Rob Dunbar: The threat of ocean acidification

Rob Dunbar: Khám phá những nền khí hậu cổ trong các đại dương và băng

Translator: Thuy Chau Vu Reviewer: Huong Tran

If you really want to understand

Nếu bạn thực sự muốn hiểu

the problem that we're facing with the oceans,

vấn đề của đại dương mà chúng ta đang đối mặt,

you have to think about the biology

bạn phải nghĩ về sinh học

at the same time you think about the physics.

cùng lúc với việc nghĩ về vật lý.

We can't solve the problems

Chúng ta không thể giải quyết những vấn đề

unless we start studying the ocean

trừ phi chúng ta bắt đầu nghiên cứu đại dương

in a very much more interdisciplinary way.

theo phương cách liên ngành hơn

So I'm going to demonstrate that through

Vậy thì tôi sẽ chứng minh điều đó thông qua

discussion of some of the climate change things that are going on in the ocean.

cuộc thảo luận về một vài thứ về sự biến đổi khí hậu mà đang diễn ra trong đại dương

We'll look at sea level rise.

Chúng ta sẽ xem xét sự dâng lên của mực nước biển

We'll look at ocean warming.

Chúng ta sẽ xem xét sự ấm dần lên của đại dương

And then the last thing on the list there, ocean acidification --

Và sau đó điều cuối cùng trong danh sách đó, đó là sự axít hóa của dương

if you were to ask me, you know, "What do you worry about the most?

nếu bạn có ý định hỏi tôi, bạn biết đấy, "Anh lo lắng về điều gì nhất?"

What frightens you?"

Điều gì khiến anh sợ hãi?

for me, it's ocean acidification.

theo tôi đó chính là sự axít hóa của đại dương

And this has come onto the stage pretty recently.

Và điều này đã dấy lên khá gần đây

So I will spend a little time at the end.

Vậy tôi sẽ dành chút ít thời gian vào phần cuối

I was in Copenhagen in December

Tôi đã ở Copenhagen trong tháng 12

like a number of you in this room.

giống như một số các bạn đang ngồi trong phòng này

And I think we all found it, simultaneously,

Và tôi nghĩ chúng ta đã đều cùng lúc phát hiện ra

an eye-opening

một trải nghiệm mở rộng tầm mắt

and a very frustrating experience.

và rất đang thất vọng

I sat in this large negotiation hall,

Tôi ngồi trong đại sảnh của phòng đàm phán rộng lớn

at one point, for three or four hours,

có môt điểm đó là trong suốt ba hay bốn giờ đồng hồ

without hearing the word "oceans" one time.

không nghe nhắc đến từ "các đại dương" dù chỉ một lần

It really wasn't on the radar screen.

Nó thực sự không nằm trong những điều được suy xét tới

The nations that brought it up

Những quốc gia đưa lên vần đề này

when we had the speeches of the national leaders --

khi mà chúng ta có những bài diễn văn của các nhà lãnh đạo quốc gia

it tended to be the leaders of the small island states,

có khuynh hướng là những nhà lãnh đạo của các đảo quốc nhỏ,

the low-lying island states.

những đảo quốc ít được biết đến

And by this weird quirk

và theo cái tình cờ kì quái

of alphabetical order of the nations,

của tên các quốc giá theo thứ tự bảng chữ cái

a lot of the low-lying states,

rất nhiều những quốc gia ít dược biết đến

like Kiribati and Nauru,

như Kiribati và Nauru

they were seated at the very end of these immensely long rows.

chúng được đặt ở vị trí cuối cùng trong những hàng dài mênh mông

You know, they were marginalized

bạn biết đấy, chúng đang được chú trọng hóa

in the negotiation room.

trong phòng đàm phán

One of the problems

Một trong những vần đề

is coming up with the right target.

đó là nêu ra được mục tiêu chính xác

It's not clear what the target should be.

Cũng chưa rõ mục tiêu đó nên là cái gì

And how can you figure out how to fix something

Và làm sao để tìm ra cách sửa chữa cái gì đó như thế nào

if you don't have a clear target?

nếu như bạn không có một múc tiêu rõ ràng?

Now, you've heard about "two degrees":

Hiện tại, bạn đã nghe tới "hai độ"

that we should limit temperature rise to no more than two degrees.

rằng là chúng ta nên giới hạn sự gia tăng nhiệt độ không quá hai độ

But there's not a lot of science behind that number.

Nhưng chẳng có mấy khoa học đằng sau con số đó

We've also talked about

Chúng ta cũng đã nói về

concentrations of carbon dioxide in the atmosphere.

những sự tập trung của khí axít cácbon trong bầu khí quyển

Should it be 450? Should it be 400?

Nó nên là 450 hay 400?

There's not a lot of science behind that one either.

Cũng chẳng có mấy khoa học đằng sau con số đó

Most of the science that is behind these numbers,

Hầu hết các môn khoa học đứng đằng sau những con số này

these potential targets,

là những mục tiêu có khả năng

is based on studies on land.

dựa trên những nghiên cứu trên đât liền

And I would say, for the people that work in the ocean

Và tôi sẽ nói với những người làm việc trong ngành đại dương

and think about what the targets should be,

và nghĩ về những mục tiêu nên như thế nào

we would argue that they must be much lower.

chúng ta sẽ tranh cãi rằng chúng phải nên ở mức thấp hơn nhiều

You know, from an oceanic perspective,

Bạn biết đấy, trên quan điểm của đại dương

450 is way too high.

