The beauty and complexity of finding common ground | Matt Trombley

Transcriber: Ivana Korom Reviewer: Krystian Aparta

Translator: Ivana Korom Reviewer: Thu Ha Tran

Câu chuyện của chúng tôi bắt đầu khoảng vài năm về trước,

khi tôi và vợ nhận được lá thư phàn nàn

từ một người hàng xóm ẩn danh.

So our story started several years ago,

(Cười)

Tôi sẽ không bao giờ quên cái cách vợ tôi thay đổi ngay trước mắt tôi

when my wife and I got a complaint letter in the mail

from an anonymous neighbor.

từ một người phụ nữ duyên dáng, thanh thản và ngọt ngào

(Laughter)

I'll never forget the way my wife transformed before my eyes

trở thành con gấu mẹ giận dữ có đàn con cần được bảo vệ.

from this graceful, peaceful, sweet woman

Mọi thứ thật căng thẳng.

Và đây là điều đã xảy ra.

into just an angry mother grizzly bear whose cubs needed to be protected.

Đây là gia đình chúng tôi.

Đây là vợ, tôi cùng năm đứa con tuyệt vời.

It was intense.

Chúng tôi khá ồn ào và huyên náo,

So here's what happened.

chúng tôi là chính mình.

This is our family.

Bạn sẽ nhận ra, đó là hai con của chúng tôi

This is my wife and I and our five awesome kids.

trông hơi khác so với Mary và tôi

We're pretty loud, we're pretty rambunctious,

và lí do là vì chúng tôi đã nhận nuôi hai đứa.

we're us.

Hàng xóm chúng tôi thấy hai đứa có ngoại hình khác biệt

You'll notice, though, that two of our children

chơi ở ngoài hàng ngày

look a little different than Mary and I,

and that's because they came to us through adoption.

và kết luận rằng

chúng tôi đang điều hành một trại trông trẻ bất hợp pháp.

Our neighbor, though, saw two different-looking children

(Lầm rầm)

playing outside of our house every day

and came to the conclusion

Chúng tôi đã vô cùng tức giận khi con mình bị quy chụp như vậy,

that we must have been running an illegal day care out of our home.

nhưng tôi biết đó là một ví dụ nhỏ liên quan tới phân biệt chủng tộc.

(Murmuring)

We were really angry to have our children stereotyped like that,

Nhưng chẳng phải đó là điều thi thoảng chúng ta thường làm

but I know that's a relatively minor example of racial profiling.

với những người có quan điểm đối lập

hoặc có những niềm tin trái ngược, hoặc thậm chí bầu cử khác ta sao?

But isn't it sometimes what we all tend to do

Thay vì tham gia như những người hàng xóm thực sự,

with people who think differently,

chúng tôi giữ khoảng cách

or believe differently or maybe even vote differently?

và hành động đối với việc đó

được hướng dẫn bởi người chúng ta nghĩ nhìn thế giới như chúng ta

Instead of engaging as true neighbors,

hoặc người chúng ta nghĩ không giống.

we keep our distance

and our actions towards those

Hãy xem, hàng xóm của tôi phải chịu đựng một điều kiện gọi là đối kháng.

are guided by who we think sees the world as we do

Và đôi khi tất cả chúng ta đều đau khổ từ cùng một điều kiện.

or who we think doesn't.

See, what my neighbor suffered from is a condition called agonism.

Đây không phải là một căn bệnh, nhưng nó gây truyền nhiễm.

Vì vậy, hãy nói một chút về chủ nghĩa đối kháng là gì.

And sometimes we all suffer from the same condition.

Định nghĩa yêu thích của tôi về chủ nghĩa đối kháng

It's not a medical condition, but it is contagious.

là có lập trường đối lập trong bối cảnh không phải là chiến tranh.

So let's talk a little bit about what agonism is.

My favorite definition of agonism

Chủ nghĩa đối kháng có gốc Hy Lạp là “đau đớn”

is taking a warlike stance in contexts that are not literally war.

từ đó chúng ta có “đối kháng”.

Thật là hợp lý.

Tất cả chúng ta có triệu chứng của chủ nghĩa đối kháng

Agonism comes from the same Greek root word "agon"

khi chúng ta giữ với hai niềm tin sâu sắc,

from which we get "agony."

