One woman, eight hilarious characters | Sarah Jones

Translator: Nhiên Nguyễn Reviewer: Nhung Vũ

Tôi nên nói với các bạn rằng khi tôi được mời đến đây

I should tell you that when I was asked to be here,

tôi đã tự nghĩ rằng, được thôi, là TED đấy

I thought to myself that well, it's TED.

và những thành viên Ted đó, bạn biết đó, ngầu như cái tên

And these TEDsters are -- you know, as innocent as that name sounds --

đó là những nhà hảo tâm, nghệ sĩ và nhà khoa học định hình thế giới chúng ta

these are the philanthropists and artists and scientists who sort of shape our world.

Và tôi có thể nói gì đủ khác biệt đây

And what could I possibly have to say that would be distinguished enough

để chứng tỏ sự tham gia của mình ở một nơi như thế?

to justify my participation in something like that?

Và tôi nghĩ có lẽ nên nói bằng một giọng Anh thật chuẩn

And so I thought perhaps a really civilized-sounding British accent

có thể hỗ trợ được gì đấy.

might help things a bit.

Rồi tôi nghĩ là không, không. Tôi nên đến đấy và là chính mình

And then I thought no, no. I should just get up there and be myself

và nói chuyện theo cách của mình

and just talk the way I really talk

Bởi vì, sau tất cả thì đó là sự bộc lộ tuyệt vời.

because, after all, this is the great unveiling.

nên tôi quyết định sẽ đến đây và nói lên tiếng nói thật lòng mình

And so I thought I'd come up here and unveil my real voice to you.

Dù nhiều người trong các bạn hẳn đã biết tôi nói giọng Nữ Hoàng Anh

Although many of you already know that I do speak the Queen's English

vì tôi đến từ Queens, New York

because I am from Queens, New York.

(Cười)

(Laughter)

Nhưng, chủ đề của chương trình này là sự sáng tạo.

But the theme of this session, of course, is invention.

Và vì tôi không hề có một khuôn mẫu nào

And while I don't have any patents that I'm aware of,

bạn sẽ gặp một vài nhân vật sáng tạo của tôi hôm nay.

you will be meeting a few of my inventions today.

Tôi nghĩ rằng công bằng mà nói

I suppose it's fair to say

rằng tôi khá hứng thú trong việc tạo ra "cái tôi" hoặc "những cái tôi".

that I am interested in the invention of self or selves.

Chúng ta đều sinh ra trong những hoàn cảnh cụ thể

We're all born into certain circumstances with particular physical traits,

với những đặc điểm thân thể cụ thể,

những trải nghiệm trưởng thành, hoàn cảnh địa lí và lịch sử khác nhau

unique developmental experiences, geographical and historical contexts.

Nhưng vậy thì sao?

But then what?

Chúng ta tự phát triển và hình thành cái tôi đến mức độ nào?

To what extent do we self-construct, do we self-invent?

Bằng cách nào mà chúng ta tự xây dựng được dấu ấn bản thân và sự định dạng đó thay đổi như thế nào ?

How do we self-identify and how mutable is that identity?

Ví như, chuyện gì xảy ra nếu một người có thể là bất kì người nào đó trong bất kì thời điểm nào?

Like, what if one could be anyone at any time?

Tính cách tôi cũng giống như những vai diễn của tôi

Well my characters, like the ones in my shows,

cho phép tôi chơi đùa với những kẽ hở giữa các câu hỏi đó.

allow me to play with the spaces between those questions.

Nên tôi đã mang một vài người đến cùng với mình

And so I've brought a couple of them with me.

Và, họ rất hào hứng.

And well, they're very excited.

Tôi nên nói gì với bạn nhỉ ---

What I should tell you --

Rằng mỗi người họ đều đã chuẩn bị riêng một bài phát biểu ngắn cho TED

what I should tell you is that they've each prepared their own little TED talks.

Nên hãy thoải mái cho rằng đây là Đại học Sarah

So feel free to think of this as Sarah University.

(Cười)

(Laughter)

Được rồi

Okay. Okay. Oh, well.

Tuyệt thật

Oh, wonderful.

Chào buổi tối mọi người

Good evening everybody.

Cảm ơn vì đã mời tôi đến đây.

Thank you so very much for having me here today.

Cảm ơn rất nhiều. Tôi tên là Lorraine Levine

Ah, thank you very much. My name is Lorraine Levine.

Oh my! There's so many of you.

Các bạn thật đông đảo.

Chào cưng. Được rồi.

Hi sweetheart. Okay.

(Cười)

(Laughter)

Tôi đến đây vì một cô gái trẻ, Sarah Jones.

Anyway, I am here because of a young girl, Sarah Jones.

Đó là một cô gái trẻ tốt bụng người da đen.

She's a very nice, young black girl.

Cô ấy tự gọi mình là người da đen

Well you know, she calls herself black --

Màu da đó giống màu bánh mật hơn nếu bạn nhìn kĩ

she's really more like a caramel color if you look at her.

