How a new species of ancestors is changing our theory of human evolution | Juliet Brophy

Translator: Leslie Gauthier Reviewer: Krystian Aparta

Çeviri: Yasin Basaran Gözden geçirme: Esra Çakmak

Human origins.

İnsanın kökenleri.

Who are we?

Kimiz biz?

Where do we come from,

Nereden geliyoruz

and how do we know?

ve bunu nasıl bilebiliriz?

In my field, paleoanthropology,

Alanım olan paleoantropolojide

we explore human origins --

binlerce, hatta milyonlarca yıl geçmişe dayanan fosilleri inceleyerek

the "who" and "where" questions --

by analyzing fossils that date back thousands and even millions of years.

insanın kökenlerini

"kim" ve "nerede" sorularını araştırıyoruz.

In 2015, a team of colleagues and I named a new species in the genus Homo --

2015'te meslektaşlarım ve ben,

Homo yani kendi cinsimizden yeni bir türü adlandırdık:

our genus --

Homo naledi.

Homo naledi.

Let's take a step back and put that into context.

Şimdi biraz durup bunu şu bağlamda inceleyelim.

The last common ancestors between humans and chimps

İnsanlar ve şempanzelerin son ortak ataları

altı ve sekiz milyon yıl öncesinde bir yerde buluşuyor.

date somewhere between six and eight million years.

The earliest hominins,

İlk homininler

or earliest human ancestors,

veya insanlığın ilk ataları,

evolved into a group known as the australopithecines.

australopitesinler olarak bilinen bir gruba evrimleşti.

The australopithecines evolved into the genus Homo

Australopitesinler, Homo cinsine

and eventually modern humans -- us.

ve en sonunda modern insanlara, yani bize evrimleştiler.

With each new fossil discovery,

Keşfedilen her yeni fosille beraber

we get a little bit closer to better understanding who we are

kim olduğumuzu ve nereden geldiğimizi daha iyi anlamaya

and where we came from.

biraz daha yaklaşıyoruz.

With these new fossil finds,

Bu yeni fosil bulgularıyla,

we realize we now have to make changes to this tree.

bu ağaçta da değişiklik yapmak zorunda olduğumuzu fark ediyoruz.

Until this discovery,

Bu keşfe kadar, evrimsel değişim modelleri konusunda

we thought we had a pretty good idea about the patterns of evolutionary change.

oldukça iyi bir fikre sahip olduğumuzu sanıyorduk.

Current fossil evidence suggests

Yeni bulunan fosiller ise,

that the earliest populations of the genus Homo evolved in Africa

Homo cinsinin iki ile üç milyon yıllarında,

somewhere between two and three million years.

Afrika'da bir yerde evrimleştiğinin kanıtı niteliğinde.

Fast-forward to approximately 300,000 years to where we see the origins

Zamanı yaklaşık 300 bin sene kadar geriye,

ilk modern insanların kökenlerine saralım.

of the first modern humans.

While the fossil record between these time frames in Africa

Bu zamanlarda Afrika'daki

fosil kayıtları nispeten daha seyrekken,

is relatively sparse,

the fossils nonetheless demonstrated certain trends

bununla birlikte fosillerin ilk atalarımızdan modern insanlara kadar

from our earliest ancestors to modern humans.

belirli eğilimler gösterdiği kanıtlandı.

For example, our brains were becoming larger

Örneğin, beyinlerimiz vücudumuzun kalanına göre

relative the rest of our body.

daha fazla büyüme gösteriyordu.

Our pelves were becoming more bowl-shaped,

Leğen kemiğimiz çanak şekline dönüşürken

and our hand-wrist morphology, or form,

el bileğimizin biçimi veya formu, taştan alet yapıp kullanmaya

suggested a change in our grip as we began to make and use stone tools

ve ağaçlarda daha az zaman harcamaya başladıkça

and spend less time in the trees.

kavrama hareketimizin değiştiğini gösterdi.

These new fossils disrupt everything we thought we knew about these trends

Bu yeni fosiller, bu eğilimlerle ilgili bildiğimizi sandığımız her şeyi bozuyor

and force us to change the way that we think about human evolution.

ve bizi, insan evrimi hakkında düşünme biçimimizi değiştirmeye zorluyor.

