The Dazzling Diversity of African Dance — in 14 Moves | Chinyanta Kabaso | TED

Çeviri: minel duysak Gözden geçirme: Ömer Faruk Zeren

(Rhythmic drumming)

(Ritmik davul sesi)

Welcome to Africa.

Afrika’ya hoş geldiniz!

We are a continent that is rich in diversity.

Biz çeşitlilikte zengin olan bir kıtayız.

We have diverse resources.

Türlü çeşitlilikte kaynaklarımız var.

In Botswana, you can find diamonds.

Botswana’da, elmaslar bulabilirsiniz.

In DR Congo, there’s cobalt.

Demotratik Kongo’da, kobalt var.

And in Ghana, you find gold.

Gana’da ise, altın bulabilirsiniz.

And then there's the food.

Sonrasında ise yemek geliyor.

Africans have found countless ways to prepare rice,

Afrikalılar, pirinci pişirmenin sayısızca yolunu bulmuşlardır.

from the jollof in the west to the pilau in the east.

batı bölgesindeki Jollof’tan, doğudaki pilava kadar.

But for me,

Ama benim için,

our most fascinating diversity is our dance.

en büyüleyici çeşitliliğimiz dansımızdır.

I am passionate about African dance because I'm a dancer and I'm African.

Benim tutkum da Afrika dansı, çünkü hem bir dansçı hem de Afrikalıyım.

But I also believe that dance is important,

Ama aynı zamanda dansın önemli olduğuna,

and through it we can learn so much about our history

bu sayede tarihimizin nereden geldiği gibi

birçok şeyi öğrenebileceğimize inanıyorum.

and where we come from.

If the African culture was a tree,

Eğer Afrika kültürü bir ağaç olsaydı,

then I think dance would be its flowers.

bence dans onun çiçekleri olurdu.

If you look at the African dance of today,

Bugünkü Afrika dansına bakarsanız,

you find that its core foundation is traditional dance,

esas temelinin geleneksel dans olduğunu

and these are dances that were created with a specific purpose,

ve bunların bir tören veya kutlama gibi belirli bir amaç için,

for a ceremony or a celebration.

yaratılmış danslar olduğunu görürsünüz.

It could be for war,

Savaş için ,

for coming of age or even to bring rain.

reşit olma töreni ya da yağmur ritüeli için bile olabilir.

But what's really interesting with traditional dance

Ama geleneksel dansla ilgili en ilginç şey

is that through it you can almost paint this visual map of migration.

onun sayesinde göçün görsel haritasını çizebilmenizdir.

And so through the movement of a dance,

Ve böylece dansın hareketleri sayesinde,

you can trace the movement of people.

insanların hareketlerini izleyebilirsiniz.

And so even though Africa is the most diverse continent in the world,

Afrika dünyanın en çeşitli kıtası olsa da,

we're also much more connected than we think.

düşündüğümüzden çok daha fazla birbirimize bağlıyız.

Let's take the Zulu Kingdom.

Zulu Krallığını ele alalım.

In the 1800s,

1800′lerde,

the Zulus were mighty warriors,

Zulular, Shaka Zulu adında,

kötü ve zalim bir kralları olan çok güçlü savaşçılardı.

ruled by a fierce and brutal king known as Shaka Zulu.

A wave of Zulu people proceeded outward

Zulu halkından bir grup insan

into the eastern and central region of Africa,

Afrika’nın doğu ve orta bölgelerine doğru,

where they became known by new names, like the Ngoni

ilerleyerek burada Ngoni ve Zimbabve’nin Ndebele’si

and the Ndebele of Zimbabwe.

gibi yeni isimlerle tanındılar.

Three dances from these regions are known as indlamu,

Bu bölgelerden en çok bilinen danslar ise,

Indlamu, Isitshikitsha ve Ngoma’dır.

isitshikitsha and ngoma.

Bu danslar aslında akrabadır.

These dances are essentially cousins.

Kendi ailelerinden geliyorlar,

They come from their own families,

ama onlara baktığınızda,

but when you look at them,

you see the power of Shaka Zulu's Kingdom.

Shaka Zulu Krallığının gücünü görürsünüz.

[Ndebele isitshkitsha dance]

[Ndebele isitshkitsha dansı]

[Ngoni ngoma dance]

[Ngoni ngoma]

[Zulu indlamu dance]

[Zulu indlamu dance]

In the DRC, we find the Luba ethnic group,

Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde Luba etnik grubunu görürüz,

and they have a traditional dance called mutuashi.

onların mutuashi adında geleneksel bir dansları vardır.

This dance was used to celebrate fertility

Bu dansla doğurganlığı kutlamışlardır,

and visually, it's liberation of a woman's waist.

ve görsel olarak da kadının belinin özgürleşmesini tasvir ediyor.

But a mutuashi dancer,

Ancak bir mutuashi dansçısı,

someone performing a traditional dance,

geleneksel bir dans sergilediği zaman,

could cause a lot of controversy

Batı’dan daha muhafazakâr

to those who had adopted a more conservative mindset from the West.

bir zihniyet benimsemiş olanlar için pek çok tartışmaya neden olabilir.

In Zambia, we find the Bemba ethnic group who are descendants of the Luba people,

Zambiya’da Luba halkının soyundan gelen Bemba etnik grubunu görüyoruz,

and so they share similar dances.

bu yüzden benzer dansları paylaşıyorlar.