Nhưng thế nào cũng được.

But anyway.

(Cười)

(Laughter)

Tôi đến đây vì cô ấy xếp tôi vào trong buổi diễn của cô ấy

She has me here because she puts me in her show,

Cái mà cô ấy gọi là Chương trình cho riêng một phụ nữ

what she calls her one-woman show.

Và bạn biết nó nghĩa là gì đấy

And you know what that means, of course.

Có nghĩa là cô ấy nhận tiền sau đó bắt chúng tôi ra đây và làm tất cả công việc

That means she takes the credit and then makes us come out here and do all the work.

Nhưng tôi không bận tâm đâu

But I don't mind.

Thực ra, tôi rất vui sướng khi được ở đây

Frankly, I'm kvelling just to be here

với tất cả những nguồn sáng rực rỡ từ các bạn có mặt ở đây

with all the luminaries you have attending something like this, you know.

Thật sự, rất tuyệt vời

Really, it's amazing.

Tất nhiên không chỉ từ những nhà khoa học và các nhân vật lớn trong các lĩnh vực khác nhau

Not only, of course, the scientists and all the wonderful giants of the industries

mà cả từ những người nổi tiếng

but the celebrities.

Có rất nhiều người nổi tiếng xung quanh đây

There are so many celebrities running around here.

Tôi đã thấy ... Glenn Close. Tôi đã gặp cô ấy từ trước rồi.

I saw -- Glenn Close I saw earlier. I love her.

Tôi thích cô ấy.

Và cô ấy đang lấy yogurt trong quán cà phê Google

And she was getting a yogurt in the Google cafe.

Chuyện đó không đáng yêu sao?

Isn't that adorable?

(Cười)

(Laughter)

Như những người người khác bạn đã thấy. Họ thật tuyệt vời

So many others you see, they're just wonderful.

Thật thú vị khi biết những vấn đề mà họ quan tâm

It's lovely to know they're concerned, you know.

And -- oh, I saw Goldie Hawn.

Và ... ồ, tôi đã thấy Goldie Hawn.

Ồ, Goldie Hawn. Tôi cũng quí cô ấy. Cô ấy rất tuyệt.

Oh, Goldie Hawn. I love her, too; she's wonderful. Yeah.

Cô ấy chỉ có một nửa dòng máu Do Thái thôi

You know, she's only half Jewish.

Bạn có biết điều đó không?

Did you know that about her?

Nhưng ngay cả vậy, cô ấy là một tài năng tuyệt vời.

Yeah. But even so, a wonderful talent. (Laughter)

Đó là cảm giác thật tuyệt khi được gặp cô ấy

And I -- you know, when I saw her, such a wonderful feeling.

Cô ấy rất đáng yêu

Yeah, she's lovely.

Nhưng dù sao tôi cũng nên bắt đầu bằng việc nói tôi may mắn dường nào.

But anyway, I should have started by saying just how lucky I feel.

Thật là một trải nghiệm mở rộng tầm nhìn khi ở đây

It's such an eye-opening experience to be here.

Tất cả các bạn đều có trách nhiệm với thế giới chúng ta đang sống hôm nay

You're all so responsible for this world that we live in today.

Tôi không hề mơ đến điều này khi còn trẻ

You know, I couldn't have dreamed of such a thing as a young girl.

Và các bạn đã khiến những tiến bộ đó xảy ra trong một khoảng thời gian ngắn ---

And you've all made these advancements happen in such a short time --

Tất cả các bạn đều rất trẻ.

you're all so young.

Bố mẹ của các bạn hẳn rất tự hào.

You know, your parents must be very proud.

Nhưng tôi cũng trân trọng sự đa dạng ở đây

But I -- I also appreciate the diversity that you have here.

Nơi đây có sự đa dang về văn hóa

I noticed it's very multicultural.

Đứng đây, bạn có thể thấy rất nhiều người khác nhau.

You know, when you're standing up here, you can see all the different people.

Như là cầu vồng vậy.

It's like a rainbow.

Ví nó là cầu vồng cũng được đấy.

It's okay to say rainbow. Yeah.

Tôi chỉ ... không thể bắt kịp với những điều các bạn có thể nói, những điều khác nhau đấy.

I just -- I can't keep up with whether you can say, you know, the different things.

Những điều nào bạn được quyền hay không được nói?

What are you allowed to say or not say?

Tôi chỉ ... Tôi không muốn xúc phạm đến bất kì ai

I just -- I don't want to offend anybody. You know.

Nhưng dù sao,

But anyway, you know,

Tôi chỉ nghĩ là có mặt ở đây với các bạn.

I just think that to be here with all of you

Những người trẻ hoàn mỹ ---

accomplished young people --

Thật vậy, một số các bạn là những người xây dựng tương lai tươi sáng phía trước

literally, some of you, the architects building our brighter future.

Điều đó làm tôi thấy thật phấn khích

You know, it's heartening to me.

