Peter Tyack: The intriguing sound of marine mammals

Translator: Nga Chu Reviewer: Thanh Bình Trần

Thank you so much. I'm going to try to take you

Cảm ơn rất nhiều. Tôi sẽ đưa các bạn

on a journey of the underwater acoustic world

đến với hành trình của thế giới âm thanh dưới biển

of whales and dolphins.

của loài cá voi và cá heo.

Since we are such a visual species,

Từ khi chúng ta là động vật quan sát,

it's hard for us to really understand this,

thật khó để hiểu điều này,

so I'll use a mixture of figures and sounds

vì vậy tôi sẽ kết hợp cử chỉ và âm thanh

and hope this can communicate it.

và hi vọng có thể truyền đạt nó.

But let's also think, as a visual species,

Nhưng hãy nghĩ, như 1 loài vật quan sát,

what it's like when we go snorkeling or diving

cái gì giống như khi ta lặn

and try to look underwater.

và thử nhìn dưới nước.

We really can't see very far.

Chúng ta thực sự không thể nhìn xa.

Our vision, which works so well in air,

Tầm nhìn của chúng ta, tuy rất tốt khi trong không khí,

all of a sudden is very restricted and claustrophobic.

đột nhiên bị hạn chế và tạo cảm giác bị hạn chế không gian.

And what marine mammals have evolved

Và cái mà động vật dưới biển tiến hóa

over the last tens of millions of years

hơn 10 nghìn năm trước

is ways to depend on sound

là cách chúng phụ thuộc vào âm thanh

to both explore their world

để khám phá thế giới

and also to stay in touch with one another.

và kết nối với các con khác.

Dolphins and toothed whales use echolocation.

Cá heo và cá voi có răng dùng âm thanh để định vị.

They can produce loud clicks

Chúng có thể tạo ra những tiếng động lớn

and listen for echoes from the sea floor in order to orient.

và lắng nghe tiếng dội từ đáy biển để định hướng.

They can listen for echoes from prey

Chúng có thể nghe tiếng dội từ kẻ thù

in order to decide where food is

để quyết định xem thức ăn ở đâu

and to decide which one they want to eat.

và cái chúng muốn ăn.

All marine mammals use sound for communication to stay in touch.

Mọi sinh vật biển dùng âm thanh để giao tiếp.

So the large baleen whales

Vì vậy những con cá voi tấm sừng lớn

will produce long, beautiful songs,

sẽ tạo ra những âm thanh lớn và tuyệt vời,

which are used in reproductive advertisement

cái được dùng trong các quảng cáo sinh sản

for male and females, both to find one another

cho cả 2 giới, để tìm kiếm đối tác

and to select a mate.

và lựa chọn bạn đời.

And mother and young and closely bonded animals

Mẹ và con và những loài có quan hệ gần gũi

use calls to stay in touch with one another,

dùng tiếng gọi để kết nối với nhau,

so sound is really critical for their lives.

vì vậy âm thanh rất quan trọng với chúng.

The first thing that got me interested in the sounds

Điều đầu tiên thu hút tôi về âm thanh

of these underwater animals,

của những sinh vật biển này,

whose world was so foreign to me,

mà thế giới của chúng xa lạ với tôi,

was evidence from captive dolphins

là bằng chứng về những chú cá heo bị bắt

that captive dolphins could imitate human sounds.

rằng chúng có thể bắt chước tiếng người.

And I mentioned I'll use

Và tôi nói rằng tôi sẽ sử dụng

some visual representations of sounds.

một vài miêu tả hình ảnh về âm thanh.

Here's the first example.

Đây là ví dụ đầu tiên.

This is a plot of frequency against time --

Đây là 1 chuỗi tần số âm thanh theo thời gian

sort of like musical notation,

giống như các nốt nhạc

where the higher notes are up higher and the lower notes are lower,

những nốt cao sẽ ở trên và những nốt trầm sẽ ở dưới

and time goes this way.

và thời gian trôi đi theo cách này.

This is a picture of a trainer's whistle,

Đây là hình ảnh của tiếng còi

a whistle a trainer will blow to tell a dolphin

mà người huấn luyện gọi cá heo

it's done the right thing and can come get a fish.

và nó có thể gọi chúng đến.

It sounds sort of like "tweeeeeet." Like that.

Nó giống như tiếng "tuýt".

This is a calf in captivity

Còn đây là tiếng cá heo con khi bị bắt

making an imitation

bắt chước

of that trainer's whistle.

tiếng còi của huấn luyện viên.

If you hummed this tune to your dog or cat

Nếu bạn kêu tiếng này với chó/mèo của bạn

and it hummed it back to you,

và chúng kêu để trả lời bạn,

you ought to be pretty surprised.

bạn có thể sẽ khá ngạc nhiên.

Very few nonhuman mammals

Rất ít động vật có vú không kể con người

can imitate sounds.

có thể bắt chước các âm thanh.

It's really important for our music and our language.

Âm nhạc và ngôn ngữ của ta rất quan trọng.