How very appropriate.

lần đầu tiên được xác định bởi tác giả Rick Warren.

We all tend to show symptoms of agonism

Điều đầu tiên là nếu yêu một người,

when we hold on to two deeply held beliefs,

chúng ta phải đồng ý với tất cả những gì họ làm hoặc tin tưởng.

first identified by author Rick Warren.

Và ngược lại,

The first one is that if love someone,

nếu chúng ta không đồng ý với ai đó,

nó phải có nghĩa là chúng ta sợ hoặc chúng ta ghét họ.

we must agree with all they do or believe.

Không chắc chúng ta thực sự nhận ra sự đối kháng theo suy nghĩ này,

And the second is the inverse,

that if we disagree with someone,

it must mean that we fear or we hate them.

khi mối quan hệ kết thúc

bởi vì chúng ta nghĩ mình phải đồng ý hay không đồng ý

Not sure we really recognize the agony this way of thinking brings to us,

dù thế nào đi nữa.

when our relationships die

Suy nghĩ về các cuộc hội thoại của chúng ta về Brexit,

because we think we have to agree or disagree

hoặc Hồng Kông,

có thể các khu định cư của Israel hoặc có lẽ luận tội.

no matter what.

Think about the conversations we've had around Brexit,

Tôi cá là chúng ta có thể nghĩ đến ít nhất một mối quan hệ cá nhân

or Hong Kong,

đã tạo nên căng thẳng hoặc thậm chí có thể kết thúc bởi vì những chủ đề này,

maybe Israeli settlements or perhaps impeachment.

I bet we could all think of at least one personal relationship

hoặc bi thảm,

trên một chủ đề tầm thường hơn nhiều so với những chủ đề khác.

that's been strained or maybe even ended because of these topics,

Việc chữa trị chủ nghĩa đối kháng nằm trong tầm tay.

or tragically,

Câu hỏi là làm sao.

over a topic much more trivial than those.

Vậy nên tôi có đề xuất hai giải pháp

mà kinh nghiệm đã dạy tôi để bắt đầu.

The cure for agonism is not out of reach.

The question is how.

Đầu tiên, trau dồi điểm chung,

So might I suggest two strategies

that my experience has taught me to start with.

có nghĩa là tập trung vào những gì chúng ta chia sẻ.

Tôi muốn bạn biết tôi đang sử dụng lời nói của mình rất, rất có chủ ý.

First, cultivate common ground,

Bằng cách “trau dồi”, ý tôi là chúng ta phải làm việc có chủ đích

which means focusing on what we share.

để tìm điểm chung với một ai đó,

I want you to know I'm using my words very, very deliberately.

giống như một người nông dân làm việc để canh tác đất.

By "cultivate," I mean we have to intentionally work

Và điểm chung là một thuật ngữ chung,

to find common ground with someone.

vậy hãy để tôi giải thích ý tôi không phải là

Just like a farmer works to cultivate the soil.

ý tôi không phải là quan điểm chung rằng chúng ta đúng,

And common ground is a common term,

hoặc chúng ta hoàn toàn đồng ý và phê duyệt.

Ý tôi là chúng ta tìm thấy một điểm thống nhất

so let me at least explain what I don't mean,

which is I don't mean by common ground that we were exact,

mà chúng ta có thể có trong một mối quan hệ với người khác.

or that we totally agree and approve.

All I mean is that we find one unifying thing

Đôi khi bạn biết đó là một điều khó tìm.

that we can have in a relationship in common with another person.

Vậy nên tôi sẽ kể một câu chuyện cá nhân,

nhưng trước khi tôi kể,

để tôi kể với bạn thêm một chút về bản thân.

You know, sometimes that one thing is hard to find.

Tôi là người da trắng,

trai thẳng,

So I'd like to share a personal story,

but before I do,

tầng lớp trung lưu, truyền giáo Kitô giáo.

let me tell you a little bit more about myself.

Và tôi biết, ngay khi một số những từ đó phát ra từ miệng tôi,

I'm Caucasian,

cisgender male,

một số bạn đã có một số nhận thức về tôi.

middle class, evangelical Christian.