Dù sao, thành thật mà nói, một số bài thuyết trình khá khủng khiếp

Even though, quite frankly, some of your presentations are horrifying,

thật sự đáng lo ngại

absolutely horrifying.

Đúng vậy, đúng vậy

It's true. It's true.

Giữa sự suy thoái về môi trường

You know, between the environmental degradation

và sự suy thoái kinh tế thế giới mà các bạn đang nói đến

and the crashing of the world markets you're talking about.

Tất nhiên, chúng ta đều biết nó nói về cái gì bởi -- tất cả...

And of course, we know it's all because of the -- all the ...

Tôi không biết cách nào khác để nói với bạn, nên tôi sẽ nói theo cách của riêng mình;

Well, I don't know how else to say it to you, so I'll just say it my way:

cái "ganeyvish schticklich" tới từ chính phủ và

the ganeyvish schticklich coming from the governments and the, you know,

những chủ ngân hàng và phố Wall

the bankers and the Wall Street. You know it.

Dẫu sao

Anyway.

(Cười)

(Laughter)

Điểm chính là, Tôi vui mừng vì ai đó đã có ý tưởng thiết thực

The point is, I'm happy somebody has practical ideas

kéo chúng ta khỏi đống lộn xộn này

to get us out of this mess.

Nên tôi kính chào từng người cùng những thành tựu ưu tú của các bạn

So I salute each of you and your stellar achievements.

Thank you for all that you do.

Cảm ơn các bạn vì tất cả

Chúc mừng các bạn đã trở thành "makhers" bởi đã trở thành một thành viên xuất sắc của TED

And congratulations on being such big makhers that you've become TED meisters.

Chúc các bạn tiếp tục thành công

So, happy continued success.

Xin chúc mừng Mazel tov (Xin chúc mừng - Tiếng Do Thái)

Congratulations. Mazel tov.

(Vỗ tay)

(Applause)

Xin chào, xin chào

Hi. Hi.

Cảm ơn mọi người

Thank you everybody.

Xin lỗi, Thật là một cơ hội tuyệt vời khi có mặt ở đây

Sorry, this is such a wonderful opportunity and everything, to be here right now.

Tên tôi là Noraida. Và tôi ...

My name is Noraida. And I'm just --

Thật xúc động khi được là một phần của TED

I'm so thrilled to be part of like your TED conference

mà các bạn đang tham dự và mọi việc

that you're doing and everything like that.

Tôi là người Mỹ gốc Dominica

I am Dominican-American.

Có thể nói tôi lớn lên tại thủ đô của cộng hòa Dominica

Actually, you could say I grew up in the capital of Dominican Republic,

otherwise known as Washington Heights in New York City.

còn được biết đến là đỉnh Washington của thành phố New York

Nhưng tôi không biết còn người Dominica nào khác ở đây không

But I don't know if there's any other Dominican people here,

Nhưng tôi biết là Juan Enriquez đã ở đây hôm qua

but I know that Juan Enriquez, he was here yesterday.

Tôi nghĩ anh ấy là người Mexico

And I think he's Mexican, so that's --

thành thực, cũng đủ gần với tôi mà. Vì vậy, ...

honestly, that's close enough for me right now. So --

(Laughter)

(Cười)

I just -- I'm sorry.

Tôi chỉ .. xin lỗi

Tôi chỉ cố không tỏ ra sợ sệt vì đây là

I'm just trying not to be nervous because this is

một trải nghiệm phi thường đối với tôi

a very wonderful experience for me and everything.

Và tôi chỉ ... bạn biết đấy Tôi không quen nói trước đám đông

And I just -- you know I'm not used to doing the public speaking.

Mỗi khi tôi lo lắng, tôi thường nói rất nhanh

And whenever I get nervous I start to talk really fast.

Không ai hiểu nổi tôi đang nói gì, điều này khiến tôi khá căng thẳng

Nobody can understand nothing I'm saying, which is very frustrating for me,

Như bạn thấy

as you can imagine.

Tôi thường phải cố bình tĩnh lại và hít thật sâu

I usually have to just like try to calm down and take a deep breath.

Đã vậy, Sarah Jones bảo tôi là chúng tôi chỉ có 18 phút

But then on top of that, you know, Sarah Jones told me we only have 18 minutes.

Sau đó, tôi tự hỏi "mình có nên sợ hãi?" Bạn biết đấy, như vậy sẽ có vẻ tốt hơn

So then I'm like, should I be nervous, you know, because maybe it's better.

Tôi chỉ cố không hoảng sợ và kích động Nên hít một hơi thật sâu nào

And I'm just trying not to panic and freak out. So I like, take a deep breath.

Xin lỗi. Dù sao, điều tôi đang muốn nói đó là tôi thật sự rất thích TED

Okay. Sorry. So anyway, what I was trying to say is that I really love TED.

Tôi thích mọi thứ. Nó thật tuyệt

Like, I love everything about this. It's amazing.

Như là-- Bây giờ tôi vẫn chưa bình tĩnh được

Like, it's -- I can't get over this right now.