450 là quá cao

Now there's compelling evidence

HIện tại có bằng chứng thuyết phục

that it really needs to be 350.

rằng nó thực sự cần ở tại mức 350

We are, right now, at 390 parts per million

Chúng ta, ngay bây giờ, đang ở tại mức 390 trên mỗi triệu

of CO2 in the atmosphere.

khí axít cácbon trong bầu khí quyển

We're not going to put the brakes on in time to stop at 450,

Chúng ta sẽ không thể thắng lại kịp tại mức 450,

so we've got to accept we're going to do an overshoot,

vậy thì chúng ta phải chấp nhận rằng chúng ta sẽ vượt mức

and the discussion as we go forward

và cuộc thảo luận mà chúng ta đang bàn tới đây

has to focus on how far the overshoot goes

phải xoay quanh về việc sự vượt mức này sẽ đi xa đến đâu

and what's the pathway back to 350.

và lối mòn nào để quay về mức 350.

Now, why is this so complicated?

Thế thì, tại sao vần đề này lại phức tạp quá vậy?

Why don't we know some of these things a little bit better?

Tại sao chúng ta không biết nhiều hơn chút về những điều này?

Well, the problem is that

Thế đấy, vần đề là

we've got very complicated forces in the climate system.

Chúng ta có những thế lực rất phức tạp trong hệ thống khí hậu

There's all kinds of natural causes of climate change.

Có đủ loại nguyên nhân tự gây ra sự biến đổi khí hậu.

There's air-sea interactions.

Nào là những sự tác động qua lại của không khí-biển

Here in Galapagos,

Tại Galapagos

we're affected by El Ninos and La Nina.

chúng ta bị ảnh hưởng bởi El Ninos và La Nina

But the entire planet warms up when there's a big El Nino.

Nhưng hết cả hành tinh nóng lên khi có hiện tượng El Nino trên diện rộng

Volcanoes eject aerosols into the atmosphere.

Những núi lửa phóng ra khí ga vào bầu khí quyển

That changes our climate.

Điều đó biến đổi khí hậu của chúng ta

The ocean contains most of the exchangeable heat on the planet.

Đại dương chứa đựng hầu hết lượng nhiệt có thể trao đổi trên hành tinh

So anything that influences

Vậy bất kì thứ gì mà tác động đến việc

how ocean surface waters mix with the deep water

làm thế nào nước biển trên bề mặt hòa trộn với phần nước sâu bên dưới

changes the ocean of the planet.

thay đổi đại dương của hành tinh

And we know the solar output's not constant through time.

Và chúng ta biết rằng hiệu suất mặt trời không phải là bất biến qua thời gian

So those are all natural causes of climate change.

Vậy thì những cái đó đều là những nguyên nhân tự nhiên của sự biến đổi khí hậu

And then we have the human-induced causes

Và chúng ta cũng có những nguyên nhân do con người gây ra

of climate change as well.

về sự biến đổi khí hậu

We're changing the characteristics of the surface of the land,

chúng ta đang thay đổi những đặc điểm của bề mặt đất liền

the reflectivity.

sự phản chiếu

We inject our own aerosols into the atmosphere,

Chúng ta đang tự phóng khí ga vào bầu khí quyển

and we have trace gases, and not just carbon dioxide --

và chúng ta có những dấu vết khí gas, và không chỉ có axít cácbon

it's methane, ozone,

nó còn là Mê Tan, Ô Zôn

oxides of sulfur and nitrogen.

Ô xít Lưu Huỳnh và Ni tơ

So here's the thing. It sounds like a simple question.

Vậy thì nó là cái này. Nghe có vẻ như là một câu hỏi đơn giản

Is CO2 produced by man's activities

Khí CO2 sản sinh ra bởi các hoạt động của con người

causing the planet to warm up?

khiến hành tinh bị nóng lên?

But to answer that question,

Nhưng để trả lời câu hỏi đó,

to make a clear attribution to carbon dioxide,

để tạo ra sự quy kết rõ ràng cho khí axít cácbon

you have to know something about

bạn phải biết một vài thứ về

all of these other agents of change.

tất cả những tác nhân khác của sự biến đổi

But the fact is we do know a lot about all of those things.

Nhưng sự thực là chúng ta biết rất nhiều về những thứ đó

You know, thousands of scientists

Bạn biết đấy, hàng ngàn nhà khoa học

have been working on understanding

đã đang tiến hành công việc tìm hiểu

all of these man-made causes

về tất cả những nguyên nhân gây ra bởi con người

and the natural causes.

và những nguyên nhân tự nhiên

And we've got it worked out, and we can say,

Chúng tôi đã tính toán ra, và có thể nói rằng,

"Yes, CO2 is causing the planet to warm up now."

"Vâng, CO2 đang khiến cho hành tinh này nóng dần lên ngay lúc này đây

Now, we have many ways to study natural variability.

Hiện tại, chúng ta có rất nhiều hướng để nghiên cứu về tính biến đổi tự nhiên

I'll show you a few examples of this now.

Tôi sẽ chỉ cho bạn một vài ví dụ về điền đó ngay đây

This is the ship that I spent the last three months on in the Antarctic.

