What's hidden among the tallest trees on Earth? - Wendell Oshiro

Wat is er verborgen in de hoogste bomen op aarde? | Wendell Oshiro

813,343 views

2014-08-05 ・ TED-Ed


New videos

What's hidden among the tallest trees on Earth? - Wendell Oshiro

Wat is er verborgen in de hoogste bomen op aarde? | Wendell Oshiro

813,343 views ・ 2014-08-05

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Bonnie Dekker Nagekeken door: Axel Saffran
00:09
Some people can't see the forest for the trees,
0
9229
3042
Sommige mensen kunnen door de bomen het bos niet zien,
00:12
but before Stephen Sillett, no one could see or even imagine the forest in the trees.
1
12271
6262
maar voor Stephen Sillett kon niemand zich ook maar een voorstelling maken
van het bos in de bomen.
00:18
Stephen was an explorer of new worlds from the start.
2
18533
3111
Stephen was altijd al een verkenner van nieuwe werelden.
00:21
He spent his boyhood in Harrisburg, Pennsylvania
3
21644
2861
Hij bracht zijn jeugd door in Harrisburg in Pennsylvania.
00:24
reading Tolkien and playing Dungeons and Dragons with his brother Scott.
4
24505
3724
Daar las hij Tolkien en speelde hij Dungeons en Dragons met zijn broer Scott.
00:28
But when the Sillett family visited their grandparent's cabin near Gettysburg,
5
28229
4199
Maar als de familie Sillett op bezoek ging bij hun grootouders bij Gettysburg,
00:32
their grandmother Helen Poe Sillett,
6
32428
1892
nam hun oma, Helen Poe Sillett, de jongens mee
00:34
would take the boys into the nearby mountains and forests to bird-watch.
7
34320
4286
de nabijgelegen bergen en bossen in om vogels te kijken.
00:38
They called Grandma Sillett Poe,
8
38606
1916
Ze noemden Oma Sillett 'Poe'
00:40
and she taught the boys to identify songbirds, plants and even lichens,
9
40522
4354
en zij leerde de jongens onderscheid te maken
tussen soorten zangvogels, planten en zelfs korstmossen,
00:44
creatures that often look like splotches of carpet glued to the shady sides of rocks and tree trunks.
10
44876
6153
organismen die er vaak uitzien als flarden tapijt,
vastgelijmd aan de schaduwrijke kant van stenen en boomstammen.
00:51
Looking upwards, both boys found their callings.
11
51029
3164
Door omhoog te kijken vonden beide jongens hun roeping.
00:54
Scott became a research scientist specializing in migratory birds.
12
54193
3948
Scott werd onderzoekswetenschapper gespecialiseerd in trekvogels.
00:58
Stephen was more interested in the trees.
13
58141
2999
Stephen had meer interesse voor de bomen.
De wirwar van takken en bladeren maakte hem nieuwsgierig.
01:01
The tangle of branches and leaves attracted his curiosity.
14
61140
3472
01:04
What could be hidden up there?
15
64612
2194
Wat kon daarboven verborgen zijn?
01:06
By the time Stephen was in college, that curiosity pulled him skyward
16
66806
3870
Tegen de tijd dat Stephen studeerde, trok die nieuwsgierigheid hem omhoog
01:10
to the tallest trees on Earth: the ancient coast redwoods of Northern California.
17
70676
5464
naar de hoogste bomen op aarde:
de eeuwenoude kustmammoetbomen van Noord-Californië.
01:16
Rising from trunks up to 20 feet in diameter,
18
76140
2540
Met stammen tot 8 meter breed
01:18
redwoods can grow up to 380 feet, or 38 stories, over a 2,000 year lifetime.
19
78680
6452
kunnen kustmammoetbomen wel 115 meter hoog worden,
of 38 verdiepingen,
tijdens een levensduur van 2000 jaar.
01:25
But no one had thought to investigate the crowns of these natural skyscrapers.
20
85132
4484
Maar nog niemand had onderzoek gedaan
naar de kronen van deze natuurlijke wolkenkrabbers.
01:29
