Can seaweed help curb global warming? | Tim Flannery

Translator: Anh Phạm Reviewer: Ly Nguyễn

Tôi còn nhiều lắm.

Đây là tảo biển.

Oh, there's a lot of it.

Chúng trông rất bình thường.

This is seaweed.

Nhưng chúng lại có những đặc tính rất đáng chú ý.

Đầu tiên, chúng phát triển rất nhanh.

It's pretty humble stuff.

Vì thế lượng khí carbon trong miếng tảo biển này,

But it does have some remarkable qualities.

chỉ vài tuần trước,

For one, it grows really fast.

vẫn còn ở trong khí quyển dưới dạng khí CO2,

So the carbon that is part of that seaweed,

gây ra các hệ quả biến đổi khí hậu tiêu cực.

just a few weeks ago,

Trong phút chốc, chúng đã đươc hấp thu trong tảo biển.

was floating in the atmosphere as atmospheric CO2,

driving all the adverse consequences of climate change.

nhưng khi chúng dần phân hủy,

(với kiểu mùi này thì đống tảo kia cũng sắp phân hủy rồi --)

Khí CO2 sẽ được giải phóng trở lại vào khí quyển.

For the moment, it's locked safely away in the seaweed,

but when that seaweed rots --

Chẳng phải thật tuyệt vời nếu chúng ta tìm được cách

and by the smell of it, it's not far away --

when it rots, that CO2 will be released back to the atmosphere.

giữ được lượng khí CO2 trong tảo biển một cách lâu dài,

và từ đó góp phần giải quyết các vấn đề về khí hậu?

Wouldn't it be fantastic if we could find a way

of keeping that CO2 locked up long-term,

Điểu tôi muốn nói đến ở đây là sự cắt giảm.

and thereby significantly contributing to solving the climate problem?

Giờ đây, nó đã trở thành nửa còn lại của vấn đề khí hậu.

Và vì chúng ta trì hoãn quá lâu việc tìm giải pháp,

What I'm talking about here is drawdown.

cho vấn đề biến đổi khí hậu,

It's now become the other half of the climate challenge.

nên giờ ta phải làm hai việc quan trọng và khó khăn ấy cùng một lúc.

And that's because we have delayed so long,

Ta phải giảm lượng khí thải và làm sạch nguồn năng lượng của chúng ta

in terms of addressing climate change,

that we now have to do two very big and very difficult things at once.

và cùng lúc rút một lượng đáng kể

khí CO2 ra khỏi bầu khí quyển.

We have to cut our emissions and clean our energy supply

Nếu ta không làm vậy, khoảng 25% lượng CO2 chúng ta thải ra không khí

at the same time that we draw significant volumes

sẽ ở đó mãi mãi.

of carbon dioxide out of the atmosphere.

If we don't do that, about 25 percent of the CO2 we put in the air

Chúng ta phải hành động.

Hiện tại ta đang ở bước đầu của việc tìm giải pháp cho khủng hoảng khí hậu

will remain there, by human standards, forever.

và việc này đòi hỏi cách suy nghĩ mới.

So we have to act.

Ý tưởng như cân bằng lượng carbon là không thực tế.

This is really a new phase in addressing the climate crisis

trong thời hiện đại.

and it demands new thinking.

Khi bạn cân bằng một thứ,

bạn nói: “Tôi sẽ cho phép tôi thải một lượng khí nhà kính vào khí quyển,

So, ideas like carbon offsets really don't make sense

nhưng tôi sẽ bù lại và rút nó ra từ khí quyển.”

in the modern era.

Khi bạn vừa cắt giảm khí thải của bạn

You know, when you offset something,

you say, "I'll permit myself to put some greenhouse gas into the atmosphere,

vừa rút đi khí CO2 cùng lúc,

Cách suy nghĩ này không còn thực tế nữa.

but then I'll offset it by drawing it down."

Và khi nói về sự cắt giảm,

When you've got to both cut your emissions

tức là ta đang nói về việc loại bỏ lượng lớn khí nhà kính, cụ thể là CO2,

and draw down CO2,

that thinking doesn't make sense anymore.

ra khỏi tuần hoàn của khí quyển.