Và nó ổn,

tôi biết rằng không phải tất cả đều là tích cực.

And I know, as soon as some of those words came out of my mouth,

Nhưng đối với những người chia sẻ niềm tin với tôi,

some of you had some perceptions about me.

biết rằng tôi sẽ cắt ngang.

And it's OK,

I know that not all those perceptions are positive.

Và bạn có thể cho tôi ý kiến là tốt.

Khi tôi kể tiếp,

But for those who share my faith,

nếu bạn thấy khó nghe,

know that I'm about to cut across the grain.

tôi chỉ nhẹ nhàng yêu cầu bạn phản ánh

And you may tune me out as well.

và xem nếu bạn đang nằm trong chủ nghĩa đối kháng.

So as we go,

Nếu bạn đang từ chối tôi

if you're having a hard time hearing me,

đơn giản vì bạn nghĩ bạn nhìn thế giới khác với tôi

I just gently ask that you reflect

thì đó chẳng phải là thứ chúng ta đang nói về ư?

and see if you're buying into agonism.

If you're rejecting me

Được rồi, bạn sẵn sàng chưa?

simply because you think you see the world differently than I do,

Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về cách tìm điểm chung

because isn't that what we're here talking about?

trong lĩnh vực linh hoạt của giới tính,

Alright, ready?

như một trong những bài truyền giáo.

So I've been thinking a lot about how to find common ground

Đối với các Kitô hữu như tôi,

chúng tôi tin rằng Chúa tạo ra nam và nữ.

in the area of gender fluidity,

as an evangelical Christian.

Vậy tôi nên làm gì?

Tôi có giơ tay lên và nói:

For Christians like me,

“Tôi không thể có một mối quan hệ với bất cứ ai

we believe that God created us man and woman.

là người chuyển giới hay LGBT” ư?

So what do I do?

Không.

Do I throw up my hands and say,

Điều đó sẽ được đưa vào chủ nghĩa đối kháng.

"I can't have a relationship with anybody who is transgender

Vì vậy, tôi bắt đầu tìm kiếm ở khía cạnh nền tảng đức tin của tôi,

or LGBTQIA?"

cái đầu tiên

No.

là của ba tỷ gen điều đó làm cho chúng ta thành con người -

That would be giving into agonism.

So I started looking at the foundational aspects of my faith,

và tiện thể, chúng ta chia sẻ 99,9 phần trăm của những gen đó -

the first of which

is that of the three billion genes that make us human --

tôi tin rằng ba tỷ gen đó là kết quả của một nhà tạo hóa thông minh.

and by the way, we share 99.9 percent of those genes --

Và điều đó ngay lập tức mang lại cho tôi điểm chung với bất cứ ai.

that I believe those three billion genes are the result of an intelligent designer.

Thứ mà nó cũng mang lại cho tôi

là niềm tin mà mỗi người và tất cả mọi người

And that immediately gives me common ground with anybody.

đã được trao quyền sống

What it also gives me ...

bởi cùng một nhà tạo hóa thông minh.

is the belief that each and every one of us

have been given the right to life

Tôi đào sâu hơn.

by that same intelligent designer.

Tôi thấy đức tin của tôi đã không dạy tôi

bắt đầu mối quan hệ bằng cách tranh cãi với ai đó

cho đến khi họ tin những gì tôi tin,

I dug deeper though.

hoặc tôi thuyết phục họ.

I found that my faith didn't teach me

Không, nó dạy tôi bắt đầu mối quan hệ

to start relationships by arguing with somebody

bằng cách yêu thương như loài người.

until they believed what I believed,

or I convinced them.

No, it taught me to start relationships

Thành thật mà nói,

một số người chia sẻ đức tin của tôi vẽ một ranh giới

by loving them as a coequal member of the human race.

và từ chối gọi ai đó bằng đại từ giới tính ưa thích của họ.

Nhưng chẳng phải đó là tin vào lời nói dối để tôi tôn vinh bạn sao?

Honestly though,

some who share my faith draw a line

and refuse to address somebody by their preferred gender pronoun.

Tôi phải từ bỏ những gì tôi tin ư?