One of the Bemba dances is called infunkutu,

Bemba danslarından birine infunkutu denir,

and it’s normally seen at a lady’s pre-marriage ceremony.

genelde bir bayanın evlilik töreni öncesinde görülür.

Just like the Luba people, this dance is a celebration of a woman.

Tıpkı Luba halkınınki gibi, bu dans bayanın bir kutlamasıdır.

[Baluba mutuashi dansı]

[Baluba mutuashi dance]

(Drumming and singing)

(Davul çalma ve şarkı söyleme)

[Bemba infunkutu dance]

[Bemba infunkutu dansı]

If we move into the eastern part of Africa,

Afrika’nın doğu kısmına bakarsak,

we find a showcase of the shoulders.

omuzların göz önünde olduğunu görürüz.

The eskista from Ethiopia supposedly imitates the shaking of a rattlesnake,

Etiyopya’dan gelen eskista dansı çıngarıklı yılan hareketlerine benzer

and it closely resembles two other dances from its neighboring countries:

ve bu dansın komşu ülkelerden gelen diğer iki dansa çok benziyor:

the quda in Eritrea and the kamabeka from Kenya.

Eritre’deki quda ve Kenya’dan kamabeka.

These dances are performed to different rhythms,

Bu danslar farklı ritimlerle yapılır,

but their core movement remains the same.

ama temel hareketleri aynıdır.

[Bukusu kamabeka dance]

[Bukusu kamabeka dansı]

(Music)

(Müzik)

[Ethiopia eskista dance]

[Etiyopya eskista dansı]

[Tigrinya quda dance]

[Tigrinya quda dansı]

It wasn’t only migration that separated ethnic groups

Etnik grupları ayıran sadece göç değildi

but also the artificial borders

aynı zamanda denizaşırı ülkelerden gelen

that were drawn by some guys from overseas.

bazı adamlar tarafından inşa edilen yapay sınırlardı.

In Ghana, Togo, Benin and Nigeria,

Gana, Togo, Benin ve Nijerya’da

there were once no border distinctions and no movement restrictions.

bir zamanlar sınır ayrımı ve hareket kısıtlaması yoktu.

The Ewe people can be found in each of these countries,

Bu ülkelerin her birinde Ewe halkı görülebilir,

and they perform a dance called the togo atsia,

ve togo atsia davul kalıbında dans edilen,

which is danced to the togo atsia drum pattern.

togo atsia adlı dansı ederler.

Although these people were separated,

Bu halk birbirinden ayrılmış olsa da,

their dance shows an endurance of their cultural connections.

dansları kültürel bağlılıklarının dayanıklılığını gösterir.

[Togo atsia dance]

[Togo atsia dansı]

(Rhythmic drumming)

[Ritmik davul sesi]

Nelson Mandela once said,

Nelson Mandela bir keresinde şöyle demişti

"The curious beauty of African music

“Afrika müziğinin tuhaf güzelliği

is that it uplifts even as it tells a sad tale."

üzücü bir hikaye anlatırken bile moralini yükseltmesidir.”

And I find this to be just as true with dance.

Ve ben bunun dans için de geçerli olduğunu düşünüyorum.

It's restored our hope in times of struggle.

Zor zamanlarımızda bizim ümit etmemizi sağladı.

In South Africa during apartheid,

Apartheid döneminde Afrika’da,

gold miners were not allowed to speak while they worked,

altın madencilerinin çalışırken konuşmalarına izin verilmedi,

so they used their boots to create rhythmic beats of communication,

bu yüzden de botlarını gumboot olarak bilinen ritmik dansı,

a dance known as the gumboot dance.

iletişim kurmak için kullandılar.

And then there is zouglou.

Ve sonra bir de zouglou var.

In the '90s in Cote d'Ivoire,

90′lı yıllarda Fildişi Sahili’nde,

university students facing economic hardship danced

ekonomik güçlük çeken üniversite öğrencileri

by raising their arms into the air as if making a plea.

kollarını havaya kaldırarak savunma yapıyormuş gibi dans ettiler.

So we dance to celebrate what we have overcome.

Bu yüzden üstesinden geldiğimiz bir şeyi kutlamak için dans ediyoruz.

And so we find that a dance is not just a movement,

Ve bu nedenle dans sadece bir hareket değildir,

but that movement embodies feeling and expression

aynı zamanda bu hareket tarih ve hikayeleri taşımasından dolayı da

because it carries history and stories.

duygu ve ifadeyi somutlaştırmaktadır.

Today, our modern African dance is a fusion of styles

Bugünkü modern olan Afrika dansımız

that have come from different traditional dances

kültürel mirasımızı kulamaya ve takdir etmeye devam eden

that continues to celebrate and appreciate our cultural heritage.

farklı geleneksel danslardan oluşan stillerin bir birleşimidir.

Have a look.

Şuna bir bakın.

(Electronic dance music)

[Elektronik dans müziği]

[Sangra dance]

[Sangra dansı]

[Legwork dance]

[Legwork dansı]

[Network dance]

[Network dansı]

[Zanku dance]

[Zanku dansı]

[Ndombolo dance]

[Ndombolo dansı]

Thank you for sharing African dance with me today.

Bugün benimle Afrika dansını paylaştığınız için teşekkür ederim.