And when we're talking about drawdown,

Để làm điều này, chúng ta cần thuế carbon.

we're talking about putting large volumes of greenhouses gases, particularly CO2,

Ta cần phải trả một khoản chi phí đáng kể cho thứ dịch vụ

out of circulation.

có lợi cho tất cả chúng ta.

And to do that, we need a carbon price.

Chúng ta gần như chưa có bước tiến nào

We need a significant price that we'll pay for that service

cho nửa còn lại của vấn đề khí hậu.

that we'll all benefit from.

Hầu hết mọi người không bận tâm.

Và phải nói rằng, tôi đã từng nghe rất nhiều lần mọi người nói,

We've made almost no progress so far

with the second half of the climate challenge.

“Tôi đã mất hy vọng vào việc tìm giải pháp cho khủng hoảng khí hậu.”

It's not on most people's radar.

And, you know, I must say, at times, I hear people saying,

Bản thân tôi cũng đã nhiều đêm mất ngủ.

Và hôm nay tôi ở đây để làm đại sứ cho loại tảo biển khiêm nhường này.

"I've lost hope that we can do anything about the climate crisis."

And look, I've had my sleepless nights too, I can tell you.

Tôi nghĩ chúng có tiềm năng

But I'm here today as an ambassador for this humble weed, seaweed.

trở thành một phần quan trọng giúp giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu

I think it has the potential

và một phần quan trọng của tương lai chúng ta.

Hiện tại, các nhà khoa học nói rằng điều chúng ta phải làm trong hơn 80 năm tới

to be a big part of addressing the challenge of climate change

cho đến hết thế kỷ 21,

and a big part of our future.

là loại bỏ khí thải nhà kính của chúng ta

Now, what the scientists are telling us we need to do over the next 80-odd years

với mức 3% mỗi năm,

Và rút 3 tỉ tấn khí CO2 ra khỏi khí quyển mỗi năm.

to the end of this century,

is to cut our greenhouse gas emissions

Những con số quá lớn này làm chúng ta bối rối.

by three percent every year,

and draw three gigatons of CO2 out of the atmosphere every year.

Nhưng đó là điều các nhà khoa học nói ta cần phải làm

Tôi rất ghét trình bày biểu đồ này,

Those numbers are so large that they baffle us.

nhưng xin lỗi, tôi buộc phải làm vậy.

Nó là một minh chứng để tôi kể câu chuyện

But that's what the scientists tell us we need to do.

về sự thất bại của cá nhân tôi

I really hate showing this graph,

trong công cuộc vận động tìm giải pháp cho sự biến đổi khí hậu

but I'm sorry, I have to do it.

và cũng là thất bại của chúng ta trong việc khắc phục vấn đề đó.

It is very eloquent in terms of telling the story

of my personal failure

Bạn có thể thấy đường biểu thị này

in terms of all the advocacy I've done in climate change work

biểu thị cho sự nóng lên và nồng độ khí nhà kính.

and in fact, our collective failure to address climate change.

Tất cả những thông cáo khoa học mà chúng ta đưa ra,

You can see our trajectory there

về những mối nguy hại của biến đổi khí hậu,

in terms of warming and greenhouse gas concentrations.

hay những cuộc họp chính trị,

You can see all of the great scientific announcements that we've made,

đều không làm thay đổi đường biểu thị này.

Đó là lý do tại sao chúng ta cần có cách suy nghĩ mới,

saying how much danger we face with climate change.

You can see the political meetings.

ta cần hướng tiếp cận mới.

None of it has changed the trajectory.

Vậy ta có thể loại bỏ khí nhà kính ở một quy mô lớn bằng cách nào?

And this is why we need new thinking,

we need a new approach.

Chỉ có hai cách,

So how might we go about drawing down greenhouse gases at a large scale?

và tôi đã nghiên cứu rất kĩ.

