Sebastián Bortnik: The conversation we're not having about digital child abuse (w/ subtitles) | TED

Translator: Romina Pol Reviewer: Sebastian Betti

Çeviri: Muhammed Boğatekin Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

[This talk contains graphic content. Viewer discretion is advised.]

[Bu video grafik görüntüler içerir. İzleyicinin dikkatine sunulur.]

This is Nina Rodríguez's Facebook profile.

Bu, Nina Rodriguez'in Facebook profili.

This person had three different profiles

Bu kişiye ait üç farklı hesap bulunmakta.

and 890 kids between 8 and 13 years old among her friends list.

Arkadaş listesinde yaşları

8 ila 13 arasında değişen 890 çocuk var.

These are excerpts of a chat with one of those kids.

Bu, o çocuklardan biri ile yaptığı bir sohbetten bir kesit.

This is an exact copy of the chat.

Bu, o konuşmanın birebir kopyası;

It's part of the case file.

aynı zamanda da soruşturmanın bir parçası.

This kid started sending private photos

Bu çocuk, mahrem fotoğraflar yollamaya başlıyor

until his family realized what was going on.

ta ki ailesi olayı fark edene karar.

The police report and subsequent investigation lead them to a house.

Polise yapılan ihbar ve açılan soruşturma sonucunda bir ev basılıyor.

This was the girl's bedroom.

Bu, o ''kızın'' odası.

Nina Rodríguez was actually a 24-year-old man

Nina Rodriguez aslında 24 yaşında bir erkekti

that used to do this with lots of kids.

ve bunu daha önce de birçok çocuğa yapmıştı.

Micaela Ortega was 12 years old

Michael Ortega yeni Facebook arkadaşı ile

when she went to meet her new Facebook friend,

tanışmaya gittiğinde 12 yaşındaydı.

also 12.

"Rochi de River," was her name.

Arkadaşının adı 'Rochi de River'dı.

She actually met Jonathan Luna, who was 26 years old.

Ama aslında buluştuğu kişi

26 yaşındaki Jonathan Luna idi.

When they finally caught him,

Yakalandığında ise

he confessed that he killed the girl because she refused to have sex with him.

kızı kendisi ile cinsel ilişkiye girmek istemediği için

öldürdüğünü itiraf etti.

He had four Facebook profiles

Dört tane Facebook hesabı vardı

and 1,700 women on his contact list;

ve listesinde 1700'den fazla kadın ekliydi.

90 percent of them were under 13 years old.

Bunların yüzde doksanı da 13 yaşından küçüktü.

These are two different cases of "grooming":

Bunlar iki farklı "grooming" örneği.

an adult contacts a kid through the internet,

Yani bir yetişkin bir çocuk ile internet üzerinden iletişime geçiyor,

and through manipulation or lying, leads that kid into sexual territory --

binbir yalanla ve kandırmacalayla çocuğu cinsel içeriğe yönlendiriyor.

from talking about sex

Bu cinsel ilişki hakkında konuşmaktan

to sharing private photos,

mahrem fotoğraflar yollamaya kadar,

recording the kid using a webcam

çocuğu bir webcam ile kaydetmekten

or arranging an in-person meeting.

dışarıda buluşmaya kadar varabiliyor.

This is grooming.

İşte bu "grooming."

This is happening, and it's on the rise.

Bunlar yaşanıyor

ve gün geçtikçe de sayısı artıyor.

The question is: What are we going to do?

Kendimize şunu sormalıyız:

"Ne yapmalıyız?"

Because, in the meantime, kids are alone.

Çünkü çocuklarımız yalnız.

They finish dinner, go to their rooms,

Akşam yemeklerini alıp odalarına kapanıyorlar,

close the door,

kapıyı kapatıp

get on their computer, their cell phones,

bilgisayar veya telefona dalıyorlar

and get into a bar,

ve adeta bir bara,

into a club.

bir gece kulübüne giriyorlar.

