Why civilians suffer more once a war is over | Margaret Bourdeaux

Translator: Nguyen Cao

So have you ever wondered what it would be like

Bạn đã từng thắc mắc sẽ như thế nào

to live in a place with no rules?

khi sống ở một nơi không hề có luật lệ chưa?

That sounds pretty cool.

Nghe có vẻ khá cool nhỉ.

(Laughter)

(Cười)

You wake up one morning, however,

Một buổi sáng, bạn thức dậy,

and you discover that the reason there are no rules

bạn phát hiện ra lý do tình trạng vô luật lệ

là vì không có chính phủ, do đó không có luật pháp.

is because there's no government, and there are no laws.

In fact, all social institutions have disappeared.

Trên thực tế, tất cả các cơ quan đều biến mất.

So there's no schools,

Không có trường học,

there's no hospitals,

không có bệnh viện,

there's no police,

không có cảnh sát,

there's no banks,

không có ngân hàng,

there's no athletic clubs,

không có câu lạc bộ thể hình,

there's no utilities.

không có bất kỳ dịch vụ nào.

Well, I know a little bit about what this is like,

Tôi biết một chút về việc nó thế nào,

because when I was a medical student in 1999,

vì khi tôi còn là một sinh viên y năm 1999,

I worked in a refugee camp in the Balkans during the Kosovo War.

tôi làm việc trong một trại tập trung ở Balkans khi xảy ra cuộc chiến Kosovo.

When the war was over,

Khi cuộc chiến kết thúc,

I got permission -- unbelievably -- from my medical school

tôi được phép -- khó tin -- từ trường y

to take some time off

cho nghỉ một thời gian

and follow some of the families that I had befriended in the camp

và theo một số gia đình mà tôi quen ở trại

back to their village in Kosovo,

trở về ngôi làng của họ ở Kosovo,

and understand how they navigated life in this postwar setting.

và hiểu ra được việc họ lèo lái cuộc sống sau chiến tranh thế nào.

Postwar Kosovo was a very interesting place

Kosovo sau chiến tranh là một nơi rất thú vị

because NATO troops were there,

vì quân đội NATO ở đó,

mostly to make sure the war didn't break out again.

hầu hết là để chắc rằng cuộc chiến không bùng phát trở lại.

But other than that, it was actually a lawless place,

Nhưng hơn nữa, đây hoàn toàn là một nơi vô luật pháp,

and almost every social institution, both public and private,

hầu hết các cơ quan xã hội, cả công cộng và tư nhân,

had been destroyed.

đều bị phá hủy.

So I can tell you

Nên tôi có thể nói với các bạn rằng

that when you go into one of these situations and settings,

khi tôi bước vào một hoàn cảnh và môi trường như thế,

it is absolutely thrilling ...

tôi hết sức rùng mình...

for about 30 minutes,

trong khoảng 30',

because that's about how long it takes before you run into a situation

bởi vì đó là khoảng thời gian trước khi bạn bước vào một hoàn cảnh

where you realize how incredibly vulnerable you are.

nơi bạn nhận ra mình dễ bị tổn thương thế nào.

For me, that moment came when I had to cross the first checkpoint,

Với tôi, khoảng khắc đó đến khi tôi phải đi qua trạm kiểm soát đầu tiên,

and I realized as I drove up

và tôi nhận ra khi tôi lái xe lên

that I would be negotiating passage through this checkpoint

tôi sẽ đi qua trạm kiểm soát này, đàm phán

with a heavily armed individual

với một người được trang bị vũ khí hạng nặng,

who, if he decided to shoot me right then and there,

nếu anh ta quyết định bắn tôi luôn lúc đó,

actually wouldn't be doing anything illegal.

thì đó cũng không phải là điều gì bất hợp pháp.

But the sense of vulnerability that I had was absolutely nothing

Nhưng cảm giác yếu đuối của tôi chẳng là gì

in comparison to the vulnerability of the families that I got to know

so với cảm giác yếu đuối của những gia đình mà tôi quen biết

over that year.

trải qua năm đó.

