Building the world's largest (and most controversial) power plant - Alex Gendler

Translator: Mg Paing Reviewer: Sanntint Tint

In 2018, a single power plant produced more energy

၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားစက်ရုံ တစ်ရုံမှ ထုတ်လွှတ်သော စွမ်းအင်သည်

than the world’s largest coal-powered and gas-powered plants combined.

ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ကျောက်မီးသွေးနှင့်ဓါတ်ငွေ့ စက်ရုံများ စုပေါင်းပမာဏထက် သာလွန်ခဲ့သည်။

And rather than using finite fossil fuels,

တွင်းထွက်လောင်စာများကို သုံးမည့်အစား

this massively powerful plant relied on a time-tested source of renewable energy:

စွမ်းအင်ကြီးမားသော ဤစက်ရုံသည် အချိန်အလိုက် ပြန်လည်ဖွံ့ဖြိုးမြဲ စွမ်းအင်ဖြစ်သည့်

running water.

ရေအား ပေါ်တွင် အခြေခံသည်။

Stretching over 2.3 kilometers,

၂.၃ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားပြီး

China’s Three Gorges Dam isn’t just the world’s largest hydroelectric plant.

တရုတ်၏ Three Gorges ဆည်ကြီးသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးရေအားလျှပ်စစ် ဖြစ်ရုံမက

It’s capable of producing more energy than any other power plant on Earth.

ကမ္ဘာပေါ်ရှိ အခြားသောစွမ်းအင်စက်ရုံများထက် ပိုမိုကြီးမားသောပမာဏ ထုတ်လုပ်နိုင်သည်။

So what allows Three Gorges to generate all this power?

Three Gorges ဆည်သည် မည်သို့ကြောင့် အဆိုပါစွမ်းအင်ကို ထုတ်လုပ်နိုင်ပါသလဲ၊

And how do hydroelectric plants work in the first place?

ဒီအပြင် ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံများသည် မည်ကဲ့သို့နည်းဖြင့် ထုတ်လုပ်ကြသလဲ။

A hydroelectric dam is essentially a massive gate,

ရေလှောင်တမံ ဆည်သည် အခြေခံအားဖြင့် ကြီးမားသော ဂိတ်တံခါးပေါက်ဖြစ်သည်

which redirects a river’s natural flow through a large pipe called a penstock.

မြစ်၏ သဘာဝစီးဆင်းမှုကို Penstock ဟုခေါ်သော ပိုက်လိုင်းကြီးမှတဆင့်လွှဲပြောင်းစီးစေသည်။

Rushing water flows through the penstock and turns the blades of a turbine,

ပိုက်လိုင်းမှဖြတ်သွားသော ရေလှိုင်းလုံးမှ ဓါတ်အားရုံရှိ မီးစက်နှင့် တွဲထားသည့်

which is attached to a generator in an adjacent power station.

တာဘိုင် ဒလက်ကို လည်စေသည်။

The turning of the blades spins coils of wire inside a magnetic field,

ဒလက်များ လည်ခြင်းမှ ဝါယာကွိုင်များအတွင်း သံလိုက်စက်ကွင်းကို ဖြစ်စေပြီး

producing a steady supply of electricity.

တည်ငြိမ်သော လျှပ်စစ်ဓါတ်အားကို ပို့လွှတ်သည်။

Because the penstocks can be sealed at any time,

ပိုက်လိုင်းများကို အချိန်မရွေး ပိတ်နိုင်ခြင်းကြောင့်

a dam can hold back excess water during stormy seasons,

ဆည်တစ်ခုသည် မုန်တိုင်းရာသီများတွင် ပိုလျှံရေကို ထိန်းနိုင်ပြီး

and save it for dry ones.

ခြောက်သွေ့သော ရာသီများအတွက် စုသည်။

This allows hydroelectric dams to produce power

ထိုနည်းဖြင့် ရေအားလျှပ်စစ်သည် ရာသီဥတု ပေါ် မူတည်ခြင်းမရှိဘဲ

regardless of the weather,

စွမ်းအင်ကို ထုတ်လုပ်နိုင်ပြီး

while simultaneously preventing floods further downstream.

မြစ်အောက်ပိုင်းရှိ ရေကြီးရေလျှံမှုများကို တစ်ဆက်တည်း တားဆီးပေးသည်။

These benefits have long appealed to China’s Hubei Province.

အဆိုပါကောင်းကျိုးများကို တရုတ်၏ Hubei ဒေသတွင် ရေရှည်သက်ရောက်သည်။

Located near the basin of the Yangtze River,

Yangtze မြစ်ဝှမ်းအနီးတွင် တည်ရှိပြီး

this region is prone to deadly floods during rainy seasons

အဆိုပါဒေသတွင် မိုးရာသီကာလအတွင်း Yangtze မြစ်ရေအား အကောင်းဆုံးအချိန်တွင်

when the Yangtze’s flow is strongest.

ပြင်းထန်သောရေကြီးမှုများကို ကြုံတွေ့ရသည်။

Plans to build a dam that would transform this volatile waterway

ထိုသို့မြစ်ရေစီးကြမ်းကို စွမ်းအင် အရင်းအမြစ်တခုအဖြစ် ပြောင်းလဲနိုင်သော

into a stable source of power circulated throughout the 20th century.