Think for one second about what I've just said:

Bir saniyeliğine dediklerimi gözünüzün önüne getirin.

they're in a place full of strangers

Yabancılar ile dolu,

in an uninhibited environment.

sınır tanımayan bir yerdeler.

The internet broke physical boundaries.

İnternet fiziksel sınırları kaldırdı.

When we're alone in our bedroom and we go online,

Artık odamızda tek başımıza internete girdiğimizde

we're not really alone.

aslında hiç de tek başımıza değiliz.

There are at least two reasons why we're not taking care of this,

Bu sorunu kulak ardı etmemizin en az iki sebebi var.

or at least not in the right way.

En azından doğru şeklide yapmamamızın diyelim.

First, we're sure that everything that happens online is "virtual."

Birincisi, internette yaptığmız her şeyin sanal olduğundan eminiz.

In fact, we call it "the virtual world."

Hatta buna "sanal dünya" diyoruz.

If you look it up in the dictionary,

Eğer sözlükten bakarsanız

something virtual is something that seems to exist

"sanal" gerçekte var olmayan anlamına geliyor

but is not real.

And we use that word to talk about the internet:

ve bu kelimeyi internetten bahsederken kullanıyoruz --

something not real.

gerçek olmayan bir şeyden --

And that's the problem with grooming.

ve grooming sorunu da tam olarak bu:

It is real.

Grooming bir gerçek.

Degenerate, perverted adults use the internet to abuse boys and girls

Sapıklar interneti çocukları suistimal etmek için kullanıyor.

and take advantage of, among other things,

Çocuklar ve aileler internette olanların gerçek olmadığını düşünüyorlar,

the fact that the kids and their parents think that what happens online

bu sapıklar da bundan nemalanıp suistimal ediyor.

doesn't actually happen.

Several years ago, some colleagues and I founded an NGO

Birkaç sene evvel birkaç meslektaşımla

insanları sanal güvenlik hakkında bilinçlendirmek için

called "Argentina Cibersegura,"

dedicated to raising awareness about online safety.

"Argentina Cibersegura" adında bir STK kurduk.

In 2013, we attended meetings at the House of Legislature

2013'de Meclis'in "grooming" yasa tasarısının görüşüldüğü

to discuss a law about grooming.

oturumlarına katıldık.

I remember that a lot of people thought

Birçok kişi '"grooming"i

that grooming was strictly a precursor

çocuklarla fiziksel temas veya onlarla cinsel ilişki yaşamak için

to arranging an in-person meeting with a kid to have sex with them.

atılan ilk adım sanıyordu

But they didn't think about what happened to the kids who were exposed

ama yetişkinlerle mahrem şeyler konuşan çocukların

by talking about sex with an adult without knowing it,

farkında olmadan ne tarz şeylerle başbaşa kaldıklarından haberleri yoktu.

or who shared intimate photos thinking only another kid would see them,

Mahrem fotoğraflarını

başka bir çocuğun gördüğünü düşünerek paylaşıyor çocuklar,

or even worse,

daha da kötüsü

who had exposed themselves using their web cam.

bu çocuklar kendilerini webcamleriyle ifşa ediyordu.

Nobody considered that rape.

Hiç kimse bunu tecavüz olarak görmüyordu.

I'm sure lots of you find it odd to think one person can abuse another

Eminim ki çoğunuz da ortada bir temas yokken

buna tecavüz denmesini garipsemişsinizdir.

without physical contact.

We're programmed to think that way.

Böyle düşünmeye programlanmışız.

I know, because I used to think that way.

Biliyorum çünkü ben de öyle düşünüyordum.

I was just an IT security guy

Kendi halinde bir bilişim güvenliği uzmanıydım

until this happened to me.

ta ki başıma anlatacaklarım gelene kadar.

At the end of 2011,

2011'in sonlarında

in a little town in Buenos Aires Province,

Buenos Aires'in küçük bir kasabasında

I heard about a case for the first time.

ilk defa bir vaka ile karşılaştım.

After giving a talk,

Bir konuşma yaptıktan sonra,

I met the parents of an 11-year-old girl who had been a victim of grooming.

