pressure to move oxygen and nutrients into the blood.

Pęcherzyki z pomocą ciśnienia przenoszą tlen i substancje odżywcze do krwi.

The diaphragm and intercostal muscles are a pumping system that facilitates this air exchange.

Przepona i mięśnie międzyżebrowe to pompy, ułatwiające wymianę powietrza.

How you breathe affects your energy level, especially when you are under physical or emotional stress.

Oddychanie wpływa na poziom energii zwłaszcza, gdy jesteśmy w stresie.

Think back to the last difficult test you had to take.

Przypomnij sobie ostatni trudny test, jaki miałeś napisać.

It's likely that as you became more nervous, the tension in your body increased,

Prawdopodobnie napięcie w organizmie rosło wraz ze wzrostem zdenerwowania

and your breathing quickly sped up.

i oddech stawał się szybszy.

The shallower our breath, the less oxygen that reaches our brain, and the harder it is to focus.

Im płytszy oddech, tym mniej tlenu dociera do mózgu i trudniej jest się skupić.

What's our response to physical stress, like a fast-paced game of field hockey after school?

Jaka jest nasza reakcja na stres, taki jak dynamiczna gra w hokeja na trawie?

As we exert pressure on our bodies, the muscles require a great deal of energy and demand additional oxygen.

Kiedy wywieramy presję na organizm, mięśnie domagają się energii i tlenu.

Our panting breath starts to kick in,

Zaczynamy sapać,

which creates pressure to draw in more air and oxygen to the body,

przez co wciągamy więcej powietrza i tlenu do organizmu

and regulates body temperature by allowing it to cool down naturally.

i regulujemy temperaturę ciała, co powoduje naturalne ochłodzenie.

These aren't the only times our breathing is affected or altered.

To nie jedyna sytuacja, kiedy nasz oddech się zmienia.

Think about the last time you got angry or emotional.

Przypomnij sobie, kiedy ostatnio wpadłeś w złość lub dałeś upust emocjom.

Anger creates a metabolic reaction in the body,

Gniew powoduje metaboliczną reakcję organizmu,

which stresses it out and heats up our internal temperature.

która uwalnia napięcie i podnosi wewnętrzną temperaturę.

Have you ever seen anyone lose their cool?

Widziałeś kogoś, kto traci zimną krew?

Ultimately, if we're breathing under stress over long periods of time, there are consequences.

Jeśli oddychamy w stresie przez dłuższy czas, są tego konsekwencje.

When the cells of a body aren't getting the oxygen they need,

Gdy komórki ciała nie otrzymują tlenu, którego potrzebują,

the nutrients available to the body decrease and toxins build up in the blood.

ilość substancji odżywczych spada, a wzrasta poziom toksyn we krwi.

It is thought that a hypoxic, or oxygen-poor environment, can increase cancerous cells.

Anoksja, czy niedobór tlenu w środowisku, może spowodować wzrost komórek rakowych.

The good news is that we can control our breath much more than we realize.

Dobra wiadomość to, że można kontrolować oddech bardziej, niż nam się wydaje.

This means we can increase both the quality and quantity of the breath.

Oznacza to, że możemy zwiększyć zarówno jakość, jak i ilość oddechu.

The science of breathing has been around for thousands of years,

Nauka o oddychaniu ma już tysiące lat,

from ancient yogis in India to respiratory therapists working with patients today.

od starożytnych joginów w Indiach, do terapeutów układu oddechowego dzisiaj.

Both would tell you that there are specific techniques that will help you improve your breathing.

Jedni i drudzy opowiedzieliby o technikach pomagających poprawić oddychanie.

Breathing is all about moving air from a higher-pressure to a lower-pressure environment.

Oddychanie to ruch powietrza z obszarów wysokiego ciśnienia do niskiego ciśnienia.

More breath means more oxygen,

Głębszy oddech to więcej tlenu,

and ultimately a greater amount of nutrients that's available for our cells and blood.

i większa ilość składników odżywczych, dostępnych dla komórek i krwi.