Như môt cách nghiêm túc thì những người ở chỗ tôi sinh sống sẽ không tin

And, like, people would not believe, seriously, where I'm from,

rằng sự kiện này thật sự tồn tại

that this even exists.

*Bạn biết đấy, ý tôi là tôi yêu cái tên này, TED

You know, like even, I mean I love like the name, the -- TED.

Ý tôi là tôi biết đó là một con người thật và mọi thứ đều thật, nhưng tôi chỉ đang nói rằng

I mean I know it's a real person and everything, but I'm just saying that like,

Bạn biết đấy, tôi nghĩ thật tuyệt vì nó cũng là một từ viết tắt

you know, I think it's very cool how it's also an acronym, you know,

giống như là, bạn biết đấy, một khái niệm phức tạp hay đại loại như vậy

which is like, you know, is like very high concept and everything like that.

Tôi thích điều đó

I like that.

Thực sự, tôi có thể đọc được toàn bộ những thứ viết tắt

And actually, I can relate to the whole like acronym thing and everything.

Bởi tôi đang là sinh viên năm hai đại học

Because, actually, I'm a sophomore at college right now.

Ở trường, tôi là người đồng sáng lập một tổ chức

At my school -- actually I was part of co-founding an organization,

về lãnh đạo

which is like a leadership thing,

bạn biết đấy, bạn sẽ thích nó thôi

you know, like you guys, you would really like it and everything.

Tổ chức này được gọi là DA BOMB

And the organization is called DA BOMB,

DA BOMB, không giống như thứ mà các bạn có thể chế tạo ra được

A\and DA BOMB -- not like what you guys can build and everything --

như, DA BOMB giống như Dominica - nó là một từ viết tắt

it's like, DA BOMB, it means like Dominican -- it's an acronym --

Tổ chức từ thiện Dominica - Mĩ cho bà mẹ và trẻ em

Dominican-American Benevolent Organization for Mothers and Babies.

Tôi biết, cái tên đấy có hơi dài

So, I know, see, like the name is like a little bit long,

nhưng với nỗi khiếp sợ về khủng bố và mọi thứ

but with the war on terror and everything,

Chủ tịch hội sinh viên đã yêu cầu chúng tôi không được gọi tắt là DA BOMB

the Dean of Student Activities has asked us to stop saying DA BOMB

mà phải nói cả cái tên để không ai bị hiểu lầm. Sao cũng được

and use the whole thing so nobody would get the wrong idea, whatever.

So, basically like DA BOMB --

Bởi vậy, cơ bản nhiệm vụ của DA BOMB...

-Tổ chức từ thiện Dominica-Mĩ cho bà mẹ và trẻ em

what Dominican-American Benevolent Organization for Mothers and Babies does

là hỗ trợ những sinh viên có tiềm năng học tập

is, basically, we try to advocate for students who show a lot of academic promise

và những ai đang làm mẹ như tôi

and who also happen to be mothers like me.

Tôi là một bà mẹ đi làm, và cũng đến trường

I am a working mother, and I also go to school full-time.

Và, bạn biết đấy, có một hình mẫu lí tưởng trong xã hội rất quan trọng

And, you know, it's like -- it's so important to have like role models out there.

Tôi biết dù sao đi nữa đôi khi phong cách sống của chúng ta rất khác biệt

I mean, I know sometimes our lifestyles are very different, whatever.

Nhưng thậm chí với công việc tôi đang làm, à tôi vừa mới được thăng chức,

But like even at my job -- like, I just got promoted.

Hiện giờ, tôi vô cùng phấn khích

Right now it's very exciting actually for me

Bởi hiện tại tôi đang là Trợ lí cấp dưới của Phó Giám Đốc

because I'm the Junior Assistant to the Associate Director

dưới quyền Phó Chủ tịch cao cấp về phát triển kinh doanh

under the Senior Vice President for Business Development --

Vị trí mới của tôi đấy

that's my new title.

Vậy nên, tôi nghĩ rằng dù bạn sở hữu một công ty riêng hay mới bắt đầu như tôi

So, but I think whether you own your own company or you're just starting out like me,

thì điều quan trọng là

like something like this is so vital

phải tiếp tục làm giàu thêm cho tâm hồn và không ngừng học hỏi

for people to just continue expanding their minds and learning.

Và nếu như mọi người, như tất cả thực sự hướng đến điều đó,

And if everybody, like all people really had access to that,

it would be a very different world out there, as I know you know.

Thì thế giới ngoài kia sẽ rất khác biệt, như bạn biết đấy.

Nên, tôi nghĩ mọi người, chúng ta cần điều đó

So, I think all people, we need that,

nhưng đặc biệt với những người như tôi, bạn biết đấy

but especially, I look at people like me, you know like,

ý tôi là những người gốc Latinh, chúng tôi đang dần trở thành số đông, ví như trong vòng hai tuần

I mean, Latinos -- we're about to be the majority, in like two weeks.