11 yaşındaki "grooming" mağduru

bir kız ve ailesi ile tanıştım.

A man had manipulated her into masturbating in front of her web cam,

Bir adam, kızı tatmin ederken

kameraya çekmesi için kandırmış

and recorded it.

ve bunu kaydetmiş

And the video was on several websites.

ve bu videoyu yaymadığı site kalmamış.

That day, her parents asked us, in tears,

O gün ailesi göz yaşları içinde bize gelip

to tell them the magic formula

o videoyu internetten kaldırmak için yardımımızı istedi.

for how to delete those videos from the internet.

It broke my heart and changed me forever

Çok geç kaldıklarını söylemek beni hem çok üzdü

to be their last disappointment, telling them it was too late:

hem de o günden sonra değişmeme neden oldu.

once content is online,

Bir içerik internete yüklendiği zaman

we've already lost control.

kontrolü çoktan kaybedilmiştir.

Since that day, I think about that girl

O gün bugündür o kız aklımdan çıkmıyor.

waking up in the morning, having breakfast with her family,

Sabah uyanıp videoyu izlemiş olan

ailesi ile kahvaltıda yaparken

who had seen the video,

and then walking to school, meeting people that had seen her naked,

okulda yürürken onu çıplak görmüş insanlarla karşılaştığında

arriving to school, playing with her friends, who had also seen her.

veya onu çıplak görmüş arkadaşları ile oyun oynarken

kim bilir nasıl hissediyordu.

That was her life.

İşte bu onun hayatı.

Exposed.

İfşa edilmiş.

Of course, nobody raped her body.

Doğru, kimse onun tecavüz etmemişti

But hadn't her sexuality been abused?

ama bu cinsel istismara uğramadı mı demek?

We clearly use different standards to measure physical and digital things.

Fiziksel ve dijital şeyleri ölçerken farklı ölçüler kullanırız.

And we get angry at social networks

Sosyal medyaya kızıyoruz

because being angry with ourselves is more painful and more true.

çünkü kendimize kızmak hem daha acı verici

hem daha gerçekçi.

And this brings us to the second reason why

Bu da bizi bu konunun üzerine

we aren't paying proper attention to this issue.

neden yeterince düşmüyoruzun ikinci sebebine getiriyor.

We're convinced that kids don't need our help,

Çocuklarımızın bizim yardımımıza ihtiyacı olmadığını

ve teknoloji hakkında güya her şeyi bildiklerine sanıyoruz.

that they "know everything" about technology.

When I was a kid,

Ben çocukken

at one point, my parents started letting me walk to school alone.

bir süre sonra ailem okula tek başıma gitmeme izin verdi.

After years of taking me by the hand and walking me to school,

Yıllarca elimden tuttuktan sonra,

one day they sat me down,

bir gün beni otturtular,

gave me the house keys

ev anahtarlarını verdiler,

and said, "Be very careful with these; don't give them to anyone,

"Bunlara çok dikkat et, kimseye verme,

take the route we showed you, be at home at the time we said,

sana gösterdiğimiz yoldan gel,

dediğimiz saatte evde ol,

cross at the corner, and look both ways before you cross,

karşıdan karşıya geçerken dikkat et

and no matter what, don't talk to strangers."

ve sakın ama sakın yabancılarla konuşma" dediler.

I knew everything about walking,

Yürümeyi çok iyi biliyordum

and yet, there was a responsible adult there taking care of me.

ama yine de benden sorumlu bir yetişkin bana göz kulak oluyordu.

Knowing how to do something is one thing,

Bir şeyi yapmak başka bir şey,

knowing how to take care of yourself is another.

kendi başına yapabilmek başka bir şey.

Imagine this situation:

Hep beraber şöyle bir düşünelim:

I'm 10 or 11 years old, I wake up in the morning,

10 veya 11 yaşındayım, sabah uyanıyorum,

my parents toss me the keys and say,

ailem bana anahtarları verip

"Seba, artık okula yalnız gidebilirsin" diyor.

"Seba, now you can walk to school alone."