Tôi sẽ xin được rào trước rằng --

There's really only two ways of doing it,

và tôi xin nói rằng sau cùng thì thứ tảo biển này sẽ thơm như hoa hồng vậy.

and I've done a very deep dive into drawdown.

And I'll preempt my --

nó là một trong các lựa chọn tốt nhất,

Nhưng vẫn còn rất rất nhiều hướng khác.

And I would say this stuff comes up smelling like roses at the end of the day.

Chúng ta có những giải pháp hoá học và sinh học.

It does, it's one of the best options,

Đó chính là hai cách để giúp chúng ta giải quyết vấn đề.

but there are many, many possibilities.

Giải pháp sinh học vô cùng tuyệt vời

There are chemical pathways and biological pathways.

vì nguồn năng lượng cho giải pháp này, là mặt trời

So two ways, really, of getting the job done.

một nguồn năng lượng miễn phí.

Chúng ta dùng ánh sáng mặt trời để cây xanh quang hợp,

The biological pathways are fantastic

because the energy source that's needed to drive them, the sun,

để phân giải khí CO2 và thu giữ carbon.

Và cũng có cả những giải pháp hoá học.

is effectively free.

Chúng nghe có vẻ đáng ngại nhưng thực ra cũng không tệ đâu.

We use the sun to drive photosynthesis in plants,

Nhưng trở ngại của những giải pháp này là chúng ta phải chi trả cho

break apart that CO2 and capture the carbon.

There are also chemical pathways.

nguồn năng lượng cần thiết

They sound ominous, but actually, they're not bad at all.

hoặc việc hỗ trợ nguồn năng lượng ấy.

Hấp thu khí trực tiếp là ví dụ tuyệt vời của giải pháp hóa học,

The difficulty they face is that we have to actually pay

và hiện đang được sử dụng để lấy khí CO2 ra khỏi khí quyển

for the energy that's required to do the job

or pay to facilitate that energy.

và sản xuất nhiên liệu sinh học và nhựa sinh học.

Direct air capture is a great example of a chemical pathway,

Đây là một bước tiến lớn

and people are using that right now to take CO2 out of the atmosphere

nhưng sẽ cần nhiều thập kỷ nữa

để loại bỏ 1 tỉ tấn CO2 hàng năm bằng phương pháp này.

and manufacture biofuels or manufacture plastics.

Great progress is being made,

Tôi nghĩ giải pháp sinh học mang lại nhiều lợi ích hơn

but it will be many decades

trong ngắn hạn.

before those chemical pathways are drawing down a gigaton of CO2 a year.

Có thể bạn đã từng nghe đến việc trồng lại rừng, cây xanh,

The biological pathways offer us a lot more hope, I think,

như 1 giải pháp cho các vấn đề khí hậu.

in the short term.

Nhưng công bằng mà nói:

Liệu ta có thể giải quyết vấn đề này chỉ bằng việc trồng cây?

You've probably heard about reforestation, planting trees,

Tôi nghi ngờ điều này vì nhiều lý do.

as a solution to the climate problem.

You know, it's a fair question:

Thứ nhất là về quy mô.

Can we plant our way out of this problem by using trees?

Cây phát triển từ những hạt giống nhỏ,

I'm skeptical about that for a number of reasons.

và chúng cần nhiều thập kỷ để có thể

hấp thụ tối đa carbon.

One is just the scale of the problem.

Thứ hai,

All trees start as seeds, little tiny things,

Bạn có thể thấy gần như toàn bộ diện tích đất bề mặt đã bị tận dụng

and it's many decades before they've reached

cho mục đích lương thực, lâm sản,

their full carbon-capture potential.

And secondly,

bảo vệ đa dạng sinh học, nguồn nước và nhiều thứ khác.

if you look at the land surface, you see that it's so heavily utilized.

Để có đủ đất trồng cây xanh để giải quyết toàn bộ vấn đề khí hậu,

We get our food from it, we get our forestry products from it,

sẽ là một vấn đề khá lớn.

biodiversity protection and water and everything else.

