Why are drug prices so high? Investigating the outdated US patent system | Priti Krishtel

Reviewer: Thu Ha Tran

Đối với chồng tôi, đó là tình yêu sét đánh.

(Cười)

Sau đây là những gì xảy ra.

Nhiều năm trước, Rudy,

For my husband, it was love at first sight.

người mà tôi nghiêm khắc đặt ra giới hạn tình bạn,

(Laughter)

đã đến nhà và gặp bố tôi,

Here's what happened.

Years ago, Rudy,

một nhà khoa học dược phẩm mới nghỉ hưu

who I had strictly put in the friend zone at the time,

sau khi sản xuất một loại thuốc mới vào thị trường.

came over to my house and met my dad,

Bố tôi nói:

"À có lẽ cậu chưa nghe về nó.

a pharmaceutical scientist who had just retired

Nó dành cho IPF,

Chứng xơ hóa phổi vô căn”.

after bringing a drug to market.

My dad said,

Rudy dừng lại một hồi lâu, và nói rằng:

"Ah, you probably wouldn't have heard of it.

It's for IPF,

“Đó là căn bệnh đã cướp mất bố cháu 15 năm trước.”

idiopathic pulmonary fibrosis."

Rudy paused for a long time, and then he said,

Rudy nói rằng đây chính là khoảnh khắc anh ấy phải lòng...

"That's the disease that took my father's life 15 years ago."

(cười)

... bố tôi.

(cười)

Rudy says that this is the moment he fell in love.

Mặc dù bố tôi đã không kịp cứu chữa cho bố anh ấy,

(Laughter)

anh ấy vẫn cảm thấy rằng định mệnh đã đưa chúng tôi đến với nhau.

With my father.

(Laughter)

Even though it was too late for my dad to save his,

Ở nhà, chúng tôi đặc biệt trân trọng những phát minh của bố,

he felt that destiny had delivered us this full-circle moment.

và cụ thể là kính trọng những tấm bằng sáng chế của ông.

Chúng tôi đã đóng khung chúng và treo trên tường nhà.

In my family, we have a special love for my father's inventions.

And in particular, we have a reverence for his patents.

Và cả sự công nhận trong gia đình tôi, những gì tôi có thể làm,

We have framed patents on the wall in our house.

học đại học, trường luật, có công việc y tế tư pháp --

And there's a recognition in our family that everything I've been able to do --

Tất cả chúng là nhờ nước Mỹ đã cho bố tôi cơ hội

để bồi dưỡng tiềm năng của một nhà sáng chế.

college, law school, health justice work --

all of it is because America enabled my father

(Khán giả vỗ tay)

to fulfill his potential as an inventor.

Vào năm ngoái, tôi được gặp giám đốc Cơ quan Sáng chế Mỹ,

(Applause)

lần đầu tiên luôn đấy,

và tôi đã gửi cho gia đình một tấm selfie với ông ấy ở văn phòng Virginia.

Last year, I met the director of the US Patent Office

(Cười)

Tôi đã nhận được rất nhiều phản hồi,

đến nỗi tôi cứ ngỡ mình đã gặp Beyoncé.

for the first time,

and I sent my family a selfie from that office in Virginia.

(Cười)

Nhưng thật sự là

(Laughter)

tôi đã đến đó để bàn luận về một vấn đề --

I got so many emojis back,

you would have thought I had met Beyoncé.

về việc hệ thống bằng sáng chế lỗi thời của chúng ta đã làm tăng giá thuốc

(Laughter)

và chi phí sống như thế nào.

But truth be told,

I was actually there to talk about a problem --

Ngày nay, hơn hai tỉ người không thể trả chi phí thuốc men.

how our outdated patent system is fueling the high cost of medicines

Ngược lại với cuộc khủng hoảng toàn cầu này,

and costing lives.

giá thành của thuốc vẫn tăng vọt,

Today, over two billion people live without access to medicines.

kể cả ở những quốc gia giàu có.

34 triệu người dân nước Mỹ mất đi người thân và bạn bè

And against this global crisis,

drug prices are skyrocketing,

trong vòng năm năm trở lại đây

including in wealthier countries.

không phải vì không có cách chữa trị

Thirty-four million Americans have lost a family member or a friend

mà là vì họ không đủ khả năng chi trả.