And when I come back late,

Eve geç geldiğimde ise

they say, "No, you need to be home at the time we said."

"'Dediğimiz saatte evde olman gerekiyor" diyorlar.

And two weeks later,

İki hafta sonra,

when it comes up, they say, "You know what?

laf arasında ne diyorlar biliyor musunuz?

You have to cross at the corner, and look both ways before crossing."

"Karşıdan karşıya geçerken dikkat et,

önce sağa, sonra sola bak."

And two years later, they say,

İki yıl sonra da

"And also, don't talk to strangers."

"Bu arada yabancılarla konuşma" deseler.

It sounds absurd, right?

Kulağa garip geliyor, değil mi?

We have the same absurd behavior in relation to technology.

Teknolojiye karşı da aynı şekilde garipçe davranıyoruz.

We give kids total access

Çocuklara sınırsız yetki verip

and we see if one day, sooner or later,

er ya da geç kendi başlarının çaresine bakabiliyorlar mı diye izliyoruz.

they learn how to take care of themselves.

Knowing how to do something is one thing,

Bir şeyi yapabilmek ve kendi başının çaresine bakabilmek

knowing how to take care of yourself is another.

farklı şeylerdir.

Along those same lines, when we talk to parents,

Aynı şekilde ailelerle konuştuğumuzda

they often say they don't care about technology and social networks.

çoğu zaman teknolojiyi ve sosyal medyayı umursamadıklarını söylüyorlar.

Ben de her zaman

I always rejoin that by asking if they care about their kids.

''Peki çocuklarınız umrunuzda mı?'' diye soruyorum.

As adults, being interested or not in technology

Yetişkinler olarak teknolojiyi umursamamak demek

is the same as being interested or not in our kids.

çocuklarımızı umursamamak demektir.

The internet is part of their lives.

İnternet onların hayatlarının bir parçası.

Technology forces us to rethink the relationship between adults and kids.

Teknoloji, biz yetişkinler ve çocuklar arasındaki ilişkiyi

gözden geçirmemize zorluyor.

Education was always based on two main concepts:

Eğitim her zaman şu iki temelin üzerinde durmuştur:

experience and knowledge.

Deneyim ve bilgi.

How do we teach our kids to be safe online when we don't have either?

Bunların ikisi de yoksa

çocuklarımızı internette güvende olmaları için nasıl eğiteceğiz?

Nowadays, we adults have to guide our children

Bu günlerde yetişkinler olarak bize

çocuklarımızı yabancı ortamlardan korumak kollamak

through what is often for us unfamiliar territory --

territory much more inviting for them.

ve onlara yol göstermek düşüyor.

It's impossible to find an answer

Bu, yeni ve alışık olmadığımız

aynı zamanda da bizleri rahatsız da eden

without doing new things -- things that make us uncomfortable,

bu durumun üzerine gitmedikçe

things we're not used to.

bir sonuç alabilmek imkansız.

A lot of you may think it's easy for me,

Çoğunuz genç olduğum için içinizden bana

because I'm relatively young.

"Söylemesi kolay tabii" diyebilirsiniz.

And it used to be that way.

Zamanında hakikaten de öyleydi.

Used to.

Kolaydı

Until last year,

ta ki geçen seneye kadar.

when I felt the weight of my age on my shoulders

Yaşımın yükünü omuzlarımda ilk kez

the first time I opened Snapchat.

ilk kez Snapchat açtığımda hissettim.

(Laughter)

(Kahkaha sesleri)

(Alkış)

(Applause)

I didn't understand a thing!

Hiçbir şey anlamadım.

I found it unnecessary,

Bayağı gereksiz ve işlevsiz buldum.

useless, hard to understand;

Anlamakta epey güçlük çektim.

it looked like a camera!

Bir kameraya benziyordu.

It didn't have menu options!

Menü seçenekleri bile yoktu.

It was the first time I felt the gap

Kendimi ilk defa yetişkinler ve çocuklar arasındaki bir boşlukta hissettim.

that sometimes exists between kids and adults.