So it's a puzzle: The few other mammal groups that do this,

Và đây là 1 câu đố. 1 vài nhóm động vật có vú làm vậy,

why do they do it?

Tại sao chúng là làm vậy?

A lot of my career has been devoted

Tôi đã dành nhiều thời gian sự nghiệp

to trying to understand

cố gắng hiểu

how these animals use their learning,

cách chúng sử dùng khả năng học hỏi,

use the ability to change what you say

sử dụng khả năng thay đổi điều bạn nói

based on what you hear

dựa trên cái bạn nghe thấy

in their own communication systems.

trong hệ thống giao tiếp của chúng.

So let's start with calls of a nonhuman primate.

Bắt đầu bằng tiếng gọi của nhóm động vật có vú phát triển nhất.

Many mammals have to produce contact calls

Nhiều động vật có vú phải tạo ra tiếng gọi

when, say, a mother and calf are apart.

khi mẹ và con xa nhau.

This is an example of a call produced by squirrel monkeys

Đây là 1 ví dụ về tiếng gọi của loài khỉ sóc.

when they're isolated from another one.

khi chúng xa nhau.

And you can see, there's not much

Và bạn có thể thấy, không có nhiều

variability in these calls.

rung động trong tiếng gọi.

By contrast, the signature whistle

Ngược lại, tiếng gọi ra dấu

which dolphins use to stay in touch,

mà cá heo thường gọi nhau,

each individual here has a radically different call.

mỗi con có âm thanh riêng của mình.

They can use this ability to learn calls

Chúng sử dụng khả năng nhận biết âm thanh

in order to develop more complicated and more distinctive calls

để phát triển tiếng gọi phức tạp hơn và riêng biệt

to identify individuals.

để nhận biết từng cá thể khác nhau.

How about the setting in which animals need to use this call?

Còn về cách động vật sử dụng tiếng gọi?

Well let's look at mothers and calves.

Hãy nhìn âm thanh của cá heo mẹ và con.

In normal life for mother and calf dolphin,

Trong cuộc sống thường ngày,

they'll often drift apart or swim apart if Mom is chasing a fish,

chúng thường bơi tách biệt nhau nếu cá heo mẹ kiếm ăn,

and when they separate

và khi chúng tách biệt vậy

they have to get back together again.

chúng phải quay lại với nhau.

What this figure shows is the percentage of the separations

Biểu đồ chỉ ra phần trăm sự tách biệt

in which dolphins whistle,

cá heo phát ra âm thanh

against the maximum distance.

ở khoảng cách tối đa.

So when dolphins are separating by less than 20 meters,

VÌ vậy khi khoảng cách dưới 20m,

less than half the time they need to use whistles.

chưa đến nửa thời gian chúng dùng tiếng gọi

Most of the time they can just find each other

Hầu như chúng chỉ tìm nhau

just by swimming around.

khi bơi xung quanh.

But all of the time when they separate by more than 100 meters,

Nhưng hầu hết thời gian khi cách hơn 100m

they need to use these individually distinctive whistles

chúng dùng âm thanh riêng của mình

to come back together again.

để quay lại với nhau.

Most of these distinctive signature whistles

Đa số tiếng ra dấu của từng con

are quite stereotyped and stable

khá khuôn mẫu và ổn định

through the life of a dolphin.

trong suốt cuộc đời của 1 con cá heo.

But there are some exceptions.

Nhưng đây là một vài trường hợp ngoại lệ.

When a male dolphin leaves Mom,

Khi cá heo đực rời mẹ,

it will often join up with another male

nó sẽ đi cùng với 1 con cái khác

and form an alliance, which may last for decades.

và tạo thành 1 đôi kéo dài cả thập kỉ.

As these two animals form a social bond,

Những đôi như vậy tạo thành kết nối xã hội

their distinctive whistles actually converge

tiếng của chúng hòa vào nhau

and become very similar.

và trở nên giống nhau.

This plot shows two members of a pair.

Bức ảnh này chỉ ra 2 thành viên của 1 đôi.

As you can see at the top here,

Như các bạn thấy ở trên,

they share an up-sweep, like "woop, woop, woop."

chúng có chung tiếng kêu, như tiếng "woop"

They both have that kind of up-sweep.

Chúng cùng có tiếng kêu đó

Whereas these members of a pair go "wo-ot, wo-ot, wo-ot."

Trong khi đó những thành viên của 1 đôi sẽ kêu "wo-ot...wo-ot"

And what's happened is

Và điều xảy ra chính là

they've used this learning process

chúng sử dụng quá trình nhận thức này

to develop a new sign that identifies this new social group.

để phát triển 1 kí hiểu mới định dạnh nhóm xã hội mới này.

It's a very interesting way that they can

1 cách rất thú vị là chúng có thể

form a new identifier

hình thành 1 cá thể mới

for the new social group that they've had.

cho xã hội mà chúng có.

Let's now take a step back

Bây giờ hãy lùi lại một bước

and see what this message can tell us

và hiểu xem thông điệp nói gì với chúng ta

about protecting dolphins

về việc bảo vệ loài cá heo

from human disturbance.

khỏi sự ảnh hưởng của loài người.