Nhưng nếu chúng ta nhìn ra khơi,

To expect that we'll find enough space to deal with this problem,

chúng ta sẽ thấy một giải pháp, một nền công nghiệp đã luôn ở đó,

I think is going to be quite problematic.

và một con đường rõ ràng ở phía trước.

Đại dương bao phủ khoảng 70% diện tích trái đất.

But if we look offshore,

wee see a solution where there's already an existing industry,

Chúng đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều hòa khí hậu,

and where there's a clearer way forward.

và nếu ta có thể tăng cường việc trồng tảo trên đại dương,

The oceans cover about 70 percent of our planet.

thì ta có thể dùng chúng như một loại cây trồng điều hòa khí hậu.

They play a really big role in regulating our climate,

Có rất nhiều loại tảo biển khác nhau,

and if we can enhance the growth of seaweed in them,

Có một sự đa dạng đáng kinh ngạc về gen của chúng,

we can use them, I think, to develop a climate-altering crop.

và chúng đã có từ rất lâu;

Chúng là những sinh vật đa bào đầu tiên trải qua tiến hóa trên trái đất.

There are so many different kinds of seaweed,

Hiện nay, người ta đang dùng một số loại tảo đặc biệt

there's unbelievable genetic diversity in seaweed,

cho nhiều mục đích,

and they're very ancient;

như để phát triển dược phẩm chất lượng cao.

they were some of the first multicellular organisms ever to evolve.

Nhưng bạn có thể dùng chúng để tắm,

People are using special kinds of seaweed now

tảo được cho là tốt cho da;

for particular purposes,

like developing very high-quality pharmaceutical products.

Tôi không thể kiểm chứng nhưng bạn có thể thử

Mở rộng quy mô là một điểm quan trọng của việc trồng tảo biển.

But you can also use seaweed to take a seaweed bath,

Nếu chúng ta có thể bao phủ 9% diện tích đại dương

it's supposed to be good for your skin;

I can't testify to that, but you can do it.

với các trang trại trồng tảo,

The scalability is the big thing about seaweed farming.

ta có thể thu lại từ không khí một lượng khí nhà kính tương đương

You know, if we could cover nine percent of the world's ocean

với lượng chúng ta thải ra

trong 1 năm, hơn 50 tỉ tấn.

in seaweed farms,

Lần đầu đọc được số liệu này, tôi thấy thật tuyệt vời,

we could draw down the equivalent of all of the greenhouse gases

nhưng tôi nghĩ mình nên tính toán xem 9% đại dương lớn thế nào.

we put up in any one year,

more than 50 gigatons.

Kết quả là, nó khoảng 4.5 lần nước Úc,

Now, I thought that was fantastic when I first read it,

nơi tôi đang sống.

Cho tới nay, ta đã làm được đến đâu rồi?

but I thought I'd better calculate how big nine percent of the world's oceans is.

Có bao nhiêu nông trại tảo biển ngoài khơi chúng ta có ở ngoài kia?

It turns out, it's about four and a half Australias,

Không có lấy một cái.

the place I live in.

Nhưng chúng ta vẫn có hy vọng vì chúng ta có một vài mô hình.

And how close are we to that at the moment?

How many ocean-going seaweed farms do we actually have out there?

Đây là bản vẽ của một nông trại nuôi tảo đang được xây dựng

Zero.

But we do have some prototypes, and therein lies some hope.

cho bạn thấy nhiều điều thú vị về tảo biển.

Bạn có thể thấy tảo được trồng trên các giá

This little drawing here of a seaweed farm that's currently under construction

nằm sâu 25m dưới đại dương.

Nó hoàn toàn khác với bất cứ thứ gì bạn từng thấy trên đất liền.

tells you some very interesting things about seaweed.

You can see the seaweed growing on that rack,

Và lý do là, bạn biết đấy, tảo không giống với cây cối,

25 meters down in the ocean there.

chúng không có những bộ phận không quang hợp

It's really different from anything you see on land.

như rễ, thân, cành, hay vỏ cây.