Đây là con tàu mà tôi đã ở trên đó trong 3 tháng vừa rồi tại Nam Cực

It's a scientific drilling vessel.

Đó là tàu khoan khoa học

We go out for months at a time and drill into the sea bed

Có thời điểm chúng tôi ra ngoài hàng tháng trời và khoan vào trong lòng đáy biển

to recover sediments

để tìm lại những trầm tích

that tell us stories of climate change, right.

mà cho chúng ta biết về những câu chuyện của sự biến đổi khí hậu, đúng vậy.

Like one of the ways to understand our greenhouse future

Giống như một trong những cách để hiểu về tương lai ngôi nhà xanh của chúng ta

is to drill down in time

là khoan xuống đúng thời điểm

to the last period

của thời kì gần nhất trước đây

where we had CO2 double what it is today.

khi mà chúng ta có lượng khí CO2 gấp đôi hiện tại

And so that's what we've done with this ship.

Và đó là điều mà chúng tôi đã làm được cùng với con tàu này.

This was -- this is south of the Antarctic Circle.

Đây từng là--đây là phía nam của đường vĩ tuyến Nam Cực

It looks downright tropical there.

Nó nhìn thắng ngay xuống xích đạo.

One day where we had calm seas and sun,

Một ngày biển lặng và có mặt trời

which was the reason I could get off the ship.

đó là lí do để tôi có thể xuống tàu

Most of the time it looked like this.

Hầu như lúc nào nó cũng trông giống thế này .

We had a waves up to 50 ft.

Chúng tôi có một đợt sóng cao 50ft (15.24 mét)

and winds averaging

và những cơn gió trung bình

about 40 knots for most of the voyage

khoảng 40 hải lí (62-74 kilomet/giờ) trong toàn chuyến hải hành

and up to 70 or 80 knots.

và tăng lên khoảng 70 hoặc 80 hải lí (119-153 kilomet/giờ)

So that trip just ended,

Thế là chuyến đi kết thúc,

and I can't show you too many results from that right now,

và tôi không thể chỉ cho bạn quá nhiều kết quả từ chuyến đi đó ngay bây giờ,

but we'll go back one more year,

nhưng chúng ta sẽ quay trở lại thêm một năm nữa

to another drilling expedition I've been involved in.

trong một chuyến khoan thám hiểm khác mà tôi đã can dự vào

This was led by Ross Powell and Tim Naish.

Chuyến này được dẫn dắt bởi Ross Powell và Tim Naish

It's the ANDRILL project.

Nó là dự án ANDRILL.

And we made the very first bore hole

Và chúng tôi tạo ra lỗ khoan đầu tiên

through the largest floating ice shelf on the planet.

xuyên qua tầng băng của tảng băng trơi lớn nhất hành tinh

This is a crazy thing, this big drill rig wrapped in a blanket

Đây là điều điên rồ, cái dàn khoan lớn này được bọc trong một tấm chăn

to keep everybody warm,

để dữ ấm cho mọi người

drilling at temperatures of minus 40.

khoan ở nhiệt độ âm 40 độ

And we drilled in the Ross Sea.

Và chúng tôi đã khoan trong cùng biển Ross

That's the Ross Sea Ice Shelf on the right there.

Đó là tầng băng ở biển Ross bên phía phải

So, this huge floating ice shelf

Thế, cái tầng băng trôi lớn này

the size of Alaska

bằng kích thước của Alaska

comes from West Antarctica.

đến từ Tây Nam Cực

Now, West Antarctica is the part of the continent

HIện tại, Tây Nam Cực là phần của châu lục

where the ice is grounded on sea floor

nơi mà băng bị dìm xuống đáy biển

as much as 2,000 meters deep.

sâu phải cỡ khoảng 2,000 mét

So that ice sheet is partly floating,

Vậy thì phiến băng đó chỉ đang trôi một phần

and it's exposed to the ocean, to the ocean heat.

và nó bị phơi bày ra trước biển, trước sức nóng đại dương

This is the part of Antarctica that we worry about.

Đây là phần của Nam Cực mà chúng ta lo lắng tới

Because it's partly floating, you can imagine,

Bởi vì nó chỉ trôi một phần, ban có thể tưởng tượng,

is sea level rises a little bit,

là mực nước biển dâng lên một ít,

the ice lifts off the bed, and then it can break off and float north.

Tảng băng nâng phần đáy lên, và rồi có có thể vỡ ra và trôi về phía bắc

When that ice melts, sea level rises by six meters.

Khi tảng băng đó tan chảy, mực nước biển dâng lên khoảng sáu mét

So we drill back in time to see how often that's happened,

Vậy chúng ta khoan ngược thời gian để xem điều đó đã xảy ra thường xuyên thế nào?

and exactly how fast that ice can melt.

và chính xác là tảng băng đó tan chảy nhanh cỡ nào.

Here's the cartoon on the left there.

Đây là phần hoạt họa bên phía trái

We drilled through a hundred meters of floating ice shelf

Chúng tôi đã khoan xuyên qua hàng trăm mét của thềm băng trôi

then through 900 meters of water

sau đó xuyên qua 900 mét nước

and then 1,300 meters into the sea floor.

và rồi 1,300 mét xuyên qua lòng đáy biển

So it's the deepest geological bore hole ever drilled.

Như vậy nó là lỗ khoan địa chất sâu nhất mà đã được khoan

It took about 10 years to put this project together.