Anybody looking at this picture

Bất cứ ai khi nhìn bức ảnh này

will know this dolphin is surrounded,

cũng sẽ biết con cá heo đang bị bao vây,

and clearly his behavior is being disrupted.

và rõ ràng hành vi của nó đang bị ngăn chặn.

This is a bad situation.

Đây là 1 tình huống xấu.

But it turns out that when just a single boat

Nhưng hóa ra đó chỉ là khi 1 chiếc thuyền

is approaching a group of dolphins

đang tiếp cận 1 nhóm cá heo

at a couple hundred meters away,

cách đó 200m,

the dolphins will start whistling,

đàn cá heo bắt đầu kêu lên,

they'll change what they're doing, they'll have a more cohesive group,

chúng sẽ thay đổi điều chúng đang làm và tập hợp nhóm,

wait for the boat to go by,

đợi cho con thuyền đi,

and then they'll get back to normal business.

và sau đó chúng sẽ quay lại công việc hàng ngày.

Well, in a place like Sarasota, Florida,

Và ở nơi như Sarasota, Florida,

the average interval between times

khoảng thời gian trung bình giữa các lần

that a boat is passing within a hundred meters of a dolphin group

con thuyền đi qua trong vòng 100m so với đàn cá heo

is six minutes.

là 6 phút.

So even in the situation that doesn't look as bad as this,

Thậm chí tình huống trông không có vẻ xấu đến mức như vậy,

it's still affecting the amount of time these animals have

nhưng vẫn ảnh hưởng đến thời gian cá heo

to do their normal work.

phải làm việc bình thường.

And if we look at a very pristine environment like western Australia,

Và nếu chúng ta nhìn trong môi trường nguyên sơ nhất như Tây Úc,

Lars Bider has done work

Lars Bider đã làm công việc

comparing dolphin behavior and distribution

so sánh thái độ cá heo và sự phân tán

before there were dolphin-watching boats.

trước khi có tàu đánh bắt cá heo.

When there was one boat, not much of an impact.

Khi có 1 con tàu, không có nhiều sự ảnh hưởng.

And two boats: When the second boat was added,

Và 2 con tàu: khi con tàu thứ 2 đến

what happened was that some of the dolphins

điều xảy ra là có 1 vài con cá heo

left the area completely.

rời khỏi khu vực đó ngay lập tức.

Of the ones that stayed, their reproductive rate declined.

Với những con ở lại, tỉ lệ sinh sản của chúng giảm.

So it could have a negative impact on the whole population.

Vì có thể có ảnh hưởng xấu đến toàn bộ dân số.

When we think of marine-protected areas for animals like dolphins,

Khi chúng ta nghĩ về những khu bảo vệ sinh vật biển như cá heo,

this means that we have to be

có nghĩa là chúng ta phải

quite conscious about activities that we thought were benign.

khá tỉnh táo về các hoạt động mà chúng ta nghĩ là thân thiện.

We may need to regulate the intensity

Ta có thể cần phải điểu chỉnh mật độ

of recreational boating and actual whale watching

của những tàu du lịch và việc xem cá voi thực sự

in order to prevent these kinds of problems.

để ngăn chặn những vấn đề này.

I'd also like to point out that sound

Tôi cũng muốn chỉ ra rằng âm thanh

doesn't obey boundaries.

không tuân theo ranh giới.

So you can draw a line to try to protect an area,

Bạn có thể vạch ngăn cách để cố gắng bảo vệ khu vực này,

but chemical pollution and noise pollution

nhưng ô nhiễm hóa chất và ô nhiễm tiếng ồn

will continue to move through the area.

vẫn sẽ tiếp tục xâm nhập.

And I'd like to switch now from this local,

Và tôi muốn thay đổi từ môi trường địa phương

familiar, coastal environment

ven biển này

to a much broader world of the baleen whales and the open ocean.

thành một thế giới cá voi rộng lớn hơn và một đại dương bao la.

This is a kind of map we've all been looking at.

Chúng ta đang nhìn thấy 1 bản đồ.

The world is mostly blue.

Thế giới chủ yếu là màu xanh.

But I'd also like to point out that the oceans

Nhưng tôi cũng muốn chỉ ra rằng đại dương

are much more connected than we think.

có mối liên kết hơn chúng ta nghĩ.

Notice how few barriers there are to movement

Nhận thấy cách mà 1 vài dải phân cách di chuyển

across all of the oceans compared to land.

dọc theo các đại dương khi so sánh với đất liền

To me, the most mind-bending example

Với tôi, ví dụ xáo trộn tâm trí nhất

of the interconnectedness of the ocean

về sự giao thoa giữa đại dương

comes from an acoustic experiment

đến từ trải nghiệm âm thanh

where oceanographers

nơi các nhà đại dương học

took a ship to the southern Indian Ocean,

có 1 chuyến đi ra nam Ấn Độ Dương,

deployed an underwater loudspeaker

sử dụng 1 cái loa dưới nước

and played back a sound.

và bật lại 1 âm thanh.