And the reason being that, you know, seaweed is not like trees,

Tất cả các bộ phận của tảo đều thực hiện quang hợp,

it doesn't have nonproductive parts

nên chúng lớn rất nhanh.

Tảo có thể tăng trưởng 1m/ngày.

like roots and trunks and branches and bark.

The whole of the plant is pretty much photosynthetic,

Và chúng ta xử lý carbon như thế nào?

Rất khác với trên đất liền,

so it grows fast.

Tất cả những gì ta cần làm là cắt chúng,

Seaweed can grow a meter a day.

cho chúng chìm xuống đáy biển,

And how do we sequester the carbon?

Khi chúng chìm sâu khoảng 1km,

lượng carbon trong tảo đã được loại bỏ một cách hiệu quả khỏi khí quyển

Again, it's very different from on land.

All you need to do is cut that seaweed off --

trong hàng thế kỷ hoặc thiên niên kỷ.

drifts into the ocean abyss,

Once it's down a kilometer,

Trong khi nếu trồng rừng,

bạn phải tính đến cháy rừng, côn trùng,..

the carbon in that seaweed is effectively out of the atmospheric system

sẽ thải ra carbon vào không khí.

for centuries or millennia.

Mấu chốt của nông trại tảo

Whereas if you plant a forest,

là những cây tảo nhỏ đi sâu xuống đại dương.

you've got to worry about forest fires, bugs, etc.,

Bạn biết đấy, ở giữa đại dương cũng giống như một sa mạc rộng lớn.

releasing that carbon.

The key to this farm, though,

Ở đó không có chất dinh dưỡng vì chúng đã hết từ lâu rồi.

is that little pipe going down into the depths.

Nhưng chỉ cần đi xuống sâu 500m,

You know, the mid-ocean is basically a vast biological desert.

sẽ là tầng nước mát giàu dinh dưỡng.

Và chỉ với một lượng nhỏ năng lượng tái tạo, sạch

There's no nutrients there that were used up long ago.

bạn có thể bơm nước đó lên

But just 500 meters down,

và dùng những dinh dưỡng đó để nuôi tảo.

there is cool, very nutrient-rich water.

And with just a little bit of clean, renewable energy,

Nên tôi nghĩ giải pháp này mang lại rất nhiều lợi ích.

you can pump that water up

and use the nutrients in it to irrigate your seaweed crop.

Nó đang biến những “sa mạc”,

So I think this really has so many benefits.

giữa đại dương,

trở nên phì nhiêu, và thậm chí trở thành giải pháp cứu lấy hành tinh.

It's changing a biological desert,

Vậy điều gì có thể cản trở?

the mid-ocean,

Những gì chúng ta đang nói đến ở quy mô như thế

into a productive, maybe even planet-saving solution.

đều cần một sự can thiệp ở quy mô toàn cầu.

Và chúng ta phải thật cẩn thận.

So what could go wrong?

Well, anything we're talking about at this scale

Tôi cho rằng đống tảo bốc mùi kia

là vấn đề thứ yếu nhất ta cần quan tâm.

involves a planetary-scale intervention.

Có nhiều điều chúng ta không lường trước được.

And we have to be very careful.

Một trong những điều làm tôi vô cùng lo lắng là,

I think that piles of stinking seaweed

số phận của sự đa dạng sinh học ở sâu dưới đại dương.

are probably going to be the least of our problems.

Nếu ta đưa hàng tỉ tấn tảo biển xuống đáy đại dương,

There's other unforeseen things that will happen.

One of the things that really worries me, when I talk about this,

ta đang tác động đến sự sống ở đó.

Điều tốt là

is the fate of biodiversity in the deep ocean.

Có rất nhiều tảo biển đã chìm sâu dưới đại dương.

If we are putting gigatons of seaweed into the deep ocean,

sau những cơn bão hoặc qua những hẻm núi dưới biển,

we're affecting life down there.

The good news is that we know

Nên chúng ta không nói đến một điều gì mới mẻ cả,

that a lot of seaweed already reaches the deep ocean,

chúng ta đang bàn về việc thúc đẩy một quá trình tự nhiên.

after storms or through submarine canyons.