South Africa in general,

Genel olarak Güney Afrika

but the Cradle of Humankind in particular,

ama özellikle İnsanlığın Beşiği,

contains numerous sites where hundreds of thousands of fossils have been found.

yüz binlerce fosilin bulunduğu sayısız sit alanı içeriyor.

As an undergraduate student, I fell in love with one of them ...

Bir lisans öğrencisi olarak bunlardan birisine aşık olmuştum:

Mrs. Ples.

Bayan Ples.

The skull of a 2.1-million-year-old early human ancestor.

İlk insan atalarından birine ait 2,1 milyon yıllık bir kafatası.

From that point on,

Bu noktadan itibaren,

I was determined to go to South Africa and study human evolution.

Güney Afrika'ya gidip insan evrimi üzerine okumaya kararlıydım.

I first traveled there in 2003,

Oraya ilk 2003'te seyahat ettim

and I did get to see my beloved Mrs. Ples.

ve sevgili Bayan Ples'imi görebildim.

(Laughter)

(Kahkaha)

But words can hardly convey my excitement

Ama dünyaca ünlü bir paleoantropolog olan Lee Berger tarafından

when I was chosen as an early career scientist

henüz bilim kariyerimin başlangıcında,

son zamanlarda kazılıp yayımlanmamış fosillerin

by Lee Berger,

a world-renowned paleoanthropologist,

ana analizcilerinden biri olmak için seçildiğimde yaşadığım heyecanı

to be one of the primary analysts of recently excavated unpublished fossils.

ifade etmeye kelimeler kifayetsiz kalır.

This treasure trove of fossils was being recovered from a new site

Bu fosil hazinesi, Yükselen Yıldız mağara sisteminde bulunan

called the Dinaledi Chamber in the Rising Star cave system.

Dinaledi Odası adı verilen bir sit alanından elde edildi.

Species are often named based on a skull, a lower jaw,

Türlerin isimleri genellikle bir kafatası, alt çene

veya çok nadiren avuç dolusu post-kranyal

or, very rarely,

a handful of postcranial, or below-the-neck, elements.

ya da boyun altına ait parçalardan veriliyor.

The fossils from Dinaledi were another story altogether.

Dinaledi'den gelen fosillerse tamamen başka bir hikâyeydi.

An unprecedented approximately 1800 specimens --

Bu zamana dek, eşi benzeri görülmemiş

so far --

yaklaşık 1800 numune

have been excavated from the Rising Star system,

Yükselen Yıldız sisteminden kazılıp çıkarılmıştı

representing at least 15 individual skeletons.

ve en az 15 bireysel iskeleti temsil ediyordu.

The research team that I was invited to join

Parçası olmam istenen araştırma ekibi

was tasked with describing, comparing and analyzing the fossils,

zorlu bir görev olan fosillerin ait olduğu türleri saptamakla beraber,

with the difficult goal of identifying to what species the fossils belonged.

fosilleri tanımlama, karşılaştırma ve analiz etmekten sorumluydu.

We were divided up into our different areas of expertise.

Bu yüzden uzmanlık alanlarımıza göre ayrıldık.

We were divided up in different areas of the lab, too.

Laboratuvarda da farklı alanlara bölündük.

So there was "Hand Land," for the fossil hand people,

El fosili grubuna "El-Alem" dedik.

"Hip Heaven" for the pelvis ...

Leğen kemiği için ''Kalça Cenneti''.

I was in the "Tooth Booth."

Ben ''Diş Gişesi''ndeydim.

(Laughter)

(Kahkaha)

And after long, intense days in the lab,

Laboratuvardaki uzun ve yoğun günlerin ardından

the different teams would meet up at night and discuss our findings,

farklı ekipler geceleri buluşup, analizlerimizden geriye kalan

still consumed by questions from our analyses.

hâlâ sorularla dolu hâlde, bulgularını paylaşırdı.

It was incredible how different the interpretations were.

Yorumların bu denli farklılık göstermesi inanılmazdı.

Each body part seemed to come from a different species,

Fosil kayıtlarından bildiklerimize bakılırsa

based on what we knew from the fossil record.

sanki her bir uzuv farklı bir türe ait gibi görünüyordu.

The suite of characteristics we were seeing didn't match any known species.