That same sound

Âm thanh tương tự

traveled to the west, and could be heard in Bermuda,

đến từ phía tây, và có thể nghe thấy ở Bermuda,

and traveled to the east, and could be heard in Monterey --

và đến từ phía đông, và có thể nghe thấy ở Monterey.

the same sound.

1 âm thanh khác tương tự.

So we live in a world of satellite communication,

Chúng ta đang sống trong thế giới giao tiếp thông qua vệ tinh

are used to global communication,

quen với giao tiếp toàn cầu,

but it's still amazing to me.

nhưng điều đó vẫn thật tuyệt với tôi.

The ocean has properties

Đại dương có những thứ

that allow low-frequency sound

cho phép âm thanh tần số thấp

to basically move globally.

về cơ bản được truyền đi khắp nơi.

The acoustic transit time for each of these paths is about three hours.

Thời gian vận chuyển âm cho mỗi con đường là khoảng ba giờ.

It's nearly halfway around the globe.

Gần như bằng nửa trái đất.

In the early '70s,

Đầu những năm 1970,

Roger Payne and an ocean acoustician

Roger Payne và 1 nhà âm học về đại dương

published a theoretical paper

công bố 1 bài báo đầy tính lý thuyết

pointing out that it was possible

chỉ ra rằng âm thanh có thể

that sound could transmit over these large areas,

truyền qua những vùng rộng lớn,

but very few biologists believed it.

nhưng rất ít nhà sinh vật học tin điều đó.

It actually turns out, though,

Dù vậy, thực sự thì

even though we've only known of long-range propagation for a few decades,

chúng ta chỉ biết việc truyền âm tầm xa trong vài thập kỷ,

the whales clearly have evolved,

cá voi rõ ràng đã tiến hóa,

over tens of millions of years,

hơn 10 triệu năm,

a way to exploit this amazing property of the ocean.

cách khai thác đặc điểm ngạc nhiên này của đại dương.

So blue whales and fin whales

Và cá voi xanh và cá voi vây

produce very low-frequency sounds

tạo ra những âm thanh tần số thấp

that can travel over very long ranges.

mà có thể truyền đi rất xa.

The top plot here shows

Hình ảnh ở trên cho thấy

a complicated series of calls

1 chuỗi tiếng gọi phức tạp

that are repeated by males.

được lặp lại bởi con đực.

They form songs, and they appear to play a role in reproduction,

Chúng tạo nên bản nhạc, và đóng vai trò trong việc sinh sản,

sort of like that of song birds.

giống như tiếng chim hót.

Down below here, we see calls made by both males and females

Dưới này, chúng ta thấy tiếng gọi được tạo bởi cả con đực và con cái

that also carry over very long ranges.

và có thể truyền đi rất xa.

The biologists continued to be skeptical

Nhiều nhà sinh vật học vẫn nghi ngờ

of the long-range communication issue

về vấn đề giao tiếp tốt từ xa

well past the '70s,

từ những năm 1970

until the end of the Cold War.

cho đến khi kết thúc Chiến tranh Lạnh.

What happened was, during the Cold War,

Điều xảy ra là, trong Chiến tranh Lạnh,

the U.S. Navy had a system that was secret at the time,

Hải quân Mỹ có 1 hệ thống bí mật

that they used to track Russian submarines.

để theo dõi tàu ngầm của Liên Xô.

It had deep underwater microphones, or hydrophones,

Nó có máy dò tìm dưới nước,

cabled to shore,

được nối cáp đến bờ biển,

all wired back to a central place that could listen

tất cả nối đến khu trung tâm để nghe thấy

to sounds over the whole North Atlantic.

tiếng từ bên kia toàn bộ Bắc Đại Tây Dương

And after the Berlin Wall fell, the Navy made these systems available

Sau khi bức tường Berlin sụp đổ, hải quân đưa hệ thống có sẵn

to whale bio-acousticians

cho các nhà âm học về cá voi

to see what they could hear.

để hiểu điều mà họ có thể nghe thấy.

This is a plot from Christopher Clark

Đây là 1 bức tranh từ Christopher Clark

who tracked one individual blue whale

ông đã tìm ra 1 con cá voi xanh

as it passed by Bermuda,

khi nó bơi qua Bermuda,

went down to the latitude of Miami and came back again.

bơi xuống vĩ độ Miami và quay lại.

It was tracked for 43 days,

Nó được tìm thấy trong 43 ngày,

swimming 1,700 kilometers,

bơi được 1700km,

or more than 1,000 miles.

tương đương hơn 1000 dặm.

This shows us both that the calls

Điều đó chỉ cho chúng ta rằng tiếng gọi

are detectable over hundreds of miles

có thể tìm thấy từ hàng trăm dặm

and that whales routinely swim hundreds of miles.

và cá voi thường bơi hàng trăm dặm.

They're ocean-based and scale animals

Những động vật ở đáy đại dương

who are communicating over much longer ranges

giao tiếp với khoảng cách lớn hơn rất nhiều

than we had anticipated.

so với chúng ta dự đoán.