ဆည်တစ်ခု တည်ဆောက်ရန်အစီအစဥ်များကို ၂၀ရာစုနှစ်များတွင် ကြံစည်လာကြသည်။

When construction finally began in 1994 the plans were epic.

၁၉၉၄ နှစ် ဆောက်လုပ်ရေးများစတင်ချိန်တွင် အစီအစဥ်များမှ မယုံကြည်စဖွယ်ဖြစ်သည်။

The dam would contain 32 turbines— 12 more than the previous record holder,

ဆည်အတွင်းမှာ တာဘိုင်၃၂လုံးပါဝင်မှာဖြစ်ပြီး ယခင်စံချိန်-တောင်အာဖရိက၏ Itaipu ဆည်ထက်

South America’s Itaipu Dam.

တာဘိုင် ၁၂ လုံး ပိုများသည်။

The turbines would supply energy to two separate power stations,

တာဘိုင်များမှ စွမ်းအင်ကို သီးခြားစွမ်းအင်စက်ရုံ ၂ ရုံဆီ ပေးပို့မည်။

each connecting to a series of cables spanning hundreds of kilometers.

တစ်ရုံချင်းစီတွင် ကီလိုမီတာ ရာချီသော ကေဘယ်ကြိုးများ ဆက်သွယ်ထားသည်။

Electricity from Three Gorges would reach power grids as far away as Shanghai.

Three Gorges ဆည်မှ လျှပ်စစ်သည် ကွာဝေးလှသော Shanghai အထိရောက်နိုင်သည်။

However, the human costs of this ambition were steep.

သို့ရာတွင် အဆိုပါရည်မှန်းချက်အတွက် လူ့ အရင်းအမြစ်ဆုံးရှုံးမှုများမှာကြီးမားသည်။

To create the dam’s reservoir,

ဆည်၏ ရေလှောင်ကန်ကို တည်ဆောက်ရန်

workers needed to flood over 600 square kilometers of land upstream.

လုပ်သားများအနေဖြင့် ကုန်းမြေအမြင့်ပိုင်း ၆၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာ ရေလွှမ်းဖို့လိုမည်။

This area included 13 cities, hundreds of villages,

အဆိုပါဧရိယာတွင် မြို့ပေါင်း ၁၃ မြို့၊ ကျေးရွာပေါင်း ရာချီပါဝင်ပြီး

and over 1,000 historical and archaeological sites.

ရှေးဟောင်းနှင့်သမိုင်းဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၀၀၀ ကျော် ရှိနေသည်။

The construction displaced roughly 1.4 million people,

တည်ဆောက်မှုသည် လူပေါင်း ၁.၄သန်းကျော်ကို ရွှေ့ပြောင်းရမည် ဖြစ်ပြီး

and the government’s relocation programs were widely considered insufficient.

အစိုးရ၏ ပြောင်းရွှေ့မှုအစီအစဥ်များသည် လုံလောက်မှုမရှိဟု ကျယ်ပြန့်စွာဝေဖန်ကြသည်။

Many argued against this controversial construction,

လူများစွာက အငြင်းပွားဖွယ်စီမံကိန်းကို ဆန့်ကျင်ကြပြီး

but others estimated that the lives saved by the dam’s flood protection

တချို့ကလည်း ဆည်၏ ရေကြီးမှုကာကွယ်ခြင်းမှ ကယ်ဆယ်နိုင်မည့်အသက်ပေါင်းများစွာကို တွက်၍

would outweigh the trauma of displacement.

ရွှေ့ပြောင်းမှုဆိုးကျိုးများကို ချေဖျက်ရန် ထောက်ပြကြသည်။

Furthermore, raising the water level upstream

ထို့အပြင် မြစ်အထက်ပိုင်း ရေမြင့်တက်ခြင်းက

would improve the river’s navigability,

မြစ်၏ဆက်သွယ်မှုလမ်းကြောင်း ပိုကောင်းလာပြီး

increase shipping capacity, and transform the region

ကုန်သွယ်မှုပမာဏမြင့်တက်၍ ဒေသကို

into a collection of prosperous port towns.

အောင်မြင်သောဆိပ်ကမ်းမြို့များအဖြစ် ပြောင်းလဲပေးနိုင်လိမ့်မည်၊

When the project was completed in 2012,

တည်ဆောက်မှုကို ၂၀၁၂ခုနှစ်တွင် ပြီးသောအခါ

China became the world’s largest producer of electricity.

တရုတ်သည် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး လျှပ်စစ်ထုတ်လုပ်သူ ဖြစ်လာသည်။

In 2018, the dam generated 101.6 billion kilowatt-hours.

၂၀၁၈ခုနှစ်တွင် ဆည်မှ နာရီလိုက်-ကီလိုဝပ် ၁၀၁.၆ ဘီလီယံ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး

That’s enough electricity to power nearly 2% of China for one year;

တစ်နှစ်စာ တရုတ်ပြည် နှစ်ရာခိုင်နှုန်းကို လျှပ်စစ်ပေးရန် လုံလောက်သည်။

or to power New York City for almost two years.