Gördüğümüz ayırıcı nitelikler, bilinen hiçbir türle eşleşmiyordu.

And if we had only recovered the skull, we might have called it one thing;

Yalnızca kafatasını çıkarmışsak ona bir isim vermiş olabiliyorduk

if we had only recovered the pelvis, we might have called it another.

ama sadece leğen kemiği çıkmışsa ona da başka bir isim verebiliyorduk.

The anatomy of the skeletons didn't make sense

İskeletlerin anatomisi, insan evrimi hakkında

with the framework of what we thought we knew of human evolution.

bildiğimizi sandığımız sistemle pek de bağdaşmıyordu.

Did it belong in the genus Homo?

Homo cinsine mi aitti?

Should it be an australopithecine?

Australopitesin mi olmalı?

Those bipedal, more apelike ancestors?

İki ayaklı, ape benzeri atalardan mı?

Or perhaps it should be its own species.

Belki de apayrı bir türe ait.

Ultimately, after much deliberation,

Nihayetinde, birçok müzakere sonucunda,

we decided the Rising Star specimens did indeed warrant a new species,

Yükselen Yıldız örneklerinin gerçekten de

''Homo naledi'' dediğimiz, yeni bir tür olduğuna karar verdik.

which we called "Homo naledi."

From the head to the feet,

Fosiller baştan aşağıya,

the fossils present a mosaic of primitive, or ancestral,

ilkel veya atalardan kalma ile türetilmiş

veya daha modern benzeri özelliklerin bir mozayiğini sergiliyor.

and derived or more modern-like features.

The skull is quite derived,

Kafatası, Homo habilis ve Homo erectus gibi

appearing most similar to early representatives of the genus Homo,

Homo cinsinin ilk temsilcilerine olan yoğun benzerliğiyle

like Homo habilis and Homo erectus.

onların bir türevi konumunda.

However, the brain is scarcely half the size of a modern human one.

Buna rağmen, beyni neredeyse modern insanınkinin yarısı büyüklüğünde.

One that is smaller than any other early Homo that has ever been found.

Şimdiye kadar bulunmuş bütün Homo türlerinden daha küçük.

As someone who studies teeth,

Dişler üzerinde çalışan birisi olarak

I might argue these are the coolest fossils found at the site.

bunlar sit alanında bulunan en havalı fosiller olmalı.

(Laughter)

(Kahkaha)

The assemblage consists of 190 whole or fragmentary teeth

Bu küme, çok eskiden çok yeniye bir yaş aralığındaki

that range in age from very old to very young.

190 bütün veya parçalı dişten meydana geliyor.

Like the skeletons,

Tıpkı iskeletler gibi,

the teeth present a mix of primitive and derived traits.

dişler de ilkel ve türetilmiş niteliklerin bir karışımı.

In modern humans,

Modern insanlarda,

the third molar is typically the smallest, while the first molar is the biggest,

ilk azı dişi en büyükken, üçüncü azı dişi en küçüktür

but Homo naledi has the primitive condition

ama ilk azı dişinin en küçük,

where the third molar is the biggest and the first molar is the smallest.

üçüncününse en büyük olduğu Homo naledi ise ilkel bir biçime sahipti.

The anterior teeth,

Ön kısımda bulunan

or the incisors and canines,

kesici dişler ve köpek dişleri,

are small for the genus Homo,

Homo cinsine ait bir tür için küçüktü

and the lower canine has a cuspulid on it --

ve alt köpek dişlerinin üstünde bir uç noktası vardı,

an extra cuspule that gives it a distinct mitten-like shape

bazı ilk insan örneklerinden, Homo erectus ile paylaştığı

that it shares with some specimens of the early human, Homo erectus.

ve ona ayrıksı bir çocuk eldiveni görüntüsü veren ekstra bir çıkıntı.

The overall shape of the teeth looked odd to me,

Dişlerin genel görüntüsü bana oldukça tuhaf gelmişti.

so I performed crown-shape analysis

Ben de, solunuzda kalan süt dişlerinin

on the occlusal surfaces of deciduous teeth, or baby teeth --

ve sağınızdaki kalıcı küçük azı dişleri

ve azı dişlerinin kapanma yüzeyleri üzerinde

on your left --

and the permanent premolars and molars on your right.

taç şekli analizi gerçekleştirdim.