But it was also an opportunity to do the right thing,

Ama bu aynı zamanda doğru şeyi yapmak ve kendimi zorlamak için bir fırsattı.

to leave my comfort zone, to force myself.

I never thought I'd ever use Snapchat,

Hiç Snapchat kullanacağımı düşünmemiştim

but then I asked my teenage cousin to show me how to use it.

ama sonra genç kuzenimden

bana onu kullanmayı öğretmesini istedim.

Kendisine de "Neden Snapchat kullanıyorsun?" diye sordum.

I also asked why she used it.

What was fun about it?

Nesi eğlenceliydi bu kadar?

We had a really nice talk.

Güzelce sohbet ettik.

She showed me her Snapchat, she told me things,

Bana Snapchatini gösterdi, öğretti,

we got closer, we laughed.

güldük, eğlendik.

Today, I use it.

Artık Snapchat kullanıyorum.

(Laughter)

(Kahkaha)

I don't know if I do it right,

İyi mi ediyorum bilmiyorum

but the most important thing is that I know it and I understand it.

ama en önemlisi, biliyorum ve anlıyorum.

The key was to overcome the initial shock

Burada işin kilit noktası, ilk şoku atlatmak

and do something new.

ve yeni şeyler yapmak.

Something new.

Yeni şeyler.

Today, we have the chance to create new conversations.

Bugün, yeni yeni kişilere yazabiliyoruz.

What's the last app you downloaded?

En son indirdiğiniz uygulama neydi?

Which social network do you use to contact your friends?

Arkadaşlarınızla hangi sosyal medya platformuyla iletişim kuruyorsunuz?

What kind of information do you share?

Ne tür bilgilerinizi paylaşıyorsunuz?

Have you ever been approached by strangers?

Hiçbir yabancı sizinle konuşmaya çalıştı mı?

Could we have these conversations between kids and adults?

Bu konuları yetişkinler ve çocuklar, birbirlerimizle konuşamaz mıyız?

We have to force ourselves to do it. All of us.

Kendimizi buna zorlamalıyız.

Hepimiz.

Today, lots of kids are listening to us.

Bugün bir sürü çocuk bizi dinliyor.

Sometimes when we go to schools to give our talks,

Bazen okullara seminerlere gittiğimizde

or through social networks,

veya sosyal medya üzerinden

kids ask or tell us things

çocuklar bize ne ailelerine ne de hocalarına

they haven't told their parents or their teachers.

anlatamadıkları şeyleri anlatıyorlar

They tell us -- they don't even know us.

ve bizi tanımıyorlar bile.

Those kids need to know

Bu çocuklar, internetteki riskleri

what the risks of being online are,

ve kendilerine dikkat etmeyi bilmeliler

how to take care of themselves,

but also that, fundamentally, as with almost everything else,

ama hepsinden de önemlisi

bunları onlara bütün yetişkinlerin öğretebileceğini bilmeliler.

kids can learn this from any adult.

Online safety needs to be a conversation topic

İnternet güvenliği; her bir sınıfta,

ülkenin her bir hanesinde konuşulması gereken bir konu.

in every house and every classroom in the country.

We did a survey this year that showed that 15 percent of schools said

Bu yıl yaptığımız bir ankette

okulların yüzde 15'i

they knew of cases of grooming in their school.

okullarında "grooming" vakasının yaşandığını belirtti

And this number is growing.

ve bu oran gittikçe de yükseliyor.

Technology changed every aspect of our life,

Teknoloji hayatımızı her açıdan değiştirdi.

including the risks we face

Karşılaştığımız risklerden,

and how we take care of ourselves.

kendimize nasıl dikkat ettiğimize kadar.

Grooming shows us this in the most painful way:

Grooming bunu bize en acı verici şekilde gösteriyor:

by involving our kids.

İşin içine çocuklarımızı da katarak.

Are we going to do something to avoid this?

Bunu engellemek için bir şey yapacak mıyız?

The solution starts with something as easy as:

Çözüm ise artık bunu konuşmaya başlamak.

talking about it.

Bu kadar basit.

Thank you.

Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)