But isn't that believing the lie that in order for me to honor you,

Hãy quay ngược lại với tôi,

khoảng 20 năm trước,

I have to give up what I believe?

và Muhammad Ali đến trước cửa nhà bạn.

Và bạn mở cửa.

Bạn sẽ gọi anh ấy là Muhammad Ali

Come back in time with me --

let's say it's 20 years ago,

hay tên cũ của anh ấy là Cassius Clay?

and Muhammad Ali comes to your doorstep.

Tôi đoán rằng hầu hết các bạn sẽ nói Muhammad Ali.

And you open the door.

Would you address him as Muhammad Ali

Và tôi cũng đoán rằng hầu hết các bạn

or his former name of Cassius Clay?

sẽ không nghĩ rằng chúng ta phải ngay lập tức chuyển đổi sang đạo Hồi,

I'm guessing that most of you would say Muhammad Ali.

chỉ để sử dụng tên của ông ấy.

And I'm also guessing that most of you

Để tôn vinh ông ấy, tôi chẳng mất

wouldn't think we'd have to immediately convert to Islam,

bất cứ thứ gì

just by using his name.

và nó sẽ cho chúng ta điểm chung để có một mối quan hệ.

To honor him would cost me, would cost any of us

Và đó là mối quan hệ chữa bệnh chủ nghĩa đối kháng,

absolutely nothing,

and it would give us the common ground to have a relationship.

không từ bỏ những gì chúng ta tin tưởng.

Vì vậy, để tôi tôn vinh đức tin của mình,

And it's the relationship that cures agonism,

nó có nghĩa là từ chối những triệu chứng cứng nhắc của chủ nghĩa đối kháng.

not giving up what we believe.

Có nghĩa là, tôi có thể và tôi sẽ yêu bạn.

So for me to honor my faith,

Tôi có thể và tôi sẽ chấp nhận bạn,

it means rejecting these rigid symptoms of agonism.

và tôi không phải mua lời nói dối

Meaning, I can and I will love you.

rằng nếu tôi làm điều này, tôi phải từ bỏ những gì tôi tin

I can and I will accept you,

hoặc chọn sợ và ghét bạn.

and I don't have to buy into the lie

Bởi vì tôi tập chung vào điểm chung chúng ta có.

that if I do these things, I have to give up what I believe

or chose to fear and hate you.

Khi bạn có thể tìm thấy ngay cả điểm chung nhỏ nhất với ai đó,

Because I'm focusing on what we have in common.

nó cho phép bạn hiểu kỳ quan đẹp đẽ

When you can find even the smallest bit of common ground with somebody,

và phức tạp

và sự uy nghi của người khác.

it allows you to understand just the beautiful wonder

and complexity

Giải pháp thứ hai

cho chúng ta chỗ để (Hít vào)

and majesty of the other person.

thở.

Để dừng.

Để bình tĩnh lại.

Our second strategy

Để có mối quan hệ có thể chữa chủ nghĩa đối kháng.

gives us room to (Inhales)

breathe.

To pause.

Và cách giữ mối quan hệ còn tồn tại.

To calm down.

To have the kind of relationships that cure agonism.

Giải pháp thứ hai là trao đổi ân sủng xa hoa.

And how to keep those relationships alive.

(Cười)

Một lần nữa, tôi không băm chữ -

Our second strategy is to exchange extravagant grace.

“grace” không có nghĩa là chúng ta nên đăng ký múa ba lê,

điêu đó thật kỳ dị.

(Cười)

(Laughs)

Ý tôi là không hủy bỏ tất cả mọi thứ vì một sai lầm.

Once again, I'm not mincing words --

by grace, I don't mean we should all go sign up for ballet,

Ngay cả khi sai lầm đó xúc phạm cá nhân bạn.

that would be weird.

(Laughter)

Thậm chí có thể sâu sắc.

What I mean is not canceling everything over one mistake.

Có lẽ người sống sót Holocaust Corrie ten Boom hiểu nó tốt nhất

Even if that mistake personally offended you.

khi cô ấy nói:

Maybe even deeply.