So we're not talking about a novel process here;

Chúng ta sẽ vừa làm vừa học.

Ta có thể xây dựng những nông trại tảo di động

we are talking about enhancing a natural process.

nhằm phân bố tảo khắp đại dương,

And we'll learn as we go.

thay vì tập trung một đống tảo bốc mùi ở một nơi.

I mean, it may be that these ocean-going seaweed farms will need to be mobile,

Hoặc ta có thể đốt tảo thành

to distribute the seaweed across vast areas of the ocean,

một loại than sinh học khoáng chất,

rather than creating a big stinking pile in one place.

trước khi đưa chúng xuống dưới đại dương.

It may be that we'll need to char the seaweed --

Chỉ đến khi ta bắt đầu, ta mới có thể biết

và ta sẽ học một cách hiệu quả hơn bằng việc thực hành.

so create a sort of an inert, mineral biochar

before we dispatch it into the deep.

Và tôi muốn nói về hiện trạng ngành nuôi trồng tảo,

We won't know until we start the process,

Đó là một ngành lớn --

một ngành công nghiệp 6 tỉ đô 1 năm.

and we will learn effectively by doing.

Đây là những nông trại tảo ở Hàn Quốc

I just want to take you to contemporary seaweed farming.

Chúng rất lớn, bạn có thể nhìn thấy từ ngoài vũ trụ.

Và họ đang mở rộng không chỉ những nông trại tảo,

It's a big business --

it's a six-billion-dollar-a-year business.

Mô hình họ đang làm ở đây gọi là nông nghiệp vĩnh cửu ngoài đại dương.

These seaweed farms off South Korea --

you can see them from space, they are huge.

Và trong mô hình này,

And they're increasingly not just seaweed farms.

họ nuôi cá, các loài hải sản có vỏ, và tảo cùng nhau.

What people are doing in places like this is something called ocean permaculture.

Và điều khiến mô hình này hoạt động tốt

là việc tảo làm giảm độ axit của nước biển,

And in ocean permaculture,

you grow fish, shellfish and seaweed all together.

cung cấp môi trường sống lý tưởng cho các loại hải sản.

And the reason it works so well

Nếu chúng ta tận dụng 9% diện tích đại dương

is that the seaweed makes the seawater less acid.

cho ngành nuôi trồng thủy sản,

chúng ta sẽ sản xuất đủ lượng protein từ cá và hải sản có vỏ

It provides an ideal environment for growing marine protein.

If we covered nine percent of the world's oceans

cho một lượng dân số 10 tỷ người

in ocean permaculture,

với 200 kg protein chất lượng cao mỗi người một năm.

we would be producing enough protein in the form of fish and shellfish

to give every person in a population of 10 billion

Chúng ta có một giải pháp đa chiều

vừa cho vấn đề biến đổi khí hậu và lương thực,

200 kilograms of high-quality protein per year.

vừa giảm độ axit của nước biển.

Tính kinh tế của mô hình này là một thách thức lớn.

So, we've got a multipotent solution here.

We can address climate change, we can feed the world,

Ta cần đầu tư hàng tỉ đô

we can deacidify the oceans.

vào những giải pháp này

và cần hàng thập kỷ để đạt quy mô lấy được hàng tỷ tấn CO2.

The economics of all of this is going to be challenging.

Lí do khiến tôi tin rằng giải pháp này sẽ được thực thi

We'll be investing many, many billions of dollars

là vì nếu ta không loại bỏ khí thải ra khỏi khí quyển,

into these solutions,

and they will take decades to get to the gigaton scale.

chúng sẽ tiếp tục gây ra những hậu quả xấu.

The reason that I'm convinced that this is going to happen

Chúng sẽ gây ra lũ lụt,

lấy đi thức ăn của chúng ta,

is that unless we get the gas out of the air,

và gây ra các tình trạng bất ổn khác.

it is going to keep driving adverse consequences.