You see, life in a society where there are no social institutions

Bạn thấy đó, cuộc sống trong một xã hội mà không hề có một tổ chức xã hội nào

is riddled with danger and uncertainty,

đầy rẫy nguy hiểm và bất ổn,

and simple questions like, "What are we going to eat tonight?"

và những câu hỏi đơn giản như, "Chúng ta sẽ ăn gì tối nay?"

are very complicated to answer.

lại rất khó để trả lời.

Questions about security, when you don't have any security systems,

Những câu hỏi về sự an toàn, khi bạn không có bất kỳ một tổ chức an ninh nào,

are terrifying.

là rất đáng sợ.

Is that altercation I had with the neighbor down the block

Một cuộc đấu khẩu giữa tôi và người hàng xóm tầng dưới

going to turn into a violent episode that will end my life

sẽ biến thành một cuộc bạo lực thứ sẽ kết liễu tôi

or my family's life?

hay gia đình tôi?

Health concerns when there is no health system

Những quan tâm đến sức khỏe khi không có tổ chức y tế nào

are also terrifying.

cũng rất đáng sợ.

I listened as many families had to sort through questions like,

Tôi nghe nhiều gia đình hỏi những câu hỏi đại loại như,

"My infant has a fever. What am I going to do?"

"Đứa con sơ sinh của tôi sốt cao. Tôi phải làm gì đây?"

"My sister, who is pregnant, is bleeding. What should I do?

"Người chị đang mang bầu của tôi đang bị chảy máu. Tôi nên làm gì đây?"

Who should I turn to?"

Tôi nên nhờ ai đây?"

"Where are the doctors, where are the nurses?

"Bác sĩ, y tá ở đâu hết rồi?

If I could find one, are they trustworthy?

Nếu tôi tìm thấy họ, họ có đáng tin ko?"

How will I pay them? In what currency will I pay them?"

Tôi phải trả tiền cho họ thế nào? Bằng loại tiền gì?"

"If I need medications, where will I find them?

"Nếu tôi cần thuốc men, tôi phải tìm chúng ở đâu?"

If I take those medications, are they actually counterfeits?"

Nếu tôi uống thuốc đó, chúng có phải là thuốc giả ko?"

And on and on.

Và còn nhiều nhiều nữa.

So for life in these settings,

Nên cuộc sống trong những hoàn cảnh như thế,

the dominant theme, the dominant feature of life,

một đề tài bao quát, một nét đặc trưng bao quát về cuộc sống

is the incredible vulnerability that people have to manage

là hoàn cảnh cực kỳ dễ tổn thương mà họ phải xoay sở

day in and day out,

ngày này sang ngày khác,

because of the lack of social systems.

bởi thiếu những tổ chức xã hội.

And it actually turns out

Và hoá ra

that this feature of life is incredibly difficult to explain

là đặc điểm sống này lại cực kỳ khó giải thích

and be understood by people who are living outside of it.

cho những người không sống trong điều kiện như thế hiểu được.

I discovered this when I left Kosovo.

Tôi phát hiện ra điều này khi rời khỏi Kosovo.

I came back to Boston, I became a physician,

Tôi quay lại Boston, trở thành bác sĩ,

I became a global public health policy researcher.

tôi trở thành nhà nghiên cứu chiến lực sức khỏe toàn cầu.

I joined the Harvard Medical School

Tôi tham gia trường y Harvard

and Brigham and Women's Hospital Division of Global Health.

Brigham, và Ngành Y tế Phụ nữ Toàn cầu.

And I, as a researcher,

Nhà nghiên cứu như tôi

really wanted to get started on this problem right away.

rất muốn giải quyết vấn đề này ngay lập tức.

I was like, "How do we reduce the crushing vulnerability

Tôi kiểu như, "Chúng ta có thể làm giảm hoàn cảnh dễ bị tổn thương

of people living in these types of fragile settings?

của người dân sống trong những hoàn cảnh mỏng manh như thế bằng cách nào?