Đã mất khoảng 10 năm để thành lập dự án này

And here's what we found.

Và đây là cái chúng tôi đã tìm thấy

Now, there's 40 scientists working on this project,

Hiện nay, đang có khoảng 40 nhà khoa học làm việc trong dự án này

and people are doing all kinds of really complicated

và mọi người đang làm tất cả các dạng phân tích rối rắm

and expensive analyses.

và đắt đỏ

But it turns out, you know, the thing that told the best story

Nhưng hóa ra, bạn biết đấy,điều mà nói lên câu chuyện hay nhất

was this simple visual description.

là sự miêu tả thị giác đơn giản này đây

You know, we saw this in the core samples as they came up.

Bạn biết đấy, chúng ta đã nhìn thấy điều này trong phần lõi mẫu khi chúng hiện ra

We saw these alternations

Chúng tôi đã thấy những sự xen kẽ này

between sediments that look like this --

giữa những trầm tích trông giống như thế này--

there's gravel and cobbles in there

có sỏi và sỏi cuội trong này

and a bunch of sand.

và một nhúm cát.

That's the kind of material in the deep sea.

Đó là dạng vật chất dưới biển sâu

It can only get there if it's carried out by ice.

Nó chỉ có thể ở đó nếu như nó được băng mang xuống.

So we know there's an ice shelf overhead.

Vậy thì chúng ta biết có một thềm băng phía trên

And that alternates with a sediment that looks like this.

xen kẽ với một trầm tích trông giống như thế này

This is absolutely beautiful stuff.

Cái này hoàn toàn là một thứ rất đẹp

This sediment is 100 percent made up

Trầm tích này 100 phần trăm được tạo ra

of the shells of microscopic plants.

từ lớp vỏ của những cây siêu nhỏ

And these plants need sunlight,

Những cây này cần ánh nắng

so we know when we find that sediment

vậy nên chúng tôi biết khi chúng tôi tìm ra trầm tích đó

there's no ice overhead.

Không có băng ở phía trên

And we saw about 35 alternations

chúng tôi đã tìm thấy khoảng 35 sự xen kẽ

between open water and ice-covered water,

giữa nước mở và nước bị bao bọc bởi băng

between gravels and these plant sediments.

giữa các lớp sỏi và trầm tích của cây

So what that means is, what it tells us

Vậy điều đó có nghĩa là, cái mà nó nói cho chúng ta

is that the Ross Sea region, this ice shelf,

đó là vùng biển Ross, thềm băng này,

melted back and formed anew

tan chảy ra sau đó và hình thành mới lại

about 35 times.

khoảng 35 lần

And this is in the past four million years.

Và điều này nằm trong khoảng bốn triệu năm qua

This was completely unexpected.

Đây là điều hoàn toàn không thể ngờ tới

Nobody imagined that the West Antarctic Ice Sheet

Không ai lại nghĩ rằng lớp băng ở Tây Nam Cực

was this dynamic.

lại năng động thế này

In fact, the lore for many years has been,

Thực tế, học thuyết trong nhiều năm qua là,

"The ice formed many tens of millions of years ago,

"Băng đã được hình thành hàng chục triệu năm về trước,

and it's been there ever since."

và nó đã như thế từ khi đó."

And now we know that in our recent past

và bây giờ chúng ta biết rằng trong quá khứ gần đây

it melted back and formed again,

nó tan lại chảy ra và hình thành lại

and sea level went up and down, six meters at a time.

và mực nước biển tăng lên và giảm xuống, 6 mét mỗi lần

What caused it?

Cái gì đã gây ra điều này?

Well, we're pretty sure that it's very small changes

Chúng ta khá chắc chắn đó là những sự biến đổi rất nhỏ

in the amount of sunlight reaching Antarctica,

về lượng ánh nắng chiếu xuống Nam Cực

just caused by natural changes in the orbit of the Earth.

chỉ bị gây ra bởi những sự thay đổi tự nhiên về quỹ đạo của trái đất

But here's the key thing:

Nhưng điều then chốt là đây:

you know, the other thing we found out

bạn biết đấy, những thứ khác mà chúng tôi tìm thấy

is that the ice sheet passed a threshold,

là lớp băng đó vược qua cái ngưỡng

that the planet warmed up enough --

mà hành tinh này đủ nóng lên

and the number's about one degree to one and a half degrees Centigrade --

và những con số về một độ cho tới một độ rưỡi bách phân---

the planet warmed up enough that it became ...

hành tinh đủ nóng lên để

that ice sheet became very dynamic

tầng băng trở lên rất năng động

and was very easily melted.

và tan chảy dễ dàng

And you know what?

Và bạn biết gì không?

We've actually changed the temperature in the last century

Chúng ta thực tế đã thay đổi nhiệt độ trong thế kỷ qua

just the right amount.

vừa đúng lượng đó.

So many of us are convinced now

Vậy nhiều người trong chúng ta tại thời điểm này bị thuyết phục

that West Antarctica, the West Antarctic Ice Sheet, is starting to melt.

rằng Tây Nam Cực, thềm băng Tây Nam Cực, đang bắt đầu tan chảy.

We do expect to see a sea-level rise

Chúng ta chắc rằng sẽ thấy mực nước biển dâng lên

on the order of one to two meters by the end of this century.

theo thứ tự từ một đến hai mét vào cuối thế kỷ này.

