The dark history of the Chinese Exclusion Act - Robert Chang

1,097,705 views ・ 2021-07-01

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Krzysztof Zwolak Korekta: Ola Królikowska
00:10
After 12 years living in California,
0
10704
2125
Po dwunastu latach życia w Kalifornii
00:12
Chinese citizen Chae Chan Ping was ready for a visit home.
1
12829
4084
obywatel Chin, Chae Chan Ping, postanowił odwiedzić dom w ojczyźnie.
00:17
He procured the necessary documents for his departure and return journey,
2
17371
4000
Zdobył dokumenty wymagane do podróży w obie strony
00:21
and set sail for China,
3
21371
1625
i popłynął do Chin,
00:22
where he spent the next year reconnecting with friends and family.
4
22996
3583
gdzie spędził rok, odnawiając więzi z rodziną i przyjaciółmi.
00:27
But when he returned to San Francisco on October 8th, 1888,
5
27163
4416
Jednak gdy 8 października 1888 roku wrócił do San Francisco,
00:31
Ping and his fellow immigrant passengers were forbidden to disembark.
6
31579
3750
Pingowi i innym pasażerom zabroniono opuścić statek.
00:35
Just days earlier, President Grover Cleveland had signed the Scott Act,
7
35871
5333
Kilka dni wcześniej prezydent Grover Cleveland podpisał Prawo Scotta,
00:41
which invalidated the legal documents allowing their re-entry
8
41371
3250
które unieważniło ich dokumenty pozwalające na ponowny wjazd
00:44
to the United States.
9
44621
1500
do Stanów Zjednoczonych.
00:46
This policy threatened to separate families
10
46204
2667
To prawo groziło rozdzieleniem rodzin
00:48
and deprive Chinese immigrants of their homes and livelihoods.
11
48871
3666
oraz odebraniem chińskim imigrantom ich domów i środków do życia.
00:53
Ping challenged the ruling,
12
53121
1750
Ping sprzeciwił się temu prawu,
00:54
beginning a legal battle for the rights of thousands of Chinese immigrants.
13
54871
4166
co zaczęło prawną batalię o prawa tysięcy chińskich imigrantów.
00:59
But his case inspired an even more controversial policy
14
59329
3958
Ale jego przypadek spowodował powstanie jeszcze bardziej kontrowersyjnego prawa,
01:03
that continues to impact immigrants around the globe.
15
63621
3500
które do dzisiaj wpływa na imigrantów na całym świecie.
01:07
Discrimination against Chinese immigrants had begun decades earlier,
16
67413
4208
Dyskryminacja chińskich imigrantów zaczęła się dekady wcześniej,
01:11
when the California Gold Rush created a massive demand for labor.
17
71621
3958
kiedy kalifornijska gorączka złota
wytworzyła gigantyczny popyt na siłę roboczą.
01:15
Initially, Chinese immigrants were welcomed as reliable workers
18
75829
3667
Na początku chińscy imigranci byli postrzegani jako pracowici
01:19
and became essential parts of frontier communities.
19
79496
3292
i stali się nieodzowną częścią społeczności na Dzikim Zachodzie.
01:22
Many built railroads and worked in the mines,
20
82871
2750
Wielu budowało kolej i pracowało w kopalniach,
01:25
while others operated laundries, restaurants, and general stores.
21
85621
3958
podczas gdy inni zakładali pralnie, restauracje i sklepy spożywcze.
01:29
The 1868 Burlingame Treaty even granted China favored trading status with the US,
22
89913
6375
Traktat Burlingame’a z 1868 roku nawet udzielił Chinom
statusu najwyższego uprzywilejowania w handlu z USA
01:36
and allowed unrestricted migration between the two countries.
23
96579
3667
i pozwolił na nieograniczoną migrację między dwoma krajami.
01:42
But as large numbers of Chinese immigrants found success,
24
102579
3750
Ale w miarę przyrostu ilości odnoszących sukces chińskich imigrantów
01:46
American workers began to see them as a threat.
25
106329
2834
amerykańscy robotnicy zaczęli postrzegać ich jako zagrożenie.
01:49
Politicians and labor leaders denounced them for driving down wages,
26
109579
4500
Politycy i przywódcy związkowi potępiali ich za obniżanie płac
01:54
and violence against Chinese individuals became increasingly common.
27
114079
3792
i przemoc przeciwko Chińczykom stawała się coraz powszechniejsza.