Is there any way we can start to think about

Có cách nào chúng ta có thể bắt đầu nghĩ đến việc

how to protect and quickly recover

làm thế nào để bảo vệ và hồi phục nhanh chóng

the institutions that are critical to survival,

các cơ quan chức năng cấp thiết cho việc tồn tại

like the health system?"

như cơ quan y tế hay không?

And I have to say, I had amazing colleagues.

Và tôi phải nói rằng, tôi có những đồng nghiệp tuyệt vời.

But one interesting thing about it was,

Nhưng một điều thú vị về điều này là,

this was sort of an unusual question for them.

đây là một câu hỏi bất thường đối với họ.

They were kind of like, "Oh, if you work in war,

Họ kiểu như, "Nếu bạn làm việc trong thời chiến,

doesn't that mean you work on refugee camps,

không có nghĩa là bạn làm trong trại tị nạn,

and you work on documenting mass atrocities?" --

và bạn ghi lại những hành động tàn bạo hàng loạt?"

which is, by the way, very, very, very important.

điều mà, dù sao thì cũng rất, rất, rất quan trọng.

So it took me a while to explain why I was so passionate about this issue,

Nó khiến tôi một lúc để giải thích tại sao tôi lại tha thiết với vấn đề này,

until about six years ago.

cho đến khoảng sáu năm trước.

That's when this landmark study

Đó là lúc nghiên cứu bước ngoặc này,

that looked at and described the public health consequences of war

nói về việc xem xét và mô tả hậu quả của nền y tế cộng đồng thời hậu chiến,

was published.

được xuất bản.

They came to an incredible, provocative conclusion.

Nó đưa ra một kế luận đầy kinh ngạc và khó tin.

These researchers concluded

Những nhà nghiên cứu kết luận rằng

that the vast majority of death and disability from war

phần lớn thương vong từ chiến tranh

happens after the cessation of conflict.

xảy ra sau khi cuộc xung đột kết thúc.

So the most dangerous time to be a person living in a conflict-affected state

Vậy nên thời điểm nguy hiểm nhất cho người sống trong đất nước bị ảnh hưởng xung đột

is after the cessation of hostilities;

là sau khi chiến sự kết thúc;

it's after the peace deal has been signed.

là sau khi hiệp định hòa bình được ký kết.

It's when that political solution has been achieved.

Đó là khi các giải pháp chính trị đã đạt được.

That seems so puzzling, but of course it's not,

Nghe thì có vẻ ngược ngạo, nhưng tất nhiên là không phải vậy,

because war kills people by robbing them of their clinics,

bởi vì chiến tranh giết chết người dân bằng cách lấy đi các phòng bệnh,

of their hospitals,

từ bệnh viện của họ,

of their supply chains.

từ chuỗi cung ứng của họ.

Their doctors are targeted, are killed; they're on the run.

Các bác sĩ bị nhắm làm mục tiêu, bị giết chết; họ đang trên đường chạy.

And more invisible and yet more deadly is the destruction

Và vô hình hơn nhưng nguy hiểm chết người hơn là sự phá hủy

of the health governance institutions and their finances.

các thể chế quản lý y tế và tài chính của họ.

So this is really not surprising at all to me.

Vì thế điều này không làm tôi ngạc nhiên chút nào.

But what is surprising and somewhat dismaying,

Nhưng điều đáng ngạc nhiên và khá thất vọng,

is how little impact this insight has had,

là những hiểu biết này lại ít tạo được ảnh hưởng đến mức nào,

in terms of how we think about human suffering and war.

đến cách chúng ta nghĩ về nỗi đau đớn của con người và về chiến tranh.

Let me give you a couple examples.

Để tôi cho các bạn vài ví dụ.

Last year, you may remember,

Năm ngoái, có lẽ bạn còn nhớ,

Ebola hit the West African country of Liberia.