And it could be larger than that.

Và nó có thể lớn hơn thế.

This is a serious consequence

Đây là hậu quả nghiêm trọng

for nations like Kiribati,

Cho những quốc gia như Kiribati,

you know, where the average elevation

Bạn biết đấy, nơi mà độ cao trung bình so với mặt biển

is about a little over a meter above sea level.

chỉ vào khoảng hơn một mét chút xíu trên mực nước bển

Okay, the second story takes place here in Galapagos.

Xong, câu chuyện thứ hai xảy ra tại Galapagos.

This is a bleached coral,

Đây là một cây san hô bị phai màu

coral that died during the 1982-'83 El Nino.

nó chết trong trận El Nino khoảng năm 1982-83

This is from Champion Island.

Cái này là từ Đảo Champion.

It's about a meter tall Pavona clavus colony.

Cụm Pavona clavus chỉ cao khoảng một mét

And it's covered with algae. That's what happens.

Nó bị bao phủ bởi các loại tảo. Đó là điều xảy ra.

When these things die,

Khi những thứ này chết đi,

immediately, organisms come in

ngay lập tức, các sinh vật tìm tới

and encrust and live on that dead surface.

và tạo thành lớp vỏ bên ngoài và sống trên bề mặt đã chết.

And so, when a coral colony is killed

Và như thế, khi một cụm san hô bị giết chết

by an El Nino event,

bởi sự kiên El Nino,

it leaves this indelible record.

nó để lại vết tích không thể xóa mờ.

You can go then and study corals

Bạn có thể tìm và nghiên cứu san hô

and figure out how often do you see this.

để thấy rằng bạn thấy điều này thường xuyên như thế nào.

So one of the things thought of in the '80s

Vậy, một trong những điều được nghĩ tới trong những năm 80

was to go back and take cores

là quay ngược trở lại và lấy những cái lõi

of coral heads throughout the Galapagos

từ phần đầu của san hô khắp Galapagos

and find out how often was there a devastating event.

để tìm ra sự kiện thảm hoạ đã thường xuyên xảy raở đó như thế nào

And just so you know, 1982-'83,

Và cũng để các bạn được biết, trận El Nino năm 1982-83

that El Nino killed 95 percent

đã giết 95 phần trăm

of all the corals here in Galapagos.

tất cả san hô ở Galapagos

Then there was similar mortality in '97-'98.

Sau đó lại có một trận giết chóc tương tự vào năm 97-98

And what we found

Và chúng tôi đã tìm ra

after drilling back in time two to 400 years

sau khi khoan ngược lại khoảng 200-400 năm

was that these were unique events.

rằng đây là những sự kiện duy nhất

We saw no other mass mortality events.

Chúng tôi không thấy có những sự kiện giết chóc trên diện rộng nào khác.

So these events in our recent past really are unique.

Vậy thì những sự kiện trong hoảng thời gian vừa qua gần đây là duy nhất,

So they're either just truly monster El Ninos,

Vậy chúng, hoặc thực sự chỉ là những trận El Nino khủng khiếp

or they're just very strong El Ninos

hay chỉ là những cơn EL Nino mạnh

that occurred against a backdrop of global warming.

đã xảy ra trong cái phông của sự nóng lên toàn cầu

Either case, it's bad news

Trường hợp nào cũng là tin xấu

for the corals of the Galapagos Islands.

cho san hô thuôc quần đảo Galapagos

Here's how we sample the corals.

Đây là cái cách mà chúng tôi lấy mẫu san hô

This is actually Easter Island. Look at this monster.

Đây thực sự là Đảo Easter (Phục Sinh). Hãy nhìn con quái vật này.

This coral is eight meters tall, right.

Khối san hô này cao tám mét, đúng không nhỉ

And it been growing for about 600 years.

Và nó đã mọc khoảng 600 năm qua

Now, Sylvia Earle turned me on to this exact same coral.

Giờ đây, Sylvia Earle khích động tôi về cùng cái san hô này.

And she was diving here with John Lauret -- I think it was 1994 --

Khi cô ấy lặn ở đây với John Lauret--Tôi nghĩ là vào năm 1994---

and collected a little nugget and sent it to me.

thu thập một mẩu nhỏ và gửi đến cho tôi.

And we started working on it,

Và chúng tôi bắt tay vào làm việc với nó,

and we figured out we could tell the temperature of the ancient ocean

chúng tôi nhận ra mình có thể xác định nhiệt độ của đại dương cổ

from analyzing a coral like this.

từ việc phân tích một cái san hô như thế này.

So we have a diamond drill.

Thế là, chúng tôi có một cái khoan bằng kim cương.

We're not killing the colony; we're taking a small core sample out of the top.

Chúng tôi không giết cụm san hô: mà chúng tôi lấy một mẫu lõi nhỏ từ trong trong phần đỉnh

The core comes up as these cylindrical tubes of limestone.

Cái lõi rốt cuộc có dạng như những hình trụ ống bằng đá vôi như thế này

And that material then we take back to the lab and analyze it.

Và sau đó chúng tôi đưa vật liệu đó về phòng thí nghiệm và phân tích.

You can see some of the coral cores there on the right.

Bạn có thể thấy, một vài cái lõi san hô phía bên phải đây.

So we've done that all over the Eastern Pacific.

Thế đó, chúng tôi đã làm như vậy khắp vùng Đông Thái Bình Dương

We're starting to do it in the Western Pacific as well.