Việc tăng giá thành của thuốc đã khiến nhiều gia đình lâm vào cảnh vô gia cư,

in the last five years,

not because the treatment didn't exist,

nhiều người lớn tuổi phải phá sản

but because they couldn't afford it.

và phụ huynh phải “gọi vốn cộng đồng” để chăm sóc con cái ốm nặng.

Rising drug costs are pushing families into homelessness,

Có rất nhiều nguyên do dẫn đến cuộc khủng hoảng này,

seniors into bankruptcy

and parents to crowdfunding treatment for their critically ill children.

một trong số đó là do hệ thống cấp bằng sáng chế lạc hậu

mà nước Mỹ đang cố gắng xuất khẩu ra phần còn lại của thế giới.

There are many reasons for this crisis,

Mục đích ban đầu của hệ thống cấp bằng sáng chế

but one is the outdated patent system

là để khuyến khích mọi người phát minh

that America tries to export to the rest of the world.

bằng cách cho họ sự độc quyền có giới hạn.

The original intention behind the patent system

Nhưng ngày nay, mục đích đó đã bị bóp méo đến mức không thể nhận ra.

was to motivate people to invent

by rewarding them with a time-limited monopoly.

Các tập đoàn có đội ngũ luật sư và vận động hành lang

But today, that intention has been distorted beyond recognition.

mà công việc duy nhất của họ là kéo dài sự bảo vệ bằng sáng chế càng lâu càng tốt.

Corporations have teams of lawyers and lobbyists

Và họ kiến văn phòng bằng sáng chế bận rộn mỗi ngày.

whose sole job is to extend patent protection as long as possible.

Cơ quan Sáng chế Mỹ đã mất 155 năm

để cấp năm triệu tấm bằng sáng chế đầu tiên.

And they've kept the patent office busy.

Và chỉ mất thêm 27 năm cho năm triệu tấm bằng tiếp theo.

It took 155 years for the US Patent Office

to issue its first five million patents.

Từ đó chúng ta không có thêm sự sáng tạo đột phá nào nữa.

It took just 27 years for it to issue the next five million.

Các tập đoàn đã quyết liệt hơn trong việc đánh cược cả hệ thống.

We haven't gotten drastically more inventive.

Bằng sáng chế thuốc đã bùng nổ --

vào khoảng giữa năm 2006 và 2016, chúng đã tăng gấp đôi.

Corporations have gotten drastically better at gaming the system.

Nhưng hãy nghĩ thế này:

Drug patents have exploded --

Phần lớn các loại thuốc có liên quan đến bằng sáng chế thuốc mới,

between 2006 and 2016, they doubled.

lại không hề mới lắm.

But consider this:

Gần tám trên mười là loại đã có sẵn,

The vast majority of medicines associated with new drug patents

như insulin hay thuốc giảm đau.

are not new.

Tổ chức của tôi, đội ngũ là những luật sư và nhà khoa học,

Nearly eight out of 10 are for existing ones,

gần đây đã tiến hành một cuộc điều tra 12 loại thuốc bán chạy nhất ở Mỹ.

like insulin or aspirin.

My organization, a team of lawyers and scientists,

Chúng tôi nhận thấy rằng, trung bình,

recently conducted an investigation into the 12 best-selling drugs in America.

cứ mỗi loại thuốc thì có 125 giấy tờ bằng sáng chế.

Thường thì về những việc chúng ta đã biết hàng thập kỉ qua,

We found that, on average,

there are 125 patents filed on each medicine.

như việc kết hợp hai viên thuốc lại làm một.

Những tấm bằng sáng chế của một công ty càng nhiều,

Often for things we've known how to do for decades,

thời gian họ độc quyền sản phẩm đó càng lâu.

like putting two pills into one.

Và khi không có ai để cạnh tranh,

The higher a patent wall a company builds,

họ có thể tự định ra mức giá.

Và bởi vì chúng là thuốc uống,

the longer they hold on to their monopoly.

chứ không phải là đồng hồ được thiết kế,

And with no one to compete with,

chúng ta không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc mua chúng.

they can set prices at whim.

Bằng sáng chế là một chiến lược nhằm loại bỏ sự cạnh tranh.

And because these are medicines

and not designer watches,

Không chỉ cho khoảng thời gian tối đa 14 năm

we have no choice but to pay.

mà các nhà sáng lập Mỹ đã hình dung lúc đầu,

The patent wall is a strategy to block competition.

hay 20 năm như pháp luật hiện nay cho phép,

Not for the 14 years maximum

mà là khoảng 40 năm hoặc hơn.

that America's founders originally envisioned,

Trong khi đó, giá của những loại thuốc này tiếp tục tăng --

or the 20 years allowed by law today,

68 phần trăm từ năm 2012.

but for 40 years or more.