Ebola tấn công Liberia, phía tây Châu phi.

There was a lot of reporting about this group, Doctors Without Borders,

Có rất nhiều báo cáo về nhóm 'Bác sĩ không biên giới'

sounding the alarm and calling for aid and assistance.

đã lên tiếng cảnh báo và kêu gọi viện trợ và giúp đỡ.

But not a lot of that reporting answered the question:

Nhưng không có nhiều báo cáo trả lời câu hỏi:

Why is Doctors Without Borders even in Liberia?

Tại sao 'Bác sĩ không biên giới' lại có cả ở Liberia?

Doctors Without Borders is an amazing organization,

'Bác sĩ không biên giới' là một tổ chức tuyệt vời,

dedicated and designed to provide emergency care in war zones.

được cống hiến và thiết kế để cung cấp những chăm sóc khẩn cấp cho vùng chiến.

Liberia's civil war had ended in 2003 --

Cuộc nội chiến ở Liberia đã kết thúc vào năm 2003 --

that was 11 years before Ebola even struck.

11 năm trước khi bệnh Ebola tấn công.

When Ebola struck Liberia,

Khi Ebola tấn công Liberia,

there were less than 50 doctors in the entire country

chỉ có dưới 50 bác sĩ trong cả nước

of 4.5 million people.

4.5 triệu dân.

Doctors Without Borders is in Liberia

'Bác sĩ không biên giới' ở Liberia

because Liberia still doesn't really have a functioning health system,

bởi vì Liberia vẫn chưa có một hệ thống y tế hoàn chỉnh thật sự,

11 years later.

sau 11 năm.

When the earthquake hit Haiti in 2010,

Khi động đất xảy ra ở Haiti năm 2010,

the outpouring of international aid was phenomenal.

số tiền viện trợ quốc tế đổ vào là rất đáng kinh ngạc.

But did you know that only two percent of that funding

Nhưng bạn có biết, chỉ có 2% trong số tiền viện trợ đó

went to rebuild Haitian public institutions,

dùng để tái thiết lại các cơ quan công cộng của Haiti,

including its health sector?

trong đó có cả ngành y tế?

From that perspective,

Từ góc nhìn đó,

Haitians continue to die from the earthquake even today.

người Haiti vẫn tiếp tục tử vong vì trận động đất thậm chí là ngày nay.

I recently met this gentleman.

Tôi mới gặp người đàn ông này gần đây.

This is Dr. Nezar Ismet.

Đây là bác sĩ Nezar Ismet.

He's the Minister of Health in the northern autonomous region of Iraq,

Ông là Bộ trưởng bộ Y tế ở khu tự trị phía bắc Iraq,

in Kurdistan.

tại Kurdistan.

Here he is announcing that in the last nine months,

Tại đây, ông cho biết trong 9 tháng vừa qua,

his country, his region, has increased from four million people

đất nước ông, khu vực của ông, dân số tăng từ bốn triệu

to five million people.

đến năm triệu người.

That's a 25 percent increase.

Tốc độ tăng là 25%.

Thousands of these new arrivals have experienced incredible trauma.

Hàng ngàn người mới đến đã trải qua những chấn thương khó tin.

His doctors are working 16-hour days without pay.

Các bác sĩ của ông đang làm việc 16 giờ mỗi ngày không lương.

His budget has not increased by 25 percent;

Ngân sách của ông không tăng 25%,

it has decreased by 20 percent,

nó giảm 20%,

as funding has flowed to security concerns and to short-term relief efforts.

vì ngân sách chảy vào các mảng an ninh và nỗ lực đền bù ngắn hạn.

When his health sector fails --

Khi ngành y tế của ông sụp đổ -

and if history is any guide, it will --

và nếu lịch sử có bất kỳ chỉ dẫn nào, nó sẽ --

how do you think that's going to influence

bạn nghĩ nó sẽ ảnh hưởng thế nào

the decision making of the five million people in his region

đến quyết định của năm triệu người trong vùng của ông

as they think about whether they should flee

khi họ nghĩ về việc liệu họ có nên bỏ chạy

that type of vulnerable living situation?

khỏi kiểu hoàn cảnh sống nguy khó như thế này không?