Unlike fins and blues, which

Không giống như cá voi vây và cá voi xanh

disperse into the temperate and tropical oceans,

rải rác tại các đại dương ôn đới và nhiệt đới,

the humpbacked whales congregate

cá voi lưng gù tập trung tại

in local traditional breeding grounds,

các vùng sinh sản truyền thống địa phương

so they can make a sound that's a little higher in frequency,

để chúng có thể tạo ra âm thanh có tần số cao hơn

broader-band and more complicated.

băng thông rộng hơn và phức tạp hơn.

So you're listening to the complicated song

Bạn đang nghe 1 bản nhạc phức tạp

produced by humpbacks here.

được tạo bởi cá voi lưng gù.

Humpbacks, when they develop

Cá voi lưng gù, khi chúng phát triển

the ability to sing this song,

khả năng ca hát,

they're listening to other whales

chúng nghe những con cá voi khác

and modifying what they sing based on what they're hearing,

và thay đổi cái chúng hát dựa trên cái chúng nghe

just like song birds or the dolphin whistles I described.

giống như chim hót hay tiếng cá heo kêu mà tôi đã nói ở trên.

This means that humpback song

Có nghĩa là tiếng kêu của cá voi lưng gù

is a form of animal culture,

là 1 dạng văn hóa động vật,

just like music for humans would be.

giống như âm nhạc cho con người vậy.

I think one of the most interesting examples of this

Tôi nghĩa 1 trong những ví dụ thú vị về điều này

comes from Australia.

đến từ Úc.

Biologists on the east coast of Australia

Các nhà sinh vật học ở bờ đông Úc

were recording the songs of humpbacks in that area.

đã thu lại tiếng kêu của cá voi lưng gù.

And this orange line here marks the typical songs

Và đường màu cam chỉ ra những tiếng cơ bản

of east coast humpbacks.

của cá voi lưng gù ở bờ đông.

In '95 they all sang the normal song.

Năm 1995 chúng cùng "hát" chung 1 bài hát.

But in '96 they heard a few weird songs,

Nhưng đến năm 1996, họ nghe thấy

and it turned out that these strange songs

1 vài giai điệu là và hóa ra đó là

were typical of west coast whales.

tiếng cơ bản của cá voi lưng gù ở bờ tây.

The west coast calls became more and more popular,

Tiếng gọi từ bờ tây dần trở nên phổ biến

until by 1998,

cho đến năm 1998,

none of the whales sang the east coast song; it was completely gone.

không còn con cá voi nào kêu tiếng từ bờ đông; nó hoàn toàn biến mất.

They just sang the cool new west coast song.

Chúng chỉ kêu tiếng mới từ bờ tây.

It's as if some new hit style

Như thể 1 giai điệu mới

had completely wiped out

hoàn toàn xóa bỏ

the old-fashioned style before,

giai điệu lỗi thời trước kia,

and with no golden oldies stations.

và không còn dấu vết.

Nobody sang the old ones.

Không ai hát lại bài hát cũ.

I'd like to briefly just show what the ocean does to these calls.

Tôi muốn chỉ ra ngắn gọn điều mà đại dương làm với tiếng gọi.

Now you are listening to a recording made by Chris Clark,

Bạn đang nghe bản thu của Chris Clark,

0.2 miles away from a humpback.

cách 1 con cá voi lưng gù 0.2 dặm ( 330km).

You can hear the full frequency range. It's quite loud.

Bạn có thể nghe thấy toàn bộ tần số. Nó khá là lớn.

You sound very nearby.

Bản cảm thấy khá gần.

The next recording you're going to hear

Bản thu tiếp theo bạn đang nghe

was made of the same humpback song

được tạo bởi tiếng của cùng con cá voi đó

50 miles away.

cách 50 dặm.

That's shown down here.

Chúng được chỉ ra ở dưới đây.

You only hear the low frequencies.

Bạn chỉ nghe được tần số thấp.

You hear the reverberation

Bạn nghe thấy âm thanh dội lại

as the sound travels over long-range in the ocean

như âm thanh đi qua quãng đường rất dài

and is not quite as loud.

và nó không to như vậy.

Now after I play back these humpback calls,

Sau khi tôi bật lại tiếng cá voi lưng gù,

I'll play blue whale calls, but they have to be sped up

tôi sẽ bật tiếng cá voi xanh, nhưng nhanh hơn

because they're so low in frequency

bởi vì chúng ở tần số thấp

that you wouldn't be able to hear it otherwise.

nếu không bạn sẽ không nghe thấy được.

Here's a blue whale call at 50 miles,

Đây là tiếng cá voi xanh cách 50 dặm,

which was distant for the humpback.

cùng khoảng cách với cá voi lưng gù.

It's loud, clear -- you can hear it very clearly.

Âm thanh lớn và rõ ràng, bạn có thể nghe thấy rất rõ.

Here's the same call recorded from a hydrophone

Vẫn tiếng gọi đấy được thu từ máy dò tìm dưới nước

500 miles away.

cách 500 dặm.