(သို့)New Yorkမြို့တော်ကို နှစ်နှစ်နီးပါး လျှပ်စစ်ပေးနိုင်သည်။

This is a truly astonishing amount of energy.

၎င်းသည် အမှန်ပင် အံသြရလောက်သည့် စွမ်းအင်ပမာဏ ဖြစ်သည်။

And yet, two years earlier, another dam less than half the size

လွန်ခဲ့သော ၂နှစ်က တဝက်ခန့်သာပမာဏရှိသော အခြားဆည်တစ်ခုက

actually generated more electricity.

လျှပ်စစ်စွမ်းအားကို ပိုမိုထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့သည်။

Despite Three Gorges record-setting scale, the Itaipu Dam still produced more power.

Three Gorges၏စံချိန်တင်မှတ်တမ်းရှိသော်လည်း Itaipuဆည်သည် စွမ်းအင်ပိုမိုထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။

To understand why Itaipu can outperform Three Gorges,

Itaipu ဆည်က Three Gorgesဆည်ထက် ပိုမိုစွမ်းဆောင်နိုင်သည်ကို နားလည်ရန်

we need to look at the two factors that determine a dam’s energy output.

ဆည်၏စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုကို တိုင်းတာသည့် အချက် ၂ချက်ကို ကြည့်ရန်လိုသည်။

The first is the number of turbines.

ပထမအချက်မှာ တာဘိုင် အရေအတွက်ဖြစ်သည်။

Three Gorges has the world’s highest installed turbine capacity,

Three Gorges သည် ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံး တာဘိုင်စွမ်းအင် တပ်ဆင်မှုရှိသည်။

meaning it’s theoretically capable of producing over 50% more power

ဆိုလိုသည်မှာ သီအိုရီအရ ၎င်းအနေဖြင့် Itaipu ဆည်ထက် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ပိုမိုပြီး

than Itaipu.

စွမ်းအင်ထုတ်သည်။

But the second factor is the force and frequency of water

ထို့အပြင် ဒုတိယအချက်မှာ တာဘိုင်များကို ဖြတ်စီးသည့် ရေစီးအား နှင့်

moving through those turbines.

ရေစီးနှုန်းအကြိမ်ရေ ဖြစ်သည်

Three Gorges spans several deep, narrow ravines surging with powerful water.

Three Gorgesဆည်သည် နက်၍ကျဥ်းသော မြစ်ကြောင်းအတိုင်း ရေအား သန်စွာ စီးသည်။

However, the Yangtze’s seasonal changes keep the dam from reaching

သို့ရာတွင် Yangtze မြစ်၏ ရာသီအလိုက် ပြောင်းလဲမှုများကြောင့် ဆည်အနေဖြင့်

its theoretical maximum output.

၎င်း၏ သီအိုရီအရ အမြင့်ဆုံးထုတ်ရန် ကန့်သတ်မှု ရှိသည်။

The Itaipu Dam, on the other hand,

တစ်ဖက်တွင် Itaipu ဆည်အနေဖြင့်

is located atop what was previously the planet’s largest waterfall by volume.

ထုထည်အားဖြင့် ယခင်ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ရေတံခွန်ပေါ် တည်ရှိသည်။

Although the dam’s construction destroyed this natural wonder,

ဆည်ဆောက်လုပ်မှုက ၎င်း၏သဘာဝအံ့ဖွယ်ရာကို ဖျက်စီးလိုက်သော်လည်း

the constant flow of water allows Itaipu

စဥ်ဆက်မပြတ် ရေစီးဆင်းမှုက Itaipu ဆည်အနေဖြင့်

to consistently generate more power each year.

နှစ်စဥ် ပုံမှန် စွမ်းအင်တိုးထုတ်စေသည်။

This dam rivalry is far from over,

၎င်း ဆည်နှစ်ခု၏ ပြိုင်ဆိုင်မှုသည် မဆုံးနိုင်သေးပဲ

and other projects like the Inga Falls Dam in the Democratic Republic of Congo

ကွန်ဂို ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံ၏ Inga Fall ဆည် ကဲ့သို့ အခြားသောပရောဂျက်များကလည်း

are also vying for the title of most powerful power plant.

စွမ်းအားအကောင်းဆုံး စွမ်းအင်စက်ရုံ ဆိုသော ဂုဏ်ပုဒ်အတွက် ပြိုင်ဆိုင်နေသည်။

But whatever the future holds, governments will need to ensure

သို့သော် အနာဂါတ်တွင် မည်သို့ဖြစ်စေကာမူ အစိုးရများအနေဖြင့် စွမ်းအင်စက်ရုံကြောင့်

that a power plant’s environmental and human impact

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့်လူ့အသိုင်းအဝိုင်းအပေါ် သက်ရောက်မှုများကို

are as sustainable as the energy it produces.

ထုတ်လုပ်သော စွမ်းအင်ကဲ့သို့ ရေရှည်ပျက်စီးမှုမရှိရန် ဂရုစိုက်ရပါမည်။