So as you can see, this is a frustrating topic for me,

Như các bạn thấy, đây là một chủ đề đầy bực mình với tôi,

and I really try to understand:

và tôi đang thật sự muốn hiểu:

Why the reluctance to protect and support

Tại sao lại có sự trì trệ trong việc bảo vệ và hỗ trợ

indigenous health systems and security systems?

những hệ thống y tế và an ninh bản địa như thế?

I usually tier two concerns, two arguments.

Tôi thường chia ra hai lớp quan tâm, hai lớp lý lẽ.

The first concern is about corruption,

Mối quan tâm đầu tiên là về sự suy đồi,

and the concern that people in these settings are corrupt

người dân sống trong hoàn cảnh đó trở nên sai lạc

and they are untrustworthy.

và không đáng tin.

And I will admit that I have met unsavory characters

Tôi thừa nhận rằng tôi đã gặp kẻ xấu xa

working in health sectors in these situations.

làm về y tế trong những hoàn cảnh như thế.

But I will tell you that the opposite is absolutely true

Nhưng tôi cũng sẽ nói rằng điều ngược lại cũng hoàn toàn đúng

in every case I have worked on,

trong tất cả trường hợp tôi đã làm việc,

from Afghanistan to Libya, to Kosovo, to Haiti, to Liberia --

từ Afghanistan đến Libya, Kosova, Haiti, Liberia --

I have met inspiring people,

Tôi đã gặp những con người đầy truyền cảm,

who, when the chips were down for their country,

những người, khi ngân sách quốc gia giảm sút,

they risked everything to save their health institutions.

họ đã mạo hiểm tất cả mọi thứ để cứu lấy hệ thống y tế của mình.

The trick for the outsider who wants to help

Mẹo cho những người ngoài cuộc muốn giúp đỡ

is identifying who those individuals are,

là xác định những người đó là ai,

and building a pathway for them to lead.

và tạo lối đi cho họ.

That is exactly what happened in Afghanistan.

Đó chính xác là những gì đã xảy ra ở Afghanistan.

One of the unsung and untold success stories

Một trong những câu chuyện chiến thắng thầm lặng

of our nation-building effort in Afghanistan

trong nỗ lực xây dựng đất nước của chúng tôi ở Afghanistan

involved the World Bank in 2002 investing heavily

liên quan đến Ngân hàng Thế giới, năm 2002 đã đầu tư rất nhiều

in identifying, training and promoting Afghani health sector leaders.

trong việc nhận diện, đào tạo, và đẩy mạnh đội ngũ lãnh đạo ngành y tế Afghanistan.

These health sector leaders have pulled off an incredible feat

Những người lãnh đạo ngành y tế đã tạo ra một kỳ công khó tin

in Afghanistan.

ở Afghanistan.

They have aggressively increased access to health care

Họ đã nỗ lực tăng khả năng tiếp cận việc chăm sóc sức khỏe

for the majority of the population.

cho đại đa số dân chúng.

They are rapidly improving the health status

Họ đã mau chóng cải thiện tình trạng sức khỏe

of the Afghan population,

của người dân Afghanistan,

which used to be the worst in the world.

nơi từng có tình trạng tệ nhất thế giới.

In fact, the Afghan Ministry of Health does things

Trên thực tế, Bộ trưởng Y tế Afghanistan đã làm những điều

that I wish we would do in America.

mà tôi ước ta có thể làm ở Mỹ.

They use things like data to make policy.

Họ dùng các thứ như dữ liệu để đề ra chiến lược.

It's incredible.

Thật khó tin.

(Laughter)

(Cười)

The other concern I hear a lot about is:

Một quan tâm nữa tôi rất hay nghe là:

"We just can't afford it, we just don't have the money.