The deciduous teeth are especially narrow,

Süt dişleri bilhassa dardı

and the premolars are unique in their outline shape

ve küçük azı dişleri, diğer hominidlere göre

genel hatlar açısından oldukça eşsizdi.

compared to other hominids.

In fact, when I compare the outlines,

Hatta, genel hatları üst üste koyup

when I lay them on top of each other,

karşılaştırma yaptığımda

they look very similar.

oldukça benzer olduklarını gördüm.

We say they have "low intraspecific variations,"

"Az sayıda tür içi varyasyon" taşıdıklarını söylüyoruz,

so the variation within the species is low.

yani tür dahilindeki çeşitlilik oldukça düşük.

When I compare this to groups like the australopithecines,

Bunu australopitesin gibi gruplarla karşılaştırdığımda

the intraspecific variation is much larger.

tür içi varyasyon çok daha büyük.

Postcranially, the team concluded

Ekibimize göre, post-kranyal açıdan,

that the position of the shoulders suggesting naledi was a climber;

omuzların duruşu, naledi'nin bir tırmanıcı olduğunu gösteriyordu

the flared pelvis and curved fingers are all primitive for the genus Homo.

çünkü geniş leğen kemiği

ve eğimli parmakları Homo cinsi için ilkeldi.

On the other hand,

Öte yandan,

the humanlike wrist, long slender legs and modern feet

insansı el bilekleri, uzun ince bacakları

ve modern yapıdaki ayakları ile cinsin diğer üyelerine uyum sağlıyordu.

are all consistent with other members of the genus.

In 2017, we announced more specimens of Homo naledi

2017'de, yine Yükselen Yıldız mağara sisteminde bulunan

from the nearby Lesedi Chamber,

Lesedi Odasından başka Homo naledi

also in the Rising Star cave system.

örnekleri de bulduğumuzu duyurduk.

In addition, our geology team managed to produce an age estimate.

Ek olarak, jeoloji ekibimiz yaş tahmini yapmayı da başarmıştı.

The date's a big deal because, up until now,

Tarih önemli çünkü şimdiye kadar,

we had based our analysis solely on the morphology of the specimens,

analizlerimizi, nesnelerin ne kadar eski olduğunu önceden bilmeden,

without previous knowledge of how old something is --

yalnızca örneklerin morfolojisine dayandırmıştık,

something which could unconsciously bias our interpretations.

ki bu da yorumlarımızın tarafsızlığını ister istemez etkileyebiliyordu.

With its small brain and flared pelvis,

Küçük beyni ve geniş leğen kemiği

we would not have been surprised

göz önüne alındığında

if the fossils turned out to be two million years old.

fosil iki milyon yaşında çıksa da şaşırmazdık.

Instead, the fossils dated

Buna karşılık, fosiller

to 235 to 336 thousand years,

235 ile 336 bin yıl arasına tarihlendi.

an incredibly young date for such a small-brained individual.

Böyle küçük beyinli bir birey için inanılmaz yakın bir tarih.

So think back to what I said earlier:

Daha önce söylediğime dönelim,

we thought that our brains were becoming larger relative to the rest of our body.

vücudumuzun diğer kısımlarına göre beynimizin genişlediğini düşünmüştük.

Now we have a small-brained, young individual complicating this idea.

Şimdi bu görüşü karmaşıklaştıran, küçük beyinli genç bir bireyimiz var.

What does all this mean?

Öyleyse bu ne demek oluyor?

Homo naledi has taught us

Homo naledi bize öğretti ki

that we need to reassess what it means to be in the genus Homo.

Homo cinsine dahil olmanın anlamını yeniden değerlendirmeliyiz.

We need to rethink what it means to be human.

İnsan olmanın anlamını yeniden düşünmeliyiz.

In fact, most of the characteristics that we use to define the genus Homo,

Hatta Homo cinsini tanımlamak için kullandığımız beyin boyutu

such as brain size and hip morphology,

ve kalça morfolojisi gibi karakteristiklerin çoğu

are no longer valid.

artık geçerli değil.

No other species exists with this mix of primitive and derived traits.

İlkel ve türetilmiş özellikleri bir arada bulunduran başka bir tür daha yok.

Why is there so much morphological variation in the genus Homo?