Were there more than just branches up there?
21
89616
2567
Was er daarboven meer dan alleen takken?
01:32
Stephen decided to find out firsthand.
22
92183
2731
Stephen besloot er zelf achter te komen.
01:34
In 1987, Stephen, his brother Scott and his friend Marwood
23
94914
4798
In 1987 reden Stephen, zijn broer Scott en zijn vriend Marwood
01:39
drove from Reed College in Oregon
24
99712
1643
van Reed College in Oregon
01:41
to Prairie Creek Redwoods State Park in Northern California.
25
101355
3852
naar Prairie Creek Redwoods State Park in Noord-Californië.
01:45
Deep inside the park, Stephen picked the tallest redwood he could find.
26
105207
4234
Diep in het park koos Stephen de hoogste kustmammoet die hij kon vinden.
01:49
Its lowest branches were almost 100 feet up,
27
109441
3165
De laagste takken zaten bijna 30 meter hoog,
01:52
far beyond his reach.
28
112606
1850
ver buiten zijn bereik.
01:54
But he saw a younger, shorter redwood growing next to the target tree.
29
114456
4679
Maar hij zag een kleinere kustmammoet die naast zijn gekozen boom groeide.
01:59
With a running start, he leapt and grabbed the lowest branch,
30
119135
3523
Met een aanloopje nam hij een sprong en greep hij de laagste tak.
02:02
pulled himself up and scurried upwards.
31
122658
2720
Hij trok zichzelf omhoog en haastte zich naar boven.
02:05
He was free climbing without ropes or a harness,
32
125378
2594
Hij klom zonder touw of gordels;
02:07
one misstep meant death.
33
127972
2416
een verkeerde stap zou de dood betekenen.
Maar hij ging hoger en hoger, en toen hij de top bereikte,
02:10
But up he went, and when he reached the peak,
34
130388
2046
02:12
he swayed and leapt across the gap of space onto a branch of the target tree
35
132434
4728
sprong hij over op een tak van de grote boom
02:17
and into a world never seen before.
36
137162
2859
en kwam hij een wereld binnen die nog nooit was gezien.
02:20
His buddy Marwood followed him up,
37
140021
1905
Zijn vriend Marwood volgde hem naar boven,
02:21
and the two young men free climbed high into the redwood's crown.
38
141926
3792
en de twee jongemannen klommen ver de kroon van de kustmammoet in.
02:25
Stephen came across lichens like Grandma Poe had shown him as a boy.
39
145718
3718
Stephen kwam korstmossen tegen zoals Oma Poe hem als kind had laten zien.
02:29
He noticed that the higher he went, the thicker the branches were,
40
149436
3919
Hij merkte dat hoe hoger hij ging, hoe dikker de takken waren.
02:33
not the case with most trees.
41
153355
2096
Dat is bij de meeste bomen niet het geval.
02:35
He found moist mats of soil many inches thick,
42
155451
2862
Hij vond vochtige grondmatten van vele centimeters dik,
02:38
made from fallen needles, bark, other plant debris and dust from the sky
43
158313
4707
gemaakt van gevallen naalden, schors, ander plantafval en stof uit de lucht,
02:43
piled on the tops of the large branches.
44
163020
2599
opeengehoopt op de dikke takken.
02:45
He even found reiterations:
45
165619
1846
Hij vond zelfs reïteraties:
02:47
new redwood tree trunks growing out from the main trunk.
46
167465
3240
nieuwe kustmammoetboomstammen die uit de hoofdstam groeiden.
02:50
The redwood had cloned itself.
47
170705
2611
De kustmammoet had zichzelf gekloond.
02:53
When Stephen reached the pinnacle,
48
173316
1782
Toen Stephen de top bereikte,
02:55
he rested on a platform of crisscrossing branches and needles.
49
175098
3616
rustte hij uit op een platform van door elkaar groeiende takken.
02:58
Growing in the soil mat was a huckleberry bush with ripe berries!
50
178714
3767