Bởi vậy, chúng tôi xứng đáng được tham gia trao đổi ý tưởng như mọi người.

So, we deserve just as much to be part of the exchange of ideas as everybody else.

Vậy nên, tôi rất vui mừng rằng các bạn

So, I'm very happy that you're, you know, doing this kind of thing,

đăng các bài nói lên mạng

making the talks available online.

Điều đó thật tuyệt. Tôi rất thích.

That's very good. I love that.

Và tôi chỉ.. Tôi yêu các bạn. Tôi yêu TED.

And I just -- I love you guys. I love TED.

Và nếu bạn không phiền, hơi cá nhân, trong tương lai, tôi sẽ nghĩ tới TED

And if you don't mind, privately now, in the future, I'm going to think of TED

như một từ viết tắt của Công nghệ (Technology), Giải trí (Entertainment) và người Dominica (Dominicans)

as an acronym for Technology, Entertainment and Dominicans.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

Thank you very much.

(Cười)

(Laughter)

(Vỗ tay)

(Applause)

Vâng, đó là Noraida,

So, that was Noraida,

cũng như Lorraine và mỗi người các bạn gặp hôm nay

and just like Lorraine and everybody else you're meeting today,

có những nhân vật dựa trên những người thật sự trong cuộc sống của tôi

these are folks who are based on real people from my real life:

bạn bè, hàng xóm, thành viên gia đình.

friends, neighbors, family members.

Tôi đến từ một gia đình đa văn hóa

I come from a multicultural family.

Thực tế, quí bà bạn vừa gặp

In fact, the older lady you just met:

đại khái rất giống một bà dì lớn bên họ mẹ tôi

very, very loosely based on a great aunt on my mother's side.

Tin tôi đi đó là một câu chuyện dài

It's a long story, believe me.

Hơn cả hoàn cảnh gia đình,

But on top of my family background,

Bố mẹ cũng cho tôi học ở một trường Liên hợp quốc

my parents also sent me to the United Nations school,

Nơi tôi tìm ra hàng tá những các nhân vật mới

where I encountered a plethora of new characters,

trong đó có Alexandre, cô giáo tiếng Pháp của tôi

including Alexandre, my French teacher, okay.

Ừ, bạn biết đấy, tôi nói chuyện với cô bằng tiếng Pháp sơ cấp

Well, you know, it was beginner French, that I am taking with her, you know.

Cô ấy là Madame Bousson, bạn biết đấy, cô ấy rất [tiếng Pháp]

And it was Madame Bousson, you know, she was very [French].

Kiểu như là, bạn biết đấy, cô ấy đứng trên lớp

It was like, you know, she was there in the class,

bạn biết đấy, cô ấy thuộc tuýp người Pháp điển hình

you know, she was kind of typically French.

Bạn biết đấy, cô ấy rất thanh lịch, nhưng rất tẻ nhạt

You know, she was very chic, but she was very filled with ennui, you know.

Và cô ấy thường đứng đó, nói chuyện với lớp

And she would be there, you know, kind of talking with the class, you know,

Về, bạn biết đấy, sự phù phiếm hiện hữu trong cuộc đời

talking about the, you know, the existential futility of life, you know.

Lúc đấy chúng tôi mới 11 tuổi, vậy nên chẳng phù hợp gì cả

And we were only 11 years old, so it was not appropriate. (Laughter)

Nhưng [tiếng Đức]

But [German].

Ồ vâng, tôi học tiếng Đức trong 3 năm, [tiếng Đức],

Yes, I took German for three years, [German],

và đó cũng là một trải nghiệm bởi tôi là đứa con gái da đen duy nhất trong lớp

and it was quite the experience because I was the only black girl in the class,

ngay cả trong một trường LHQ

even in the UN school.

Mặc dù, bạn biết đấy, cũng rất tuyệt

Although, you know, it was wonderful.

Thầy Herr Schotopf không bao giờ phân biệt đối xử

The teacher, Herr Schtopf, he never discriminated.

Không bao giờ. Thầy luôn đối xử với mỗi chúng tôi,

Never. He always, always treated each of us,

bạn biết đấy, công bằng đến mức không chịu được.

you know, equally unbearably during the class.

Vâng, tôi có nhiều thầy cô và bạn bè

So, there were the teachers and then there were my friends,

các bạn cùng lớp đến từ khắp nơi,

classmates from everywhere,

nhiều người vẫn thân thiết đến giờ.

many of whom are still dear friends to this day.

Và nhiều nhân vật cũng lấy cảm hứng từ họ.

And they've inspired many characters as well.

Ví dụ một người bạn của tôi.

For example, a friend of mine.

Vâng, tôi chỉ muốn gửi một lời chào buổi tối nhanh chóng đến mọi người

Well, I just wanted to quickly say good evening.

Tên tôi là Praveen Manvi Rất cảm ơn vì cơ hội này

My name is Praveen Manvi and thank you very much for this opportunity.