Chúng tôi cũng đang bắt đầu làm như thế ở vùng Tây Thái Bình Dương.

I'll take you back here to the Galapagos Islands.

Tôi sẽ đưa bạn trở lại Quần Đảo Galapagos

And we've been working at this fascinating uplift here in Urbina Bay.

Và chúng tôi đã đang nghiên cứu về sự nâng lên mê hoặc tại vịnh Urbina

That the place where,

Đó là nơi mà,

during an earthquake in 1954,

trong trận động đất năm 1954,

this marine terrace was lifted up

thềm đại dương được nâng lên

out of the ocean very quickly,

khỏi đại dương rất nhanh,

and it was lifted up about six to seven meters.

và nó được nâng lên khoảng sáu hay bảy mét.

And so now you can walk through a coral reef without getting wet.

Và vì vậy giờ đây bạn có thể đi qua một rặng san hô mà không bị ướt.

If you go on the ground there, it looks like this,

Nếu bạn đi trên mặt đất ở đây, nó trông giống thế này,

and this is the grandaddy coral.

và đây là cụm san hô thủy tổ

It's 11 meters in diameter,

Đường kính chỉ 11 mét ,

and we know that it started growing

Và chúng ta biết là nó đã bắt đầu phát triển

in the year 1584.

trong năm 1584.

Imagine that.

Hãy hình dung về điều đó.

And that coral was growing happily in those shallow waters,

Và cụm san hô đó đã phát triển hạnh phúc trong những vùng nước nông đó

until 1954, when the earthquake happened.

cho mãi tới năm 1954, khi động đất xảy ra.

Now the reason we know it's 1584

HIên giờ nguyên do mà chúng ta biết là vào năm 1584

is that these corals have growth bands.

đó là những san hô này đã hình thành những dải vạch

When you cut them, slice those cores in half and x-ray them,

Khi bạn cắt chúng, lạng những miếng lõi làm hai và chụp x-quang,

you see these light and dark bands.

bạn thấy những dải vạch sáng-tối này

Each one of those is a year.

Mỗi dải vạch này là một năm.

We know these corals grow about a centimeter and a half a year.

Chúng ta biết những san hô này lớn lên khoảng một centimét và một năm rưỡi.

And we just count on down to the bottom.

Và chúng ta chỉ tính xuôi xuống dưới đáy.

Then their other attribute is

Sau đó thuộc tính khác của chúng là

that they have this great chemistry.

chúng có tính hóa hoc rất lớn này

We can analyze the carbonate

Chúng ta có thể phân tích thành phần các bon nát

that makes up the coral,

mà đã tạo ra san hô,

and there's a whole bunch of things we can do.

và có hàng đống những thứ mà chúng ta có thể làm

But in this case, we measured the different isotopes of oxygen.

Nhưng trong trường hợp này, chúng ta đo lường chất đồng vị khác nhau của ôxy

Their ratio tells us the water temperature.

Tỉ lệ của chúng cho chúng ta biết nhiệt độ của nước

In this example here,

Trong phần thí dụ ở đây,

we had monitored this reef in Galapagos

chúng tôi đã quan sát rặng(san hô) này ở Galapagos

with temperature recorders,

với những máy ghi nhận nhiệt độ,

so we know the temperature of the water the coral's growing in.

thế nên chúng tôi biết nhiệt độ của nước mà san hô đang phát triển trong đó

Then after we harvest a coral, we measure this ratio,

Tiếp sau đó chúng tôi thu hoạch một miếng san hô,đo lường tỉ lệ này,

and now you can see, those curves match perfectly.

và giờ đây bạn có thể thấy rằng, những đường cong khớp một cách hoàn hảo.

In this case, at these islands,

Trong trường hợp này, tại những quần đảo này,

you know, corals

bạn biết đấy, những san hô

are instrumental-quality recorders of change in the water.

như là những dụng cụ ghi nhận chuẩn của sự biến đổi trong nước

And of course, our thermometers

Và dĩ nhiên, những cái nhiệt kế này của chúng ta

only take us back 50 years or so here.

chỉ đưa chúng về khoảng chừng 50 năm trước.

The coral can take us back

San hô có thể đưa chúng ta về khoảng

hundreds and thousands of years.

hàng trăm ngàn năm

So, what we do:

Vậy, cái mà chúng tôi làm:

we've merged a lot of different data sets.

đó là chúng tôi đã sát nhập rất nhiều bộ dữ liệu khác nhau.

It's not just my group; there's maybe 30 groups worldwide doing this.

Không chỉ có nhóm của chúng tôi, hiện có khoảng 30 nhóm khác trên toàn thế giới đang làm điều này.

But we get these instrumental- and near-instrumental-quality records

Nhưng chúng tôi có được những dụng cụ và những thứ gần giống với những dụng cụ ghi nhận đạt chuẩn

of temperature change that go back hundreds of years,

của sự biến đổi nhiệt độ hàng trăm năm trước,

and we put them together.

và chúng tôi tập hợp chúng lại.

Here's a synthetic diagram.

Đây là biểu đồ tổng hơp.

There's a whole family of curves here.