There's a lot of noise, which is mostly other whales.

Có rất nhiều tiếng ồn từ những con cá voi khác,

But you can still hear that faint call.

nhưng bạn vẫn có thể nghe thấy tiếng gọi một chút.

Let's now switch and think about

Bây giờ hãy đổi chút và nghĩ về

a potential for human impacts.

tiềm năng đối với ảnh hưởng của con người.

The most dominant sound that humans put into the ocean

Âm thanh rõ nhất mà con người mang tới đại dương

comes from shipping.

đến từ tàu thuyền.

This is the sound of a ship,

Đây là tiếng 1 con tàu,

and I'm having to talk a little louder to talk over it.

và tôi sẽ nói to hơn để bàn luận về nó.

Imagine that whale listening from 500 miles.

Tưởng tượng rằng cá voi nghe thấy từ cách chúng 500 dặm.

There's a potential problem that maybe

Có 1 vấn đề lớn mà có thể

this kind of shipping noise would prevent whales

tiếng ồn từ tàu có thể hạn chế cá voi

from being able to hear each other.

không thể nghe thấy nhau.

Now this is something that's been known for quite a while.

Bây giờ là thứ đã được biết đến từ lâu.

This is a figure from a textbook on underwater sound.

Đây là hình ảnh trong 1 quyển sách về âm thanh dưới biển.

And on the y-axis

Trên trục tung

is the loudness of average ambient noise in the deep ocean

là độ to của tiếng ồn trung bình xung quanh các đại dương sâu

by frequency.

đo bởi tần số.

In the low frequencies, this line indicates

Ở tần số thấp, đường này chỉ ra

sound that comes from seismic activity of the earth.

âm thanh đến từ hoạt động địa chấn.

Up high, these variable lines

Ở tần số cao, những đường thay đổi

indicate increasing noise in this frequency range

chỉ ra tiếng ồn tăng lên

from higher wind and wave.

từ tiếng sóng cao hơn.

But right in the middle here where there's a sweet spot,

Nhưng ngay chính giữa là điểm thay đổi,

the noise is dominated by human ships.

tiếng ồn chủ yếu bởi tàu của con người.

Now think about it. This is an amazing thing:

Bây giờ hãy nghĩ về nó. Điều thú vị ở đây

That in this frequency range where whales communicate,

Là ở tần số cá voi giao tiếp,

the main source globally, on our planet, for the noise

nguồn gốc chủ yếu, trên Trái đất, là tiếng ồn

comes from human ships,

đến từ tàu của con người,

thousands of human ships, distant, far away,

hàng nghìn tàu, từ rất xa,

just all aggregating.

đều tập trung lại.

The next slide will show what the impact this may have

Slide tiếp theo chỉ ra ảnh hưởng có thể có

on the range at which whales can communicate.

lên phạm vi cá voi giao tiếp.

So here we have the loudness of a call at the whale.

Ở đây ta có độ lớn tiếng gọi của cá voi.

And as we get farther away,

Càng ra xa,

the sound gets fainter and fainter.

tiếng gọi càng mờ dần.

Now in the pre-industrial ocean, as we were mentioning,

Bây giờ trong đại dương thời tiền công nghiệp đã được đề cập đến

this whale call could be easily detected.

tiếng cá voi có thể dễ dàng tìm thấy.

It's louder than noise

Nó to hơn tiếng ồn

at a range of a thousand kilometers.

ở khoảng cách hơn 1000km.

Let's now take that additional increase in noise

Bây giờ hãy tăng tiếng ồn

that we saw comes from shipping.

mà ta nghe thấy từ tàu thuyền.

All of a sudden, the effective range of communication

Đột nhiên, phạm vi ảnh hưởng của giao tiép

goes from a thousand kilometers to 10 kilometers.

giảm từ 1000km còn 10km.

Now if this signal is used for males and females

Nếu dấu hiệu này được dùng cho con đực và con cái

to find each other for mating and they're dispersed,

tìm thấy nhau để kết đôi và chúng đang tách xa nhau

imagine the impact this could have

Hãy tưởng tượng ảnh hưởng có thể có

on the recovery of endangered populations.

trong việc hồi phục số lượng loài đang gặp nguy hiểm

Whales also have contact calls

Cá voi cũng dùng tiếng kêu để liên lạc

like I described for the dolphins.

giống như cá heo.

I'll play the sound of a contact call used

Tôi sẽ bật tiếng kêu bởi chính

by right whales to stay in touch.

cá voi đầu bò giao tiếp với nhau.

And this is the kind of call that is used by,

Tiếng kêu được sử dụng bởi

say, right whale mothers and calves

cá voi mẹ và con

as they separate to come back again.

khi chúng tách xa và quay lại với nhau.

Now imagine -- let's put the ship noise in the picture.

Bây giờ thử đặt tiếng tàu vào bức tranh

What's a mother to do

Điều mà con mẹ làm

if the ship comes by and her calf isn't there?

nếu tàu đi qua và cá voi con không ở đó.

I'll describe a couple strategies.

Tôi sẽ miêu tả 2 phương án.