Tất nhiên, TED, danh tiếng đã sớm truyền khắp trên thế giới

Of course, TED, the reputation precedes itself all over the world.

Nhưng bạn biết đấy, tôi vốn đến từ Ấn Độ

But, you know, I am originally from India,

và tôi muốn bắt đầu bằng việc nói với bạn

and I wanted to start by telling you

rắng khi Sarah Jones nói với tôi rằng chúng tôi sẽ có cơ hội

that once Sarah Jones told me that we will be having the opportunity

đến với TED tại đây, California,

to come here to TED in California,

thật tuyệt, tôi rất vui mừng và, thành thật mà nói, nhẹ nhõm hẳn,

originally, I was very pleased and, frankly, relieved

bởi bạn biết đấy, tôi là một người ủng hộ nhân quyền,

because, you know, I am a human rights advocate.

Và thường thì công việc của tôi đưa tôi đến Washington

And usually my work, it takes me to Washington D.C.

Ở đây, tôi phải tham dự các buổi gặp gỡ, hòa vào các chính trị gia nhàm chán,

And there, I must attend these meetings, mingling with some tiresome politicians,

cố làm cho tôi thoải mái,

trying to make me feel comfortable

bằng cách nói về việc họ thường ăn cà ri ở Georgetown như thế nào

by telling how often they are eating the curry in Georgetown. (Laughter)

(Cười)

Và bạn có thể tưởng tượng đấy, đúng vậy

So, you can just imagine -- right.

Nhưng tôi đang sướng run lên vì được tham gia với các bạn tại đây

So, but I'm thrilled to be joining all of you here.

Tôi ước chúng ta có nhiều thời gian hơn, nhưng để dịp khác nhé? Tuyệt!

I wish we had more time together, but that's for another time. Okay? Great.

(Vỗ tay)

(Applause)

And, sadly, I don't think we'll have time for you to meet everybody I brought, but --

Buồn thật, tôi không nghĩ thời gian đủ để gặp gỡ tất cả mọi người tôi mang đến đây

I'm trying to behave myself,

Tôi đang cố gắng cư xử giống mình

đây là lần đầu tiên tôi tới đây.

it's my first time here.

Nhưng tôi rất muốn giới thiệu với các bạn vài người các bạn có thể nhận ra

But I do want to introduce you to a couple of folks you may recognize,

Nếu bạn đã từng xem phim Đường hầm

if you saw "Bridge and Tunnel."

Ừ, cảm ơn các bạn,

Uh, well, thank you.

Chào buổi tối.

Good evening.

Tôi là Pauline Ning,

My name is Pauline Ning,

và đầu tiên, tôi muốn nói với bạn rằng..,

and first I want to tell you that I'm --

tất nhiên tôi là thành viên của cộng đồng người Hoa ở New York

of course I am a member of the Chinese community in New York.

Nhưng khi Sarah Jones mời tôi đến với TED

But when Sarah Jones asked me to please come to TED,

Tôi nói, bạn biết đấy, đầu tiên, tôi không biết, bạn biết đấy..

I said, well, you know, first, I don't know that, you know --

Nếu hai năm trước bạn sẽ không thấy tôi đứng trước khán thỉnh giả

before two years ago, you would not find me in front of an audience of people,

ít hơn số người hiện tại ở đây

much less like this

bởi tôi không thích phát biểu

because I did not like to give speeches

bởi tôi cảm thấy, là một người nhập cư, tôi nói tiếng Anh không tốt lắm

because I feel that, as an immigrant, I do not have good English skills for speaking.

Nhưng rồi, tôi quyết định, giống như Thống đốc Arnold Schwarzenegger,

But then, I decided, just like Governor Arnold Schwarzenegger,

Thế nào tôi cũng vẫn cố gắng.

I try anyway.

(Laughter)

(Cười)

Con gái của tôi, nó viết là,

My daughter -- my daughter wrote that,

nó bảo tôi là, "Hãy luôn bắt đầu thật hài hước."

she told me, "Always start your speech with humor."

Nhưng hoàn cảnh của tôi..

But my background --

Tôi muốn kể lại với bạn thật ngắn gọn.

I want to tell you story only briefly.

Vợ chồng tôi mang theo con trai và con gái đến đây vào những năm 80

My husband and I, we brought our son and daughter here in 1980s

để có được cái tự do mà ở Trung Quốc chúng tôi không có

to have the freedom we cannot have in China at that time.

Chúng tôi cố gắng dạy bọn trẻ tự hào về truyền thống dân tộc nhưng thật khó khăn.

And we tried to teach our kids to be proud of their tradition, but it's very hard.

Bạn biết đấy, là người nhập cư, tôi nói tiếng Trung với chúng,

You know, as immigrant, I would speak Chinese to them,

và chúng thường trả lời bằng tiếng Anh.

and they would always answer me back in English.

Chúng yêu nhạc rock, văn hóa pop, văn hóa Mĩ

They love rock music, pop culture, American culture.