“Tha thứ là để cho một tù nhân được tự do,

Perhaps Holocaust survivor Corrie ten Boom put it best

chỉ để nhận ra rằng tù nhân là tôi.”

when she said,

"To forgive is to set a prisoner free,

Đức tin của tôi dạy tôi rằng con người chúng ta sẽ không bao giờ hoàn hảo,

only to realize that prisoner was me."

bản thân tôi cũng vậy.

Vì vậy, chúng ta cần ân sủng của một vị cứu tinh,

My faith teaches me that we humans will never be perfect,

người đối với tôi là Chúa Giêsu.

myself very much included.

Và trong khi tôi xác định ân sủng trong bối cảnh này,

So we need the grace of a savior,

tôi biết có rất nhiều người khác đã định nghĩa nó khác nhau

who for me is Jesus.

và theo cách khác nhau.

And while I define grace in the context of my faith,

Một trong những người phát thanh của tôi, Oswald Hoffmann, đã nói:

I know there's a lot of other people who have defined it differently

“Tha thứ là loại tình yêu có thể yêu kẻ không đáng yêu

and in different ways.

và không đáng được yêu.”

One of my favorites is radio broadcaster Oswald Hoffmann, who said,

Và tôi chỉ thích hình ảnh của tha thứ.

"Grace is the love that loves the unlovely

Vì tôi biết tôi là ai,

và hầu như nhiều bạn có thể nghĩ đến lúc

and the unlovable."

khi chúng ta là một người kẻ không đáng yêu.

And I just love that picture of grace.

Because I know I am,

and maybe a lot of you can think of a time

Vì vậy, nó sẽ là thước đo của đạo đức giả,

when we're just pretty dadgum unlovable.

Tôi dám phản đối với đức tin của mình,

để tôi chấp nhận

So it would be the height of hypocrisy,

tình yêu vô điều kiện từ Chúa

dare I say repulsive to my faith,

và sau đó quay lại

for me to accept

đặt điều kiện về tình yêu dành cho Chúa.

the unconditional, unqualified grace and love from God

and then turn around

Tôi đang nghĩ cái quái gì vậy?

and put one precondition on the love I give you.

Và bởi ngông cuồng, ý tôi là quá mức,

What in the world would I be thinking?

không chỉ là việc làm thông thường.

Tất cả chúng ta đều nhớ khi còn nhỏ

And by extravagant, I mean over the top,

và bố mẹ bắt chúng ta xin lỗi ai đó

và chúng ta đi đến chỗ họ và giận dữ nói: “Tôi xin lỗi.”

not just checking a box.

Chúng ta chỉ làm cho xong, phải không?

We can all remember when we were kids

Đó không phải thứ chúng ta đang nói.

and our parents forced us to apologize to somebody

Những gì chúng ta đang nói không phải ban cho ai tha thứ

and we walked up to them and said, (Angrily) "I'm sorry."

mà lựa chọn và muốn như vậy.

We just got it over with, right?

Đó là cách chúng ta trao đổi tha thứ.

That's not what we're talking about.

What we're talking about is not having to give someone grace

but choosing to and wanting to.

Nghe này, tôi biết điều này nghe có vẻ lý thuyết.

That's how we exchange extravagant grace.

Vì vậy, tôi muốn kể với bạn về một anh hùng của tôi.

Một người hùng của sự tha thứ.

Listen, I know this can sound really, really theoretical.

Vào năm 2014,

So I'd like to tell you about a hero of mine.

tại Iran,

mẹ của một đứa con trai bị giết đứng trong một quảng trường công cộng.

A hero of grace.

It's 2014.

In Iran.

Hung thủ giết con trai cô ấy cũng ở trong quảng trường đó,

And the mother of a murdered son is in a public square.

trên một giá treo cổ,

và loại ghế nào đó,

The man who murdered her son is also in that square,

một cái thòng lọng quanh cổ

by a gallows,

và cái bịt mắt.

on a chair of some kind,

Samereh Alinejad

a noose around his neck

đã được trao quyền duy nhất theo luật pháp của đất nước cô ấy

and a blindfold over his eyes.

để tha thứ cho người đàn ông này

Samereh Alinejad

hoặc để tòa giải quyết.

had been given the sole right under the laws of her country

Nói cách khác, cô có thể tha thứ cho anh

to either pardon this man

hoặc đẩy cái ghế đó từ dưới chân anh ra.

or initiate his execution.