01:58
This anti-Chinese sentiment soon found its way into California’s courts.
28
118163
4833
Sinofobia szybko zaczęła wpływać na kalifornijskie sądy.
02:03
In 1854, following a murder trial where a white man was convicted
29
123079
4125
W 1854 roku po sprawie o morderstwo, w której skazano białego mężczyznę
02:07
of murdering a Chinese man,
30
127204
2125
za zamordowanie Chińczyka,
02:09
the California Supreme Court overturned the conviction,
31
129329
3750
Sąd Najwyższy Stanu Kalifornia unieważnił wyrok,
02:13
holding that Chinese eyewitness testimony was inadmissible.
32
133121
3833
nie dopuszczając zeznań chińskich naocznych świadków.
02:17
The court declared that Chinese citizens
33
137079
2292
Sąd oświadczył, że obywatele Chin
02:19
could not testify against white defendants,
34
139371
2875
nie mogą zeznawać przeciwko białym oskarżonym,
02:22
citing similar precedents forbidding testimony
35
142246
2583
powołując się na podobne decyzje zabraniające zeznawania
02:24
by Black and Native American individuals.
36
144829
2667
osób o pochodzeniu afrykańskim i rdzennym.
02:27
This decision effectively legalized violence
37
147871
3208
Ta decyzja praktycznie zalegalizowała przemoc
02:31
against California’s Chinese population,
38
151079
2875
przeciw chińskiej populacji w Kalifornii,
02:33
inspiring mob attacks and campaigns for segregation.
39
153954
3750
co dało początek tłumnym atakom i kampaniom na rzecz segregacji.
02:38
Before long, anti-Chinese sentiment reached the federal level.
40
158246
3750
Po niedługim czasie sinofobia zaczęła przenikać rząd federalny.
02:41
In 1882, Congress passed the Chinese Exclusion Act,
41
161996
4333
W 1882 roku Kongres przegłosował Ustawę o Wykluczeniu Chińczyków,
02:46
the first federal law that restricted immigration
42
166454
2959
która była pierwszym prawem federalnym ograniczającym imigrację
02:49
based explicitly on nationality.
43
169413
2416
wyłącznie na podstawie narodowości.
02:51
In practice, the Act banned entry to all ethnically Chinese immigrants
44
171829
4500
Ustawa zabroniła wstępu wszystkim imigrantom pochodzenia chińskiego
02:56
besides diplomats,
45
176329
1292
poza dyplomatami
02:57
and prohibited existing immigrants from obtaining citizenship.
46
177621
3292
i zabroniła naturalizacji chińskich imigrantów będących już w USA.
03:01
It also meant Chinese individuals couldn’t leave the United States and return
47
181038
4500
To też oznaczało, że Chińczycy nie mogli opuścić USA i wrócić
03:05
without first applying for a certificate of re-entry.
48
185538
3125
bez złożenia podania o wstęp na ponowny wjazd.
03:08
This policy remained in place until October 1st, 1888,
49
188788
4250
To prawo obowiązywało do 1 października 1888 roku,
03:13
when the Scott Act prohibited re-entry altogether,
50
193038
3208
kiedy Ustawa Scotta zabroniła wjazdu we wszystkich przypadkach,
03:16
stranding Chae Chan Ping and thousands of other Chinese immigrants.
51
196246
4333
pozostawiając Chae’a Chana Pinga
i tysiące chińskich imigrantów w trudnej sytuacji.
03:22
In court, Ping argued he had followed the proper protocol
52
202454
3125
W sądzie Ping twierdził, że przestrzegał wszelkich procedur,
03:25
obtaining his re-entry certificate,
53
205579
2084
żeby uzyskać pozwolenie na ponowny wjazd,
03:27
and the government had not honored his legally issued document.
54
207663
3833
a rząd nie uznał jego legalnie wydanego dokumentu.
03:32
This argument was strong enough to send his case all the way to the Supreme Court.
55
212038
4750
Argumentacja była na tyle silna, że sprawa trafiła do Sądu Najwyższego.
03:37
But the justices ruled against Ping,
56
217121
2333
Sędziowie jednak orzekli na niekorzyść Pinga,
03:39
invalidating thousands of legal re-entry certificates in one fell swoop.
57
219829
4917
co unieważniło tysiące pozwoleń na ponowny wjazd za jednym zamachem.