Có nguyên một gia đình của những dải vạch ở đây

But what's happening: we're looking at the last thousand years

Nhưng điều mà đang xảy ra là: chúng ta đang nhìn vào 1000 năm vừa qua

of temperature on the planet.

về nhiệt độ trên hành tinh

And there's five or six different compilations there,

Và có năm hoặc sáu tài liêu biện soạn ở đây

But each one of those compilations reflects input

Nhưng từng tài liêu biên soạn phản ánh kết quả

from hundreds of these kinds of records from corals.

từ hàng trăm dữ liệu như thế này từ san hô

We do similar things with ice cores.

Chúng tôi làm tương tự với lõi băng

We work with tree rings.

Chúng tôi nghiên cứu vòng gỗ của cây

And that's how we discover

Và đó là cách mà chúng tôi phát hiện ra

what is truly natural

Cái thực sự tự nhiên

and how different is the last century, right?

và thế kỷ vừa qua đã khác biết như thế nào,đúng không nào?

And I chose this one

Và tôi đã chọn cái này

because it's complicated and messy looking, right.

bởi vì nó trông phức tạp và rối rắm, đúng không.

This is as messy as it gets.

Nó rối rắm như thế này đây.

You can see there's some signals there.

Bạn có thể thấy một vài tín hiệu ở đó.

Some of the records

Một vài dữ liệu

show lower temperatures than others.

cho thấy những nhiệt độ thấp hơn với dữ liệu khác

Some of them show greater variability.

Một vài trong số đó cho thấy tính biến đổi lớn hơn.

But they all tell us

Nhưng tất cả đều cho chúng ta biết

what the natural variability is.

Sự biến đổi tự nhiên đó là gì.

Some of them are from the northern hemisphere;

Một vài trong số đó từ bắc bán cầu;

some are from the entire globe.

một số khác từ toàn cầu.

But here's what we can say:

Nhưng đây là điều chúng ta có thể nói:

what's natural in the last thousand years is that the planet was cooling down.

Cái tính tự nhiên trong hàng ngàn năm vừa qua là hành tinh đã đang mát dần

It was cooling down

Nó đã đang mát dần

until about 1900 or so.

cho tới năm 1900 hay khoảng đó

And there is natural variability

khi có sự biến đổi tự nhiên

caused by the Sun, caused by El Ninos.

gây ra bởi Mặt Trời, bởi El Ninos.

A century-scale, decadal-scale variability,

Một sự biến đổi trên quy mô thế kỷ, thiên niên kỷ

and we know the magnitude;

và chúng ta biết độ lớn

it's about two-tenths to four-tenths of a degree Centigrade.

nó khoảng 2/10 đến 4/10 độ bách phân.

But then at the very end is where

Nhưng sau đó đến cuối cùng khi

we have the instrumental record in black.

chúng ta có dụng cụ ghi chép màu đen

And there's the temperature up there in 2009.

Và nhiệt độ tăng lên trong năm 2009.

You know, we've warmed the globe

Bạn biết đấy, chúng ta đã làm nóng địa cầu

about a degree Centigrade in the last century,

khoảng một độ bách phân trong thế kỷ qua,

and there's nothing

và không có gì

in the natural part of that record

trong phần tự nhiên của dữ liệu đó

that resembles what we've seen in the last century.

giống với cái mà chúng ta đã thấy trong thế kỷ qua.

You know, that's the strength of our argument,

Bạn biết đấy, đó là sức mạnh sự tranh cãi của chúng ta,

that we are doing something that's truly different.

rằng chúng ta đang làm cái gì đó thực sự khác biệt.

So I'll close with a short discussion

Vậy, tôi sẽ đóng (vấn đề) lại bằng một cuộc thảo luận ngắn

of ocean acidification.

về sự axít hóa đại dương.

I like it as a component of global change to talk about,

Tôi thích nói đến nó như một thành phần của sự biến đổi toàn cầu,

because, even if you are a hard-bitten global warming skeptic,

bởi vì, thậm chí nếu bạn là một người cố chấp hoài nghi về sự nóng lên toàn cầu,

and I talk to that community fairly often,

và tôi nói chuyện với cộng đồng đó khá thường xuyên,

you cannot deny

bạn không thể phủ nhận

the simple physics

phép vật lý đơn giản

of CO2 dissolving in the ocean.

của khí CO2 hòa tan trong đai dương

You know, we're pumping out lots of CO2 into the atmosphere,

Bạn biết đấy, chúng ta đang bơm ra rất nhiều CO2 vào trong bầu khí quyển,

from fossil fuels, from cement production.

từ nhiên liệu hóa thạch, từ việc sản xuất bột than

Right now, about a third of that carbon dioxide

Ngay bây giờ, khoảng một phần ba của a xít các bon đó

is dissolving straight into the sea, right?

đang hòa tan thẳng vào biển, đúng không?

And as it does so,

Và như thế

it makes the ocean more acidic.

nó làm cho đại dương có tính axít hơn

So, you cannot argue with that.

Vậy, bạn không thể tranh cãi rằng

That is what's happening right now,

cái đang diễn ra ngay giờ đây,

and it's a very different issue

là một vấn rất khác

than the global warming issue.

hơn là vấn đề nóng lên toàn cầu.

It has many consequences.

Có rất nhiều hệ quả

There's consequences for carbonate organisms.

Nào là hệ quả cho các sinh vật các bon nat

There are many organisms

Có rất nhiều sinh vật

that build their shells out of calcium carbonate --

tạo ra lớp vỏ của chúng từ can-xi các bon nát

plants and animals both.

cả cây cỏ và động vật.