Put another way, she could pardon him

(Thở dài)

or literally push that chair out from underneath his feet.

Tôi vừa...

Tôi không thể hình dung nỗi đau mà Samereh và người đàn ông này trải qua

(Exhales)

vào lúc đó.

Samereh phải đưa ra lựa chọn,

I just ...

và người đàn ông này, theo những gì tôi đọc được, chỉ biết khóc,

I can't picture the agony going through both Samereh and this man

để cầu xin sự tha thứ.

at the time.

Samereh with her choice to make,

Và Samereh đã đưa ra sự lựa chọn.

and this man, in the account that I read, was just weeping,

Trong khoảnh khắc đó, cô ấy chọn tiến lại người đàn ông này

just begging for forgiveness.

và để tát anh ta ngay trên mặt.

And Samereh had a choice.

Và điều đó báo hiệu sự tha thứ của cô.

And she chose in that moment to walk up to this man

and to slap him right across the face.

Nó trở nên tốt hơn.

Ngay sau đó, có người hỏi cô,

And that signaled her pardon.

họ đã phỏng vấn cô ấy, và được trích lại rằng:

“Tôi cảm thấy như cơn thịnh nộ tan biến từ trong trái tim tôi

It gets better.

Right afterwards, somebody asked her,

và máu trong tĩnh mạch của tôi bắt đầu chảy trở lại.”

they interviewed her, and she was quoted as saying,

Điều đó có đáng kinh ngạc không?

"I felt as if rage vanished from within my heart

Ý tôi là, hình ảnh của ân sủng, thật là một anh hùng của tha thứ.

and the blood in my veins began to flow again."

Và có một bài học dành cho tất cả chúng ta.

Như nhà thần học John Piper đã nói:

Isn't that incredible?

"Tha thứ là sức mạnh, không chỉ là ân xá."

I mean, what a picture of grace, what a hero of grace.

And there's a lesson in there for all of us.

Và nếu bạn nghĩ về nó,

That as theologian John Piper said,

"Grace is power, not just pardon."

ân sủng là món quà chúng ta tặng người khác trong một mối quan hệ,

điều đó nói lên mối quan hệ quan trọng hơn

And if you think about it,

grace is the gift we give someone else in a relationship

những thứ ngăn cách chúng ta.

that says our relationship is way more important

Và nếu bạn thực sự nghĩ về nó nhiều hơn,

tất cả chúng ta đều có sức mạnh để thoát khỏi các mối quan hệ,

than the things that separate us.

hoặc tha thứ.

And if you really think about it some more,

we all have the power to execute in our relationships,

Chúng tôi chưa bao giờ tìm danh tính hàng xóm ẩn danh của chúng tôi.

or to pardon.

(Cười)

Nhưng nếu tìm được, tôi hy vọng chúng tôi chỉ cần nói:

We never did find out the identity of our anonymous neighbor.

“Uống cà phê cùng chúng tôi không?”

Và có khi sẽ có người bạn cần uống cà phê cùng

(Laughter)

But if we did, I'd hope we'd simply say,

và tìm ra điểm chung của bạn với họ.

"Can we have coffee?"

Hoặc có thể có ai đó bạn đang có mối quan hệ

And maybe there's somebody you need to have coffee with

và bạn cần trao đổi ân sủng.

and find your common ground with them.

Có lẽ nên chủ động.

Or maybe there's somebody you're in a relationship with

Hai chiến lược này đã dạy tôi

and you need to exchange extravagant grace.

làm thế nào để trao đổi ân sủng xa hoa trong các mối quan hệ của mình

Maybe go first.

và để tận hưởng thiết kế đẹp của hàng xóm của tôi.

These two strategies have taught me

how to exchange extravagant grace in my relationships

Tôi muốn tiếp tục chọn mối quan hệ hơn là đối kháng.

and to enjoy the beautiful design of my neighbors.

Bạn sẽ chọn tham gia cùng tôi chứ?

I want to continue to choose relationships over agonism.

Xin cảm ơn.

(Vỗ tay)

Will you choose to join me?

Thank you.

(Applause)