03:45
The decision led to Ping’s deportation
58
225371
2625
Decyzja doprowadziła do deportacji Pinga
03:47
and left up to 20,000 Chinese immigrants unable to return to the US.
59
227996
5917
Przez nią nawet 20 tysięcy chińskich imigrantów nie mogło wrócić do USA.
03:54
But arguably even more important than the court’s racist ruling
60
234496
3958
Jednak od rasistowskiego wyroku ważniejsza jest logika,
03:58
was the logic they used to support it.
61
238454
2417
dzięki której sędziowie doszli do tego wniosku.
04:01
Traditionally, the Supreme Court is considered a check
62
241246
2792
Zwykle Sąd Najwyższy USA jest postrzegany
04:04
on the other two branches of American government,
63
244038
2708
jako władza kontrolująca pozostałe dwie władze rządu USA,
04:06
offering judgment on policies passed by Congress and the president.
64
246913
4083
osądzając ważność ustaw uchwalonych przez Kongres i prezydenta.
04:11
In this case however,
65
251538
1625
Jednak w tym wypadku
04:13
the court stated they had no power to pass judgment on the Scott Act,
66
253163
4583
Sąd Najwyższy stwierdził, że nie miał mocy do wydania wyroku,
04:17
since Congress had declared the immigration policy
67
257746
2792
bo Kongres określił politykę imigracyjną
04:20
“a matter of national security.”
68
260538
2458
jako “sprawę bezpieczeństwa narodowego”.
04:23
This decision set a unique precedent.
69
263121
2875
Ta decyzja ustanowiła precedens.
04:26
Unless Ping's case was overturned,
70
266204
2250
Gdyby sprawa Pinga nie została unieważniona,
04:28
congressional and executive branches could claim national security concerns
71
268454
4709
władze ustawodawcze i wykonawcze mogłyby wykorzystywać
04:33
to pass whatever immigration laws they wanted.
72
273163
3333
“sprawy bezpieczeństwa narodowego” do uchwalenia każdego prawa o imigracji.
04:37
Throughout the 20th century,
73
277079
2125
Przez cały XX wiek ksenofobiczni urzędnicy
04:39
xenophobic government officials used this power to freely discriminate
74
279204
4209
używali mocy danej im przez to prawo
do dyskryminacji imigrantów bez ponoszenia konsekwencji.
04:43
against immigrant groups.
75
283413
1750
04:45
The 1917 Asiatic Barred Zone Act prohibited the entry of all South Asians.
76
285413
6208
Ustawa o Zabronionych Strefach Azjatyckich z 1917 roku
zabroniła wjazdu wszystkim mieszkańcom Azji Południowej.
04:51
And a series of immigration acts in the 1920s
77
291621
3042
Seria ustaw o imigracji uchwalonych w latach 20. XX wieku
04:54
expanded restrictions throughout Asia, Eastern Europe and southern Europe.
78
294663
4458
rozszerzyła ograniczenia na kraje Azji, a także Europy Wschodniej i Południowej.
04:59
Many of these restrictions were lifted after World War II,
79
299121
3250
Wiele z tych ograniczeń zniesiono po II wojnie światowej,
05:02
and the Chinese Exclusion Act itself was finally repealed in 1943—
80
302371
4958
a sama Ustawa o Wykluczeniu Chińczyków została w końcu zniesiona w 1943 roku,
05:07
over 60 years after it was enacted.
81
307329
2959
60 lat po uchwaleniu.
05:10
But the US government continues to use this precedent
82
310288
3208
Jednak rząd USA dalej wykorzystuje ten precedens,
05:13
to deploy sudden and sweeping immigration policies,
83
313496
3208
żeby tworzyć nagłe i szerokie prawa imigracyjne,
05:16
targeting journalists and dissidents as well as ethnic groups.
84
316704
4417
nakładające ograniczenia na dziennikarzy, opozycjonistów i grupy etniczne.
05:21
Little is known about what became of Chae Chan Ping following his deportation.
85
321996
4792
Niewiele wiadomo o losie Chae’a Chana Pinga po jego deportacji.
05:26
But the injustices visited upon him and thousands of other Chinese Americans
86
326788
5250
Jednak nierówności, z którymi on
i tysiące innych Amerykanów pochodzenia chińskiego musieli się mierzyć,
05:32
continue to impact immigrant rights and liberties.
87
332038
3541
mają wpływ na prawa i wolności imigrantów po dziś dzień.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7