We naturally do this when we let out a big sigh.

Robimy to naturalnie, gdy wzdychamy głęboko.

Changing the air pressure going into the lungs is one of the main ways to alter breathing.

Zmiana ciśnienia powietrza wdychanego jest jednym ze sposobów odmianę oddechu.

Our body automatically does this when we cough, sneeze, or have the hiccups.

Nasz organizm automatycznie robi to podczas kaszlu, kichania czy czkawki.

Here's a simple experiment.

Oto prosty eksperyment.

Close off your right nostril with your right thumb.

Zakryj prawą dziurkę nosa kciukiem prawej ręki.

Breathe in and out just through the left nostril.

Zrób wdech i wydech przez lewą dziurkę.

Notice how much harder it is to get the breath in.

Dużo trudniej jest zrobić wdech.

You have to focus your attention, and use your diaphragm and muscles much more than normal.

Musisz się skupić i użyć przepony i mięśni o wiele bardziej niż normalnie.

By decreasing the surface area of the airways, you're increasing the pressure of oxygen

Zmniejszając powierzchnię dróg oddechowych, zwiększasz ciśnienie tlenu

moving from the alveoli to the blood.

wędrującego z pęcherzyków płucnych do krwi.

Yogis often practice alternate nostril breathing to slow down the breath,

Jogini często ćwiczą oddychanie jedną dziurką, aby zwolnić oddech,

increase oxygen, and activate the body's parasympathetic nervous system,

zwiększyć ilość tlenu i aktywować przywspółczulny układ nerwowy,

which deals with the body's operations when it's at rest.

który zajmuje się funkcjonowaniem organizmu w stanie spoczynku.

Let's try another exercise.

Spróbujmy innego ćwiczenia.

Visualize the way a dog pants when it breathes.

Wyobraź sobie jak pies dyszy.

Now try doing the same type of panting,

Teraz spróbuj zrobić tak samo,

first with your tongue out, then with your mouth closed.

najpierw z wysuniętym językiem, a następnie z zamkniętymi ustami.

You will find yourself using your stomach muscles to push the air out as you exhale.

Zaobserwujesz, że używasz mięśni brzucha, aby wypuścić powietrze podczas wydechu.

Place your hand under your nose,

Umieść rękę pod nosem,

and you'll feel the strength of the breath coming out.

a poczujesz siłę wydechu.

Breathing this way is hard because it requires an active movement of our diaphragm and intercostal muscles.

Jest to trudne i wymaga aktywnego ruchu przepony i mięśni międzyżebrowych.

Our body temperature changes quickly during this exercise from the amount of pressure we are exerting on our breath.

Temperatura ciała szybko się zmienia przez ciśnienie wywierane na oddech.

It's no surprise that you'll find dogs doing this breath often to cool down on a hot day.

Nic dziwnego, że psy często dyszą, aby ochłodzić się w upalny dzień.

When we sleep at night, the medulla center of the brain makes sure that we keep breathing.

Kiedy śpimy w nocy, centrum rdzenia mózgu zapewnia nam ciągłość oddychania.

Lucky for us we don't have to think about it.

Na szczęście, nie musimy o tym myśleć.

During the day, our breath is much more vulnerable,

W ciągu dnia oddech jest bardziej wrażliwy,

especially under stressful or difficult situations.

zwłaszcza w sytuacjach stresowych i trudnych.

That's why it's helpful to pay attention to your breathing.

Dlatego warto zwracać uwagę na oddychanie.

If you can monitor and change your breath,

Jeśli można kontrolować i zmieniać oddech,

you can improve both the quality and quantity of oxygen that enters your body.

można poprawić jakość i ilość tlenu pobieraną przez organizm.

This lowers stress, increases energy, and strengthens your immune system.

Obniża to stres, zwiększa energię i wzmacnia układ odpornościowy.

So the next time someone tells you to relax and take a deep breath,

Następnym razem, gdy ktoś każe ci zrelaksować się i wziąć głęboki oddech,

you'll know exactly why.

będziesz już wiedział dlaczego.