Vậy nên, bất cứ ai có giải pháp để đối phó với biến đổi khí hậu

It will flood our cities,

it will deprive us of food,

đều đang sở hữu báu vật.

it will cause all sorts of civil unrest.

Và như tôi đã giải thích,

ngành nông nghiệp thủy sản đại dương đang phát triển một cách bền vững

So anyone who's got a solution to dealing with this problem

has a valuable asset.

And already, as I've explained,

Trong 30 năm tới,

ocean permaculture is well on the road to being economically sustainable.

chúng ta phải chuyển đổi từ nền kinh tế thải carbon thành

nền kinh tế hấp thu carbon.

You know, in the next 30 years,

Nghe thì có vẻ không dài.

we have to go from being a carbon-emitting economy

Nhưng một nửa lượng khí thải nhà kính chúng ta thải ra khí quyển,

to a carbon-absorbing economy.

chúng ta mới chỉ thải ra trong vòng 30 năm qua.

And that doesn't seem like very long.

Luận điểm của tôi là

But half of the greenhouse gases that we've put into the atmosphere,

nếu ta có thể thải lượng khí đó trong vòng 30 năm,

thì ta có thể loại bỏ chúng trong 30 năm.

we've put there in the last 30 years.

Nếu bạn nghi ngờ những gì có thể làm được trong 30 năm,

My argument is,

if we can put the gas in in 30 years,

thì hãy nhìn lại một thế kỷ trước; so sánh năm 1919

we can pull it out in 30 years.

với năm 1950.

And if you doubt how much can be done over 30 years,

Năm 1919, ngay ở Edinburgh,

bạn có thể vẫn thấy máy bay làm từ vải và gỗ.

just cast your mind back a century, to 1919,

30 năm sau, bạn đã thấy máy bay phản lực.

compare it with 1950.

Now, in 1919, here in Edinburgh,

Phương tiện giao thông trên đường năm 1919 là ngựa;

you might have seen a canvas and wood biplane.

năm 1950 là phương tiện sử dụng động cơ.

Thirty years later, you'd be seeing jet aircraft.

Năm 1919, ta có thuốc súng;

năm 1950, ta có năng lượng hạt nhân.

Transport in the street were horses in 1919.

Ta có thể làm được rất nhiều điều trong thời gian ngắn.

By 1950, they're motor vehicles.

Vấn đề là ta có tin là sẽ tìm được giải pháp hay không.

1919, we had gun powder;

1950, we had nuclear power.

Điều tôi muốn làm bây giờ là tập hợp tất cà̉ mọi người

We can do a lot in a short period of time.

But it all depends upon us believing that we can find a solution.

có kiến thức trong lĩnh vực này.

Các kỹ sư có thể thiết kế phần hạ tầng ngoài khơi,

Now what I would love to do is bring together all of the people

những người nông dân, người quản lý tài chính

các cơ quan chính phủ;

with knowledge in this space.

tất cả những người hiểu biết về lĩnh vực này;

The engineers who know how to build structures offshore,

Và vạch ra kế hoạch tiếp theo,

the seaweed farmers, the financiers,

làm thế nào để đi từ ngành nuôi trồng tảo biển gần bờ hiện tại

the government regulators,

the people who understand how things are done.

trị giá 6 tỉ đô một năm,

thành một ngành công nghiệp mới với rất nhiều tiềm năng,

And chart a way forward,

say: How do we go from the existing six-billion-dollar-a-year,

nhưng sẽ cần khoản đầu tư lớn hơn rất nhiều?

inshore seaweed industry,

to this new form of industry, which has got so much potential,

Tôi không phải người thích đánh cược.

Nhưng nếu tôi phải cược

but will require large amounts of investment?

Tôi sẽ cược tiền của tôi vào chúng,

vào tảo biển.

chúng là người hùng của tôi.

I'm not a betting man, you know.

Cảm ơn.

(Tiếng vỗ tay)

But if I were,

I'll tell you, my money would be on that stuff,

it would be on seaweed.

It's my hero.

Thank you.

(Applause)