Gấp bảy lần tỉ lệ lạm phát.

Meanwhile, prices on these drugs have continued to increase --

68 percent since 2012.

Và mọi người trở nên chật vật hay thậm chí chết dần chết mòn,

bởi vì họ không đủ chi phí cho thuốc than.

That's seven times the rate of inflation.

Bây giờ tôi muốn làm rõ vấn đề này.

And people are struggling or even dying,

Những thứ tôi vừa nêu không phải để bêu xấu ngành công nghiệp dược phẩm.

because they can't afford the meds.

Điều tôi muốn nói hôm nay

Now I want to be really clear about something.

là liệu rằng hệ thống mà chúng ta tạo ra để đẩy mạnh phát triển

This isn't about making the pharmaceutical industry the bad guy.

có thật sự hiệu quả như dự định hay không.

What I'm talking about today

Chắc chắn các công ty dược phẩm đang chơi đùa với hệ thống

is whether the system we created to promote progress

nhưng họ làm thế vì họ có khả năng.

is actually working as intended.

Và bởi vì chúng ta đã thất bại trong việc thích nghi với hệ thống này

Sure, the pharmaceutical companies are gaming the system,

và gặp phải thực trạng ngày hôm nay.

but they're gaming it because they can.

Chính phủ đang đưa ra

một trong những giải thưởng có giá trị nhất cho doanh nghiệp --

Because we have failed to adapt this system

là cơ hội để tạo ra những sản phẩm mà tránh khỏi được sự cạnh tranh

to meet today's realities.

The government is handing out

one of the most prized rewards in business --

và đổi lại yêu cầu ít hơn, vì lợi ích của chúng ta.

the opportunity to create a product that is protected from competition --

Tưởng tượng 100 giải Pulitzer được trao cho một tác giả vì một cuốn sách.

and asking for less and less in return on our behalf.

(Tiếng xì xào)

Imagine awarding 100 Pulitzer Prizes to one author for the same book.

Nó không nhất thiết phải như vậy.

Chúng ta có thể tạo ra hệ thống cấp bằng sáng chế hiện đại hơn

phù hợp với nhu cầu của xã hội thế kỉ 21.

(Murmurs)

It doesn't have to be this way.

Và để làm được điều đó,

We can create a modern patent system

ta cần hình dung lại toàn bộ hệ thống để phục vụ cho cộng đồng,

to meet the needs of a 21st-century society.

chứ không chỉ riêng các tập đoàn.

Vậy ta phải làm thế nào?

And to do that,

we need to reimagine the patent system to serve the public,

Có năm bước cải tiến:

Đầu tiên, chúng ta cần ngưng cấp phát quá nhiều bằng sáng chế.

not just corporations.

So how do we do it?

Vào thời chính quyền Kennedy,

Five reforms.

với sự nỗ lực cắt giảm chi phí thuốc,

First, we need to stop handing out so many patents.

một vị đại biểu quốc hội ở Tennessee đã đề ra một kiến nghị.

Back under the Kennedy administration,

Ông ấy nói rằng:

"Nếu bạn muốn thay đổi một loại thuốc,

in an effort to curb rising drug costs,

và muốn nhận một tấm bằng sáng chế khác,

a congressman from Tennessee proposed an idea.

thì phiên bản cải tiến phải tốt hơn, có giá trị trị liệu đáng kể

He said,

"If you want to tweak a drug,

đối với bệnh nhân."

Do công cuộc vận động hành lang khá căng thẳng,

and you want to get another patent on it,

the modified version has to be significantly better, therapeutically,

ý tưởng này chưa bao giờ thành công.

Nhưng hãy xem xét lại về hệ thống cấp bằng

for patients."

ta sẽ có thể hồi sinh và cải tiến đề xuất đơn giản nhưng hiệu quả này.

Because of intense lobbying,

this idea never saw the light of day.

Để có một tấm bằng sáng chế,

But a reimagined patent system

bạn phải sáng tạo ra một thứ xuất sắc hơn đáng kể

would resurrect and evolve this simple, yet elegant proposition.

những phát minh trước đó.

Điều này là không thể bàn cãi được.