The main framework material of coral reefs

kết cấu vật liệu chính của các rặng san hô

is calcium carbonate.

là canxi các bon nát

That material is more soluble

Vật liệu đó có tính hòa tan hơn

in acidic fluid.

trong axít dạng lỏng

So one of the things we're seeing

Vậy, một trong những thứ chúng ta đang thấy

is organisms are having

là các sinh vật đang phải

to spend more metabolic energy

tiêu tốn năng lượng trao đổi chất nhiều hơn

to build and maintain their shells.

để tạo vỏ và duy trì nó

At some point, as this transience,

Tại điểm nào đó, khi mà tính tạm thời này,

as this CO2 uptake in the ocean continues,

khi mà khí CO2 hấp thu vào đại dương còn tiếp diễn

that material's actually going to start to dissolve.

vật liệu đó đang thực sự bắt đầu hòa tan

And on coral reefs,

Và trên những rặng san hô,

where some of the main framework organisms disappear,

nơi mà một số cơ cấu sinh vật chính biến mất,

we will see a major loss

chúng ta sẽ thấy sự mất mát chủ yếu

of marine biodiversity.

của sự đa dạng sinh học biển

But it's not just the carbonate producers that are affected.

Nhưng không chỉ có những người sản xuất các bon nát chịu ảnh hưởng.

There's many physiological processes

mà còn rất nhiều các lưu trình sinh lý học

that are influenced by the acidity of the ocean.

chịu tác động bởi tính axít của đại dương.

So many reactions involving enzymes and proteins

nhiều phản ứng dính dáng đến Enzim và Protein

are sensitive to the acid content of the ocean.

rất nhạy cảm với lượng axít có trong đại dương

So, all of these things --

Thế thì, tất cả những điều này đây--

greater metabolic demands,

nhu cầu về trao đổi chất lớn hơn,

reduced reproductive success,

giảm đi sự thành công trong sinh sản

changes in respiration and metabolism.

thay đổi hô hấp và trao đổi chất.

You know, these are things that we have good physiological reasons

Bạn biết đấy, đây là những thứ mà chúng ta có những lí do sinh lí học hợp lí

to expect to see stressed

để chắc thấy bị áp lực

caused by this transience.

gây ra bởi tính chất tạm thời này.

So we figured out some pretty interesting ways

Thế, chúng ta đã tìm ra một vài cách rất đáng chú ý

to track CO2 levels in the atmosphere,

để theo dõi những mức độ khí CO2 trong bầu khí quyển,

going back millions of years.

hàng triệu năm về trước.

We used to do it just with ice cores,

Chúng ta từng làm thế chỉ với lõi băng,

but in this case, we're going back 20 million years.

nhưng trong trường hợp này, chúng ta quay lại 20 triệu năm trước.

And we take samples of the sediment,

Và lấy mẫu của lớp trầm tích,

and it tells us the CO2 level of the ocean,

nó cho chúng ta biết về mức CO2 của đại dương,

and therefore the CO2 level of the atmosphere.

và theo đó về mức CO2 trong khí quyển

And here's the thing:

Và điều đó là đây:

you have to go back about 15 million years

chúng ta phải quay lại khoảng 15 triệu năm

to find a time when CO2 levels

để tìm một thời điểm khi các mức CO2

were about what they are today.

vào khoảng những mức hiện tại

You have to go back about 30 million years

Chúng ta phải quay lại khoảng 30 triệu năm

to find a time when CO2 levels

để tìm một thời điểm khi các mức CO2

were double what they are today.

gấp đôi các mức ở hiện tại

Now, what that means is

Bây giờ, cái mà điều đó muốn nói là

that all of the organisms that live in the sea

tất cả sinh vật sống dưới biển

have evolved in this chemostatted ocean,

đã tiến hóa trong đại dương trong tình trạng hoá trị này

with CO2 levels lower than they are today.

với các mức CO2 thấp hơn hiện tại

That's the reason that they're not able to respond or adapt

Đó là lí do chúng không thể phản ứng hay thích ứng

to this rapid acidification

với sự axít hóa mau lẹ này

that's going on right now.

cái mà đang diễn ra ngay lúc này đây.

So, Charlie Veron

Thế thì, Charlie Veron

came up with this statement last year:

đưa ra bản tuyên bố này năm ngoái.

"The prospect of ocean acidification

"Viễn cảnh của sự axít hóa đại dương

may well be the most serious

có lẽ thật là điều nghiêm trọng nhất

of all of the predicted outcomes

trong tất cả các hậu quả được dự đoán

of anthropogenic CO2 release."

về CO2 thải ra bởi nhân loại."

And I think that may very well be true,

Và tôi nghĩ đó có lẽ rất đúng,

so I'll close with this.

Thế thì tôi sẽ đóng(vấn đề) lại với

You know, we do need the protected areas, absolutely,

Bạn biết đấy, Chúng ta cần những khu vực được bảo vệ,hoàn toàn,

but for the sake of the oceans,

nhưng là vì lợi ích của đại dương

we have to cap or limit CO2 emissions

chúng ta phải thu hẹp hoặc giới hạn lại sự thải ra CO2

as soon as possible.

càng sớm càng tốt.

Thank you very much.

Cám ơn rất nhiều

(Applause)

(Vỗ tay)