Nhưng khi chúng lớn lên,

But when they got older,

đến tuổi bắt đầu nghĩ về việc kết hôn,

when the time comes for them to start think about getting married,

chúng tôi mong chúng nhận thức, rõ ràng hơn một chút, nền văn hóa riêng của mình.

that's when we expect them to realize, a little bit more, their own culture.

Nhưng đấy là lúc chúng tôi gặp vài rắc rối.

But that's where we had some problems.

My son, he says he is not ready to get married.

Con trai tôi nói chưa sẵn sàng để kết hôn.

Nó có người yêu, nhưng cô ấy là người Mĩ, không phải người Hoa.

And he has a sweetheart, but she is American woman, not Chinese.

Cũng không hẳn tồi tệ, nhưng tôi bảo nó "Phụ nữ Trung Quốc thì làm sao chứ?"

It's not that it's bad, but I told him, "What's wrong with a Chinese woman?"

Nhưng tôi nghĩ nó sẽ thay đổi quan điểm sớm thôi.

But I think he will change his mind soon.

Nhưng rồi tôi quyết định, tôi sẽ tập trung vào con gái vậy.

So, then I decide instead, I will concentrate on my daughter.

Việc kết hôn của con gái đặc biệt quan trọng với người mẹ.

The daughter's marriage is very special to the mom.

Nhưng lúc đầu, nó nói chưa hứng thú,

But first, she said she's not interested.

Nó chỉ muốn dành thời gian cho bạn bè,

She only wants to spend time with her friends.

Và vào đại học, nó dường như không bao giờ về nhà.

And then at college, it's like she never came home.

Và cũng chẳng muốn tôi đến thăm.

And she doesn't want me to come and visit.

Nên tôi nói, "Có điều gì không ổn?"

So I said, "What's wrong in this picture?"

Rồi tôi cho rằng vì nó có bạn trai mà không cho tôi biết

So, I accused my daughter to have like a secret boyfriend.

Nhưng nó bảo tôi, "Mẹ không phải lo lắng về bọn con trai đâu

But she told me, "Mom, you don't have to worry about boys

vì con không thích chúng"

because I don't like them."

(Cười)

(Laughter)

Tôi nói, "Ừ, đàn ông có thể rắc rối đấy, nhưng phụ nữ rồi sẽ dần quen thôi."

And I said, "Yes, men can be difficult, but all women have to get used to that."

Nó đáp "Không phải mẹ à. Ý con là con không thích con trai, con thích con gái

She said, "No Mom. I mean, I don't like boys. I like girls.

Con là người đồng tính".

I am lesbian."

Tôi luôn dạy con cái biết tôn trọng tư tưởng Mĩ,

So, I always teach my kids to respect American ideas,

nhưng tôi bảo với nó cái này thì ngoại lệ

but I told my daughter that this is one exception --

(Cười)

(Laughter) --

rằng nó không bị đồng tính, nó chỉ ảnh hưởng bởi vấn đề này của người Mĩ,

that she is not gay, she is just confused by this American problem.

Nhưng con gái tôi bảo "Mẹ, cái này không liên quan đến Mĩ."

But she told me, "Mom, it's not American."

Nó bảo nó đang yêu, yêu một cô gái người Hoa dễ thương.

She said she is in love -- in love with a nice Chinese girl.

(Cười)

(Laughter)

Những lời này tôi mong mỏi được nghe,

So, these are the words I am waiting to hear,

nhưng từ con trai, chứ không phải con gái tôi.

but from my son, not my daughter.

(Cười)

(Laughter)

Ban đầu, tôi lúng túng không biết phải làm gì

But at first I did not know what to do.

Nhưng rồi qua thời gian, tôi hiểu rằng con gái đơn giản là chính nó

But then, over time, I have come to understand that this is who she is.

Bởi vậy, dù cho đôi khi thật khó khăn,

So, even though sometimes it's still hard,

tôi muốn nói với bạn rằng nó giúp tôi nhận ra

I will share with you that it helps me to realize

xã hội thật rộng lượng, bởi có những nơi như thế này,

society is more tolerant, usually because of places like this,

những tư tưởng thế này,

because of ideas like this,

và những người như các bạn, với tâm hồn cởi mở.

and people like you, with an open mind.

Vậy nên có lẽ TED đang tác động đến cuộc sống của nhiều người

So I think maybe TED, you impact people's lives

theo nhiều cách mà bạn thậm chí không nhận ra.

in the ways maybe even you don't realize.

Bởi vậy, vì con gái tôi,

So, for my daughter's sake,

cảm ơn các bạn vì đã truyền tải những ý tưởng tuyệt vời

I thank you for your ideas worth spreading.

Cảm ơn. Xie xie.

Thank you. Xie xie.

(Vỗ tay)

(Applause)

Chào buổi tối. Tôi là Habbi Belahal.

Good evening. My name is Habbi Belahal.