"Chúng tôi không chi trả được, chúng tôi không có tiền.

It's just unsustainable."

Nó không thể duy trì được."

I would submit to you that the current situation

Tôi sẽ trịnh trọng công bố rằng tình trạng hiện tại

and the current system we have

và hệ thống hiện nay chúng ta có

is the most expensive, inefficient system we could possibly conceive of.

là hệ thống đắt đỏ, ít hiệu quả nhất mà chúng ta đã tạo ra.

The current situation is that when governments like the US --

Tình trạng hiện nay là khi chính phủ, như Mỹ,

or, let's say, the collection of governments

hay là, một nhóm các chính phủ

that make up the European Commission --

hình thành khối Ủy ban Châu Âu --

every year, they spend 15 billion dollars

họ chi 15 tỉ đô mỗi năm

on just humanitarian and emergency and disaster relief worldwide.

chỉ cho các việc nhân đạo, khẩn cấp, và cứu trợ thiên tai trên thế giới.

That's nothing about foreign aid, that's just disaster relief.

Không có gì cho việc hỗ trợ nước ngoài, chỉ cứu trợ thiên tai mà thôi.

Ninety-five percent of it goes to international relief agencies,

95% trong số đó chi cho các cơ quan cứu trợ quốc tế,

that then have to import resources into these areas,

sau đó phải nhập khẩu nguồn lực đến các khu vực đó,

and knit together some type of temporary health system, let's say,

và chắp vá thành một kiểu hệ thống y tế tạm thời,

which they then dismantle and send away when they run out of money.

thứ có thể tháo dỡ và đem đi khi họ hết tiền.

So our job, it turns out, is very clear.

Thế nên công việc của chúng tôi, hóa ra, lại hết sức rõ ràng.

We, as the global health community policy experts,

Chúng tôi, dưới cương vị là những nhà chuyên môn về chiến lược y tế toàn cầu,

our first job is to become experts in how to monitor

công việc đầu tiên là trở nên những nhà chuyên môn trong việc theo dõi

the strengths and vulnerabilities of health systems

độ mạnh, yếu của hệ thống y tế

in threatened situations.

trong những tình huống bị đe dọa.

And that's when we see doctors fleeing,

Đó là khi ta thấy các bác sĩ tháo chạy,

when we see health resources drying up,

khi ta thấy nguồn lực y tế cạn kiệt,

when we see institutions crumbling --

khi ta thấy các cơ quan sụp đổ --

that's the emergency.

đó là tình trạng khẩn cấp.

That's when we need to sound the alarm and wave our arms.

Đó là khi chúng ta cần gióng chuông cảnh báo và vẫy tay ra hiệu.

OK?

Ok?

Not now.

Không phải bây giờ.

Everyone can see that's an emergency, they don't need us to tell them that.

Tất cả mọi người đều có thể thấy được tình trạng khẩn cấp mà không cần phải nói.

Number two:

Thứ hai:

places like where I work at Harvard need to take their cue

những nơi như nơi tôi làm việc ở Harvard cần phải làm theo

from the World Bank experience in Afghanistan,

kinh nghiệm của Ngân hàng Thế giới ở Afghanistan,

and we need to -- and we will --

chúng ta phải -- và chúng ta sẽ --

build robust platforms to support health sector leaders like these.

xây dựng nền tảng vững chắc để hỗ trợ các nhà lãnh đạo ngành y tế như họ.

These people risk their lives.

Họ đang mạo hiểm tính mạng.

I think we can match their courage with some support.

Tôi nghĩ chúng ta cần hỗ trợ lòng can đảm của họ.

Number three:

Thứ ba:

we need to reach out and make new partnerships.

chúng ta phải vươn ra và tạo lập các mối quan hệ mới.