One strategy is if your call's down here,

Một là nếu tiếng của bạn dưới này,

and the noise is in this band,

và tiếng ồn ở trong khoảng này,

you could shift the frequency of your call out of the noise band

bạn có thể thay đổi tần số tiếng gọi khác với tiếng ở đây

and communicate better.

và giao tiếp tốt hơn.

Susan Parks of Penn State has actually studied this.

Susan Parks của bang Pennsyvania đã nghiên cứu về điều này.

She's looked in the Atlantic. Here's data from the South Atlantic.

Đây là số liêu từ nam Atlantic.

Here's a typical South Atlantic contact call from the '70s.

Đây là 1 cuộc gọi ở nam Atlantic những năm 1970s.

Look what happened by 2000 to the average call.

Điều xảy ra ở năm 2000 với cuộc gọi thông thường.

Same thing in the North Atlantic,

Điều tương tự xảy ra ở bắc Atlantic,

in the '50s versus 2000.

trong những năm 1950 so với năm 2000.

Over the last 50 years,

Hơn 50 năm qua,

as we've put more noise into the oceans,

khi ta gây ồn hơn cho đại dương,

these whales have had to shift.

cá voi đã phải thay đổi.

It's as if the whole population had to shift

Như thể toàn bộ loài phải thay đổi

from being basses to singing as a tenor.

từ giọng trầm thành giọng cao.

It's an amazing shift, induced by humans

Đó là sự thay đổi lớn, gây ra bởi con người

over this large scale,

trên phạm vi lớn,

in both time and space.

cả về thời gian và không gian.

And we now know that whales can compensate for noise

Ta biết rằng cá voi có thể át tiếng ồn

by calling louder, like I did when that ship was playing,

bằng cách kêu to hơn, như tôi làm khi tàu

by waiting for silence

bằng cách chờ đợi sự im lặng

and by shifting their call out of the noise band.

và thay đôi tiếng khi trong trường âm đó.

Now there's probably costs to calling louder

Có thể sẽ có những cái giá khi gọi to hơn

or shifting the frequency away from where you want to be,

hoặc thay đổi tần số khỏi nơi bạn muốn

and there's probably lost opportunities.

và có thể có những cơ hội mất đi.

If we also have to wait for silence,

Ta cũng phải đợi sự im lặng,

they may miss a critical opportunity to communicate.

chúng có thể mất cơ hội lớn để giao tiếp.

So we have to be very concerned

Vì vậy ta phải rất quan tâm

about when the noise in habitats

đến lúc nào âm thanh trong các loài

degrades the habitat enough

làm giảm lối sống đủ để

that the animals either have to pay too much to be able to communicate,

động vật có thể phải trả tiền để có thể giao tiếp

or are not able to perform critical functions.

hoặc mất đi chức năng quan trọng này.

It's a really important problem.

Đây là 1 vấn đề lớn.

And I'm happy to say that there are several

Và tôi hạnh phúc nói rằng đang có

very promising developments in this area,

1 vài sự phát triển đầy hứa hẹn

looking at the impact of shipping on whales.

quan tâm đến sự ảnh hưởng của tàu thuyền đến cá voi.

In terms of the shipping noise,

Liên quan đến tiếng ồn từ tàu thuyền,

the International Maritime Organization of the United Nations

tổ chức biển thể giới của Liên Hợp Quốc

has formed a group whose job is to establish

đã thành lập 1 nhóm đưa ra

guidelines for quieting ships,

hướng dẫn cho các tàu giữ yên tĩnh,

to tell the industry how you could quiet ships.

về cách có thể giảm tiếng ồn từ tàu,

And they've already found

và họ cũng vừa tìm ra

that by being more intelligent about better propeller design,

bằng cách thông minh khi thiết kế cánh quạt tốt hơn

you can reduce that noise by 90 percent.

họ có thể giảm 90% tiếng ồn.

If you actually insulate and isolate

Nếu bạn thực sự tách biệt

the machinery of the ship from the hull,

máy móc của tàu khỏi vỏ tàu,

you can reduce that noise by 99 percent.

bạn có thể giảm đến 99% tiếng ồn.

So at this point, it's primarily an issue of cost and standards.

Đây là vấn đề quan trọng về chi phí và tiêu chuẩn.

If this group can establish standards,

Nếu nhóm này có thể đưa ra tiêu chuẩn,

and if the shipbuilding industry adopts them for building new ships,

và nếu ngành công nghiệp đóng tàu áp dụng vào đóng tàu mới,

we can now see a gradual decline

chúng ta có thể thấy sự giảm dần

in this potential problem.

trong vấn đề tiềm năng này.

But there's also another problem from ships that I'm illustrating here,

Nhưng có 1 vấn đề khác từ tàu mà tôi đưa ra

and that's the problem of collision.

đó là vấn nạn va chạm.

This is a whale that just squeaked by

Đây là con cá voi vừa bị đâm bởi

a rapidly moving container ship and avoided collision.

1 tàu chở hàng di chuyển nhanh và tránh va chạm.

But collision is a serious problem.