In de grondmat groeide een struik met rijpe bosbessen!
03:02
He ate some and waited for his friend.
51
182481
2681
Hij at er een paar en wachtte op zijn vriend.
03:05
Stephen had discovered a new world hundreds of feet above the ground.
52
185162
4735
Stephen had een nieuwe wereld ontdekt, honderd meter boven de grond.
03:09
His climb led to more excursions, with safety equipment, thank goodness,
53
189897
4147
Zijn klim leidde tot meer excursies -- met veiligheidsuitrusting, godzijdank --
03:14
up other ancient redwoods as he mapped and measured the architecture
54
194044
3458
in andere kustmammoetbomen, waar hij de architectuur in kaart bracht
03:17
of branches and additional trunks in the canopy of an entire grove.
55
197502
4231
van takken en nieuwe stammen in de kroonlaag van een heel bos.
03:21
Stephen became an expert in the ecology of the tallest trees on Earth
56
201733
3650
Stephen werd een expert in de ecologie van de hoogste bomen op aarde
03:25
and the rich diversity of life in their crowns, aerial ecosystems no one had imagined.
57
205383
5947
en de rijke diversiteit van het leven in hun kronen,
ecosystemen in de lucht die niemand had vermoed.
03:31
There are ferns, fungi and epiphytic trees normally found at ground level
58
211330
4816
Er zijn varens, schimmels en epifytische bomen
die je normaal op grondniveau vindt,
zoals douglassparren, hemlocksparren en schijneiken,
03:36
like Douglas firs, hemlocks and tan oaks
59
216146
2862
die geworteld zijn in de rijke natte grondmatten.
03:39
whose roots had taken hold in the rich wet soil mats.
60
219008
3054
03:42
Invertebrates such as ants, bumblebees, mites, beetles, earthworms and aquatic crustacean copepods
61
222062
6823
Ongewervelde dieren zoals mieren, hommels, mijten, kevers,
regenwormen en eenoogkreeftjes
03:48
make their homes alongside flowering plants like
62
228885
2528
wonen er samen met bloeiende planten
03:51
rhododendrons, currant and elderberry bushes.
63
231413
3014
zoals rododendrons, rode bessen en vlierbessenstruiken.
03:54
Ospreys, spotted owls, and jays search the canopy for food.
64
234427
3992
Visarenden, gevlekte bosuilen en gaaien zoeken in de kroonlaag naar voedsel.
03:58
Even the marbled murrelet, a Pacific seabird,
65
238419
2489
Zelfs de marmeralk, een zeevogel van de Grote Oceaan,
04:00
flies many miles from the ocean to nest there.
66
240908
3095
vliegt vele kilometers om hier een nest te maken.
04:04
Squirrels and voles peek out of penthouse burrows.
67
244003
2972
Eekhoorns en woelmuizen kijken uit hooggelegen holletjes.
04:06
And the top predator? The mighty wandering salamander!
68
246975
3807
En welk roofdier staat bovenaan? De machtige zwervende salamander.
04:10
Sillett's research has changed how we think about tall trees,
69
250782
3611
Silletts onderzoek heeft veranderd hoe we over hoge bomen denken
04:14
and bolstered the case for their conservation,
70
254393
2546
en benadrukt het belang van hun behoud,
04:16
not just as impressive individual organisms
71
256939
2439
niet alleen als indrukwekkende individuele organismen,
04:19
but as homes to countless other species.
72
259378
2856
maar als een thuis voor ontelbare andere soorten.
04:22
So when you look up into the branches and leaves of a tree,
73
262234
3049
Dus als je opkijkt naar de takken en bladeren van een boom,
04:25
ask, "What else is up there?"
74
265283
1709
vraag je dan af: "wat is daarboven nog meer?"
04:26
A new world might be just out of reach. So leap for it.
75
266992
4262
Een nieuwe wereld is misschien net buiten bereik.
Dus spring erin.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7