That to get a patent,

Sống trong một xã hội,

you have to invent something substantially better

chúng ta phải dành giải thưởng lớn nhất cho những ý tưởng tuyệt vời nhất.

than what's already out there.

This shouldn't be controversial.

Ta không trao sao Michelin cho những đầu bếp thay đổi công thức nấu ăn,

As a society,

we reserve the big rewards for the big ideas.

mà trao cho những đầu bếp khiến ta thay đổi cách nhìn nhận món ăn.

We don't give Michelin stars to chefs who just tweak a recipe --

Song, ta lại cấp một tấm bằng sáng chế có trị giá hàng tỉ đô la

cho những thay đổi nhỏ nhất.

we give them to chefs who change how we think about food.

Đã đến lúc chúng ta nên nâng cao tiêu chuẩn!

And yet, we hand out patents worth billions of dollars

Thứ hai,

chúng ta cần thay đổi động cơ tài chính của Cơ quan Sáng chế.

for minor changes.

It's time to raise the bar.

Hiện tại, thu nhập của Cơ quan Sáng chế

Second,

trực tiếp liên kết với số bằng sáng chế mà họ cấp.

we need to change the financial incentives of the Patent Office.

Giống việc nhà tù tư nhân được trả nhiều hơn khi giam giữ nhiều người hơn.

Right now, the revenue of the Patent Office

is directly linked to the number of patents that it grants.

Do đó số người bị tống giam sẽ tăng lên

That's like private prisons getting paid more to hold more people --

chứ không giảm đi.

Bằng sáng chế cũng như vậy.

it naturally leads to more incarceration,

Thứ ba, ta cần sự tham gia của cả cộng đồng.

not less.

Hiện nay, hệ thống cấp bằng như là hộp đen vậy.

The same is true for patents.

Nó là cuộc đối thoại hai chiều giữa cơ quan và nền công nghiệp sáng chế.

Third, we need more public participation.

Right now, the patent system is like a black box.

Cả tôi và bạn đều không được chào đón ở bữa tiệc ấy.

It's a two-way conversation between the patent office and industry.

Nhưng thử tưởng tượng, thay vì vậy,

You and I aren't invited to that party.

cơ quan này trở thành trung tâm của sự khéo léo và kiến thức,

đội ngũ nhân viên không chỉ có chuyên gia kĩ thuật và công chức,

But imagine if instead,

the Patent Office became a dynamic center for citizen learning and ingenuity,

mà còn có những người kể chuyện về sức khỏe cộng đồng tuyệt vời

với niềm đam mê dành cho khoa học.

staffed not just by technical experts and bureaucrats,

Các công dân bình thường có thể dễ dàng tiếp cận thông tin

but also by great public-health storytellers

về những công nghệ phức tạp

with a passion for science.

như trí tuệ nhân tạo hay công nghệ chỉnh sửa gen,

Regular citizens could get accessible information

cho phép chúng ta tham gia bàn luận về những chính sách

about complex technologies

like artificial intelligence or gene editing,

trực tiếp ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe của chúng ta.

enabling us to participate in the policy conversations

Bước thứ tư,

chúng ta phải giành quyền lợi trước tòa án.

that directly impact our health and lives.

Hiện nay ở Hoa Kỳ, sau khi một tấm bằng sáng chế được cấp,

Fourth,

cộng đồng không hề có địa vị pháp luật.

we need to get the right to go to court.

Chỉ những người có hứng thú về thương mại, thường là những công ty sản xuất thuốc

Right now in America, after a patent is granted,

the public has no legal standing.

mới có quyền đó.

Nhưng tôi đã chứng kiến tận mắt những cuộc đời được cứu nguy

Only those with a commercial interest, usually other drug companies,

nhờ việc người dân có quyền ra tòa.

have that right.

But I've witnessed firsthand how lives can be saved

Năm 2006 ở Ấn Độ,

tổ chức của tôi làm việc với những luật sư phía bệnh nhân

when everyday citizens have the right to go to court.

để thẩm tra pháp lý việc cấp bằng bất hợp lí cho một loại thuốc chữa HIV

Back in 2006 in India,

my organization worked with patient advocates

ở thời điểm có rất nhiều người tử vong

do giá thuốc vượt quá khả năng của họ.

to challenge, legally, unjust HIV drug patents,

Chúng tôi đã thành công hạ giá thuốc xuống

at a time when so many people were dying,

gần 87 phần trăm.

(Khán giả vỗ tay)

because medicines were priced out of reach.