At our global health center,

Tại trung tâm y tế thế giới,

we have launched a new initiative with NATO and other security policy makers

chúng tôi làm một cuộc khởi xướng mới với NATO và các nhà chiến lược an ninh khác

to explore with them what they can do to protect health system institutions

để cùng với họ tìm ra điều họ cần làm để bảo vệ các cơ quan y tế

during deployments.

trong suốt thời gian triển khai.

We want them to see

Chúng tôi muốn họ thấy

that protecting health systems and other critical social institutions

việc bảo vệ hệ thống y tế và các cơ quan xã hội cấp thiết khác

is an integral part of their mission.

là một phần không thể tách rời trong sứ mạng của họ.

It's not just about avoiding collateral damage;

Nó không chỉ là về việc tránh thêm thiệt hại,

it's about winning the peace.

mà còn là thiết lập hòa bình.

But the most important partner we need to engage is you,

Nhưng cộng tác viên quan trọng nhất chúng tôi cần giành lấy là các bạn,

the American public, and indeed, the world public.

công chúng Mỹ, và thật ra là công chúng quốc tế.

Because unless you understand the value of social institutions,

Bởi vì nếu bạn không hiểu được giá trị của các cơ quan xã hội,

like health systems in these fragile settings,

như hệ thống y tế khi ở hoàn cảnh bấp bênh như thế,

you won't support efforts to save them.

bạn sẽ không nỗ lực để cứu lấy chúng.

You won't click on that article

Bạn sẽ không click vào bài báo

that talks about "Hey, all those doctors are on the run in country X.

nói về việc "Hey, tất cả các bác sĩ đang trốn chạy ở nước X.

I wonder what that means.

Tôi tự hỏi điều đó có nghĩa là gì.

I wonder what that means

Tôi tự hỏi điều đó có nghĩa gì

for that health system's ability to, let's say, detect influenza."

đối với khả năng của cơ quan y tế, kiểu như, phát hiện ra dịch cúm."

"Hmm, it's probably not good." That's what I'd tell you.

"Hmm, điều đó có lẽ không tốt." Đó là điều tôi sẽ nói bạn nghe.

Up on the screen,

Trên màn hình,

I've put up my three favorite American institution defenders and builders.

tôi đưa ra ba người bảo vệ và xây dựng cơ quan Mỹ mà tôi yêu thích.

Over here is George C. Marshall,

Đằng đó là George C. Marshall,

he was the guy that proposed the Marshall Plan

ông ấy là người đã đề xuất ra kế hoạch Marshall Plan

to save all of Europe's economic institutions after World War II.

để cứu tất cả các cơ quan kinh tế của Châu Âu sau Chiến tranh Thế giới II.

And this Eleanor Roosevelt.

Và đây là Eleanor Roosevelt.

Her work on human rights really serves as the foundation

Hoạt động của bà về quyền con người đã đóng vai trò như nền tảng

for all of our international human rights organizations.

của tất cả các cơ quan nhân quyền quốc tế.

Then my big favorite is Ben Franklin,

Nhân vật tôi rất yêu thích, Ben Franklin,

who did many things in terms of creating institutions,

người đã làm rất nhiều điều để xây dựng các cơ quan chức năng,

but was the midwife of our constitution.

nhưng lại là 'bà mụ' của nền hiến pháp nước Mỹ.

And I would say to you

Tôi sẽ nói với các bạn rằng

that these are folks who, when our country was threatened,

những người này, khi đất nước của chúng ta đang bị đe dọa,

or our world was threatened,

hay thế giới của chúng ta bị đe dọa,

they didn't retreat.

họ đã không lùi bước.

They didn't talk about building walls.

Họ đã không bàn về việc xây dựng những bức tường.

They talked about building institutions to protect human security,

Họ bàn về việc xây dựng những cơ quan để bảo vệ sự an toàn của con người,

for their generation and also for ours.

cho thế hệ của họ và cũng là cho thế hệ chúng ta.

And I think our generation should do the same.

Và tôi nghĩ thế hệ chúng ta cũng nên làm điều như thế.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)