Neden Homo cinsinde çok fazla morfolojik çeşitlilik bulunuyor?

And what force is driving that variation?

Ve bu varyasyona hangi güç sebep oluyor?

Another implication for these fossils is that for the first time,

Bu fosillerin bir diğer anlamı da şu:

we have concrete evidence of a species coexisting in Africa,

İlk defa, 300.000'li yıllarda Afrika'da modern insanlarla birlikte yaşayan

at 300,000 years,

başka bir türe dair somut kanıtlara sahibiz.

with modern humans.

Until this discovery,

Bu keşfe kadar,

we only had large-brained modern humans that existed in Africa.

Afrika'da yalnızca geniş beyinli modern insanların bulunduğunu biliyorduk.

Did they interbreed with each other?

Birbirleriyle melezleştiler mi?

Did they compete with each other?

Yoksa çatıştılar mı?

Another implication that these fossils have

Bu fosillerden gelen bir diğer çıkarım da

is for the archaeologists studying stone tools in South Africa.

Güney Afrika'da taştan aletleri inceleyen arkeologlarla ilgili.

Keep in mind that neither the Dinaledi nor the Lesedi Chambers

Dinaledi ve Lesedi odalarında hiçbir bir insan yapıtı

have any artifacts in them.

bulunmadığını unutmayın.

However, they do overlap in time with several stone-tool industries,

Ama bu odalar zaman olarak birkaç taştan alet endüstrisiyle örtüşüyor

ve bunların üreticileri de ya modern insanlar

the makers of which are considered to be either modern humans

or direct human ancestors.

ya da insanın doğrudan ataları olarak görülüyor.

This begs the question:

Bu akıllara şu soruyu getiriyor:

Who made the stone tools of South Africa?

Güney Afrika'daki taştan aletler kimin eseri?

Brain size has historically played a key role

Alet kullanıcı olarak bir türü belirlemede

in identifying a species as a tool user.

beyin boyutu tarihi açıdan anahtar bir role sahiptir.

The idea is that you need to have a large brain

Taştan alet yapma kapasitesi taşımak için bile

to have even the capacity to make stone tools.

büyük bir beyne sahip olunması gerektiği düşünülür.

But that notion has been questioned.

Ama bu görüş sorgulanmıştır.

Furthermore, Homo naledi, even with its small brain size,

Artı, küçük beyin boyutuyla bile, Homo naledi, taştan alet yapan

has a hand-wrist morphology similar to other species

ve kullanan diğer türlere benzer el-bilek morfolojisine sahiptir

that did make and use stone tools,

ki bu da aynı kapasiteye

suggesting it had the capability.

sahip olduğunu akla getirir.

With two species coexisting in Africa at 300,000 years,

300.000'li yıllarda Afrika'da beraber var olan iki türle birlikte,

we can no longer assume we know the maker of tools

hiçbir tür atfedilmeyen sit alanlarındaki

at sites with no associated species.

aletlerin üreticilerini bildiğimizi artık iddia edemeyiz.

So where does Homo naledi fit in our human evolutionary lineage?

Peki insan evrimi soyağacında Homo naledi nereye denk geliyor?

Who is it most closely related to?

En yakın akrabası kim?

Who did it evolve from?

Kimden evrimleşti?

We're still trying to figure all that out.

Bunları henüz hala anlamaya çalışıyoruz.

It's ironic, because paleoanthropologists are renowned

İronik bir durum, çünkü paleoantropologlar,

for having small sample sizes.

küçük boyutlu örnekler bulmakla ünlü.

We now have a large sample size,

Şimdiyse büyük boyutlu bir örneğimiz

and more questions than answers.

ve cevaptan çok sorumuz var.

Homo naledi has taught us,

Hamo naledi,

has brought us a little bit closer

bizi evrimsel geçmişimizi anlamaya biraz daha yaklaştırdı, bize bunu öğretti.

to better understanding our evolutionary past.

So while Mrs. Ples will always hold a special place in my heart,

Yani Bayan Ples'in kalbimdeki yeri her zaman özel olacak

she now shares that space with several thousand others.

ama bu yeri artık birkaç bin başka bireyle paylaşacak.

(Laughter)

(Kahkaha)

Teşekkür ederim.

Thank you.

(Applause)

(Alkış)