Trước tiên tôi muốn cảm ơn Sarah Jones

And I would like to first of all thank Sarah Jones

đã trút hết áp lực lên cô gái Ả Rập duy nhất

for putting all of the pressure on the only Arab who she brought with her

để kết thúc buổi nói chuyện hôm nay

to be last today.

Tôi đến từ Jordan.

I am originally from Jordan.

Và tôi dạy Văn học tại Đại học Queens.

And I teach comparative literature at Queens College.

Không phải Harvard đâu.

It is not Harvard.

Nhưng tôi cảm thấy như một con cá bị ném lên bờ.

But I feel a bit like a fish out of water.

Nhưng tôi cũng rất tự hào về các học sinh.

But I am very proud of my students.

Và tôi thấy một vài đứa cũng đến buổi hội thảo này.

And I see that a few of them did make it here to the conference.

Nên mấy đứa sẽ được cộng vài tín chỉ nữa, cô hứa

So you will get the extra credit I promised you.

Nhưng, dù tôi có lẽ trông không giống "Công dân TED" lắm, bạn có thể nói vậy,

But, while I know that I may not look like the typical TED-izen, as you would say,

Tôi cũng muốn chỉ ra rằng chúng ta đang ở trong một xã hội toàn cầu.

I do like to make the point that we in global society,

Chúng ta không khác biệt mấy như vẻ bề ngoài.

we are never as different as the appearances may suggest.

Nên, nếu bạn cho phép, tôi sẽ chia sẻ ngắn gọn một vài dòng thơ

So, if you will indulge me, I will share quickly with you a bit of verse,

tôi nhớ từ hồi còn là cô bé 16 tuổi.

which I memorized as a young girl at 16 years of age.

Vâng, từ ngày xa xưa,

So, back in the ancient times.

[Tiếng Ả Rập]

[Arabic]

Đại khái dịch thế này:

And this roughly translates:

"Xin hãy để anh nắm tay em.

"Please, let me hold your hand.

Anh muốn nắm tay em.

I want to hold your hand.

Anh muốn nắm tay em.

I want to hold your hand.

Và khi anh chạm tay em, anh thấy trong lòng hạnh phúc,

And when I touch you, I feel happy inside.

Anh cảm thấy rằng tình yêu của anh, anh không thể giấu giếm, không thể giấu giếm, không thể giấu giếm."

It's such a feeling that my love, I can't hide, I can't hide, I can't hide."

Ừ, nhưng hãy bình tĩnh, bình tĩnh,

Well, so okay, but please, please, but please.

Nếu nghe có vẻ quen tai bởi cùng thời đấy,

If it is sounding familiar, it is because I was at the same time in my life

tôi nghe nhạc của Beatles.

listening to the Beatles.

Trên radio [..], họ rất nổi tiếng.

On the radio [unclear], they were very popular.

Tất cả nhằm nói lên rằng tôi tin

So, all of that is to say that I like to believe

với mỗi lời nói nhằm làm chúng ta trở nên thờ ơ với nhau,

that for every word intended as to render us deaf to one another,

thì lại luôn có một lời ca kết nối đôi tai và trái tim xuyên qua lục địa bằng giai điệu.

there is always a lyric connecting ears and hearts across the continents in rhyme.

Và tôi cầu nguyện rằng đây là cách chúng ta tự tạo ra dấu ấn bản thân đúng lúc.

And I pray that this is the way that we will self-invent, in time.

Đó là tất cả, cảm ơn. Cảm ơn rất nhiều vì cơ hội này.

That's all, shukran. Thank you very much for the opportunity.

Tốt. Thật tuyệt!

Okay? Great.

(Vỗ tay)

(Applause)

Cảm ơn các bạn thật nhiều. Thật dễ thương.

Thank you all very much. It was lovely.

Cảm ơn đã mời tôi đến đây,

Thank you for having me.

(Vỗ tay)

(Applause)

Cảm ơn rất nhiều. Tôi yêu các bạn!

Thank you very, very much. I love you.

(Vỗ tay)

(Applause)

Cho phép tôi nói

Well, you have to let me say this.

Cảm ơn

I just -- thank you.

Tôi muốn cảm ơn Chris và Jacqueline, và mọi người vì mời tôi tới đây.

I want to thank Chris and Jacqueline, and just everyone for having me here.

Cảm giác đã rất lâu rồi, tôi thấy như ở nhà vậy.

It's been a long time coming, and I feel like I'm home.

Và tôi biết mình đã diễn tại một số công ty của các bạn

And I know I've performed for some of your companies

hoặc vài bạn đã gặp tôi đâu đó rồi,

or some of you have seen me elsewhere,

nhưng chân thành mà nói, các bạn là một trong những thính giả tuyệt nhất tôi có.

but this is honestly one of the best audiences I've ever experienced.

Mọi thứ thật tuyệt.

The whole thing is amazing, and so don't you all go reinventing yourselves any time soon.

Các bạn sẽ tự xây dựng lại bản thân vào một lúc nào đó chứ?

(Vỗ tay)

(Applause)