We were able to bring down the prices of medicines

Chỉ với ba loại thuốc,

by up to 87 percent.

chúng tôi đã có thể tiết kiệm nửa tỉ đô la cho toàn bộ hệ thống y tế.

(Applause)

Hiện nay, những trường hợp như thế có thể cứu hàng triệu mạng sống

On just three drugs,

we were able to save health systems half a billion dollars.

và hàng tỉ đô la.

Hãy tưởng tượng nếu người dân Hoa Kỳ cũng có quyền ra tòa như thế.

Now, cases like these can save millions of lives

Và cuối cùng, chúng ta cần giám sát kĩ hơn.

and billions of dollars.

Imagine if Americans had the right to go to court, too.

Chúng ta cần một đơn vị độc lập đóng vai trò là người ủng hộ công chúng,

And lastly, we need stronger oversight.

thường xuyên giám sát các hoạt động của Cơ quan Sáng chế

We need an independent unit that can serve as a public advocate,

và báo cáo lại với Quốc hội Hoa Kỳ.

Nếu có một đơn vị như thế tồn tại,

regularly monitoring the activities of the Patent Office

mới phát hiện ra các trường hợp, ví dụ như Công ty Theranos ở Thung lũng Silicon

and reporting to Congress.

trước khi họ có được khá nhiều bằng chứng nhận thử máu

If a unit like this had existed,

it would have caught, for example, the Silicon Valley company Theranos

và định ra mức giá chín tỉ đô la,

mà trong khi thực tế,

before it got so many patents for blood testing

lại không hề có phát minh nào ở đó cả.

Trách nhiệm này đang ngày càng trở nên cấp thiết.

and landed an evaluation of nine billion dollars,

when in reality,

Vào thời của hãng 23andMe,

there was no invention there at all.

có một câu hỏi quan trọng được đặt ra

This kind of accountability is going to become increasingly urgent.

về việc những công ty ấy có cấp bằng và bán

thông tin gen và hồ sơ bệnh án của ta không.

In the age of 23andMe,

important questions are being asked

Chúng ta cần phải can thiệp

about whether companies can patent and sell

trước khi quá muộn.

our genetic information and our patient data.

Thông tin của chúng ta đang bị sử dụng để tạo ra các liệu pháp mới.

We need to be part of those conversations

Và khi khoảnh khắc chẩn đoán đến với tôi và gia đình tôi,

before it's too late.

Our information is being used to create the new therapies.

hoặc bạn và gia đình bạn,

chúng ta sẽ phải gây quỹ để cứu mạng những người ta yêu thương ư?

And when that moment of diagnosis comes for me and my family,

Đó không phải là thế giới mà tôi mong muốn.

or for you and yours,

Đó không phải là thế giới dành cho đứa con trai hai tuổi của tôi.

are we going to have to crowdfund to save the lives of those we love?

Bố tôi ngày càng lớn tuổi,

That's not the world I want to live in.

It's not the world I want for my two-year-old son.

tuy vậy ông ấy vẫn rất minh mẫn.

My dad is growing older now,

Đôi khi, có người hỏi chúng tôi có bao giờ bất hòa không,

and he is still as quietly brilliant and morally directed as ever.

giữa một nhà khoa học nắm giữ bằng sáng chế

và cô con gái của ông, một luật sư cải cách bằng sáng chế.

Sometimes people ask us whether things get heated between us:

Đây là một sự hiểu lầm lớn,

the patent-holding scientist

and his patent-reforming lawyer daughter.

bởi vì nó không phải là về cuộc chiến giữa nhà khoa học và nhà hoạt động xã hội,

It's such a profound misunderstanding of what's at stake,

hay giữa sự phát minh và sự bảo vệ.

Đây là về con người,

because this is not about scientists versus activists,

nhiệm vụ của chúng ta là sáng tạo và quyền của chúng ta là được sống.

or invention versus protection.

Bố con tôi hiểu rằng sự thông thái và nhân phẩm

This is about people,

our quest to invent and our right to live.

luôn đi đôi với nhau.

Chúng ta đang trên cùng một chiến tuyến.

My dad and I understand that our ingenuity and our dignity

Đã đến lúc cần hình dung lại hệ thống cấp bằng sáng chế

go hand in hand.

phản ánh sự hiểu biết đó.

We are on the same side.

Xin cảm ơn.

(Vỗ tay)

It is time to reimagine a patent system

that reflects that knowing.

Thank you.

(Applause)