Va chạm là vấn đề nghiêm trọng.

Endangered whales are killed every year by ship collision,

Cá voi đang gặp nguy hiểm bị giết hàng năm bởi va chạm với tàu,

and it's very important to try to reduce this.

và để giảm vấn đề này là rất quan trọng.

I'll discuss two very promising approaches.

Tôi sẽ tranh luận theo 2 cách tiếp cận.

The first case comes from the Bay of Fundy.

Trường hợp 1 là từ Vịnh Fundy.

These black lines mark shipping lanes

Những đường đen chỉ đường đi của tàu

in and out of the Bay of Fundy.

vào và ra khỏi vịnh.

The colorized area

Vùng được tô màu

shows the risk of collision for endangered right whales

chỉ ra rủi ro khi va chạm với cá voi

because of the ships moving in this lane.

do tàu đi vào vùng này.

It turns out that this lane here

Những đường này thực ra

goes right through a major feeding area of right whales in the summer time,

đi đúng vào khu vực kiếm ăn chủ yếu của cá voi đầu bò vào mùa hè

and it makes an area of a significant risk of collision.

và nó tạo ra rủi ro va chạm đáng kể.

Well, biologists

Các nhà sinh vật học

who couldn't take no for an answer

không thể đưa ra câu trả lời

went to the International Maritime Organization

đã đến Tổ chức biển quốc tế

and petitioned them to say,

và kiến nghị rằng

"Can't you move that lane? Those are just lines on the ground.

"Các vị có thể di chuyển đường trên đất liền đó không?

Can't you move them over to a place

Các vị có thể chuyển chúng tới nơi

where there's less of a risk?"

có ít rủi ro hơn không?"

And the International Maritime Organization responded very strongly,

Tổ chức biển phản ứng quyết liệt rằng

"These are the new lanes."

"Đó là những con đường mới

The shipping lanes have been moved.

Đường tàu biển đã được dịch chuyển.

And as you can see, the risk of collision is much lower.

Và như bạn thấy, rủi ro va chạm đã giảm nhiều.

So it's very promising, actually.

Thực sự rất hứa hẹn.

We can be very creative about thinking

Chúng ta có thể sáng tạo nghĩ về

of different ways to reduce these risks.

các cách khác nhau để giảm bớt rủi ro.

Another action which was just taken independently

1 hoạt động khác vừa được diễn ra độc lập

by a shipping company itself

khi 1 công ty tàu biển

was initiated because of concerns the shipping company had

từ ý tưởng về sự quan tâm của họ

about greenhouse gas emissions with global warming.

về hiệu ứng nhà kính cùng sự nóng lên toàn cầu.

The Maersk Line looked at their competition

Maersk nhìn vào sự cạnh tranh

and saw that everybody who is in shipping thinks time is money.

và thấy tất cả mọi người nghĩ rằng thời gian là vàng.

They rush as fast as they can to get to their port.

Họ vội vàng hết mức có thể đến cảng.

But then they often wait there.

Nhưng họ luôn phải đợi ở đó.

What Maersk did is they worked ways to slow down.

Điều Maersk làm là làm theo cách chậm lại.

They could slow down by about 50 percent.

Họ làm chậm lại 50%.

This reduced their fuel consumption by about 30 percent,

Nó làm giảm 30% việc tiêu thụ xăng,

which saved them money,

và đã tiết kiệm được tiền,

and at the same time, it had a significant benefit for whales.

cùng thời gian đó, có 1 lợi ích lớn cho loài cá voi.

It you slow down, you reduce the amount of noise you make

Nếu bạn đi chậm lại, bạn sẽ giảm lượng tiếng ồn do mình tạo ra

and you reduce the risk of collision.

và giảm rủi ro va chạm.

So to conclude, I'd just like to point out,

Kết luận lại, tôi muốn chỉ ra rằng

you know, the whales live in

như bạn biết, cá voi sống

an amazing acoustic environment.

trong môi trường âm thanh tuyệt vời.

They've evolved over tens of millions of years

Chúng tiến hóa hơn 10 ngàn năm

to take advantage of this.

để tận hưởng nó.

And we need to be very attentive and vigilant

Và chúng ta cần cẩn thận

to thinking about where things that we do

khi nghĩ về nơi chúng ta làm

may unintentionally prevent them

có thể vô tình ngăn cản cá voi

from being able to achieve their important activities.

khỏi những hoạt động quan trọng

At the same time, we need to be really creative

Đồng thời, chúng ta phải sáng tạo

in thinking of solutions to be able to help reduce these problems.

trong việc đưa ra giải pháp nhằm làm giảm những vấn đề này.

I hope these examples have shown

Tôi hi vọng những ví dụ đưa ra

some of the different directions we can take

về các hướng khác nhau có thể

in addition to protected areas

hỗ trợ thêm các vùng được bảo vệ

to be able to keep the ocean safe for whales to be able to continue to communicate.

giữ đại dương an toàn cho cá voi để chúng tiếp tục giao tiếp.

Thank you very much.

Cảm ơn mọi người rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)